Οι αξίες της … δημοκρατίας .

To  φετινό θέμα της  πάλαι ποτέ  εκθέσεως ιδεών, νυν δε  νεοελληνικής γλώσσας ,ήταν απόσπασμα από ένα βιβλίο του Ν.BOBBIO – »Το μέλλον της  δημοκρατίας ». Σάρωση_20190621Σάρωση_20190621 (2)



 

Ο N.Bobbio ήταν σπουδαία προσωπικότητα.  Ιταλός φιλόσοφος, πολιτειολόγος ,πολιτικός, δημοσιογράφος,καθηγητής Πανεπιστημίου, ο οποίος αυτοχαρακτηριζόταν και  ως αριστερός φιλελεύθερος [ ; ].Αυτό όμως που  προξενεί αλγεινή εντύπωση  είναι  το γεγονός  ,ότι  όσα αναφέρονται  στο βιβλίο  του  »Το μέλλον της Δημοκρατίας »  για τις αξίες της ‘δημοκρατίας ‘ , πολύ λίγο και επιπολής αντιστοιχούν  στο πολίτευμα και στις αξίες του πολιτεύματος αυτού .Αλλά ,χωρίς υπερβολή  και μετά λόγου γνώσεως , αντιστοιχούν σε άλλα ή μάλλον σε άλλο πολίτευμα. Θα μπορούσε ,δηλαδή, κάλλιστα να ονομαστεί » Το μέλλον  της Ολιγαρχίας »,διότι  πρόκειται για κάποια παραλλαγή του ολιγαρχικού πολιτεύματος παρά του αληθώς  δημοκρατικού.

Όμως  η ποιότητα  και η αξιοπιστία ενός βιβλίου ,όπως και πολλών άλλων πραγμάτων, εξαρτάται από την  αλήθεια του. Διότι  ‘‘η αλήθεια είναι πάντα επαναστατική » και » είναι το πρώτο απ’όλα τα αγαθά και στους θεούς και στους ανθρώπους ».

 

ΣΤΟΒΑΙΟΥ  –  »  Ανθολόγιον », [‘Α’ ] , περί αρετής .

[95]. ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Νόμοι », { Ε΄ – 730 c }.

To πρώτιστο από όλα τα αγαθά και στους θεούς και στους ανθρώπους είναι η αλήθειαΕκείνος που θα ήθελε να γίνει μακάριος και ευδαίμων πρέπει να μετέχει σε αυτήν  { την αλήθεια } ευθύς εξ αρχής , για να ζήσει  ως  αληθινός άνθρωπος όσο το δυνατόν περισσότερα χρόνια.Διότι αυτός είναι ο αξιόπιστος. Αναξιόπιστος είναι όποιος αγαπά εκουσίως το ψεύδος και ανόητος όποιος αγαπά το ψεύδος ακουσίως .Κανένα όμως από αυτά τα δύο δεν είναι αξιοζήλευτο.Διότι και ο αναξιόπιστος και ο αμαθής δεν έχουν φίλους. 

 

                                 ΑΛΗΘΙΝΗ  ή  »ΣΥΓΧΡΟΝΗ » ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ  ;

Όλα αυτά τα αλλοπρόσαλλα  συμβαίνουν , διότι η  σύγχυση  καλά κρατεί  ανάμεσα  στο μοντέρνο και τελευταίο εξελικτικά πολίτευμα της πραγματικής Δημοκρατίας  και της κατ’ ευφημισμόν σύγχρονης δημοκρατίας ,κατ’ ουσίαν δε ολιγαρχίας του πλούτου.

Τι είναι αυτό όμως που διαχωρίζει ριζικά το ένα από το άλλο πολίτευμα ; Ποία δηλαδή είναι η ειδοποιός διαφορά τους  ; Τα ιδανικά { μη βία, ανοχή ,αδελφότητας κτλ. } ,η ελευθερία λόγου , οι εκλογές των αρχόντων δια ψήφου κάθε τέσσερα χρόνια ή το κοινοβούλιο των αντιπροσώπων ;

Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ Δημοκρατίας και Ολιγαρχίας είναι οι ΚΛΗΡΩΤΕΣ  αρχές  { ΔΙΑ ΚΛΗΡΟΥ , με κλήρωση  = ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ] και όχι οι ΑΙΡΕΤΕΣ { εκλογή αντιπροσώπων δια ψήφου,  με μυστική ψηφοφορία = ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ }. Διότι η δημοκρατία δεν έχει αντι-προσώπους ,αλλά ελεύθερα  και υπεύθυνα πρόσωπα ,ενώ η Ολιγαρχία έχει υποχρεωτικά αντιπροσώπους  και κόμματα .Κι αυτό διότι στην ολιγαρχία -επειδή δεν είμαστε όλοι ίσοι – ψάχνουμε και επιλέγουμε τους λίγους και αρίστους …για να μας εκπροσωπήσουν  δια της λα’ι’ικής  εντολής μάλιστα ! Στην δημοκρατία  όμως ,επειδή είμαστε ίσοι { διότι  εκ φύσεως  διαθέτουμε »ΔΊΚΗΝ ΤΕ  ΚΑΙ  ΑΙΔΩ »},  ούτε καλλίτερος  υπάρχει  ούτε άριστος να μας εκπροσωπήσει . Γι’  αυτόν τον λόγο   εφαρμόζεται η κλήρωση , με κάποιες προϋποθέσεις ασφαλώς . Στην πραγματική  μάλιστα δημοκρατία του Περικλέους  ήταν αδιανόητο  ένας ελεύθερος  Αθηναίος πολίτης  να μην αποφασίζει ο ίδιος για τα συμφέροντα του ιδίου , της οικογένειάς  του και της πόλης του  ,αλλά να στέλνει ‘ αντιπροσώπους ‘ στην  εκκλησία του δήμου { σημερινή Βουλή } .

Στην  πραγματική Δημοκρατία των Αθηνών ,τον χρυσό αιώνα του Περικλή ,το 99,87 % των αρχόντων  ήταν ΚΛΗΡΩΤΟΙ  και μόνον το 0,13 % ΑΙΡΕΤΟΙ { δια ψήφου }. Σήμερα  πόσοι άρχοντες είναι ΚΛΗΡΩΤΟΙ [ με κλήρωση } ,ώστε να χαρακτηριστεί αυτό το πολίτευμα ως ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ;  Δώστε την απάντηση μόνες  και μόνοι σας.

 

Jean – Léon Gérôme – » Truth  coming out of her well »,{ 1896 }.

bandicam 2019-08-09 16-34-57-974



 

Ανάλυση  και σχόλια στο κείμενο :

Ας εξετάσουμε ετυμολογικά μερικές λέξεις κλειδιά ,που θα μας βοηθήσουν στην ανάλυση και  στην κατανόηση του κειμένου. Πρώτη απ’όλες η λέξη αξία.

                                                            Η ΑΞΙΑ.

Αξίες { < άξω  < άγω  }  είναι αυτές που θα μας οδηγήσουν κάπου , εκεί που προσδοκούμε ότι θα αξίζει. Ως αξία μπορεί να οριστεί οποιοδήποτε αντικείμενο ικανοποιεί μια ανάγκη ή μια επιθυμία και καθορίζει την στάση ενός ατόμου στην κοινωνία .Η εγκυρότητα μιας  αξίας εξαρτάται και  από το υποκείμενο και από  το πολιτιστικό επίπεδο ενός λαού ,διότι είναι σχέση αλληλεπίδρασης . Διαφέρουν δε οι αντικειμενικές αξίες [ π.χ. στην οικονομία ή στην επιστήμη  ] από τις υποκειμενικές αξίες [ π.χ. στην φιλοσοφία , στην αισθητική ή στην θρησκεία }.Κάθε αξία πάντως  αποτελεί το ιδανικό μέτρο κρίσεως όλων  των ανθρωπίνων δημιουργημάτων του πολιτισμού μας.

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – »  Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.

Άγω [ οδηγώ ] : κυρίως επί προσώπων  {π.χ. μεταγωγικόν όχημα }. Επί δε αψύχων πραγμάτων  χρησιμοποιείται το φέρω  { π.χ μεταφορική εταιρεία } . Άγειν και φέρειν = απάγω από κάποια χώρα την λεία { ό,τι είναι κινητόν }.Άλλοτε σημαίνει το λεηλατείν { agere et ferre }.

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – »  Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.

Άξιος -α -ον  { <  Άγω IV  } =   ζυγίζω , αυτός που έχει  ίση [ όμοια ] αξία [ τιμή ] , αυτός που έχει τόσο βάρος [ αξία ] όσο…

 

I}.<<Χρειάζεται μια απάντηση στο βασικό ερώτημα που άκουσα να επαναλαμβάνεται συχνά, κυρίως από τους νέους οι οποίοι τόσο εύκολα αυταπατώνται κι εξίσου εύκολα απογοητεύονται  >>..

Μήπως  οι νέοι  εύκολα  γοητεύονται  από  κάποιον  γητευτής  , κάποιον  γόη  που  τους  μαγεύει , και   γι’ αυτό  εύκολα  εξαπατώνται  και  ορθώς  απογοητεύονται ; Διότι οι νέοι μας   βιώνοντας  την υποκριτική στάση και την απατηλή  γοητεία των αντιπροσώπων { δηλαδή του ολιγαρχικού πολιτικού συστήματος, το οποίο βαφτίζεται αυθαιρέτως  δημοκρατία } οδηγούνται  οριστικά και αμετάκλητα  ,συν τοις  άλλοις, στην πολιτική  αλλοτρίωσή τους . Διότι η συμμετοχή τους περιορίζεται στον ρόλο του απλού θεατή.Και όλοι ξέρουν ,ότι είναι άλλο πράγμα να παίζεις μπάλα και άλλο να παρακολουθείς αγώνα στην τηλεόραση.

                                                      Η ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αλλότριος :  ξένος ,όχι δικός μου. Aλλοτρίωση  : αλλαγή, μεταβολή, αποξένωση  //  η μεταβίβαση της κυριότητας σε άλλον ,η εκποίηση ,η πώληση. 

 

Ο όρος αλλοτρίωση  αρχικά χρησιμοποιήθηκε από τον Χέγγελ  και έπειτα από τον Μάρξ  και τον Φρόυντ. Όπως  δε έλεγε  ο Τσε  Γκεβάρα : »Η τελική και η πιο σημαντική επαναστατική φιλοδοξία είναι η απελευθέρωση του ανθρώπου από την αποξένωσή του ». H αλλοτρίωση είναι πολύ σημαντική στην μαρξιστική ιδεολογία ,διότι αυτή αποτελεί την βάση της ψευδούς συνειδήσεως. Και πράγματι ψευδής συνείδηση είναι όταν κάποιος πιστεύει ότι ζει σε δημοκρατικό πολίτευμα ,ενώ ζει σε ολιγαρχικό.

 

ΚΩΝ.ΤΣΑΤΣΟΥ  – » Αφορισμοί και διαλογισμοί  », Αφορισμοί  { Ε΄, IV ,1 & 10 }

1. Η δημοκρατία ,,το πολίτευμα του μέτρου  ,δεν ζει παρά έξω από το κλίμα της βίας. Ούτε και επιβάλλεται δια της βίας. . . 10. Πουθενά  δεν πραγματοποιήθηκε η καθαρή μορφή της δημοκρατίας .Πάντα πραγματοποιήθηκε μια ‘σχετική’ δημοκρατία ,νοθευμένη από ολιγαρχικά ή μοναρχικά στοιχεία . Απομένει ένα παράλλαγμα της δημοκρατίας ,που μοιάζει με την αληθινή δημοκρατία ,όσο το σκιάχτρο του χωραφιού με έναν αληθινό άνθρωπο.

 

                                            ΑΥΤΑΠΑΤΗ  ή  ΕΞΑΠΑΤΗΣΗ  ;

Είναι δυνατόν όλοι οι νέοι μας να  αυταπατώνται ; Μάλλον αδύνατον να ισχύει αυτή η γενίκευση. Κάποιοι νέοι μπορεί ,όλοι όχι. Διότι η λέξη  αυταπάτη, νεώτερο μεταφραστικό δάνειο, δηλώνει μια  παθολογική κατάσταση  διανοητικής διαταραχής [ όπως την  δημιουργία ψευδούς συνειδήσεως  { false consciousness  } ή  τον σχηματισμό  ψευδούς πεποιθήσεως , χωρίς το ανάλογο εξωτερικό ερέθισμα  { delusion }  ] η οποία επιβεβαιώνει μάλλον την εξαίρεση παρά τον  κανόνα. Συνεπώς , οι νέοι μας  μάλλον εξαπατώνται ή εξαπατούν τον εαυτόν τους  παρά αυταπατώνται. Τέλος , η αυτοαπάτη  στην Πλατωνική φιλοσοφία δηλώνει την ιδέα της απάτης ,διότι »αυτό » = η ιδέα { π.χ. αυτοάνθρωπος = η  αφηρημένη  ιδέα του ανθρώπου }.

 

A.Π.Θ { Ιδρ. Μαν.Τριανταφυλλίδη} – » Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ». 

Aυταπάτη <  self-deception .

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυταπάτη  και  Αυταπατώμαι.

 

ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » Ολυνθιακός », { Γ’ – 19 }.

Το πιο εύκολο πράγμα είναι να εξαπατάς τον εαυτό σου { εξαπατήσαι εαυτόν } .Διότι ο καθένας φαντάζεται ως αληθινό ,ό,τι επιθυμεί  { προβολή επιθυμιών }.

 

ΙΩ. ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ  – » Ομηρικόν  Λεξικόν ».

Άτη και άτη  { < αάω }.

 

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – »  Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.

Άτη και άτη   {  < Αυάτα  <  *αFατα  > αάτη <  αάω  }

 

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Ατέω > ο ατέων : ο δαιμονιών { δαιμονισμένος ,δαιμονόπληκτος} ,θεόληπτος, παράφορος ,έξω φρενών . άτη [ αυάτα ] = σύγχυσις φρενών .

 

Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ / ΕΥ.ΜΠΕΞΗ – » Ησιόδου  Θεογονία  »,{  στ. 226-232}.

Tα τέκνα της Έριδος : Πόνος – Λήθη -Λιμός  -Άλγεα -Υσμίνες -Μάχες – Φόνοι -Ανδροστασίες  -Νείκεα – Ψευδείς λόγοι – Αμφιλογίες  – Δυσνομία- ΑΤΗ – Όρκος.

 

Γ .ΦΑΡΑΝΤΟΥ  – » Η θεωρία της Απάτης  και το πρόβλημα της Ιδεολογίας ».

Η απάτη αφορά την αλλοτρίωση και την είσοδό της μέσα στο παρόν του ανθρώπου…Σε μια [ πραγματική ] δημοκρατία ,όπου όλοι οι άνθρωποι θα είναι ίσοι , χωρίς δουλεία ,όπου θα υφίσταται ισότητα κτήσεως ,παιδείας και συλλογική εξουσία ,η απάτη θα χάσει τον κοινωνικό της χαρακτήρα  και θα αποβεί υπόθεση της ιδιωτείας [ βλακείας ].

 

                                      ΓΟΗΤΕΥΣΗ  και  ΑΠΟ-ΓΟΗΤΕΥΣΗ .

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό  Λεξικό της νέας Ελληνικής  γλώσσας ».

Γόης  { < γοάω-ώ  < * γοFάω   = κραυγάζω από πόνο  }. Απογοητεύω  : λόγ. { 1887 }, μεταφρ. δάνειο από γαλλ. desenschanter .

 

                                              Γοάω και  βοάω. 

Σ.ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ.ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα F ».

Βοή { < *βοFή } =  Γοή  { < *γοFάω }. Διότι το [ β] μετατρέπεται και σε [ γ ] λόγω της  προφοράς των επί μέρους  διαλέκτων  { * βλ. λεξ. Ι.Σταματάκου ,στο τέλος  }.

 

                                                       ΤΑ ΗΘΗ ΤΩΝ  ΝΕΩΝ.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ρητορική », { 1388 b -1389 b }.

Τα  ήθη { χαρακτήρες } των ανθρώπων εξετάζονται  κατά τα πάθη τους , τις έξεις , τις ηλικίες και την τύχη . Πάθη  = οργή – επιθυμία και τα παρόμοια .Έξεις =αρετές – κακίες Ηλικίες = νεότητα – ωριμότητα- γήρας . Τύχη = ευτυχία -δυστυχία { ευγένεια ,πλούτος ,δύναμη  και τα αντίθετα }.

Σάρωση_20190721 (2)

Εξαπατώνται εύκολα  ή  οι εύπιστοι { ευκολόπιστοι } ή οι  νέοι ,οι οποίοι  δεν έχουν ακόμη εξαπατηθεί πολλές φορές ,λόγω του νεαρού της ηλικίας .

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ρητορική », { 1388 b -1389 b }.

Γιατί οι  νέοι εξαπατώνται εύκολα { ευεξεπάτητοι } ;  Διότι ελπίζουν εύκολα.!

 

II }.<<  Αφού η δημοκρατία είναι κατά κύριο λόγο ένα σύνολο διαδικαστικών κανόνων, πώς μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να βασιζόμαστε στους «ενεργούς πολίτες»; Για να έχουμε ενεργούς πολίτες,δεν χρειάζονται άραγε και ιδανικά; Και βέβαια χρειάζονται τα ιδανικά>>.

                                                 ΚΑΝΟΝΑΣ ή ΝΟΜΟΣ ;

Η δημοκρατία δεν είναι σύνολο ΄διαδικαστικών κανόνων’  αλλά είναι πολίτευμα και έχει Νόμους . Διαφέρει δε ο νόμος από τον κανόνα.  Νόμος   είναι μία ποσοτική ή ποιοτική σχέση  ,που ισχύει άνευ εξαιρέσεων .Όταν υπάρχουν εξαιρέσεις καλείται κανόνας { εξ ου και το » η εξαίρεση επιβεβαιώνει τον κανόνα » }. Και οι γραπτοί νόμοι ,βεβαίως, αποτελούν  θεμέλιο της δημοκρατίας.

 

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Ικέτιδες », { στ.429 -435 }.

Οι γραπτοί  νόμοι κάνουν τον φτωχό και τον πλούσιο να στέκουν πάντοτε ίσοι.

 

ΑΝΔΟΚΙΔΟΥ – » Περί των μυστηρίων », { 87 }.

ΑΡΘΡΟ  [4] :Απαγορεύεται  απολύτως  σε κάθε περίπτωση και περί ουδενός η χρήση από τις αρχές αγράφων νόμων.

 

                                   ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ , ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ.

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – »  Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.

Δίκη    >  δια-δίκη   >   δια-δικασία    >  δια-δικαστικός .

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Συναγωγή λέξεων αθησαυρίστων »

Η διαδίκη = δικαστική απόφαση.

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Η διαδικασία { < διαδικάζω } : 1.{ Αττ. δίκ. } η διεξαγωγή δίκης προς αναγνώριση κάποιου δικαιώματος ή προς απαλλαγή από κάποια υποχρέωση του δημοσίου δικαίου ,προσαναφερομένου του είδους της δίκης.

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Συναγωγή νέων λέξεων ».

Διαδικαστικός : α]. πράξεις β]. ζήτημα γ].δίκαιον δ]. επεισόδια ε]. έξοδα.  – Συνήθως τώρα έτσι λέγονται τα  δικαστικά έξοδα .

 

A.Π.Θ {Ιδρ. Μαν.Τριανταφυλλίδη} – » Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ». 

Διαδικαστικός  < procedural .

 

ONLINE ETYMOLOGY  DICTIONARY 

Procedural { 1876 } < procedure .bandicam 2019-07-25 16-59-40-968bandicam 2019-07-23 23-19-52-416

 

ΙΣ.ΜΑΣΤΡΟΜΙΧΑΛΑΚΗ – » Γαλλο-Ελληνικό  & Ελληνο-Γαλλικό λεξικό ».

Procedural  < procedure  = {διαδικασία ,δικογραφία }.

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – »  Λεξικόν  Λατινο-ελληνικόν   ».

Cedo = χωρώ. Pro-cedo =προ-χωρώ.

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Cesso = cedo < κεκάνδοντο [αορ.β’]  <  χάζομαι .

 

Ι. ΖΩΝΑΡΑ – »  Λεξικόν  ‘.

Χάζω   {  από το μονοσύλλαβο ρήμα  χώ  = χωρώ  } : υποχωρώ , αναχωρώ.

 

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Χάζομαι [Μεσ.] = 1. υποχωρώ , αποσύρομαι ,οπισθοχωρώ ,υπείκω ,ενδίδω  2. Χάζομαι χωρέω + γεν. = υποχωρώ ,αποσύρομαι από κάπου.

 

Ι.ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ  – » Ομηρικόν Λεξικόν ».

Από   ρ. *[ ΧΑ ]  :  Χάζομαι , Χαίνω ή  Χάσκω.

Σάρωση_20190801

                               

                            Ενεργοί  και ….Ενεργημένοι πολίτες.

» Πολίτη ονομάζουμε αυτόν που συμμετέχει στις αποφάσεις { κρίσεις } και συμμετέχει στην εξουσία {αρχές} »- Aριστοτέλης.

»Πολίτης  δ’ ἁπλῶς οὐδενὶ τῶν ἄλλων ὁρίζεται μᾶλλον ἢ τῷ μετέχειν κρίσεως καὶ ἀρχῆς. {= αόριστος αρχή }». Δηλ. » Πολίτης με την πιο ακριβή σημασία του όρου είναι εκείνος που έχει το δικαίωμα να γίνεται δικαστής ή άρχοντας .Αόριστος αρχή : με αυτή τη λέξη  δηλώνονται και οι δυο εξουσίες  : η ιδιότητα του δικαστή και η ιδιότητα του μέλους της εκκλησίας του δήμου‘ – Αριστοτέλους »Πολιτικά» , [1275a ,20-30 ].Το  αντίθετο του πολίτη είναι ο ιδιώτης  , δηλαδή ο άχρηστος  για τον δήμο { για τους πολίτες }. Η φράση » συμμετοχική  δημοκρατία » , όπως και η φράση  »ενεργός πολίτης » δηλώνουν  πλεονασμό ,αν όχι ανοησία. Στην πρώτη ,διότι εάν δεν υπάρχει συμμετοχή στην δημοκρατία  ,παύει να είναι δημοκρατία Και στην δεύτερη ,διότι ο πολίτης που  συμμετέχει στα κοινά  {δηλ.  κρίσεως και αρχής } είναι  ενεργός. Όμως , αυτή η έκφραση αοριστολογίας ή ανοησίας  θολώνει τα νερά .Διότι πράγματι η προτροπή για συμμετοχή στα κοινά είναι επιθυμητή ,εάν η προτροπή αυτή καθιστά σαφές ,ότι η συμμετοχή αυτή στοχεύει στην πραγμάτωση της έννοιας του πολίτη , δηλαδή οι πολίτες να συναποφασίζουν με ΨΗΦΟ  όλοι στην Εκκλησία του Δήμου  και στην Ηλιαία  για τις υποθέσεις της πόλεως { μετέχουν κρίσεως }  και να συνάρχουν με ΚΛΗΡΩΣΗ  { μετέχουν αρχής }.Τότε  μόνον  το πολίτευμα μπορεί να ονομαστεί δημοκρατικό , με δημοκρατικούς πολίτες βέβαια  και όχι …ενεργούς. Εάν δεν συντρέχουν οι παραπάνω λόγοι μπορούμε κάλλιστα να μιλάμε  όχι για ενεργούς , αλλά  για ..’ενεργημένους’ πολίτες ,οι οποίοι ενεργούνται καθημερινώς  αποσυρόμενοι  στα ενδότερα του οίκου τους  εξυπηρετώντας ανακουφισμένοι την ανάγκη τους  ,νομίζοντας  μάλιστα ότι  είναι δημιουργική ενέργεια .!

                                           

                                                ΠΟΛΙΤΗΣ  και  ΙΔΙΩΤΗΣ.

ΘΟΥΚΙΔΙΔΟΥ  – » Ιστορίαι », { Β’- 40 }.

Πολίτης , αυτός που συμμετέχει στα κοινά . Ιδιώτης { Idiot } ,αυτός που δεν συμμετέχει στα κοινά, ο άχρηστος { αχρείος }. Εξ ου και η ιδιωτεία  ,η πλήρης διανοητική ανεπάρκεια , η ηλιθιότητα,  η βλακεία. Απράγμων = αυτός που δεν κατέχει πράγμα γι’ αυτό δεν συμμετέχει  και απέχει από τα κοινά , ο φιλήσυχος πολίτης.

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ιδιώτης { < ίδιος } : 1 . πολίτης [ως άτομον ] εν αντιθέσει προς την πόλη,την πολιτεία, το κράτος και  προς τα γένος ,φατρία 2.[νεωτ.] αυτός που διάγει ,ζει ιδιωτικό βίο ,αντίθετα από αυτόν που κατέχει δημόσια θέση ή που συμμετέχει στα πράγματα της πόλεως {τα κοινά }.

 

Γ. ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ – » Πολίτης και πόλις », { οπισθόφυλλο }.

Η πολιτειότης { = η ιδιότητα του πολίτη  } δεν είναι μία αλλά πολλές ,όσες και οι εκδηλώσεις της ελευθερίας  ,που αποτελεί το συστατικό της υπόβαθρο. ..Η πλήρης πολιτειότης ορίζει τον πολίτη της δημοκρατίας που απολαμβάνει συσσωρευτικά την ατομική ,κοινωνική και πολιτική ελευθερία ή αυτονομία… Ο πολίτης της  νεωτερικότητος  είναι ατελής πολίτης ,υπήκοος του κράτους ,όχι όμως πολίτης της πολιτείας.

Σάρωση_20190813 (4)

 

                                                             ΤΑ ΙΔΑΝΙΚΑ .

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Ιδέα { < ιδείν  < ορώ } :1. μορφή  2. το φαινόμενον ,η όψη ή η ομοιότητα κάποιου  πράγματος κατ’ αντίθεση προς την πραγματικότητα αυτού  3.είδος ,τρόπος }. Ιδανικός { <  ιδείν , ιδέα } : ο υπάρχων μόνον κατά ιδέαν ,ιδεώδης. Ιδανός { < ιδείν  } : ωραίος ,επίχαρις ,κομψός.

 

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ  – » Λεξικόν ».

Η ιδέα ,η ιδανή ,το ιδανόν.

 

ΤΙΜΑΙΟΥ ΛΟΚΡΟΥ – » Περί ψυχής κόσμου και φύσεως », { 97 d }.

Ο ιδανικός κόσμος  – ο α‘ί’διος  { <  αεί +ίδιος  =  πάντα  ίδιος , χωρίς αρχή και τέλος ,αιώνιος }  και ο αιών { < αεί }.

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Iδανικός -η-ον { <  ιδείν -ιδέα } : 1. αυτός που  υπάρχει μόνον κατ’ ιδέαν ,αυτός που συλλαμβάνεται δια της διανοίας ,ιδεώδης  .

 

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό  Λεξικό της νέας Ελληνικής  γλώσσας ».

Iδανικός { <  ιδανός  [< ιδείν < είδον < οράω-ώ  ]= ωραίος , κομψός  + -ικός } = αυτός που υπάρχει ΜΟΝΟΝ ως ιδέα .

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

 

ΧΡ.ΡΩΜΑ – » Λεξικό αναπτυγμένων εννοιών »

Iδανικό : o ύψιστος σκοπός προς τον οποίο τείνει ο άνθρωπος .Όλοι έχουν ανάγκη ιδανικών , επειδή όμως  τα ιδανικά αποτελούν πρότυπα ζωής και δημιουργίας ,πρέπει να είναι σύμφωνα με την ηθική και τον ορθό λόγο.


 

Σύμφωνα με τα παραπάνω ,όλα τα »ιδανικά» θα πρέπει να ελεγχθούν, εάν είναι σύμφωνα με την ηθική και τον ορθό λόγο. Διότι ενίοτε συμβαίνει και το αντίθετο.

Ας εξετάσουμε λοιπόν  τα ιδανικά  ,που προτείνει ο συγγραφέας στο κείμενο του.

1. << Πρώτο μεταξύ όλων συναντάμε μέσα από αιώνες αμείλικτων θρησκευτικών πολέμων το ιδανικό της ανοχής. Αν σήμερα απειλείται η ειρήνη στον κόσμο, η απειλή προέρχεται για άλλη μια φορά από τον φανατισμό, δηλαδή από την τυφλή πίστη στη δική μας αλήθεια και ότι αυτή μπορεί να επιβληθεί με τη βία >>.

Οι θρησκείες και ιδιαίτερα  η τυφλή προσκόλληση των πιστών σε δογματικές  πεποιθήσεις σίγουρα έχουν αιματοκυλήσει τον κόσμο. Στην αρχαία Ελλάδα όμως δεν υπήρξαν θρησκευτικοί πόλεμοι, διότι απλούστατα δεν υπήρχαν ούτε ιερά βιβλία ούτε θρησκευτικά δόγματα που να τροφοδοτούν την θρησκόληπτο δογματισμό αντάμα με τον τυφλό  φανατισμό και να πυροδοτούν την βία.

 

ΕΚΔ.ΑΘΗΝΩΝ -» Ιστορία του Ελληνικού έθνους », , { Β’,σελ.86 }.

Στην Ελλάδα δεν δημιουργήθηκε ποτέ επίσημο ιερατείο…Στις ελληνικές πόλεις τις συνήθεις ιεροπραξίες για τους Θεούς εκτελούσαν πολίτες που εκλέγονταν { σ.σ. ΜΕ ΚΛΗΡΟ } συνήθως για ένα χρόνο ,ως ιερείς.Δεν ήταν »σκεύη εκλογής του Θεού » ,αλλά μόνον ευυπόληπτα μέλη της κοινωνίας ,που ασκούσαν ερασιτεχνικά τα ιερατικά καθήκοντα { σ.σ. δηλ. δεν υπήρχαν επαγγελματίες ιερείς }….Τόσο το Δελφικό μαντείο με το πεπειραμένο ιερατείο,όσο και οι πόλεις ,που το συμβουλεύονταν ,αντιμετώπιζαν με ανεκτικότητα την εισαγωγή ξένων λατρειών .Η μισαλλοδοξία άλλωστε δεν έχει θέση στις θρησκείες που τιμούν πολλούς Θεούς ,ενώ είναι πολύ συνηθισμένη στις μονοθε’ι’στικές.

Επίσης υπάρχουν και άλλοι παράγοντες [ κυρίως οικονομικοί ] που συντελούν στην έκρηξη ενός πολέμου.  Άλλωστε πάνω στην βάση χτίζεται πάντα το εποικοδόμημα. Τέλος η περίφημη ανοχή έχει και αυτή τα άκρα και το μέσον ,που την ορίζουν. Διότι  και η παντελής έλλειψη  ανοχής όπως  και η υπερανεκτικότητα είναι άκρα. Η μεσότητα της καρτερίας  { η ικανότητα  κάποιου να υποφέρει τους πόνους  στην περίπτωση που θα ήταν προς όφελός του } ορίζεται από τα άκρα της  τρυφερότητας {= μαλθακότητας :  όταν δεν μπορεί να υποφέρει καμμία λύπη ,ούτε εάν ήταν για το όφελός του } και της κακοπάθειας { όταν υποφέρει αδιακρίτως όλους τους πόνους}- Αριστοτέλης ,’Ηθικά Ευδήμεια ‘, { 1221 a }.  Άρα η ανοχή ,όπως  και η ανακωχή  έχει τα όριά της . Είναι λοιπόν σημαντικό το πού ,το πότε , το πόσο ,το πώς ,το γιατί  όπως  και το αν πρέπει να εκδηλωθεί η ανοχή.

Διότι ανοχή και ανακωχή { ή ανοκωχή } δεν διαφέρουν.

 

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό  Λεξικό της νέας Ελληνικής  γλώσσας ».

Ανοχή   < ανέχομαι : παύση εχθροπραξιών ,αναχαίτηση -διακοπή,ανάσχεση,συγκρότηση.

 

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Ανοχή ( < ανέχω) : αναχαίτιση, σταμάτημα, κατάπαυση του πυρός {ιδ. για εχθροπραξίες }, ανακωχή.

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

6. [μτγν.] το ανέχεσθαι : το να υπομένει κάποιος κάτι, η επιείκια ,η μακροθυμία  //  η συγκατάβαση , η εξ ασθενούς βουλήσεως  έλλειψις  της πρέπουσας επιβολής { π.χ. ανοχή της τυραννίας ,της κλεψιάς ,της ύβρεως  κτλ.}.

 

ΠΑΠΥΡΟΥ – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Aνοχή { =  [γαλλ.] tolérance  <  [λατ.] tolero ={ τλάω ,φέρω, ανέχομαι, υπομένω } <  τλάω  {= ανέχομαι ,υπομένω, τλήμων }.  Tolerance = η ανοχή στα  ξένα θρησκεύματα.

 

A.Π.Θ {Ιδρ. Μαν.Τριανταφυλλίδη} – » Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ». 

Ανοχή = ανεκτικότητα.

 

                                                                  Ο ΦΑΝΑΤΙΚΟΣ.

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ  -» Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσα ».

Φανατικός  < fanaticus  { 1871} ,φανατικά {1864}, φανατισμός [1838 ].

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Συναγωγή νέων λέξεων ».

Φανητιασμός    < fanatisme {= φανατισμός }  η λέξις  βρίσκεται στο λεξικόν του Αθ. Σακελλαρίου ,αλλά με άλλη σημασία .Η λέξις κατακρίθηκε ορθώς στον  »Λόγιο Ερμή ». Γι’ αυτό πρέπει να αποδοκιμαστεί. Ακόμη οι  λέξεις  φανατίζω ,φανατικός ,φανατισμός είναι κυριολεκτικώς ξένες.

 

ΑΘ. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ  – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Φανητιάω  { εφετικόν  [= ρήμα που δηλώνει σφοδρή επιθυμία ]  του φαίνομαι } = επιθυμώ να κάνω κάτι για να  φαίνεται ή θέλω να δείξω τον εαυτόν μου..  Φανητίζω =φανερώνω. Φανητία = η φανέρωσις.

 

AΝΘ. ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Φανή { < φαίνω } = φανός , λαμπάδα  την οποία κρατούσαν οι πιστοί κατά τις ιερές τελετές. »Φαναί ‘‘ = Τα ιερά έργα του Βάκχου τελούμενα υπό το φως των λαμπάδων.

 

Ν.Π. ΑΝΔΡΙΩΤΗ – ‘ Ετυμολογικό λεξικό της κοινής Νεοελληνικής ».

Φανατικός { < fanaticus < fanum = ιερό } = αυτός που συχνάζει στο ιερό }.

 

ΑΝΝΗΣ  ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Αρχιγένεθλος  Ελληνική γλώσσα ».

Fanatiquefanum  < φαίνω ,φανώ.

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – »  Λεξικόν  Λατινο-ελληνικόν   ».

Fanaticus-i = ιερέας της Κυβέλης , Ενυούς ή  Ίσιδος   //  όπως  θεομανής .

 

ΕΥΣΤΡ.ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Λατινο-Ελληνικόν ».

Fanaticus,a,um { πρβλ. fanum } : 1. ιερομανής ,θεομανής ,θεόληπτος 2. μανιακός,μανιώδης ‘ από αυτό η λέξη της καθομιλουμένης  φ α ν α τ ι κ ό ς.

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Φανατισμός { < fanum : ιερόν } – Φανατικός -η-ον :

 

2. << Έπειτα έρχεται το ιδανικό της μη βίας. Ποτέ μου δεν ξεχνώ τη διδαχή του Καρλ Πόπερ, σύμφωνα με την οποία αυτό που ουσιαστικά διακρίνει μια δημοκρατική εξουσία από μια μη δημοκρατική είναι πως μονάχα στην πρώτη οι πολίτες μπορούν να ξεφορτωθούν τους κυβερνώντες χωρίς αιματοχυσίες >> .

Στο αληθώς δημοκρατικό πολίτευμα των Αθηνών οι πολίτες δεν χρειάζονται να ξεφορτωθούν τους κυβερνώντες ,διότι οι  κυβερνώντες  είναι δια ΚΛΗΡΟΥ   και με βραχύβια εξουσία { ~36 ημ.}.Αντιθέτως στις ολιγαρχίες για να ξεφορτωθούν οι κυβερνώμενοι τους κυβερνώντες  , οι οποίοι δια ΨΗΦΟΥ  έχουν κληθεί να  κυβερνήσουν  για μακρύ χρονικό διάστημα { ~ 4 χρ.} πολλάκις καταφεύγουν στην βία { εμφύλιες συγκρούσεις } λόγω κακίας των αρχόντων. Άρα ο Πόπερ δεν έχει κατά νου την Αθηνα’ι’κή δημοκρατία ,αλλά κάποια άλλη ,κατ’ ευφημισμόν, δημοκρατία.

                                                             

                                                                    Η ΒΙΑ.

Τι είναι η βία ; Το απόλυτον κακόν ή  το αναγκαίον  κακόν ; Η βία που ασκεί ένας ληστής σε  ένα θύμα του  είναι ιδίας ποιότητος με αυτήν που ασκεί ο διασώστης ,που με το ζόρι  σώζει από την απόπειρα αυτοκτονίας έναν απελπισμένον  ;  Υπάρχει καλή και κακή βία ;  Ποία η σχέση της βίας με την ισχύ , την δύναμη  ή την αλκή  ;

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Ισχύς  { < ις + σχείν } = σωματική δύναμις . [ F ]ίς = μυ’ι’κή δύναμις .Βίη = βία ,ισχύς. Εξασκώ βία πάνω σε κάποιον ,κυριολεκτικώς σημαίνει επιβάλλομαι δια της  [F]ισχύος μου .Αλκή = ψυχική δύναμις .

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Viril = ανδρικός ,γενναίος. Virit’e =ρώμη.

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Πρωταγόρας »,   [535 a }.

Διαφέρει η ισχύς  από την δύναμιν.

 

ΟΜΗΡΟΥ  – » Ιλιάς », { Γ’ ,στ.43-45 }.

» βίη φρεσί » = δύναμη στις φρένες .  Αλκή = ψυχική δύναμη.

 

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Βία / Βίη : 1. σωματική ισχύς, ρώμη ,δύναμις .

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Bία /  βίη .

 

ΘΕΟΓΝΗ – ΄΄ Ελεγείες », {στ. 833-836 ].

Βία [ δύναμη ] – κέρδεα δειλά [ άδικα κέδη ] – ύβρις [ αλαζονεία ].

 

AΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική » , { 1369 a }.

» όλα  όσα πράττουν οι άνθρωποι κατ’ ανάγκη  τα πράττουν  για επτά  αιτίες ».

Σάρωση_20190726 (2)

 

AΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική » , { 1370 a }.

 Ηδύ [ ευχάριστον ] το κατά φύσιν  και το μη βίαιον.

Διότι η βία είναι κάτι παρά φύσιν [ αντίθετον προς την φύσιν ] .

 

                                                       ΤΟ  ΑΝΑΓΚΑΙΟΝ .

AΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Μετά τα Φυσικά », { Δ’ , 5.}

» παν γαρ αναγκαίον πράγμα ανιαρόν έφυ »=διότι  κάθε τι  που γίνεται από ανάγκη  είναι εκ φύσεως  ανιαρόν { προξενεί  λύπη }.

Αναγκαίον λέγεται αυτό χωρίς το οποίο δεν είναι δυνατόν να υπάρχει ζωή ..Ακόμη καλείται αναγκαίον το βίαιο και η βία ‘…γι’ αυτό το αναγκαίο είναι και λυπηρό … και  η βία είναι ένα είδος ανάγκης .Και η ανάγκη ορθώς θεωρείται ως κάτι το αναπόδραστο [αμετάπειστο].

bandicam 2019-07-30 16-24-51-740

 

ΣΙΜΩΝΙΔΟΥ – » Αποσπάσματα », { 542 }.

Ανάγκη .

 

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – »Προμηθεύς  δεσμώτης », { στ.511 -516 }.

Την ανάγκη κυβερνούν οι Μοίρες και οι Ερινύες.

 

Κ.ΒΑΡΝΑΛΗ – » Το Φως που καίει ».

Ανάγκη και  οργή ,οι γονείς του οδηγητή.

 

Δικαιολογείται η βία στο δημοκρατικό πολίτευμα ;

 

AΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { 1179 b }.

Διότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν εκ φύσεως την τάση να πειθαρχούν στην αιδώ ,αλλά στον φόβο και λόγω των τιμωριών.

 

Ας δούμε τι λένε οι νόμοι του  Σόλωνος -εις εκ των επτά σοφών-  για την έμφυλη βία.

 

Ι.ΠΑΣΣΑ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα ». Σόλων.

Ο Σόλων θέσπισε ανάμεσα στα άλλα την εισαγγελία ,ορίζοντας ότι σε περίπτωση πολιτικής στάσεως κάθε Αθηναίος πολίτης όφειλε αμετακλήτως και με παρρησία να ταχθεί στην μία ή στην άλλη πολιτική παράταξη .Οι δε παραβάτες  να τιμωρούνται  με χρηματικό πρόστιμο και απώλεια των πολιτικών τους δικαιωμάτων.Πολιτεύματα

Αρχή διακρίσεως των αρχών.

 

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ  – » Σόλων ». [ αρθρ. 438 ].

20.Από τους άλλους νόμους του ξεχωριστός και πολύ παράξενος είναι αυτός που ορίζει ότι χάνει τα πολιτικά δικαιώματα εκείνος ο πολίτης που ,όταν υπάρχει στάση στην πόλη ,δεν πηγαίνει με καμμία παράταξη .Ήθελε καθώς φαίνεται ο Σόλων να  μην μένει κανένας ατάραχος και ασυγκίνητος στα δημόσια πράγματα , τακτοποιώντας μονάχα το σπίτι του και ικανοποιημένος επειδή μένει μακριά από τους πόνους και της αρρώστιες της πατρίδος του,αλλά, αντίθετα να παίρνει θέση δίπλα σε εκείνους που παλεύουν για το καλό και το δίκαιο, να κινδυνεύει μαζί τους  και να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του ,παρά να περιμένει κάπου ασφαλισμένος για να δει, ποιός θα νικήσει.

 

                                                            ΤΑ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΑ.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Πολιτικά », { Γ’ – 1279 a }.

Όσα πολιτεύματα αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος είναι απολύτως ορθά και δίκαια ,και όσα αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του προσωπικού συμφέροντος των αρχόντων είναι ελαττωματικά και αποτελούν ΠΑΡΕΚΤΡΟΠΕΣ [ παρεκβάσεις ] των ΟΡΘΩΝ πολιτευμάτων.


cf83ceaccf81cf89cf83ceb7_20180114-43

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Πολιτικά », { 1289 a }.

Διακρίνουμε τρία ορθά πολιτεύματα : την Βασιλεία ,την Αριστοκρατία και την Πολιτεία  και τρεις  παρεκβάσεις τους : την Τυραννίδα  παρέκβαση της Βασιλείας ,την Ολιγαρχία παρέκβαση της Αριστοκρατίας και την Δημοκρατία παρέκβαση της Πολιτείας [ τιμοκρατίας ].


Σάρωση_20190621 (9)

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ρητορική τέχνη », { 1365 b }.

Υπάρχουν τέσσερα είδη πολιτευμάτων : η δημοκρατία ,η ολιγαρχία ,η αριστοκρατία και η μοναρχία...Δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίον κατανέμονται τα αξιώματα με ΚΛΗΡΟ .Ολιγαρχία είναι το πολίτευμα  στο οποία τα αξιώματα διανέμονται ανάλογα με τα εισοδήματα του καθενός .Αριστοκρατία είναι το πολίτευμα  στο οποίο τα αξιώματα διανέμονται ανάλογα με την παιδεία [ μόρφωση ]που έχει ο καθένας. Παιδεία [μόρφωση]  λέγω αυτήν που ορίζεται από τους  νόμους .Διότι στην αριστοκρατία κυβερνούν όσοι έχουν μείνει πιστοί σ’αυτά που ορίζουν οι νόμοι {  οι νομοταγείς } .Και αυτοί κατ’ ανάγκη θεωρούνται οι άριστοι.


Σάρωση_20190621 (11)

 

ΠΑΝ.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο ».

Η ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ . Α}. Το βουλεύεσθαι  δ}.  Η αρχή της Διακρίσεως  των αρχών σε : κληρωτές , χειροτονητές και αιρετές .

Ι]. Κληρωτές { με κλήρωση } …..ΙΙ}. Χειροτονητές  { φανερή ψήφος ,με ανάταση του χεριού }….ΙΙΙ}. Αιρετές { εκλογή  με μυστική ψηφοφορία }.


bandicam 2019-08-02 00-06-40-708

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – ΄΄Αθηναίων πολιτεία »,{ XLIII ,1-2 }.

..1. Όλοι οι αξιωματούχοι ,που ασχολούνται με την τακτική διοίκηση ,αναδεικνύονται με κλήρωση ..2.Η βουλή αναδεικνύεται με κλήρο .. Η πρυτανεία ασκείται από κάθε φυλή σε σειρά που ορίζεται επίσης με κλήρο κι αναλαμβάνουν την πρυτανεία για τριάντα έξι μέρες {~36 }.

 

Η  Αριστοτελική κατάφαση της  δημοκρατίας .

Ο Αριστοτελής ,στα »Πολιτικά » του ,  με πολλά επιχειρήματα και συλλογισμούς καταφάσκει την αξία του δημοκρατικού πολιτεύματος  ,διότι το θεωρεί δικαιότερο.

 

ΣΑΡ.ΚΑΡΓΑΚΟΥ  – » Ιστορία των Αρχαίων Αθηνών », {τομ.Γ’ ,σελ.223 }.

Έτσι ,χωρίς να αγνοεί [ o Aριστοτέλης ] το αντιπροσωπευτικό σύστημα ,προκρίνει το σύστημα της αμέσου διακυβερνήσεως με την ενεργό συμμετοχή στα κοινά.

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { 1281 a -b }.

11.  Το ότι οι πολλοί [ πλήθος ] μάλλον πρέπει να ασκούν την  εξουσία  παρά οι άριστοι μεν ολίγοι δε, φαίνεται πως  είναι η καλλίτερη λύση ,παρ΄όλο που δεν λύνει τις απορίες . Διότι οι πολλοί , παρ’όλο που ο καθένας χωριστά  δεν είναι σπουδαίος άνδρας ,ενδέχεται αν μαζεύονται  για τον λόγο αυτό , πιθανώς να είναι καλλίτεροι από τους λίγους αρίστους , όχι βέβαια ως άτομα ο καθένας χωριστά ,αλλά ως σύνολο, όπως και τα δείπνα που γίνονται κοινή δαπάνη { συμφορητά [< συν+φέρω] δείπνα } είναι καλλίτερα από εκείνα που τα πληρώνει μόνο ένας. Διότι όταν είναι πολλοί ,ο καθένας έχει ένα μέρος αρετής και φρονήσεως ,κι όταν συγκεντρωθούν μαζί γίνονται σαν ένας άνθρωπος με πολλά χέρια και πόδια και πολλές αισθήσεις ,και το ίδιο συμβαίνει με το ήθος και την διάνοια  [αντίληψη ].

 

ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ  – » Το κοινωνικό συμβόλαιο »,Κεφ.15.

Η αλλοτρίωση της  λα’ι’κής  εξουσίας δια του ολιγαρχικού  συστήματος  των  βουλευτών ή αντιπροσώπων. Από την στιγμή ,που ένας λαός διαλέγει να έχει  αντιπροσώπους ,δεν είναι πια ελεύθερος [ αρχή της πολιτικής αλλοτρίωσης }.

bandicam 2019-08-02 16-40-05-517

 

ΚΟΡΝ. ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ –  » Η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η σημασία της για μας σήμερα ».» { σελ. 34-35 }.

Η αρχαία Ελλάδα πρέπει να λειτουργήσει για μας σαν γονιμοποιημένο σπέρμα.Μπορεί και πρέπει να είναι για μας κέντρισμα ,έμπνευση και πηγή ιδεών.


bandicam-2018-07-13-20-31-10-373bandicam-2018-07-13-20-25-55-644

 

ΑΛΕΞ. ΚΟΝΤΟΥ – » Δημοκρατία , ένα άγνωστο πολίτευμα », { οπισθόφυλλο }.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ  :  συνισταμένη τριών συνιστωσών  :

1. έλλειψη ιερών βιβλίων

2. έλλειψη αρχηγών

3. έλλειψη απαγορεύσεων [ ταμπού ]. ..

Η εκλογή είναι για τους αρχαίους Έλληνες ολιγαρχικός τρόπος ανάδειξης των αρχόντων και συνδέεται άρρηκτα με την Ολιγαρχία…

Αυτές οι αλήθειες έχουν αγνοηθεί μέχρι σήμερα τόσο από τους επίδοξους αρχηγούς ,που διακατέχονται από το σύνδρομο του Μεγαλέξανδρου ,δηλαδή του σωτηρισμού  ,όσο και από τους ‘ελληνιστές’ και ‘αρχαιογνώστες’,που σαν καλοί  διανοούμενοι θα αρνούνταν να μπει το όνομά τους στην ίδια κληρωτίδα με το όνομα της τελευταίας καθαρίστριας  και να έχουν τις ίδιες πιθανότητες για την ανάδειξη σε κάποιο αρχοντιλίκι…

Στην αρχαία Αθήνα  τα 99,87 %  των αρχόντων ήταν κληρωτοί και μόνον το 0,13 % αιρετοί !! 

 

ΚΩΝ. ΚΟΛΜΕΡ  – » Άμεση δημοκρατία », { σελ. 55 }.

Η  Έμμεση κοινοβουλευτική  Δημοκρατία  είναι ξενόφερτη – αγγλική – ,στηριζόμενη στην Μοναρχία.

 

Γ.ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ – » Κομματοκρατία και Δυναστικό κράτος », { οπισθόφυλλο }.

Δυναστική κομματοκρατία : η έξοδος από την κρίση δεν είναι εφικτή παρά μόνον εάν η ελληνική κοινωνία αποτινάξει το δυναστικό κράτος ,εάν, με άλλα λόγια, ελευθερωθεί , με την ανάκτηση της πολιτειακής της συλλογικότητας.

 

JAQUELINE  DE ROMILLY – » Πόσο επίκαιρη είναι η Αθηνα’ι’κή Δημοκρατία σήμερα ; »,     { οπισθόφυλλο }.

Πρέπει να ξανασμίξουμε με την αρχή της δημοκρατίας μας καθαυτή, να ξαναβρούμε το θάρρος των πρώτων της βημάτων ,ώστε να ανακάμψει η κοινωνία που σήμερα νοσεί.

 

3. <<  Τρίτο, το ιδανικό της σταδιακής ανανέωσης της κοινωνίας μέσα από την ελεύθερη αντιπαράθεση των ιδεών και την αλλαγή της νοοτροπίας και του τρόπου ζωής. Μόνο η δημοκρατία επιτρέπει τη διαμόρφωση και την εξάπλωση των ειρηνικών επαναστάσεων, όπως συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες με την αλλαγή στις σχέσεις των δύο φύλων, που ίσως να είναι η μεγαλύτερη επανάσταση της εποχής μας >>. !

 

ΠΑΝ.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο ».

ΤΑ ΘΕΜΕΘΛΑ  ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.  

 

ΠΑΝ.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο ». { σελ.200 }.

»η ελεύθερη αντιπαράθεση των ιδεών» 

Η Αθήνα έχει την τιμή της καθιερώσεως του θεσμού της ισηγορίας{ δηλ. της κατοχυρώσεως του δικαιώματος σε κάθε πολίτη να εκφέρει την γνώμη του για τα κοινά της πόλεως και μάλιστα ελεύθερα και χωρίς κίνδυνο. Το δικαίωμα  αυτό μεγαλειώδες γνώρισμα της Αθηνα’ι’κής δημοκρατίας ,εκαλείτο » η επί του βήματος παρρησία »{ δηλ. η πλήρης ελευθερία  λόγου από του βήματος της Εκκλησίας του δήμου { δηλ. του ανωτάτου  πολιτειακού της οργάνου }.ΑΡΙΣΤ. Πολιτικά ,[1282 a].

Inkedbandicam 2019-08-02 21-20-54-514_LI

Και  στο βήμα καλούσαν, όποιος ήθελε να μιλήσει. ΔΗΜΟΣΘ. Περί του στεφάνου, [ 170].bandicam 2019-08-02 21-52-10-720

Το δικαίωμα της δημηγορίας [ =της ομιλίας ενώπιον των λα’ι’κών συνελεύσεων ] ασκείτο ακόμη και στις συνεδριάσεις της Βουλής ,ιδίως επί προτάσεων νόμων. Σήμερα η ελευθερία γνώμης   του απλού πολίτη είναι κατοχυρωμένη ,αλλά όχι από τα έδρανα της Βουλής .Διότι η ισηγορία και η ανταγορία είναι  μεν κατοχυρωμένο  δικαίωμα ,αλλά ασκείται  μόνο από τους λίγους και … ‘εκλεκτούς’. !

Παρρησία [ < παν + ρησία ] είναι η κορυφαία εξέλιξη της ανταγορίας  και κυρίαρχο της Αθηνα’ι’κής δημοκρατίας , η απόλυτη ελευθερία στην έκφραση γνώμης από του βήματος της Βουλής και της Εκκλησίας του δήμου. Η παρρησία προέρχεται μόνο από ελεύθερο φρόνημα  -διότι οι δειλοί και οι ιδιοτελείς -δούλοι το φρόνημα όντες- στερούνται αυτή την γενναιότητα.

 

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – Ανθολόγιον », Περί παρρησίας ΙΓ’, [44] ,Ευσεβίου.

Η παρρησία προέρχεται από την ελεύθερη γνώμη ,που αγαπά την αλήθεια.

 

Και χαρακτηριστικό δούλου είναι το << μη λέγειν ά τις φρονεί  = να μη λέει κανείς αυτά που πιστεύει >>. Είναι το πιο μεγάλο ατύχημα ή η πιο οδυνηρή ποινή για έναν ελεύθερο  πολίτη ,το »στερείσθαι της παρρησίας ».

 

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ  – » Φοίνισσαι », { στ. 390-393  }.

Δούλου  χαρακτηριστικό είναι να μην λέει ο άνθρωπος ελεύθερα  ,ό,τι σκέπτεται 

 

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – Ανθολόγιον », Περί Αρετής  »,10. Βακχυλίδου  Ιαμβοι.

Γνώρισμα του ελευθέρου ανδρός είναι να λέει πάντα την αλήθεια ,ενώ αυτού που έχει δουλικό φρόνημα είναι να ψεύδεται ή να σιωπά και να επιδιώκει το »λάθε βιώσας ».

 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ρητορική Τέχνη », {  1366 a  }.

Σκοπός της δημοκρατίας είναι η ελευθερία Κάθε άνθρωπος αληθώς φιλελεύθερος  επιθυμεί διακαώς να ζει σε δημοκρατικό πολίτευμα.

 

Γ. ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ – » Πολίτης και Πόλις  », { σελ.  28-29 }.

Η έννοια του πολίτη συνάδει καταστατικά με την ελευθερία …Η ελευθερία υπάρχει εφόσον βιώνεται ,ειδάλλως δεν υπάρχει. Δεν μπορεί να βιωθεί μέσω τρίτου ,δι’ εκχωρήσεως ,δι’ αντιπροσώπου.

 

4. << Τέλος, το ιδανικό της αδελφότηταςfraternité της Γαλλικής Eπανάστασης). Η ιστορία του ανθρώπου είναι σε μεγάλο βαθμό ιστορία συγκρούσεων αδελφοκτόνων. Στο έργο του Φιλοσοφία της Ιστορίας ο Χέγκελ χαρακτήρισε την Ιστορία ως «απέραντο σφαγείο». Μπορούμε να τον διαψεύσουμε; Σε καμία χώρα του κόσμου δεν υπάρχει περίπτωση να διαρκεί επί μακρόν η δημοκρατία δίχως να γίνει ήθος και συμπεριφορά >>.

Το ιδανικό της αδελφότητος { fraternité }  της Γαλλικής  [ αστικής ] επανάστασης οδήγησε  στην περίοδο της Τρομοκρατίας  του Ροβεσπιέρου.!  Αλλά εκτός από τα ιδανικά υπάρχουν και η πραγματικότητα .Τί  δηλώνει η λέξη αδελφός και τι η αδελφότητα ; Μπορούν όλοι να γίνουν» αδελφοί »{ μήπως αδελφοποιητοί ; } και αν ναι ,πού ,πότε και με ποίον τρόπον;   

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Fraternité <  frater  < φράτωρ .

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – »  Λεξικόν  Λατινο-ελληνικόν   ».

Frater-tris { < φράτωρ } =1]. αδελφός . germanus , ο αυτάδελφος ,ομοπάτριος αδελφός 2].ανεψιός 3]. oικείος ,εταίρος ,φίλος.

 

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Ο  φράτηρ [ του φράτερος ] : 1. μέλος φράτρας .Η πρώτη σημασία του φράτηρ είναι αδελφός. Είναι δε  πραγματικά άξιον παρατηρήσεως , η αποκλειστικώς πολιτική σημασία  της λέξεως  στην Ελληνική γλώσσα.

 

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Αδελφός { < α [ αθροιστικό : άμα ,μαζί ]   + δελφύς = μήτρα  }.

 

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αδελφός { < α + δελφύς }.

 

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ  – » Απομνημονεύματα », { Β’, III ,19}.

Αδελφά = διπλά, ζευγάρι.

Συνεπώς , ως  αδελφότητα ορίζεται  η αδελφική σχέση ,η αδελφική αγάπη  ή το σύνολο των πνευματικών αδελφών  ή μια ένωση επαγγελματιών [ π.χ masons ] με σκοπό την συνεργασία και την αλληλοβοήθεια και δεν καθορίζεται από το κοινό πεπρωμένο των ανθρώπων που είναι ο θάνατος. Δηλαδή επειδή είναι κοινή η μοίρα των ανθρώπων δεν συνεπάγεται  ότι είναι ή μπορούν να γίνουν αδέλφια Ούτε οι αδελφότητες έχουν- πέραν των κοινών συμφερόντων – κοινό πεπρωμένο ,αλλά  έχει ο κάθε άνθρωπος  δικό του ξεχωριστό . Αδελφοποιητοί  ,δια της  ιεροτελεστίας  αδελφοποιήσεως , γίνονται  άνθρωποι  ή ομάδες ανθρώπων μη συγγενών , με κοινά συμφέροντα  και  με κοινά πνευματικά και ψυχικά  χαρακτηριστικά ,υποσχόμενοι αμοιβαία αγάπη και προστασία .

 

                                                   TO ΠΕΠΡΩΜΕΝΟΝ.

<< Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό δίχως την αναγνώριση της αδελφότητας που ενώνει όλους τους ανθρώπους σε ένα κοινό πεπρωμένο; Η αναγνώριση αυτού του γεγονότος είναι τόσο περισσότερο αναγκαία σήμερα, που καθημερινά συνειδητοποιούμε αυτό το κοινό πεπρωμένο και θα έπρεπε να ενεργήσουμε με συνέπεια όσο υπάρχει ακόμα αυτή η μικρή φλόγα της λογικής που φωτίζει την πορεία μας.>>.

Ποίο είναι το κοινό πεπρωμένο των ανθρώπων ; Η αναγνώριση της αδελφότητος  ; Τί είναι το πεπρωμένον ; Η ιδέα ότι όλοι είμαστε αδέλφια ; Αρκεί αυτή η αναγνώριση  ,ώστε να  ενώσει τους ανθρώπους  με  αδελφικούς δεσμούς  ,χωρίς να είναι αδέλφια ;

 

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Πεπρωμένον < πέπρωμαι  < πόρω.

 

» το  πεπρωμένον φυγείν αδύνατον »

ΗΡΟΔΟΤΟΥ – » Ιστορία », Κλειώ , { 91 }.

Ακόμη και ο Θεός δεν μπορεί να αποφύγει την πεπρωμένη μοίρα.

 

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ -» Ιφιγένεια η εν Αυλίδι », {στ.1331 }.

 

ΟΜΗΡΟΥ – Οδύσσεια », { α -32-34 }.

Υπέρ μόρον.  { πάνω από την Μοίρα ].

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – Πολιτεία », { Ι’ , 617 e }.

O Θεός είναι αναίτιος για τις πράξεις των θνητών. { ελόμενος < αιρέομαι -ούμαι }.

 

ΑΝΝΗΣ  ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Πεπρωμένο Μοίρα -Μόρος -ΑίσαΕιμαρμένη.

 

Φαταλισμός [ μοιρολατρεία ]  : η τυφλή πίστη στην μοίρα. Η τύχη [ μοίρα] κάθε ανθρώπου είναι υπερβατικά προκαθορισμένη ,αναγκαία και αναπόφευκτη , όποια προσπάθεια κι αν κάνει ο άνθρωπος .Αφαιρεί από τον άνθρωπο την ελευθέρα βούληση και τον οδηγεί στην αδράνεια.

 

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινοελληνικόν ».

 

AΠ.Μ.ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ –  »  Ετυμολογικές και σημασιολογικές ανιχνεύσεις »,{Β’,σελ.304-305 }.

Μόρος [μοίρα ] και Υπέρ μόρον [ υπεράνω της  μοίρας ].



 

Ας ολοκληρώσουμε με την καίρια  και στοχευμένη ερώτηση ,που ερευνάται και αναλύεται  στο εξαιρετικά  βιβλίο του καθηγητή  Γ.Κοντογιώργη – ‘ Οι ολιγάρχες‘.

Γιατί οι ολιγάρχες  δεν αποδέχονται και αποκρύπτουν τον ολιγαρχικό χαρακτήρα του πολιτεύματος  βαφτίζοντάς το δημοκρατία ;

 

Γ.ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ – » Οι ολιγάρχες », { οπισθόφυλλο }.

Τί είναι αυτό που κάνει τους ολιγάρχες της εποχής μας να μην αποδέχονται τον ολιγαρχικό χαρακτήρα του πολιτεύματός τους ; Γιατί οι κοινωνίες εκχωρούν την διακυβέρνηση στους ολιγάρχες  και μετά διαμαρτύρονται ,επειδή αυτοί  τις αγνοούν  και ιδιοποιούνται τον δημόσιο χαρακτήρα της πολιτικής ; Διότι έχουν πείσει οι ολιγάρχες [ δια της προπαγάνδας ]  τις κοινωνίες ,ότι δεν είναι παραδεκτό να κυβερνά ο  ταπεινός  ,αδαής και απαίδευτος όχλος για τέτοια ζητήματα  πολιτικά πράγματα ! Δηλαδή, το αντίθετο ακριβώς από αυτά που γράφει ο Αριστοτέλης για την δημοκρατία !….

 

Γ.ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ – » Οι ολιγάρχες », { σελ. 246-247}

Συνέντευξη  του καθηγητή Γ.Κοντογιώργη στον Χρ.Λογαρίδη { εφ.’Χωνί’ ,5/52012 }.

4. Η θεμέλια βάση της σύγχρονης ολιγαρχίας και των πολιτικών της. Προφανώς δεν έχουμε δημοκρατία.

Για να ορίσουμε την έννοια της δημοκρατίας δεν αρκεί η περιγραφή των θεσμών της.Πρέπει πρώτα να συλλάβουμε τον σκοπό της , την ελευθερία…..Να συνειδητοποιήσουμε ,ότι η δημοκρατία δεν εμπραγματώνει την απλώς ατομική ελευθερία,αλλά την καθολική { ατομική ,κοινωνική και πολιτική } ελευθερία

Επιπλέον από άγνοια ή επιλογή ,συγχέουν ανεπίτρεπτα την έννοια της δημοκρατίας με εκείνη της αντιπροσώπευσης .Δεν αντιλαμβάνονται ,ότι είναι αδύνατον να συντρέχουν σε μια κρατική κοινωνία και η δημοκρατία και η αντιπροσώπευση .Δεν γίνεται να είναι κάποιος και άνθρωπος και κάτι άλλο π.χ. λαγός ή λιοντάρι…..

 

Γ.ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ – » Οι ολιγάρχες », { σελ.248 }.

Πρόκειται για μια παραδειγματική ολιγαρχία και μάλιστα με δομή εκλόγιμης μοναρχίας, το δε προσωνύμιο »εκλόγιμη» δεν κυριολεκτεί ,διότι το κοινωνικό σώμα δεν εκλέγει ,απλώς νομιμοποιεί έναν μεταξύ των μονομάχων [ σωτήρων ] που προκαθορίζουν οι μηχανισμοί να ασκήσει την κορυφαία εξουσία.



 

{ * }. Οι μετατροπές του [ β ].

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – »  Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.



 

ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ.

Λίγα σχόλια για το βιβλίο »ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ » .

Γράφει ο σπουδαίος  συνταγματολόγος μας  Ελ.Βενιζέλος ,ο οποίος προλογίζει το βιβλίο :

<< Κατά τον τρόπο αυτό η  »αντιπροσωπευτική δημοκρατία »{ ; } και ο »πολιτικός φιλελευθερισμός» είναι αναπόσπαστες και ισότιμες όψεις του ιδεολογικού και πολιτικού αστερισμού που ακούει στο όνομα ..δημοκρατικός  σοσιαλισμός >> ! ,{ σελ. 8}.

Η αντιπροσώπευση  ΔΕΝ ανήκει στα Δημοκρατικά πολιτεύματα ,αλλά στα Ολιγαρχικά ,σύμφωνα με τον Αριστοτέλη  που έγραψε  στο »Αθηναίων πολιτεία » για το δημοκρατικό  πολίτευμα  των Αθηνών . Άρα ο όρος » αντιπροσωπευτική δημοκρατία » θυμίζει  μυθική  Κενταυρική  μορφή ,όπως τον  Χείρωνα . Τα υπόλοιπα  { πολιτικός  ..φιλελευθερισμός   ή  » δημοκρατικός..  σοσιαλισμός »  και άλλες  τερατογενέσεις } δεν τυγχάνουν άξια κριτικής ,διότι κι αυτά συναπαρτίζουν τον αόρατο θίασο των Κενταύρων.

<< Η δημοκρατία ως ιστορικό προ’ι’όν ταυτίζεται με την »αντιπροσωπευτική δημοκρατία » >> ! { σελ. 8}.

Δεν ταυτίστηκε , ούτε ταυτίζεται ποτέ ιστορικά  το πολίτευμα της Δημοκρατίας με το αντιπροσωπευτικό σύστημα της Ολιγαρχίας .Η  Δημοκρατία είναι το τελευταίο εξελικτικά στάδιο των πολιτευμάτων . Αυτό που αληθινά συμβαίνει είναι ,ότι η ολιγαρχία σφετεριζόμενη το όνομα ,εμφανίζεται σαν δημοκρατία. Και  αυτός ο σφετερισμός  είναι αναμενόμενος ,διότι » στην ολιγαρχία  άρχουν ολίγοι και κακοί άνθρωποι»,   Αριστοτέλους  – Ηθικά Νικομάχεια ,{ 1160 b }.

<< ..» ελάχιστο περιεχόμενο » της δημοκρατίας είναι οι κλασσικοί θεσμοί και οι κλασσικές διαδικαστικές εγγυήσεις της έμμεσης δημοκρατίας { δηλ. ελεύθερες περιοδικές εκλογές για την ανάδειξη του κοινοβουλίου ,αρχή της πλειοψηφίας ,πολυκομματισμός  και αντιπροσωπευτικό σύστημα …κ.α } ενσωματώνει και συνυπολογίζει και τους θεσμούς << ημιάμεσης >> δημοκρατίας { δημοψήφισμα και λα’ι’κή νομοθετική πρωτοβουλία} .Υπό την έννοια αυτή η αντίθεση μεταξύ »ουσιαστικής» και »τυπικής » δημοκρατίας και η σύστοιχη αντίθεση μεταξύ  << έμμεσης >> και << άμεσης >> δημοκρατίας είναι  αντιθέσεις ιστορικά αδικαιολόγητες και πολιτικά επικίνδυνες  …Σήμερα θεωρείται κοινή και η παραδοχή ότι δεν νοείται σοσιαλισμός χωρίς δημοκρατία>> ! { σελ.9 }.

Ελάχιστο  περιεχόμενο της πραγματικής δημοκρατίας είναι η ΚΛΗΡΩΣΗ των ΑΡΧΟΝΤΩΝ, Οι ελεύθερες εκλογές , το κοινοβούλιο των ολίγων , ο πολυκομματισμός  και κυρίως το ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ σύστημα είναι σεβαστοί θεσμοί ,αλλά  ΔΕΝ είναι θεσμοί του Δημοκρατικού πολιτεύματος . Τέλος ούτε ΕΜΜΕΣΗ  ούτε ..» ΗΜΙΑΜΕΣΗ »{;} δημοκρατία { σαν να ήταν ημίονος } υπάρχει ,παρά  μόνον η ΑΜΕΣΗ . Η Δημοκρατία δεν μπορεί να είναι ολίγον  ή περισσότερον έγκυος. Τέλος ,ασφαλώς  μπορεί να υπάρξει  χωρίς  τον σοσιαλισμό ή τον καπιταλισμό η δημοκρατία ,διότι η δημοκρατία είναι πολίτευμα ενώ τα άλλα δύο είναι οικονομικά συστήματα .

<<  ..το μειονέκτημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας σε σύγκριση με την άμεση δημοκρατία ,μειονέκτημα που συνίσταται στην τάση σχηματισμού των μικρών ολιγαρχιών ,που αποτελούν τα πολιτικά ή εκτελεστικά γραφεία των κομμάτων ,δεν μπορεί να απαλειφθεί παρά μόνο με την ύπαρξη μιας πλειάδας ολιγαρχιών σε ανταγωνισμό μεταξύ τους….Ο πλουραλισμός μας επιτρέπει να καταδείξουμε έναν θεμελιώδη χαρακτήρα της σύγχρονης δημοκρατίας σε σχέση με εκείνη των αρχαίων χρόνων  : την ελευθερία  ,ή  μάλλον το θεμιτό της διαφωνίας…

Η διαφωνία όταν βρίσκεται εντός ορίων και με κανόνες δεν καταστρέφει την κοινωνία αλλά την αφυπνίζει. >>, { σελ.79 }.

Το μειονέκτημα αυτό , κατά τον συγγραφέα ,ουσιαστικά δεν αποτελεί  μειονέκτημα αλλά είναι η ουσία του ολιγαρχικού πολιτεύματος .Στο πολίτευμα των ‘αρίστων’ επικρατεί η ανισότητα. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν έχουμε κλήρωση. Κλήρωση επιβάλλεται μεταξύ ίσων. Ψήφος επιβάλλεται μεταξύ  ανίσων. ‘Όταν  όλοι είμαστε ίσοι [ ως προς κάτι ] δεν έχει νόημα η ψήφος ,αλλά ο κλήρος. Ενώ όταν είμαστε άνισοι [ ως προς κάτι ] τότε ψάχνουμε τους αρίστους να μας εκπροσωπήσουν και να υπερασπιστούν τα συμφέροντά μας .Εδώ αρχίζει η σύγχυση και το παράλογον του πράγματος. Διότι το ολιγαρχικόν πολίτευμα ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ έχει στόχο την προστασία των συμφερόντων των ολίγων {  ίδιον όφελος } και όχι των πολλών { κοινόν όφελος }. Άρα η ανατροφοδοτούμενη συγκρότηση ολιγαρχικών ομάδων με την μορφή κομμάτων και ο φαινομενικός  πλουραλισμός της ‘δημοκρατίας ‘αποτελεί φενάκη. Διότι είναι  κατεξοχήν έκφραση ενός ολιγαρχικού πολιτεύματος -η δημιουργία  νέων κομμάτων  και η ανάδυση νέων ολιγαρχιών – όχι όμως και  του δημοκρατικού. Οι πολλοί  δε, ο λαός , ο δήμος  παραμένει θεατής  κατά την διάρκεια αυτής της  θεατρικο-πολιτικής  παράστασης  .Αυτή είναι η συμμετοχή του  στα πολιτικά  δρώμενα.

Το θεμιτόν της  διαφωνίας  βεβαίως δεν κατακτήθηκε από την  »σύγχρονη » δημοκρατία  δυτικού τύπου. Πρώτον ,διότι αυτή  δεν είναι  δημοκρατία αλλά ολιγαρχία και δεύτερον διότι το δικαίωμα στην διαφωνία και στην με παρρησία  έκφραση της γνώμης του πολίτη καταξιώθηκε  με την Εκκλησία  του Δήμου κατά την  Αθηνα’ι’κή  Δημοκρατία του 5ου αι.π.Χ.

Περισσότερα για το αληθινό πολίτευμα της δημοκρατίας μπορείτε να αναζητήσετε  στις παλαιότερες έρευνες του ιστολογίου  :  » ‘Παλαιά’ και ‘Νέα’ … Δημοκρατία.  , » Η Φιλελεύθερη … Δημοκρατία.»   και  στο βίντεο  » Adonis  &  Gregorius  { about  Democracy  and  Oligarchy }. »



 

RENE  MAGRITTE  – » The Companions of Fear »,{ 1942 }.

Σάρωση_20190806

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ  ΒΙΒΛΙΑ  , ΕΛΕΓΧΕΤΕ  ΤΙΣ  ΠΗΓΕΣ.

Βασκανία { Fascinum }.

Μαγεία στην αρχαιότητα σήμαινε την επιστήμη των μάγων ,των ιερέων του Ζωροαστρισμού [ θρησκεία των Περσών ].Η τέχνη της μαγείας έχει την ικανότητα επηρεάζει την φυσική πορεία των γεγονότων με  μυστηριώδεις και ανεξήγητους -στους αμύητους – τρόπους  ,όπως  τα θαύματα ή η  βασκανία.  Μαγεία και θρησκεία όπως μαγεία και ιατρική  είχαν ασαφή όρια στην αρχαιότητα .Η ελληνική  λέξη για την  μαγεία είναι η γοητεία [ γητεία ]. Από το ρ. γοάω -ώ { = θρηνώ ,κλαίω γοερά,γογγύζω .Από τις γοερές φωνές με τις οποίες έψελναν τις μαγικές επωδούς } > γόης ,γοητής ,γοητεύω  >  γοητεία = μαγεία ,μαγγανεία ,απάτη.

Ι. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον  Εγκυκλοπαιδικόν  Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’ .

Βασκανία είναι η δια του βλέμματος – ακούσια μάλλον και ασυναίσθητη-  βλαβερή επίδραση ,που ασκούν ορισμένα άτομα επί ανθρώπων ,ζώων ,πραγμάτων και προκαλούν  τον φθόνο  ,λόγω του κάλλους ή της τελειότητας τους .Ο φθόνος από τον λαό θεωρείται απαραίτητος ,έστω κι αν είναι ασυναίσθητος ,για να επενεργήσει η βασκανία. Βασκαίνω ,ματιάζω. : βλάπτω με την επήρεια του βλέμματος. Μερικοί ισχυρίζονται ότι το βασκαίνω παράγεται εκ του» φάεσσι καίνειν » ,δηλαδή το φονεύειν  δια των οφθαλμών. Βάσκανος ή βασκαντήρας =προφυλακτικό κατά της βασκανίας { χα’ι’μαλί ,φυλακτό ,περίαπτον }.Οι Ρωμαίοι ονόμαζαν  την βασκανία fascinum .Πίστευαν δε ότι ασκείται με το βλέμμα ,τα λόγια ή την φωνή ,ιδιαιτέρως εις βάρος παιδιών.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ  ΤΟΥ ΑΦΡΟΔΙΣΙΕΩΣ -‘,Προβλήματα’ ,{ II -53 }.

53. …Το δε μάτιασμα γίνεται ως εξής : καθώς η κακία διεγείρεται μέσα τους ,εξ αιτίας του υπερβολικού φθόνου ,εξέρχεται όπως κάποια δηλητηριώδης και φθοροποιός ακτίνα από την κόρη των οφθαλμών τους .Και αυτή εισερχομένη δια των οφθαλμών των φθονουμένων ,μετατρέπει την ψυχή και την φύση τους σε δυσκρασία ,τους χυμούς  τους σε σήψη  και οδηγεί τα σώματα  αυτών σε νόσο.

ΣΩΚΡ.ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ  – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών  Αρχαιοτήτων ».

Βασκανία [ Fascinum ] . H πίστη ,ότι κάποιοι άνθρωποι είχαν την δύναμη να επηρεάζουν άλλους δια των βλεμμάτων τους .

ΑΛΚΙΦΡΟΝΟΣ  – » Επιστολαί ».  [ Αλίκτυπος Εγκύμονι  ].

» βάσκανος οφθαλμός » = ζηλόφθων  οφθαλμός.

ΗΛΙΟΔΩΡΟΥ  – » Αιθιοπικά »,  { 3. VIII    }, [αρχ.κειμ.].

ΗΛΙΟΔΩΡΟΥ  – » Αιθιοπικά »,  { 3.VIII  } ,[απόδοσις].

Βασκανία = φθόνος. Μαλακία = αδιαθεσία. Bασκανία και έρωτας. Ο έρωτας είναι ένα είδος ..βασκανίας ! { από τα μάτια πιάνεται στα χείλη κατεβαίνει..}.

Γ. ΠΛΙΝΙΟΥ  πρεσβυτέρου  – » Φυσική Ιστορία », { 7. II,16 }.

Η γοητεία [γητεία] δια των οφθαλμών.

ΠΟΠΛΙΟΥ  ΒΙΡΓΙΛΙΟΥ  ΜΑΡΩΝΟΣ   – » Βουκολικά », { στ.103 }.

Ο βουκόλος Μενάλκας  παραπονιέται  για τους ισχνούς αμνούς του  δείχνοντας  ,σαν  αιτία  γι’ αυτό ,την βασκανία. Oculus  fascinus =  οφθαλμός βάσκανος  .

ΣΧΟΛΙΑΣΤΗΣ  ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ – »σχόλια στο  Ειδύλλιον Ε’, {13 }.

Η εκπεμπόμενη κακή ενέργεια δια των οφθαλμών προέρχεται από την μοχθηρία και την κακία της ψυχής.

THOMAS  GAISFORD  S.T.P  – » Etymologicon Magnum Lexicon ».

Όλα τα αισθήσεως σημαντικά ρήματα συντάσσονται με γενική {ακούω σου ,γεύομαι σου ,άπτομαι σου πλην τα της οράσεως ,που συντάσσονται με αιτιατική {ορώ σε,βλέπω σε }Γιατί ; Διότι οι μεν άλλες αισθήσεις ενεργοποιούνται όταν εισδέχονται ερεθίσματα              { κατά εισδοχήν } ,μόνη δε αυτή [όρασις] είναι ικανή  να εκπέμψει ερεθίσματα [κατά εκπομπήν].Και όπως διαφοροποιήθηκε  κατά την σημασία [η όρασις ] σε σχέση με τις άλλες αισθήσεις ,έτσι άλλαξε και κατά την σύνταξη.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – »Φαίδων » ,{ 95 b-c }.

ΣΩΚΡ.  -» μην λες μεγάλο λόγο , μη τυχόν κάποιος μας βασκάνει ..Αλλά γι’ αυτά θα προνοήσει ο θεός ,.. »

ΠΟΛΥΒΙΟΥ  – » Ιστορίαι » ,{ Δ’,87 }.

Βασκανία =φθόνος. Οι κόλακες είναι οι κατ΄εξοχήν κακεντρεχείς , βάσκανοι και δόλιοι διότι είναι μεταξύ τους πλεονέκτες και ζηλότυποι.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ  – » Υπέρ Κτησιφώντος περί του στεφάνου », { 190 , 242 }.

Βάσκανος = ο κακολόγος , ο φθονερός.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ  – » Πλούτος », { στ. 571 }.

βάσκανος = φαρμακόγλωσσα.


                                 Τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.


xxx

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – Συμπόσιον »,{ Ε’, 7  }.

<< Περί των καταβασκαίνειν λεγομένων ,και βάσκανον έχειν οφθαλμόν ».

To πιο χαρακτηριστικό σύγγραμμα της αρχαιότητας για την βασκανία. Χωρίζεται σε έξι κεφάλαια. Ο Μέστριος  Φλώρος  παραθέτει δείπνο με εκλεκτούς προσκεκλημένους. Στον διάλογο που ακολουθεί – συμμετέχουν πέντε από τους συνδαιτυμόνες  μεταξύ αυτών και ο Πλούταρχος –  προσπαθούν να εξακριβώσουν τις νευροψυχικές αιτίες που συντελούν  στο φαινόμενο της βασκανίας. Η συνομιλία στράφηκε προς εκείνους οι οποίοι θεωρούν ,ότι η βασκανία προκαλείται δια του βλέμματος. Κάποιοι εκ των συνδαιτημόνων βεβαίως  υποστήριξαν ότι  όλο το πράγμα είναι γελοίο και ειρωνεύθησαν απερίφραστα την υπόθεση.

Κεφ.1. ΜΕΣΤΡΟΣ ΦΛΩΡΟΣ . 

Ο οικοδεσπότης  παρατηρεί ,ότι << τα περί βασκανίας επιβεβαιώνονται από τα γεγονότα και δεν είναι ορθό  να  αρνούμεθα να το πιστέψουμε  ,επειδή αγνοούμε  τα αίτια τους.Άλλωστε υπάρχουν πλείστα φαινόμενα των οποίων η ύπαρξη είναι αναμφισβήτητη ,αλλά αγνοούμε την αιτία των.  Γενικώς ,το να θέλουμε κάθε τι που γίνεται  οπωσδήποτε  να μας παρέχει την ερμηνεία του ,σημαίνει ότι πρέπει να απορρίπτουμε κάθε τι το ανερμήνευτο . Αλλά ,εάν απορρίψουμε το ανερμήνευτον ,αφαιρούμε και το θαυμαστόν. Και αν αφαιρέσουμε το θαυμαστόν ,απορρίπτουμε και την απορία ,δηλαδή την φιλοσοφίαν >>.

bandicam 2019-03-18 15-04-25-530

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Θεαίτητος », { 155 d }.

Η αρχή της Φιλοσοφίας είναι μία , η απορία.

Inkedbandicam 2019-03-31 20-11-22-070_LI

Υπάρχουν άνθρωποι των οποίων το βλέμμα είναι ολέθριο για τα παιδιά ,που η ασθενική κράση τους τα καθιστά επιρρεπή σε βλαβερές εντυπώσεις ,οι οποίες επιδρούν πολύ λιγότερο σε σώματα ρωμαλέα και συμπαγή λόγω ηλικίας. Ο Φύλαρχος [ ιστοριογράφος ] αναφέρει λαούς που κατοικούν στον Πόντο , οι οποίοι προκαλούν τον θάνατο σε παιδιά και σε ώριμους άνδρες δια του βλέμματός των. Κι ότι τα πρόσωπα που υπέπιπταν  στο βάσκανο βλέμμα τους  ή στην αναπνοή τους ή στον ήχο της ομιλίας τους, έπεφταν αμέσως σε μαρασμό. Επίσης η επαφή και ο συγχρωτισμός και το άγγιγμα των ανθρώπων σε άλλες περιπτώσεις είναι ωφέλιμο και σε άλλες επικίνδυνο ,γιατί αποτελεί ένα είδος αφετηρίας για ασθένεια

ΣΤΕΦ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Εθνικά  ».

Θηβείς ή Θιβιείς ή Θίβιοι. Είναι έθνος το οποίον είναι  ζηλόφθονον  και προξενεί φθορές ,όπως λέγει ο Δίδυμος στα ‘συμποσιακά ΄του  : θανατώνεται το πνεύμα  αυτών ,τους οποίους θα πλησιάσει, και τα σώματα αυτών [ Θιβίων ] αν ριχτούν στην θάλασσα δεν βουλιάζουν.

Κεφ.2 – ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ.

O Πλούταρχος  συμφωνεί με τον οικοδεσπότη και τεκμηριώνει το φαινόμενο της βασκανίας σύμφωνα με την θεωρία του Εμπεδοκλέους »περί  τας  απορροίας των σωμάτων  » . Πράγματι η οσμή , η φωνή  και το ρεύμα της  αναπνοής ,είναι τρόπον τινά αναθυμιάσεις ,που απορρέουν από τα ζω’ι’κά σώματα και επιδρούν επί των αισθητηρίων οργάνων ,τα οποία και προσβάλλουν.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – »Μένων », { 76 c }.

Απορροαί των όντων = εκπομπές σωματιδίων .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Αίτια  Φυσικά », [ ΙΘ’. Γιατί το χταπόδι αλλάζει χρώμα ; ]

»  πάντων εισίν απορροαί, όσσ’ εγένοντο »= για όλα όσα έγιναν υπάρχουν απορροές.

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ – » περί αισθήσεως », [ 20 ].

Μόνο στο πυρ φαίνεται να υπάρχει απορροή. 

Προπαντός  δε η επίδρασις των απορροιών καθίσταται ισχυροτέρα δια των οφθαλμών.

bandicam 2019-03-18 18-31-55-092

Παράδειγμα αυτής της εκπεμπόμενης  ενέργειας  από τα μάτια ,είναι τα βλέμματα των ερωτευμένων και η δύναμη μετάδοσης  και ανάφλεξης  που έχουν -ακόμη και χωρίς σωματική επαφή. Και στην  περίπτωση των ερωτικών επιθυμιών [ από τα πιο σφοδρά παθήματα της ψυχής ] λοιπόν το έναυσμα δίνει πάλι η όραση.

ΝΑΦΘΑΣ  ή  ΝΑΦΘΑ   { πετροχημικό }.

Το βλέμμα αυτό { μοιάζει με την Μηδική νάφθα  ,που εξ αποστάσεως  παίρνει φωτιά και αναφλέγεται } που ανταποδίδουν οι νέοι και οι ωραίοι και το φως ή το ρεύμα που βγαίνει μέσα απ’ τα μάτια τους ,διαλύει τους εραστές και τους κάνει να χάνονται από ηδονή ανακατεμένη με οδύνη ,την οποία οι ίδιοι ονομάζουν γλυκόπικρη [ ηδονή + οδύνη ] .

Inkedbandicam 2019-03-18 18-48-02-954_LI

ΓΛΥΚΥΠΙΚΡΟΝ  : γλυκύ  +  πικρόν.

Γλυκύ = / =  Πικρό  ,  Ηδονή =/= Οδύνη  , Χάρμα  = / = Λύπη ή Άλγος.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Μικρά Φυσικά », ‘Περί αισθήσεως και αισθητών ‘,[ 2.2 ].

<<  εάν η όρασις παραγόταν με την έξοδο του φωτός από τον οφθαλμό σαν από φανάρι ,γιατί ο οφθαλμός δεν θα έβλεπε και στα σκοτεινά ; >>.

ΓΛΥΚΟΠΙΚΡΟΣ Ο ΕΡΩΣ.

ΣΑΠΦΟΥΣ – » Ποιήματα αφιερωμένα σε κοπέλες από την Λέσβο » , [ 10.α ]

Έρος ,γλυκύπικρον  ορπετόν » = Έρως ,γλυκόπικρον  ερπετόν.

1adam

                                              ΟΦΙΣ [ ερπετό ] ΚΑΙ  ΠΡΩΤΟΠΛΑΣΤΟΙ  

ΗΔΟΝΟΛΥΠΕΣ  { ηδονή + λύπη }.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Φίληβος »,{ 46 e }.

»ομού λύπας  ηδοναίς  παρατιθέναι » = μαζί να παραθέτουν λύπες και ηδονές.

ΧΑΡΜΟΛΥΠΗ   { ομού χαρά και λύπη }.

Ε.Γ.ΑΣΛΑΝΙΔΗ – » Ο Ανδρέας Εμπειρίκος και η χαρμολύπη »,  ,[ σελ. 26-27 ].

Χαρμολύπη  { χάρμα  + λύπη } .<< Ο Ανδρ. Εμπειρίκος ,σε όλο του το έργο,προτείνει ένα νόημα του πένθους , που αποδίδεται καλλίτερα με τον όρο » χαρμολύπη »..Η χαρμολύπη αναγγέλλει την άρση της  λυπομανιακής παντοδυναμίας της μελαγχολίας ,οριοθετώντας την διάρκεια του πένθους με την χαρά…Είναι μάλλον η μετρική οριοθέτηση της άμουσης λυπομανίας >> Πρόκειται για ένα είδος μετουσίωσης του φόβου του θανάτου σε  χαρά της δημιουργίας.

ΟΜΗΡΟΥ – » Οδύσσεια », { τ-471 }.

» Άμα χάρμα και άλγος », κατέλαβε την γριά  Ευρύκλεια , όταν αναγνώρισε τον Οδυσσέα.   

ΧΑΡΑΔΡΙΟΣ .

Αποδημητικό πτηνό [βροχοπούλι ,κιτρινοπούλι ,σφυρίχτρα ], αδηφάγο, υποκιτρίνου  χρώματος ,που ονομάστηκε έτσι διότι μάλλον  ζει σε χαράδρες. Ενόμιζαν  δε ,ότι οι πάσχοντες από ίκτερο [ κιτρινάδα,χρυσή ]μπορούν να θεραπευτούν εάν έβλεπαν το πτηνό αυτό. ΙΚΤΕΡΟΣ. πτηνό ,χρώματος κιτρινοπρασίνου  το οποίον -όπως πίστευαν,–εάν το έβλεπαν οι ικτερικοί  ασθενείς  ήλπιζαν  ότι  θα θεραπευτούν ‘ πέθαινε όμως το πτηνό.!  { Πλινίου.30.11 }. Πτηνά θεραπευτές ,που απορροφούν την νόσο δια των οφθαλμών.!

Ο Πλούταρχος αναφέρει το  πτηνό  χαραδριό  ,το οποίο χρησιμοποιούσαν σαν ‘φάρμακο ‘ για τους ικτερικούς ασθενείς .!! Διότι οι ασθενείς  ,με το που κοίταζαν τον χαραδριό θεραπεύονταν. Ήταν  δε τέτοια η φύση και η ιδιοσυστασία του πτηνού αυτού ,ώστε να έλκει την ασθένεια προς τα έξω ,σαν ρεύμα από τους οφθαλμούς .Εάν βεβαίως  κατάφερναν και  την…συναίνεση του πτηνού. Διότι μερικούς ασθενείς  οι χαραδριοί  δεν άντεχαν να  τους κοιτάξουν κι απέστρεφαν το βλέμμα ή έκλειναν τελείως τα μάτια τους.

ΟΦΘΑΛΜΙΕΣ  :

1.γενική ονομασία οφθαλμικών παθήσεων , ο πονόματος  που συνοδεύεται από έκκριση υγρών 2. φθόνος [ οφθαλμία τις έστιν ψυχής ]…..Ο Δημόκριτος παραλληλίζει τις οφθαλμίες [ σωματικές ] με τις οφθαλμίες [ ψυχικές ]. Καταλήγει δε πως oμοιάζουν .Διότι όπως  οι παθήσεις του ματιού [οφθαλμίες ] μεταδίδονται γρήγορα στους ανθρώπους του περιβάλλοντος ,έτσι και τα βλέμματα έχουν τόση δύναμη να εμβάλουν και να μεταδώσουν στους άλλον τον σπόρο της αρρώστιας. Οφθαλμιώ  : 1. νοσώ οφθαλμολογικώς  2. είμαι ζηλόφθων, εποφθαλμιώ

Κεφ.3 –ΠΑΤΡΟΚΛΕΑΣ.

bandicam 2019-03-18 21-11-29-980

O Πατροκλέας  , λαμβάνοντας τον λόγον , συμφωνεί με τον Πλoύταρχον ,όσον αφορά τις σωματικές αρρώστιες ,αλλά απορεί  στην περίπτωση των  ψυχικών φαινομένων – μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η βασκανία- ειδικά με τον τρόπο που μεταδίδεται η βλάβη σε αυτούς οι οποίοι δέχονται το βλέμμα. Ο Πλούταρχος του εξηγεί ,πως όταν πάσχει η ψυχή παρασύρει μαζί της και το σώμα στο πάθος της. [ σ.σ  Οι ασθένειες  στην σύγχρονη ιατρική θεωρούνται ως ψυχοσωματικές ! ].

Έτσι λοιπόν εάν ο φθόνος εισχωρήσει στην ψυχή ,γεμίζει και το σώμα με κακή διάθεση την οποίαν [ το σώμα και οι λειτουργίες του ] εκδηλώνουν  προς τα έξω .

bandicam 2019-03-18 21-42-20-110

Γι’ αυτό και τα λεγόμενα φυλακτά  δεν ενεργούν αυτοβούλως ,λόγω κάποιας  ιδιαίτερης  αποτρεπτικής δύναμης που έχουν ,αλλά ενεργούν δια της εντυπώσεως που προκαλούν σε αυτόν που τα κοιτάζει ,συγκεντρώνοντας [ το φυλακτό ] τα φθονερά βλέμματα του βάσκανου οφθαλμού..

bandicam 2019-03-18 23-00-46-515

Κεφ.4-  ΣΩΚΛΑΡΟΣ.

Ο Σώκλαρος  αμφισβητεί ότι η βασκανία  είναι επιρροή φθόνου. Παραθέτει δε το παράδειγμα ορισμένων  πατεράδων ,που έχουν βάσκανο μάτι. Οι γυναίκες αυτών λοιπόν δεν αφήνουν τα παιδιά τους  πολύ ώρα εκτεθειμένα στο βλέμμα των πατέρων  των.  Κάποιοι άλλοι επίσης αυτοβασκαίνονται. Όπως ο Ευτελίδας  που φάνηκε στον εαυτό του όμορφος και θαυμάζοντας την εικόνα του ,αρρώστησε κι  έχασε υγεία και ομορφιά. α].Πώς είναι δυνατόν ένας πατέρας  να βασκαίνει από φθόνο τα παιδιά του                β].Πώς είναι δυνατόν να φθονεί και να βασκαίνει κάποιος τον εαυτόν του ;

bandicam 2019-03-19 10-32-43-046

Κεφ.5- ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ. 

Ο Πλούταρχος  απαντάει στα ερωτήματα :

α].Όλα τα πάθη που παραμένουν πολύ καιρό στην ψυχή ,απεργάζονται έξεις κακές. Έτσι προκαλούν κακό ακόμη και στους οικείους  τους,χωρίς βεβαίως να το επιδιώκουν συνειδητά.

bandicam 2019-03-19 00-18-31-175
InkedΣάρωση_20190319_LI

Έτσι τον φθονερό κάνει η διάθεση να αντιδρά με φθόνο σε κάθε περίπτωση.Ακόμη επειδή ρίχνουν το βλέμμα τους σε ό,τι είναι περισσότερον οικείον και ποθητό ,γι’ αυτό και του προξενούν μεγαλύτερη βλάβη.

β].Όταν μάλιστα κάποιος άνδρας είναι όμορφος και θαυμάζει το σωματικό κάλλος του στο έσοπτρον ,τότε τα ρεύματα που εκπέμπονται από τον ίδιον ,αντανακλώνται  προς τον ίδιον, με αποτέλεσμα να βασκαίνει τον εαυτόν του { αυτοβασκανία }.

Αυτό  δε που συνέβη  στον Ευτελίδα δεν είναι παράλογο .Διότι η άκρα ευεξία είναι κατάσταση ασταθής,σύμφωνα με τον Ιπποκράτη ,και τα σώματα ,όταν φτάσουν  μέχρι την άκρα ακμή τους , δεν μένουν  εκεί στάσιμα ,αλλά ρέπουν και γέρνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.

ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ – ‘ Αφορισμοί ‘, { A, III }.

» Σφαλεραί αι ευεξίαι  επ’ άκρον » = η ευεξία [των αθλητών ] είναι εσφαλμένη ,όταν φτάνει στα άκρα.

Κεφ.6-  ΓΑ’Ι’ΟΣ , { η θεωρία των ειδώλων- Δημόκριτος }.

O Γά’ι’ος  [γαμπρός του Φλώρου ] υπενθυμίζει  στους συνδαιτημόνες  την θεωρία του Δημοκρίτου »περί ειδώλων » : οι φθονεροί άνθρωποι  εκπέμπουν δια του βλέμματος ορμητικά  είδωλα γεμάτα μοχθηρία ,κακία και βασκανία .Τα είδωλα αυτά  όταν παραμένουν κοντά στους ματιασμένους προκαλούν  ψυχοσωματικές  διαταραχές και βλάβες . O Πλούταρχος δέχεται την θεωρία των ειδώλων εν μέρει, διότι δέχεται  μεν  τα είδωλα δεν δέχεται όμως  ότι [τα ρεύματα ] αυτά  διαθέτουν ψυχή και προαίρεση.

bandicam 2019-03-19 10-05-12-889

ΣΕΞΤΟΥ  ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Προς Φυσικούς  Α’ »,[ β’ περί θεών ] ,[19 ].

Ο Δημόκριτος  έχει την γνώμη , σύμφωνα με την οποίαν τα μάτια ορισμένων ανθρώπων εκπέμπουν είδωλα [εικόνες ] ,ότι κάποια είδωλα [απομιμήματα ] πλησιάζουν  άμεσα τους ανθρώπους και από αυτά άλλα μεν κάνουν καλό [  αγαθοποιά ],άλλα δε κάνουν κακό [κακοποιά ] και προκαλούν  διαταραχές στους άλλους.

Η νεώτερη επιστήμη δικαίωσε αυτές τις αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων .Κατά τους μεν η βασκανία είναι φαινόμενον υποβολής. Κατά άλλους η βασκανία είναι εκπομπή ψυχοδυναμικών κυμάτων .Αμφότερες όμως αυτές οι ερμηνείες διατυπώθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες.! Όλες  σχεδόν οι θρησκείες ,οι οποίες κρατούν απόσταση από την μαγγανεία ,δεν τηρούν  κατ’ αρχήν εχθρική στάση απέναντι στις δοξασίες περί βασκανίας. Ο Χριστιανισμός αποκλείει την χρήση αντιβασκανίων ,δέχεται όμως την βασκανία και υπάρχει μάλιστα ειδική ευχή για το ξεμάτιασμα. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος αποκλείει την χρήση περιάπτων και κάθε αντιβασκανικού φυλακτού ,πλην του Σταυρού.

                                                Ευχή κατά της βασκανίας (Κακό μάτι)

matiasma1


ΑΘ.ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », { Γ’- Η Ιεροσκοπία – κε’ },σελ.206.

κε’. Ομοίως  και η βασκανία ήταν μαγεία δια των ομμάτων [ματιών ]. Μερικοί παράγουν το βασκαίνειν ,από το »φάεσι καίνειν »  ,δηλαδή το  φονεύειν δια των ομμάτων. Η βασκανία και πολλά άλλα ,σώζονται ακόμη στην Ελλάδα , επειδή τα περιέθαλψε η δεισιδαιμονία των γυναικών ,αν και ο Πλούταρχος  ,και μετά από αυτόν ο Ηλιόδωρος ,δοκίμασαν να δώσουν λογική εξήγηση της αιτίας του φαινομένου της βασκανίας. Και όπως λέγει ο Βάρρων  και άλλοι , κρεμούσαν στους τραχήλους των παιδιών τα  λεγόμενα  βασκάνια και προβασκάνια  προς αποτροπή της βασκανίας. Για την αποτροπή της βασκανίας οι τεχνίτες είχαν έξω από τα εργαστήριά τους διάφορα σατυρικά και γελοιώδη προβασκάνια. Όπως  ζωγραφισμένα αιδοία [ γεννητικά όργανα ] ανδρών και άλλα τέτοιου είδους ,τα οποία προσελκύουν -κατά κάποιον τρόπον -την βάσκανον περιέργειαν προς αυτά και το πρώτα απ’όλα  την  δριμεία   και φαρμακερή  ματιά ,όπως εκείνοι βέβαια πίστευαν.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤOY  -» Ωγυγία  ή  Αρχαιολογία », { Γ’- Η Ιεροσκοπία – κε’ },σελ.207.

Βρέθηκε δε και ο Πρίαπος ζωγραφισμένος σε τέτοιες καταστάσεις , με τα σύμβολά του ,και έχοντας  μια τέτοια επιγραφή  : στον Ιθύφαλλο [ ο έχων το πέος σε στύση ] , στον Κορυνοφόρο [ο ροπαλοφόρος ], στον Κηποφύλακα, στον Κλεπτομάστιγα [ο  μαστιγώνων  τους κλέφτες ] .Διότι πίστευαν ,ότι και ο Πρίαπος είναι αποτροπιαστικό          κατά της  βασκανίας και τιμωρός των βασκάνων.

muthologia6

                                                                    ΠΡΙΑΠΟΣ.

Γ.ΛΑΜΨΑ  – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου ».

Πρίαπος : θεός της γονιμότητας  ,των αγρών και των ποιμνίων. Ήταν γιός του Διονύσου και της νύμφης Χιόνης  ή του Πανός ,ή του Ερμού και της νύμφης Να’ι’άδος. Αγάλματα του Πριάπου , με την μορφή ενός γελοίου και παραμορφωμένου πλάσματος  με το φαλλικό , τοποθετούσαν στους κήπους ή στις θύρες των σπιτιών [για αποτροπιασμό ].       Ο Βιργίλιος τον παρουσιάζει σαν μια ταπεινή θεότητα » κάτι περισσότερο από ένα αξιοσέβαστο σκιάχτρο » ,που φύλαγε τους κήπους των πτωχών από τους κλέφτες και τα πουλιά. Στα αγάλματά του συνήθιζαν να γράφουν σύντομα χιουμοριστικά ποιήματα ή επιγράμματα { Πριάπεια }.

ΔΗΛΟΣ  : Ἱερὸν  Διονύσου (Στοιβάδειον) -Πεσσός με υπερμεγέθη φαλλό [ ανάθημα ].

Γ.ΓΑ’Ί’ΤΗ – » Δήλος », { 1981 }.


ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ  -ΑΝΤΙΒΑΣΚΑΝΙΑ.

JEAN – JACQUES  MAFFE – »  Η ζωή στην Κλασσική Ελλάδα »,{ σελ.109-110 }.

Μαγεία και φυλακτά.

Ι. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον  Εγκυκλοπαιδικόν  Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’ .

Οι αρχαίοι Έλληνες ,όχι μόνον πίστευαν στην βασκανία,αλλά όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης συνήθιζαν και το πτύσιμον ως προληπτικόν μέσον . Επίστευαν ανέκαθεν όπως πιστεύουν και σήμερα ,ότι τα κατ’ εξοχήν βάσκανα πρόσωπα ,παρουσιάζουν ιδιαίτερα εξωτερικά χαρακτηριστικά , π.χ. οφθαλμούς με χρώμα ωχρόφαιον ή υποπράσινον ή εναλλασσομένων αποχρώσεων , με ενωμένα φρύδια { σμιχτοφρύδηδες } Από τα φυτά ,αντιβασκανικά θεωρούνται οι άκανθοι ,το πήγανον [ απήγανος],το βάκανον  , το σκόρδο ,η δάφνη κ.α. φυτά δηλαδή αποκρουστικά στην όψη ,στην αφή,στην οσμή ή στην γεύση. Από όλα αυτά κατασκευάζονταν  είτε προφυλακτικά κατά της βασκανίας  περίαπτα [ φυλακτά ,χα’ι’μαλιά ]είτε  φάρμακα προς θεραπεία του κακού. Οι Ρωμαίοι ονόμαζαν fascinum – εκτός από την βασκανία – τον φαλλό ,που αποτελούσε το αντίδοτο κατά του βάσκανου οφθαλμού [ αντιβασκανικό ].Εικόνες φαλλών ,ως προστασία  κατά του    φθόνου ,βρίσκονταν μέσα σε φυλακτά παιδιών ,ή κάτω από το άρμα στρατηγών  κατά τον θρίαμβό τους.

ΣΩΚΡ.ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ  – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών  Αρχαιοτήτων ».

Κατά της βασκανίας μεταχειρίζονταν διάφορα φυλακτήρια [ προσθέματα ] ,απ’ αυτά το πιο κοινό ήταν ο φαλλός .Αυτά δε τα κρεμούσαν γύρω από τον λαιμό των παιδιών [ turpicula res – Βάρρων ].Ο Πλίνιος ακόμη λέγει ,ότι στους κήπους και στις εστίες τοποθετούσαν κατά της βασκανίας σατυρικά σύμβολα.Από τον Πολυδεύκη μαθαίνουμε ,ότι οι χαλκουργοί συνήθιζαν να κρεμάνε ή να κολλάνε μπροστά από τα καμίνια τους τέτοια βασκάνια »επί φθόνου αποτροπή ».Γι’αυτό τον σκοπό μερικές φορές μεταχειρίζονταν και άλλου είδους βασκάνια. Ο τύραννος Πεισίστρατος είχε κρεμασμένη μπροστά από την ακρόπολη ,ως προφυλακτήριο από την βασκανία ,ομοίωμα ακρίδας [ καλαμαία ],κατά τον  Ησύχιον. Άλλοι έφτυναν τρις φορές στον κόλπο τους ,όποτε φοβόντουσαν τον βάσκανον οφθαλμό [ Θεόκριτος ,Λουκιανός,Πλίνιος }. Οι Ρωμαίοι είχαν θεό Βάσκανον { Fascinus } κατά της βασκανίας ,ο οποίος λατρευόταν από τις Εστιάδες .Ομοίωμα του φαλλόμορφου  αυτού θεού κρεμόταν από τα άρματα  των στρατηγών κατά τον θρίαμβο , για να μην βασκαθούν.

Μ. ΤΕΡΕΝΤΙΟΥ  ΒΑΡΡΟΥ  [ Varro ] – »  origine Latinæ Linguae  »,  { VII – 97 }.

» turpicula  res »= αισχρό αντικείμενο . Scaevola  <  scaevus  < σκαιός .

G.PLINII SECUNDI –  » Naturalis Historiae », { XIX ,19 }.

σατυρικά σύμβολα θεωρούνται μέσον προστασίας από τον φθόνο και την βασκανία.

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ  – » Λεξικόν ».

Καταχήνη { < καταχαίνω =χάσκω γελώντας } :  καταχάσμησις { < καταχασμάομαι = σκάω από τα γέλια }, κατάγελως [ ~περίγελως ,περίγελο ] .Και ο Πεισίστρατος είχε κρεμάσει, ως αντιβασκανικό, μπροστά από τα τείχη της ακροπόλεως  των Αθηνών ένα ομοίωμα καλαμαίας [ ακρίδα που γίνεται στο καλάμι του σταχυού ,αλλιώς Μάντις  ].            Κεράμβυλον : 1. φυλακτήριο ,φόβητρο των πτηνών που το τοποθετούσαν στους κήπους ,σκιάχτρο 2. Είδος κανθάρου [ κεράμβυξ  : κάνθαρος με κέρατα ],που τον έδεναν στις συκιές για να διώχνει με τον ήχο του  τις σκνίπες.

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Περίαπτον [ουσ.] , περίαμμα [περίαπτον ],βασκάνιο ,αντιβασκάνιο ,προβασκάνιο ,φυλακτήριο ,φυλαχτό ,χα’ι’μαλί .

ΦΡYNIXOY του  ΑΡΑΒΙΟΥ  – » Σοφιστική παρασκευή ».

Βασκάνιον = αυτό που οι αμόρφωτοι ονομάζουν προβασκάνιον. Είναι δε κάποιο ανθρωποειδές κατασκεύασμα ,μικρό με αλλοιωμένη την ανθρώπινη μορφή ,το οποίο κρεμούσαν οι χειρώνακτες  μπροστά από τα εργαστήριά τους  για να μην ματιάζουν την εργασία τους  [για την αποτροπή του φθόνου ].

ΠΟΛΥΔΕΥΚΟΥΣ   » Ονομαστικόν » ,  { Ζ’ 108  }.

Μπροστά από τα καμίνια των χαλκουργείων ήταν συνήθεια να κρεμάνε ή να κολλάνε κάποια γελοία αντικείμενα για την αποτροπή του φθόνου..Αυτά τα  έλεγαν βασκάνια ,και όπως λέγει και ο Αριστοφάνης { fragm.} : << εκτός αν κάποιος αγοράσει το βασκάνιον, που έχει ανάγκη, από το καμίνι ενός χαλκουργού. >>.

ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ  – » Γεωγραφικών   », [ ΙΣΤ’ – 17 ].

Οι γυναίκες των Τρωγλοδυτών κρεμούν στο λαιμός τους κοχύλια αντί για βασκάνια          [ φυλακτά για το κακό μάτι ].

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – »  Λεξικόν  Λατινο-ελληνικόν   ».

Fascelis -idis / Fascelitis-idis : επίκληση της Ταυροπόλου Αρτέμιδας { επειδή ο Ορέστης έκλεψε και μετέφερε το ξόανο της θεάς ,από την Ταυρίδα ,μέσα σε μια δέσμη ραβδιών [ fascis ]. Μάλλον παραφθορά του  Facelis < fax-facis [= δάδα ] ,διότι  η θεά παριστάνεται ως Δαδούχος }. Fascia -ae : 1. ταινία ,διάδημα  2. στηθόδεσμος 3. σπάργανον 4.επίδεσμος  Fascinatio-onis = βασκανία .Fascino = βασκαίνω . Fascinum -i : 1] η βασκανία , το βασκαίνειν  2]  το βασκάνιον , το προβασκάνιον { κατ’ εξοχήν ο φαλλός , η πόσθη [= εξωτ.περίβλημα του πέους ] γι’ αυτό προβασκάνιον }.Fascinus-i = ο φαλλός. Fascis-is = φάκελος [ = σφάκελος ] ,δέσμη , δεσμίδα από… Fasces -ium = δέσμες ράβδων  που έφεραν οι ραβδούχοι ,οι οποίοι  προηγούνταν από τους  υπάτους ,τους στρατηγούς και από άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους.

ΙΩ. ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ – »Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος », {σελ.73 }.

Οι ραβδούχοι έφεραν στον αριστερό ώμο μία δέσμη ράβδων ,οι οποίες λέγονταν φάσκες και ήσαν δεμένες γύρω από ένα τσεκούρι. Η λέξη φασισμός  {<  fascismo  <  fascio  <  fascina και fascis }  προέρχεται από την λέξη αυτή ,διότι το σύμβολο αυτό είχε υιοθετήσει ο Μπ.Μουσολίνι για το  Partito Nazionale Fascista {  Εθνικό Φασιστικό Κόμμα }.

                                                      ΡΩΜΑΙΟΙ  ΡΑΒΔΟΥΧΟΙ 

Partito Nazionale Fascista {  Εθνικό Φασιστικό Κόμμα }.

ΣΦΑΣΚΕΛΟΣ   /  ΦΑΣΚΕΛΟ.

Ι.  ΖΩΝΑΡΑ – » Λεξικόν ».

Σφάκελος { ιατρ. όρ. } = γάγγραινα , η αποσύνθεση του  σώματος ή  το σάπισμα των ιστών  του  σώματος ή η παραπληξία ή  η σήψη του μυελού [των οστών ].Από τον σφακελισμόν προκαλείται και σπασμός .Ακόμη λέγεται σφάκελος  το μικρό δάκτυλο του χεριού ,ο σφυγμός και ο παλμός .

ΝΙΚ.ΠΟΛΙΤOY – »Λαογραφικά Σύμμεικτα ,B’ », { σελ. 384-386 }.

To σφακέλωμα και οι παρόμοιες χειρονομίες  συγκαταλέγεται στις  μαγγανείες προς αποτροπήν της βασκανίας, σύμφωνα με τον Schmidt  .Θεωρεί ότι ήσαν σε χρήση από τους αρχαίους χρόνους , ως αποτρεπτικό πρωτίστως των κακών από την  βασκανία. Αλλά η εκδοχή αυτή είναι εσφαλμένη ,διότι οι τέτοιου είδους χειρονομίες μόνον υβριστική έννοια έχουν και δεν σκοπούν στην επανόρθωση ή εκδήλωση αποτροπής του κακού αλλά εκδηλώνουν οργή ,περιφρόνηση  προς τον νομιζόμενον αίτιον του κακού. Πλην  του Schmidt και ο Meyer  και ο Lawson  σχημάτισαν την εντύπωση ,ότι το σφακέλωμα αποσκοπεί στην αποτροπή της επηρείας του βασκάνου οφθαλμού .Η αληθινή εξήγηση όμως, ξένων και Ελλήνων που γνωρίζουν, είναι ότι φανερώνει<<  δεινοτάτην ύβριν  και εσχάτη καταφρόνησιν τινός >>

ΝΙΚ.ΠΟΛΙΤOY – »Λαογραφικά Σύμμεικτα  B’ », { σελ. 391-394 }.

Πρώτος ο Κοραής διέγνωσε ορθώς την ταυτότητα των λέξεων τούτων .Σφάκελος κατά την μαρτυρίαν μεταγενεστέρων γραμματικών ελέγετο ο μέσος της χειρός δάκτυλος ,το δε δεικνύειν τινά δια τούτο ήταν υβριστικόν..Το ρήμα σκιμαλίζω είχε και την σημασία αυτή : του να δείχνεις σε κάποιον το μεσαίο δάκτυλο τεντωμένο. Σφάκελος ονομάσθηκε από τους αρχαίους ,ο μέσος  δάκτυλος του χεριού  ,με το οποίο γίνεται αισχρή χειρονομία.      Στη περίπτωση αυτή η χειρονομία αντικαθιστά την αισχράν ύβρη » καταδακτυλίζω σε».

ΑΔ.ΚΟΡΑΗ» Άτακτα » { τομ. Δ’ .σελ. 581-582  }.

Σφακελόνω = δείχνω την χείρα ανοικτή με τα πέντε δάκτυλα απλωμένα καταπρόσωπα σε κάποιον , ως σημείον ύβρεως. Σκιμαλίζω = »καταδακτυλίζω ασχημόνως»- { Φώτιος }.Δεν διαφέρει λοιπόν το σημερινό  Σφακέλωμα από τον ελληνικόν  Σκιμαλισμόν  ,παρά μόνο  στον αριθμό των δακτύλων.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ  ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων », Διογένης ο κυνικός, [ 35 ].

»εάν τις τον μέσον δάκτυλον προτείνων »= εάν κάποιος τέντωνε τον μέσο δάκτυλο.

bandicam 2019-06-17 20-13-02-122

MEΛΑΜΠΟΔΟΣ   – » Περί παλμών Μαντικής ».

Ο τρίτος δάκτυλος του δεξιού χεριού ,δηλαδή ο μέσος ,δηλώνει βασκανία και λοιδορία. Διότι ο δάκτυλος αυτός ‘είναι’ του Κρόνου.

ΠΛΙΝΙΟΥ του  πρεσβυτέρου – » Φυσική  ιστορία »,{ XXVIII ,7 }.

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος ανaφέρει  τον φαλλό { fascinus } ως  Θεό ,που λατρευόταν        από τις Εστιάδες Παρθένες [  ιέρειες της Vestia / Eστία ] ,ως  αντίδοτο ή γιατρικό  για την ζηλοφθονία { medicus invidiae }  κρεμασμένο στο άρμα  θριάμβου  και  ως  φυλακτό ,προστασία απέναντι στην βασκανία των παίδων{ fascinum}.

ΑΝΝΗΣ  ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Αρχιγένεθλος  Ελληνική γλώσσα ».

Fascinus  <  bascinus / Fascinare  <  bascinare  <  βασκαίνω [ βάζω + καίνω ].

Α.ΓΕΛΛΙΟΥ  – » Αττικαί νύκται », { XVI , 12.4 }.

Aκόμη  το » fascinum ‘‘ καλείται σαν » bascinum » και το »fascinare » σαν »bascinare ».

Η αποτροπαϊκή αξία του φτερωτού φαλλού [ fascinus ].Το γούρι του  2013  { designer Αλεξάνδρα Τσουκαλά , lifo.gr }.

ΤΟ  ΠΤΥΕΙΝ { ξεμάτιασμα }.

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ – » Ειδύλλια »..  [ VI, 39-40 ]

»  τρις εις εμόν έπτυσα κόλπον  ».

TΑΚΗ  ΝΑΤΣΟΥΛΗ  – » 3000 λέξεις και Φράσεις Παροιμιώδεις ».

<< φτύσε τον κόρφο σου >>.

ΑΘΗΝΑΙΟΥ – » Δειπνοσοφιστές  », [ Θ’ ,50 ].

» ο άρρην εμπτύει αυτοίς ».

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ – »   Πλοίον ή  Ευχαί   », { 259 }.

»και εις τον κόλπον ου πτύεις »

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Προβλήματα  », { Κ’ }. ‘Οσα περί θάμνων και λαχανώδη .

ΠΗΓΑΝΟΝ ,το φάρμακον κατά της βασκανίας , » ίνα μη βασκάνης με ».

ΑΠΗΓΑΝΟΣ ή Ρούτα η βαρύοσμος { Ruta graveolens } .

Σάρωση_20190321 (5)

Κατά την αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν το φυτό ως θεραπευτικό της επιληψίας ,της υστερίας ,ως αντίδοτο δηλητηρίων και για τις διαταραχές του νευρικού συστήματος.Στην Κύπρο το ονόμαζαν  φθειρόχορτο γιατί θεωρείται φθειροκτόνο. Οι παλαιοί Αθηναίοι φύτευαν  στην αυλή τους ,και μάλιστα στο αριστερό μέρος της αυλόπορτας,το αποκρουστικό αυτό φυτό ,το οποίο χρησίμευε εκτός των άλλων και για το ξεμάτιασμα.

» Ξορκισμένος με τον απήγανο »


ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα Ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Βασκαίνω = κακολογώ,ματιάζω .Βάσκανος > βασκανία ,βασκαίνω .

Βασκαίνω = fascino ,ρίζα πιθανώς *[ ΦΑΣ-]

ΗΕΝRICUS  STEPHANUS  – » Θησαυρός της Ελληνικής  γλώσσης ».

Bασκανία = Fascinato . Bασκάνιον = Fascinum .Bάσκανος = Fascinator ,Fascinatrix = βάσκανος οφθαλμός .

ΦΡΥΝΙΧΟΥ  ΑΤΤΙΚΙΣΤΗ   – » Εκλογαί  ρημάτων και ονομάτων Αττικών ».

Oι αρχαίοι το λέγουν βασκάνιον και όχι προβασκάνιον  [ βασκάνιον  + προ ], διότι είναι αδόκιμον. Βασκαίνω + δοτ. = φθονώ.  Βασκαίνω + αιτ. = μέμφομαι [ κατηγορώ] και διαβάλλω [ συκοφαντώ ]. Προβασκάνια και κεράμβυλα ,οι λόγιοι των Ελλήνων καλούσαν αυτά που έστηναν οι αγροφύλακες στους αγρούς προς  φόβο των ορνέων ή και των ανθρώπων[ σκιάχτρα ] .Αυτά δε καλούνται και μορμολύκεια  { < λυκόμορφη μάσκα της Μορμούς  ,μορμολύττομαι = τρομάζω } : μάσκες  θεάτρου και  φόβητρα .

THOMAS  GAISFORD  S.T.P  – » Etymologicon Magnum Lexicon ».

Αυτός που κακολογεί και κατηγορεί τα πάντα και προσπαθεί να δημιουργήσει αντιπάθεια.Ο φθονερός και βλαβερός ,που προξενεί λύπη. Βάσκανοςο τοις φάεσι καίνων’‘ ,δηλαδή αυτός που σκοτώνει με το βλέμμα. Από το βάσκανος > βασκαίνω ή φασκαίνω. Αντί του αιτιώμαι [ κατηγορώ ] και μέμφομαι [επιπλήττω ]  και συκοφαντώ   [ κατηγορώ ψευδώς ] .

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – »  Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.

Βασκαίνω { < βάσκω , βάζω } = 1. κακολογώ  ,συκοφαντώ ,δυσφημώ 2. μαγεύω  ,γοητεύω ,ματιάζω { Λατ.fascinare }. Βάσκανος { < * ΒΑΚ σκανός  <  βάξις [ < βάζω = λέγω ] } = κακολογώ. Λατ. fascinum  { <  fari [< for = φάσκω ] + cano } = άδω  .

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Βασκαίνει = λυπεί , φθονεί ,μέμφεται [Φερεκράτης ] .Βάσκανος = ο φθονερός [ Σοφοκλής]  ιδίως ο αχάριστος ,ο  συκοφάντης [ Δημοσθένης]. Βάσκειν =το  λέγειν ,κακολογείν.  Βάσκιοι= δεσμοί φρυγάνων .  { λύπη –> φθόνος –> μομφή }

ΦΩΤΙΟΥ  – » Λέξεων  Συναγωγή ».

Βάσκανος = αυτός που κακολογεί και κατηγορεί τα πάντα και προσπαθεί να δημιουργήσει αντιπάθεια, και βλαβερός  και ολέθριος. Ο Φερεκράτης θέλοντας να εκφράσει το λυπηρόν, χρησιμοποιεί την λέξη όπως στο » ο λαγώς με βασκαίνει » και λυπεί. Ο Δημοσθένης  χρησιμοποιεί το βασκαίνω ,αντί του αιτιώμαι [ κατηγορώ ] και μέμφομαι [επιπλήττω ]  και συκοφαντώ   [ κατηγορώ ψευδώς ] .Δημοσθένους { περί στεφάνου ,108 } << ζηλόφθονη [ βάσκανος ] και λυπηρή και κακοήθης δεν ήταν καμμία πολιτική μου πράξη..>>αντί του »καμμία πολιτική μου πράξη δεν ήταν φιλόψογος και συκοφαντική.

ΣΟΥ’Ι’ΔΑ /  ΣΟΥΔΑ  – » Λεξικόν  ».

Βάσκανος ,το χρησιμοποιούσαν επί λοιδορίας [ ύβρεως ,κακολογίας ] .Αριστοφάνους           { Πλούτος ,571 } : << Δεν ψεύδεσαι, αν και είσαι υπερβολικά  κακολόγος [θηλ.] >> .

ΚΩΝ.M. ΚΟΥΜΑ  – » Λεξικόν  ».

Βασκαίνω { < βάσκω  < βάζω } =  1] απατηλώς φλυαρώ  ή κακολογώ. Βάσκανος : 1] κακός φλύαρος ,κακολόγος,συκοφάντης.   2] Μαγεύω και κακοποιώ ,δια επαίνων ή δια ψόγων ή δια βλεμμάτων μόνον.  3] Φθονώ .  Βασκανία = ψόγος ,συκοφαντία,φθόνος ,κλίσις εις το φθονείν. Βάσκανος : 1] κατήγορος, συκοφάντης ,φθονερός.  2] μάγος ,γόης.   3] αντί βασκάνιον ‘ κάλυμμα του προσώπου το οποίον φόραγαν όταν διάβαιναν θύρες  η σοκάκια για να μην βασκαθούν .Από αυτό και το Ιταλ. Mascheta { Μάσκα }.

ΩΡΙΩΝΟΣ  ΘΗΒΑΙΟΥ  – » Ετυμολογικόν ».

Βάσκανος =  »ο τους φαέσι καίνων» ,δηλαδή ο φονεύων. Βάκχος , με πλεονασμό του [ κ ], βάζω ,βάξω ,βάχος  και βάκχος ,όπως από την ιαχή —> ίαχος. { 53 }.Βάσκανος ως εάν φάσκανος  [ τροπή του φ —> β ] . Φάσκανος  είναι κάποιος ο οποίος καίνει {= φονεύει } δια των οφθαλμών { τα φάεα = οι οφθαλμοί }. Φθόνος  : 1. από το φθονείν  2. από το ότι είναι αίτιο φόνων [75] ή το φρενών παραίτιον είναι [Ε.Μ]. Ο φθόνος είναι φθαρτικόν { φθίω ,φθίνω  > φθόνος } φθείρει και τον νού [ φθορόνους ] .Ο φθόνος φθίνει αυτόν που τον κατέχει.

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ  – » Επίτομον λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Βασκαίνω  < φασκαίνω  < »φάεσι  καίνειν » =δια των ομμάτων φονεύω .Η λέξη διασώζει την σημασία της μέχρι σήμερα : ομματιάζω [= ματιάζω ] και βασκαίνω [ επί ζώων και φυτών ] .’‘Βάσκανος οφθαλμός »=  ο φθοροποιός οφθαλμός 2. Φθονώ,κακολογώ ,μέμφομαι. Βάσκανος = ο φθονερός. Οι παλαιοί έφτυναν τρείς φορές στον κόλπο τους για να μην βασκαθούν.Η συνήθεια αυτή επικρατεί ακόμη και σήμερα και μάλιστα  ο βασκαίνων φτύνει ακόμη και αυτόν που βασκάθηκε. Απ’ αυτό και τα βασκάνια και τα προβασκάνια[ προφυλακτικά]Ακόμη [ εκτός από τα μάτια ] και με την κακολογία φθείρω την υπόληψη κάποιου .Βασκαίνω = μαγεύω { επί κακού ] με επαίνους ,ψόγους και βλέμματα.

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Βασκαίνω { βάσκω ή φάος  + καίνω } = βλάπτω [ μαγεύω δια της οράσεώς μου ] ,       ομματιάζω , [ ματιάζω ] ,βλέπω με μάτι φθονερό ,ζηλεύω ,φθονώ. // μέμφομαι ,κατηγορώ ψευδώς [συκοφαντώ ].Βασκανία = μάτιασμα ,φθόνος ,συκοφαντία. Βάσκανος = φθονερός ,φιλοκατήγορος ,συκοφάντης.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ  – » Λεξικόν ομοίων και διαφόρων λέξεων  ».

Βασκαίνειν και φονείν διαφέρει .Βασκαίνειν :  φθονείν  +   συκοφαντείν .

[ βάσκανον δε τον λυπηρόν και βλαβερόν λέγουσι ].

Γ.ΛΑΘΥΡΗ  – » Οι ‘ΟΡΟΙ ‘ του Σπευσίππου ».

Φθόνος ,λύπη για τα αγαθά των φίλων , τα υπάρχοντα ή  όσα υπήρξαν.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μενέξενος », { 242 a }.

Πρώτα μεν η ζήλια ,από την ζήλια δε ο φθόνος.

ΠΑΠΥΡΟΥ  – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Βασκάνιον : 1. μέσο που προφυλάσσει από την βασκανία  2. [πληθ.] τα μάγια

Βάσκανος : 1.κακός ,κακεντρεχής ,που έχει κακό μάτι .

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Βασκανθήρα [η]  = το φυτόν πύρεθρον το παρθένιον .Ο λαός πίστευε ότι ο καπνός  από την καύση του ή ο ραντισμός με ύδωρ δια των κλάδων του συντελεί στην απαλλαγή της βασκανίας.

ΠΥΡΕΘΡΟΝ ΤΟ ΠΑΡΘΕΝΙΟΝ.

ΑΝ. ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ». 

Βασκανία { < βασκαίνω } . Βασκαίνω = κακολογώ ,φθονώ .

Σάρωση_20190331

ΠΑΠΥΡΟΥ  – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Βάζω [1] , Βάζω { 2 },  Βάζω {3} .

A.Π.Θ {Ιδρ. Μαν.Τριανταφυλλίδη} – » Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ».

 Βασκανία.

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό  Λεξικό της νέας Ελληνικής  γλώσσας ».

Βασκαίνω / Αβασκαίνω { < βάσκανος } = ματιάζω. Βάσκανος : όρος της μαγείας …

J.- E.  CIRLOT – » Το  λεξικό των  συμβόλων », { σελ.347 }.

O »Θείος Οφθαλμός » των Αιγυπτίων  [ στα ιερογλυφικά  Quadza  } σημαίνει << Αυτός που τα’ί’ζει την φωτιά ή το πνεύμα του ανθρώπου ,δηλ. ο Όσιρις >>.

                                           The Eye of Horu