Tί εννοούμε όταν σκεφτόμαστε ,λέμε ή γράφουμε την λέξη άνθρωπος  Έχουμε όλοι την ίδια αντίληψη για την λέξη αυτή ;Ποιά η πραγματική σημασία της λέξεως ;Ας εξετάσουμε  με νηφαλιότητα τις πιθανές ετυμολογίες της λέξεως.

1.ΑΝΘΡΩΠΟΣ :

Ι.ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ  – » Λεξικόν  Ομηρικόν ».

Άνθρωπος , αντίθετον  προς τους θεούς και τα ζώα. Ετυμολογία : 1.] αναθρέω ή αναδρώπτω ή αναδράω  = αναβλέπω , κυρίως ο προς τα άνω βλέπων   2.] ανήρ + ωψ = ο έχων ανθρώπινη όψη  3.] ανά + θερ + ωψ = ο διευθύνων την όψη.

 

Γ.ΛΑΘΥΡΗ  – » Οι ‘όροι ‘ του  Σπευσίππου ».

Ο Σπεύσιππος ,φιλόσοφος , μαθηματικός ,ανιψιός του Πλάτωνα και πρώτος σχολάρχης της Πλατωνικής Ακαδήμειας για περίπου 10 χρόνια {μετά τον θάνατο Πλάτωνα το 347 π.Χ.} μας δίνει τον ορισμό του ανθρώπου. Άνθρωπος  = το μόνο των όντων που είναι δεκτικό έλλογης επιστήμης {Δηλ. ‘Ανθρωπος ,το μόνον έλλογον όν }.

Tί  είναι  όμως ο ορισμός ; Οριστής  είναι ο ορίζων τα όρια δια σημείων .Διότι εάν δεν οριστεί και άρα δεν περιοριστεί μία έννοια δεν μπορεί να εκφραστεί δια του ορισμού. Τι ακριβώς όμως ορίζει και  περιορίζει, δια των ορίων που θέτουμε , ένας ορισμός ;

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Μετά τα Φυσικά » , Βιβλ. Ζ’ – 5 { 1031 a }.

Ο ορισμός έχει σχέση με την ουσία . Ο ορισμός είναι φανερό ότι  έχει να κάνει αποκλειστικά με τις ουσίες ή  σε μέγιστο βαθμό  και πρωτίστως { πρώτως }  και  γενικώς  { απλώς  < απλός {α αθρ. + πλόος  }=  γενικός , μη ακριβής }.                           Απλώς =/= πολλαχώς .

 

Α.ΣΕΠΤΟΥΛΙΝ  – » Κατηγορίες  και  Νόμοι της  Διαλεκτικής » ,

XI. Το Περιεχόμενο  και η Μορφή  , σελ.319-320. Ο μαρξιστής  Α.Σεπτούλιν γράφει τα ίδια πράγματα για την ουσία. Η ουσία αποτελεί αυτό που είναι σταθερό , αυτό που παραμένει μέσα στο πράγμα. Η ουσία παριστάνει το γενικό { απλώς } μέσα στο πράγμα, μέσα στο αντικείμενο.

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Κρατύλος ‘‘ ,{ 388 c }.

Το όνομα είναι όργανον , που μας διδάσκει { διδασκαλικόν } και καθορίζει την ουσία των όντων { διακριτικόν}.

1α]. Άνθρωπος = ο αναθρών  ά  όπωπε ;

Ο Μέγας ποιητής- φιλόσοφος αποκωδικοποιεί την λέξη άνθρωπος.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Κρατύλος ‘‘ ,{ 399 c }.

Η λέξη άνθρωπος προήλθε  από φράση που έγινε όνομα .Σημαίνει ότι ενώ κάθε άλλο ζώο δεν ερευνά [ επισκοπεί ] ούτε στοχάζεται [ αναλογίζεται ] για ό,τι βλέπει ,ούτε παρατηρεί με προσοχή  [αναθρεί ] ,ο άνθρωπος  άμα έχει δει κάτι { αυτό είναι το ‘όπωπε‘}  και αναθρεί { το παρατηρεί με προσοχή } και λογίζεται { στοχάζεται } για ό,τι ‘όπωπε [ έχει δεί ].Γι’  αυτό απ’όλα τα ζώα μόνο ο άνθρωπος ονομάστηκε σωστά άνθρωπος , ως << αναθρών ά όπωπε >> [ γιατί αναθεωρεί ,σκέπτεται ,εξετάζει όσα έχει δεί  ].

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ   – » Κρατύλος » ,{ 399 b }.

Το όνομα άνθρωπος  υπέστη μεταβολή, γιατί από πρόταση έγινε όνομα με την αφαίρεση ενός  γράμματος ,του άλφα. { αυτό προϋποθέτει παλαιότερη μορφή του ονόματος , απ’ το οποίο αφαιρέθηκε το άλφα : αν- [ά] νθρ – ωπος .}

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αναθρέω { ανά  + αθρέω } = βλέπω προς τα άνω 2. παρατηρώ με προσοχή , εκ του πλησίον.  Αθρέω = βλέπω τι μετά προσοχής , παρατηρώ 2. [ επί του νού ] Σκέπτομαι , εξετάζω , σταθμίζω. {αθρέω ~ θράω = κάθομαι και παρατηρώ }.

 

LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Αναθρέω =  αναθεωρώ. 

 

Γ.ΛΑΘΥΡΗ – » Κρατύλος  Πλάτωνος  ή περί  ορθότητος ονομάτων ».

Άνθρωπος = ο αναθρών ά όπωπε { = ο αναθεωρών όσα έχει δεί }.

 

ΠΑΝ.ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της αρχαίας Αττικής πεζογραφίας ».

 Οράω-ώ >  παρακείμενος  : α]. εόρακα  β]. εώρακα  γ].όπωπα .

 

---

Οι μυημένοι  τους οφθαλμούς  ανοίξατε .  Εκάς οι βέβηλοι.  

---

Ποιά  η διαφορά  Mνήμης  και  Ανάμνησης ;

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Μικρά Φυσικά », Περί μνήμης  και αναμνήσεως »,{453 a}.

Ο Αριστοτέλης , μαθητής του Πλάτωνος , εξηγεί τον ορισμό του δασκάλου του για τον άνθρωπο. Μνήμη  έχουν πολλά και από τα  άλλα ζώα. Ανάμνηση όμως έχει ΜΟΝΟΝ ο άνθρωπος. Αιτία δε είναι ότι η ανάμνηση είναι σαν συλλογισμός , διότι αυτός που ανα-θυμάται,συλλογίζεται ό,τι προηγουμένως είδε ή άκουσε ή έπαθε { αναθρεί ά όπωπε }.Αυτό είναι φυσικό να συμβαίνει μόνο στα όντα που σκέπτονται για να αποφασίσουν { το βουλεύεσθαι }.Διότι και το βουλεύεσθαι  είναι ένα είδος συλλογισμού.

Η ΜΝΉΜΗ και η ΦΑΝΤΑΣΙΑ έχουν κοινή έδρα.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Φίληβος », { 34 b-c }.

Μνήμη είναι η σωτηρία της αισθήσεως. Ανάμνηση είναι όταν η ψυχή μονάχη της ,χωρίς το σώμα , ξαναπιάνει όσο πιο πολύ μπορεί τις καταστάσεις που δοκίμασε κάποτε μαζί με το σώμα.

 

Γ.ΛΑΘΥΡΗ  – » Οι ‘όροι ‘ του  Σπευσίππου ».

Μνήμη = Αλήθεια { α + λήθη }.Μνήμη = διάθεση της ψυχής που αποσκοπεί στην διαφύλαξη της αλήθειας ,που υπάρχει εντός της.

 

ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – » Ανθολόγιον »,τομ. Δ’ { Περί μνήμης  ΚΕ’ }.

Η μνήμη είναι συμπληρωματική δύναμη της ψυχής , η οποία είναι << κατοχή φαντάσματος >> { δηλ. διατήρηση ειδώλου , εικόνας }.

RENE  MAGRITTE  – » La memoire »,{1948 }.

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Φαντασία { φαντάζω } = το καθιστάν τι ορατόν . Η δύναμις του νού να συλλαμβάνει τις έννοιες των όντων, η αντιληπτική ικανότητα του νου. Φάντασμα = η  παράστασις [ εντύπωσις ], η δημιουργουμένη στο νου από κάποιο υπαρκτό ή νοητό αντικείμενο. Φανταστόν = το αντικείμενο που προκαλεί  τέτοιες παραστάσεις [ εντυπώσεις ]. Φανταστικόν = η όλη κατάστασις του νού , η δημιουργούμενη εκ των φανταστών.

 

ΗΛ.ΤΣΑΤΣΟΜΟΙΡΟΥ  – » Ιστορία γενέσεως της Ελληνικής γλώσσας ».

Άνθρωπος , διότι εξετάζει με προσοχή [ και αναλογίζεται αργότερα ] όσα έχει ιδεί          { αναθρών ά όπωπε }.

 

Β.ΦΙΛΙΑ – Γ.ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ  – » Τα ημαρτημένα του λεξικού Μπαμπινιώτη ».

Άνθρωπος = ο αναθρών όπα = ο αρθρώνων φωνή , ο έχων αρθρωμένο λόγο [ λόγο με νόημα και λογική ]. Όπα  ή όπη = έπος , λόγος , φωνή.

 

THOMAS  GAISFORD  -»  Etymologicon  Magnum Lexicon ».  

Άνθρωπος : 1]. άνω + θρείν = άνω βλέπειν .Διότι μόνον ο άνθρωπος από τ ‘ άλλα ζώα άνω βλέπει  2]. αναθρείν ά όπωπε = αναλογίζεται αυτά που είδε ή άκουσε ,διότι τα άλλα ζώα ούτε  μπορούν να  σκέπτονται ούτε να  προνοούν .Διότι δεν είναι δυνατόν ένα  ψάρι  να εισέλθει μέσα σε κύρτο { αλιευτικό πλέγμα } αν βλέπει άλλο παγιδευμένο ψάρι , ούτε ένα πτηνό  μέσα σε λίνα [ δίχτυ  παγιδεύσεως ]  3]. Δρώ = βλέπω > άνδρωπος  > άνθρωπος  4]. Άνω + ρέπω > ανώροπος  > άνθρωπος : αυτός που κλίνει , ρέπει { ροπή } προς τα άνω  5]. Έναρθρον  έχειν την όπα = έχει αρθρωμένη  την φωνή  6]. Ανθηρά όπα έχειν = αυτός που έχει χρωματιστή φωνή ,από την ικανότητά του να την μερίζει.

 

ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ των  Νηπτικών  και Ασκητικών  – ‘ ‘Πέτρος  Δαμασκηνός »- Πνευματικής γνώσεως συνοπτικός λόγος Ω’ », τόμ. 17. { Νηπτικός < νήπτης = νηφάλιος }.

Η Ελληνική γλώσσα  πάλι  ετυμολογεί τον άνθρωπο από το άνω + αθρείν {άνω + βλέπω} Αλλά κυρίως φύση του είναι ο λόγος.

 

1β]. Ανθρωπος  = άνω + θρώσκω  ;

ΔΙΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό Λεξικό της Ελληνικής » .

Αναθρώσκω = αναπηδώ [ ειδ. επί του πυρός και επί του καπνού ]. 

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αναθρώσκω { ανά + θρώσκω } = αναπηδώ ,τινάσσομαι επάνω .  Θρώσκω  { < ρ. [ΘΟΡ – ] :  θορός =  το σπέρμα του άρρενος , θούρος = αναπηδών,σκιρτών.  } = αναπηδώ ,σκιρτώ 2. πηδώ πάνω σε κάτι , εφορμώ . 

 

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ  – » Λεξικόν ».

Η ανθρώπω = η γυναίκα στην Λακωνική  διάλεκτο. Ανθρώσκε = άνω  θρώσκε  [ άνω βλέπε ], ορχού  [ < ορχέομαι  = χορεύω ].

 

ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ  – » Υπερλεξικό  της Ελληνικής γλώσσας ».

Άνθρωπος  { < άνω + θρώσκω   = τείνω , υψώνομαι } = ανώτερο θηλαστικό που διακρίνεται για τη νόησή του και τον έναρθρο λόγο του.

 

ΑΝΘ.ΓΑΖΗ  – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

 Άνθρωπος {  <  ανά , άνω , ή άνθος }.Επί ανδρός και γυναικός .

 

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν  της  Ελληνικής  γλώσσης ».

 Άνθρωπος  { < ανήρ + ώψ } : [ ως προσηγορικόν ] = το γένος των ανθρώπων .

 

1γ]. άνθρωπος  = Ανδρός + ωπός ;

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας » .

Άνθρωπος [ αβέβαιη ετυμολογία ] πιθανώς  < * ανδρ- ωπός = ο έχων ανδρική όψη.! Παράλογο ,διότι  είναι μια ταυτολογία. Σαν να λέμε η πορτοκαλάδα είναι  από πορτοκάλια ή ο σκυλωπός  έχει όψιν σκύλου ή ο γατωπός γάτου.! Πέραν αυτού τα ανθρωποειδή { είδος = μορφή } που έχουν όψιν  ανθρώπου είναι άνθρωποι ; Το <<  ο άνθρωπος είναι κάπως  μειωτικής σημασίας {;} σε σχέση με τους θεούς >> τι ακριβώς σημαίνει ;  Πώς είναι δυνατόν να αυτοϋποτιμάται  ο άνθρωπος αν και αυτοκαθοριζόμενος ;  Το << πατήρ ανδρών τε και θεών >> δείχνει υποτίμηση ή διαχωρισμό ; Ο πατέρας  και των θεών και των θνητών είναι ο ίδιος .Γι’  αυτό και  ο Δίας » εμιγάζετο  αμφαδίην » { =έσμιγε φανερά } με τις θνητές και γεννούσε ημιθέους. ….           Το {*} στις λέξεις σημαίνει αμάρτυρος τύπος { δεν αναφέρεται σε κείμενα αλλά υποθετικά δεχόμαστε ότι υπάρχει.}

 

ΓΡΑΜΜΙΚΗ  Β’  : Α-to -ro- qo = Human .

J.B.HOFMANN  – » Ετυμολογικόν  λεξικόν της Αρχαίας  Ελληνικής ».

Άνθρωπος = ανήρ + ώψ = ο έχων πρόσωπον ανδρός. πβ. Δρώψ { ; }.

 

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

 Δρώψ = άνθρωπος  μέροψ . Μέροπες άνθρωποι = δια το μεμερισμένην έχειν την  όπα , δηλαδή την φωνήν. Μερίζειν = διανέμειν μερικώς .

LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

 Μέροψ { < μείρομαι /  μερίζω + όψ } = ο διαιρών την φωνήν , ο ενάρθρως ομιλών , ο προικισμένος με έναρθρον φωνήν { αυδήεις= ο λαλών με ανθρώπινη λαλιά }.Μέροπες άνθρωποι. Στην αρχή ως επίθετο των ανθρώπων ,μετά κατέστη  ουσιαστικό .Μέροπες = άνθρωποι.  

 

LIDDELL & SCOTT  – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Έλλοψ {  < ελλείπειν  την όπα } =  άφωνος , άναυδος .Οι Κρήτες τους αφώνους έλλοπας έλεγαν. [ επίθετο των ιχθύων, άφωνοι γαρ ].

 

ΠΡΟΚΛΟΥ  – » Εις τον Κρατύλον  Πλάτωνος  εκλογαί  χρήσιμοι », { 16.30 }.

Τίποτα δεν εμποδίζει οι διαφορετικές λέξεις  να δηλώνουν η μία μετά την άλλη το ίδιο πράγμα. Για παράδειγμα »  μέροψ » { επειδή έχει μεμερισμένη  ζωή } και »άνθρωπος » { επειδή αναθρεί [ εξετάζει ]αυτά που έχει δεί }.

 

HENR.STEPHANUS -»Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης {Thesaurus Graecae Linguae}».

Δρώψ =άνθρωπος { Homo } , όπως και  το μέροψ.

 

ΙΩ.ΜΑΛΑΛΑ   – »  Χρονογραφία ». { Επιστολή } .

Δρόψ {1} = όψον { κρέας βραστό ή κρέας  ή προσφάι }. Δρόψ {2} = άνθρωπος. Διότι δρώπες  λέγονται οι άνθρωποι.

 

ΙΩ.ΜΑΛΑΛΑ – » Χρονογραφία », Λόγος  Β’.                                                                                       Μέροπες  ονομάσθηκαν οι άνθρωποι,  διότι διαίρεσαν  αυτών τις λαλιές σε πολλές γλώσσες και φωνές.

 

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ   – » Στρωματείς » ,Βιβλ. V.                                                           Δρώψ =ο λόγος ο δραστήριος που από την πρώτη  κατήχηση ωθεί σε ωρίμανσιν τον νέον άνδραν ,» σε μέτρον ηλικίας » και φωτίζει τον άνθρωπον.

 

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ  – » Στρωματείς » ,Βιβλ. V’ , Κεφ.VIII .

{απόδοση }.Στην Μίλητο, κατά την διάρκεια καθάρσεως από λοιμό, ο μάντης Βράγχος αφού ραντίσει με κλαδιά  δάφνης το πλήθος ,αρχίζει το ύμνο κάπως έτσι : Εξυμνήστε { μέλπετε } τον Μακροβόλο   και την Μακροβόλα . Και ο λαός έψελνε : << Βέδυ  , Ζάψ , Χθών , Πλήκτρον , Σφίγξ , Κνάξ , Ζβίχ , Θύπτης , Φλέγμό , Δρώψ >> . Μυστηριακές λέξεις ,κάποιες  ομοιάζουν με βαρβαρική γλώσσα ,αλλά βεβαίως πρόκειται για τα πανάρχαια Πελασγικά. Το δε δρώψ είναι πανάρχαιος τύπος του μεταγενεστέρου  ανδρώπου / ανθρώπου.

Απόλλων = Εκά-εργος ή Εκατη-βόλος ή Έκατος . Άρτεμις = Εκα-έργα { ως σελήνη }  ή Εκάτη { Η Άρτεμις είναι μια μορφή της  σεπτής θεάς Εκάτης }.Εκάς =μακρόθεν .

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ { Μητρ.Παραμυθίας } – » Βόδα – Βίρος ».

Τα ίδια αναφέρει και ο μακαριστός  Μητρ.Αθηναγόρας  ελαφρώς παρηλλαγμένα .Αντί   για δρώψ έχει το δρύψ .Δρύμας { o φωτίζων τους δρόμους } δε είναι επίθετον του Απόλλωνος .

 

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ  ΣΟΦΙΣΤΟΥ  – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Φώς – φωτός { με οξεία  } =  άνθρωπος { από του φωτίζειν τα νοούμενα πάντα δια του λόγου.   Φώς -φωτός { με περισπωμένη }= το πύρ και { μτφ.} η χαρά.

 

Οι δίδυμοι ΑΠΟΛΛΩΝ {Ήλιος }  και ΑΡΤΕΜΙΣ  { Σελήνη }.

LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Άνθρωπος [ πιθανώς εκ του ανήρ-ανδρός  + ωψ ] = ο έχων όψιν ή πρόσωπον  ανδρός.

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Άνθρωπος { homo και ουχί  vir } : 1.Συνήθως ετυμολογείται εκ του ανήρ { ανδρ-} + ώψ = ο έχων όψιν  ανδρός .Άλλους δεν ικανοποιεί η ετυμολογία αυτή ,διότι δεν εξηγεί την τροπή του  [δ ] σε [ θ ]  2. Άντροπος  { ανά + τρέπω } = άνθρωπος  3. Άνθρωπος  { ανθηρεών + ώψ }= ο έχων το πρόσωπο  πωγωνοφόρον .

 

ΠΑΠΥΡΟΥ  – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσης ‘.

Άνθρωπος = { a-to-ro-qo  Μυκ.γραφή  }.Αντίθετο του θεός . Είναι προσηγορικό όνομα. Εάν προέρχεται από το * άνδρ-ωπός  είναι προβληματική η ύπαρξη [θ] αντί [δ] , που ίσως οφείλεται σε δάσυνση του [δ].

 

2.HOMO :

HENR.STEPHANUS -»Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης {Thesaurus Graecae  Linguae}».

Άνθρωπος  { Ηοmo } =1.] Στον Κρατύλο του Πλάτωνος ετυμολογείται από την φωνή {= vox } ήτοι ‘‘ο αναθρών  οπωπάς»   2.]το M.E.L , »παρά το άνω αθρείν »  3.] Στον Θεόφραστο  , »παρά το  διαθρούν  την όπα » .                         

 

ΕΥΣΤΡ.ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ  – » Λεξικό Ελληνο-λατινικόν ».

Homo -nis = { αρσ. και θηλ.} =άνθρωπος  κατ’ αντίθεση προς τους θεούς και τα ζώα. Παράβαλε με τις λέξεις mas [ = άρρεν,αρσενικό ] και vir [= ανήρ ,άνδρας }.! Δηλαδή ο HOMO ,που είναι αρσ. και θηλ. παραβάλλεται με το mas και το vir  ,τα οποία είναι ..αρσενικά.! Όπως η θρησκεία ,που η Εύα πλάσθηκε από το πλευρό του Αδάμ …           Humus-i = 1.[ χώμα ] χθών , έδαφος γης , γη .2 { μτφ.} Ταπεινός λογισμός.

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ- »Αρχιγένεθλος  Ελληνική γλώσσα ».

Homo  <  humus  , humin {=χαμαί }  < χθών { γαία , γη } < χαμαί ,χούς , χώμα / χούμα  . Εννοιολογικά ο άνθρωπος ο χαμαιγενής  { χαμαί + γένος = ο γεννηθείς εκ της γης }, ο χο’ι’κός , ο χουμάτινος , ο ταπεινής καταγωγής { π.χ. Χαμαίζηλος ο ευτελής }.

 

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Πυθιόνικοι », [4] ,στρ. ε’ [ 95-100 ].

Στο ποίημα του Πινδάρου ο χαμαιγενής είναι ο αυτόχθων. Ιδιαίτερη αξία είχε η αυτοχθονία  και η ιθαγένεια για τις τότε κοινωνίες.

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – »  Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Ο  Έλλην άνθρωπος ,όταν συνειδητοποίησε ότι είναι άνθρ-ωπος ,αυτοπροσδιορίστηκε και ενέκλεισε στην λέξη  αυτή τις ιδιότητες του ονόματος [ παρατήρησις , σκέψις , λογισμός ] στρέφοντας το βλέμμα του προς τα επάνω και τριγύρω { αναθρών ά όπωπε } .Ο δυτικός άνθρωπος αυτοπροσδιορίστηκε  ως HOMO ,από το χώμα ,εκ του  οποίου επλάσθη  .Συνεπώς σύμφωνα με το όνομά του παραμένει »χο’ι’κός’‘ , έγκλειστος στην ύλη , στα υλικά και στο υλισμό του.

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Πολιτεία », Βιβλ. Θ’ { 586  a-b }.

Ποίοι είναι αυτοί οι Χωμάτινοι, που βλέπουν χαμαί  και ποιοί  είναι αυτοί  οι Άνθρωποι ,που βλέπουν προς τα επάνω ; << Αυτοί που δεν γνωρίζουν τι είναι η φρόνηση και τι  η αρετή , αλλά παίρνουν πάντα μέρος σε πλούσια φαγοπότια { ευωχίες } και τα συναφή  , κατευθύνονται συνεχώς προς τα κάτω,  και πάλι μέχρι το ενδιάμεσο ώστε περιπλανιούνται σ’ όλη  τους την ζωή , χωρίς ποτέ να μπορέσουν ξεπεράσουν το όριο αυτό και να φτάσουν στο αληθινά επάνω ,ούτε να στρέψουν το βλέμμα προς τα επάνω για να δούν ποτέ , ούτε να ανυψωθούν οι ίδιοι ,ούτε να πετύχουν την πραγματική πλήρωση από το αληθές ον. Παρά σαν ζώα που βόσκουν βλέποντας  πάντα προς τα κάτω και σκυμμένα στη γή και στα τραπέζια χορταίνουν με τροφές και σαρκικές απολαύσεις  το σώμα  τους αλλά όχι την πλεονεξία τους , που εξ αιτίας αυτής κλοτσιούνται και χτυπιούνται θανάσιμα και στο τέλος αλληλοσκοτώνονται από την απληστία τους ,επειδή δεν  προσπαθούν να γεμίσουν με ουσία το μέρος εκείνο του εαυτού τους ,που μετέχει στο όντως όν και μπορεί να δεχτεί πλήρωση >>.

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Πολιτικά », Βιβλ.Α’ { 1253 a }.

Η πόλις υπάρχει εκ φύσεως και ο άνθρωπος είναι πολιτικόν ον .Ο δε άπολις  εκ φύσεως κι όχι εξ αιτίας της τύχης είναι ή φαύλος ή ανώτερος από τον άνθρωπο. Ο Νέστωρ  στον Όμηρον [ Ι.63 ] τον αποκαλεί επιτιμητικά : αφρήτωρ { χωρίς οικογένεια } , αθέμιστος { χωρίς νόμους } , ανέστιος { χωρίς εστία = κατοικία , πατρίδα }.

 

ΑΝΔΡ.ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΥ  – » Ιδού ο άνθρωπος ».

Ο Ανδρ.Λασκαράτος ως νέος Θεόφραστος  περιγράφει 126  χαρακτήρες ανθρώπων.

Συνοπτικά , η ετυμολογία της λέξεως άνθρωπος  είναι αβέβαιη αλλά όχι ανύπαρκτη. Πολλές φορές ενδέχεται  να υπάρχουν αρκετές  ετυμολογίες για ένα αβεβαίου  ετύμου  όνομα , χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η μία ετυμολογία  αποκλείει  την άλλη ,αλλά  λίαν πιθανώς  να αλληλοσυμπληρώνονται . Το  όνομα  αντανακλά ή πρέπει την ουσία ή τις ουσίες του πράγματος . Ουσιαστικά η λέξις είναι νοητική αφαιρετική  λειτουργία .Διότι όπως στην τέχνη ,έτσι  και στην επιστήμη σκοπός είναι η αφετηριακή αφαίρεση**. Το όνομα δε είναι μια αφαίρεση με σκοπό την εμβάθυνση και την κατάκτηση της ουσίας . Ποια είναι η ουσιαστική  διαφορά του ανθρώπου από τα ζώα ; Ο Λόγος και τα είδη του. Άρα το όνομα ως συμπύκνωση ουσίας , πρέπει να αντανακλά ακριβώς αυτή την ταυτότητα  και την  ιδιαιτερότητα του ανθρωπίνου όντος : τον Λόγο. Συνεπώς όλες οι προτεινόμενες ετυμολογήσεις είναι ισχυρές  όσο πλησιάζουν και εκφράζουν τον ανθρώπινο λόγο. Και ασθενείς  προσπάθειες ετυμολογήσεων , όσες ξεφεύγουν  ή τονίζουν δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του ανθρώπου κι όχι την βασική. Σύμφωνα με τα προηγούμενα , η πιο ποιητική και ποιοτική ετυμολογία  , καθ’ότι  φιλοσοφημένη ,είναι το ‘‘ άνθρωπος : αναθρών ά όπωπε ‘‘ στον Κρατύλο. Η  πιο ασθενής  καίτοι σθεναρώς προβαλλομένη το » άνθρωπος : άνδρ +ωπός = ό έχων ανδρικήν όψη .».Διότι υπάρχει  η όψ-οπός = η όψη , αλλά και  η όψ-οπός =η φωνή . Τα αυτά και για  και το » άνθρωπος : άνω + θρώσκω » .

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Η  ουσιαστική   διαφορά  ,επαναλαμβάνω ,του μέροπος  ανθρώπου από τ’ άλλα ζώα είναι η  έλλογος  φωνή { » των θηρίων εισίν αδιαίρετοι αι φωναί ..»} , όχι η ευειδής όψις  και το χοροπηδηχτό  . Αλλά αυτά θα αναλυθούν στο προσεχές άρθρο με θέμα το»  Κρατύλος ή περί ορθότητος ονομάτων »  του ποιητού – φιλοσόφου Πλάτωνος.

ΠΙΝΔΑΡΟΥ  – ‘ Επίνικοι ‘, { πρόλογος  }.

Μάρτιν  Χα’ι’ντιγκερ  : << Η  Ελληνική γλώσσα , μόνον αυτή είναι λόγος .Στην Ελληνική γλώσσα το λεγόμενο καλεί με το όνομά του >>.

 

(**} Μ.Μ.ΡΟΖΕΝΤΑΛ – » Αρχές  Διαλεκτικής  Λογικής » , σελ.327.

Αφετηριακή  αφαίρεση  .

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

 ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ  ΒΙΒΛΙΑ ,ΕΛΕΓΧΕΤΕ  ΤΙΣ  ΠΗΓΕΣ.