2.ΤΑ ΚΑΘΑΡΜΑΤΑ
Κάθαρμα : υβριστικός χαρακτηρισμός ανθρώπου πάρα πολύ ανέντιμου ή ανήθικου .-Αυτός είναι μεγάλο κάθαρμα .-Με πρόδωσαν / με έκλεψαν τα καθάρματα. Αυτά γράφει το < Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής > του Α.Π.Θ. Τι σημαίνει ετυμολογικά και ιστορικά η λέξη δεν μας αναφέρει. Η λέξη όμως δεν είχε πάντα την αυτή σημασία.
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Κάθαρμα { < καθαίρω }.1.Ακαθαρσία ,ό,τι ρίχνεται μακριά κατά τον καθαρισμό, ,απόπλυμα. 2.[μτφ] απόρριμμα κοινωνίας , απόβρασμα , ανάξιος , τιποτένιος.3. Έδαφος καθαρισμένο [εξαγνισμένο ] , για κατάλληλες τελετές.
ΙΩ.ΤΖΕΤΖΗΣ (1110 μ.χ – 1180 μ.Χ. ) ήταν Βυζαντινός λόγιος, συγγραφέας και ποιητής (γραμματικός).
ΙΩ .ΤΖΕΤΖΟΥ – »Χιλιάδες » [E-23]. » Τι το κάθαρμα. »
Ο Ιωάννης Τζέτζης { 12ος αι. μ.Χ. } αναπαράγει τα ίδια με το Λεξικό του Σούδα [ 10ος αι.μ.χ. } : Φαρμακός = κάθαρμα. Είναι απορίας άξιον , πώς ο Ι.Τζέτζης εκλαμβάνει τοις μετρητοίς όσα γράφει ο σατυρικός ποιητής Ιππώναξ για την τιμωρία των αγυρτών -μάγων { αν έχουν στοιχεία αλήθειας } και τα αναφέρει ως τεκμήριο. Όμως ,όπως ο Αριστοφάνης έτσι και ο Ιππώναξ ,είναι ποιητές της κωμωδίας και της Σάτυρας .Ως εκ τούτου δεν λαμβάνεται η ποίησή τους ως ιστορική απόδειξη αλλά σαν κωμικά δρώμενα με σκοπό το γέλιο . Οι ιστοριογράφοι έχουν αυτό το προνόμιο , γιατί ως ειδήμονες αναζητούν τα αίτια και την αλήθεια των παραδόσεων.
Στην αρχή μας διηγείται μία φανταστική ιστορία περί του Φαρμακού με σαφή επηρεασμό από τον ιαμβογράφο Ιππώνακτα τον Εφέσιο , ο οποίος όμως δεν αναφέρει καθόλου τα Θαργήλια. Περιγράφει δε μια {υποτιθέμενη ; } τιμωρία φαρμακού – ψευτομάγου- αγύρτη -γόη , μη θανατηφόρα αλλά μάλλον γελοιοφόρα : << επτάκις γαρ ραπίσαντες εις το πέος >> ,, !! [ Είναι αυτό, που νοιώθει ο αναγνώστης από την ισχύ των επιχειρημάτων : σεξουαλική ανατριχίλα ] Προσθέτει βέβαια και την προσωπική του γνώμη : 1].<< ήγον ως προς θυσίαν των πάντων αμορφότερον *{ = ασχημότερον } και 2].<< τέλος πυρί κατέκαιον εν ξύλοις >> . Και οι δυο αυτές ,είναι απόψεις άνευ αποδείξεων , όπως θα διαπιστώσετε . Συνεχίζει με ένα αμφίβολης αξίας απόσπασμα του Λυκόφρονος του Χαλκιδέως απ΄ το < σκοτεινό> ποίημά του » Αλεξάνδρα ή Κασσάνδρα » . Το ποίημα [εάν είναι του Λυκόφρονος ] είναι όντως σκοτεινό , δυσανάγνωστο έως μυστικιστικό. Τέλος δίνει ορισμούς για τις λέξεις φαρμακουργός , φαρμακεύς , φαρμακός.
ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ [6] – Ιππώναξ ».
Η Τιμωρία των αγυρτών. α].Πώς τιμωρούσαν τους αγύρτες , ψευτομάγους ; Τους γύμνωναν ,τους έβαζαν να καθίσουν ιππαστί σε μια διχάλα συκιάς και τους χτυπούσαν με συκόφυλλα στα γεννητικά όργανα. Η Τιμωρία των αποδιοπομπαίων. β].Πώς τιμωρούσαν τους αποδιοπομπαίους , για να σωθεί η πόλη από το κακό ; Έπιαναν ως αποδιοπομπαίο τον πιο άσχημο και κακοφτιαγμένο και αφού τον μπούκωναν ψωμί , τυρί και σύκα τον χτυπούσαν εφτά φορές στα αχαμνά . Τέλος τον έκαιγαν σε φωτιά από ξύλα άγρια –για να καεί μαζί του η κακοδαιμονία της πόλεως – και έριχναν την τέφρα του στη θάλασσα. Πώς ξέρει τόσες λεπτομέρειες ο Ι.Τζέτζης μετά από τόσους αιώνες ; Έχει αδιάσειστα στοιχεία και ατράνταχτα ντοκουμέντα ; Δυστυχώς στηρίζει την θεωρία του στον σκωπτικό ποιητή Ιππώνακτα !! Παίρνει στα σοβαρά δηλαδή τα σκωπτικά του ποιητή ,αφού προσθέσει κι αυτός το κάτι τι : την καύση των Φαρμακών δλδ. των πιο αμόρφων, ασχήμων , αναπήρων της πόλεως !! Πουθενά όμως ο Ιππώνακτας δεν κάνει λόγο για καύση των Φαρμακών.
ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ [6] – Ιππώναξ ».
ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ [6] – Ιππώναξ ».
Φαρμακός = ψευτομάγος , αγύρτης.
W.BURKERT – » Ελληνική Μυθολογία και Τελετουργία » .
To ελληνικό αντίστοιχο του αποδιοπομπαίου τράγου ήταν ο φαρμακός. Ο Τζέτζης λέγει τελικά ότι έκαιγαν τον Φαρμακό , αλλά αυτό πρέπει να αποτελεί παρεξήγηση .Τα Θαργήλια ήταν η γιορτή των πρώτων καρπών στην αρχή του θερισμού. Η τελετή εξαγνισμού στα Άβδηρα δεν κατέληγε σε καύση αλλά σε αποπομπή του φαρμακού.
ΛΥΚΟΦΡΩΝ ο Χαλκιδεύς .Έλληνας γραμματικός και ποιητής από την Χαλκίδα της Ευβοίας , έζησε στο πρώτο μισό του 3ου αι. [ ~ 330 π. χ } στην Αλεξάνδρεια. Ο Λυκόφρων έγραψε ογκώδες έργο για την Ελληνική κωμωδία κατά παραγγελία του Πτολεμαίου του Φιλαδέλφου ,έργο που δεν σώζεται Έγραψε και ο ίδιος τραγωδίες και θεωρείται ένας από την Πλειάδα { επτά Αλεξανδρινοί τραγωδοί }.
Γ .ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του αρχαίου κόσμου ».
ΛΥΚΟΦΡΩΝ ο Χαλκιδεύς – » Κασσάνδρα ή Αλεξάνδρεια ».Ποίημα γραμμένο σε 1.474 ιαμβικούς στίχους .Μακρύς μονόλογος της Κασσάνδρας , που προφητεύει την πτώση της Τροίας , σε σκοτεινό ύφος.
Lycophronis Chalcidensis – » Alexandra ή Cassandra ».
Σχόλια εις Λυκόφρονα, Ισαακίου και Ιωάννου του Τζέτζου ]. ΥΠΟΘΕΣΙΣ :
Ένας υπηρέτης αποκαλύπτει στον βασιλιά Πρίαμο , αυτά που κρυφάκουσε από την μάντισσα Κασσάνδρα. Η Κασσάνδρα θυμάται τα δυσάρεστα γεγονότα του βιασμού της στην Τροία.Μονολογεί , ότι θα φέρει πένθος σε πολλές γυναίκες .Παρθένες από την Λοκρίδα θα στέλνονται στην Τροία , ως ιέρειες της θεάς Αθηνάς { Γυγαία Αγρίσκα } για χίλια χρόνια , ώσπου να εξιλεωθεί ο βιασμός της από τον Αίαντα [ Λοκρό ή Μικρό }.
Lycophronis Chalcidensis – » Alexandra ή Cassandra ».
[ Σχόλια εις Λυκόφρονα, Ισαακίου και Ιωάννου του Τζέτζου ].
ΛΥΚΟΦΡΩΝΟΣ – » Αλεξάνδρα » .
Oι Λοκροί μετά από χρησμό του μαντείου των Δελφών, έστελναν δύο παρθένες ως ιέρειες στο ναό της Αθηνάς στην Τροία. Όταν οι παρθένες έφταναν εκεί οι Τρώες τις λιθοβολούσαν . Όσες σκότωναν δε , τις έκαιγαν χωρίς ταφικές τιμές [ ακτέριστος και άταφος ] και μετά σκορπούσαν τη σποδό στη θάλασσα.
ΛΥΚΟΦΡΩΝΟΣ – » Αλεξάνδρα » , { στ. 1157-1158 } , { στ. 1159 ].
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ – » Μαρτυρίαι , Αίτια »,{ 35 ft. } Αίτια : [ Locrides Virgines ].
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ – » Μαρτυρίαι , Αίτια »,{ 35 ft. } Αίτια : [Λοκρίδες Παρθένες ].
Η οργή της Αθηνάς.
ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΥ – » Ελληνική Μυθολογία » , Επιτομή -{ V – 22 }.
Ο βιασμός της Κασσάνδρας από τον Αίαντα ,τον Λοκρό.
ΟΜΗΡΟΥ – » Οδύσσεια » , { β 499-504 }. Αίας ο Λοκρός.
Lycophronis Chalcidensis – »Alexandra ή Cassandra ».
Συμπέρασμα από το σκοτεινό ποίημα της Κασσάνδρας ή Αλεξάνδρας δεν νομίζω ότι μπορεί να εξαχθεί. Ο Λυκόφρων με την αινιγματική και μυστηριώδη γραφή του μάλλον συσκοτίζει τα πράγματα παρά τα φωτίζει. Η Κασσάνδρα μιλάει για μια μυθική [παμπάλαια ] εποχή στην Τροία και για τον [υποτιθέμενο ] βιασμό της. Μια εποχή , όπου οι θεοί συνευρίσκονταν με τους θνητούς. Αποδεικνύεται δε , πως δεν υπάρχει κανένας συσχετισμός με τα Θαργήλια .Ούτε ασφαλώς η καύσις των νεκρών Λοκρίδων τελείται για θρησκευτικούς σκοπούς.
AIAΣ ΚΑΙ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ.
ΙΠΠΩΝΑΞ {6ος – 5ος αι.π.χ. }Αρχαίος Έλληνας σατιρικός, ιαμβικός ποιητής ,εφευρέτης του χωλιάμβου και της παρωδίας .Πέθανε από την πείνα , κατά την παράδοση , ήταν δε κακάσχημος με δύστροπο χαρακτήρα. Είχε μεγάλη αντιπάθεια στους αγαλματοποιούς Βούπαλο και Άθήνιδα και λέγεται , ότι από τους καυστικούς στίχους του αυτοκτόνησαν.
Γ .ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του αρχαίου κόσμου ».
ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ [6] – Ιππώναξ ».
Φαρμακοί = αγύρτες που κάνουν τους μάγους. * Σημειωτέον , τα Θαργήλια δεν εορτάζονταν ποτέ μες τον χειμώνα. Ο ποιητής μιλά σκωπτικά.
ΑΔ. ΚΟΡΑΗ – » Άτακτα », τομ .3.
Ο Βούπαλος , ήταν γλύπτης και έπλασε τον Ιππώνακτα , εκ φύσεως άσχημος , πολύ τερατωδέστερον ,δια το γελοίον .Ο Ιππώναξ τότε τον εκδικήθηκε με τους καυστικούς και βλάσφημους στίχους του .
ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ [6] – Ιππώναξ ».
Ποιος ήταν ο Βούπαλος και γατί έγινε στόχος του Ιππώνακτος ;
ΙΠΠΩΝΑΞ – ΒΟΥΠΑΛΟΣ
ΣΩΚΡ.ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών Αρχαιοτήτων ».
Οι φαρμακοί – καθάρματα. Το λεξικό κατά Ουλλιέλμον Σμίθ μεταφρασθέν υπό Σ.Τζιβανοπούλου , αναπαράγει τα ίδια επιχειρήματα και < αποδείξεις> με τον Ι.Τζέτζη και με το λεξικό Σούδα , τα οποία και εκτενώς ερευνήθηκαν στο προηγούμενο άρθρο. Ενδιαφέρον όμως έχει το τελευταίο μέρος του λήμματος . << Κατ’ αρχαιότερους χρόνους δεν ήσαν οι θυσιαζόμενοι κακούργοι , αλλά ήτοι έμπηροι {;}[Σύμφωνα με τα σχόλια του Ι. Τζέτζου στον Αριστοφάνη – Βάτραχοι { στ. 773 } – τα οποία προηγουμένως σχολιάσθησαν ] ή άλλοι εκουσίως προσφέρονταν για θυσία υπέρ της χώρας ! [ Αθήναιος .Θ’370 & Σούδα : παρθένοι ].
Ποιος είναι ο έμπηρος , που προτιμάται { κατά Τζέτζη } ως φαρμακός – κάθαρμα ;
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης »
ΠΑΝ.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο ».
Ατόπημα μέγα ! Στην Κλασσική Αθήνα , όχι μόνο δεν τιμωρούσαν τους αναπήρους [ κάνοντάς τους αποδιοπομπαίους φαρμακούς ] αλλά τουναντίον ήταν υποχρεωτική βάσει Συντάγματος της Αθηναίων πολιτείας η χορήγηση ημερησίου βοηθήματος.{ άρθρο 45 }.
ΑΘΗΝΑΙΟΥ – » Δειπνοσοφισταί », τομ. Θ’ [ 370 b ] , 9.Κράμβη .
Ηλίου φαεινότερον , ότι ο Αθήναιος ,που γράφει για την κράμβη* και ο Ιππώναξ , που παρωδούσε την επική ποίηση δεν είναι και οι πιο κατάλληλοι να προσφέρουν ισχυρά επιχειρήματα για την θυσία των Φαρμακών . 1.<<Φαρμακού ή φαρμάκου >> ; 2.Ποιά ήταν η Πανδώρα ;
1.ΑΜΜΩΝΙΟΥ –» Λεξικόν ομοίων και διαφόρων λέξεων .
Φάρμακος , ο φαρμακεύς = ο διαφθείρων με φάρμακα. Φαρμακός =αυτός που ρίχνεται {;} για την κάθαρση της πόλεως.
2.ΣΟΥ’Ί’ΔΑ ή ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».
Παρθένοι , οι εξ [6] θυγατέρες του Ερεχθέως , εκ των οποίων η Πρωτογένεια και η Πανδώρα θυσιάστηκαν υπέρ της χώρας.[;]
ΑΘ.ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία ».
Ο Ερεχθεύς και οι [4] κόρες του. Δεν αναφέρει ούτε την Πρωτογένεια , ούτε την Πανδώρα.! [Το αυτό γράφει και ο ΑΝ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ – »Λεξικό κυρίων ονομάτων ».]
ΣΟΥ’Ί’ΔΑ ή ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».
Ο στίχος { 746 ? } ΔΕΝ υπάρχει στο κείμενο της κωμωδίας του Αριστοφάνη ! ἀναιρῶ τινα = βγάζω από τη μέση, φονεύω.
Aristophanis – » Ranae ».{ στ.746 }
ΣΟΥ’Ί’ΔΑ ή ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».
Οι Αθηναίοι έκαναν καθαρμούς στην πόλη τους με μικρά χοιρίδια , που τα ονόμαζαν καθάρσια. Αυτοί δε , που ποιούσαν τους καθαρμούς ονομάζονταν Περιεστίαρχοι { ή από του περιστείχειν ή από της εστίας }.
ΠΟΛΥΔΕΥΚΟΥΣ – » Ονομαστικόν ».
Περιεστίαρχοι. Αυτοί , που εκάθαιρον με μικρά χοιρίδια την εκκλησία [ του Δήμου ] και το θέατρο. Το δε χοιρίδιον καλούσαν καθάρσιον .
ΓΡ.ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».
Καθαρμός χοιροκτόνος .
ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Ευμενίδες »{ στ. 282-283 }.
<< στου Φοίβου [Απόλλωνος } το βωμό με μια θυσία χοίρου [ χοιροκτόνον ] το ξόρκισα [ καθάρισα ].
LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Το κάθαρμα {< καθαίρω }: ό,τι απορρίπτεται κατά τον καθαρμό .
ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Χοηφόροι »{ στ. 98 }
Καθάρματα.
<< σαν εκείνον , που εκπέμπει ακαθαρσίες [ καθάρματα ] από μακριά >>
Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Κάθαρμα.
3.ΤΑ ΠΕΡΙΨΗΜΑΤΑ
ΣΟΥ’Ί’ΔΑ ή ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».
<< περίψημα ημών γενού >> ήτοι σωτηρία και απολύτρωσις.
Eusebii Pamphili {Ευσέβιος ο Καισαρείας } -» Historiae ecclesiasticae »,libri X,Τόμος 3. Περίψημα.
ΦΩΤΙΟΥ – » Λέξεων συναγωγή ».
Περίψημα : κάταγμα ή υπό τα ίχνη ή απολλύτρωσις.
LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Περίψημα : το αποσπογγιζόμενον , περιττόν πράγμα , σκουπίδι .
ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ – » Προς Κορινθίους », κεφ. Δ’ , στιχ. 13.
Περικαθάρματα =καθάρματα,. Περίψημα = αποσπόγγισμα ακάθαρτον.
J.HASTINGS – » Encyclopedia of Religion ahd Ethics »,[vol. XI , p.207 ].
Η Ελληνική στάση απέναντι στην Τελετουργία είναι διαφορετική.
ΕΚΔ. ΑΘΗΝΩΝ – » Ιστορία του Ελληνικού Έθνους ».τομ. 2
Οι απάνθρωπες λατρευτικές συνήθειες [ ανθρωποθυσία ] είχαν εκλείψει πολύ πρό των Κλασσικών χρόνων .Οι ευλαβείς Έλληνες είχαν μια απροκάλυπτη αποστροφή – όχι μόνο προς την ανθρωποθυσία αλλά και γενικά προς τις αιματηρές θυσίες.
*Κράμβη : Brassica oleracea είναι το άγριο λάχανο [ή κράμβη].Ένας μεθυσμένος ξεμεθάει γρήγορα τρώγοντας ωμό λάχανο. Αυτή η ιδιότητα του λάχανου οφείλεται στην φαινόλη που περιέχει. Το γνώριζαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι και έτρωγαν βραστό λάχανο πριν τα συμπόσια, ως ασπίδα ενάντια στη μέθη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ .
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. { gregoriusworld } 