ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ { Nosce te ipsum }.

Το πασίγνωστο ρητό » Γνώθι σαυτόν ‘ ήταν ένα παράγγελμα χαραγμένο στο αέτωμα ή σε κίονα του Ναού του Πυθίου Απόλλωνος στους Δελφούς ,όπως επίσης και το ‘Μηδέν άγαν » και το » Έγγύα πάρα δ’ άτα ». Στην κορυφή δε του ανακουφιστικού τριγώνου δυνατόν να υπήρχε και το περί – φημο Δελφικόν »Ε» { ή ‘Ει’ κατά τον Πλούταρχον ]. Το παράγγελμα αυτό ράδιον, κάποιος , να το προφέρει , χαλεπόν να το κατανοήσει, δυσχερές να το εφαρμόσει . Για του λόγου το αληθές , όλη η πλατωνική φιλοσοφία αυτό ,ουσιαστικώς , εξετάζει.

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { σελ. 190 }. Σχόλιο 72.

Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα είναι συλλογή από λιτά και ουσιώδη αποφθέγματα λίγων λέξεων , που συμπυκνώνουν ηθικές αρχές και πνευματικούς νόμους σοφίας Τα περισσότερα ήταν αφιερώματα των Επτά Σοφών της αρχαιότητας στο Μαντείον των Δελφών.

ΧΡ. Γ. ΡΩΜΑ – » Λεξικό ανεπτυγμένων εννοιών » ,{ σελ.65-66 }.

Αυτογνωσίαείναι η ακριβής γνώση του εσωτερικού μας κόσμου ,με όλες τις αρετές , τα πάθη , τις ικανότητες και τις αδυναμίες του. Είναι το αποτέλεσμα της προσωπικής προσπάθειας, που συνιστούσε το αρχαίον επίγραμμα » Γνώθι σαυτόν ». Η αυτογνωσία κάνει τον άνθρωπο μετριόφρονα και επιεική απέναντι στους άλλους ,επειδή ο ίδιος έχει πλέον επίγνωση της δικής του ατέλειας και των δικών αδυναμιών .

ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ .

GUSTAVE MOREAU – » Οιδίπους και Σφίγξ », { 1864 } , Μητροπολιτικό Μουσείον της Τέχνης , Ν. Υόρκη . Συμβολισμός [ = υπέρβαση της νατουραλιστικής / ρεαλιστικής απεικονίσεως διά μέσου των συμβόλων και των συμβολικών μορφών ] , έρωτας και θάνατος .Ο Οιδίπους κρατώντας ράβδο και η Σφίγξ [ »η καρδιά του σκότους » ] γαντζωμένη πάνω του , έχουν στραμμένους τους οφθαλμούς τους ο ένας στον άλλον ,ίσοι απέναντι στο αναπόφευκτον της μοίρα τους.

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – Άπαντα ». Τα αποκηρυγμένα ποιήματα .

Ο Οιδίπους , { 1896 }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

» Γνώθι σαυτόν » .

Γνώθι = προστακτική αορίστου, β’ πρόσ. , ενικός του ρήματος γιγνώσκω . Σαυτόν = αυτοπαθής αντωνυμία συνηρημένη [ σε αυτόν ] , β’ πρόσ. , ενικός ,αιτιατική ,

ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».

Γιγνώσκω = γνωρίζω ,καταλαβαίνω ,αντιλαμβάνομαι ,αποφασίζω ,εννοώ. { Λατ. co-gnosco ].

Προστακτική στην ελληνική γλώσσα έχουν μόνον ο ενεστώτας ,ο αόριστος και ο Παρακείμενος.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Γιγνώσκω { < *[ γνο- ] πρβλ. go-[ *gno ] – sco και * [ νο- } πρβλ. *[ no ]- sco }= γνωρίζω ,κρίνω ,αποφασίζω . Γιγνώσκω = έχω γνώσιν εκ παρατηρήσεως .Οίδα = έχω γνώσιν εκ σκέψεως ,εκ συλλογισμού.

ΠΑΝ. Δ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής πεζογραφίας ».

Γιγνώσκω = αποκτώ γνώσιν ,αντιλαμβάνομαι ,διακρίνω ,μανθάνω ,αποφασίζω, ψηφίζω .

Γ.Β. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ – » Η ετυμολογία ,οι ρίζες και ο σχηματισμός των λέξεων ».

Γιγνώσκω = γνωρίζω ,αντιλαμβάνομαι ,εννοώ ,αποφασίζω ,κρίνω.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Γι-* [γνώ]-σκω { Λατ. * [gno]-sco } : γνώση από παρατήρηση , πείρα ,συναναστροφή. Οίδα : { εξεύρω } γνώση πιο πνευματική και ηθική ,αποτέλεσμα σκέψεως και συλλογισμού. Επίσταμαι : γνώση ακριβής ,που αποκτήθηκε με επιμέλεια και σπουδή.

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-ελληνικόν » .

Gnosco , nosco =γνωρίζω.

AX. TZAΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτοπαθείς αντωνυμίες : όταν το ίδιο πρόσωπο συγχρόνως ενεργεί και πάσχει.

Γνώθι σαυτόν » = γνώρισε συ τον εαυτόν σου. Σαυτόν < σεαυτόν < σε + αυτόν .

FRANCIS BACON – » Ο Οιδίπους και η Σφίγγα », { 1983 }.

Γ. ΣΕΦΕΡΗ – » Τρία κρυφά ποιήματα », [ 1966 ].

Θερινό Ηλιοστάσι [ Ζ’ ].


΄΄ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ »

Ποίου ρήση ήταν αυτό το Δελφικόν Παράγγελμα ; Του Πυθίου Απόλλωνος ,των ιερειών του Μαντείου των Δελφών , κάποιου εκ των επτά σοφών , κάποιου άλλου μη γνωστού ή κανενός ;

Ι. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

» γνώθι σαυτόν ».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική βιβλιοθήκη », { IX .10 }.

» γνώθι σαυτόν » = η απόκτηση παιδείας και συνέσεως.

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Φωκικά » , { 24.1 }.

Στον πρόναο στους Δελφούς είναι γραμμένα ρητά ωφέλιμα για τον βίον των ανθρώπων, όπως τα αποφθέγματα »Γνώρισε τον εαυτόν σου » και » Τίποτα πολύ ‘‘.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». ΘΑΛΗΣ { Α’. 35 , 40 }.

»το εαυτὸν γνώναι » .

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Γ’. Περί φρονήσεως } , [ 79. γ’ , 80 ].

»Γνώθι σαυτόν », » Σαυτόν ίσθι » { ίσθι < οίδα }.

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’. Περί του »γνώθι σαυτόν » } ,[ 12 ].

Το »Γνώθι σαυτόν ‘‘ θεωρείται και παροιμία .

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

» γνώθι σαυτόν ».

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’. Περί του »γνώθι σαυτόν » }.

26. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί του γνώθι σαυτόν [ α’ ] ».

» γνώναι εαυτόν ». Οπωσδήποτε το ζήτημα τίνος είναι η επιγραφή δεν είναι λυμένον ,αλλά εξακολουθούν οι αμφισβητήσεις.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

» γνώθι σαυτόν ‘‘ : a} απόφθεγμα του Χίλωνος . Συντάσσεται δε η παροιμία επί αυτών που είναι υπέρ [=υπερβολικοί ] ,δηλαδή για αυτούς που κομπάζουν [ είναι αλαζόνες ] b}. Το ‘‘γνώθι σαυτόν » και το » παραχάρασσε μη την αλήθειαν ,αλλά το νόμισμα » είναι Πυθικά παραγγέλματα. Αυτό σημαίνει , να περιφρονείς την δόξα [ =δοξασία ] των πολλών ,και να παραχαράσσεις , όχι την αλήθεια αλλά το νόμισμα.{ σ.σ. ως παραχαράκτης των νομισμάτων της πατρίδας του Σινώπης κατηγορήθηκε ο Διογένης ο Κυνικός ].

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς » ,, { Α’. ιδ’ .20-30 },[ σελ.79 ].

Η παρ’ Έλλησι διαδοχή των φιλοσόφων. Γνώθι σαυτόν = παράγγελμα [ παραίνεση ] για την επιδίωξη της γνώσεως.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ », [ 2 ] ,{ σελ. 5 }.

Το Δελφικόν [ ΕΙ ] στον Πύθιον ναόν [ του Απόλλωνος ], το »ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ » ,και το »ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » ο Πλούταρχος μόνος ,από όλους όσους εγώ γνωρίζω , διεφύλαξε .

ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ΗΛΙΟΥ ‘ – » Γνώθι σαυτόν » .

<< Γνώθι σαυτόν >> { = γνώρισε τον εαυτόν σου }.
Αρχαίον ελληνικό γνωμικό , γραμμένο με χρυσά γράμματα στα Προπύλαια του ναού του Απόλλωνος στους Δελφούς.. Το γνωμικόν αποδίδεται κατ’ άλλους μεν σε έναν από τους επτά σοφούς της Ελλάδος , και ιδιαίτερα στον Θαλήν ή τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιον , κατ’ άλλους δε στο ιερατείον του Μαντείου των Δελφών .Με το γνωμικόν αυτό επεδιώκετο να φανερωθεί στους ανθρώπους ,ότι έπρεπε να γνωρίσουν τον εαυτόν τους , δηλαδή την » ουσίαν » και την » φύσιν » τους ,ώστε να καταστούν όσον το δυνατόν τελειότεροι.

ΧΡ. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ – » Λεξικόν φιλοσοφίας ».

» γνώθι σαυτόν » =Η πράξις. Το μόνο μέσον ,με το οποίο μπορεί κάποιος να γνωρίσει τον εαυτόν του ,είναι η πράξη , με αυτήν μαθαίνει τις δυνάμεις του [ δηλ. τί ακριβώς μπορεί ή δεν μπορεί να κάνει }.

ΣΤ. ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ / ΑΝ. ΧΑΤΗΡΑ – » Απάνθισμα σοφίας ».

» γνώθι σαυτόν ‘‘ = Έχε συνείδηση του εαυτού σου ,δηλαδή των ικανοτήτων σου και πιο πολύ των αδυναμιών σου [ δηλ. μέχρι πού μπορούν να φτάσουν οι δυνάμεις σου ] .

ΔΗΜ.ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων » .

» γνώθι σαυτόν » = Να πετύχεις την αυτογνωσία.

ΑΝΔΡ. ΚΑΛΑΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

» γνώθι σαυτόν ». Η ταυτότητα του αποφθέγματος είναι άγνωστη.

ΤΑΚΗ ΝΑΤΣΟΥΛΗ – » 3.000 λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις ».

» γνώθι σαυτόν ». Δηλαδή , πρέπει πρώτα απ’ όλα να ανακαλύψουμε και να μάθουμε τον εαυτό μας .

ΧΑΡ. ΜΠΑΡΑΚΛΗ – » Γνωμικά και παροιμίες », { σελ. 169 }.

΄΄Γνώθι σαυτόν ». << Γνώρισε τον εαυτόν σου >> . Χίλωνος του Λακεδαιμονίου.
Επιγραφή στους Δελφούς στον ναόν του Απόλλωνος.

ΓΕΡ. ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΥ – » Λατινικές και άλλες ξενόγλωσσες φράσεις στη νέα Ελληνική ».

» nosce te ipsum » { Cicero }= » γνώθι σαυτόν ».

M. TULLII CICERONIS – » Tusculanarum Disputationum » , { V . Lib. I . 22. 52 }.

ΚΙΚΕΡΩΝΟΣ : << Περί περιφρονήσεως του θανάτου >>.

»Nosce te , nosce animum tuum » = » Γνώρισε [ τον εαυτόν σου ] = γνώρισε την ψυχή σου ».

The Matrix [ 1999 ] :

Ο Neo κατόπιν προτροπής της προφήτιδος { oracle } διαβάζει σε μία επιγραφή ένα λατινικό ρητό στο υπέρθυρον ,που γράφει » temet nosce { = » πρέπει να γνωρίσεις τον εαυτό σου» } ,το οποίον είναι μία παραλλαγή του » nosce te ipsum » .

Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Ασάλευτη ζωή ».

Φοινικιά.

ΕΥΤΥΧΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Δυο πόρτες έχει η ζωή », { 1959 }.

<< Δυο πόρτες έχει η ζωή / άνοιξα μια και μπήκα / σεργιάνισα ένα πρωινό / κι ώσπου να `ρθει το δειλινό από την άλλη βγήκα / Όλα είναι ένα ψέμα , μια ανάσα μια πνοή , / σα λουλούδι κάποιο χέρι θα μας κόψει μιαν αυγή >>.


H ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ.

Προστακτική έγκλιση έχουν μόνον ό ενεστώτας , ο αόριστος και ο παρακείμενος. Η προστακτική σε χρόνον ενεστώτα είναι λογική και αυτονόητη . Τί δηλώνει όμως η προστακτική αορίστου ; Διότι είναι παράδοξο να δίνεται μία προσταγή σε αόριστο χρόνο .Πώς είναι δυνατόν να προστάζεις κάποιον σε παρελθοντικό χρόνο ,όταν η προσταγή εκτελείται σε παρόντα ή σε μέλλοντα χρόνο ;

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης », { σελ. 96 }.

Έγκλισις .Εγκλίσεις .Προστακτική = η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί .

Λ.ΒΑΜΠΟΥΛΗ – Γ. ΖΟΥΚΗ – » Γραμματική της Ελληνικής γλώσσης », { σελ. 98 }.

Εγκλίσεις . Προστακτική =η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί .

ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Νεοελληνική γραμματική », { σελ.145 }.

Οι εγκλίσεις [σ.σ. σε αυτές συμπεριλαμβάνει και το απαρέμφατο και την μετοχή ].

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης », { σελ.102-103 }.

Οι εγκλίσεις . Προστακτική : η έγκλιση εκφράζει την δεδηλωμένη απαίτηση .Ειδικότερα σημαίνει : α }. προσταγή ή απαγόρευση β }. προτροπή ή αποτροπή [ ου ] ή παραίνεση { γνώθι σαυτόν = ο Πύθιος Απόλλων σε παραινεί να γνωρίσεις τον εαυτόν σου . Διαφέρει δε η συμβουλή της παραινέσεως. Η παραίνεση δεν επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι έχει στόχο το αγαθό ,όπως εάν κάποιος παραινεί στην σωφροσύνη . Η συμβουλή επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι είναι άδηλη η έκβαση ενός πράγματος κατόπιν συμβουλής και άδηλον το συμφέρον της πράξεως } γ }. συγκατάθεση ή παραχώρηση ε }. δέηση ή παράκληση.

ΔΗΜ. ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Η σύνταξη του Αρχαίου Ελληνικού Λόγου », { σελ. 439-440 }.

Η προστακτική αόριστου δηλώνει την πραγματοποίηση της εντολής . .Δηλαδή ,δηλώνει απλώς την πράξη και τη στιγμιαία ολοκλήρωσή της [ προσταγή στιγμιαία ].

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ». Προστακτική.

Στην Προστακτικήν η πράξη εμφανίζεται ως απαίτηση ,ως προσταγή του ομιλούντος – χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η θέληση αυτού που τον προστάζουν ή το » δυνατόν » της πραγματώσεως της εντολής .

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Λατινικής γλώσσης » ,{ σελ. 61 }.

Εγκλίσεις [ modi ] .Προστακτική [ imperativus ].

Στην Ελληνική γλώσσα η προστακτική είναι σε χρόνον αόριστο , διότι αν και η εντολή αναφέρεται σε πράξη ,που πρόκειται να εκτελεστεί [ μέλλοντας χρόνος ] ,εντούτοις ,επειδή η πράξη εκτελείται αυθωρεί κα παραχρήμα [ παροντικός χρόνος ], περιπίπτει αμέσως από παρόν σε παρελθόν [ πα-ρελθοντικός χρόνος ] . Στη Λατινική γλώσσα η προστακτική είναι σε μέλλοντα χρόνο για να δηλώσει απλώς τον χρόνο , στον οποίον πρόκειται να εκτελεστεί η εντολή.

ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ.


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .



TO »ΕΞΑΙΦΝΗΣ »

Ο μύθος του σπηλαίου .

Ο Σωκράτης για να τονίσει την σημασία της παιδεύσεως στον άνθρωπον, όπως και την σημαντική διαφορά μεταξύ παιδείας και απαιδευσίας, αφηγείται τον περίφημο μύθο του σπηλαίου .Στο Πλατωνικό Σπήλαιον, όταν και εάν ο δεσμώτης άνθρωπος καταφέρει να λυθεί από τα δεσμά της αγνοίας και απαιδευσίας ΞΑΦΝΙΚΑ { εξαίφνης } αναγκάζεται να σηκωθεί όρθιος σιγά-σιγά , να στραφεί προς το φως και να βαδίσει προς την έξοδον του σπηλαίου . Το εξαίφνης δηλώνει κάτι το αναπάντεχον και συγκλονιστικόν, που κάνει τον άνθρωπο να αλλάξει τρόπο σκέψεως [ νοο-τροπία ]. Το αναγκαίο [ αναγκάζοιτο ] δηλώνει την βίαν ,που ασκείται πάνω στον λυμένον άνθρωπο . Διότι »κάθε τι αναγκαίον είναι εκ φύσεως ανιαρόν» [ =λυπηρόν και στενόχωρον }. Συνεπώς το εξαίφνης δεν είναι κάτι το ευχάριστο και ηδονικόν ,αντιθέτως είναι κάτι το αναγκαίον ,άρα βίαιο γεγονός { π.χ. δυνατός πόνος από προσκόλληση ή από απώλεια ή από ασθένεια ή από θάνατον αγαπημένου προσώπου }. .Δύο είναι οι οδοί της γνώσεως : δια του μαθήματος ή δια του παθήματος .Άλλοι άνθρωποι καταλαβαίνουν με το μάθημα [ διδασκαλία ] ,άλλοι μόνο με το πάθημα [ εμπειρία ] , όπως λέει και ο λαός : << τού ‘γινε το πάθημα μάθημα >>. Σε κάθε της μετενσάρκωσή της η ψυχή [= είσοδος στο σπήλαιο ], φθάνει σε ένα από τα σκαλοπάτια [ αναβαθμοί ] της γνώσεως ,που αντιστοιχούν στα σκαλοπάτια ,τα οποία ανεβαίνει ο λυμένος άνθρωπος κατά την πορεία του προς το φως της γνώσεως μέχρι την επόμενη ενσάρκωσή της.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μύθοι ». Ο μύθος του σπηλαίου , ΠΟΛΙΤΕΙΑ [ VI . 515 c

Στάδια γνώσεως : 1. Απαιδευσία .Η κατάσταση που βιώνουν οι δεσμώτες του σπηλαίου ,όπου έχουν την γνώση μόνον των σκιών των αντικειμένων [ Εικασία ] 2.Όσοι κατάφεραν να βγουν από το σπήλαιον , αποκτούν γνώση του ορατού πλέον κόσμου δια των αισθητηρίων οργάνων τους [ Πίστις ]. 3. Την νοητή ή θεωρητική γνώση ,μαθηματική παιδεία , που αποκτάει η ψυχή κατά την ανοδική της πορεία προς την κορυφή [ Διάνοια ] 4. Τον ανώτατο βαθμό νοήσεως αποκτούν οι ψυχές που ήταν ικανές να υψωθούν πάνω από το ουράνιο στερέωμα , να ατενίσουν τον υπερουράνιον τόπον και να αντιικρίσουν τα »όντως όντα » ,δηλαδή τις ιδέες [ Νόησις ].

ΣΩΚΡ. Σκέψου ,λοιπόν, τί θα μπορούσε να είναι η απολύτρωση [ λύσις ] και η γιατρειά [ ίασις ] των ανθρώπων του σπηλαίου από τα δεσμά και την άγνοιά τους [ αφροσύνη ] .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Συμπόσιον » ,{ 210 e }. Τελευταίος αναβαθμός στην μύηση του Έρωτος .

Το » εξαίφνης » στη θέαση του απολύτου κάλλους.

Το αντίκρυσμα του κάλλους του απολύτου ,από ένα σημείον και μετά δεν μπορεί να γίνει πλέον μεθοδικώς και βαθμηδόν [ εφεξής ] ,όπως στους άλλους αναβαθμούς του έρωτος ,αλλά διά μιας ξαφνικής [ εξαίφνης ] ,στιγμιαίας ενοράσεως . Εδώ βρισκόμαστε αληθινά στην περιοχή των μυστηρίων… Όποιος λοιπόν με παιδαγωγική μέθοδο στην σπουδή της ερωτικής τέχνης οδηγηθεί σε τούτο το σημείο, εξετάζοντας ορθώς -την μίαν μετά την άλλην -τις διάφορες μορφές του ωραίου ,όταν προχωρήσει προς το τέρμα της ερωτικής μυσταγωγίας , ΞΑΦΝΙΚΑ { εξαίφνης } θα δει ευκρινώς ένα κάλλος θαυμασίας φύσεως.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Επιστολαί », [ Ζ’ . 341 d ].

Το ‘πυρ’ της αληθινής γνώσεως και το »εξαίφνης ».

Ο Πλάτων , μετά την δολοφονία του φίλου και μαθητή του Δίωνα από τον Κάλλιππο στη Σικελία , απευθύνει επιστολή στους οικείους και φίλους του αποθανόντος για πολιτική καθοδήγηση. Παρεμβάλλει δε στην επιστολή αυτή μία » φιλοσοφική παρέκβαση » ,όπου αρνείται ότι υπάρχει και ότι θα υπάρξει φιλοσοφικό δικό του σύγγραμμα των σχετικών με την πρώτην αρχήν .

<< Επί του προβλήματος αυτού δεν υπάρχει ούτε είναι ενδεχόμενον να υπάρξει ουδέν σύγγραμμα .Διότι δεν είναι δυνατόν να διατυπωθεί δια λόγου κατά κανέναν τρόπον ,όπως οι άλλες επιστήμες ,αλλά έπειτα από πολλή ενασχόληση ,η οποία μας θέτει σε επαφή με αυτό το ίδιον το πράγμα και έπειτα από ένα άμεσο ζήσιμόν του[ βίωμα ] αιφνιδίως { εξαίφνης },ωσάν φως που άναψε από σπινθήρα πυρός που αναπήδησε ,παρουσιάζεται στην ψυχή και τρέφει πλέον αυτόν τον ίδιον τον εαυτόν >> – Κ.Δ.ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ.

Φαινόμενον ελλάμψεως .

Έλλαμψις { εν + λάμπω } = η λάμψη , ο φωτισμός της ψυχής από θεϊκό φως.

Πέρα και πάνω από την διερεύνηση των φιλοσοφικών ζητημάτων δια της διαλεκτικής οδού ,υπάρχει η »εξαίφνης» και άμεση ενόραση της υψίστης αληθείας ,μετά όμως από κοπιαστική προσπάθεια και αυτή σε εξαιρετικές στιγμές μόνον. Γι’ αυτό η αλήθεια αυτή είναι από δύσκολον έως και αδύνατον να διατυπωθεί γραπτώς.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { Δ’.5 } , [ 1015 a ].

Αναγκαίο λέγεται αυτό χωρίς το οποίον ,ένα ον δεν μπορεί να ζει [ επειδή αποτελεί συναίτιον ] ….
Αναγκαίον καλείται το βίαιον και η βία ,δηλ το αντίθετον προς τη φυσική ροπή [ ορμή ] και τη βούληση [ προαίρεσις ] .που εμποδίζει και κωλύει, διότι το βίαιον λέγεται και αναγκαίον , γι’ αυτό » το αναγκαίον είναι και λυπηρόν », όπως λέει ο Εύηνος » διότι κάθε αναγκαίον πράγμα είναι από την φύση του ανιαρόν [ στενόχωρον ] » και η βία είναι ένα είδος ανάγκης ,που προέρχεται από την βούληση και την λογική.

ALLAN W. WATTS – » O δρόμος του ZEN », { σελ. 131 }.

Το »ξύπνημα » [ αφύπνισις της συνειδήσεως } είναι ΞΑΦΝΙΚΟΝ και συμβαίνει πάντα στο ΤΩΡΑ..

Το ξύπνημα [ σ.σ. αφύπνιση ] στη σχολή του Χούι -νεγκ είναι »ξαφνικό » ,διότι απευθύνεται σε εύστροφα και όχι σε αργό-στροφα άτομα. Το » ξύπνημα » δεν εννοείται σταδιακό ή προ-οδευτικό. Ή έχει κανείς » ξυπνήσει » εντελώς ή δεν έχει » ξυπνήσει »καθόλου ,εφόσον δεν υπάρχουν ούτε μέρη ούτε δοαχωρισμοί ,και η φύση του Βούδα δεν μπορεί να γίνει κατανοητή κομμάτι- κομμάτι.

ΟΙ [ 4 ] ΑΝΑΒΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ.

Τα είδη της γνώσεως είναι τέσσερα : εικασία , πίστις , διάνοια , νόησις .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { 509 d , 511 e }.

ΣΩΚΡ. ..πάρε αντιστοίχως για τα τέσσερα τμήματα της γνώσεως τις τέσσερεις ενέργειες της ψυχής .Ο νους για το ανώτατον επίπεδον, η διάνοια για το δεύτερον ,το τρίτο δώσε το στην πίστη και το τελευταίο στην εικασία. .

ΕΓΚ. ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ ‘- » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα », { σελ. 314 -315 }.

Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Ο γενικός χαρακτήρας και τα θέματα της πλατωνικής γνωσιολογίας ».

Τα είδη γνώσεως σε μία νοητή ανοδική κλίμακα από την πλήρη άγνοια προς την πλήρη γνώση :
1}. Εικασία [ < εικάζω < είκω ], η γνώση από τις απεικονίσεις των αντικειμένων .
2}. Πίστις [ < πείθω ] , γνώση από τα υπαρκτά αντικείμενα της πραγματικότητας και τα αισθητά γεωμετρικά σχήματα .
3}. Διάνοια ,[ < διά + νους ] γνώση από τις μαθηματικές και τις υπόλοιπες επιστημονικές έννοιες.
4}. Νόησις { < νοέω-ώ } , γνώση από τις Ιδέες και τις Πρώτες Αρχές .

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ :

Το διαφορετικό μήκος των γραμμικών τμημάτων συμβολίζει την διαφορά της μετοχής των αντιστοίχων ειδών της γνώσεως στην αλήθεια. Συνεπώς όπως συμπεραίνουμε από το ανωτέρω σχήμα , τα τέσσερα είδη της γνώσεως μπορούν να συνοψιστούν σε δύο. Το ένα είναι η γνωστική λειτουργία , που αναφέρεται στα ορατά και αισθητά. Το δεύτερον είναι αυτό που αναφέρεται στα νοητά, δηλαδή στις ιδέες και τις θεμελιώδεις αρχές των επιστημών. Το πρώτο και κατώτερο τμήμα ,που ονομάζει ο Πλάτων γενικώς » δόξαν » ,υποδιαιρείται σε δύο μερικώτερα τμήματα , την εικασία και την πίστη. Το δεύτερο και ανώτερο τμήμα που ονομάζει ο Πλάτων Επιστήμη και αλήθεια υποδιαιρείται και αυτό σε δύο μερικώτερα τμήματα ,την διάνοια και την νόηση . Από την διάνοια [ υποθετικός λόγος ] δεν είναι δυνατόν να φθάσει κάποιος στην νόηση [ Ανυπόθετον ] παρά μόνον δια της ενοράσεως [ ενόρασις = η ικανότητα της άμεσης [ βιωματικής ] γνώσεως της ουσίας των πραγμάτων ,χωρίς την μεσολάβηση των αισθήσεων ή της διανοίας ]. Ο χωρισμός αυτός δεν έχει απόλυτη γνωσιολογικήν αξία, διότι χρησιμεύει κυρίως για την εποπτική περιγραφή των φαινομένων.

Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Πλάτωνος ‘Πολιτεία’ » , εισαγωγή { σελ. XLIII }.

Δεν μπορεί να υπάρξει γνώση ,αν δεν αναφέρεται σε κάποιο ον , [ δηλαδή ] γιγνώσκεται ό,τι υπάρχει , ενώ ό,τι είναι ανύπαρκτο μένει και ολοκληρωτικά άγνωστο. Μεταξύ γνώσεως [ ΟΝ ] και αγνοίας [ ΜΗ ΟΝ ] μεσολαβεί η δόξα. Η μεσάζουσα κατάσταση της δόξας δεν έχει την σταθερότητα της επιστήμης ,και παρόλο που δεν είναι άγνοια ,δεν είναι όμως ούτε και γνώση.

Η ΑΓΝΟΙΑ.

ΝΙΚ. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ – » Θησαυρός 10.000 γνωμικών & αποφθεγμάτων ». { Γνώση }.

H συναίσθηση της αγνοίας είναι μεγάλο βήμα προς τη γνώση .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φίληβος » , { 48 c – 49 a }.

Η άγνοια βέβαια είναι κακό, το ίδιο καθώς αυτό που ονομάζουμε χαζομάρα [ αβελτέραν έξιν ]. Tα είδη της αγνοίας.Η άγνοια είναι μία κακότητα ,αντίθετη στο »γνώθι σαυτόν ». Η κακότητα της αγνοίας μπορεί να χωριστεί σε τρία μέρη : a] σε σχέση με τα χρήματα και την περιουσία β}. σε σχέση με το σώμα και το κάλλος γ} σε σχέση με την ψυχή και τις αρετές .

Η άγνοια είναι μία κακότητα ,αντίθετη στο »γνώθι σαυτόν ». Η κακότητα της αγνοίας μπορεί να χωριστεί σε τρία μέρη : a] σε σχέση με τα χρήματα και την περιουσία β}. σε σχέση με το σώμα και το κάλλος γ} σε σχέση με την ψυχή και τις αρετές .

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’. Περί του »γνώθι σαυτόν » }.

7. Από τα » Τομάρια » [=τομίδια ] του Αριστωνύμου :
O Hράκλειτος, νέος ακόμα είχε γίνει σοφώτερος από όλους ,διότι πίστευε για τον εαυτόν του ,ότι δεν γνώριζε τίποτε.

» ΕΝ ΟΙΔΑ ,ΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΟΙΔΑ » ;

Πασίγνωστο ρητόν , το οποίον αποδίδεται στον Σωκράτη δια του Πλάτωνος ; Και όμως. Δεν το είπε ο Σωκράτης ,ούτε το έγραψε ο Πλάτων ! Ή τουλάχιστον δεν είναι γραμμένον ακριβώς έτσι . Τί ακριβώς έλεγε και έπραττε ο Σωκράτης , ώστε η Πυθία του Μαντείου των Δελφών να τον επαινέσει δημο-σίως » ανδρών απάντων Σωκράτης σοφώτατος » ; Σίγουρα όχι το προαναφερθέν ψευδο-Σωκρα-τικόν απόφθεγμα .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Απολογία Σωκράτους », { VI ] ή [ 21 d }.

<< αυτός μεν νομίζει ότι γνωρίζει ,ενώ δεν γνωρίζει , εγώ δε καθώς δεν γνωρίζω ,έτσι δεν νομίζω ότι γνωρίζω. Φαίνεται ,λοιπόν, ότι εγώ είμαι σοφώτερος από εκείνον ,σε αυτήν την μικρή λεπτομέρεια, ότι δηλαδή όσα δεν γνωρίζω ,ούτε και νομίζω ότι τα γνωρίζω >>.

{ σ.σ. Ο Σωκράτης είπε ,ότι αυτά που γνωρίζει ,γνωρίζει ότι τα γνωρίζει ,ενώ αυτά που δεν τα γνωρίζει δεν είναι ξερόλας ,οιηματίας ή δοκησίσοφος να καμώνεται ,ότι τα γνωρίζει , όπως κάνουν άλλοι. Έχει δηλαδή γνώση της αγνοίας του , κάτι που τον οδηγεί στην φιλοσοφία }.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων »,. ΣΩΚΡΑΤΗΣ [ Β’. 32 ].

<< και τίποτε δεν ήξερε ,εκτός από το ότι είχε επίγνωση της αμαθείας του >>.Αυτή η φράση στον Διογένην τον Λαέρτιον ,ίσως γέννησε και το ψευδο-απόφθεγμα : » εν οίδα ,ότι ουδέν οίδα ».

ΠΛΑΤΩΝ – » Αλκιβιάδης », { 124 c }.

ΣΩΚΡ. Ναι ‘ αλλά βέβαια πρέπει να εξετάσουμε από κοινού με ποίον τρόπο θα μπορέσουμε να γίνουμε όσο μπορούμε βέλτιστοι [ υπερθ. του αγαθός : πνευματικά ηθικά ανώτεροι από όλους ] . Διότι πράγματι εγώ , λέγω και σε σένα και σε μένα ,ότι πρέπει να παιδευτούμε [ να αποκτήσουμε παιδεία ] << εγώ γαρ τοι ου περί μεν σου λέγω ως χρη παιδευθήναι ,περί εμού δε ου >> ‘ διότι εγώ δεν διαφέρω σε τίποτα από εσένα ,εκτός βέβαια από ένα.

ΚΩΝ. ΑΣΩΠΙΟΥ – » Εισαγωγή εις την Ελληνικήν Σύνταξιν », { σελ. 820 }.

Η διπλή άρνηση [ ου ] γίνεται κατάφαση.

γ’. η επανάληψη του [ αρνητικού μορίου ] << ου >> ,δια της οποίας αναιρείται η πρώτη άρνηση ,και έτσι οι δύο αποφάσεις αποτελούν μίαν κατάφαση ,όπως το << εγώ γαρ τοι ου περί μεν σου λέγω ως χρη παιδευθήναι ,περί εμού δε ου >> [ Πλατ. Αλκ, Α’, 124 } = Δεν [ ου ] σου λέγω ,ότι δεν [ ου ] πρέπει να παιδευθούμε ,επομένως => λέγω και για σένα και για μένα ,ότι πρέπει να παιδευθούμε .

ΟΛΥΜΠΙΟΔΩΡΟΥ – » Σχόλια εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδην ». Πράξις συν θεώ θ’ , { σελ. 175 }.

Το » εν οίδα ,ότι ουδέν οίδα ‘ ,ίσως , ‘ είναι παράφραση του »εγώ μεν γαρ ουδέν οίδα πλην εν μόνον » { = Διότι εγώ δε γνωρίζω τίποτα [ άλλο ] εκτός από ένα πράγμα , την ανταλλαγή [ δούναι και λαβείν ] λόγων [απόψεων ] ,δηλαδή την διαλεκτικήν τέχνη }.

ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ : ΑΓ. ΙΣΙΔΩΡΟΥ ΠΗΛΟΥΣΙΩΤΗ – » Eπιστολές », { σελ. 920 }.

<< Eγώ δε οίδα σαφώς ,ότι ουδέν οίδα >>= Εγώ ,λοιπόν, γνωρίζω καθαρά ,ότι τίποτα δεν γνωρίζω.

AΠΛΗ ΚΑΙ ΔΙΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ .

Εάν συσχετιστεί η Γνώση [ + ] με την Άγνοια [ – ] ,τότε προκύπτουν τέσσερεις συνδυασμοί [ 1,2,3,4 ]. Αυτοί χωρίζονται σε ομάδες ως εξής : Β[ 1 ,4 ] και Α [ 2, 9 ]. Ομάδα [ Β ] : το [1] είναι ο Σοφός [ ανωτάτη βαθμίδα ],ενώ το [ 4 ] είναι ο Οιδίπους [ κατωτάτη βαθμίδα , ΔΙΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ ] . Η ομάδα [ Α ] δηλώνει ΣΤΑΣΗ και ΑΚΙΝΗΣΙΑ .Διότι από την γνώση δεν πηγαίνει κάποιος στην γνώση ,αφού γνωρίζει ότι ήδη την κατέχει [1] ,ούτε από την άγνοια στην άγνοια ,αφού δεν γνωρίζει ,ότι δεν γνωρίζει ,αλλά νομίζει ,ότι γνωρίζει και κατέχει [4]. Και ο οιηματίας δεν βαδίζει ποτέ προς το Φως της Γνώσεως . Ομάδα [ Α ] : το [ 2 ] είναι ο Φιλόσοφος [ ενδιάμεση βαθμίδα, ΑΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ ] και το [ 4 ] ,ο δούλος του Μένωνος στον γνωστόν πλατωνικό διάλογο [ ενδιάμεση βαθμίδα ] ,όπου ο απαίδευτος δούλος ,επειδή η γνώση είναι ανάμνηση, καταφέρνει να λύσει γεωμετρικά προβλήματα . Η ομάδα αυτή δηλώνει ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ και ΚΙΝΗΣΗ. Διότι κάποιος , επειδή γνωρίζει ότι έχει άγνοια κινείται -κατά το δυνατόν- πάντα προς την γνώση ,αφού δεν την κατέχει ,όπως και αντίθετα κάποιος από την άγνοια της γνώσεως είναι δυνατόν να κινηθεί και να ανακαλύψει [ μέσω της διαλεκτικής μεθόδου ] γνώση που γνώριζε και η οποία ήταν λησμονημένη μεν , καταγεγραμμένη δε στις λησμονημένες αναμνήσεις του [ όπως ο δούλος του Μένωνος ].

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδην », { Β’. 189-191 }.

Αυτός ,που έχει την διπλήν άγνοια, νομίζει [ οίεται ] ότι γνωρίζει αυτά που δεν γνωρίζει και περιφέρει την ψεύτικην πεποίθησή του [ δόκησις της σοφίας ] για πράγματα στα οποία είναι αμαθής .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Οίομαι , οίημα , οιηματίας.

Οιηματίας { < οίομαι } = όποιος έχει μεγάλην ,υψηλήν ιδέα για τον εαυτόν του ,αλαζών ,επηρμένος. Οίημα { < οίομαι } : α ]. [ μτγν.] γνώμη β ]. [ ιδ.] η υψηλή γνώμη που έχει κάποιος για τον εαυτόν του , έπαρση ,αλαζονεία . Οίομαι { οίμαι } = νομίζω ,υπολαμβάνω ,υποθέτω , πάντα για πράγμα αβέβαιον και αμφίβολον .

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους τύραννος », { στ. 366 – 371 }.

Ο Οιδίπους Τύραννος είναι αυτός που κατεξοχήν πάσχει από την λεγομένη Διπλή Άγνοια [ δεν γνωρίζει ,ότι δεν γνωρίζει ]. Υπό την επήρεια της Άτης γίνεται υπερόπτης και αλαζονικός σε σημείον ,που αμφισβητεί και απαξιώνει τον μάντη Τειρεσία ,ο οποίος του αποκαλύπτει ότι ό ίδιος είναι και πατροκτόνος και αιμομίκτης ,αλλά δεν το γνωρίζει …

ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ .

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ { Tabula Cebetis }. Γ’ ΠΕΡΙΒΟΛΟΣ.

{ βλ. » Κέβητος πίναξ [ Tabula Cebetis ] » }.

<< Στην Πύλη του τρίτου μικρού εσωτερικού περιβόλου ,στέκεται η Ψευδοπαιδεία. Αυτή περιγράφεται ως μία γυναίκα πολύ καθαρή και περιποιημένη ,η οποία αποκαλείται Παιδεία από το πλήθος των ανθρώπων >>.

<< Αυτό το πλήθος είναι εκείνοι οι άνθρωποι που ενώ σώζονται από τα δεινά που προαναφέρθηκαν ,δεν έχουν μετανοήσει με τον ορθό τρόπο ,δηλαδή δεν έχουν ακόμη αποκτήσει την Αρετή της Φρονήσεως. Συνεπώς για να οδηγηθούν στην Αληθινή Παιδεία ,θα πρέπει πρώτα να περάσουν από την Πύλη της Ψευδοπαιδείας. Στο εσωτερικό του μικρού εσωτερικού περιβόλου ,ευρίσκονται οι εξαπατημένοι εραστές της Ψευδοπαιδείας. Αυτοί είναι οι Ποιητές ,οι Ρήτορες ,οι Διαλεκτικοί, οι Μουσικοί , οι Αριθμητικοί ,οι Γεωμέτρες ,οι Κριτικοί ,οι Ηδονικοί και οι Περιπατητικοί. Εδώ μπορούμε να διαπιστώσουμε ,ότι όλες οι παραπάνω Επιστήμες είναι ψευδείς και ,ως εκ τούτου ,αποτελούν τομείς του επιστητού, τους οποίους ακολουθεί ο Όχλος των ανθρώπων. Ενδεικτική βεβαίως είναι η απουσία της Φιλοσοφίας ,η οποία ως Αληθής Επιστήμη ,που αποτελεί μέρος της Αληθούς Παιδείας ,γίνεται απόκτημα λίγων ανθρώπων .Οι εραστές λοιπόν αυτοί εξαπατώνται ,επειδή νομίζουν ότι συναναστρέφονται την Αληθινή Παιδεία ,ενώ στην πραγματικότητα προσεγγίζουν την Ψευδοπαιδεία. Οι εραστές αυτοί βρίσκονται υπό το κράτος της Διπλής Αγνοίας ,δηλαδή δεν γνωρίζουν ,ότι δεν γνωρίζουν την Αληθινή Παιδεία >>. Σύμφωνα με τα τα προηγούμενα οι Εραστές της Ψευδο-παιδείας { ποιητές, μουσικοί, μαθηματικοί κ.α. } δεν μετέχουν στην Αληθινή Παιδεία ,διότι δεν απαλλάσσουν τον άνθρωπο από τα κακά. Άρα όλες οι καθιερωμένες μαθήσεις [ ποίηση , μαθηματικά, μουσική κ. α ] τίθενται υπό αμφισβήτηση ,διότι και αυτές δεν συμβάλλουν ασφαλώς στην αποτροπή του κακού.

ΕΞΕΙΣ .

Έξις { < έξω < έχω }. Ἕξις : » διάθεσις ψυχης καθ᾿ ήν ποιοί τινες λεγόμεθα. »
Διάθεση της ψυχής, που μας χαρακτηρίζει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Η επιλογή του να είμαστε κάποιοι ,κάτι το οποίον δείχνει το ποιόν μας .

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εκ των του φιλοσόφου Πρόκλου σχολίων εις τον ‘Κρατύλον’ Πλάτωνος εκλογαί χρήσιμοι », [ 65 ].

Οι άνθρωποι εκδηλώνουν πέντε έξεις [ = ψυχικές διαθέσεις ] ως προς την γνώση ή την άγνοια :
διπλή άγνοια , απλή άγνοια , κλίση [ έφεσις ] , ζήτησις [ αναζήτηση ,έρευνα ] εύρεσις [ ανεύρεση ].

ΟΙ ΠΕΝΤΕ [ 5 ] ΕΞΕΙΣ { από την ΑΓΝΟΙΑ στη ΓΝΩΣΗ }.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { Α’. 1103 b ].

Από την ποιότητα των ενέργειών μας εξαρτάται η ποιότητα των έξεων . Δεν είναι μικρόν πράγμα το να αποκτούμε αμέσως από την νεανική μας ηλικία αυτές ή εκείνες τις συνήθειες [ εθισμός ] , αντιθέτως είναι πάρα πολύ μεγάλο ή μάλλον αποτελεί το παν.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { Η’. 1334 b }.

Όπως η ψυχή έχει δύο μέρη : το άλογον [ εκείνο που δεν έχει λογική ] και το ‘‘λόγον έχον » [ εκείνο που έχει λογική ] ‘ και οι έξεις είναι δύο : η όρεξις και ο νους.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Όροι », { 414 c }.

Έξις .Διάθεση της ψυχής κατά την οποίαν επιλέγουμε να είμαστε κάποιοι σύμφωνα με την οποία χαρακτηρίζεται το ποιόν μας

JEAN -AUGUSTE DOMINIQUE INGRES – » Ο Οιδίπους εξηγεί το αίνιγμα της Σφίγγας », {1808 }. Παρίσι ,Μουσείον Λούβρου.

Η ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ.

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Ε’}. Περί σωφροσύνης. ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ – ΙΕΡΑΞ

[ 119 ] Ηρακλείτου . [ 60 ] Ιέρακος από το »Περί δικαιοσύνης».
Οι ποιητές την ονόμασαν σαοφροσύνη ,» σαώσαι ‘ λέγοντας το σώσαι. Η σωφροσύνη είναι φρουρός και σωτηρία της φρονήσεως ,όταν την αποκτήσει κανείς .

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Γ’}. Περί φρονήσεως, [ 84 ]. ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ .

Μεγίστη αρετή το να είναι σώφρων κάποιος και η σοφία έγκειται στο να λέμε την αλήθεια και να ενεργούμε σύμφωνα με την ουσίαν των πραγμάτων ,αφού πρωτύτερα την κατανοήσουμε .Η φρόνηση είναι κοινή [ ξυνόν ] σε όλους τους ανθρώπους.

Γ. ΛΑΘΥΡΗ – » Οι »Όροι » του Σπευσίππου ».

Σωφροσύνη : μέτρον της ψυχής σχετικά με τις κατά φύσιν επιθυμίες και ηδονές της . Σώφρων : αυτός που έχει μετριοπαθείς επιθυμίες.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί αρετών και κακιών », { 1249 b }.

Η τριμερής ψυχή . Οι αρετές του λογικού ,του συναισθηματικού ,του επιθυμητικού και οι αρετές ολόκληρης της ψυχής .Οι κακίες του λογικού μέρους της ψυχής ,του συναισθημα-τικού και του επιθυμητικού και οι κακίες ολόκληρης της ψυχής .

ΤΟ ΤΡΙΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ – ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΕΣ.

Ολόκληρης της ψυχής αρετές είναι η δικαιοσύνη [ η ικανότητα να διανέμει κάποιος κατ’ αξίαν τα δίκαια } ,η ελευθεριότης { = η δαπάνη χρημάτων για πράγματα άξια επαίνου ] και η μεγαλοψυχία [ η ικανότητα του »καλώς φέρειν » και την ευτυχίαν και την δυστυχία ].Κακίες όλης της ψυχής είναι η αδικία [ Τρία τα είδη : ασέβεια , πλεονεξία ,ύβρις } , η ανελευθερία { Τρία τα είδη της φιλαργυρίας : αισχροκέρδεια , φειδωλία [ τσιγγουνιά ] , κιμβεία [ οι εξηνταβελόνηδες }, μικροψυχία [ αυτός που δεν μπορεί να υποφέρει ούτε την ευτυχία ,ούτε την δυστυχία ].

ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΕΣ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.

ΤΟ ΤΡΙΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.

ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί αρετών και κακιών », { 1250 a – 1251 a }.

Α’. Σωφροσύνη – Ακολασία .

Σωφροσύνη : αρετή του επιθυμητικού ,που κάνει τους ανθρώπους να μην ορέγονται τις απολαύσεις των χυδαίων [ φαύλων ] ηδονών .
Ακολασία : κακία [ ελάττωμα ] του επιθυμητικού ,κατά την οποίαν οι άνθρωποι επιλέγουν την απόλαυση των φαύλων ηδονών .

Β’. Εγκράτεια – Ακρασία. { βλ. Εγκράτεια και Ακρασία. }.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Ευδήμεια », { Α’. III , 1221 a }.

Η σωφροσύνη είναι το μέσον μεταξύ μίας υπερβολής [ ακολασία ] και μίας ελλείψεως [ αναισθησία ]. Ακόλαστος : εκείνου που οι επιθυμίες ξεπερνούν κάθε μέτρον , κάθε φορά που ξέφρενα παραδίδεται σε αυτές Αναίσθητος : εκείνος που δεν έχει ούτε τις καλές και κατά φύσιν επιθυμίες ,αλλά παραμένει απαθής σαν πέτρα.

Αττική μελανόμορφη λήκυθος {480-460 π.Χ.} , Λονδίνο ,Βρεττανικό Μουσείο .

[Δ] Ο Οιδίπους καθιστός σε δίφρο ,δίπλα σε δωρικόν κίονα , με ράβδο στο δεξί χέρι ,[Μ] Η Σφίγγα πάνω σε βωμό με δύο στεφάνια ,[Α] Ο Τειρεσίας [μάλλον ] με ράβδο στο αριστερό χέρι.


Β’. ΜΕΡΟΣ .

Νυκτερινή μυητική περιπλάνηση στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Πυθιόνικοι ‘.

Πυθιόνικος 2. Ιερώνι Συρακοσίω άρματι [ επ. γ ‘ ].

« γένοι᾽, οἷος ἐσσὶ μαθών. καλός τοι πίθων παρὰ παισίν, αἰεί καλός >>.
<< Γίνε αυτό που είναι [ εν δυνάμει ] στη φύση σου [ υπόσταση ] .ο μικρός πίθηκος για τα παιδία είναι καλός , πάντα καλός >> .Είθε [ μακάρι ] να γίνεις αυτός που είσαι, εάν μάθεις ποίος είσαι. Εγκύρωσε την πρωτογενή σου υπόσταση ,αν καταστεί δυνατή η διείσδυση ως το υποστασιακό σου υπόβαθρο.

Μην γίνεις κάτι άλλο από αυτό που είσαι πραγματικά , μην γίνεις πιθηκάκι .

ΑΡΧ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ – » Βακχυλίδης Ι », Σχολιαστής Πινδάρου ,{ σελ.35 }.

{ Από ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Τα σωζόμενα », Σχόλια εις Πύθια Β’ », [ 131,132 ] ,{ σελ. 323 } }.

<< ο μικρός πίθηκος για τα παιδία είναι καλός , πάντα καλός >> .

Πίθων =μικρός πίθηκος ,μαϊμού [ μτφ. ειδικώς για κόλακες ] .Υπαινιγμός ή και υποτιμητικός χαρακτηρισμός του ποιητή Πινδάρου προς τον συνομήλικον και ανταγωνιστήν του ποιητή Βακχυλίδη , ως κόλακα , για την εύνοιαν του Τυράννου των Συρακουσών Ιέρωνος .

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα ».

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ [ αποσπ. 82 ], Πλάτωνος – » Ιππίας μείζων », [ 298 a ].

<< O κάλλιστος από τους πιθήκους είναι αισχρός ,όταν συγκρίνεται με το ανθρώπινο γένος >>.

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο »,{ σελ. 168 }.

3. Η Δελφική » πρόσρησις » και εντολή.

Η ύψιστη εντολή του Δελφικού Απόλλωνος << γένοι᾽, οἷος ἐσσὶ μαθών >>,δηλαδή << γίνε αυτός που είσαι ,αφού μάθεις ποίος είσαι >> [ δηλαδή θεϊκός ],είναι και η υποθήκη του Ηρακλείτου προς τον άνθρωπο.

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Προμηθεύς δεσμώτης », { στ. 307-310 ].

Mία Νέα Τάξις Πραγμάτων [ status quo } εμφανίζεται στον Όλυμπον και αντικαθιστά την Παλαιάν Τάξιν των Πραγμάτων. Οι Θεοί υπακούν μεν στον Δίαν ,αλλά αυτός δεν είναι ο γνωστός Πατέρας Θεών και ανθρώπων .Είναι ένας Νέος [ Neo } ,ένας Άλλος [ alius } ,ένας Τυραννικός Ζευς ,που απαιτεί υπακοή , υποταγή και προσαρμογή στις εντολές του . Ο Γενάρχης των ανθρώπων Προμηθεύς από φιλανθρωπία ΔΕΝ υπακούει στον Τύραννον αυτόν ,που αποκαλείται »Ζευς» κατ’ ευφημισμόν, και έτσι υφίσταται το μαρτύριον της σταυρώσεως χάριν του ανθρώπου. Μήπως σας θυμίζει αυτό κάτι ; Μήπως αναγνωρίζετε κάποιες αναλογίες του μύθου με την ιστορία , του χθες με το σήμερα ;

ΩΚΕΑΝΟΣ : Δίδαξε [ μάθε ] τον εαυτόν σου και προσαρμόσου σε τρόπους νέους ΄
διότι νέος τύραννος ορίζει και τους Θεούς.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Αντερασταί », { 138 a-b }.

» Φιλοσοφία είναι να μελετήσει κάποιος καλά τον εαυτόν του και να τον γνωρίσει ,να διακρίνει τα καλά και τα κακά στοιχεία της φύσεώς του ,τα μεν να βελτιώσει ,τα δε να διορθώσει .Αλλά όταν κάποιος γνωρίζει καλά τον εαυτόν του ,είναι δυνατόν να γνωρίσει και τους άλλους ‘ όποιος διακρίνει στον εαυτόν του το αγαθόν και το κακόν, θα ξέρει να διακρίνει και μεταξύ των άλλων τους αγαθούς και τους κακούς » { εισαγωγή }.

<< Το εαυτόν γιγνώσκειν εστί σωφρονείν >>. Σωφρονείν =το γνώθι σαυτόν.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης » , { 174 c-e }.

Ούτε οι επιστημονικές [ γνώσεις ] ,ούτε όλες οι γνώσεις είναι αυτά που εξασφαλίζουν την ευπραγία και την ευδαιμονία στον βίο μας ,αλλά ένα πράγμα μόνο : η γνώση του αγαθού και του κακού.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πρωταγόρας », { 342 e- 343 b }.

Το να μιμείται κάποιος τους Λάκωνες πολύ περισσότερο σημαίνει να φιλοσοφεί [ φιλοσοφείν ] παρά να επιδίδεται στη γυμναστική [ φιλογυμναστείν ] , διότι είδαν ότι τέτοιες κουβέντες μόνο άνθρωπος με τέλεια παιδεία μπορεί να τις πει . Διότι μ’ αυτό τον τρόπο φιλοσοφούσαν οι παλαιοί, με Λακωνική βραχυλογία·

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φαίδρος », { 229 e – 230 a }.

ΣΩΚΡ. δεν είμαι ακόμη ικανός, σύμφωνα με το παράγγελμα των Δελφών ,’‘να γνωρίσω τον εαυτόν μου ‘ .Έτσι εξετάζω [ σκοπώ ] τον εαυτό μου , εάν είμαι θηρίον περισσότερο πολύμορφον από τον Τυφώνα .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { Κεφ. 4 , 1166 a }.

Η φιλία [ αγάπη ] προς τον εαυτόν μας είναι η αιτία και της φιλίας μας προς τους άλλους.

Στο Κεφ. [4 ] γίνεται λόγος περί της »τελείας φιλίας » ,αυτή που συνάπτεται μεταξύ των αγαθών ανδρών και της οποίας ο συνεκτικός δεσμός είναι το αγαθόν. Αυτή η φιλία περικλείει και το ηδύ και το ωφέλιμον ,παραμένει δε σταθερή. Αλλά προς σύνοψήν της χρειάζεται χρόνος ,για να βεβαιωθούν αυτοί που την συνάπτουν ότι είναι και ο ένας και ο άλλος αγαθοί.

Ο ενάρετος άνθρωπος επιθυμεί να διάγει τον βίον του με τον εαυτόν του και επειδή ο ενάρετος διαπνέεται από τέτοια συναισθήματα έναντι του εαυτού του και προς τον φίλον του διάκειται ακριβώς όπως και προς τον εαυτόν του ( διότι ο φίλος είναι ένας άλλος εαυτός μας ) .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική », { Β’, 1395 a }.

Γνωμικόν είναι μία βεβαίωση για ζητήματα γενικού χαρακτήρα ,όσα αναφέρονται στις ανθρώπινες πράξεις και πρέπει ή να τα αποφεύγουμε ή να τα επιδιώκουμε στον βίο μας. Σε ένα γνωμικόν ,εάν προστεθεί η αιτία και το γιατί , όλο αυτό γίνεται ενθύμημα [ =είδος συλλογισμού ] . Πρέπει να χρησιμοποιούμε τα γνωμικά ακόμη και όταν αντιτίθενται και στα κοινότατα γνωμικά ,όπως είναι το «γνώθι σαυτόν» και το «μηδὲν άγαν», όταν ή το ήθος μέλλει να φανεί καλλίτερον ή το γνωμικό λέγεται σε μία στιγμήν εξάψεως.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Απομνημονεύματα », { Γ’. IX.6 }.

Το να μην γνωρίζει κανείς τον εαυτόν του ,και όσα δεν τα ξέρει , να νομίζει ότι τα ξέρει ,το λογάριαζε ελάττωμα πολύ κοντά προς την μανία ..

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Απομνημονεύματα », { Δ’. ΙΙ.26 }.

Εγώ πραγματικά φρονώ, ότι εκείνος που δεν ξέρει την αξίαν του, δεν ξέρει τον εαυτόν του.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Κύρου παιδεία », { Ζ’. ΙΙ.20-21 }.

Και ερωτώ δεύτερη φορά τον θεόν «τι να κάμω για να ζήσω ευτυχισμένος σ’ όλη την υπόλοιπη ζωή μου», και κείνος μου αποκρίθηκε: » αν γνωρίσεις τον εαυτό σου, Κροίσε, θα περάσεις τη ζωή σου ευτυχισμένα ».

ΚΙΚΕΡΩΝΟΣ – » Περί καθηκόντων » { De officiis }, [ A’. ΧΧΧΙ . 114 }.

Ο καθένας ας γνωρίσει τον εαυτόν του και ας είναι οξυδερκής κριτής των προτερημάτων και των ελαττωμάτων του .

ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » Περί της ατελείας προς Λεπτίνην », { 161, 162 }.

Όλα να τα θεωρούμε ανθρώπινα. Το μέλλον είναι άδηλο για όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτόν τον λόγον πρέπει στις επιτυχίες [ ευπραξίες ] να είμαστε μετριοπαθείς , και να δείχνουμε ότι φροντίζουμε από πριν για το μέλλον μας.

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Εγχειρίδιον », { 6 }.

Το ΕΧΕΙΝ και το ΕΙΝΑΙ.

Ουδέποτε να έχεις έπαρση για ξένο [ αλλότριον ] προτέρημα. Τί ανήκει ,λοιπόν, σε σένα ; Η ικανότητά σου να αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα ‘ αυτήν όταν είναι κατά φύσιν ,τότε πραγματικά να έχεις έπαρση, διότι τότε μόνο θα μπορείς να επαίρεσαι για ένα αγαθό δικό σου.


ΤΑ » εφ’ ημίν » ΚΑΙ ΤΑ »ουκ εφ’ ημίν » .


ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Εγχειρίδιο », { 1 }.

Από τα υπάρχοντα [ πράγματα ] ,άλλα μεν εξαρτώνται από εμάς { εφ’ ημίν }, άλλα πάλι όχι { ουκ εφ’ ημίν }.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { 5 }.

Ο Πλάτων παρομοίασε τον βίον με την κυβεία [ παιγνίδι με κύβους ] ,στο οποίο το ρίξιμο των ζαριών δεν είναι στο χέρι μας [ ουκ εφ’ ημίν ] , όμως στο χέρι μας είναι [ εφ’ ημίν ] η καλή διαχείριση της ζαριάς ,που θα φέρουμε.

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Διατριβαί », [ Α’ ].

α’. Περί των ‘‘εφ’ ημίν » και » ουκ εφ’ ημίν ».

Από μας εξαρτάται [ εφ’ημίν ] η ορθή χρήση των φαντασιών [ εντυπώσεων ].Σύμφωνα με τους Στω’ι’κούς ,ο άνθρωπος διαθέτει κατεξοχήν την ικανότητα της χρήσης των εντυπώσεων ,ως »ζώον χρηστικόν φαντασίαις λογικώς ». Η ανθρώπινη » ορμή » εξαρτάται από τη συγκατάθεση ή μη στις εντυπώσεις. Ως προς αυτό διακρίνεται ο άνθρωπος από τα ζώα, των οποίων η »ορμή» ,η κίνηση δηλαδή πρός κάτι,έρχεται ως αποτέλεσμα της αυτόματης ανταπόκρισης στις εντυπώσεις.


ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { IΓ’ }.

Επομένως δεν αρμόζουν τα πάντα στους πάντες , αλλά πρέπει ο άνθρωπος να πεισθεί στο Πυθικόν Γράμμα [ Παράγγελμα ] ,δηλαδή να γνωρίσει καλά τον εαυτόν του .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Προς Κωλώτην », { 1118 c }.

Ο Ηράκλειτος , λέγει , »ερεύνησα τον εαυτόν μου » ,και από τις επιγραφές στους Δελφούς πιο θεϊκή θεωρούσαν το »γνώθι σαυτόν ».

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Πώς αν τις διακρίνοιε τον κόλακα του φίλου » , { 25 }.

Παραινούμε ,να αποβάλει κανείς από μέσα του την φιλαυτία και την οίηση [έπαρση]. Διότι , μας κάνει πιο τρωτούς [ μαλακωτέρους ] στους θύραθεν [ από έξω ] κόλακες .Ας έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεόν και στην συνείδησή μας ,ότι για τον καθένα το » γνώθι σαυτόν » είναι το πιο πολύτιμο πράγμα .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Παραμυθητικός προς Απολλώνιον », { 116 d }.

Δύο από τις Δελφικές επιγραφές είναι κατ’ εξοχήν απαραίτητες για τον βίον μας , το » Γνώθι σαυτόν » και το » Μηδέν άγαν », διότι από τις δύο αυτές παραινέσεις εξαρτώνται όλα τα υπόλοιπα. Στην αυτογνωσία, δηλαδή εμπεριέχεται η αποφυγή της υπερβολής ,και στην τελευταία τούτη εμπεριέχεται η αυτογνωσία.

ΜΑΡΚΟΥ ΑΥΡΗΛΙΟΥ – » Τα εις εαυτόν », { Ζ’.59 }.

» Ένδον σκέπε » ή » Ένδον βλέπε » . » Scava dentro di te » = »ένδον σκάψε ». [ Scavare = σκάβω ]. Διότι μέσα σου βρίσκεται η αιώνια πηγή του αγαθού , και, εάν συνεχίζεις να σκάβεις ,θα αναβλύζει ατελείωτα.

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Περί διαγνώσεως και θεραπείας των εν τη εκάστου ψυχή ιδίων παθών », [ II .1 , 5 ].

;Oταν ήμουν νέος ,νόμιζα ότι επαινούσαν μάταια το Δελφικόν πρόσταγμα »να γνωρίσει [ κάποιος ] τον εαυτόν του »,διότι πίστευα ότι δεν είναι σπουδαία προσταγή ‘ αργότερα βρήκα ότι δικαίως το επαινούν. Διότι μόνος ο πάρα πολύ σοφός μπορεί να γνωρίσει με ακρίβεια τον εαυτόν του ,και κανείς από όλους τους άλλους, αλλά άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο .Όποιος θέλει να γίνει καλός και αγαθός [ καλοκάγαθος ] ,είναι ανάγκη ο ίδιος να αγνοεί πολλά από τα προσωπικά του σφάλματα.

CAR. HALM – » Aισωπείων Μύθων Συλλογή », { 359 }.

Τα δύο ταγάρια.

»Πήραι δύο» = Τα δύο ταγάρια { πήρα = οδοιπορικός σάκος ,ταγάρι ].Οι άνθρωποι τα δικά τους ελαττώματα ,που είναι πίσω τους , δεν τα βλέπουν ,ενώ  τα  ξένα ελαττώματα ,που είναι μπροστά [στα μάτια τους] , τα παρατηρούν με πολύ ακρίβεια.

ΒΑΒΡΙΟΥ – » Μυθίαμβοι Αισώπειοι », { 66 }.

Γι’ αυτό μου φαίνεται ,ότι τις συμφορές  [ κακά ] ο ένας του άλλου τις βλέπει με ακρίβεια ,αγνοεί όμως τις συμφορές  του σπιτιού του  [ τις  δικές του ].

ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Σχόλια εις τα Χρυσά έπη των Πυθαγορείων », { 12 ].

» ΑΙΣΧΥΝΟΥ ΣΑΥΤΟΝ ».

Μετά από αυτό αναφέρει την μοναδικήν αιτίαν ,η οποία μας αποτρέπει από τις κακές πράξεις << πάντων δε μάλιστα αισχύνου σεαυτόν >> , δηλαδή << Προπάντων δε να σέβεσαι [ αισχύνου ] τον εαυτόν σου >>.,διότι ,εάν συνηθίσεις να σέβεσαι τον εαυτόν σου ,θα έχεις κοντά σου έναν πιστό φύλακα ,που θα σέβεσαι και ο οποίος ουδέποτε θα απομακρύνεται από εσένα και θα σε παρακολουθεί ‘ διότι πολλές φορές συνέβη να κάνουμε κάτι , μετά την αναχώρηση των φίλων ή των υπηρετών ,το οποίον ουδέποτε θα κάναμε κατά την παρουσία τους..O σεβασμός [ αιδώς ] που θα αισθανθείς προς τον ίδιον τον εαυτόν σου ,θα σε απομακρύνει μοιραίως από κάθε αισχρή και ανάξια πράξη . »Διότι ο » μεμαθηκώς αιδείσθαι εαυτόν , μη ανεχόμενος την του αισχρού πράξιν » [ = διότι αυτός που έχει μάθει να ντρέπεται τον εαυτόν του ,δεν ανέχεται την διάπραξη του αισχρού ].

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Περί διαγνώσεως και θεραπείας των εν τη εκάστου ψυχή ιδίων παθών », [ V .10-11 ].

Εσύ, αντιθέτως, να αιδείσαι [ =ντρέπεσαι ] κυρίως τον εαυτό σου ,πιστεύοντας εκείνον ,που είπε :

<< Περισσότερον από όλους να αισχύνεσαι τον εαυτό σου >>.

.Διότι ,εάν πράττεις έτσι ,θα μπορέσεις κάποτε στην άλογη δύναμη του θυμοειδούς [ το συναισθημα-τικόν μέρος της τριμερούς ψυχής ] που βρίσκεται μέσα σου , όπως ακριβώς το θηρίον και να την εξημερώσεις και να την καταπραΰνεις.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Διαφέρει η ΑΙΔΩΣ από την ΑΙΣΧΥΝΗ.

Ντροπή { < εν + τροπή < τρέπομαι } = στρέφομαι εις εαυτόν . Διαφέρει η αιδώς [ εντροπή λόγω σεβασμού ] από την αισχύνη [ εντροπή μετά από αισχρή πράξη ]. Αιδώς { < αίθω > αιθώς = κοκκίνισμα ,ερυθρίαση του προσώπου εξ αιτίας σεβασμού } = » εντροπή προς έκαστον ον τις σεβασμίως έχει ‘‘ . Αισχύνη { < αιδχύνη < αιδώς }= » εντροπή δια ιδίαν κακήν πράξιν ». << Αιδείται μεν τις τον πατέρα , αισχύνεται δε ος μεθύσκεται >> .Δηλαδή , αιδείται [ = σέβεται ,εντρέπεται ] μεν τον πατέρα [ άρα δεν πράττει κάτι το μη δέον ], αισχύνεται [ =ασεβεί ] δε [ προς ] τον πατέρα όποιος μεθοκοπάει [ διότι έπραξε κάτι το μη δέον ].

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ -» Διατριβαί » ,{ Α’ }.

ιδ’. Ότι πάντας εφορά το Θείον { Η Θεότητα μας επιβλέπει όλους }.

Όταν κλείσετε τις πόρτες και είναι σκοτεινά ,να θυμάστε ότι να μην λέτε ποτέ ,ότι είστε μόνοι ‘ διότι δεν είστε ΜΟΝΟΙ ,αφού ο Θεός και η προσωπική σας θεότητα [ δαίμων ] βρίσκονται εκεί.

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς », { Ε’. VIIΙ }.

Υποδήλωναν ,μερικοί , τις πράξεις με λέξεις, όπως τα Δελφικά παραγγέλματα : » Γνώθι σαυτόν »και » Μηδέν άγαν » και με σύμβολα.

ΑΙΛΙΑΝΟΥ – » Ποικίλη ιστορία », { Η’.15 }.

»Γνώθι σαυτόν »= Θυμήσου ότι είσαι άνθρωπος.

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον ». ΚΑ’. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί του γνώθι σαυτόν », { α’. 27, δ’.28 }.

Επειδή δε ο άνθρωπος είναι ένα μικρό κόσμημα του σύμπαντος [ =διάκοσμος ] ,ουδέν άλλο συμβουλεύει [ η επιγραφή ] παρά να το να φιλοσοφούμε . Παραινεί λοιπόν [ Ο Θεός ] το να θεωρούμε και το να μαθαίνουμε τους αληθινούς εαυτούς μας , όχι για να φιλοσοφήσουμε ,αλλά ,αφού γίνουμε σοφοί, για να ευδαιμονήσουμε. Το »γνώθι σαυτόν» ,λοιπόν, φαίνεται ,ότι επιβάλλει να γνωρίσεις την ψυχή και τον νου σου ,διότι αυτά συνιστούν την ουσία του ανθρώπου. Διότι και από τον εσωτερικόν άνθρωπον ανώτερος είναι ο »παντέλειος νους » μέσα στον οποίον υπάρχει και ο άνθρωπος και του οποίου εικόνα είναι καθένας από μας.

ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ – » Εις τους απαιδεύτους κύνας », { 3,4,5,6 }.

Η επιθυμία του ανθρώπου να βρίσκεται σε κοινωνία με τους Θεούς ,δεν είναι δυνατή παρά μόνο »με την ομοιότητα προς αυτούς » ,που ταυτίζεται με την γνώση των όντων ,την οποίαν μπορούν να επιτύχουν οι άνθρωποι. Η αλήθεια είναι μία και μοναδική ,όπως και η φιλοσοφία. Η αυτογνωσία [ το γνώθι σαυτόν ] είναι το μοναδικόν τέλος κάθε φιλοσοφίας. Αυτογνωσία δε είναι το »κατά φύσιν ζην». Και » κατά φύσιν ζην » είναι το »κατ’ αρετήν ζην ».

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το «γνώθι σαυτόν», γιατί πρόκειται ακριβώς για θεϊκή εντολή. Εκείνος, λοιπόν, που γνωρίζει τον εαυτό του, γνωρίζει και την ψυχή και το σώμα του.
Γιατί τελικός σκοπός είναι να ζει κανείς σύμφωνα με τη φύση [ κατά φύσιν ], πράγμα που δεν μπορείς να επιτύχεις, αν δεν γνωρίζεις ποιος είσαι και ποια είναι η ίδια σου η φύση· ο άνθρωπος που αγνοεί τον εαυτό του δεν ξέρει ασφαλώς τι του ταιριάζει να κάνει,

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – » Ουκ έγνως », { 1928 }.

ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ – » Χρυσά έπη », { στ. 13-16 }.

» Γνώθι ως θανέειν πέπρωται άπασιν «.

{ =γνώριζε μεν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι πεπρωμένον να πεθάνουν }.

ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Υπόμνημα εις τα Χρυσά έπη ».,[ Χ, 4-7 ].

.Διότι γνωρίζει ότι είναι πεπρωμένο για όλους να πεθάνουν και ότι υπάρχει κάποιος καθορισμένος χρόνος για την παραμονή των θνητών σωμά-των μας στην γη ,που όταν παρέλθει ,δεν πρέπει να οργιζό-μαστε σφόδρα ,αλλά ,ως σε θείο νόμο ,με την θέλησή μας να υπακούουμε.Διότι το πεπρωμένον τώρα δηλώνει τούτο, ότι δηλαδή η θνητή μας ζωή έχει περατωθεί από κάποια αναγκαία όρια ,και ότι είναι χαρακτηριστικόν της φρονήσεως να ακολουθούμε τα διδάγματα των ανωτέρων όντων [ κρειτ-τόνων ] ,της φρονήσεως η οποία αναζητά ,όχι να μην πεθάνουμε [ μη αποθανείν ] αλλά να πεθάνουμε καλώς [ ευ αποθανείν ].

ΕΡΜΟΥ ΤΟΥ ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΥ – » Ερμητικά κείμενα ».Ερμού Τρισμεγίστου Ποιμάνδρης, ΛΟΓΟΣ I { 21,22 }.

» εκείνος που θα εννοήσει τον εαυτόν του ,προχωρεί » ,όπως είπεν ο Λόγος του Θεού ,Πώς θα προχωρήσω εγώ στην ζωή ; Είπεν ο Θεός » εκείνος που έχει νου ,θα αναγνωρίσει τον εαυτόν του ».

ΑΡ. ΣΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ – » Η τέχνη του ‘γνώθι σαυτόν ‘ », { σελ. 9 -13 },εισαγωγή.

Τον τίτλο » Εις εαυτόν » προφανώς επέλεξε ο Σοπενχάουερ έχοντας κατά νουν το αντίστοιχο έργο [ σ.σ. που το έγραψε στα ελληνικά ] του Ρωμαίου στω’ι’κού φιλοσόφου και αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου.. Στο παρόν βιβλίο του ο Σοπενχάουερ , εκτός των άλλων ,έχει κανόνες συμπεριφοράς ,γνωμικά ,αποφθέγματα περί του »πώς βιοτέον »και οδηγίες περί του πώς να πράττει κανείς.

ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ – » Γνώθι σαυτόν »,πρόλογος.

Όποιος αγνοεί τον εαυτόν του αγνοεί και τον θεόν.

Π.Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Συμβολή εις το »Γνώθι σαυτόν », { σελ. 28 ].

O ανθρώπινος πολιτισμός και κυρίως οι συμφορές των δύο αλλεπαλλήλων παγκοσμίων πολέμων ,δεν κατόρθωσαν να δώσουν μία σαφή και οριστική απάντηση στο Ελληνικό θεϊκόν παράγγελμα : << ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ >> ,που απευθυνόταν στον άνθρωπον και την ανθρωπότητα συλλήβδην , ώστε να την αποτρέψουν από το να ετοιμάζεται σήμερα ,μέσα σε ανίατον κλίμα διχασμού , να αυτοκτονήσει , στην αδυναμία της να λύσει τούτο το προαιώνιον αίνιγμα της Σφιγγός του Δελφικού Απόλλωνος. Και όμως η λύση τούτου – που εκπορεύεται μάλιστα από το μέρος ,όπου κατά την μυθολογία ο Θεός του φωτός , ο Θεός της αρμονίας ,ο Απόλλων , φόνευσε τον τερατώδη δράκοντα ,ο οποίος κυριαρχούσε και λυμαινόταν ολόγυρα την χώρα , και εκεί όπου αργότερα κατά την αρχαίαν εποχήν οι αμφικτίονες [= οι πλησίον οικούντες ,γείτονες ] που προσέρχονταν θυσίαζαν το ανθρώπινον πάθος ,δηλαδή τον δράκοντα που είχαν μέσα τους ,συνέτριβαν το συμπαγές περίβλημα του τοπικού Εγωϊσμού τους και λαμπρυνόμενοι από το Απολλώνειον φως έδιναν σάρκα και οστά στην πρώτη συλλογική ηθική σκέψη , στην ΔΕΛΦΙΚΗΝ ΙΔΕΑΝ – θα μπορούσε [ διότι αυτό είναι το κλειδί του νοήματος του » γνώθι σαυτόν» ] από την έρευνα και την διάσπαση της πυρηνικής αληθείας του μυστικού τούτου , μυστικού του πνεύματος ,που είναι συνάμα και το βαθύτερο νόημα της ζωής και του ανθρώπου -ατόμου ως << στίβου των αγώνων του πνεύματος >> ,θα μπορούσε να παραγάγει φως αρμονικόν ανά τον κόσμον και τεράστια ζωογόνον ιδεοπνευματικήν ενέργεια και κίνηση προς νέα ψυχοπνευματική αναπρο- σαρμογή του ανθρώπου ,κίνηση προς ανώτερες μεγαλειώδεις κοινές ή διεθνείς πολιτιστικές κοινωνικές εξελίξεις.

ΧΡ. ΓΙΑΝΝΑΡΑ – » Πείνα και δίψα », [ σελ. 15 – 16 ].

Και ένα τρίτο πάθος { σ.σ. τα άλλα δύο είναι η μοναξιά και η απληστία ] είναι η αγάπη .Η έξοδος από τον εαυτό σου για να προσεγγίσεις κάποιον διπλανό. Θέλεις να δοθείς στον άλλον , να γευτείς την μεγάλη χαρά της λησμονιάς του εαυτού σου για χάρη κάποιου άλλου αγαπημένου προσώπου.

ΑΡΘΡ. ΤΖΑΝΟΦ – » Η πρωτογενής επανάσταση », { σελ.280 }.

Η φύση του εαυτού .

Ο εαυτός δεν είναι κάτι που αποκαλύπτεται στους άλλους. Είναι κάτι που βιώνεται.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μίας λέξης », { σελ.79 }.

< < Δειλοί ,μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα … > > – Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ.


ΕΛΛΗΝΟΒΟΥΔΙΣΜΟΣ .

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ – » Λαοί της Ανατολής », ΙΝΔΙΑ { σελ. 366 }.

Προφανώς ο Ασόκα ήταν κατά το ήμισυ Ελληνικής καταγωγής από την μητέρα του ,η οποία ήταν πριγκίπισσα του Οίκου των Σελευκιδών ..ην ίδια εποχή προσεχώρησε στον Βουδισμό , του οποίου έγινε ένθερμος υποστηρικτής .Πολλοί τον θεωρούν ως τον Άγιον Κωνσταντίνον του Βουδισμού.

ΙΧΩΡ [ 161 ] » ΔΗΜ. ΜΠΕΞΗ – » Ελληνοβουδισμός », { σελ.49 }.

Ασόκα ο Μέγας και η γέννηση του Ελληνοβουδισμού..

Ε.ΦΡΟΜ / ΝΤ.Τ.ΣΟΥΖΟΥΚΙ /Ρ ΝΤΕ ΜΑΡΤΙΝΟ – » Ζεν ,Βουδισμός και ψυχανάλυση ».

ΝΤ.Τ. ΣΟΥΖΟΥΚΙ : ΙΙΙ. Η έννοια του ‘ΕΓΩ’ στο ΖΕΝ Βουδισμό ,{ σελ. 44 }.

Το Εγώ γνωρίζει τον εαυτόν του από μέσα ,ποτέ από έξω.

ΧΑΛΙΛ ΓΚΙΜΠΡΑΝ – » Ο τρελός », { σελ. 11 }.

« Ευλογημένοι, ευλογημένοι οι κλέφτες που ‘κλεψαν τις μάσκες μου ». Έτσι γίνηκα τρελός.

ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ – » Ελευθερία ,η αρχή και το τέλος », { σελ. 8 }.

Ο ορθός τρόπος του σκέπτεσθαι έρχεται με την αυτόγνωση .

Eρυθρόμορφη λήκυθος , [ 5ος αι. π.Χ. ] , Λονδίνο , Βρεττανικό Μουσείο .

ΟΙΔΙΠΟΥΣ ,ΣΦΙΞ , ΑΠΟΛΛΩΝ , ΑΘΗΝΑ.



Γ’. ΜΕΡΟΣ.

Επιλεγμένα κείμενα και ανάλυση.

ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ.

Ο Αλκιβιάδης είναι μία μοναδική φυσιογνωμία και προσωπικότητα στην ιστορία των αρχαίων Αθηνών και της αρχαίας Ελλάδος γενικώτερα.. Ο μέγας Αθηναίος πολιτικός και στρατιωτικός με τα ανυπέρβλη-τα προτερήματα και ελαττώματά του υπήρξε όχι μόνον για τον εαυτόν του καταστροφικός ,αλλά και για την πατρίδα του. Τον ιδιόμορφο χαρακτήρα του και ιδίως τα σοβαρώτατα ελαττώματά του παροδικώς προσπάθησε να τα διορθώσει ο αγαπημένος του δάσκαλος Σωκράτης ,χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. » Αλκιβιάδης ο Μέγιστος ,Αλκιβιάδης ο Eλάχιστος ».

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ ΗΛΙΟΥ ‘ », { σελ. 16-18 }.

Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ ΠΛΑΤΩΝΟΣ : Αλκιβιάδης μείζων ή πρώτος ».

Ο μεν Αλκιβιάδης αναγνωρίζει ,ότι έχει περιπέσει σε τελεία σύγχυση ,ο δε Σωκράτης υποδεικνύει σε αυτόν ,ότι η σύγχυση του προέρχεται ,όχι τόσο από την αγνοία του ,όσον από την άγνοιαν της αγνοίας του. Διαστέλλονται έτσι δύο είδη αγνοίας .Το πρώτο είναι το να αγνοεί κάποιος κάτι ,το δεύτερο ,το χειρότερο , είναι το να νομίζει ότι γνωρίζει εκείνο το οποίο δεν γνωρίζει .Το είδος αυτό της αγνοίας είναι υψίστη αμάθεια.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Αλκιβιάδης », { A’. 130 e , 132 d – 133 b }.

Για να εμβαθύνουμε ,λέει ο Σωκράτης , στο νόημα του Δελφικού ρητού » γνώθι σαυτόν » και στην άσκηση της επιμέλεια του εαυτού μας ,πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μια παρομοίωση .Όπως ο οφθαλμός όταν θέλει να γνωρίσει τον εαυτόν του ,αναγκάζεται να αναζητήσει τον οφθαλμόν άλλου ανθρώπου ,για να δει μέσα στην κόρη του ξένου οφθαλμού απεικονιζομένη την εικόνα του στο κέντρον της οράσεως ,το ίδιο οφείλει να πράξει και η ψυχή. Είναι υποχρεωμένη ,εάν θέλει να γνωρίσει τον εαυτόν της ,να στρέψει το βλέμμα της σε άλλη ψυχή ,και ακριβέστερα σε εκείνο το τμήμα της ψυχής μέσα στο οποίον κατοικεί το Θείον [Λογιστικόν }.Αληθής πολιτικός ,λοιπόν , είναι αυτός που αφορμάται από μίαν τέτοια εννοούμενη αυτογνωσία. [ Κ .Δ..ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ ]

ΚΑΡΑΒΑΤΖΟ { Michelangelo Merisi da Caravaggio }- » Nάρκισσος », { 1599 }.

Ο Μιχαήλ- Άγγελος Μερίζι από το Καραβάτζο της Β. Ιταλίας , ήταν γνωστός και ως ο »ρεαλιστής» της εποχής του Μπαρόκ για τον ιδιόμορφο χειρισμό του φωτός στα έργα του [ φωτοσκίαση } .Το φως ,που έρχεται πάντα από τα πάνω, τονίζει τα χρώματα δίνοντας ιδιαίτερη πλαστικότητα στα σώματα ,ενώ οι μορφές μοιάζουν σαν να ξεπροβάλλουν από το σκοτάδι . Ο φιλήδονος Νάρκισσος καθρεπτίζεται με ηδυπάθεια στην λεία επιφάνεια μιας λιμνούλας και ερωτεύεται τον εαυτόν του.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Αλκιβιάδης », { Α’. 132 b -c }.

ΣΩΚΡ. η ψυχή ,εάν πρόκειται να γνωρίσει τον εαυτόν της , πρέπει να κυττάξει μέσα σε [ άλλη ] ψυχή ,και ειδικά στο μέρος της εκείνο ,στο οποίον αναπτύσσεται εντός του η αρετή της ψυχής, δηλαδή η σοφία ,και σε όποιο άλλο τυχαίνει να είναι όμοιο. Ομοιάζει το μέρος της αυτό στον Θεόν , και όποιος κυττάζει σε τούτο και γνωρίζοντας την όλη θεότητα ,δηλαδή τον Θεόν και την φρόνηση , θα μπορού-σε έτσι να γνωρίσει όσο το δυνατόν καλλίτερα και τον εαυτόν του .

ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΕΝΤΟΣ ΟΦΘΑΛΜΟΥ.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδην », { 5 , 9 , 17 }.

Βασική πρόθεση της πλατωνικής ακαδημίας είναι η » διακρίβωση της ουσίας του εαυτού μας» , η αυτογνωσία. Για την επίτευξη της αυτογνωσίας είναι ανάγκη η αποτίναξη της αμαθείας [ αγνοίας ] και η πρόσκτηση γνώσης .Ο δαίμων [ μέσα μας ] φανερώνει τον εαυτόν του μόνον σε όσους έφτασαν στο υψηλότερο σημείον της προς τούτο καταλληλόλητας .

Η κυριότατη αρχή της φιλοσοφίας και της θεωρίας του Πλάτωνος είναι η καθαρή και ανόθευτη μορφοποίηση του ιδίου του εαυτού μας , πάντα μέσα σε όρια επιστημονικής γνώσης και σε σύνδεση με τους λογικούς καθορισμούς της αιτίας. Η ΚΑΘΑΡΣΙΣ.

Η φιλοσοφική λειτουργία αποτελεί για όσους στέλνονται προς αυτήν , προκαταβολική κάθαρση και προετοιμασία της αυτογνωσίας και της αυτοφανέρωτης θεάσεως της ουσία μας. Αυτός είναι και ο σκοπός του διαλόγου. Από όσα αποδεικνύονται σε αυτόν τον διάλογο άλλα προηγούνται και άλλα έπονται της προθέσεως αυτής.

Οι [ 10 ] συλλογισμοί μας οδηγούν αναγωγικά στο εξής ένα τέλος : την θέαση της υποστάσεώς μας και την γνώση του εαυτού μας. Ο έβδομος συλλογισμός .

O δε έβδομος συλλογισμός ,που ,μέσω της αποβολής της περιττής << οίησης >>,φέρνει την αποκάθαρση από κάθε στοιχείο της διπλής άγνοιας το οποίον εμποδίζει την αυτογνωσία και μας στερεί την επιστροφή προς τον εαυτόν μας ,δείχνει ότι μεγαλύτερο απ’ όλα τα κακά που υπάρχουν είναι η άγνοια του εαυτού μας ,και μαζί με αυτό εμφανίζεται το μέγιστον και τελειότατον αγαθόν ,που αποκτά την υπόστασή του στη γνώση του εαυτού .

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Στοιχείωσις θεολογική », { 20 }. ».

Πέραν όλων των σωμάτων υπάρχει η ουσία της ψυχής ,και πέραν όλων των ψυχών υπάρχει η νοητική φύση , και πέραν όλων των νοερών υποστάσεων υπάρχει το Έν. Και πέραν του Ενός δεν είναι πλέον τίποτα άλλο .Διότι το ΕΝ και το ΑΓΑΘΟΝ είναι το ίδιον πράγμα’ άρα είναι η αρχή των πάντων , όπως έχει αποδειχθεί.

GIORGIO DE CHIRICO – » Oιδίποδας και Σφίγγα », { 1968 }.

AΓΓ. ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ – » Λυρικός βίος », { Δ’ }.

Δελφικός Λόγος .

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΙΩΑΝΝΟΥ ΣΥΚΟΥΤΡΗ – » Μελέται και άρθρα », { σελ. 271 }.

Πλατωνικός ευαγγελισμός.

1. << η καλλιέργεια του νου δεν είναι εξωτερική συσσώρευση γνώσεων και πολυμαθείας >>. {ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ { αποσπ. 40 } : » Πολυμαθίη νόον έχειν ου διδάσκει »= » Η πολυμάθεια δεν διδάσκει [ πώς ] να κατανοούμε τα πράγματα » }. 2. << Μέσα σας πρέπει να εργαστείτε ,για να καλλιεργήσετε τον νουν σας >> { ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ – » Ένδον σκέπε » }. 3. << η μεγάλη μοίρα του ανθρώπου είναι η φιλοσοφίαη σοφία είναι του Θεού ιδιότητα >> { ΔΙΟΤΙΜΑ [ Συμπόσιον Πλάτωνος ] : » θεών ουδεὶς φιλοσοφεῖ ουδ᾽ επιθυμεί σοφὸς γενέσθαι —εστι γαρ— ουδ᾽ ει τις άλλος σοφός, ου φιλοσοφεί ‘ ουδ᾽ αυ οι αμαθείς φιλοσοφούσιν ούδ᾽ επιθυμούσι σοφοὶ γενέσθαι » = » ουδείς από τους θεούς φιλοσοφεί , ούτε επιθυμεί να γίνει σοφός -διότι είναι . Ούτε και κάποιος άλλος φιλοσοφεί εάν είναι σοφός,. Ούτε πάλι οι αμαθείς [ οι έχοντες άγνοια ] , φιλοσοφούν ,ούτε έχουν την επιθυμία να γίνουν σοφοί ».


Γ. Β. Α. – » Η αόρατη Σφίγγα » { 2020 }.




{ * }.Ο πίνακας στην κορυφή είναι : ΝΙΚ.ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ – »Τίποτα στη ζωή δεν είναι αίνιγμα » 1969 } ».


ΠΥΘΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ { THE DELFIC ORACLE CARDS }.

Τα Δελφικά παραγγέλματα ή «Πυθίας Γράμματα» είναι ένα κουτί που περιέχει 43 θεματικές «κάρτες Αυτογνωσίας» με «χρησμούς» εμπνευσμένους από τα Δελφικά Παραγγέλματα και ένα βιβλιαράκι με σχόλια από την “Πυθία” πάνω στα Δελφικά Παραγγέλματα. Ένα καταπληκτικό δώρο για τις γιορτές. Περισσότερες λεπτομέρειες αναζητήστε στο διαδίκτυο.




Kαλά Χριστούγεννα και Καλή Xρονιά με υγίεια στο σώμα σας και ευθυμία στην ψυχή σας .

LEONARDO { Da Vinci } – » Η Παναγία των βράχων [ Παναγία , Θείον Βρέφος , Αγ, Ιωάννης ο Βαπτιστής και ένας άγγελος ] , { 1483-86 }.




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

AΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ, ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ.

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : » greek-language », ‘‘google books ‘‘ ,» wikisource» κ.α.

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : » greek-language », ‘‘google books ‘‘ ,» wikisource» κ.α.

Κέβητος πίναξ { Tabula Cebetis }.

Ο »Πίνακας του Κέβητος » ή » Χρυσούν εγκόλπιον » είναι ένα – άγνωστο μάλλον στους πολλούς – φιλοσοφικό κείμενο, αγνώστου συγγραφέως , με αινιγματικό ,αλληγορικό και μυστηριακό χαρακτήρα. Στο έργον αυτό περιγράφεται και αναλύεται ένας ζωγραφικός πίνακας ,ο οποίος εικονίζει σκηνές από την ενσάρκωση της ψυχής στον Τόπο του Βίου -μετά από το μεγάλο ταξίδι της στην νύκτα – και την πορεία του ανθρώπου ή προς το Φως ,την Αληθινή Παιδεία και την Ευδαιμονία ή προς το Σκότος ,την Ψευδοπαιδεία και την Κακοδαιμονία.

Χαρακτικό έργο από την Συλλογή » Tabula Cebetis » { Πανεπ. Princeton }.

ΚΕΒΗΣ Ο ΘΗΒΑΙΟΣ.

Ο Κέβης ήταν από την Θήβα ,πρωτεύουσα πόλη της Βοιωτίας, ο οποίος άκμασε το 410 π.Χ. τον καιρό του βασιλιά Δαρείου. Με τον συμπολίτη του Σιμμία αρχικά υπήρξε μαθητής του Πυθαγορείου φιλοσόφου Φιλολάου ,μετέπειτα αφοσιωμένος μαθητής μέχρι το τέλος του διδασκάλου του Σωκράτους και φίλος του Πλάτωνος ,ο οποίος μάλιστα τον αναφέρει με πολύ έπαινο στον Διάλογό του » Φαίδων ». Επιμελήθηκε περισσότερο της Ηθικής Φιλοσοφίας ,στην οποίαν ευδοκίμησε πάνω από πολλούς άλλους διδάσκοντάς την όχι τόσο με τα λόγια ,όσο με τα έργα και με το καλό του παράδειγμα, ζώντας με σωφροσύνη και ενάρετα. Όταν έφτασε σε έσχατα γηρατειά ,όπως όλοι οι γνήσιοι μαθητές του Σωκράτους , λένε ότι συνέγραψε κι αυτός σύγγραμμα με το όνομα » Πίναξ » . Τα υπόλοιπα δύο συγγράματά του » Εβδόμη » και » Φρύνιχος » χάθηκαν . Ο σωζόμενος »πίνακας » φαίνεται να μην έχει σχέση προς τον Κέβητα τούτον ,αλλά να είναι μάλλον έργο των Ρωμα’ι’κών χρόνων.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων », { Β’ . 16 } .Κέβης.

Ο Κέβης ήταν πολίτης των Θηβών .Αποδίδονται δε σε αυτόν τρείς διάλογοι ,οι εξής : ‘Πίναξ ‘,Έβδομη ημέρα’ , ‘Φρύνιχος’.

ΣΟΥ’Ί’ΔΑ / ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».

Ο Κέβης ήταν φιλόσοφος και μαθητής του Σωκράτους. Φέρονται ως διάλογοί του οι εξής τρείς : » Εβδόμη» , » Φρύνιχος » , »Πίναξ »{ διήγηση των εν του Άδου πραγμάτων } και κάποια άλλα.

ΑΔ.ΚΟΡΑΗ -» Άπαντα ». Β’. Περί Παιδείας και γλώσσης – Η εκλογή των κειμένων ,{ σελ. 256 -7 }.

Ο αλληγορικός πίνακας του Κέβητος κατέχει την δωδεκάτη θέση [ 12 ] στην εκλογή των απαραιτήτων κειμένων ,κατά τον Mεγάλο Διδάσκαλο του Γένους Αδ. Κοραή. Θα ήταν ευχής έργον ,εάν οι τωρινοί διδάσκαλοι ακολουθούσαν τις παραινέσεις [ = προτροπή προς το καλόν κ’ αγαθόν ] του Διαφωτιστή Αδ. Κοραή για την παιδεία ,όπως και για τον τρόπο εκλογής και διδασκαλίας των κειμένων . Ας μην λησμονούμε ,ότι η παιδεία με την παιδιά [ παιχνίδι ] έχουν την ίδια ρίζα ,και αυτές με τα παιδιά. Αυτό είναι ,που λείπει σήμερα από τον τρόπο διδασκαλίας : η ανάμιξη ,το σμίξιμο γνώσης και γέλιου. Διότι ,ο αληθινός Διδάσκαλος , όχι μόνον δεν έχει αχθηδόνες στην όψη , αλλά είναι και γελασίνος.


ΑΘΑΝ.ΦΛΩΡΟΥ – » Κέβητος πίναξ », [ 1975 ].{ Εισαγωγή ,σελ.3-5 }.

Ο » πίνακας του Κέβητος » ή αλλιώς »Κέβητος Θηβαίου πίναξ » είναι ένας διάλογος με ηθικό περιεχόμενο. Πολλοί το θεωρούν έργου του Σωκρατικού Κέβητος ,τούτο όμως δεν είναι αληθές ,διότι το θέμα του είναι μια αλληγορική εικόνα και όχι μύθος. Ο Μύθος είναι μορφή αυθύπαρκτη με ανάλογη προσπάθεια να συλλάβει την Ιδέα ,ενώ η Αλληγορία επιδιώκει την παράσταση των διανοημάτων και βουλημάτων [ σκοπών ,προθέσεων ] με την προσωποποι’ί’α .Οι αρχαίοι συγγραφείς έδωσαν μόνο δείγματα αλληγορικής γραφής .Οι σοφιστές απέδιδαν »υπόνοια » ,δηλαδή αλληγορική σημασία στα έπη του Ομήρου .Γενικά η αλληγορία είναι ξένη προς την κλασσική αρχαιότητα. Ανήκει σχεδόν ολοκληρωτικά στους μετά Χριστόν χρόνους και ειδικά στην μεσαιωνική τέχνη ,που είναι μια ατελεύτητη αλληγορία και έχει ανάγκη ερμηνείας. Η βιοθεωρία του διαλόγου είναι Στω’ι’κή ,όπως αυτή διαμορφώθηκε κατά την τρίτη περίοδό της και μάλιστα από τον Μουσώνιο Ρούφο : η παιδεία είναι αντίδοτο κατά παντός κακού ,απαλλάσσει τον άνθρωπο από την άγνοια και την πλάνη και τον οδηγεί στην επιστήμη με τις άλλες αρετές και τελικά στην ευδαιμονία.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν ερμηνευτικόν ».

Αίνιγμα = λόγος σκοτεινός. Το ίδιον του αινίγματος είναι αυτό , ενώ λέγει κανείς πράγματα υπαρκτά ,είναι αδύνατoν να συνδεθούν. Αινίσσομαι / αινίττομαι [< αίνος ] = ομιλώ σκοτεινώς, αινιγματωδώς. Αίνος = λόγος παροιμιώδης ,παραβολικός και εικονικός ,βραχύς , παραινετικός και διδακτικός ,συνήθως έμμετρος.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί Ποιητικής », { 1404 b }.

Αν κάποιος [ ποιητής ] χρησιμοποιήσει »ξενικά» στοιχεία [= ιδιωματικές λέξεις , μεταφορές και ό,τι είναι αντίθετο προς τις συνήθεις εκφράσεις ] ό λόγος του θα γίνει ή αίνιγμα ή βαρβαρισμός . Δηλαδή , αν μεν αποτελείται από μεταφορές ,θα είναι αίνιγμα, αν δε αποτελείται από ιδιωματικές λέξεις ,θα είναι βαρβαρισμός . Διότι και του αινίγματος αυτή είναι η μορφή : το να να συναρμολογεί στοιχεία στον λόγο του , τα οποία είναι αδύνατον να συνδεθούν.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική », { Γ’. 1405 b } .

Η μεταφορά είναι ένα είδος αινίγματος ,όταν αυτή είναι σαφής, και η μεταφορά έχει μεταφερθεί ορθά [ ευ ].

ΔΗΜ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αλληγορία : το να λέγει κανείς και άλλα να εννοεί , η υποδήλωση εννοίας διαφορετικής από εκείνη ,την οποία πρώτα συλλαμβάνει κάποιος ακούοντας ή αναγιγνώσκοντας τις λέξεις //Η κεκαλυμμένη φράση ,ο σκοτεινός λόγος .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Πώς δει τον νέον ποιημάτων ακούειν », { 19 e -f }.

Ορισμένοι παραποιούν και διαστρέφουν τους μύθους με αυτές που στο παρελθόν ονομάζονταν »υπόνοιες »και σήμερα ονομάζονται »αλληγορίες ».

ΜΟΥΣΩΝΙΟΣ ΡΟΥΦΟΣ

Ο Ρωμαίος Μουσώνιος Ρούφος Γάϊος { Musonious Rufus } , Ετρούσκος κατά το γένος ,ήταν φιλόσοφος και Στωϊκός διδάσκαλος του 1ου μ.Χ.αι. Δίδαξε αποκλειστικά στην Ελληνική γλώσσα. Έχουν διασωθεί αποσπά-σματα από τα έργα του : << Λόγοι Φιλοσοφίας εχόμενοι >> και << Απομνημονεύματα >> .

ΙΩ.ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον » , { ΚΘ’.Περί φιλοπονίας }.

75. Μουσωνίου Ρούφου » από το ότι δεν πρέπει ν’ αποφεύγουμε τους κόπους… » Τελικός σκοπός του βίου είναι η η Αρετή και η ευδαιμονία.

ΙΩ.ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον » , { ΡΙΖ’.Ότι το γήρας ανεπαχθές ..}.

8. Μουσωνίου Ρούφου από το » Τί άριστον γήρως εφόδιον ».

Η ευδαιμονία επιτυγχάνεται με το » ζην κατά φύσιν» .

ΕΥΡ. ΓΑΒΡΑ – »Κέβητος πίναξ» ή »Το Χρυσούν εγκόλπιον », [ 2003 ] . Εισαγωγή – Γνησιότητα , { σελ.10 }.

Ο Ρωμαίος Ερμάς ήταν χριστιανός του 2ου αι.μ.Χ.. Έγραψε βιβλίο που περιλαμβάνει : α]. ‘οράσεις ‘που έγιναν σ’ αυτόν από μία γυναίκα ,προσωποποίηση της εκκλησίας β]. εντολές και παραβολές από πρόσωπο που είχε πρόσωπο αγγέλλου και λεγόταν Ποιμήν .Από το περιεχόμενου του κειμένου φαίνεται η επίδρασή ,που άσκησε επάνω του ο πίνακας του Κέβητος.

ΕΡΜΑ – » Ποιμήν », { Παραβολή Θ’ . XV ,i-iii }.

Ποιμήν : o άγγελος της Μετανοίας.

<< Φανέρωσέ μου, Κύριε , είπα ,τα ονόματα των Παρθένων και των Μαυροφορεμένων γυναικών .>>


I }. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΟΣ.

ΜARK ALAFOUZOS – » ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ».

Tο έργο χωρίζεται σε : ΠΡΟΟΙΜΙΟΝ – ΥΠΟΘΕΣΙΣ – ΕΠΙΛΟΓΟΣ.

A.ΠΡOOIMION :

Κάποιοι ξένοι παρατηρούσαν με προσοχή έναν παράξενο πίνακα ,που βρισκόταν μπροστά στο ιερόν του Κρόνου και ήταν αφιερωμένος από κάποιον ξένο σοφό και ζηλωτή του Πυθαγορικού και Παρμενιδείου βίου. Αυτός ο πίνακας είχε διάφορες ακατάληπτες σκηνές με αλληγορικό περιεχόμενο ,τις οποίες αδυνατούσαν να ερμηνεύσουν .Ως εξηγητής προσέρχεται ένας ντόπιος πρεσβύτης ,που είχε ακούσει και γνώριζε την ιστορία που αφηγείται η εικόνα. Ο γέρων τους προειδοποιεί ότι θα πρέπει να δείξουν μεγάλη προσοχή σ’ αυτά που θα τους πει, διότι ο πίνακας αυτός ,εάν γίνει κατανοητός, μπορεί να οδηγήσει στην φρονιμότητα και στην ευδαιμονία ,εάν όμως δεν γίνει κατανοητός, να οδηγήσει στην αφροσύνη και την κακοδαιμονία. Παρομοιάζει μάλιστα την εξήγηση της Εικόνας με το αίνιγμα της Σφιγγός, το οποίο έθετε στους ανθρώπους . Εάν κάποιος κατάφερνε να το λύσει σωζόταν, εάν όμως αποτύγχανε, καταστρεφόταν αμέσως. Το ίδιο συμβαίνει και με την ερμηνεία αυτού του πίνακα ,διότι η Αφροσύνη για τους ανθρώπους είναι Σφίγγα ,η οποία βάζει το εξής αίνιγμα

<< τί αγαθόν ,τί κακόν , τί ούτε αγαθόν ούτε κακόν έστιν εν τω βίω ; >>

Όποιος δεν λύσει αυτό το αίνιγμα ,θα καταστραφεί από την Σφίγγα, όχι όμως αμέσως, αλλά αργά και βασανιστικά κατά την διάρκεια του βίου του, σαν αυτούς που παραδίδονται για τιμωρία. Όποιος όμως καταφέρει να λύσει το αίνιγμα , τότε η Αφροσύνη καταστρέφεται, ο ίδιος σώζεται και σ’ όλον τον βίον του μακάριος και ευδαίμων γίνεται. Μετά τις διαβεβαιώσεις των ξένων, ότι θα προσέξουν πολύ τα λεγόμενά του , ο γέρων , παίρνοντας ένα μικρό ραβδί στο χέρι , αρχίζει την εξήγηση της Εικόνας.

Β.ΥΠΟΘΕΣΙΣ

i}. Α’ ΠΕΡΙΒΟΛΟΣ :

Ο τόπος αυτός καλείται ανθρώπινη ζωή [ Βίος ] και ο πολύς λαός [ Όχλος ] που στέκεται κοντά στην πύλη είναι όσοι πρόκειται να εισέλθουν στον Τόπον του Βίου. Ο γέρων ,που στέκεται πιο πάνω , κρατάει έναν Χάρτη στο ένα χέρι με οδηγίες για τους εισερχομένους στον Τόπον του Βίου ,ενώ με το άλλο χέρι τους δείχνει ποίαν οδόν πρέπει να ακολουθήσουν ,αν σκοπεύουν να είναι ευτυχείς και ευδαίμονες στον βίο τους ,καλείται Δαίμων [ Θεός ] . Κοντά στην εξωτερική πύλη του Τόπου του Βίου , κάθεται μια γυναίκα σε έναν θρόνο η οποία ονομάζεται ΑΠΑΤΗ . Αυτή η γυναίκα κρατάει ένα κύπελο γεμάτο με το ποτό της Πλάνης και της Άγνοιας .Από το περιεχόμενο του ποτηριού αυτού υποχρεωτικά πίνουν όλοι ,άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο. Έπειτα ,αφού εισέλθουν , τους υποδέχονται πλήθος από γυναίκες που ομοιάζουν με εταίρες και ονομάζονται Δοξασίες, Επιθυμίες και Ηδονές , οι οποίες και τους απαγάγουν .Από αυτές ,άλλες [ οι καλές ] τους οδηγούν στην σωτηρία και άλλες [ οι κακές ] στην καταστροφή ,καθώς άλλοι πίνουν πολύ από το ποτό της Απάτης και λησμονούν ,ενώ άλλοι πίνουν λίγο και ενθυμούνται. Πάνω σε στρογγυλό λίθον , που δηλώνει αστάθεια , κάθεται μια τυφλή ,κωφή και μαινόμενη γυναίκα ,που καλείται ΤΥΧΗ. Αυτής το έργο είναι από άλλους να αφαιρεί τα υπάρχοντα και σε άλλους να τα δίνει , και από τους τελευταίους πάλι να τα αφαιρεί και να τα δίνει πάλι σε άλλους στα τυφλά και αβέβαια [ εική και αβεβαίως ] . Γύρω από την Τύχη στέκεται ο Όχλος των Απροβουλεύτων , απερίσκεπτων ανθρώπων , που στερούνται προαιρέσεως και έχουν διαφορετική συναισθηματική κατάσταση .Διότι από αυτούς ,άλλοι φαίνονται χαρούμενοι, επειδή πήραν αγαθά από την Τύχη { πλούτο, δόξα, ευγένεια ,τέκνα ,εξουσίες } , γι’ αυτό και την αποκαλούν Αγαθή άλλοι φαίνονται λυπημένοι και με τα χέρια τεντωμένα ,επειδή η Τύχη τους αφαίρεσε , ό,τι αγαθά τους είχε δώσει , γι’ αυτό και την αποκαλούν Κακή.

ii}. Β’ ΠΕΡΙΒΟΛΟΣ :

Έξω από τον πρώτο εσωτερικό περίβολο στέκονται στολισμένες σαν εταίρες η Ακρασία , η Ασωτία , η Απληστία και η Κολακεία . Εκείνος δε που πείθεται από αυτές και παραδίδει τον εαυτόν του στην Ηδυπάθεια αναγκάζεται να κάνει όλα ,όσα είναι βλαβερά : να αποστερεί, να ιεροσυλεί, να καταπατεί τον όρκο του, να προδίδει και τελικά να παραδίδεται στην Τιμωρία . Πίσω από αυτές εικονίζεται η Τιμωρία με μαστίγιο στο χέρι, η Λύπη με το κεφάλι ανάμεσα στα γόνατά της ,η Οδύνη που αποσπά τις τρίχες από το κεφάλι της, ο Οδυρμός και η Αθυμία . Από εκεί ρίχνεται στο Οίκον της Κακοδαιμονίας και εκεί πεθαίνει βυθισμένος στην δυστυχία, αν δεν τον συναντήσει η ΜΕΤΑΝΟΙΑ .Η Μετάνοια δεν συναντά όλους τους ανθρώπους ,αλλά μονάχα αυτούς που ήπιαν μικρότερη ποσότητα από το ποτό της Πλάνης. Το γεγονός ,ότι πίνουν όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι μια ποσότητα Πλάνης ,πλησιάζει τον Πίνακα στην θεωρία της ανάγκης. Αν λοιπόν η Μετάνοια συναντήσει κάποιον από αυτούς ,τον απαλλάσσει από τα κακά και του συνιστά άλλη Δόξα ,που τον οδηγεί ή στην ΑΛΗΘΙΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ή στην Ψευδοδοξία ,η οποία τελικά τον κατευθύνει στην ΨΕΥΤΟΠΑΙΔΕΙΑ Στην πρώτη περίπτωση (Αληθινή Παιδεία) ο άνθρωπος καθαίρεται [ καθαρίζεται ] από αυτήν , σώζεται και ζει ευτυχισμένος , στην δεύτερη περίπτωση πλανάται πλάνη οικτρά εξ αιτίας της Ψευδοδοξίας.

iii}. Γ’ ΠΕΡΙΒΟΛΟΣ :

Στην πύλη του δευτέρου εσωτερικού περιβόλου στέκεται μία γυναίκα που οι περισσότεροι την ονομάζουν Παιδεία ,στην πραγματικότητα όμως είναι Ψευδοπαιδεία εσωτερικού περιβόλου στέκονται οι Εραστές της Ψευδοπαιδείας : οι ποιητές, οι ρήτορες, οι διαλεκτικοί, οι μουσικοί, οι μαθηματικοί, οι αστρολόγοι, οι κριτικοί, οι ηδονικοί, οι περιπατητικοί και άλλοι. Όλοι αυτοί βρίσκονται υπό την επήρεια του ποτού της Απάτης και δεν απαλλάσσονται από την Αγνοια , την Αφροσύνη και την λοιπή Κακία ,έως ότου αποκηρύξουν από μέσα τους την Ψευδοπαιδεία και ακολουθήσουν την οδόν προς την ΑΛΗΘΙΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ. Η Αρετή και η Κακία είναι ιδιότητες που δεν επιδέχονται βαθμολογικές διαφορές [ ποιότητες ]. Οι Αρετές και οι Κακίες ως εξωτερικεύσεις μιας και της αυτής διαθέσεως ,είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες .Δεν μπορεί κανείς να έχει ένα μέρος από αυτές [ ποσότητες ] , αλλά ή θα είναι σοφός και ενάρετος ή ανόητος και κακός. Επομένως ,όλες οι Αρετές είναι ίσες ως προς αξία και όλες οι Κακίες ίσες ως προς την απαξία.

iv}. ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ :

Ο δρόμος που οδηγεί στην αληθινή παιδεία είναι τραχύς και πετρώδης και καταλήγει ανάμεσα από γκρεμούς σε μια μικρή θύρα. Επάνω στο βουνό υπάρχει ένας βράχος και εκεί πάνω στέκονται η Εγκράτεια και η Καρτερία που τραβούν προς το μέρος τους εκείνους που πλησιάζουν ,τους ενθαρρύνουν και τους δείχνουν τον δρόμο ,ο οποίος από εκεί και πέρα είναι ομαλός. Μέσα σε ένα άλλο περίβολο που είναι το Οικητήριο των Ευδαιμονία διαμένουν οι Αρετές και η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ. Κοντά στην πύλη στέκεται πάνω σε τετράγωνη λίθο η ΠΑΙΔΕΙΑ και μαζί της η Αλήθεια και η Πειθώ. Η Παιδεία τους ενθαρρύνει και τους οπλίζει με αφοβία, με σκοπό να μην πάθουν πια κανένα κακό στην ζωή τους. Τους καθαρίζει από την άγνοια και την πλάνη του Ποτού της Απάτης και τους οδηγεί στην Επιστήμη και τις άλλες Αρετές . Και αυτές πάλι τους οδηγούν στην Μεγάλη Μητέρα όλων ,την ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ. Εκεί πια όταν φτάσουν γίνονται <<ΑΥΤΑΡΚΕΙΣ >>. Συνεπώς , η επιστήμη και γενικώς η γνώση δεν είναι μία αφηρημένη φιλοσοφική έννοια ή μια ενατένιση του κόσμου ,αλλά ένα αποτελεί ένα απλό μέσον για την άσκηση της Αρετής. Ο άνθρωπος ,δηλαδή ,πρέπει να ενδιαφέρεται τόσο για την επιστήμη, ,όσο τον εξυπηρετεί στις πρακτικές ανάγκες του. Επομένως ,η Αρετή ταυτίζεται με την Επιστήμη. Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ κάθεται σε θρόνο υψηλό και προσφέρει με τον Χορό των Αρετών στους ταξιδιώτες , που τα κατάφεραν με την δύναμη της να νικήσουν τα θηρία, στέφανο νίκης .Τα θηρία αυτά είναι η Άγνοια , η Πλάνη η Λύπη , ο Οδυρμός , η Φιλαργυρία, η Ακράτεια και όλη η Κακία. Ο ευδαίμων είναι αυτάρκης ,αυτεξούσιος και ανεπηρέαστος από εξωτερικές επιρροές . Κατόπιν η στεφανωμένη ένσαρκος ψυχή διανύει εκ νέου τον κύκλο του βίου ,αλλά αυτή τη φορά θεωρεί ως Απαθής παρατηρητής τα τεκταινόμενα του βίου .Δεν ενοχλείται πια από την λύπη, την πενία την φιλαργυρία και από τ’ άλλα κακά ,διότι έχει κατακτήσει την « ΑΠΑΘΕΙΑ ».

Γ’. ΕΠΙΛΟΓΟΣ .

Ο Γέροντας αποτυπώνει τα ουσιώδη φιλοσοφικά συμπεράσματα του έργου. Η ποιότητα του βίου εξαρτάται από τις Αληθείς Αρετές. Η Τύχη δεν είναι παντοδύναμη ,εφόσον αδυνατεί να ρυθμίσει την ζωή όλων. Από την Ψευδοπαιδεία οι άνθρωποι , αφού πάρουν το εφόδιο που θέλουν ,πρέπει να συνεχίζουν τον δρόμο τους προς την Αληθινή Παιδεία. Το αναγκαίο αυτό εφόδιο είναι τα γράμματα και μερικά άλλα μαθήματα ,τα οποία θα χρησιμεύσουν στους νέους σαν χαλινάρι. Γνώσεις που δεν έχουν την ικανότητα διάκρισης του Αγαθού και του Κακού ,δεν ασκούν απολύτως καμμία αντίδραση ,στο να γίνει ο άνθρωπος βελτίων .Διότι είναι δυνατόν κάποιος να κατέχει τις μαθήσεις αυτές της Ψευδοπαιδείας και παραλλήλως να είναι και ακρατής και μέθυσος και άδικος και φιλάργυρος και προδότης και τελικά ανόητος .Εάν κανείς ζει κακώς , η ζωή γι’ αυτόν δεν αποτελεί αγαθό. Η ίδια η ζωή δεν είναι κακόν ,αλλά η κακή ζωή είναι κακόν. Γι’ αυτό η ζωή αυτή καθ’ εαυτή δεν έχει καμμία αξία, εάν δεν έρχεται σε αντίθεση με τα πάθη [» τας αμέτρους και αλλοκότους ορμάς» -ΖΗΝΩΝ ] . Η ζωή δεν είναι ούτε αγαθόν ούτε κακόν .Εάν κανείς είναι υποχρεωμένος να επιλέξει ανάμεσα στο << κακώς ζην >> και στο << καλώς και ανδρείως αποθανείν >> είναι ανάγκη να προτιμήσει το δεύτερο .Η Παιδεία βοηθάει τον άνθρωπο να γίνει »αγαθός και σπουδαίος » , όχι ο πλούτος. Διότι ούτε την Φρόνηση ,ούτε την δικαιοσύνη αποκτά κανείς με τον πλούτο και με κακά έργα .Από κακά έργα και αντιστρόφως δεν μπορεί να προέλθει τίποτα το καλό. Ο πλούτος ,η δόξα και όλα τα παραπλήσια ούτε αγαθά ούτε κακά μπορούν από μόνα τους να είναι. Μόνον η Φρόνηση αποτελεί Αγαθόν και η Αφροσύνη Κακόν.


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε . Εκάς οι αμύητοι .



ΔΗΜ. ΔΑΡΒΑΡΕΩΣ – » »Χρυσούν εγκόλπιον ήτοι Κέβητος Θηβαίου πίναξ », [ 1795 ].

Υπόθεσις τούτου του πίνακος .

O Kέβης επιγράφει τούτον τον διάλογο Πίνακα ,δηλαδή Εικόνα ,επειδή σ’ αυτόν , σαν σε κάποια εικόνα , ζωγραφίζει με ζωηρά χρώματα όλη την πορεία της ανθρώπινης ζωής κατά την ενσάρκωση της Ψυχής στον Τόπο της Γενέσεως και της Φθοράς.

Η απλή έννοια τούτου του πίνακος είναι αυτή : Άπειροι μεν και αμαθείς εισέρχονται οι άνθρωποι στον Κόσμο , γίνονται δε ενάρετοι ή ευτυχείς ,αν ακούνε την φωνή του Θεού τους ,αυτό σημαίνει την φωνή της λογικής ,την φωνή της συνειδήσεώς τους. Αλλά οι περισσότεροι ,φευ ! ακολουθούν με πολλή αστοχασία και ελαφρογνωμία τις κακές επιθυμίες και τα πάθη τους και καθιστούν τους εαυτούς πάρα πολύ δυστυχείς .Στην αρχή περιγράφει ο Κέβης την κατάσταση της ψυχής ακόμη πριν της ενώσεώς της μετά του σώματος. Eυθύς δε ,που θα εισέλθουν οι άνθρωποι σ’ αυτήν την ζωή ,δίδει ο θεός του καθενός εξ αυτών καλές διδασκαλίες και σωτήριες παραγγελίες συστήνοντάς του με πάρα πολύ επιμέλεια την Αρετή ,και παριστάνοντάς του την Κακία αξιομίσητη .Αλλά ευθύς αμέσως η Απάτη μετά παρρησίας λόγου αγωνίζεται να εξαλείψει πάλι τις καλές διδασκαλίες και τις σωτήριες παραγγελίες του Θεού. Εξ αιτίας αυτής λοιπόν διασαλεύονται αυτοί στις γνώμες τους και στις κρίσεις τους για τα πράγματα ,μιμούνται τον χυδαίο λαό και στοχάζονται τα αγαθά της τύχης ως την άκραν ευδαιμονία. Έπειτα δε κάνουν συντροφιά με αυτούς και ασελγείς γυναίκες ,αχρείες και απορριμένες ψυχές ,οι οποίες επιζητούν να τους προσελκύσουν με το ψιμύθιο [ μακιγιάζ ] και τις κολακείες τους στα δίχτυα τους και να τους δεσμεύσουν. Αφού δε πιαστούν στα δίκτυα και στα βρόχια τους ,τότε ακολουθούν αναγκαστικά από αυτά όλα τα λυπηρότατα αποτελέσματα ,δηλαδή πτωχεία ,ατιμία , όνειδος ,αισχύνη και όλα τα υπόλοιπα κακά. Εάν δε στο τέλος έλθουν στα συγκαλά τους και καταλάβουν ταχέως τα ολέθρια παρεπόμενα της προηγούμενης ζωής τους και αποκτήσουν αληθείς έννοιες περί του άκρου αγαθού και βάλουν σε έργο τις καλές διδασκαλίες που άκουσαν ,τότε γίνονται ενάρετοι και επομένως ευτυχούν και στεφανώνονται από τις Αρετές .Τώρα ,πρώτον βλέπουν αυτοί καθαρά την προηγούμενη τους άθλια ζωή ,πόσο άσχημη ήταν ,επειδή και η Αρετή τους δείχνει τους άλλους ,οι οποίοι από άγνοια ,μωρία και κακία ατιμάζουν την έννοια της ανθρώπινης φύσεως και υποδουλώνονται στις σαρκικές ηδονές, και για να το πω απλά είναι σκλάβοι των παθών και των κακών επιθυμιών .Στο τέλος αποδείχνει ακόμη ο Κέβης ,ότι οι Πεπαιδευμένοι δεν έχουν κανένα ξεχωριστό προτέρημα για την μάθησή τους ,από τους Απαίδευτους ως προς την απόκτηση της Ευδαιμονίας ,και ότι τα λεγόμενα τυχερά αγαθά ,παραδείγματος χάριν η ζωή ,η υγίεια ,η δόξα ,ο πλούτος ,η εξουσία ,τα τέκνα ,η νίκη και τα παρόμοια δεν είναι αληθινά καλά , καθώς τα εναντία αυτών ,όπως ο θάνατος ,η αρρώστια ,η αδοξία ,η φτώχεια ,η στέρηση των τέκνων και τα παραπλήσια δεν είναι αληθινά κακά. Και για όλα αυτά αποφαίνεται ,ότι η Σοφία μόνον είναι αληθινό καλό ,η Μωρία δε αληθινό κακό »

ΑΝΝΗΣ Χ. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Πίναξ Κέβητος », [ 2018 ].

Ο »Πίναξ » αναπαριστά ένα παράξενο κόσμο….

II  }.ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΟΣ .

{ Απομαγνητοφώνηση ομιλίας της συγγραφέως και διαπρεπούς φιλολόγου Άννης Χ. Μαρκοπούλου ,στο εκλεκτό διαδικτυακό κανάλι »Φρυκτωρίες », με εισαγωγή από τον ειδήμονα αρχαιολόγο και εκδότη του βιβλίου »Κέβητος πίναξ » Ευ. Μπεξή , βεβαίως μετά των απαραιτήτων από πηγές συμπληρωμάτων }.

<< Η εικόνα του πίνακος παριστάνει έναν μεγάλο περίβολο ,ο οποίος εμπεριέχει άλλους δύο περιβόλους ,έναν μεγαλύτερο και έναν μικρότερο . Ο μεγάλος εξωτερικός περίβολος είναι ο Τόπος του Βίου ,στην Πύλη του οποίου στέκεται ο Όχλος των ψυχών ,που πρόκειται να εισέλθουν ,δηλαδή να ενσαρκωθούν .Η ερμηνεία της εικόνας αυτής παρομοιάζεται από τον γέροντα που την εξηγεί ,με το Αίνιγμα της Σφιγγός. Συγκεκριμένα η Σφίγξ συμβολίζει την Αφροσύνη ,η οποία θέτει στους ανθρώπους το αίνιγμα << του τί είναι Αγαθόν ,τί είναι Κακόν ,τί είναι Ούτε Αγαθόν, Ούτε Κακόν >>.Δηλώνει ,επίσης, ότι εκείνος που δεν θα κατανοήσει το νόημα του Αινίγματος αυτού ,θα καταστραφεί από την Αφροσύνη, όχι άπαξ και στιγμιαία ,όπως από την Σφίγ-γα του Οιδίποδος ,αλλά σιγά-σιγά καθ’ όλη την διάρκεια του βίου του. Αντιστρόφως εκείνος που θα καταφέρει ,μέσω της αρετής της Φρονήσεως ,να κατανοήσει και συνεπώς να λύσει το Αίνιγμα αυτό ,θα απαλλαγεί για πάντα από την Αφροσύνη και θα ζήσει μακάριος και ευδαίμων κατά το υπόλοιπο του βίου του >>.

Η ΦΙΚΑ [ ΣΦΙΓΞ ] .

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Θεογονία », { στ.326-327 ].

ΟΡΘΟΣ + ΕΧΙΔΝΑ = ΦΙΚΑ [ ΣΦΓΓΑ ] .

EΥ . ΜΠΕΞΗ / Γ. ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ – » Ησιόδου ‘Θεογονία’, { σελ.17 }.

ΕΧΙΔΝΑ + ΟΡΘΟΣ = ΧΙΜΑΙΡΑ , ΣΦΙΓΓΑ , ΛΕΩΝ ΤΗΣ ΝΕΜΕΑΣ.

ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΟΣ [ 1 ].

<< τί εστιν ό μίαν έχον φωνήν τετράπουν και δίπουν και τρίπουν γίνεται; >>

ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΥ – » Βιβλιοθήκη ,Ελληνική Μυθολογία »,{ Γ’. V .8 }.

Το αίνιγμα της Σφιγγός κατά τον Απολλόδωρον .

ΑΘΗΝΑΙΟΥ – » Δειπνοσοφισταί », { Ι’.83 }.

Το αίνιγμα της Σφιγγός κατά τον Ασκληπιάδην.

Ι. Θ . ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία », [ σελ. 96 , 116-7 ].

Οιδίπους και Σφίγξ .

ΕΚΔ. ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε . -» Ιστορία του Ελληνικού έθνους » { σελ.143 ,368 }.

Ανθρωπομορφισμός. Απέναντι στην Ανατολή και στην Αίγυπτο με τις θηριόμορφες θεότητες οι Έλληνες παρατάσσουν ένα πάνθεον , όπου ανεξαιρέτως κυριαρχεί ο ανθρωπομορφισμός .Χαρακτηριστικό είναι ,ότι ακόμη και τα φανταστικά τέρατα των Ελλήνων { Σφίγγα , Κένταυρος, Σειρήνα κ.λ.π. } έχουν πάντοτε ανθρώπινη μορφή και μόνον σώμα ζώου ,ενώ στις Ανατολικές και Αιγυπτιακές θεότητες δεν συμβαίνει αυτό.

Ποία είναι η λύσις του αινίγματος της Σφιγγός ;

ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΥ -» Βιβλιοθήκη , Ελληνική Μυθολογία »,{ Γ’.V .8 }.

Μόλις το άκουσε ο Οιδίποδας , έλυσε το αίνιγμα της Σφίγγας , απαντώντας ,ότι είναι ο άνθρωπος.

Όμως , ο διαπρεπής καθηγητής [ Μουσ. σπουδών ] του ΕΚΠΑ , κ. Χαρ. Σπυρίδης , διαφωνεί ,όσον αφορά την λύση του αινίγματος της Σφιγγός , στηριζόμενος σε επιχειρήματα μετά αποδείξεων.

ΧΑΡ. Χ. ΣΠΥΡΙΔΗΣ – » Αίνιγμα Σφιγγός ».

» Η αλληλουχία με την οποίαν εκτίθενται τα επίθετα : δίπουν, τρίπουν ,τετράπουν ,δεν έχει καμμία σχέση με τις ηλικιακές φάσεις του ανθρωπίνου όντος ».

ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΟΣ [ 2 ].

» τί αγαθόν ,τί κακόν , τί ούτε αγθόν ούτε κακόν έστιν εν τω βίω ; ».

Ζωγράφος του Μπέλνταμ, – » Σφίγγα ανάμεσα σε άνδρες »,{ 470 }. Μουσείον Λούβρου – » Μαύρη λέκυθος.

<< Σε αυτό το πλαίσιο, η Αρετή της Φρονήσεως ,που είναι Αληθής Αρετή και αντίθετη με την Κακία της Αφροσύνης ,η οποία είναι Είδωλον Αρετής, τίθεται ως προϋπόθεση της Ευδαιμονίας του βίου της ενσάρκου ψυχής. Η αντίληψης αυτή ανιχνεύεται και στο έργο του Πλάτωνος » Μένων » >>.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μένων », { 88 c }.

Συνολικά όσα πράττει και υφίσταται η ψυχή ,εάν τα κατευθύνει η Φρόνηση καταλήγουν σε ευδαιμονία ,εάν η Aφροσύνη στο αντίθετο.

Α’ ΠΕΡΙΒΟΛΟΣ .

<< Στην Πύλη του μεγάλου εξωτερικού περιβόλου και λίγο ψηλότερα από τον Όχλον των ανθρώπων ,που εισέρχεται στον ένσαρκο βίο, στέκεται ένας γέρων ,ο οποίος καλείται Δαίμων. Ο Δαίμων αυτός με το ένα χέρι κρατά έναν Χάρτη του βίου ,ενώ με το άλλο χέρι του δείχνει στον Όχλο των ανθρώπων ,ποία οδό θα πρέπει να ακολουθήσει ,προκειμένου να σωθεί .Ταυτόχρονα προστάζει τους εισερχομένους στον Τόπο του Βίου ,τί θα πρέπει να κάνουν στην διάρκεια του ενσάρκου βίου τους >>.

O ΔΑΙΜΩΝ.

Θεοί – Δαίμονες – Άνθρωποι.

Οι Δαίμονες [ < δαήμονες = σοφοί ] είναι όντα ανώτερα από τον άνθρωπο και κατώτερα από τους Θεούς. Ανήκουν στο μεταξύ των δύο προηγουμένων τάξεων .Δαίμων είναι και ο Έρως. Θυμίζουν σε πολλά τους αγγέλους της Χριστιανικής θρησκείας. Είναι αγγελιοφόροι μεταξύ Θεών και ανθρώπων και έχουν τον ρόλο του φύλακα-αγγέλου [ προσωποποίηση της μοίρας ] κατά την ενσάρκωση της ψυχής στον Τόπο του Βίου. Στην Χριστιανική θρησκεία ,η λέξη έχει υποστεί νοηματικό ακρωτηριασμό. Δαίμονες είναι μόνον τα κακά πνεύματα ,ενώ αγνοείται ο Αγαθοδαίμων.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Τίμαιος », { 90 a }

Ο Θεός το έδωσε στον καθένα μας σαν φύλακα άγγελο για να κατοικεί στην κορυφή του σώματος μας, να μας ανυψώνει από τη γη και να μας φτάνει μέχρι τον ουρανό, διότι η αλήθεια είναι ότι είμαστε φυτά όχι της Γης αλλά του ουρανού .Στον ουρανό συνέβη η πρώτη γέννηση της ψυχής και εκεί βρίσκονται οι ρίζες μας.

ΦΙΛΩΝΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Περί Προνοίας Β’ », { 109 }.

Διότι μόνον η Ελλάδα αληθινά γεννάει ανθρώπους , που είναι » φυτόν ουράνιον » και τέλειο θε’ι’κό βλαστάρι ,επειδή εκείνη τίκτει τον συλλογισμό ,που είναι εξοικειωμένος προς την επιστήμη.

KΛΗΜ .ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς ‘Ε’ », { σελ.199 }.

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ – » Σε κάθε άνθρωπο ,όταν γεννιέται παραστέκεται φύλακας-άγγελος ένας δαίμων. Κακός δαίμων δεν υπάρχει ».

<< Η εικόνα αυτή παραπέμπει στον Μύθο του Ηρός ,και συγκεκριμένα στον Προφήτη ,που δίνει τους κλήρους στις ψυχές ,προκειμένου αυτές να επιλέξουν το είδος του ενσάρκου βίου τους>>.

ADREA POZZO – » Αλληγορία του ιεραποστολικού έργου του Τάγματος των Ιησου’ι’τών [ Θρίαμβος και αποθέωση του Αγίου Ιγνατίου Λογιόλα ] », { 1661-94 }. Κορυφαίο δείγμα της ιλουζιονιστικής ζωγραφικής του Μπαρόκ.

Ο Ηρ ,υιός του Αρμενίου από την Παμφυλία, επιλέχθηκε ως αγγελιοφόρος των Θεών. Αφού σκοτώθηκε σε μάχη και κείτονταν νεκρός ανάμεσα σε πτώματα άλλων πολεμιστών, μετά από δώδεκα μέρες, οι συγγενείς του τοποθέτησαν το σώμα του πάνω στη νεκρική πυρά. Τότε ,η ψυχή του ξαναγύρισε στη ζωή και συνάντησε το σώμα του πάνω στην πυρά .Κατόπιν άρχισε να διηγείται όσα είδε στον Κάτω κόσμο.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μύθοι ».Ο μύθος του Ηρός ,{ Πολιτεία », Ι’, 617 d-e }.

Ο προφήτης και οι κλήροι των βίων .

Oι ψυχές πριν ενσαρκωθούν στον Τόπον του Βίου ,διαλέγουν αυτές τον δαίμονά τους . Αυτά τα λόγια ανή-κουν στην παρθένα Λάχεση , θυγατέρα της Ανάγκης : » Ψυχές εφήμερες αρχίζει άλλη περίοδος ζωής για το θνητό γένος ,που θα καταλήξει πάλι στον θάνατο. Δεν θα σας διαλέξει ο δαίμων με κλήρο , αλλά σεις θα διαλέξετε τον δαίμονά σας. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για την εκλογή του· ο θεός είναι ανεύθυνος ».

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία » ,{ Ι’. 620 e – 621 d }.

Κάθε ψυχή ήταν υποχρεωμένη { Ανάγκη } να πιει ορισμένη ποσότητα απ᾽ αυτό το νερό { της Λήθης }, μερικοί όμως δεν είχαν αρκετή φρόνηση να συγκρατηθούν και να μην πιούν περισσότερο απ’ όσο πρέπει · και τότε έχαναν για πάντα κάθε ανάμνηση των προηγουμένων.

Η ΑΠΑΤΗ.

<< Μία άλλη φιγούρα , που στέκεται και αυτή στην Πύλη του Τόπου του Βίου είναι η Απάτη. Αυτή περιγράφεται σαν μία γυναίκα με προσποιητόν ύφος και φαινομενικά εμπνέουσα εμπιστοσύνη ,η οποία κάθεται πάνω σε έναν θρόνο και κρατάει στο χέρι της ένα κύπελλο γεμάτο από το ποτό της Πλάνης και της Αγνοίας .Όλοι οι εισερχόμενοι στον Τόπον του Βίου ,πίνουν από το ποτό της Απάτης { Ανάγκη } ,αλλά άλλοι πίνουν περισσότερο και άλλοι λιγότερο { Μέτρον }.Η εικόνα αυτή παραπέμπει στις Ορφικές παραδόσεις ,σύμφωνα με τις οποίες η ψυχή ,προτού εισέλθει στην ενσάρκωση ,θα πρέπει να λησμονήσει όλα ,όσα είδε, όταν ζούσε ως άσαρκος ψυχή στον νοητόν κόσμο >>.

ΙΧΩΡ {133 }, ΕΛΕΝΗ -ΩΡΕΙΘΥΙΑ ΚΟΥΛΙΖΑΚΗ

» Οι πηγές της Λήθης και της Μνημοσύνης »,{ σελ.42 ,48 }.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { Ι’.617 c }.

Oι Μοίρες. Η Λάχεσις υμνούσε τα γεγονότα [ τα περασμένα ], η Κλωθώ τα όντα [ τα παρόντα ] και η Άτροπος τα μέλλοντα [ τα μελλοντικά ].

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης » , { 945 c }.

Από τις Μοίρες , η Άτροπος είναι εγκατεστημένη στον Ήλιο , η Κλωθώ κινείται γύρω από την Σελήνη και γύρω από την Γη συμμετέχει στο έργο η Λάχεσις { < λαγχάνω > λαχνός } ,η οποία έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην Τύχη .

Η Λάχεσις είναι εγκατεστημένη στην γη και υμνεί τα γεγονότα [ = το παρελθόν ].

ΙΧΩΡ { 95 } ,ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΑΡΑ

» Αρχέγονα Μυστήρια και Μυήσεις. Η εξελικτική πορεία του Ορφισμού »,{ σελ. 23 }.

<< Στο εσωτερικό του Τόπου του Βίου [ μέσα στον μεγάλο εξωτερικό περίβολο], ευρίσκεται πλήθος γυναικών ,οι οποίες αποκαλούνται εταίρες και έχουν παντός είδους μορφές .Οι γυναίκες αυτές ,που αποκαλούνται Δόξαι ,Επιθυμίαι και Ηδοναί ,κατά την στιγμή της εισόδου του Όχλου των ανθρώπων στον ένσαρκο βίο ,ορμούν επάνω του και αγκαλιάζουν τον καθένα ,τον οποίον και απαγάγουν .Έτσι άλλους από αυτούς τους οδηγούν στην Σωτηρία και άλλους στην Απώλεια. Όσοι άνθρωποι λοιπόν επέλεξαν να ακολουθήσουν τις Αληθείς Δόξες ,τις Αληθείς Επιθυμίες και τις Αληθείς Ηδονές ,επειδή ήπιαν λιγότερο από το ποτό της Απάτης ,σώζονται ,ενώ αντιθέτως όσοι επέλεξαν να ακολουθήσουν τις Ψευδείς Δόξες ,τις Ψευδείς Επιθυμίες και τις Ψευδείς Ηδονές ,επειδή ήπιαν περισσότερο από το ποτό της Απάτης ,χάνονται. Επειδή δε όλες υπόσχονται Βίον Ευδαίμονα και Λυσιτελή ,οι πιο πολλοί άνθρωποι εξαπατώνται από αυτές.Και αυτό διότι έχουν ήδη πιεί ,άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο από το ποτό της Απάτης ,και ως εκ τούτου περιπλανώνται άσκοπα μέσα στον Τόπο του Βίου >>.

ΔΟΞΑ – ΓΝΩΣΙΣ.

Ο όρος δόξα είναι δηλωτικός του καθαρού υποκειμενισμού. Η δοξασία { < δόξα < δοκείν = μου φαίνεται ,νομίζω } αντιπαρατίθεται στην αλήθεια , στην επιστήμη [ < επίσταμαι = γνωρίζω καλά πώς να κάνω κάτι ], δηλαδή στην πραγματική γνώση και είναι κατώτερος βαθμός γνώσης. Η δόξα δεν είναι συνώνυμο της πλάνης. Η δόξα , όταν είναι ορθή ,διαφέρει από την αλήθεια ,επειδή της λείπει η λογική στήριξη [ αποδείξη ].

ΠΛΑΤΩΝΟΣ -» Κρατύλος », { 187 b }.

Δόξα { δοκώ : νομίζω } = a}. » [επι ] δίωξις του ειδέναι » b}. » τόξου βολή » [ μετατρ. του οδοντ. δ- > τ ].

ΟΔ. ΕΛΥΤΗ – » Σηματολόγιον », [ 2001 ]

Αλήθεια και Ψέμα.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ -» Κρατύλος », { }

Ο Παν ,υιός του Ερμού , είναι ο Έλλην Λόγος , η λογική δυνατότητα του ανθρώπου . Ο Λόγος εκφράζει το παν ,περιστρέφει και περιστρέφεται αδιάκοπα και είναι δύο ειδών , αληθής και ψευδής . Γι ‘ αυτό έχει και διπλή φύση . Λείος από πάνω ,τραχύς και όμοιος με τράγο από κάτω. Και ο Παν είναι ή Λόγος ο ίδιος ή αδελφός του Λόγου.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Ο Παν και οι Νύμφες ».

» Σ’ αυτή τη χώρα δεν πέθανε ο Μέγας Παν ».

MIX. ΠΕΡΑΝΘΗ – » Μεγάλη Ελληνική Ποιητική Ανθολογία » {τομ. Α΄}.

ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ – » Ίαμβοι και Ανάπαιστοι », { 1897 }.

» Η Γη μας Γη των Αφθάρτων » ..

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Θεαίτητος », { 187 b }.

ΣΩΚΡ. .Τί τέλος πάντων είναι η επιστήμη.
ΘΕΑΙΤ. Είναι αδύνατον να είναι η κάθε δόξα επιστήμη , επειδή υπάρχει [ εκτός της αληθούς δόξης ] και ψευδής δόξα . Πιθανώς η αληθής δόξα να είναι επιστήμη .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Θεαίτητος »,

ΘΕΑΙΤ. Επιστήμη είναι η αληθινή δόξα μαζί με λόγο [ αποδείξεις ] .Η άλογος [ στερημένη λόγου ] δόξα βρίσκεται εκτός επιστήμης. Τα άλογα δεν είναι επιστητά [ αντικείμενα επιστήμης ], ενώ όσα έχουν λόγο είναι επιστητά.

Κ. Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Πλάτωνος ‘Πολιτεία’ ». Εισαγωγή ,[1. XLIII-XLIV ].

Η γνωστική δύναμη ,που αναφέρεται σε αντικείμενα κυμαινόμενα ανάμεσα στο είναι και μη είναι ,έχει χαρακτηρισθεί δόξα.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { ΣΤ’. 511 d-e }.

Oι τέσσαρες βαθμίδες της γνώσεως : 1.Nόησις 2. Διάνοια 3. Πίστις 4. Εικασία.

ΕΓΚΥΚΛ . ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ ΗΛΙΟΣ » , << Το αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα >>.

Κ.Δ.ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Πλάτωνος ‘Πολιτεία ‘ » , { 509 -511 } , σελ. 50 .

Στην »Πολιτεία» , ο Πλάτων ,αναφέρει τις ακόλουθες τέσσαρες [ 4 ] βαθμίδες γνώσεως .1.Εικασία [ γνώση εφ’ όσον αυτή αναφέρεται όχι στα αντικείμενα ,αλλά στις απεικονίσεις αυτών 2.Πίστις { γνώση που αναφέρεται στα υπαρκτά αντικείμενα της πραγματικότητας και τα αισθητά γεωμετρικά σχήματα ] 3. Διάνοια [ γνώση που αναφέρεται στις μαθηματικές και τις λοιπές επιστημονικές έννοιες ] 4. Νόησις [ γνώση που αναφέρεται στις ιδέες και τις πρώτες αρχές .

Κατόπιν των καθορισμών , τους οποίους παρέχει ο Πλάτων, προκύπτει το παρακάτω σχήμα :

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { Ε’,480 a }.

Φιλόδοξος και Φιλόσοφος.

O Σωκράτης αποδίδει στον φιλόσοφο την επιστήμη ,δηλαδή την γνώση των όντων ,προς την οποίαν αντιτίθεται η άγνοια ,η αγνωσία των μη όντων. Μεταξύ της γνώσεως και της αγνοίας βρίσκεται η δόξα ,η δοξασία ,μία μεσάζουσα κατάσταση της οποίας τα αντικείμενα κείνται ωσαύτως μεταξύ των όντων και των μη όντων. Εκείνους λοιπόν, που λατρεύουν το καθευτό ον { το όντως ον } ,θα πρέπει να τους αποκαλούμε φιλοσόφους και όχι φιλοδόξους { δηλ. αρκούμενους στις δοξασίες και τις φαινομενικές αλήθειες χωρίς την ικανότητα να φιλοσοφούν }.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Συμπόσιον », { 202 a }.

Η ορθή δόξα βρίσκεται μεταξύ της επιστήμης και της αμαθείας.

H TYXH.

<< Επίσης, μέσα στον Τόπο του Βίου ,υπάρχει μία γυναίκα τυφλή ,κωφή και μαινόμενη, που κάθεται πάνω σε μία στρογγυλή πέτρα και καλείται ΤΥΧΗ. Το έργο αυτής είναι να περιφέρεται παντού και από άλλους να αρπάζει τα υπάρχοντά τους και σε άλλους να τα δίνει. Στην συνέχεια , από τους ίδιους πάλι να τα αφαιρεί και να τα δίνει σε άλλους στα τυφλά και αβέβαια [ εική και αβεβαίως ]..Γι’ αυτό άλλωστε κάθεται πάνω σε στρογγυλή πέτρα .Διότι η στρογγυλότητα του σχήματος συμβολίζει ότι τα δώρα της Τύχης δεν είναι ούτε σταθερά ,ούτε ασφαλή >>.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ].

Ο Αριστοτέλης λέγει ,ότι διαφέρει το αυτόματον [ αυτό που γίνεται μόνο του ] από την τύχη [ τυχαίον ] η τύχη και το αυτόματον βρίσκεται σε αυτά που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε ‘ το αυτόματον δεν εξαρτάται από την τύχη, επειδή είναι έξω από ό,τι γίνεται ‘ η τύχη ανήκει στα λογικά , το αυτόματον ανήκει και στα λογικά και στα άλογα και στα άψυχα’ η τύχη γίνεται με προαίρεση, ενώ το αυτόματον απροαιρέτως [ χωρίς προαίρεση ]’ η τύχη λειτουργεί ,όταν υπάρχει κάτι ,το αυτόματον χωρίς λόγο, χωρίς να το σκεφτεί κανένας έξω.