ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ, στην Αρχαία Ελλάδα.! Θελκτικός τίτλος , ικανός να ερεθίσει το φιλοπερίεργον και αιμοβόρoν του αναγνώστη ! Πού σταματάει όμως η αλήθεια και που αρχίζει το ψέμα ; Ποιο είναι το ΠΑΡΑΜΥΘΙ , ποιος είναι ο ΜΥΘΟΣ και ποια η ΙΣΤΟΡΙΑ όσον αφορά τις ανθρωποθυσίες ; Διότι διαφέρει ο μύθος από την Ιστορία και ο μύθος από το παραμύθι .
i]. ΙΣΤΟΡΙΑ { Fιστωρ < Fιδ-τορ < Fιδ- [ είδω , οίδα ] = το μανθάνειν κατόπιν ερεύνης .Γνώση ή πληροφορία την οποία λαμβάνει { όχι παίρνει } κάποιος ερευνών ή εξετάζων κάτι.
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
ii]. ΜΥΘΟΣ { μυώ & μύω } κλειστός , σκοτεινός λόγος άμα τε διδακτικός. Ο μύθος είναι διήγηση που ανάγεται στους ΠΡΟ’Ι’ΣΤΟΡΙΚΟΥΣ χρόνους σε αντίθεση με την ιστορία που ανάγεται στους ΙΣΤΟΡΙΚΟΥΣ χρόνους.
THOMAS GAISFORD -» Etymologicon Magnum Lexicon ».
Μύθος = μύω + μυώ. Μύω =καταμμύω [κατά + μύω ] =κλείνω τα βλέφαρα και ακούω. Μυώ= διηγούμαι , διδάσκω .
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Μύθος [= λόγος] αντίθετο του Έργου. Μύθος , διήγηση που ανάγεται στους προ’ι’στορικούς [ παμπάλαιους } χρόνους σε αντίθεση προς την ιστορία, την αφήγηση γεγονότων , που ανάγεται στους ιστορικούς χρόνους.
iii].ΠΑΡΑΜΥΘΙ < παραμύθιον < παραμυθία < παρα + μυθέομαι = παραθαρρύνω , καταπρα’ύ’νω , παρηγορώ με λόγια τινά. Το παραμύθι είναι παρά του μύθου .Μοιάζει με τον μύθο αλλά δεν είναι. Έχει συγκεκριμένο σκοπό : την παρηγοριά.
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Ο Νικόλαος Πολίτης το 1890 έγινε καθηγητής Μυθολογίας και Ελληνικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, του οποίου διετέλεσε και πρύτανης. Αντιλαμβάνεσθε ότι δεν δίδασκε παραμύθια στους φοιτητές του αλλά Μύθους..! Διότι για να κατανοήσει κάποιος τις Ελληνικές αρχαιότητες , πρέπει να γνωρίζει την Ελληνική Μυθολογία.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ .
Ι.ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’.
H ανθρωποθυσία για θρησκευτικούς ή άλλους συγγενείς λόγους , αποτελεί παμπάλαιο έθιμο το οποίο αν και από νωρίς κατακρίθηκε και καταδικάστηκε ,εν τούτοις άργησε να εκλέιψη. Υπολλείμματα δε αυτού έχουμε και σήμερα σε κατά φύσιν ζώντας λαούς. Στην Ιλιάδα { Πότε τελικά έγινε ο Τρωικός Πόλεμος; } έχουμε την πρώτη καταγεγραμμένη ανθρωποθυσία [ όχι για θρησκευτικούς λόγους }, την οποία όμως αποδοκιμάζει ο Όμηρος. Τα υπόλοιπα παραδείγματα είναι γενικά και αόριστα άνευ στοιχείων εκτός από τις < ανθρωποθυσίες> : α] στο Λύκαιον όρος της Αρκαδίας β] στο Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος γ] στην Αθήνα { φαρμακοί } , οι οποίες χρήζουν ερεύνης και θα εξετασθούν.
ΖΑΝ ΡΙΣΠΕΝ – » Ελληνική Μυθολογία ». [ Άρτεμις ] .
Στην ιστορική εποχή οι ανθρωποθυσίες είχαν καταργηθεί και αντικατασταθεί από άλλες ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ.*
ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς »{ Ψ -,32-33 }
Η ανθρωποθυσία των δώδεκα μικρών Τρώων έγινε επειδή ήταν μανιασμένος ο Αχιλλέας από τον θάνατο του Πατρόκλου { όχι για θρησκευτικούς λόγους }.
Νεκρικές τελετές στα Ομηρικά έπη υπάρχουν τρεις με λεπτομερή μάλιστα περιγραφή . ΙΛΙΑΔΑ : α. Η κηδεία του Πατρόκλου (Ψ 1-257) β. Η κηδεία του Έκτορος (Ω 778-805) ΟΔΥΣΣΕΙΑ : α. Η κηδεία του Αχιλλέως (ω 15-97) { διάλογος των ψυχών του Αχιλλέα και του Αγαμέμνονα στον Άδη – μικρή «Νέκυια» ή «Δευτερο-Νέκυια» }.Όμως μόνον στην κηδεία του Πατρόκλου αναφέρεται η καύση των δώδεκα μικρών Τρώων. Αυτό σημαίνει , ότι ΔΕΝ ήταν καθιερωμένο τελετουργικό της καύσεως των νεκρών .Γιατί διαφέρει ; Διότι εκφράzει αποκλειστικά την ΜΗΝΙΝ του Αχιλλέως προς τον Έκτορα και τους Τρώες για τον θάνατο του αγαπημένου του φίλου. Άλλωστε όλη η Ιλιάδα είναι ένα ποίημα για την μήνιν { μάνητα } του Αχιλλέως . Η δε ηλικία του Ομήρου είναι παμπάλαια και δεν έχει σχέση με τον 8ο π.χ αι. Γιώργος Α. Χαραλαμπίδης – » Πότε έζησε ο Όμηρος ; »
ΟΜΗΡΟΥ -» Ιλιάδα », { Μετάφρ. : Ν. Καζαντζάκη – Ἰ. Θ. Κακριδή }, [Α-1].
1.Ο ΦΑΡΜΑΚΟΣ
Ι.ΖΩΝΑΡΑ – » Λεξικόν ». Φάρμακον { φέρειν + άκος } = αυτό που φέρνει θεραπεία.
LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Φαρμακός : 1] ο δηλητηριαστής , γόης , μάγος. 2] ο θυόμενος για εξιλασμό ή εξαγνισμό . Φαρμακή = χύτρα .
ΑΜΜΩΝΙΟΣ ο ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ { 1ος αι.μ.χ. ~ 2ος αι.μ.χ }
» Έζησε στην Αλεξάνδρεια, τόπο συγκεντρώσεως όλων των Ελλήνων σοφών εκείνη την χρονική περίοδο Τα μόνα σωζόμενα έργα του Αμμωνίου είναι : 1]. » Περί Ομοίων και Διαφόρων Λέξεων» και 2].» Περί Ακυρολογίας». Eργα με κοινή θεματολογία: την γνώση των λεπτών εννοιών της Ελληνικής Γλώσσας και την ορθή – έγκυρη χρήση των λέξεών της. Τα πρωτότυπα έργα πρέπει να καταλάμβαναν πολύ μεγαλύτερη έκτασι και ό,τι έχουμε σήμερα στα χέρια μας είναι οι σωζόμενες επιτομές.»
ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν ομοίων και διαφόρων λέξεων » .
Φάρμακος , ο φαρμακεύς = ο διαφθείρων με φάρμακα. Φαρμακός , ο ριπτόμενος επι καθάρσει της πόλεως{;}.=Αυτός που ρίχνεται {;} για την κάθαρση της πόλεως. Ποίοι τον έριχναν ; Πού τον έριχναν ; Πώς τον έριχναν ,από ψηλά ή σπρώχνοντάς τον ; Ποία ήταν η εορτή ; Δεν μας τα γράφει ο Αμμώνιος ή το υπόλοιπο του κειμένου έχει χαθεί .Στο σημείο αυτό όμως ,γίνονται όλες οι αλλοιώσεις .Διότι κάποιοι προσπαθούν να συμπληρώσουν και να ολοκληρώσουν το ελλιπές κείμενο. Όλα λοιπόν τα κατοπινά συμπεράσματα [ άνευ αποδείξεων} δεν είναι παρά εικοτολογίες : δόξες μεν, μη ορθές δε. Πάντως το ελλιπές αυτό κείμενο , δεν γράφει τίποτα για ανθρωποθυσίες.
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα Ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».
Διαφέρει το Ρίπτω από το Βάλλω και το Ίημι .Τι σημαίνει η μετοχή << ριπτόμενος >>;
A. LENTZ – » Herodiani Technici Reliquiae ». [ Aelius Herodianus ]
Φαρμακός , ο επί καθαρμώ της πόλεως τελευτών .Φάρμακος , ο γόης .
ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν »
Φαρμακοί = καθαρτήριοι. Οι περικαθαίροντες την πόλιν. Φαρμακή = χύτρα , την οποία ετοίμαζαν αυτοί που καθάριζαν την πόλη. Δεν υπάρχει καμμία αναφορά σε ανθρωποθυσίες . << περικαθαίροντες >>= αυτοί που καθαρίζουν γύρω -γύρω την πόλη .
Για τον φαρμακό γράφει -αναλυτικά – ο ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝ και αντιγράφει ο ΦΩΤΙΟΣ , το λεξικό ΣΟΥ’Ι’ΔΑ , ο Ι.ΤΖΕΖΗΣ , ο Ι.ΖΩΝΑΡΑΣ κ.α. .Ο Αρποκρατίων αντλεί τις πληροφορίες του από τον Ίστρο τον Καλλιμάχειο και από τον Λυσία , τον ρήτορα .<< Ο Λυσίας ισχυρίζεται , ότι στην Αθήνα έδιωχναν μακριά από την πόλη δύο άνδρες ,αυτούς που θα γίνονταν τα καθάρσια της πόλεως , κατά την εορτή των Θαργηλίων . Ένας {ως καθάρσιο } για τους άνδρες και ο άλλος { ως καθάρσιο } για τις γυναίκες .Γιατί καλούνται Φαρμακοί ; Διότι ο Φαρμακός [ κάποτε ] έκλεψε τις ιερές φιάλες του Απόλλωνος , αλλά αφού τον έπιασαν οι άνδρες του Αχιλλέως [ όχι ο του Ομήρου ] , για την ιεροσυλία του καταδικάσθηκε σε θάνατο δια λιθοβολισμού. Οι καθαρμοί λοιπόν των Αθηνών κατά την εορτή των Θαργηλίων ,αποτελούν ‘απομιμήματα’ { = συμβολική μίμηση όχι πραγματική } εκείνου του γεγονότος. >>. Συνεπώς δεν τεκμηριώνεται ο ψόγος περί ανθρωποθυσιών και θανατώσεως των φαρμακών στην Κλασσική Ελλάδα ,παρά μόνον μια »μίμηση πράξεως , σπουδαίας και τελείας’, ένα δρώμενο ιερουργικό κατά την εορτή των Θαργηλίων .
ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝ ΒΑΛΕΡΙΟΣ (1ος ή 2ος αι. μ.Χ.). Αλεξανδρινός γραμματικός. Είναι συγγραφέας του » Λεξικόν των Δέκα Ρητόρων ». , που σώθηκε ημιτελές. Οι εργασίες του έχουν γραμματικό και λεξικογραφικό χαρακτήρα. Γνωρίζουμε ελάχιστα για τη ζωή του Χρησιμοποίησε ως πηγές του τους ατθιδογράφους και τους γραμματικούς, μεταξύ των οποίων ο Διονύσιος τον Αλικαρνασσεύς.
ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝΟΣ – » Λεξικόν των Δέκα Ρητόρων ».
Φαρμακός. [ αυτά γράφει ο Λυσίας στο »Κατ’ Ανδοκίδου ασεβείας», εάν είναι γνήσιος ο λόγος ].Εδώ υπάρχει αναφορά στον δικανικό λόγο του Λυσία » κατ’ Ανδοκίδου ασεβείας», με επιφυλάξεις για την γνησιότητα του λόγου.
ΦΩΤΙΟΥ – » Λέξεων συναγωγή ».
Φαρμακός : << και τα τοις Θαργηλίοις αγόμενα τούτων ΑΠΟΜΙΜΗΜΑΤΑ έστιν. >> Ούτε ο Ίστρος αναφέρει κάτι περί ανθρωποθυσιών
Ι. ΖΩΝΑΡΑ – » Λεξικόν ».
Φαρμακός.
ΣΟΥ’Ί’ΔΑ ή ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν »
Φαρμακός. Το λεξικό του Σούδα προσπαθεί να επιχειρηματολογήσει χρησιμοποιώντας αποσπάσματα από …τις κωμωδίες του Αριστοφάνη! Χωρίς να έχω καμμία διάθεση ειρωνείας , νομίζω ότι οι κωμωδίες και δη του Αριστοφάνη , ως αποδεικτικά στοιχεία τέτοιων θεμάτων , όχι μόνο αδυνατίζουν την επιχειρηματολογία αλλά προξενούν το ευτράπελον ,από μειδίαμα έως γέλωτα. Όλοι γνωρίζουν άλλωστε , ότι στοιχείο της κωμωδίας είναι η υπερβολή , η ακρότητα και η αλληγορία .
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ – » ΒΑΤΡΑΧΟΙ », {στ. 733}.
Η αναφορά στους φαρμακούς δεν είναι ικανή να τεκμηριώσει την ανθρωποθυσία. Η α’ απόδοση είναι : φαρμακοί = σκουπίδια.
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ – » ΒΑΤΡΑΧΟΙ ».
Η β’ απόδοση από τον μεγάλο ποιητή είναι : φαρμακοί = σφαχτάρια εξιλασμού. Άστοχες αποδόσεις -κατ’εμέ και οι δύο. Διότι παρακάτω στον Λυσία θα δούμε ότι γράφει << φαρμακόν αποπέμπειν >> και όχι << αποκτείνειν >>.Άρα δεν συνάγεται από τας γραφάς η ανθρωποθυσία.
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ – » Ιππής »,{στ.1123-1130}
» βούλομαι τρέφειν έναν προστάτην κλέπτοντα» = Θέλω νά τρέφω ένα προστάτη κλέφτη. Εδώ ο Αριστοφάνης σατυρίζει τους πολιτικούς που πλουτίζουν με κλεψιές από το δημόσιο ταμείο και κορο’ι’δεύουν τον δήμο. O λαός όμως ξέρει καλά τι κάνει .Διότι αφού διαλέξει και θρέψει -μέχρι να μπουκώσουν-τους εκάστοτε προστάτες του ,εν συνεχεία τους χτυπάει κάτω σηκώνοντάς τους πρώτα ψηλά { πατάσσω διαφέρει του αποκτείνω }.
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ – » Ιππής » { 1131-1140 }
Ο δε χορός επαινεί τον Δήμο για τις σοφές επιλογές του , να τους θυσιάζει για επιδόρπιο ,όταν τραφούν δεόντως. Ασφαλώς δεν κυριολεκτεί. Δεν έχουμε καννιβαλισμό στην Αρχαία Δημοκρατία της Κλασσικής εποχής. Ουδεμία επίσης αναφορά κάνει σε θάνατο για εξιλασμό της πόλεως [κατά την εορτή των Θαργηλίων ] ούτε περιγράφει τους καθαρμούς . Ο παραλληλισμός – του λεξικού Σούδα- των φαρμακών με τους πολιτικούς είναι άστοχος. Επειδή είναι δημόσια τρεφόμενοι [ οι πολιτικοί ] δεν σημαίνει ότι θα θυσιαστούν πραγματικά σαν τα οικόσιτα ζώα. Oύτε οι φαρμακοί τρέφονταν στην Πνύκα προοριζόμενοι για καθαρμό της πόλεως θυσιαζόμενοι , ούτε οι καθαίροντες την πόλη θυσιάζονταν.
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ – » Ιππής ».
»θύσας επιδειπνείς»[ τον σφάζεις και ταράτσα τηνε κάνεις] = τρώς ως επιδόρπιον αφού θυσιάσεις . Επιδειπνώ=επί του δείπνου ,δεύτερο γεύμα ,το επιδόρπιον.
K.J.DOVER – » Η κωμωδία του Αριστοφάνη ».
Τρέφω = συντηρώ , υποστηρίζω παιδιά ,ανύπαντρη θεία, σκύλο κτλ. Η πάταξη του προστάτη.
ΣΟΥ’Ί’ΔΑ ή ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».
Φάρμακος .
ΙΩ .ΤΖΕΤΖΟΥ – »Χιλιάδες »,{ VIII , 909-919 }.
Κάθαρμα= φαρμακός.
THOMAS GAISFORD -» Etymologicon Magnum Lexicon ».
Φαρμακός.
Η έλλειψις πραγματικών και επαρκών πληροφοριών- από πηγές – για την συγκεκριμένη ιεροτελεστία των Φαρμακών μπορεί να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα. Χρειάζεται προσπάθεια για να αποφύγει κανείς τις παρανοήσεις και τις ευφάνταστες μάλλον τερατώδεις παραμυθολογίες διαφόρων εικοτολόγων , οι οποίοι στηρίζονται αποκλειστικά στις αστυνομικές υποθέσεις ελλείψει πληροφοριών.
W.DURANT – » Παγκόσμιος ιστορία του πολιτισμού ». [IV]-Λατρεία ,{σελ.205 }.
Ο Durant αρχίζει με την αμφιβολία για το αν γίνονταν πραγματικές ή συμβολικές ανθρωποθυσίες κατά τα Θαργήλια και καταλήγει [ στην υποσημείωση ] ότι είναι συζητήσιμο , εάν πράγματι σφάζονταν οι Φαρμακοί.
J.HASTINGS – » Encyclopedia of Religion ahd Ethics »,[vol. XI , p.207 ].
<< Δεν υπάρχουν αποδείξεις , ότι γίνονταν ποτέ ανθρωποθυσίες στην Ελλάδα σαν ένωση με την θεότητα ή σαν μήνυμα προς τους θεούς.>>
Άλλο Legends { < lego < λέγω = συλλέγω παραδόσεις , εξ ου και συλλέκτης } και άλλο Μyths { Μύθος }. Στην Αγγλική : Legend = 1.Θρύλλος , 2.Μύθος και Myth = 1.Μύθος , 2.Παραμύθι ..! Εννοιολογικά βεβαίως διαφέρει και ο θρύλος { όχι ο Ολυμπιακός ..} από τον μύθο . Όπως και το παραμύθι από τον μύθο.
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ».Βίος Ευριπίδου .
Ο Ευριπίδης γεννήθηκε την 6η Θαργηλιώνος , κατά τον καθαρισμό της πόλεως. Ο Διογένης δεν γράφει τίποτα για ανθρωποθυσίες.
ΟΙ ΑΤΘΙΔΟΓΡΑΦΟΙ.
Γ .ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του αρχαίου κόσμου ».
Ατθιδογράφοι, οι χρονικογράφοι των Ατθίδων. Ατθίδες , χρονικά ή ιστορίες για την Αττική. Ατθίς , παρθένος κόρη του πανάρχαιου βασιλιά των Αθηνών Κραναού.
ΑΤΘΙΔΕΣ.
ΑΘ.ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ – » Κυπριακά ».
Ο Ίστρος [ 2ος αι.π.χ. } αρχικά ήταν δούλος , μετέπειτα έγινε μαθητής του Καλλιμάχου . Σπουδαιότερο έργο του ήταν τα ‘‘Αττικά ‘η Ατθίδες ή Συναγωγή Ατθίδων » [14] βιβλία ,αυτά χρησιμοποιήθηκαν από τον Αρποκρατίωνα Βαλέριο { 2ος αι.μ.χ. } στο λεξικό του, το οποίο όμως σώθηκε σε ατελή μορφή. Διασώζει αδιασταύρωτα στοιχεία από τις ‘Ατθίδες’ του Ίστρου , έργο το οποίο- επαναλαμβάνω – δεν διασώζεται.
APOLLODORI BIBLIOTHECA – » Fragmenta historicorum graecorum »,[Τόμ. 1].[33].IΣΤΡΟΥ – » Αι Απόλλωνος επιφάνειαι ».
Το διασωθέν απόσπασμα { frag.} είναι από τον Αρποκρατίωνα. Δεν έχει διασωθεί το έργο του Ατθιδογράφου Ίστρου.
ΛΥΣΙΟΥ – » Κατά Ανδοκίδου ασεβείας », { εισαγωγή }.
Η γνησιότητα του λόγου αυτού έχει αμφισβητηθεί έντονα , ήδη από την Αρχαιότητα. Το γράφει και ο Αρποκρατίων .Ο λόγος δεν σώζεται ακέραιος . Αυτά , που [ίσως] γράφει ο Ίστρος και τα μεταφέρει ο Αρποκρατίων , για τα Θαργήλια , τους Καθαρμούς και τους Φαρμακούς δεν υπάρχουν στο διασωθέν κείμενο. Μόνο το < Φαρμακόν αποπέμπειν >.
ΛΥΣΙΟΥ – » Κατά Ανδοκίδου ασεβείας », { 53 }.
<< .Φαρμακόν αποπέμπειν >>= Απομακρύνετε τον μιαρόν , τον κακό για τον εξιλασμό της πόλεως . ‘Άλλο το αποπέμπειν {=διώχνω μακριά } και άλλο το φονεύειν . Η υπόθεση αφορά την ασέβεια , που διέπραξε ο τυχοδιώκτης και ρήτωρ Ανδοκίδης με τον ακρωτηριασμό των Ερμών{ Ερμοκοπίδες } .Ο κατήγορός του προτείνει να καθαρισθεί η πόλη από τον μιαρό Ανδοκίδη και αυτός ο βέβηλος να διωχθεί ως αποδιοπομπαίος τράγος.
ΑΝΔΟΚΙΔΟΥ – » Περί της εαυτού καθόδου ».[εισαγωγή].
Είναι η απολογία του Ανδοκίδου στην εκκλησία του Δήμου για την βεβήλωση των μυστηρίων , τον ακρωτηριασμό των Ερμών και την προδοσία που διέπραξε έναντι των συντρόφων του με σκοπό να σώσει τον πατέρα του.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » Κατ’ Αριστογείτωνος Α’ » , { 80 }.
Φαρμακός = ο δηλητηριαστής. Αυτός που σε φαρμακώνει. Διότι δεν απέχει πολύ το φάρμακο από το φαρμάκι. Είναι ζήτημα ποσότητας.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » Κατά Στεφάνου ψευδομαρτυριών Β’ , [16 ].
Φαρμακών , ο υπό φαρμάκων βεβλαμμένος.
Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Φαρμακός , ο γόης , ο μάγος , ο αγύρτης, ο φαύλος , ο κακούργος , το απόβρασμα της κοινωνίας.
ΟΔ.ΕΛΥΤΗ – » Η αποκάλυψη » [ Αποκάλυψις Ιωάννου , ΚΑ’-8 ].
Φαρμακός = ο μάγος .
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ – » Αίτια» ,[ Δ’ – 90 ].
Φαρμακός = εξιλαστήριον θύμα. Αγινεί { < άγω < αγινέω-ώ =συνοδεύω , φέρω ,ελαύνω }.Το κείμενο το υπόλοιπο δεν υπάρχει .Με εικασίες σίγουρα δεν μπορούν να στηριχθούν τα επιχειρήματα.
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ – »Αίτια » , [ Διήγησις -εισαγωγή ].
ΆΒΔΗΡΑ .Στα Άβδηρα ένας αγορασμένος δούλος χρησιμεύει ως καθάρσιο για την πόλη. Στο τέλος , λιθοβολείται από τον βασιλιά και τους άλλους ,έως ότου εκδιωχθεί από τα σύνορα της πόλεως.
ΙΧΩΡ – » Ο μύθος των ανθρωποθυσιών στην Αρχαία Ελλάδα ».
ΛΕΥΚΑΔΑ , τελετουργικό καθαρμού της πόλεως. Ο δούλος Βουλιμός.
Εξετάσαμε βάσει των αρχαίων κειμένων την μία [ η άλλη ειναι του Ι.ΤΖΕΤΖΟΥ ] από τις δύο αναφορές για τους Φαρμακούς .Μετά την εκτενή έρευνα στα του Λεξικού Σου’ί’δα διαπιστώνουμε ότι δεν αποδεικνύονται και συνεπώς δεν τεκμηριώνονται οι υποθέσεις για τις ανθρωποθυσίες των φαρμακών . Οι φαρμακοί διώχνονται { αποπέμπειν} από την πόλη , αλλά δεν θανατώνονται. Δεν είναι τυχαίο ότι και οι δύο αναφορές είναι Βυζαντινές. Η κατάργηση και η δυσφήμιση των Εθνικών εορτών και δη των θυσιών ήταν μέσα στα πλαίσια της επικρατήσεως της νέας θρησκείας του Χριστιανισμού. Έτσι μπορεί να κατανοηθεί , λαμβάνοντας υπ’ όψιν το κλίμα της εποχής και τον πόλεμο μεταξύ Εθνικών και Χριστιανών , γιατί δεν υπάρχουν πηγές και συγγράμματα προς διασταύρωση των μεταγενεστέρων κειμένων.
ΑΦΡ.ΚΑΜΑΡΑ– » Η αντιπαγανιστική νομοθεσία της Ύστερης Ρωμα’ι’κής Αυτοκρατορίας ». Οι ποινές της αντιπαγανιστικής νομοθεσίας.
Z.MIGNE – »Patrologiae Cursus Completus » ,{ Socrates et Sozomenus }.
Ο Θεοδόσιος , ο Ελλάδιος και ο Αμμώνιος.
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ : ΙΠΠΗΣ – ΒΑΤΡΑΧΟΙ .
ΤΑ ΘΑΡΓΗΛΙΑ
ΑΘ.ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία ».
<< Τα Θαργήλια τα εόρταζαν οι Αθηναίοι την 6η και 7η του μηνός Θαργηλιώνος. Θαργήλια καλούνται εκ των θαργηλίων. Θαργήλιοι = πάντες οι καρποί. Θαργήλιος = η χύτρα , που βράζουν οι καρποί. Ιεροί ήσαν οι πρώτοι καρποί που έβραζαν στη χύτρα και προσφέρονταν στους θεούς. Την δεύτερη μέρα των Θαργηλίων {;} γινόταν ο καθαρισμός της πόλεως. Ο καθαρισμός γινόταν ως εξής. Διορίζονται δύο άνδρες ή κατ’ άλλους ένας άνδρας και μία γυναίκα ,ως μεσίτες δηλαδή και των δύο φύλων ,οι οποίοι καλούνταν Φαρμακοί ή Σύμβακχοι {= συν + Βάκχος }.Και ο μεν άνδρας είχε στον τράχηλό του μαύρα σύκα η δε γυναίκα λευκά. Μετά εκόμιζαν το Ιερείον {;} στον διορισμένο τόπο , όπου είχαν τυρί , πόππανα {=Πόπανα: επίπεδο ψωμί με ένα έπαρμα (κουμπί) στο κέντρο (ο ομφαλός) ή περισσότερα (μονόμφαλα ή πολυόμφαλα) } και σύκα. Μετά , αφού γινόταν η θυσία , το χτύπαγαν αυτό [ Ιερείον ] εφτά φορές με θαλασσοκρέμμυδο , με σύκα ήμερα και με άλλους καρπούς .Τέλος το έκαιγαν με ήμερα ξύλα και λίχνιζαν την τέφρα στη θάλασσα. Αυτοί οι καθαρμοί γίνονταν πάντοτε και παντού για την αποτροπή κακού { λοιμός , λιμός κ.τ.λ }
ΣΩΚΡ.ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών Αρχαιοτήτων ».
Γιατί ονομάστηκαν Φαρμακοί ; Υπάρχουν δύο εκδοχές : α] Κατά τον Ίστρο [ ή τον Αρποκρατίωνα } ονομάσθηκε από τον Φάρμακον , ο οποίος έκλεψε τις ιερές φιάλες του Απόλλωνος και αφού τον έπιασαν , τον τιμώρησαν -ίσως – δια θανατηφόρου λιθοβολισμού. Και τα ,αγόμενα{;} στα Θαργήλια τούτων απομιμήματα είναι. β] Κατά τον Ελλάδιον οι εξιλαστήριες θυσίες έγιναν κατά πρώτον για τον καθαρισμό της πόλεως από επιδημική νόσο , επειδή ενέσκηψε λοιμός στους Αθηναίους μετά τον θάνατο του Ανδρόγεω από την Κρήτη.
BOYTHΡA / BΡETOY /ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ – » Λεξικόν Ιστορίας και Γεωγραφίας ».
Ελλάδιος ο Αλεξανδρεύς ήταν ιερέας του Διός. Χρημάτισε δάσκαλος Σωκράτους του ιστορικού ,επί Θεοδοσίου του μικρού. Συνέταξε << Λέξεων συναγωγή >> το οποίον έχει χαθεί.
ΑΘ.ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία «.
Ο Φαρμακός ονομάζεται και κάθαρμα και κραδησίτης. Κραδίης νόμος= το αυλητικό μέλος , το αδόμενον στην τελετή αυτή.
ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».
<< εκπεμπομένοις φαρμάκοις >>.Τους φαρμακούς ,έδιωχναν έξω από τα όρια της πόλης.Ούτε τους φόνευαν , ούτε τους έκαιγαν..!
ΦΙΝΕΑ – » Γιορτές Αρχαίων Ελλήνων ».
Η συμβολική θυσία των Φαρμακών .Τα γενέθλια της Αρτέμιδος .Η Δήμητρα Χλόη .Ο »κραδίης νόμος ».
Ι.ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’.
Κατά τους Κλασσικούς χρόνους φαίνεται ότι περιορίζεται η θυσία αυτή σε εικονική αναπαράσταση .Η αρχική αιτία της θυσίας μας είναι άγνωστος. Επίσης είναι άγνωστον εάν οι θυσίες αυτές γίνονταν περιοδικώς ή ετησίως ή εάν τελούνταν μετά από κάποια θεομηνία.
Π.ΚΑΒΒΑΔΙΑ – » Προ’ι’στορική Αρχαιολογία », [σ.748] .Θρησκείες και Λατρεία.
Η στο θείον απονεμομένη λατρεία κατά τους Κρητομυκηνα’ι’κούς χρόνους ΟΥΣΙΩΔΩΣ δεν διαφέρει της λατρείας κατά τους ιστορικούς χρόνους .!
{ συνεχίζεται }
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ – ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ.