ΛΕΞΙΚΟΘΕΑΤΡΟΝ ΙΙ .

Από τα αρνητικά χαρακτηριστικά της εποχής μας – όπου όλα καταρρέουν εξ αιτίας της παρατεταμένης παρακμής και της προχωρημένης σήψης ,όπου την θέση του λογικού καταλαμβάνει το παράλογο και το παρά φύσιν αντικαθιστά το κατά φύσιν – είναι η αυξανόμενη ρευστότητα { το ευμετάβλητον , η αστάθεια } ,η γενική σύγχυση { η ασάφεια ,η αδυ-ναμία διακρίσεως των ορίων } ,η αμφισβήτηση των πάντων ,ο φόβος για το αύριο. Σύγχυση [ συν + χέω ] είναι το ανα-κάτεμα ανομοίων πραγμάτων ή λέξεων ή εννοιών ,κάτι που δυσκολεύει την αναζήτηση για το τί είναι αληθινό , βέβαιο ,πραγματικό .Σήμερα η έρευνα για την αλήθεια δεν πάσχει από ελλιπή πληροφόρηση , τουναντίον πάσχει από » υπερ-πληροφόρηση» και γενικευμένη παραπληροφόρηση. Ποία από όλες αυτές τις »πληροφορίες» , που κυκλοφορούν αδέ-σποτες παντού, είναι πράγματι πληροφορία [ = αυτή που φέρει πλήρως, η γεμάτη από κάτι ] ,που μπορεί να οδηγήσει στην γνώση ; Υπάρχει δρόμος ασφαλής εκτός από τον έλεγχο της αξιοπιστίας αυτών των »πληροφοριών» ή »γνώσεων» ,που προσφέρονται απλόχερα γύρω μας και ειδικά στο διαδίκτυο ; Όχι ! Η μόνη οδός αληθείας είναι η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης ,η τέχνη του να διακρίνει κανείς το αληθές από το ψευδές και εν τέλει η μέθοδος της επιστημονικής έρευνας . Και διαφέρει η απλή έρευνα από την επιστημονική στο εξής : η απλή έρευνα δεν βασίζεται σε επιστημονική μέθοδο, επειδή δεν χρειάζεται να φτάσει σε βάθος , γι’ αυτό και δεν έχει ανάγκη αποδείξεων ‘ τα αντίθετον ισχύει για την επιστημονική. Η επιστημονική έρευνα για παράδειγμα στις κλασσικές σπουδές , προϋποθέτει την επαρκή γνώση της ελληνικής και λατινικής γλώσσας , την ικανότητα αναζήτησης και κριτικού ελέγχου των πηγών , την διασταύρωση των στοιχείων ,την ικανότητα διάκρισης των πλαστών από τα γνήσια χειρόγραφα , την χρονολόγηση , την αφαίρεση ενίοτε των συγγραφικών υπερβολών ή των μετέπειτα προσθηκών σε ένα κώδικα κ.τ.λ.

Γ. ΓΑ’Ί’ΤΗ – » Το χρηματιστήριο / Αδιαπέραστο / Το κίτρινο » { 1977 }.

Α’.ΜΕΡΟΣ .

ΠΟΛΛΟΙ ΜΕΝ ΟΙ ΑΥΤΟΚΛΗΤΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ,ΟΛΙΓΟΙ ΔΕ ΟΙ ΕΚΛΕΚΤΟΙ .

Διότι στις τελετές [ προς τιμήν του Βάκχου Διονύσου ] πολλοί μεν είναι αυτοί που κρατούν τους νάρθηκες [ νάρθηξ : φυτό, του οποίου τα στελέχη χρησίμευαν σαν ράβδοι (θύρσοι) των πανηγυριστών του Διονύσου ] , παύροι [ = ολίγοι ] δε οι Βάκχοι [ οι ένθεοι και ένθερμοι θιασώτες του Βάκχου, οι πραγματικοί λατρευτές ,που βρίσκονταν σε κατάσταση ιεράς μανίας , έξαψης ].

<< Διότι πολλοί είναι οι προσκεκλημένοι στην βασιλείαν του Θεού, αλλά ολίγοι είναι οι εκλεκτοί >>.

Η ΕΡΕΥΝΑ.

Έρευνα μπορεί να θεωρηθεί μία φιλοσοφική αναζήτηση , μία επιστημονική εξέταση ,μία εξερεύνηση ή απλώς ένα λεπτομερές ψάξιμο ,η οποία δια της συλλογής εγκύρων πληροφοριών προσπαθεί να διευκρινίσει αμφισβητούμενα πράγματα ή να απαντήσει σε απλά ερωτήματα και σύνθετες πεύσεις με σκοπό να επιλύσει, κατά το δυνατόν , ποικίλα προβλήματα στην ζωή του ανθρώπου .Τα είδη ερευνών είναι πολλά ,όπως η επιστημονική έρευνα [ φιλολογική , βιβλική [ των Γραφών } , μαθηματική , αστρονομική κ.α. ] , η κοινωνική ,η οικονομική, η σωματική ,η ψυχική ,η έρευνα κατ’ οίκον κ.τ.λ. Μοναδικός στόχος της ερεύνης είναι η αποκάλυψη της αληθείας .

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Α’.

Μέθοδος έρευνας .

Η έρευνα στα φιλολογικά αρχίζει από τα λεξικά. Όπως είπε και ο Διδάσκαλος του Γένους Αδ. Κοραής : ‘‘Το πρώτο βιβλίο κάθε έθνους είναι το λεξικό της γλώσσας του ‘‘. Όμως ,ποία απ’ όλα τα λεξικά ; Η ελληνική γλώσσα είναι μία ,σε διάφορες μορφές ανάλογα με την χρονική περίοδο .Συνεπώς η έρευνα αρχίζει από τα Ομηρικά λεξικά , τα λεξικά των κλασσικών χρόνων , της Ελληνιστικής περιόδου , της Ρωμαϊκής , της Βυζαντινής ,τα νεώτερα μέχρι και τα σύγχρονα. Πραγματικά , Αληθινά Λεξικά είναι αυτά ,που έχουν και ετυμολογία. Μεγάλη σημασία εδώ έχει η ορθογραφία .Η ορθογραφία οδηγεί στην ετυμολογία και η ετυμολογία προϋποθέτει την ορθογραφία . Τούτα βοηθούν τον ερευνητή ,εάν έχει τις απαραίτητες γνώσεις , να ελέγξει το έτυμον της λέξεως που αναζητεί [ εν προκειμένω της λέξεως έρευνα ] .


Ι. ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν » // H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Σ.ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ.ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα F ».

ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».

ΑΡΙΣΤ. ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – » Λεξικό της κοινής νεοελληνικής » // ΑΚΑΔ.ΑΘΗΝΩΝ – » Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής γλώσσας ». 

Στα λεξικά αυτά δεν υπάρχει ΕΤΥΜΟΛΟΓΊΑ και αναφέρουν απλώς αγγλικές ή γαλλικές λέξεις για την έρευνα.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Β».

Έλεγχος αξιοπιστίας των συμπληρωματικών πηγών ,

Εκτός των γνωστών και εγκύρων ετυμολογικών λεξικών υπάρχουν και αξιόλογα δοκίμια με ενδιαφέρουσες ετυμολο-γικές αναλύσεις ,που βοηθούν στην προσέγγιση του νοήματος της λέξεως . Αυτά πρέπει να ελέγχονται ως προς την αξιοπιστία τους ,ειδικά εάν αναφέρονται σε αμφιβόλου ποιότητας πηγές.

ΓΙΑΝ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Η γλώσσα των Ελλήνων είναι η γλώσσα που ομιλεί η φύση », { σελ.45 }.

Στα αρχαιοελληνικά λεξικά υπάρχουν και το ουσ. έρα [=γη] και το ρ. ευνάω -με όλες τις σημασίες του – και η ευνή και η εύνις και ο ευναστής .Η ετυμολογική ανάλυση όμως [ έρα +ευνάω = έρευνα ] δεν συμφωνεί με τα ετυμολογικά λεξικά .Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απορριπτέα. Διότι προσθέτει μία ενδιαφέρουσα οπτική , χωρίς όμως η ετυμολογική ανάλυση της λέξεως να είναι επισήμως αποδεκτή { Εάν αντικατασταθεί το έρα με το ερέω [ δηλ. έρευνα : ερέω < είρω [ Α’ ] + ευνά / ευνή ] , τότε έρευνα [ μεταφ.] = επίμονη αναζήτηση με έρωτα και κάνοντας ερωτήσεις περί της ευνής δηλ. της φωλιάς , της συζυγικής κλίνης ,του λέκτρου , όπου εκεί όλα γεννώνται . Ο πραγματικός ερευνητής πάντα στοχεύει την πηγή της αληθείας }. Συνελόντι ειπείν ,στα ολοκληρωμένα Λεξικά*[ που περιέχουν και ετυμολογία ] διαπιστώνουμε τεκμηριωμένα ,ότι η λέξη έρευνα ετυμολογείται από την ρ.*{ ΕΡΕΦ- } > ρ. είρω [Α’] > ρ. Ερέω [ Α’] = [ανα] ζητώ , ερωτώ , εξετάζω. Άρα οι αναφερόμενες ετυμολογικές προτάσεις για την λέξη έρευνα { έρα + ευνάω ή ερώ + ευνή } ,αν και είναι δυνατόν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των ερευνητών , εν τούτοις δεν παύουν να είναι αποτέλεσμα μίας εικασίας .Συνεπώς μπορούν να σταθούν μόνον ως προτάσεις συμπληρωματικές ,διότι δεν μπορούν να τεκμηριωθούν.

H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Έρα [ terra ] =γη. Ευνάω / ευνάζω ,Ευνάζομαι , Ευνή.

Η ΜΕΘΟΔΟΣ

μέθοδος:  (μετά + οδός ), αναζήτηση, επιδίωξη, κατάκτηση, [ ιδ.], κατάκτηση γνώσης, επιστημονική αναζήτηση, έρευνα, ερευνητική μέθοδος.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης »[ Β’. σελ.89 ].

Η μέθοδος [ μετά + οδός ].


Ταξιδεύετε σε μία άλλη διάσταση .Μία διάσταση ,όχι μόνον της εικόνας ,αλλά και του πνεύματος .Ένα ταξίδι σε μία φανταστική χώρα ,της οποίας τα σύνορα είναι μόνον αυτά : της φαντασίας [ και της ανοησίας ].


Εισέρχεσθε στον »ιερόν χώρον » της παραφιλολογίας ,παραγλωσσολογίας παρετυμολογίας, παραρχαιολογίας , παραϊστορίας ,παραθεολογίας ,παραμυθολογίας ,παραψυχολογίας ,παραφυσικής ,παραχημείας ,παραπολιτικής και γενικώς στο βασίλειο των »ερευνητών» της παραεπιστήμης και του παραδόξου.

MAX ERNST – » The Horde », { 1927 }.

Ασχολούνται με ανύπαρκτα ,φανταστικά έως και παρανοϊκά πράγματα { όπως η επίπεδη γη , τα ρυπαρά έθνη , οι ερ-πύζουσες ή έρπουσες σκιές , οι εξωγήινες μάχες ,οι αποκαλύψεις συνωμοσιών , οι διαθήκες του Προμηθέα , η ομάδα Ε , ο χαμένος πολιτισμός της Ταρταρίας , οι κρυμμένες χρονοπύλες ,οι ερπετόμορφοι ή σαυροειδείς Ανουνάκηδες ,οι αποκαλύψεις [ διά της επιφοιτήσεως ; ] των Ελευσινίων και λοιπών αρχαιοελληνικών Μυστηρίων , οι διαφόρων ειδών εσχατολογίες [ π.χ. » ο καιρός γαρ εγγύς »] κ.τ.λ. Πολλάκις συμβαίνει να έχουν ανώτερο επίπεδο σπουδών [ π.χ. δικη-γόροι ,φιλόλογοι, μαθηματικοί , φυσικοί , μηχανικοί κ.α. ] , το οποίον όμως δεν τους εμποδίζει να γράφουν τερατο-λογίες και παραλογισμούς σε βιβλία { όπως , ότι το Όργανον του Αριστοτέλους περιέχει κωδικούς για την κατασκευή … ιπταμένου δίσκου !!! }. Το βασικό χαρακτηριστικό σε όλες αυτές τις ευφάνταστες άμα και αλλόκοτες διηγήσεις είναι : i}. η έλλειψη επιστημονικών πηγών [ διότι απλά δεν υπάρχουν ] με αποτέλεσμα την αντικατάσταση των πηγών είτε από την αχαλίνωτη φαντασία του κάθε ημιπαράφρονα ή παράφρονα συγγραφέα είτε από τα σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας ii}.η απόρριψη της Λογικής και τα απανωτά θανατηφόρα λακτίσματα στην κοινή λογική μέχρι την εξόντωσή της , επειδή είναι του… »κατεστημένου »!!

Εκείνοι που ασχολούνται με υπαρκτά πράγματα άξια ερεύνης .Αγαπημένος τόπος – σύμφωνα με τις επιταγές της μό-δας- είναι ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός ,η ανάλυση ή η αποκωδικοποίηση των αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων / χειρογράφων και η μελέτη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας Αυτοί χωρίζονται σε δύο υποκατηγορίες : α} Στους ερευ-νητές { στην πλειονότητά τους ΔΕΝ είναι κλασσικοί φιλόλογοι } ,που χρησιμοποιούν μεν πηγές και κείμενα ,αλλά προχωρούν σε αυθαιρεσίες κατά την απόδοση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην σύγχρονη μορφή της ,αλλοιώνοντας – ενίοτε ή κατ’ εξακολούθησιν ,εκουσίως ή ακουσίως- το αρχαίο κείμενο με αποτέλεσμα να αλλάζει ολοκληρω-τικά ή εν μέρει το νόημά του ,λόγω του βιασμού που υπέστη. β}. Στους επιστήμονες -ερευνητές , που και επιστημο-νικές βάσεις έχουν και μέθοδον ερεύνης διαθέτουν και πηγές παραθέτουν και ικανότητα έχουν στην διασταύρωση και την κριτική των πηγών αυτών. Τα γραφόμενα αυτών έχουν αξιοπιστία ,διότι δεν παρερμηνεύουν ούτε εικοτολογούν ,αλλά βασίζονται πάντα σε γραπτά διακεκριμένων συγγραφέων από εξειδικευμένους εκδοτικούς οίκους , όπου μπορεί ο καθένας να προστρέξει και- ει δυνατόν- να τα ελέγξει .

Tέλος , υπάρχει και μία κατηγορία »ερευνητών – δοκησισόφων» , » τσαρλατάνων -θαυματοποιών » και επιτήδειων »ατζέντηδων »,που γράφουν κάτω από ιδεολογικά κίνητρα βιβλία προπαγανδιστικά υπέρ ή κατά της ελληνικής γλώσ-σας και του ελληνικού πολιτισμού. Από αυτούς οι μεν υπερβάλλουν : »τα πάντα είναι ελληνικά» ,οι δε απαξιώνουν : »τίποτα δεν είναι ελληνικό» [ η έρευνα όμως είναι αυτή που πρέπει να αποδείξει τί είναι και τί δεν είναι ελληνικό ] .Η πικρή διαπίστωση είναι , πως αυτοί οι θεότρελοι, οι μεν Θαυματοποιοί -Τερατολόγοι ή οι δε Σταυροφόροι -κυνηγοί { ghostbusters } καμώνονται- υπό την επήρεια της μεθυστικής ημιμαθείας συνεργεία της ανοησίας- άλλοι ότι γνωρίζουν δήθεν τα μυστικά της ελληνικής γλώσσας ή τον απόκρυφο ελληνικό πολιτισμό και άλλοι ότι γνωρίζουν τάχα τον τρόπο να αποδομούν τα επιχειρήματα των προηγούμενων και να ξεσκεπάζουν τα ψεύδη τους .Ενώ και οι δύο, στηριζόμενοι στατιστικώς στην απαιδευσία της αγέλης και στην απουσία κριτικής σκέψης των πολλών ,τους εκμεταλλεύονται πρόσκαιρα ή διαρκώς.

ΚΩΝ. ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΥ – » Προσεγγίσεις στους Μεγάλους Λογικούς Μύθους », { σελ.61 }.

Προσοχή στα κακέκτυπα σοφιστών, που έχουν -εκτός από ημιμάθεια ή άγνοια – φανερά ή κρυφά ψυχολογικά ή ψυχικά προβλήματα και λυμαίνονται τον χώρο της γλώσσας και της ετυμολογίας, γράφοντας « βιβλία », κάνοντας « διαλέξεις » ή εκπομπές και « διδάσκοντας » υπό τύπον σεμιναρίων, σε πνευματικά ανώριμους τα συντεταγμένα γλωσσικά τους παραληρήματα για να τους ..»αφυπνίσουν’‘ με το αζημίωτο βέβαια!

MAX BECKMANN – » Carnival », { 1920 }.

Εν κατακλείδι , η αληθινή έρευνα [ δηλ. η επιστημονική , διότι η άλλες ασχολούνται με δοξασίες ] χρειάζεται και αποδείξεις με παράθεση πηγών και κριτική των πηγών αυτών και αμεροληψία και τιμιότητα ,χωρίς αυτό να σημαίνει , ότι η έρευνα θα αποδώσει πάντα το αναμενόμενα αποτελέσματα . Όμως η μέθοδος της έρευνας είναι πιο σημαντική κι από τα ίδια τα αποτελέσματα .Διότι η έρευνα είναι πάντα ανοικτή , συνεχίζεται και θα συνεχίζεται ες αεί , θέτοντας εκ νέου ερωτήματα .

ΘΕΟΔ. Γ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Πόθεν και πότε οι Έλληνες ; », [ σελ.545 }.

Η επιστήμη δεν είναι τόσο το « τι » όσο το « πώς », δηλ. το σύστημα και η μέθοδος της έρευνας.

ΚΩΝ.Ι. ΒΟΥΡΒΕΡΗ – » Εισαγωγήν εις την αρχαιογνωσίαν και την κλασσικήν φιλολογίαν », { σελ.101-102 }.

Κεφ. Β’. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Η ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ( INTERPRETATIO ).



α}. Ο χώρος της αναζήτησης.

Τα τελευταία χρόνια έχει κάνει την εμφάνισή του ένας απροσδιόριστος , ελώδης και ομιχλώδης »χώρος » ,αυτοαπο-καλούμενος ως »χώρος της αναζήτησης » ή »χώρος της εναλλακτικής γνώσης και πληροφόρησης » .Υπάρχει άραγε τέτοιου είδους »χώρος» ; Η αναζήτηση ενδέχεται να έχει »χώρο » [ μάλλον τόπο ] ή να μην έχει . Έτσι , είναι δυνατόν , κάποιος να αναζητεί ένα απολεσθέν πράγμα ή ένα εξαφανισμένο προσώπου ,αλλά και άυλα ,πνευματικά ,νοητά αγαθά . Η λέξη αναζήτηση ,δηλαδή , μπορεί να έχει και συγκεκριμένη και αφηρημένη έννοια . Συνεπώς πρώτα πρέπει να προσδιοριστεί το είδος της αναζητήσεως και το αντικείμενο της ,για να έχει κάποια αξία το όποιο αποτέλεσμα. Επομένως ,διαφέρει η αναζήτηση του Θεού από τις αναζητήσεις του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού ή από την αναζήτηση ενός μονοπατιού στο δάσος ή από το ψάξιμο για τα χαμένα κλειδιά του αυτοκινήτου. Κατόπιν τούτου πρέπει ακολουθεί η μέθοδος της έρευνας με αποδείξεις [ αποδεικτικά στοιχεία του ζητήματος που ερευνάαι ] και όχι με ενδείξεις . Χαριτολογώντας ,ο λεγόμενος »χώρος της αναζήτησης » μου φέρνει στην μνήμη το » τετράδιο λίγο απ’ όλα ‘‘, που είχε παλιά ένας μαθητής Γυμνασίου ονόματι Κλέοπας Αγροικόπουλος από ένα ημιορεινό χωριό -την Φουνισκαριά- πλησίον του Αιγίου . Ήταν ένα μεγάλο εκατοντάφυλλο τετράδιο με σκληρό εξώφυλλο , φαγωμένες τις γωνίες και αυτοκόλλητο μία φρουτιέρα ,το οποίο ήταν ‘‘γενικής χρήσης’‘ ,δηλαδή για όλα τα μαθήματα . Όμως περιείχε τόσο κακογραμμένες , σκόρπιες και ανάκατες σημειώσεις , που ούτε ο ίδιος μπορούσε να βγάλει άκρη ούτε άλλος ,εάν βεβαίως έμπαινε στον κόπο να τις διαβάσει.

H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

β ]. Ο χώρος της »εναλλακτικής »γνώσης και πληροφόρησης .

Η προσέγγιση της πληροφόρησης ή γνώσης που δεν βασίζεται στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης αναφέρεται και ως εναλλακτική γνώση ή πληροφόρηση .Συνήθως αυτά τα μέσα είναι ανεξάρτητα και προσπαθούν να προβάλουν δια-φορετικές απόψεις και νέα ,που δεν καλύπτονται από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης .Ουσιαστικά πρόκειται για τα παλαιά undergtound ρεύματα με άλλη , μάλλον άστοχη, ονομασία. Το επίθετον εναλλακτικός -η -ον προέρχεται από το ρήμα εναλλάσσω { εν + αλλάσσω / αλλάττω },που σημαίνει αλλάζω κάτι διαδοχικά με κάτι άλλο , ανταλλάσσω κάτι με κάτι άλλο , μεταστρέφω ,μεταβάλλω , αντικαθιστώ κάτι με κάτι άλλο . Συνεπώς γίνεται αντικατάσταση μεταξύ δύο αντιθέτων διαδοχικά [ εναλλάξ ] δηλ. μία το ένα ,μία το άλλο . Παραδείγματος χάριν ο βηματισμός με εναλλαγή των ποδιών [ εναλλάξ ] ή το εναλλασσόμενο ρεύμα ή η εναλλακτική ιατρική [ μέθοδος θεραπείας δια των ομοίων ] αντί της αλλοπαθητικής [ ενάντια εναντίων εισίν ιάματα ] .»Εναλλακτική γνώση ή πληροφόρηση » σημαίνει π.χ. ότι περιο-δικά και εναλλάξ η θεωρία του Ηλιοκεντρισμού αντικαθίσταται από την θεωρία του Γεωκεντρισμού ή ότι η περί του σφαιροειδή πλανήτη γη θεωρία περιοδικά και εναλλάξ αντικαθίσταται από την θεωρία περί της επιπέδου γης. Αυτό όμως δεν ισχύει ,διότι στην πρώτη έχουμε επιστημονική απόδειξη , ενώ στην δεύτερη αντί για επιστήμη έχουμε γρον-θοκοπήματα αλλόφρονα και παλληκαρισμούς εναντίον της λογικής και της πραγματικότητας ή αλλιώς κοτσάνες !. Δεν μπορούν ,λοιπόν, τα πάντα και πάντοτε να έχουν εναλλακτική πλευρά ,ούτε το κάθε τι μπορεί να εναλλάσσεται με οτιδήποτε.

H .LIDDELL & R. SCOTT » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης » // Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ‘ Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

AKΑΔ. ΑΘΗΜΩΝ – » Χρηστικό λεξικό της Νεοελληνικής γλώσσας » // ΑΡΙΣΤ. ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – » Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής ».

Τα δύο αυτά Νεοελληνικά λεξικά περιορίζονται στο να καταδείξουν ,ότι το επίθετον εναλλακτικός ,η, ον προέρχεται από το ελληνιστικόν εν-αλλακ-τικός = αυτός που εναλλάσσει κάτι ή κάποιον , ανώμαλος [ ασελγής ] ,που έχει δεχθεί σημασιολογική επίδραση [ δάνειο ] από το γαλλ. alternatif ή από το αγγλ. alternative .Ετυμολογικά όμως δεν παρέ-χουν καμμία πληροφορία.

Γ. ΓΑ’Ί’ΤΗ – » Χωρίς τίτλο » { 1970 }.


ΑΛΤΕΡΝΑΤΙΒΑ.

EY.ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΖΗ – ΑΠΕΡΓΗ , ΧΑΡ.ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ – » Βασικό λεξικό ξένων λέξεων της Νέας Ελληνικής».

ISID. MASTROMICHALAKI – » Ελληνογαλλικό- Γαλλοελληνικό Λεξικό » .

ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινοελληνικόν » .

Στα Λατινικά το Alter ,era,erum = 1. ο έτερος 2. ο πέλας , ο πλησίον , έτερος. Συνεπώς δεν είναι γενικά ο άλλος , αλλά συγκεκριμένα από τους δύο ο έτερος. Άρα εναλλακτικός ,είναι αυτός που εντός του έχει δύο που διαδέχεται εναλλάξ το ένα το άλλο .

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».


Β.ΜΕΡΟΣ.

Η αληθής γνώση δεν είναι αποτέλεσμα επιφοίτησης .Κάθε επιφοίτηση έρχεται μετά από επίπονη φοίτηση . Η αληθής γνώση έχει αναβαθμούς [ σκαλοπάτια ] τα οποία χρειάζεται πολύ κόπο να τα ανέβει κανείς ,εάν τα ανέβει .Η αλήθεια δεν είναι πεταλούδα να την αδράξει κάποιος με την απόχη του και να φυλακίσει πεθαμένη για πάντα κοντά του μέσα σ’ ένα βάζο . Η μάχη με την λήθη θα δείξει ,εάν κάποιος είναι ικανός ή μη να προσεγγίσει στην αλήθεια.


Τας θύρας κλείσατε , τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.



Τα ακόλουθα είναι μόνο για τους μυημένους .Δηλαδή αυτούς ,που όταν τα διαβάσουν , [ ανα]γνωρίζουν πράγματα εξ-ειδικευμένα περί της αρχαίας ελληνικής γραμματείας . Μυημένος χαρακτηρίζεται όποιος αντιλαμβάνεται ή κατέχει την ειδική γλώσσα , ώστε να κατανοεί τα σύμβολα και το απορρέον νόημα .Πραγματικά αμύητοι είναι οι αδαείς και οι ημιμαθείς ,που νομίζουν ότι είναι ειδήμονες [ διπλή άγνοια ]. Μία μορφή μυήσεως είναι και οι Φιλοσοφικοί Μύθοι ,όπως οι Λογικοί Μύθοι του Πλάτωνος. Αυτούς δεν μπορεί ο καθένας , ούτε είναι ορθόν και πρέπον , να τους αποκω-δικοποιήσει ,παρά μόνον εξειδικευμένοι δάσκαλοι .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Θεαίτητος », { 155 e }.

ΟΙ [ 4 ] ΑΝΑΒΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ.

Τα είδη της γνώσεως είναι τέσσερα : εικασία , πίστις , διάνοια , νόησις .

ΕΓΚ. ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ ‘– » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα », { σελ. 314 -315 }.
Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Ο γενικός χαρακτήρας και τα θέματα της πλατωνικής γνωσιολογίας ».

Τα στάδια [ ή κλίμαξ ] της γνώσεως από το κατώτερο στο ανώτερον , από την άγνοια στην γνώση :
1}. Εικασία [ < εικάζω < είκω ], γνώση από τις απεικονίσεις των αντικειμένων .
2}. Πίστις [ < πείθω ] , γνώση από τα υπαρκτά αντικείμενα της πραγματικότητας και τα αισθητά γεωμετρικά σχήματα .
3}. Διάνοια [ < διά + νους ] , γνώση από τις μαθηματικές και τις υπόλοιπες επιστημονικές έννοιες.
4}. Νόησις { < νοέω-ώ } , γνώση από τις Ιδέες και τις Πρώτες Αρχές .

Η μεσάζουσα ασταθής κατάσταση της δόξας [ 1,2 ] δεν έχει την σταθερότητα της επιστήμης [ 3,4 ] και παρόλο που δεν είναι άγνοια ,δεν είναι όμως ούτε και γνώση.

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ :

Το διαφορετικό μήκος των γραμμικών τμημάτων συμβολίζει την διαφορά της μετοχής των αντιστοίχων ειδών της γνώσεως στην αλήθεια. Συνεπώς, όπως συμπεραίνουμε από το ανωτέρω σχήμα , τα τέσσερα είδη της γνώσεως μπορούν να συνοψιστούν σε δύο :

Το ένα είναι η γνωστική λειτουργία , που αναφέρεται στα ορατά και αισθητά. Το δεύτερον είναι αυτό που αναφέρεται στα νοητά, δηλαδή στις ιδέες και τις θεμελιώδεις αρχές των επιστημών. Το πρώτο και κατώτερο τμήμα ,που ονομάζει ο Πλάτων γενικώς » δόξαν » ,υποδιαιρείται σε δύο μερικώτερα τμήματα , την εικασία και την πίστη. Το δεύτερον και ανώτερον τμήμα που ονομάζει ο Πλάτων επιστήμη και αλήθεια υποδιαιρείται και αυτό σε δύο μερικώτερα τμήματα ,την διάνοια και την νόηση . Από την διάνοια [ υποθετικός λόγος ] δεν είναι δυνατόν να φθάσει κάποιος στην νόηση [ Ανυπόθετον ] παρά μόνον δια της ενοράσεως [ ενόρασις = η ικανότητα της άμεσης [ βιωματικής ] γνώσεως της ουσίας των πραγμάτων ,χωρίς την μεσολάβηση των αισθήσεων ή της διανοίας ]. Ο χωρισμός αυτός δεν έχει απόλυτη γνωσιολογικήν αξία, διότι χρησιμεύει κυρίως για την εποπτική περιγραφή των φαινομένων.

Γ. ΓΑ’Ί’ΤΗ – » Χωρίς τίτλο » { 1971 }.

Γ’.ΜΕΡΟΣ

Μετά από την έρευνα για την ετυμολογία των λέξεων και την διασταύρωσή τους με επιλεγμένα συμπληρωματικά λεξικά ετυμολογικού ενδιαφέροντος ,έφτασε η ώρα για το τρίτο και δυσκολότερο στάδιο : τον έλεγχο για την ορθή απόδοση του αρχαίου κειμένου στην κοινή ελληνική με σκοπό την αποτροπή της διαστρέβλωσης και αλλοίωσης του νοήματος. Σημειωτέον ,ότι κάθε απόπειρα απόδοσης του αρχαίου κειμένου στην καθομιλουμένη αποτελεί κατά το μάλλον ή ήττον επέμβαση στο έργο του συγγραφέως . Η αληθινή και μόνη οδός κατανοήσεως ενός αρχαίου ελληνικού κειμένου είναι η γνώση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Γ».

Εμβάθυνση στην απόδοση του αρχαίου κειμένου .

Η σημασία των λέξεων , η εννοιολογική σηματοδότηση των λέξεων , οι λέξεις-έννοιες που αντανακλούν την ουσία των πραγμάτων έχουν μεγάλη αξία στο αρχαίο κείμενο .Έτσι χρειάζεται μεγάλη προσοχή ,όταν αποδίδονται λέξεις από την αρχαία ελληνική στην σύγχρονη ,πτωχή , μονοτονική , κοινή ελληνική. Το σύνηθες είναι η αντικατάσταση της α΄ ελληνικής λέξεως με μία β΄ ελληνική λέξη ,που χαρακτηρίζεται ως »συνώνυμη ».Η ελληνική γλώσσα ,όμως, ΔΕΝ έχει συνώνυμα. Ο σωστός δρόμος είναι η ανάλυση της λέξεως { η εύρεση της λεπτής εννοιολογικής της απόχρωσης ,η ανα-κάλυψη του κρυμμένου της νοήματος , η σχέση της με την υπόλοιπη πρόταση } και όχι η αντικατάστασή της [ η οποία πολλάκις είναι ΚΑΙ λανθασμένη ! ]. Ένα σύνηθες λάθος είναι η αντικατάσταση π.χ. της λέξεως αγαθός με την λέξη κα-λός ή της λέξεως καλός με την λέξη ωραίος ή η χρησιμοποίηση λανθασμένων αντιθέτων ,όπως της λέξεως κακός ως αντίθετον της λέξεως καλός . Χρειάζεται μεγάλη προσοχή σε αυτά , διότι εάν δεν ληφθούν υπόψιν καταλήγουν σε κωμικοτραγικά έως και θλιβερά αποτελέσματα. Τότε συμβαίνει οι εκκολαπτόμενοι ,αλλά απαίδευτοι »μεταφραστές », ερμηνευτές , σχολιαστές κυριολεκτικά να »αλλάζουν τα φώτα »στα αρχαία ελληνικά κείμενα .


Ας πάρουμε για παράδειγμα την παρακάτω πρόταση , η οποία αποτελεί την εισαγωγή στο έργο »Μετά τα Φυσικά »του Αριστοτέλους :

Μία συνήθης »μετάφραση » [ το ορθόν είναι απόδοση , μετάφραση λέγεται από μία γλώσσα σε άλλη ] είναι << όλοι οι άνθρωποι από την φύσιν  τους επιθυμούν την γνώση >> ή << Ό­λοι οι άν­θρω­ποι έ­χουν α­πό τη φύ­ση τους έ­φε­ση για γνώ­ση>> ή << Όλοι οι άνθρωποι από την φύση τους διψούν για μάθηση >> ή << Όλοι οι άνθρωποι από την φύση τους θέλουν την γνώση >>. Ποίες είναι σωστές και ποίες λανθασμένες από αυτές τις αποδόσεις ; Το ρήμα . ‘ορέγονται» είναι το ίδιο με το ‘επιθυμούν» ή το »διψούν» ή το »έχουν έφεση » ή ‘ το »θέλουν » ; Το απαρέμφατον » ειδέναι » είναι το ίδιο με το ουσια-στικό » γνώση » ή » μάθηση » ; Εάν ισχύει αυτό , γιατί ο Αριστοτέλης χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο ρήμα και απαρέμ-φατο ; Μήπως με την αντικατάσταση αυτών ,αλλάζει και το νόημα του κειμένου ;

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { 980 a }.

Eπειδή το ορέγομαι = απλώνω το χέρι μου να πιάσω κάτι [ άρα αυτό είναι εντός του οπτικού μου πεδίου και δίπλα μου ] και το ειδέναι [ απρμφ. του οίδα < είδω = βλέπω και γνωρίζω ] = γνωρίζω κάτι αφού το έχω δει , tότε :

Οι αισθήσεις της οράσεως και της ακοής καλούνται σχηματικά και ανώτερες αισθήσεις ,διότι είναι αισθήσεις ,που συντελούν στην γνώση μιας και ουσιαστικά μας υποδεικνύουν τις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των πραγμάτων. Ιδιαιτέρως δε η όραση [ εκεί βασίζεται η λεγόμενη εποπτική διδασκαλία ] τονίζει ο Αριστοτέλης.

Α. ΟΡΕΞΙΣ .

H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ορέγω ,ορέγομαι. Θέλω -μπορώ .Επιθυμία- βούλησις.

ΒΟΥΛΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΕΘΕΛΕΙΝ

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν ομοίων κα διαφόρων λέξεων ».

Το βούλομαι πρέπει να λέγεται μόνον για τα λογικά { βούληση έχουν μόνον οι άνθρωποι ,ως έλλογα ζώα ,διότι έχει σχέση με την βούλευση και την προαίρεση } ,ενώ το θέλω τίθεται και επί αλόγου ζώου.

Έχει διαφορά το βούλομαι με το θέλω και το επιθυμώ .Όπως έχει ομοιότητα το εμπορώ [ εν + πόρος < περάω = περνάω απέναντι ‘ εξ ου και περάτης , έμπορος } , ημπορώ ,μπορώ με το εθέλω. Το »δεν θέλω» ισοδυναμεί με το » δεν μπορώ ».

Β. ΕΙΔΕΝΑΙ .

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Είδω ,{ F }ίδω , {Λατ.} video = βλέπω . Οι σημασίες του κατανέμονται σε δύο ομάδες : α]. Βλέπω β]. Γνωρίζω.

ΟΡΩ – ΟΙΔΑ .

Το ορώ και το οίδα σχετίζονται ως ρήματα γνώσεως. Το μεν ορώ μεταφορικά τίθεται επί της διανοητικής »οράσεως» , το δε οίδα σχηματίζει τους παρελθοντικούς χρόνους από το γιγνώσκω.

H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».

ΓΙΓΝΩΣΚΩ – ΟΙΔΑ

Το γιγνώσκω και το οίδα είναι και τα δύο ρήματα γνώσεως. Το οίδα ουσιαστικά είναι ρήμα παρελθοντικού χρόνου [ παρακείμενος [του είδω Β ] με σημασία ενεστώτος , δηλ. έχω γνωρίσει ,αφού έχω ιδεί ] και δανείζεται τους χρόνους του από το γιγνώσκω .Το γιγνώσκω δεν είναι απαραίτητα γνώση διά των ομμάτων [ δια της οράσεως ] και σημαίνει την άμεση μάθηση [ μαθαίνω να γνωρίζω ].

H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».

ΕΙΔΗΜΩΝ – ΕΠΑ’Ί’ΩΝ .

Το οίδα { < είδω Β } και το επα’ί’ω είναι σημαντικά ρήματα γνώσεως δια των ανωτέρων αισθήσεων [οράσεως και ακοής ] .Επα’ί’ων είναι π.χ. ένας ακουστικός φοιτητής ή σπουδαστής .Ειδήμων είναι ο ειδικός , ο έχων και εικόνα του πράγματος . Και οι δύο είναι γνώστες από διαφορετικούς δρόμους ο καθένας.

Eἰδήμων (*εἴδω Β) : γνωρίζω , είμαι ειδικός σε κάτι ,έμπειρος ,γνώστης μέσω της οράσεως .
Ἐπαίων { ἐπί + ἀΐω } : .ακούω με προσοχή , αντιλαμβάνομαι μέσω της ακοής, κατανοώ, καταλαβαίνω .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Τα Μετά τ Φυσικά », { 982 b }.

Διά το θαυμάζειν οι άνθρωποι ήρξαντο φιλοσοφείν. Φιλόμυθος ο φιλόσοφός .Ο μύθος σύγκειται εκ θαυμασίων.

Γ. ΓΑ’Ι’ΤΗ – » Μέσα στο κενό / Μαύρη κορνίζα σε προφίλ / Μαύρο – άσπρο », { 1978 }.

Η ΜΙΜΗΣΙΣ.

Μίμησις είναι το μιμείσθαι . Η παράστασις διά της τέχνης .Η εικόνα , το ομοίωμα.

ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ »ΗΛΙΟΥ ».

H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί ποιητικής », { 1448 b }.

Την ποιητική γέννησαν δύο αιτίες ,που είναι και οι δυο φυσικές. Η μίμηση, είναι σύμφυτη στους ανθρώπους από την παιδική τους ηλικία και αυτό που κάνει τους ανθρώπους να διαφέρουν από τα άλλα ζώα είναι, ότι ο άνθρωπος είναι το πιο μιμητικό από τα άλλα ζώα και τις πρώτες γνώσεις του τις αποκτά με τη μίμηση. Τα προϊόντα της μίμησης προκα-λούν ευχαρίστηση σε όλους τους ανθρώπους. Απόδειξη γι’ αυτό είναι ότι πράγματα που μας προκαλούν δυσαρέσκεια όταν τα βλέπουμε, όταν αντικρίζουμε τις πιο ακριβείς απεικονίσεις τους , μας προκαλούν ευχαρίστηση π.χ. οι εικόνες ευτελέστατων ζώων ή νεκρών. Αιτία είναι το ότι η γνώση και η κατανόηση των πραγμάτων δεν είναι κάτι το εξαιρετι-κά ευχάριστο μόνο στους φιλοσόφους, αλλά και στους άλλους ανθρώπους , αυτοί όμως μετέχουν σ᾽ αυτήν μόνο για μικρό χρονικό διάστημα.

Σχόλια Ι. Συκουτρή :

I.Ο Αριστοτέλης εκφέρει με κάθε επιφύλαξη ‘‘εοίκασι » [ έοικα = είμαι όμοιος, φαίνομαι όμοιος // παρακ. με σημασία ενεστ. < είκω } Ως υπόθεση ,όπως θα λέγαμε σήμερα , την γνώμη του περί της αρχής της ποιήσεως Οι αρχές της ποιήσεως είναι φυσικές όχι υπερφυσικές , όπως η μυθική παράδοση περί ορισμένου Θεού [ Απόλλωνος ,Ερμού , Μουσών ] ή ήρωος [ Ορφέως , Λίνου κλπ.] ο οποίος εφεύρε την ποίηση , ή η πεποίθηση περί της θείας μανίας , η οποία κάμνει κάποιον ποιητή [ Πλάτων , Δημόκριτος ]. II.Οι δύο αιτίες της ποιήσεως είναι : α]. το μιμείσθαι ,δηλαδή το ένστικτο της μιμήσεως ,όπως λέμε σήμερα β]. το χαίρειν τοις μιμήμασι, δηλ. ,ότι όχι μόνον ο μιμούμενος ευχαριστείται με την ενέργειά του να μιμείται [ όπως συμβαίνει στο παιχνίδι , όπου την ηδονή δημιουργεί αυτή η ίδια η ενέργεια του σώματος και της ψυχής , και μόνον αυτή ], αλλά και οι άλλοι ευφραίνονται με τις απομιμήσεις του.. Αυτοί οι δύο παράγοντες της καλλιτεχνικής ζωής , είναι η αρχή της μιμήσεως από την άποψη αυτού που δημιουργεί και από την άποψη αυτού που απολαμβάνει το καλλιτέχνημα.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Προβλήματα ». Λ. Όσα περί φρόνησιν και νουν και σοφίαν. [6].

Ο άνθρωπος είναι το πιο μιμητικόν από όλα τα ζώα. Η ιδιότητα αυτή τού επιτρέπει να μαθαίνει

»Οι πρώτες γνώσεις [ ακόμη και στο επάγγελμα ] αποκτώνται ,όχι δια της θεωρητικής ανασκοπήσεως των αιτίων και των σκοπών και των μέσων εκάστης πράξεως ,αλλά και δια της απομιμήσεως ‘ συνδέεται τούτο προς την θεμελιώδη σημασία της έξεως στο παιδαγωγικό σύστημα του φιλοσόφου. Και το ζώο μιμείται ,αλλά και ολιγωτέρα και ολιγώτερον συνειδητά» . { Ι. Συκουτρής ].

Η ΜΑΘΗΣΙΣ

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί ποιητικής », { 1448 b }.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ,η μάθηση δεν είναι μία απλή απόκτηση γνώσεως κάποιου αντικειμένου , αλλά συμμετο-χή και επικοινωνία με το πράγμα , προς το οποίο κατευθύνεται η γνωστική μας ενέργεια .Επομένως η μάθηση δεν εί-ναι μία λεπτή νοητική εκδήλωση ή μία νοησιοκρατική έκφραση,αλλά μία ενεργός μέθεξη σε ό,τι προσεγγίζουμε διαμέ-σου αυτής. Μανθάνω σημαίνει ,λοιπόν, μετέχω διά παντοίων τρόπων σ’ αυτό το πράγμα που απευθύνεται η γνώση και εξ αιτίας δε της συμμετοχής αυτής στο πράγμα, το οποίο είναι το αντικείμενο της γνώσεως ,αισθάνομαι ηδονή [χαρά].

ΣΧΟΛΙΑ Ι.ΣΥΚΟΥΤΡΗ .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική », { 1371 a -b }.

Kαι το μανθάνειν και το θαυμάζειν είναι ηδύ .Διότι μέσα στον θαυμασμόν υπάρχει η επιθυμία τής μαθήσεως ,ώστε το θαυμαστόν είναι επιθυμητόν , και με την μάθηση ο άνθρωπος αποκαθίσταται στην αληθινή του φύση…

H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Γ. ΓΑ’Ί’ΤΗ – » Αυτοκινητόδρομος »{ 1976 }.

Ο ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ.

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Ασπίς Ηρακλέους » , { στ. 139-140 }.

» Θαύμα ιδέσθαι ‘‘= χάρμα οφθαλμών.

H .LIDDELL & R. SCOTT – » Mέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης »

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Θεαίτητος », { 155 a }.

Το θαυμάζειν τίθεται ως αρχή του φιλοσοφείν . Η αναστάτωση της ανθρωπίνης ψυχής ενώπιον των αποριών της , ενεργοποιεί την αίσθηση της ελλείψεως της γνώσεως και ωθεί τον φιλόσοφο στον στον στοχασμό.

Ο Πλάτων στον »Κρατύλο » συνάπτει την Ίριν με το ‘είρειν‘ [ =λέγειν ,408 b ] και το είρειν’ με την διαλεκτική [ 398 b ]. Έτσι η Ίρις [ φιλοσοφία ] είναι κόρη του Θαύμαντος [ θαυμασμού ].

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν ομοίων και διαφόρων λέξεων ».

[ τερατόομαιούμαι { Μέσ.} = προσβλέπω κάτι ατενώς ως κάτι πράγματι θαυμαστόν , αποθαυμάζω [ = δείχνω μεγάλο θαυμασμό σε κάτι ,εκπλήττομαι ] χάσκων [ =  μένοντας με το στόμα ανοιχτό ].Τέρας [ τείρος ] = σημάδι, ασυνήθιστο φαινόμενο .Τα τείρεα =αστερισμοί στον ουρανό, ουράνια σημάδια. Σημείον = σύμβολο, σημάδι που προέρχεται από τους θεούς, οιωνός, χαρακτηριστικό γνώρισμα ]. Εναργής ,ες [ εν + αργός =λαμπερός ] = ορατός, ψηλαφητός, με σωματική μορφή [ κυρ. ως το εμφανής ].

Γ. ΓΑ’Ι’ΤΗ – » Γιομιστή κεφαλή / Πολλαπλό πορτραίτο », { 1969 }.

Η ΙΡΙΣ.

Η Ίρις είναι δευτερεύουσα θεότητα του Ολύμπου .Ανήκει στην ακολουθία των Μεγάλων Θεών και εκτελεί χρέη αγγε-λιοφόρου ,όπως ο Ερμής . Παριστάνονταν νέα με ποικιλόχρουν βραχύ χιτώνα , με μεγάλες πτέρυγες στους ώμους ,με φτερωτά σανδάλια και με κηρύκειον ,όπως ο Ερμής. Επτάχρωμος [ αλληγορία του ουρανίου τόξου ] χαρασσόταν στον ουράνιο θόλο ο δρόμος της ,τον οποίον ακολουθεί κατά την πτήση της η ευκίνητη Θεά , όταν έτρεχε να φέρει από την Στύγα το απαιτούμενο νερό ,για τον Όρκο των Θεών , σε χρυσή υδροχόη.

ΑΠΟΣΤ. ΓΟΝΙΔΕΛΗ – » Ησιόδου ,’Θεογονία’ », { στ.265-57 }.

ΕΥ.ΜΠΕΞΗ / Γ. ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ – » Ησιόδου ,’Θεογονία’ » { στ. 265-57 }.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία ». { σελ.224 }.Κεφ. ΚΑ’. Περί της Ίριδος και Άρκης.

Η Ίρις ήταν θυγατέρα του Θαύμαντος και της Ηλέκτρας [ κόρης ] του Ωκεανού .Είχε αδελφές τις Άρπυιες ,την Αελλώ [ < άελλα = γρήγορη σαν θύελλα ] και την Ωκυπέτη [ < ωκύς [= γρήγορος ] + πέτομαι = ταχέως πετομένη ].

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », { σελ. 36 }. Κεφ. Δ’. Περί του Θαύμαντος .

Θαύμας . Θεός των νεφών και των παραδόξων μετεωρολογικών φαινομένων .

Πομπηία : Ίρις ,προπομπός σε γαμήλιες τελετές , Ζευς και Ιδαίοι Δάκτυλοι [;]. Τοιχογραφία από το »Σπίτι του τραγικού ποιητή » { ~75 π.Χ. } .Nεάπολη , Museo Nazionale Archaiologico .

Στην ανατομία του οφθαλμού ίρις [ κοινώς ίριδα ] ονομάζεται το δισκοειδές διάτρητο διάφραγμα στην πρόσθια μοίρα του οφθαλμού ,που βρίσκεται μεταξύ του κερατοειδή χιτώνα και του φακού και στο μέσον της οποίας βρίσκεται το άνοιγμα της κόρης.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Μεταβατική χαρακτηρίζεται η περίοδος η οποία μεσολαβεί μεταξύ δύο εποχών και έχει ως ιδιαίτερο γνώρισμα το σύντομο χρονικό διάστημα που διαρκεί. Μεταβατική ιστορική περίοδος είναι η ενδιάμεση κατάσταση όπου το πα-ρακμιακό και παλαιό δεν έχει ακόμη πεθάνει και συμπλέκεται ή συγχέεται με το ανθηρό και νέο .Το νέο που έχει μεν αμυδρά εμφανιστεί ,αλλά ακόμη δεν έχει εδραιωθεί . Πόσο διαρκεί αυτό το πέρασμα [ ή αλλιώς ποιοτικόν άλμα ] ; Δυ-στυχώς ο ιστορικός χρόνος διαφέρει από την χρονική διάρκεια του ανθρωπίνου βίου και δεν πρέπει να ταυτίζονται. Ο ιστορικός χρόνος μετριέται σε αιώνες, ο χρόνος του ανθρωπίνου βίου σε έτη. Η μεταβατική ιστορική περίοδος , λοι-πόν, λειτουργεί πάντα ως προθάλαμος μίας »Νέας Εποχής» που ακολουθεί.Αυτό δεν σημαίνει ,ότι αναγκαστικά η επό-μενη »Νέα Εποχή » θα είναι καλλίτερη [ φάση ακμής ] από την προηγούμενη ,διότι μπορεί να συμβεί και το αντίθετο : να είναι χειρότερη [ φάση παρακμής ].

OΔ.ΕΛΥΤΗ – » Ιδιωτική οδός ». [ Δ’ ].




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

ΑR.SCHOPENHAUER – » Περί ανάγνωσης και βιβλίων », { 295 a }.

Tο κοινό διαβάζει βιβλία , όχι όμως και τα ίδια τα έργα των κλασικών. Διότι προτιμά να διαβάζει μόνο ό,τι είναι φρεσκοτυπωμένο.

===========================================================================================

7.Κρατύλος ή περί ορθότητος ονομάτων .

6.Χαρμίδης ή περί σωφροσύνης.

5.Ευθύφρων ή περί οσίου.

4.Αντιγόνη { Antigone } iv.

3.Πρoστατευμένο: Αντιγόνη { Antigone } iii .

2.Αντιγόνη { Antigone } ii .

1.Αντιγόνη { Antigone }.




Περί ευθυμίας { De tranquillitate animi }.

Ο Πλούταρχος  γεννήθηκε  περί το  50 μ.Χ. στην Χαιρώνεια της Βοιωτίας .Υπήρξε από τους πιο επιφανείς συγγραφείς και βιογράφους της Αρχαίας Ελλάδος .Ήταν γόνος πλούσιας οικογένειας και έλαβε σπουδαία παιδεία και μυήθηκε στην φιλοσοφία και στα  μαθημα-τικά από τον Αμμώνιο, αρχηγού της Πλατωνικής Ακαδήμειας. Από τον 16ο -19ο αι.μ.Χ.  ήταν από πιο δημοφιλείς κλασσικούς συγγραφείς. Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ  μάλιστα  έλεγε  :   » Από τα λίγα βιβλία που διαβάζω ακόμη ,προτιμώ τον Πλούταρχο ,από τον οποίον ωφελούμαι περισσότερο .Αυτόν πρώτα διάβασα στην παιδική μου ηλικία ,αυτός θα είναι και η τελευταία ανάγνωση στα γηρατειά μου.Διότι είναι σχεδόν ο μόνος συγγραφέας που δεν διάβασα ποτέ δίχως όφελος ». Ο Πλούταρχος προτίμησε την οικογενειακή ζωή στην Χαιρώνεια ,όπου νυμφεύτηκε την Τιμοξένα και απέκτησε τέσσερις υιούς και μία θυγατέρα την Τιμοξένα ,η οποία ,προς μεγάλη του θλίψη, πέθανε δύο χρονών .Η απώλειά της λύπησε  πολύ την οικογένεια ,γι’ αυτό και ο Πλούταρχος έγραψε τον  »παραμυθητικόν [ παρηγορητικόν ] εις  ιδίαν γυναίκα ‘‘ για την αγαπημένη του σύζυγο.Από το 95 μ.Χ.έως τον θάνατό του διετέλεσε αρχιερέας του μαντείου των Δελφών με ισόβιο ιερατικό αξίωμα. Παρουσιάζεται δε ,ως  σωστός και συμβιβαστικός θεολόγος. Πολέμησε απόλυτα την Επικούρεια φιλοσοφία ,τον Στω’ι’κόν υλισμό  με την μοιρολατρεία του , καθώς και τις δεισιδαιμονίες του όχλου σ’όλον του τον βίον.Έγραψε τους »Παράλληλους Βίους »και τα περίφημα »Ηθικά »,στα οποία άλλοτε υπό  μορφή διαλόγων και άλλοτε υπό μορφή πραγματειών ή διατριβών με παραινετική  και διδακτική διάσταση  αναπτύσσει διάφορα ζητήματα { ηθικής, φιλοσοφίας, επιστήμης, πολιτικής,   αρχαιολογίας,ιστορίας, κ.α } .Πίστευε στην αθανασία της ψυχής και στον κύκλο  της  μετενσαρκώσεως αυτής .

Στις ηθικές διατριβές του Πλουτάρχου, οι οποίες έχουν την μορφή επιστολής  ,είναι  και το » περί ευθυμίας » . Αυτή η επιστολή- πραγματεία  του Πλουτάρχου , που απευθύνεται στον Ρωμαίο αριστοκράτη και φίλο του Πάκκιο [ Paccius / Pacuvius } , είναι η απάντηση  στις διευκρινήσεις ,που του είχε ζητήσει  ο Πάκκιος , σχετικά με τον »Τίμαιο» του Πλάτωνος καθώς  και  με τον τρόπο που είναι δυνατόν να κερδίσει την ευθυμία [ ψυχική γαλήνη ] ,απαλλασσόμενος από προσωπικές απογοητεύσεις και πικρίες του βίου του.Ο Πλούταρχος ανταποκρίνεται μόνο στο δεύτερο αίτημα του φίλου του ,λόγω ελλείψεως χρόνου.

Στην αρχή της επιστολής  ,ο Πλούταρχος, εύχεται στον φίλο του Πάκκιο  ‘‘ευ πράττειν . Σε άλλα έργα του εύχεται απλώς »χαίρειν ». Ποίος είναι ο λόγος  και σε τί διαφέρουν οι δύο αυτές ευχές  ;

                                           » ΕΥ ΠΡΑΤΤΕΙΝ »   –  » ΧΑΙΡΕΙΝ  » .

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Πράσσω / πρήσσω / πράττω : Η ρίζα είναι πιθανώς η ίδια με του περάω [ περνάω ].Η πρώτη σημασία φαίνεται ότι ήταν η του περάν, διέρχεσθαι. Eυ  πράττω  : [ κυρ.]  καλώς  πράττω ,ενεργώ σωστά // άρα  διάκειμαι  καλώς  ,ευτυχώ. Συνεπώς η ευτυχία έχει άμεση σχέση με τις ορθές [ευ] πράξεις ενός ανθρώπου.Κακώς πράττω :  κάνω κάτι εσφαλμένα, ενεργώ κακώς // διάκειμαι κακώς ,δυστυχώ.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ  ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Πράσσω / πρήσσω / πράττω  . Χαίρω.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Γοργίας », { 497a }.

Διαφέρει η χαρά από την ευπραγία ,όπως είναι  διαφορετικό  το ηδύ [ ευχάριστο ] από το αγαθόν.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { Η’,3 }.

H ευπραγία και η ευδαιμονία είναι το ίδιο.Διότι η ευδαιμονία είναι πράξις . Oυδείς  κατακτά την ευδαιμονία ,εάν δεν ευ πράττει.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ηθικά μεγάλα », { Α’ } ,[ 1184 b ].

Η ευδαιμονία  είναι ο σκοπός των αγαθών και το τελειότατο και ταυτίζεται με την ευζωία [ ευ ζην ] και την ευπραξία [ ευ πράτειν  ].» Ήθος ανθρώπω δαίμων’‘-Ηράκλειτος.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Οικονομικός », { XI -8 }.

Οι θεοί δεν επιτρέπουν στους ανθρώπους  το ευ πράττειν  ,αν δεν γνωρίζουν ,όσα πρέπει να κάνουν κι αν δεν επιμελούνται, πώς να τα αποπερατώσουν .

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ  – » Απομνημονεύματα » , { Γ’. IX ,14 }.

Η ευπραξία / ευπραγία διαφέρει από την ευτυχία.

Ευτυχία [ καλή τύχη ] είναι το να επιτύχει κάποιος κάτι από τα δέοντα [ αναγκαία] χωρίς να το ζητάει. Ευπραξία  είναι ,το πώς  να ενεργεί  καλά  [ευ ποιείν ] κάποιος ,αφού μάθει και μελετήσει.Και αυτοί που το επιδιώκουν αυτό , ευ πράττουν [ δηλαδή ευτυχούν, επειδή το κατορθώνουν ].



1. Η  ΤΑΡΑΧΗ  ΤΗΣ  ΨΥΧΗΣ .

2. Η ΨΥΧΙΚΗ ΓΑΛΗΝΗ  { de tranquillitate animi }.

3. Ο ΑΛΥΠΟΣ ΒΙΟΣ.

4. Ο ΛΟΓΟΣ.

5. Η  ΚΥΒΕΙΑ.

6. Η  ΜΙΜΗΣΙΣ.

7. Η  ΦΙΛΑΥΤΙΑ .

8. ΤΟ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΟΝ .

9. Η ΕΚΤΙΜΗΣΙΣ.

10. Η ΣΥΓΚΡΙΣΙΣ.

11. Η ΜΕΜΨΙΜΟΙΡΙΑ.

12. ΤΟ ΑΚΑΤΟΡΘΩΤΟΝ.

13. ΤΟ »ΓΝΩΘΙ Σ’ΑΥΤΟΝ ».

14. Η ΛΗΘΗ  ΚΑΙ Η ΜΝΗΜΗ  { Αλήθεια }.

15. Η ΑΡΜΟΝΙΑ  ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ .

16. Ο ΝΟΥΝΕΧΗΣ .

17. Η ΤΥΧΗ.

18.O ΦΟΒΟΣ  ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ .

19. Η  ΚΑΘΑΡΗ   ΨΥΧΗ .

20. H ΜΥΗΣΙΣ.



KΕΦΑΛΑΙΟΝ  1.

Η  ΤΑΡΑΧΗ  ΤΗΣ  ΨΥΧΗΣ .

Είναι εξαιρετικά χρήσιμο να διαθέτει κανείς πρόχειρους  κι αγαπημένους λόγους ,που  ηρεμούν  την ψυχή, όταν αυτή χάνει τον έλεγχο  και βρίσκεται σε  κατάσταση ταραχής , κυριευμένη από κάποιο πάθος.  Διότι μόνον η λογική  είναι  ικανή να τιθασεύσει το άλογον μέρος της ψυχής μας { θυμοειδές , επιθυμητικόν } και  να συντελέσει  στην αλυπίαν της ψυχής μας Αυτοί οι καταπραϋντικοί λόγοι μοιάζουν με την γνώριμη φωνή του αφεντικού ,που ηρεμεί τα  σκυλιά  του ,όταν αυτά  ερεθίζονται από κάποιον θόρυβο  ,αγριεύονται και αλυχτούν .

bandicam 2020-02-14 17-19-14-199

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ  – » Γνώμαι μονόστιχοι ».

Ο [ καλός ] λόγος είναι φάρμακο για την οργή.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ  – » Κύρου παιδεία », { Α’ ,VI -3-4 }.

Δίκαια πετυχαίνει από τους θεούς και από τους ανθρώπους ,όχι όποιος τους κολακεύει ,όταν έχει την ανάγκη τους ,αλλά εκείνος που τους θυμάται ,όταν είναι ευτυχισμέ-νος .

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  2.

Η ΨΥΧΙΚΗ ΓΑΛΗΝΗ  { de tranquillitate animi }.

Η ψυχική γαλήνη δεν αγοράζεται με την απραξία ,ούτε με την αδράνεια θεραπεύεται  η οδύνη [ πόνος ].Ούτε  οι πολλές [ υπερβολή  ] ή λίγες [ έλλειψη ]  ενασχολήσεις καθορί-ζουν την ευθυμία ή την δυσθυμία ενός ανθρώπου ,αλλά η ποιότητα των πράξεών του ορίζει αυτές καλές ή κακές.Και η παράλειψη των καλών πράξεων είναι το ίδιο με την εκτέλεση  των κακών πράξεων.

bandicam 2020-02-15 14-15-34-999

ΟΜΗΡΟΥ  – » Ιλιάς », { Σ’,104 }.

» Άχθος αρούρης ». Ήμαι = κάθημαι, κάθομαι .Eτώσιος [< ετός   επιρρ.] = άχρηστος,ανωφελής . Άχθος = βάρος { > αχθοφόρος }. Άρουρα  = οργωμένη ,καλλιεργημένη γη  { < αρώ  ,πρβλ. αρουραίος : μυς των αγρών, άροτρον : αλέτρι }.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  3.

Ο ΑΛΥΠΟΣ ΒΙΟΣ.

Άλυπον είδος βίου δυστυχώς δεν υπάρχει . Υποφέρουν από τα βάσανα της ζωής  και  λυπούνται πλούσιοι και φτωχοί . Η αλλαγή δε από  έναν τόπο σ’ άλλον δεν  απαλλάσσει  τον άνθρωπο από τα πάθη του ,διότι ό,τι συνθλίβει ,λυπεί ή στενοχωρεί κάποιον το κουβαλάει μαζί του στον νέον τόπον. Όπως  οι δειλοί κι όσοι παθαίνουν ναυτία σε μια βάρκα ,που νομίζουν ότι  θα περάσουν καλλίτερα ,αν μεταβιβαστούν  από μια  βάρκα σ’ ένα ιστιοφόρο και  μετά σε μια  τριήρη ,αλλά τελικώς δεν καταφέρνουν τίποτα . Διότι κουβαλάνε μαζί  τους  ,όπου κι αν  πάνε , την χολή και την δειλία τους .

bandicam 2020-02-12 18-37-45-079

Δειλία είναι και  η αλλαγή περιβάλλοντος ως φυγή  και η  μη αντιμετώπιση των προβλημάτων , από απειρία , αλογιστία [ απερισκεψία ],αδυναμία εκτιμήσεως της κατάστασης και κατάλληλης  πράξης .

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ – »΄Γνώμαι μονόστιχοι ».

ΓΑΛΗΝΟΥ – » »Περί αλυπίας »’,  {  22- 30 }.[ Xειρόγραφο της Μονής  Βλατάδων »]

Το »περί αλυπίας» είναι κι αυτό ένα δοκίμιο με μορφή επιστολής .Δίνει  πρακτικές συμβουλές  και παραινέσεις εκ του προχείρου στο αίτημα ενός φίλου του [ανωνύμου ] περί  αποφυγής της λύπης  και  κατάκτησης του αυτοελέγχου Είναι ουσιαστικά ένα είδος δοκιμίου πρακτικής ηθικής με εκλα’ι’κευμένη φιλοσοφία. Σημαντικά εδώ είναι  και τα αυτοβιογραφικά στοιχεία του ιατροφιλοσόφου  Γαληνού ,που μας  πληροφορούν για  άγνωστες πτυχές  του βίου  του και δίνουν  ζωντάνια στο δοκίμιο .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Φίληβος », { 64 d-e }.

Κάθε ανάμιξη χωρίς μέτρο και συμμετρία , χάνει αναγκαστικά και αυτά που έχουν αναμιχθεί και πρώτα-πρώτα χάνεται η ίδια.
Η δύναμη  του αγαθού έχει καταφύγει στη φύση του καλού [όμορφου] ,διότι η μετριότητα και η συμμετρία γίνονται παντού  κάλλος και αρετή.

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ  – » Κιθαριστής », { Ι. 4,149 }.

Λύπη και βίος πάνε μαζί.

Μήπως έχουν κάποιου είδους  συγγένεια η λύπη και ο βίος ; Διότι η λύπη με τον τρυφηλό βίο συνυπάρχει ,με τον ένδοξο βίο συμπαρίσταται και με τον πτωχό βίο γερνάει μαζί.

ΜΙΧ.ΠΕΡΑΝΘΗ – » Μεγάλη Ελληνική  Ποιητική Ανθολογία ». Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ – » Η πόλις »{ 1910 }.

<<  Καινούργιους τόπους δεν θα βρεις ,δεν θάβρεις  άλλες θάλασσες. Η πόλις θα σε ακολουθεί. Για τα αλλού μην ελπίζεις δεν έχει πλοίο για σε ,δεν έχει οδό. Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ, σ’ όλη την γη τη χάλασες. >>

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  4.

Ο ΛΟΓΟΣ.

Μόνο ο λογισμός [ φρόνησις  ] όταν αφυπνισθεί και παρέμβει μπορεί να επιφέρει αλλαγή στον τρόπο σκέψης [ νοοτροπίας ]  και να δώσει ευχαρίστηση  στον βίου σου .Διότι δεν είναι η συνήθεια που κάνει τον άριστον βίον ηδύ [ γλυκόν ] ,αλλά η φρόνησις κάνει τον βίον και άριστον και ήδιστον [ γλυκύτατον ].Όπως δηλαδή  το υπόδημα παίρνει το σχήμα  του ποδιού  κι όχι το αντίθετο,έτσι ακριβώς και οι ψυχικές  διαθέσεις  διαμορφώνουν τον βίον  .Επομένως είναι αναγκαίος ο καθαρισμός της πηγής της ευθυμίας ,που βρίσκεται εντός του ανθρώπου ,έτσι ώστε όσα  βρίσκονται  μέσα  σε αυτόν  να δεθούν αρμονικά και αβίαστα με τα έξω ,σαν να ήταν δικά του.

bandicam 2020-02-18 16-53-45-802

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Βελλερεφόντης » // Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ  -»Ανθολόγιον » ,ΝΔ’. [ 14 ].

Όποιος αντιμετωπίζει  και διευθετεί ορθώς  τα πράγματα [ καταστάσεις ] , καλώς πράττει.

ΜΑΡΚΟΥ ΑΥΡΗΛΙΟΥ  – » Τα εις εαυτόν », [ Ζ’- 59 ].

» Ένδον σκέπε » .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Προς Κωλώτην », { 118 c }.

HΡΑΚΛΕΙΤΟΣ   -‘‘εδιζησάμην εμεωυτόν »  {ερεύνησα τον εαυτόν μου }..

ΑΝ.ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ   /  ΧΡ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Τραγωδία  -Αριστοτελική κάθαρσις »,{ σελ.132-133 }.

Πώς γινόταν η κάθαρσις της ψυχής στην Αρχαία Ελλάδα ; Ασφαλώς δια μέσου της δραματικής ποιήσεως : τραγωδίας { » δι’ ελέου και φόβου »} – κωμωδίας { » δι’ ηδονής και γέλωτος  » }. Τα δε θέατρα ήσαν ανοικτά  ,και όχι κλειστά όπως τα σημερινά ,για την αποφυγή εγκλεισμού της αρνητικής ενέργειας ,ως προ’ι’όν  ψυχικής καθάρσεως [ ρύπος ].

Ο Αριστοτέλης, στον ορισμό της τραγωδίας , παραδέχεται ,ότι υπάρχουν παθήματα  και ότι χρήζουν καθάρσεως .Τα παθήματα είναι ο πόνος [ σωματικός και συναισθηματικός ]. Η  κάθαρσις των παθημάτων  θα ολοκληρωθεί ,θα γιατρευθεί :  a]. όταν αποδεχθούμε ότι υπάρχουν παθήματα [ πόνος] σε όλους μας b]. όταν αποδεχθούμε αυτά τα παθήματα ,τα χιλιάδες λάθη που κάναμε αμυνόμενοι στα παθήματα ,στον γενικό πόνο.

KEΦAΛAIOΝ  5 .

Η  ΚΥΒΕΙΑ. [ ευτυχία – δυστυχία ].

Ο Πλάτων παρομοίασε τον βίο με την κυβεία [ παιγνίδι με κύβους ] ,στο οποίον το ρίξιμο των ζαριών δεν είναι στο χέρι μας , είναι όμως  στο χέρι μας η καλή  διαχείριση της ζαριάς ,που θα φέρουμε.Έτσι και το ευχάριστο [ μεγάλη ζαριά ] ,όταν τύχει, θα μας ωφελήσει  τα μέγιστα και το δυσάρεστο [ μικρή ζαριά ] θα μας προκαλέσει ,όσο το δυνατόν, λιγότερη λύπη,εάν είμαστε κάθε φορά συνετοί στην διαχείριση της κατάστασης .Διότι τους ανοήτους και τους απαιδεύτους ,η μεν ευτυχία τους φουσκώνει [ τους συνεπαίρνει και ξιπάζονται ] ,η δε δυστυχία τους συστέλλει [ τους μαζεύει και μαραζώνουν ] ,ώστε να ταράσσονται κι από τα δύο.Όπως λέει και ο Θεόδωρος ο Κυρηναίος : » όταν προσφέρω τους λόγους  με το δεξί ,οι απαίδευτοι τους παίρνουν με το αριστερό ‘‘. Οι φρόνιμοι όμως όπως οι μέλισσες μετατρέπουν σε μέλι τον πικρό χυμό από το θυμάρι , έτσι κι αυτοί από τις πιο δυσμενείς καταστάσεις βγάζουν ό,τι πιο συμφέρον και χρήσιμο μπορούν.

bandicam 2020-02-20 14-16-41-331
bandicam 2020-02-20 15-27-02-299

 α]. Η  κυβεία.

κυβεία  {< κυβεύω } = τὸ παίζειν τοὺς κύβους. Κύβοι : Τυχερό παίγνιον γνωστό από τους αρχαιοτάτων χρόνων ,. Εφευρέτης  του θεωρείται ο βασιλιάς της Ευβοίας  Παλαμήδης .Το παιχνίδι παιζόταν με δύο ή τρείς κύβους. Καλλίτερη ‘ριξιά’ ήταν η καλουμένη ‘Αφροδίτη’ , οι τρεις εξάδες [666] , ενώ χειρότερη βολή ήταν η καλουμένη »κύων »,οι τρεις μονάδες [111].

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ξθ’]. ΕΠΙΧΑΡΜΟΣ  [17].

Ο γάμος είναι τυχερό παιχνίδι  ,όμοιος με τα ζάρια,που μπορεί να φέρεις τρεις εξάρες ,αλλά μπορεί και τρεις άσσους.

ΕΛΛΗΝΕΣ  ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ – » Διογενιανός », [ Αρχή του Η’].

Ή τρία εξάρια ή τρείς κύβους :
Αυτή η  παροιμία του Φερεκράτους, χρησιμοποιείται για αυτούς που ριψοκινδυνεύουν. Διότι το μεν ‘‘τρία εξάρια» φανερώνει την ολοκληρωτική νίκη ,το δε ‘τρεις κύβοι’ [μονάδες,άσσοι ] την ήττα .Επειδή παλαιά χρησιμοποιούσαν τρεις κύβους για τα παιχνίδια και όχι ,όπως σήμερα, δύο.

bandicam 2020-02-17 16-32-31-988

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { Ι’ .604 c-d }.

Να σκεπτόμαστε για ένα λυπητερό  γεγονός ρυθμίζοντας τα ζητήματά μας όπως ακριβώς στο ρίξιμο των ζαριών :  προσαρμόζοντας  τα πράγματα αναλόγως με το αποτέλεσμα  της ζαριάς που φέρνουμε .Έτσι και στην ζωή , να μην κάνουμε σαν τα παιδιά που, όταν τύχει να πέσουν, κρατούν το πληγωμένο μέρος και συνεχώς κλαίνε ,αλλά πάντοτε να  συνηθίζουμε την ψυχή μας να αρχίζει το τάχιστον  την ίαση [ θεραπεία ] και την επανόρθωση  αυτού που έχει πέσει και έχει νοσήσει ,αφανίζοντας τις θρηνωδίες με την ιατρική.

zaria (2)

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – »Ανθολόγιον », { ΡΚΔ’,41 }.

O βίος μοιάζει με το παιγνίδι της πεττείας.

ΣΩΚΡ..ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ  – » Λεξικόν Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών αρχαιοτήτων ».

Πεσσοί [ ψήφοι ].Εφευρέτη του παιχνιδιού των πεσσών [ πεττείας ] έλεγαν οι αρχαίοι τον Παλαμήδη . Αυτό το παιχνίδι  μνημονεύει και ο Όμηρος παριστάνοντας τους μνηστήρες της Πηνελόπης να παίζουν αυτό για ευχαρίστηση [ τέρψη ] .Σε ελληνικά ζωγραφισμένα αγγεία παρατηρούμε συνήθως δύο συμπαίκτες ,γι’ αυτό υπήρχαν δύο είδη πεσσών :  o ι μαύροι και οι λευκοί ή κόκκινοι .Επειδή δε ο σκοπός του παιχνιδιού ήταν η παράσταση δύο στρατών ,οι οποίοι μάχονται ,οι στρατοί λέγονταν στρατιώτες ,εχθροί και λαφυραγωγοί ή ληστές. Μερικές φορές οι πεσσοί κατασκευάζονταν  από μέταλλο ή από ελεφαντοστούν , από γυαλί ή από πηλό και είχαν πολύχρωμα και  παράδοξα ανάγλυφα. Σκοπός του κάθε παίκτη ήταν να συλλάβει τον πεσσό του αντιπάλου του ,ο οποίος πρέπει να βρίσκεται μεταξύ δύο δικών του πεσσών. Κάποιοι από τους πεσσούς είχαν ορισμένη κίνηση ,άλλοι  μπορούσαν να κινηθούν ,όπως άρεσε στους παίκτες .Οι πρώτοι λέγονταν τακτικοί ,οι δεύτεροι αόριστοι...{ σ.σ. είναι προφανές ,ότι περιγράφεται η ντάμα }.

bandicam 2020-04-22 00-01-13-643

Αρχ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΘΕΣ/ΚΗΣ  – » Παρεκβολαί  εις την Ομήρου  Ιλιάδα και Οδύσσειαν » ,{Α’,107}.

Ο  πεσσὸς  ετυμολογείται από το πεσείν { < πίπτω }  με διπλασμὸ του [-σ-]. Πεσείν  και συμπεσείν λέγεται »το κατὰ τύχην συμβήναί τι » [ κάτι  που συμβαίνει κατά τύχη ],εξ ου και  περιπέτεια  ,που είναι  το τυχερὸ συμβάν,επειδή  ο πεσσὸς »τύχης εστὶν άθυρμα»  [ παιγνίδι ]. Πρέπει δε να γνωρίζει κανείς , ότι ήταν  φανερή η διαφορά  μεταξύ κύβων και πεσσών  για τους παλαιούς . Διότι κύβοι μεν λέγονται , οι καταρριπτόμενοι εξάπλευροι βόλοι, και οιονεὶ [= ωσεί } καταρριπτόμενοι  {=πέφτω με την κεφάλι προς τα κάτω } εν τω βάλλεσθαι {= ρίχνομαι }, εξ αυτών  και το κυβικὸν σχήμα   παρωνύμως λέγεται . Ο δε πεσσὸς  είναι άλλο πράγμα. .  Λέγεται ακόμη   ότι ο Παλαμήδης  ευφηύρε αυτό το  παίγνιον ,εξ αυτού ονομάστηκε  Παλαμήδειον αβάκιον < [ άβαξ : μικρή σανίδα].  Πεσσὸς και πεττὸς,  είναι  λένε »ο πίπτων εν τω βάλλεσθαι’‘ , εκ του πέτειν {< πέσσω } το πίπτειν [ < πέτομαι  < πετώ }. Και το πεττεύειν [ = παίζω με τους πεσσούς ] είναι  το ταυλίζειν [  ταβλίζω =παίζω τάβλι ] λένε. Και ότι κύβος, είναι κάθε ψήφος [ λιθάριον ] τετράγωνη.

AΠ.Μ. ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ετυμολογικές & σημασιολογικές ανιχνεύσεις »,[σελ.95].

Κυβεία [κοιν.  ζάρια ] : επιτραπέζιο τυχερό παιχνίδι με 2-3 κύβους ,που παιζόταν στο κυβείον ή κυβευτήριον.

TH.GAISFORD S.T.P  – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν  ».

Πεσσοί : βόλια { λιθαράκια ,χαλίκια ,που έχουν λειανθεί και έχουν  γίνει στρογγυλά  από την τριβή και τα  χρησιμοποιούσαν  στην  παιδιὰ [ =παιχνίδι ]  των πεσσών }. Πέσσα  επίσης ήταν και η γραμμή και η ψήφος .Πέντε δε ήσαν αυτά τα  οποία χρησιμοποιούσαν :» πέσσα  πεντάγραμμα» και πιθανόν η πεττεία τρόπον τινά κάποια πεντεία ήταν .Εφηύρε δε αυτή ο Παλαμήδης ,όπως δηλώνει  και το επίγραμμα [επιγραφή ]  Παλαμήδειον αβάκιον [ μικρά σανίδα παιγνιδιού επί της οποίας  έπαιζαν τους πεσσούς ]  που είχε  36 θέσεις .Πέτω σημαίνει το καταπίπτω  [ πέφτω κάτω ].Από τον μέλλοντα πέσω ,το όνομα πεσσός , αυτός που πέφτει κάτω όταν τον  ρίχνεις  ,και με τροπή το πεσσός γίνεται  πεττός .Και πεττεύω  το μεταφέρω ,από τους πεττούς  δηλαδή τους κύβους .Πεττεύω και το ταβλίζω [ παίζω τάβλι] λέγεται.Γίνεται δε από το πεττός το πεττεύω .Δηλώνει το μεταθέτω [ τις ψήφους ] και παίζω.Διότι έθεταν τις ψήφους [ πούλια ]  πάνω σε πέντε γραμμές ,από τις οποίες η μεσαία γραμμή ονομαζόταν ιερή.

ΩΡΙΩΝΟΣ  ΘΗΒΑΙΟΥ – » Ετυμολογικόν ».

Πεσσός , αυτός που πέφτει ομοίως κατά το ρίξιμο .

ΑΔ. ΩΡΙΓΕΝΟΥΣ  – » Φιλοσοφούμενα ή κατά πασών αιρέσεων έλεγχος », { Θ’.9 }.

 Απόσπ. [52] . Ότι ο παίς [ παιδί ] είναι το παν και αιώνιος βασιλιάς των όλων δια μέσου των αιώνων ,έτσι το λέγει [ ο Ηράκλειτος ] : » O αιώνας είναι παιδί που παίζει με τους πεσσούς ,ενός παιδιού η βασιλεία. ». Ο χρόνος είναι το παιχνίδι ενός παιδιού ,που συνεχώς  ενώνει και χωρίζει.

Σάρωση_20191113 (2)

β}. Η μέλισσα.

ΑΘ.ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – Ωγυγία ή Αρχαιολογία »,[ Γ’.σελ.451 ].

Η Mέλισσα  μαζί με την αδελφή της Αμάλθεια εκτελούσαν χρέη τροφού ,όταν ο Δίας ήταν νήπιο, δίνοντάς του μέλι και γάλα. Απ’ αυτό ,ο Ζεύς Με­λισ­σαίος ο­νο­μά­στη­κε .

{ πηγή : Ιερή μέλισσα: Η χαμένη παράδοση  }

bandicam 2020-03-02 22-24-13-668

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του ακούειν », [8].

Ο καλός ακροατής ,που σκέφτεται απλά ,πρέπει να εγκαταλείπει τις ανθισμένες και τρυφερές εκφράσεις και τις θεατρικές και επιδεικτικές κατασκευές των ομιλητών  ,θεωρώντας αυτές βότανο για τους κηφήνες που ασκούν την σοφιστική [ρήτορες ,πολιτικοί, δημαγωγοί ]. Ο ίδιος πρέπει να διεισδύει στην διάνοια του  λόγου  και στο πνεύμα του ομιλητή .Από κει πρέπει να αντλεί το χρήσιμο και το ωφέλιμο [ όπως οι μέλισσες ],έχοντας κατά νου ,ότι δεν πήγε σε θέατρο ή ωδείο αλλά σε σχολή και διδασκαλείο με σκοπό  την βελτίωση του βίου του δια του λόγου.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Ίων », { 534 b }.

Oι ποιητές και οι μέλισσες.

ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ  – » Προς Δημόνικον », [ 6 ].

Πρέπει να επιθυμείς την καλοκαγαθία.Από από τους ποιητές να μαθαίνεις τα άριστα και από τους σοφούς, ό,τι χρήσιμο έχουν πει. Όπως βλέπουμε την μέλισσα να επικάθεται  σ’όλα τα άνθη ,αλλά να παίρνει από το καθένα μόνο το νέκταρ ,έτσι και όσοι επιθυμούν να μορφωθούν, πρέπει να τα δοκιμάζουν όλα , αλλά να μαζεύουν από παντού μόνο τα χρήσιμα.

ΜΕΓ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ – » Προς τους νέους  όπως ,αν εξ ελληνικών ωφέλοιντο λόγων »,{176 b ].

Διότι ,όπως συμβαίνει στα άνθη ,οι άνθρωποι  να περιορίζουν την απόλαυσή τους μέχρι την ευωδιά τους ή το  χρώμα τους ,ενώ οι μέλισσες  συμβαίνει να απομυζούν και μέλι από αυτά τα άνθη ,έτσι κι εδώ ,σε αυτούς που δεν επιδιώκουν μόνο την ηδονή και την λογοτεχνική χάρη από τέτοιου είδους συγγράμματα ,είναι δυνατόν να αποκομίζουν και κάποια ωφέλεια ηθική στην  ψυχή τους .Πρέπει, λοιπόν, αυτά  τα  συγγράμματα  να τα σπουδάζουμε ακολουθώντας το παράδειγμα των μελισσών. Οι μέλισσες δεν πλη-σιάζουν  όλα τα άνθη με τον ίδιον τρόπον ,ούτε όπου καθίσουν, κοιτάνε να τα πάρουν όλα. Παίρνουν μεν μονάχα ,ό,τι  είναι  χρήσιμο και κατάλληλο για την εργασία της κατασκευής του μελιού  ,παρατάνε  δε το υπόλοιπον άνθος  και φεύγουν.

ΒΟΥΔΑΣ – DHAMMAPANDA ,{ 49 }.

Η μέλισσα και ο σοφός [ φωτισμένος ].

ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ  – » Περί του εν Οδυσσεία των νυμφών άντρον », { 18 ,19 }.

Μέ­λισ­σα αποκαλούσαν και την Σε­λή­νη ,ως προ­στά­τιδα  της γεννήσεως. Οι Μέ­λισ­σες  κατά τους Ορφικούς συμβόλιζαν τις ψυχές ,που έβγαιναν  από την Θείαν Οντότητα ομαδικά σαν σμάρι μελισσών  και κατέρχονταν προς  ενσάρκωση.Αλλά δεν απο-καλούσαν όλες γενικά τις  ψυχές που κατέρχονταν προς τη  γένεση  μέλισσες ,αλλά εκείνες που πρόκειται να ζήσουν εκεί με δικαιοσύνη και να επιστρέψουν πάλι έχοντας πράξει έργα αρεστά στους Θεούς. Διότι η μέλισσα επιθυμεί την επιστροφή και  είναι κατ’εξοχήν δίκαιο και νηφάλιο ζώο .Γι’ αυτό και νηφάλιες  σπονδές ονομάζονταν αυτές  με το μέλι .

Σάρωση_20200226 (2)

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  6.

Η  ΜΙΜΗΣΙΣ.

Πώς αντιμετωπίζεται κάτι το ανεπιθύμητο που μας συμβαίνει ; Διότι είναι δυνατόν να αλλάξει η τύχη μας από πράγματα που δεν θέλουμε να  συμβούν.Ένας τρόπος είναι να θυμηθούμε λόγια και πράξεις  σοφών  και ενδόξων ανδρών, όπως ο Διογένης ο Κυνικός ,  ο Ζήνων ο Κιτιεύς ,ο Πλάτων ,ο Επαμεινώνδας ,ο Άγις  κ.α. που αντιμετώπισαν ανάλογες αντίξοες καταστάσεις και να τους μιμηθούμε ,όσο το δυνατόν.

bandicam 2020-02-20 17-53-49-454

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ – » Γνώμαι », [ 8 ].

Είναι ανάγκη ή να είσαι  αγαθός [ ενάρετος ] ή να μιμείσαι [ να έχεις ως πρότυπο ] κάποιον αγαθόν [ ενάρετον ].

ΗΣΙΟΔΟΥ  – » Έργα και ημέραι », { στ.293 – 297 }.

Ο πανάριστος ,ο εσθλός και ο αχρείος .

Πανάριστος [ άριστος σ’όλα ] είναι όποιος μπορεί να κατανοήσει τα πάντα μόνος του       [ αφού  εξετάσει  την έκβαση ενός ζητήματος  και επιλέξει  ποιά  από τα επόμενα μέχρι και  τα τελευταία θα είναι τα καλλίτερα  γι’ αυτόν ] ‘ εσθλός [ αγαθός ] δε πάλι είναι εκείνος ,που δεν κατανοεί τα πράγματα μόνος του ,αλλά  πείθεται σ’ αυτόν που μιλάει σωστά [ λογικά ] . Όποιος όμως ούτε μόνος του κατανοεί [καταλαβαίνει] ,ούτε άλλον ακούγοντάς τον μπορεί  να βάλει τα λόγια του στο μυαλό του  ,τότε αυτός είναι άνθρωπος αχρείος [ άχρηστος ].

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  7.

Η  ΦΙΛΑΥΤΙΑ .

Πολλοί  δύσκολα  υπομένουν  τα ελαττώματα ,τις αδυναμίες και τα λάθη των άλλων είτε αυτοί είναι εχθροί τους  είτε φίλοι τους. Και όλες  οι  κακίες  { ύβρεις , θυμοί ,φθόνοι ,κακεντρέχειες  δεν είναι μόνον συμφορά για αυτούς πού τις έχουν ,αλλά στενοχωρούν και εξοργίζουν και όλους τους ανόητους .Ανόητος δε είναι αυτός που στενοχωριέται και συμπάσχει για τις ατέλειες , τα παθήματα και τις αρρώστιες  των άλλων. Διότι των κακών τέτοια  υπαγορεύει η φύσις τους {που μοιάζει με των σκυλιών που γαυγίζουν} να κάνουν .Άλλωστε δεν είναι έργο ανθρώπινο  ούτε κι εύκολο να διορθώσεις αυτούς που έχουν τέτοια φύση  [ ανθρωποδιορθωτής ! ].Όμως εάν είσαι ,όσο γίνεται, ήπιος και μετριοπαθής ,τότε  θα νιώσεις  ευχαρίστηση από την στάση  σου , αλλιώς -εάν απερίσκεπτα μαζεύεις  όλη την λύπη  για τις συμφορές του κόσμου  κι όλες  τις κακίες  των άλλων -τότε θα γεμίσεις από στενοχώρια και μαυρίλα την ψυχή σου. Γι’ αυτό μερικοί  φιλόσοφοι ψέγουν το έλεος [ οίκτος ] ,διότι θωρούν σωστό να βοηθάμε τον δυστυχή  συνάνθρωπό μας κι όχι να συμπάσχουμε   ή να τον συμπονάμε ,όπως ένας ιατρός θεραπεύει τον ασθενή  του χωρίς να ταυτίζεται συναισθηματικά μαζί του [ αποστασιοποίηση  ].Τέλος ,πρέπει να ξεχωρίσεις μέσα σου την φύση της μισοπονηρίας με αυτήν της φιλαυτίας .Διότι πολλές φορές καταδικάζουμε  και φοβόμαστε όχι γενικά την κακότητα των άλλων που τυχαία συναντάμε ,αλλά την ιδιαίτερη κακότητα ,που στρέφεται εναντίον μας και μπορεί να μας βλάψει ,εξ αιτίας της αγάπης προς τον εαυτόν μας.Ο νουνεχής  βέβαια , δεν ταράζεται με όλα αυτά ,επειδή γνωρίζει τις ατέλειες της ανθρωπίνης φύσεως.

1. Φιλαυτία { φιλος +εαυτός ] =εγωισμός  είτε με καλή  είτε με κακή έννοια . Ἡσύχ.: «φιλαυτία· τὸ πάντα πρὸς τὰ ἑαυτῷ ἀρέσκοντα πράττειν». 2. Μισοπονηρία { μισώ + πονηρία }=μίσος κατά της πονηρίας [ πονηρός : αυτός που μας πονάει] ,του κακού .

bandicam 2020-02-21 16-40-50-143

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ηθικά  Νικομάχεια », { Θ’,1169 a }.

Ο  επιεικής [ μετριοπαθής ,συμμετρικός ] άνθρωπος είναι ο πραγματικός φίλαυτος , διαφορετικού βέβαια είδους από το είδος του φίλαυτου που ψέγεται [ κατηγορείται ] και διαφέρει τόσο πολύ ο ένας από τον άλλον, όσον διαφέρει το να ζει κάποιος υπακούοντας στη λογική από το να ζει υπακούοντας στα πάθη, όσον και  το να επιθυμεί το καλό παρά  [να επιθυμεί ] εκείνο,το οποίο του φαίνεται  συμφέρον.




xxx

Ποίοι είναι αυτοί οι ιατροί ,που αναφέρει ο Πλούταρχος ; Ασφαλώς αυτοί  που εφάρμοζαν την θεραπεία δια των ομοίων, ήτοι οι σημερινοί λεγόμενοι »ομοιοπαθητικοί ».

ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ  – » Περί τόπων των κατά άνθρωπον », { 42 }.

Και υγιαίνονται [ θεραπεύονται ] οι οδύνες [ πόνοι ] με τα αντίθετα .Το κάθε νόσημα [ ασθένεια ] έχει την ιδιαιτερότητά του. Σε αυτούς που εκ φύσεως είναι θερμοί και νοσούν από το ψυχρό [ κρύο ],η θεραπεία είναι να τους θερμάνεις [ ζεστάνεις ] και τ΄άλλα [ τα δέοντα ] να κάνεις ανάλογα. Άλλος τρόπος [ θεραπείας ] είναι αυτός εδώ : H νόσος [ ασθένεια ] γίνεται από τα όμοια και υγιαίνονται αυτοί που νοσούν με την χορήγηση των ομοίων…,Άλλα νοσήματα  λοιπόν πρέπει να τα θεραπεύει κανείς με τ’ αντίθετά τους ανάλογα με την φύσιν τους και την αιτία τους και άλλα πρέπει να τα θεραπεύει με τα όμοιά τους ανάλογα με την φύση τους και την αιτία του

** [  η ανάλυση στο επόμενο  :  » Πικρόχολος και Μελαγχολικός »  ]


ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  8.

ΤΟ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΟΝ .

Τί κάνουμε όταν μας συμβούν ανεπιθύμητες καταστάσεις ; Είναι καλό για την ψυχική μας γαλήνη ,όταν αυτές  οι περιστάσεις  δεν συμβιβάζονται με  την θέλησή μας ,να μην  παραβλέπουμε , ό,τι πιο ευχάριστο και προσφιλές  έχουμε ,αλλά να αναμειγνύουμε τα  κακά με τα καλά με  σκοπό να  επισκιάσουμε τα χειρότερα με τα καλλίτερα.{ σ.σ. όπως σε έναν καφέ πικρόν προσθέτουμε ζάχαρη μέχρι να μειωθεί η πικράδα του καφέ  από την γλυκύτητα της ζάχαρης ].Όμως οι περισσότεροι αντιπαρέρχονται  τα αξιόλογα και ευχάριστα που διαθέτουν και τρέχουν πίσω από τα δυσάρεστα και μοχθηρά. Μα είναι παραφροσύνη  να στενοχωριόμαστε για όσα χάσαμε και να μην χαιρόμαστε για όσα μας  απέμειναν,όπως ακριβώς κάνουν τα μικρά παιδιά ,όταν κάποιος τους πάρει ένα παιγνίδι [από τα πολλά που έχουν ] να παρατούν όλα τα υπόλοιπα κλαίγοντας και φωνάζοντας.

bandicam 2020-02-22 13-36-58-788

Μανικός =1. αυτός  που έχει προδιάθεση ή τάση προς τη  μανία, ο παράφρων «τρελλός», μανιώδης 2. αυτός που ενθουσιάζεται ,που έχει έμπνευση,  αυτός που διατελεί υπό την ενέργεια της εμπνεύσεως ποιητικής ή  μανικής  .Πολυπράγμων: ( < πράσσω  / πράττω , πράγμα), ο  ασχολούμενος με πολλά,  ο υπὲρ το δέον πολυάσχολος, [ επί κακής  σημασίας ] αυτός που ανακατεύεται με πολλά ,ο  περίεργος, Λατ. curiosus.

ΑΤΤΙΚΩΝ ΚΩΜΩΔΙΟΓΡΑΦΩΝ  – » Aδέσποτα »,{359}.

Βάσκανος-ον = κακολόγος, υβριστικός, φθονερός,μάγος ,γόης. Οξυδορκέω -ώ= έχω οξεία, ισχυρή όραση.

ΟΡΑΤΙΟΥ  ΦΛΑΚΚΟΥ – » Σάτιρες »{ sermones }, I.3 [ 25-27 ].

Αφού ,όταν  βλέπεις  τα δικά σου  αμαρτήματα, τα μάτια σου είναι μυωπικά με  τσίμπλες και αλοιφές γεμάτα  ,γιατί  τα αμαρτήματά των φίλων σου τα βλέπεις με τόση  οξυδέρκεια ,όπως ή ο αετός ή ο όφις της Επιδαύρου ;

ΜΕΙΛΙΧΕΙΟΣ ΖΕΥΣ.

bandicam 2020-03-21 16-05-00-823

                                                           

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί πολυπραγμοσύνης »,{ 515 d }.

Η πολυπραγμοσύνη  είναι κάποιου είδους επιθυμία να μαθαίνουμε[ φιλομάθεια ] για τις ξένες συμφορές [ αλλοτρίων κακών ],νόσος που θεωρείται ότι ούτε από φθόνο είναι καθαρή ,ούτε από κακοήθεια.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 9 .

Η ΕΚΤΙΜΗΣΙΣ.

Ποία είναι η στάση μας απέναντι στα πράγματα και στα αγαθά του βίου μας ; .Πόσο εκτιμάμε κάτι και πότε ; Όταν το έχουμε [ κατοχή ] ή όταν το χάσουμε [ απώλεια ]  ; Συνήθως τα κοινά και συνηθισμένα  τα παραβλέπουμε ή ενίοτε τα καταφρονούμε.Αυτό είναι μεγάλο λάθος .Διότι το να είμαστε υγιείς,να βλέπουμε τον ήλιο, την θάλασσα ,την μητέρα γη ,να ζούμε σε ειρήνη  είναι πολύ σημαντικό και αναγκαίο για την ψυχική μας γαλήνη. Πρέπει λοιπόν ,ενόσω αυτά είναι ακόμη  παρόντα, να αναλογιζόμαστε την αξία τους θυμίζοντας στον εαυτόν μας ,πόσο ποθητά είναι και να νιώθουμε ευγνώμονες όταν τα έχουμε ,όχι να διαπιστώνουμε κλαίγοντας, όταν τα χάνουμε, πόσο  πολύτιμα και ανεκτίμητα ήταν .Διότι δεν γίνεται ένα πράγμα που χάνεται να είναι πολύτιμο για μας  ,ενώ όταν το έχουμε να μην του δίνουμε  καμμία αξία.Έτσι και τον δικό μας βίον  δεν πρέπει να τον παραμελούμε και να θαυμάζουμε τα υλικά αγαθά και τις επιτυχίες των άλλων  όπως οι μοιχοί κοιτούν τις γυναίκες των άλλων ,ενώ περιφρονούν τις δικές τους γυναίκες, άρα και τον εαυτόν τους.

bandicam 2020-02-22 14-19-07-122

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – » Ανθολόγιον », { ΙΣΤ’ } .ΦΙΛΗΜΩΝ [1].

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 10.

Η ΣΥΓΚΡΙΣΙΣ.

Στην ψυχική γαλήνη συμβάλλει και το να  παρατηρεί κανείς τον εαυτού του και τις δικές του υποθέσεις .Αν δεν είναι δυνατόν αυτό ,τότε  πρέπει να παρατηρεί και να  συγκρίνεται με  τους κατώτερους  του [ με κατώτερη τύχη ] και όχι όπως κάνουν  οι περισσότεροι να συγκρίνει τον εαυτόν του με τους ανώτερους.Διότι εάν κανείς  συγκρίνεται με τους ανώτερους  του και με ό,τι είναι υπεράνω απ’ αυτόν δεν θα είναι ποτέ ευχαριστημένος,  επειδή  θα βρίσκεται πάντοτε σε υποδεέστερη θέση. Αυτός  δε, που δεν είναι ποτέ ικανοποιημένος  [αχόρταγος] ,μαζεύοντας προφάσεις αχαριστίας εναντίον της τύχης, καταδικάζεται  και τιμωρείται ο ίδιος από τον εαυτόν του. Οι περιστάσεις της ζωής δίνουν ευκαιρίες ,αφού υπερτερήσεις πολλών, να γίνεις σπουδαίος και να σε ζηλεύουν μάλλον παρά να ζηλεύεις.

ΣΙΜΟΥ  ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ  – » Στέφανος », ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ  { απ. 25 }.

Τα πλούτη του  πολύχρυσου Γύγη [σ.σ. με το χρυσό δακτυλίδι ] δεν με ενδιαφέρουν, ούτε ποτέ τα ζήλεψα ,ούτε τα έργα των θεών φθονώ ,ούτε ποθώ μεγάλος τύραννος [ βασιλιάς ] να γίνω.

ΔΗΜ.ΨΑΘΑ – » Ο αχόρταγος».

Ο  Χρ, Χρυσαφής είναι ένας φτωχός και πεινασμένος νέος που καταφέρνει να παντρευτεί τη Λένα, την κόρη του πλούσιου επιχειρηματία Μιχ.  Καμπάτση .Αν κι ερωτευμένος με τη γυναίκα του, περισσότερο θέλγεται από τα λεφτά του πεθερού του. Όμως η αδηφαγία του, που τον κάνει να θέλει συνέχεια να παίρνει πράγματα μη χορταίνοντας ποτέ, τον φέρνουν σε σύγκρουση με τον πεθερό του. Μονίμως δε είναι σε προστριβή μαζί του ,αλλά κάποια στιγμή τα πάντα βολεύονται, με εξαίρεση βέβαια την »ιδιοτροπία » της βουλιμίας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 11.

Η ΜΕΜΨΙΜΟΙΡΙΑ.

Επειδή από δική μας αβελτερία [= πνευματική νωθρότητα ] έχουμε συνηθίσει να ασχολούμαστε περισσότερα με τους άλλους παρά με τον εαυτόν μας  κι επειδή  η φύση μας είναι  δύσζηλος  [=υπερβολικά ζηλότυπη ] και βάσκανος [=φθονερή ] δεν χαιρόμαστε  τόσο με τα δικά μας αγαθά ,όσο λυπούμαστε για τα ξένα. Όμως η  όψη  των πραγμάτων  είναι πάντα επιφανειακή ,διότι πολλές φορές τον πλούτο ,την δόξα  και τα αξιώματα συνοδεύουν πολλά  δεινά, που τα κρύβει  η έπαρση. Με αυτές τις  σκέψεις μπορούμε  μειώσουμε την μεμψιμοιρία μας ,η οποία – μέσα από τον θαυμασμό μας για τα πράγματα των άλλων – υποτιμάει και εξευτελίζει τα δικά μας.

bandicam 2020-02-22 16-10-49-323
bandicam 2020-02-22 18-04-05-589

Θαυμάζω { < θαύμα  < θεάωμαι-ώμαι <  θάομαι  <  ρ.  ΘΑF – } = βλέπω κάποιον με θαυμασμό , απορώ.  Θαμβέω /θαμβαίνω{ < θάμβος  < ρ.ΤΑF -} = θαμπώνομαι από ισχυρό φως ,εκπλήσσομαι για κάτι. Προσοχή ! Ο πολύς θαυμασμός οδηγεί στο θάμπωμα και των οφθαλμών και του νου ,στη ζάλη και στον φθόνο.Μεμψιμοιρία = μέμφομαι [ κατηγορώ] την μοίρα. Εκταπείνωσις = ταπείνωσις μετ΄επιτάσεως.

ΓΡΗΓ .Ν. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ  – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Αβέλτερος { α + βέλτερος } , αβελτερία. Αγαθός  –  βελτίων [ βέλτερος ]  –  βέλτιστος.

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ  – » Ιστορίαι », { Γ’, 82 }.

Αιτία δε όλων  αυτών είναι η δίψα της εξουσίας  ,την οποίαν γεννά η πλεονεξία και η φιλοτιμία [ φιλαρχία ],και το φατριαστικό πνεύμα ,

CAR. HALM  – » Αισωπείων  μύθων συλλογή »,{ 359 }.

»Πήραι δύο» = Τα δύο ταγάρια { πήρα = οδοιπορικός σάκος ,ταγάρι ].Οι άνθρωποι τα δικά τους ελαττώματα ,που είναι πίσω τους , δεν τα βλέπουν ,ενώ  τα  ξένα ελαττώματα ,που είναι μπροστά [στα μάτια τους] , τα παρατηρούν με πολύ ακρίβεια.

ΒΑΒΡΙΟΥ – » Μυθίαμβοι Αισώπειοι », { 66 }.

Γι’ αυτό μου φαίνεται ,ότι τις συμφορές  [ κακά ] ο ένας του άλλου τις βλέπει με ακρίβεια ,αγνοεί όμως τις συμφορές  του σπιτιού του  [ τις  δικές του ].

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – »Θεαίτητος », { 155 d }.

O θαυμασμός [ το θαυμάζειν ], είναι σε μεγάλο βαθμό χαρακτηριστικό γνώρισμα του φιλοσόφου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 12.

ΤΟ ΑΚΑΤΟΡΘΩΤΟΝ.

{ μέτρο – συμμετρία – ασυμμετρία }.

Η  ψυχική γαλήνη ελαττώνεται, όταν δεν ρυθμίζουμε τις ορμές μας σύμμετρα προς  τις  αληθινές  δυνάμεις μας .Έτσι επειδή  ζητάμε πράγματα πάνω από τις δυνάμεις  ,όταν διαψεύδονται οι ελπίδες μας και αποτυγχάνουμε , κατηγορούμε τον δαίμονα [ θεότητα] και την τύχη  και όχι την δική μας  αβελτηρία [ανικανότητα ].Όταν δηλαδή πάει κάποιος με κυνηγόσκυλα για ψάρεμα ή με αλιευτικά δίχτυα για κυνήγι στο βουνό δεν φταίει ούτε ο θεός ούτε η τύχη ,αλλά η αβελτηρία και η μωρία του,επειδή επιχειρεί πράγματα που είναι αδύνατα. Αιτία κυρίως είναι η φιλαυτία  [ υπερβολική αγάπη για τον εαυτόν μας ] που μας  ωθεί προς την φιλοπρωτία και την φιλονικία  και  μας εξωθεί  στην απληστία  απέναντι σε όλους και σε όλα. Αξιώνει λοιπόν [ ο ανόητος άνθρωπος ] να είναι πάνω απ’ όλους ή να τα έχει όλα κι αν δεν τα επιτύχει στενοχωριέται , όταν ακόμη και οι θεοί έχουν  διαφορετική δικαιοδοσία και δύναμη  ο ένας από τον άλλον.

Γρίφος=γρίπος, αλιευτικόν  δίκτυον. Σαγήνη=μέγα  αλιευτικόν δίκτυον {εξ ου σαγηνευτικός   =αυτός που μας  πιάνει με τα δίχτυα του }.Υς=αγριόχοιρος,κάπρος.

bandicam 2020-02-23 18-42-49-070

ΠΛΑΤΩΝΟΣ   – »  Πολιτεία  » , (  Ι’΄,617 c-e  ].

» αιτία ελομένου, θεός αναίτιος » = η ευθύνη ανήκει σ’εκείνον που διαλέγει ,ο θεός είναι ανεύθυνος . Ελομένου < ειλόμην < αιρέω-ώ  : εκλέγω ,προτιμώ.

ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ  – » Προς  Μαρκέλλαν » , { 24 }.

Για τα κακά που βρίσκουν τον άνθρωπο ουδείς θεός είναι αίτιος [ υπεύθυνος ],αλλά αίτιος  είναι ο ίδιος o άνθρωπος ,που κάνει τις προσωπικές επιλογές του.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Πολιτεία », { Β’, 379 b-c }.

Tο αγαθό δεν είναι η αιτία για τα πάντα, αλλά μόνον η αιτία για τις αγαθές πράξεις ,ενώ για τις κακές πράξεις είναι αναίτιο.  Επομένως ούτε ο θεός, επειδή είναι αγαθός, θα μπορούσε να είναι αίτιος για όλα , αλλά μόνο για λίγα είναι αίτιος, για πολλά όμως είναι αναίτιος·

ΚΩΣΤΑ ΒΑΡΝΑΛΗ  – » Το φως που καίει », { 1922 }.

Η  Τύχη , η Ανάγκη  και η [ ώριμη ] Οργή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  13.

ΤΟ » ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ ».

Μερικές επιδιώξεις μας  δεν μπορούν να συνταιριάξουν ,αλλά μάλλον από την φύση τους η μία εχθρεύεται την άλλη. Για παράδειγμα η γυμναστική με την ρητορική ή ο οίνος με την  κρεοφαγία δυναμώνουν μεν το σώμα ,αλλά εξασθενούν την ψυχή. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν είναι όλα για όλους, ούτε ο καθένας είναι ικανός να κάνει τα πάντα, αλλά χρειάζεται, με οδηγό το Δελφικό Παράγγελμα, να γνωρίσει κανείς καλά τον εαυτόν του κι έπειτα  αφενός  να αφοσιωθεί με όλες του τις δυνάμεις σε εκείνο το ένα πράγμα ,που ανταποκρίνεται στην φύση του και αφετέρου να  μην κατευθύνει τον ζήλο του μιμούμενος πότε τον έναν τρόπον ζωής  πότε τον άλλον , διαστρέφοντας [ αλλοιώνοντας]  έτσι την φύση του. Όποιος λοιπόν  επιθυμεί να συνταιριάξει το ασυνταίριαστο είναι πνευματικά ανάπηρος [ απόπληκτος ].Θα πρέπει λοιπόν ,επιλέγοντας ό,τι ταιριάζει με μας, να το φροντίζουμε επιμελώς, αντί να ασχολούμαστε με τις υποθέσεις των άλλων από πολυπραγμοσύνη και ζηλοτυπία.

bandicam 2020-02-24 16-19-58-079

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’, 1.2.13.14. } .

Περί του »ΓΝΩΘΙ Σ’ΑΥΤΟΝ ».

Inkedbandicam 2020-02-23 20-25-33-880_LI

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – »Αλκιβιάδης A’ , { 133  c }.

Αν κάποιος αγνοεί τα δικά του πράγματα ,αγνοεί και τα πράγματα των άλλων.

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Περί διαγνώσεως και θεραπείας των εν τη εκάστου ψυχή ιδίων παθών ».[5].

Πώς πρέπει να παιδαγωγούμε το  θυμοειδές μέρος της ψυχής μας ; Είναι φανερό ,δια της λογικής. Διότι είναι καλλίτερο κανείς να πράττει όσα πράττει, όταν του θυμού η αλόγιστη μανία δεν βράζει μέσα του.Τότε θα βρει με νηφάλια κρίση αυτό που πρέπει να κάνει. Διότι από τις πράξεις όσων θυμώνουν μπορεί να μάθει,πως ο θυμός σε τίποτα δεν υπολείπεται της μανίας. Μόνον ο άνθρωπος από τα άλλα ζώα διαθέτει την λογική ως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του , το οποίον αν το απορρίψει και αφεθεί στον θυμό του ,δεν θα έχει ανθρώπινη ζωή, αλλά ζωή ζώου.Ο θυμός είναι νόσημα της ψυχής ,ο οποίος μαζί με την λύπη ,την οργή, την επιθυμία ,τον φόβο ονομάστηκαν από τους παλαιούς σκόπιμα πάθη της ψυχής.  Επειδή δε το »γνώθι σάυτόν » δεν είναι εύκολο πράγμα ,για όποιον  θέλει να μείνει μακριά από αυτά τα πάθη, ο Γαληνός προτείνει την βοήθεια κάποιου φιλικού προσώπου.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  -» Νόμοι »,{ E’.732 b }.

Κάθε άνθρωπος πρέπει να αποφεύγει  να αγαπά υπερβολικά τον εαυτόν του και  να επιζητεί πάντα τον καλλίτερό του [αυτόν που τον βελτιώνει ]  χωρίς να αισθάνεται καμμία αισχύνη για μια τέτοια πράξη.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ  – » Απομνημονεύματα », { Δ’. II , 26 }.

Εκείνος που δεν γνωρίζει την αξία του ,αγνοεί  τον εαυτόν του .Διότι, όσοι  άνθρωποι  γνωρίζουν τον εαυτόν τους ,πάρα πολλά αγαθά επιτυγχάνουν .Όσοι όμως δεν έχουν γνώση του εαυτού τους ,παθαίνουν πάρα πολλά κακά . Διότι εκείνοι ,που γνωρίζουν τον εαυτόν τους και τα συμφέροντά τους , ξέρουν και να  διακρίνουν όσα μπορούν και όσα δεν μπορούν να εκτελέσουν.

ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ  – » Χρυσά έπη », [12].

Περισσότερο απ’όλα να αισχύνεσαι για τις πράξεις του εαυτού σου.

HENR. STEPHANUS  – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

Διαφέρει η Αιδώς από την Αισχύνη .Αιδώς { < αίθω :  κοκκίνισμα ,ερυθρίασις του προσώπου } = ντροπή { εν+τροπή = στροφή προς τα μέσα } που νοιώθουμε για κάποιον  που σεβόμαστε , γι’ αυτό και δεν πράττουμε  κάτι κακό. Αισχύνη = όνειδος  που νοιώθουμε για κάποιο  κακό [αμάρτημα ] που πράξαμε . Για παράδειγμα : αιδείται κάποιος τον πατέρα του [ γι’ αυτό  εντρέπεται και δεν πράττει  κάτι το αισχρό ]  ,αλλά αισχύνεται [ όταν δεν εντράπηκε  και έπραξε κάτι το αισχρό  ] επειδή μέθυσε.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ  – »  Σόλων », [3 ].

Πολλοί κακοί πλουτίζουν, ενώ πολλοί καλοί πένονται [ εργάζονται προς εξοικονόμηση του καθημερινού άρτου ].

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 14.

Η  ΛΗΘΗ  ΚΑΙ  Η ΜΝΗΜΗ { Αλήθεια }.

Ο καθένας έχει μέσα του την πηγή της ευθυμίας [ ευδιαθεσίας ] και δυσθυμίας [ κακο-διαθεσίας. Ομοίως  και το αγαθόν και το κακόν  δεν βρίσκονται έξω αλλά μέσα στην ψυχή μας.Αυτό το αποδεικνύουν οι διαφορές  που υπάρχουν ανάμεσα στα ψυχικά πάθη των ανθρώπων .Κυρίαρχο ρόλο εδώ έχει η μνήμη ,η οποία, εάν λείπει ,στερεί από την ζωή του ανθρώπου την αναγκαία της ενότητα. Διότι οι ανόητοι τα αγαθά ,ακόμη και  όταν είναι μπροστά στα μάτια τους ,τα αγνοούν ή τα παραβλέπουν έχοντας  στραμμένα τα μάτια τους  διαρκώς  στο μέλλον .Διότι νομίζουν οι άμυαλοι ,ότι το παρόν, αφού μας αγγίξει για ελάχιστο χρόνο και μετά χαθεί από την αντίληψή μας ,δεν έχει πλέον καμμία σχέση με μας ούτε ανήκει στα δικά μας πράγματα. Αλλά όπως ο σχοινοπλέκτης  Όκνος στον Άδη  επιτρέπει σ’ έναν όνο [ γά’ι’δαρο ] να  του τρώει το σχοινί που φτιάχνει ,έτσι και η αχάριστη  και αναίσθητη λήθη, όταν καταλαμβάνει τους πολλούς ασυναίσθητα ,αφανίζει κάθε πράξη , κατόρθωμα ή απόλαυση και δεν επιτρέπει  στη ζωή μας να αποκτήσει χαρακτήρα ενότητας, συμπλέκοντας [ συνυφαίνοντας ] τα παρόντα  με τα παρελθόντα. Αλλά στην συνείδηση  του αμνήμονα κατακερματίζεται κάθε γεγονός από την λήθη  και σύντομα  εξομοιώνεται αυτό που έγινε  με αυτό που δεν έγινε  ,σαν να ήταν άλλη η ζωή η χθεσινή με την σημερινή ή η σημερινή από την αυριανή. Όσοι όμως δεν κρατάνε στην μνήμη τους [ αμνήμονες ]  τα προηγούμενα γεγονότα και δεν τα ανακαλούν στην μνήμη τους [ ανάμνησις ] ,αλλά τα αφήνουν να ξεχαστούν, έμπρακτα απογυμνώνουν τον εαυτόν τους αφήνοντας ένα κενό. Το αποτέλεσμα είναι να εξαρτώνται από την αυριανή πάντοτε ημέρα ,σαν να μην έχουν καμμία σχέση  τα γεγονότα της  χθεσινής ή προχθεσινής  ημέρας  με αυτούς. Ευτυχισμένος είναι μόνον ο συνετός.

bandicam 2020-02-25 18-30-19-787

α}. Οι πίθοι του Διός.

Σάρωση_20200307

ΟΜΗΡΟΥ  – » Ιλιάς », { Ω ‘,525-533 }. Οι πίθοι του Διός .

Διότι τέτοια έκλωσαν [ < κλώθω ] μοίρα οι θεοί στους άμοιρους θνητούς, να ζουν μέσα στην θλίψη ΄ κι’ αυτοί να είναι ανέμελοι .Διότι δύο πιθάρια βρίσκονται μπροστά στο κατώφλι του Διός  με όσα δώρα δίνει, το ένα με τα κακά, και τ’ άλλο με τ’αγαθά.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ  – » Περί φυγής », [ 600 d- e ].

Τα δύο πιθάρια ,τα γεμάτα μοίρες ,που  βρίσκονται  στον ουρανό  ,το ένα  γεμάτο με  αγαθά  και το άλλο γεμάτο  κακά  ,δεν κάθεται ο Ζευς  να τα διαχειριστεί  και να  τα μοιράσει  ,δίνοντας στους μεν ήπια και ανάμεικτα αγαθά  ,στους άλλους  δε  πλημμύρα από αμιγή κακά ,αλλά υπεύθυνοι είμαστε εμείς οι  ίδιοι ,δηλαδή ,όσοι είναι νουνεχείς ,αντλώντας από τα αγαθά και αναμιγνύοντας αυτά με τα κακά ,κάνουν τον βίον πιο γλυκό και πιο ευάρεστο,  οι πολλοί  όμως  ,όπως  συμβαίνει  με τα σουρωτήρια  [ηθμοί ] , παραμένουν και προσκολλώνται στα χειρότερα ,ενώ  χάνουν τα καλλίτερα ,που διαρ-ρέουν από κάτω . Γι’ αυτό κι αν πραγματικά πέσουμε πάνω  σε κάποια κακή και λυπη-τερή  περίπτωση ,πρέπει να αντισταθούμε  με  την χαρά και την ευθυμία ,δηλαδή από τα υπάρχοντα αγαθά που μας έμειναν , λειαίνοντας  έτσι  το ανοίκειο [ανάρμοστο ] με το οικείο [ κατάλληλο ].Στις καταστάσεις όμως που εκ φύσεως ουδένα κακό υπάρχει ,αλλά  έχει εξ ολοκλήρου κάθε λύπη  σχηματιστεί από γνώμη στερημένη λογικής ,τότε πρέπει , σαν τα παιδιά που φοβούνται τα  μορμολύκεια [ προσωπεία προς εκφοβισμό των παιδιών , μάσκες ]  ,αφού τα πηγαίνουμε κοντά και τα βάζουμε να αγγίξουν τις μάσκες  αυτές κι από τις δύο πλευρές τους ,τα συνηθίζουμε  να  μην τις φοβούνται ,έτσι πρέπει κι εμείς να αγγίζουμε από κοντά τα γεγονότα και να τα συναρμόζουμε στην λογική ,ώστε να αποκαλύπτουμε ό,τι σαθρό και κενό και πομπώδες υπάρχει.

ΘΕΜΙΣΤΙΟΥ  ΠΑΦΛΑΓΟΝΟΣ  –  »  Λόγοι  »,  { 15 }.Εις Θεοδόσιον »,{ 194 b }.

Αλλά ούτε τα δύο πιθάρια [πίθοι ] κείτονται χάμω  στο κατώφλι του Διός , γεμάτα  με μοίρες , το ένα  γεμάτο με  εσθλά [αγαθά ] και το άλλο γεμάτα με δειλά [ κακά ] .Διότι δεν υπάρχει στον ουρανό τέτοιου είδους θησαυροφυλάκιο,αλλά το άλλο πιθάρι [με τα εσθλά ] οι ίδιοι  και το γεμίζουμε μέχρι απάνω και οι ίδιοι το αδειάζουμε.

Εσθλός : αυτός που θέλει να μάχεται,ο ανδρείος ,άρα ο αγαθός.

ΤΗ.GAISFORD  S.T.P – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Κακός : τίθεται επί των  δειλών .Από το χάζω, χάζομαι  ,o  χακός γίνεται κακός { μετατροπή του  χ — > κ } και δηλώνει αυτόν που υποχωρεί και φεύγει .

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον »,{ Ρ’.3.4 } // ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Βελλερεφόντης ».

Εάν οι Θεοί κάνουν κάτι αισχρό [ άσχημο] ,δεν είναι Θεοί.

β}.Ο Όκνος .

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Ελλάδος περιήγησις  », Φωκικά ,[29 ].

Ο Όκνος { < οκνώ  } : δισταγμός, νωθρότητα,ματαιοπονία .

γ}.Μνήμη  και  Λήθη .

ΙΧΩΡ [ τ.139 ] ,ΕΛΕΝΗΣ -ΩΡΕΙΘΥΙΑΣ  ΚΟΥΛΙΖΑΚΗ – » Οι πηγές της Λήθης και της Μνημοσύνης ».

[ Οι δύο πηγές που συναντάει η ψυχή στο ταξίδι της προς τον Άδη ].

Η πηγή της Μνημοσύνης, την οποία ωθείται να προτιμήσει η ψυχή, βρίσκεται στα δεξιά του ιερού τόπου του Άδη και φυλάσσεται. Σε αντιπαραβολή με αυτήν, η πηγή της Λήθης βρίσκεται στα αριστερά αυτής της ιερής περιοχής. Οι οδηγίες προς την ψυχή την προει-δοποιούν αυστηρά να μην πλησιάσει προς την πηγή αυτή, καθώς όσο θα πίνει από το νερό αυτό , τόσο θα χάνει την μνήμη των βιωμάτων της και θα αναγκάζεται έτσι να επα-ναλαμβάνει τα ίδια λάθη [ κατά τις επαναγεννήσεις της ], αποδεικνύοντας την αφρο-σύνη της βυθιζόμενη στον βάλτο της δυστυχίας .

Ορφικόν  ταφικόν έλασμα [ πινακίδα ] Ιππωνίου [ Καλαβρία ].

bandicam 2020-02-26 15-55-35-956

ΛΟΡΕΝΤΖΟΥ  ΜΑΒΙΛΗ  – » Λήθη ».

Τέτοια ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε στης λησμονιάς την κρυσταλλένια βρύση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 15.

Η ΑΡΜΟΝΙΑ  ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ .

Πολύ περισσότερο διαταράσσεται η ψυχική γαλήνη, όταν οι άνθρωποι, αφού αφήσουν να χαθούν οι ευχάριστες αναμνήσεις τους ,βυθίζονται  στις αναμνήσεις  δυσάρεστων πραγμάτων και δεν θέλουν να βγουν έξω ούτε για να πάρουν ανάσα ,όπως τα σκαθάρια που πέφτουν μέσα στο λεγόμενον ‘κανθαρώλεθρον » και δεν μπορούν να βγουν ,αλλά κάνουν κύκλους γύρω  γύρω μέχρι να πεθάνουν. Όμως δεν είναι δυνατόν να εξαλείψουμε τα δυσάρεστα , ούτε να απαλλαγούμε  εντελώς από αυτά, επειδή κανένα από τα ανθρώπινα δεν είναι  καθαρό και αμιγές. Διότι η αρμονία είναι σύνθεσις αντιθέτων. Όπως λοιπόν η αρμονία του σύμπαντος είναι »παλίντροπος », κατά τον Ηράκλειτο, επειδή υπάρχει μια εσωτερική σύνδεση των αντιθέτων που τα συνέχει, έτσι κι ο  άνθρωπος πρέπει να συνταιριάζει αρμονικά και να εξισορροπεί τις αντίθετες πλευρές του βίου του ,τις ευχάριστες με τις δυσάρεστες. Γι’ αυτό ,όπως ο μουσικός και ο φιλόλογος χρησιμοποιούν όλους τους φθόγγους ή όλα τα γράμματα ανακατεμένα χάριν αρμονίας ,έτσι κι εμείς πρέπει να κάνουμε το μείγμα του βίου μας αρμονικό και προσαρμοσμένο κατά την φύσιν μας. Διότι τα αγαθά και τα κακά είναι αδύνατον να χωριστούν ,αλλά υπάρχει κάποια σύγκρασις [συγκερασμός ], ώστε αυτά να ισορροπούν μεταξύ τους. Όπως είπε και ο  Εμπεδοκλής: <<  μόλις γεννηθεί  ο άνθρωπος ,τον παραλαμβάνουν και τον εξουσιάζουν  διπλοί δαίμονες  και μοίρες >>.

bandicam 2020-02-26 18-46-16-465

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ελάσσονα ». Περί θαυμασίων ακουσμάτων .{ 120 ].

Κανθαρώλεθρον : κάνθαρος [ σκαθάρι ] +  όλεθρος .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ηθικά  Νικομάχεια », { Η’,1155 b }.

Από αυτά που διαφέρουν προέρχεται η καλλίστη αρμονία.

ΑΔ. ΩΡΙΓΕΝΟΥΣ  – » Φιλοσοφούμενα ή κατά πασών αιρέσεων έλεγχος », { Θ’.9 }.

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ [ Απόσπ.51 ] : ‘‘Δεν καταλαβαίνουν πώς ένα πράγμα ,το οποίον εμφανίζει εντός του εαυτού του αντιτιθέμενες τάσεις ,συγχρόνως εμφανίζει και συμφωνία των αντιτιθέμενων τάσεων .Κάθε συνάρθρωση συναπαρτίζεται από αντιτιθέμενες εντάσεις ,όπως συμβαίνει με το τόξο και την λύρα.»Η μουσική αρμονία καταρτίζεται από αντιτιθέμενους μουσικούς τρόπους ,το δε τόξο λειτουργεί με την προς τα πίσω ώθηση της χορδής του τόξου.Και τα δύο λειτουργούν με χορδές .Όμως το ένα παράγει θάνατο [ τόξο] ,το άλλο [ λύρα ] παράγει μουσική. Και τα δύο  αυτά  έγχορδα ανήκουν στον Απόλλωνα.

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ  – »Αποσπάσματα », Αίολος [ 6 ].

Τα αγαθά και τα κακά δεν είναι δυνατόν να είναι χωριστά ,αλλά υπάρχει κάποιος συγκερασμός [ σύγκρασις ] ,ώστε να πηγαίνουν όλα καλά .

                                                        ΓΙΝ ΚΑΙ  ΓΙΑΝΓΚ.

NAT. SPINETO – » Tα σύμβολα στην ιστορία του ανθρώπου ».{σελ. 178 }.

Το γιν και το γιανγκ αντιπροσωπεύουν  τις δύο Αντίθετες  Αρχές  του Κόσμου  που βρίσκονται σε διαλεκτική σχέση και αέναη μεταβολή .Το γιν θεωρείται η θηλυκή αρχή.  και το γιανγκ  η αρσενική αρχή .

ΓΙΝ ΚΑΙ  ΓΙΑΝΓΚ.

ΚΛΗΜ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς », { Ε’. 3 }.

Σε κάθε άνθρωπο ,με το που γεννηθεί, δαίμονας παραστέκεται αγαθός , μυσταγωγός του βίου του { Μένανδρος }.

ΕΜΠΕΔΟΚΛΕΟΥΣ – » Καθαρμοί », { απο.  119- 124 }.

Η ψυχή θεωρείται ως δαίμων και ως ον το οποίον κατ’ αρχάς κατοικούσε μαζί με τους θεούς ,έπειτα όμως ,λόγω αμαρτημάτων ,εξέπεσε στον υλικό κόσμο και κατ’ » οστρέου τρόπον» { = με τον τρόπο του οστράκου } δεμένη στο σώμα  λαμβάνει διάφορες μορφές ,επειδή έχει ξεχάσει και δεν θυμάται.

bandicam 2020-02-29 20-57-36-865

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 16.

Ο ΝΟΥΝΕΧΗΣ .

O άνθρωπος είναι εκ φύσεως ασταθής ,διότι κατά την γέννησή του έχει δεχτεί ανάμεικτα  τα σπέρματα των παθών .Γι’ αυτό τον λόγον ο συνετός  άνθρωπος ,έχοντας γνώση των αντιθέσεων αυτών, εύχεται μεν το καλλίτερο ,για τον βίον του, προσδοκά  όμως  και το χειρότερο ,που μπορεί να του συμβεί. Χρησιμοποιεί δε και τα δύο [ και το καλλίτερο και το χειρότερο συμβάν ] ,αφού τους αφαιρέσει  το άγαν [=το πολύ ,την υπερβολή ].

Επιθυμία- οδύνη -φόβος :

Η σφοδρή επιθυμία για πλούτο ,δόξα, δύναμη ,εξουσία, γεννάει  προσκόλληση και σφοδρότατο φόβο μήπως όλα  αυτά  χαθούν [ φόβος  της απώλειας ] .Διότι αυτά δεν είναι μόνιμα.Συνεπώς  και η χαρά που νοιώθει κάποιος , όταν κατέχει τα παραπάνω υλικά αγαθά  κι αυτή εξασθενεί και  γίνεται  αβέβαιη .Ο νουνεχής όμως χρησιμοποιεί τα δεδομένα του παρόντος  με ευχαρίστηση ,χωρίς να φοβάται ότι  η τυχόν απώλειά τους θα του κάνει τον βίον αβίωτο την αυριανή μέρα.

Ο άνθρωπος υπόκειται στα παιχνίδια της τύχης  ,η οποία  έχει σχέση με τον εξωτερικό κόσμο ,με το περιβάλλον , με την  σωματική  μας  υπόσταση , άρα  με την φθορά . Δεν μπορεί όμως η τύχη να επηρεάσει το άφθαρτο μέρος της ψυχής ,τον  εσωτερικό κόσμο ,την ποιότητα του αγαθού και ενάρετου ανθρώπου.Διότι ουδείς γίνεται αγαθός,  σώφρων ή ενάρετος εξ αιτίας της τύχης .

Το απροσδόκητον :

Διαφέρει το αβούλητον  {< α στερ. + βούλομαι = επιθυμώ μετά λόγου ,θέλω  κάτι κατόπιν λογικής σκέψης ] από το απροσδόκητον [ < α στερ. + προσδοκώ = περιμένω,αναμένω ]. Το  μεν αβούλητον  συνήθως είναι γνωστό και  πολλάκις  ελέγξιμο .Το δε απροσδόκητο είναι το εξ’αίφνης ,το  άγνωστο ,το μη αναμενόμενο να συμβεί και το οποίον είναι ο κύριος παράγοντας λύπης , αθυμίας [ ή δυσθυμίας ] και γενικώς  ταραχής της ψυχής. Ο Οδυσσέας όταν γύρισε στην Ιθάκη  απροσδόκητα και εξαίφνης  αναγνωρίστηκε από τον αγαπημένο του σκύλο  Άργο ,αλλά ο καημένος  μόλις που μπόρεσε να  κουνήσει την ουρά του και να σηκωθεί,διότι ήταν πολύ γέρικος .Τότε ο Οδυσσέας στρέφοντας αλλού το πρόσωπό του σφούγγισε τα δάκρυά του . Αντιθέτως ,όταν ο Οδυσσέας συνάντησε την Πηνελόπη τα βλέφαρά του ήταν άτρεμα και έτσι έκρυψε με τρόπο τα δάκρυά του, αφού ήταν προετοιμασμένος  γι’ αυτή την σκηνή και δια της λογικής συγκράτησε  τα συναισθήματά του .

bandicam 2020-03-01 00-33-57-490

ΓΑΛΗΝΟΥ  – » Περί των Ιπποκράτους και Πλάτωνος δογμάτων », [ Δ’.7 ]. [ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Αδέσποτα ,Θησεύς  ].

Πρέπει να γινόμαστε εκ των προτέρων οικείοι [ να εξοικειωνόμαστε ] προς τα πράγματα ,που δεν είναι ακόμη παρόντα ,σαν να είναι παρόντα. Ενδημείν στον Ποσειδώνιο σημαίνει το να  αναπλάθεις  εκ των προτέρων στην φαντασία σου και να αποτυπώνεις στον νου σου την εικόνα του πράγματος , που πρόκειται να συμβεί ,σαν να έχει συμβεί.

                                ΤΟ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΟΝ    ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΟΝ.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ  – » Ηθική ». Αποσπάσματα και μαρτυρίες .[174 ].

Αυτός που ελάχιστα έχει ανάγκη το αύριο ,πολύ ευχάριστα προχωράει στο αύριο.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – »Επιστολαί » ,ΙΓ‘.Προς τον τύραννο των Συρακουσών Διονύσιον ,{ 360 d }.

Άνθρωπος , ζώον φύσει ευμετάβολον .

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 17.

Η ΤΥΧΗ.

Πολλές  φορές συμβαίνουν στον βίο μας πράγματα ανεπιθύμητα εξ αιτίας της Τύχης. Από αυτά ,άλλα εκ φύσεως μας προκαλούν λύπη και στενοχώρια ,άλλα πλανημένοι από λανθασμένες γνώμες συνηθίσαμε ή μάθαμε να τα θεωρούμε δυσάρεστα. Αυτά ,που  εκ φύσεως προκαλούν πάθη  [λύπη , στενοχώρια ] στην  ψυχής μας ,όπως οι πόνοι ,οι νόσοι  ή οι  θάνατοι αγαπημένων προσώπων μόνον ο λόγος [η λογική σκέψη ] μπορεί να θεραπεύσει συγκρατώντας το θυμικό μας από την πτώση του , όπως εκείνος που υπενθυμίζει την κοινή και  φυσική ανάγκη με την οποία ο άνθρωπος είναι  ανακα-τεμένος λόγω του σώματός του [ ο της κοινής και φυσικής ανάμνησίν ποιών ανάγκης ]. Αυτή μόνον δίνει λαβή στην Τύχη ,ενώ στα σπουδαιότερα και κυριότερα μέρη του μένει ασφαλής. Επομένως όταν  η Τύχη  λεηλατεί και αρπάζει όλα τα άλλα ,εμείς διατηρούμε μέσα μας κάτι που δεν μπορεί να το αρπάξει .Γι’ αυτόν τον λόγο δεν πρέπει να υποτιμούμε και να περιφρονούμε την φύση ,διότι τάχα δεν έχει κάτι το ισχυρό, μόνιμο και ανώτερο της Τύχης. Αντιθέτως πρέπει να αντιμετωπίζουμε το μέλλον ατάραχοι και θαρραλέοι , γνωρίζοντας πως  ένα μικρό  μόνον μέρος του ανθρώπου  [θνητόν ,σάπιο και επισφαλές ] υπόκειται στις  ορέξεις της Τύχης ,ενώ εμείς είμαστε κύριοι του μεγαλύτερου μέρους  [ αθάνατον ] εκεί που είναι τα μεγαλύτερα αγαθά [ ορθές γνώμες και γνώσεις και ασκήσεις που οδηγούν στην αρετή ] .Έτσι και ο μεγάλος διδάσκαλος Σωκράτης απευθυνόμενος στην Τύχη ,είπε ότι »οι κατήγοροί μου μπορεί να με θανατώσουν ,αλλά όχι να με βλάψουν». Πράγματι η Τύχη  πολλά μπορεί να μεταβάλλει στον βίο μας και στη σωματική μας υπόσταση ,δεν μπορεί όμως να μεταβάλλει  τον αγαθόν, τον γενναίο και τον  μεγαλόψυχο σε κακό , δειλό ,μικρόψυχο και φθονερό.Πολλές φορές μάλιστα η διάθεση του φρόνιμου [ συνετού ] εξημερώνει τα πάθη του σώματος  καταργώντας τα συμπτώματα των ασθενειών  με την εγκράτεια ,την συνετή διατροφή και τους μέτριους κόπους [ κούραση ]. Αλλά, κι’ αν τελικώς κάποιο παράλογο [ απροσδόκητο ] κακό κυριεύσει και επικρατήσει ,τότε κοντά είναι το λιμάνι και μπορεί να κολυμπήσει πέρα από το σώμα του [ έξοδος ] ,όπως αφήνει κάποιος  μια μικρή βάρκα που μπάζει νερά και κολυμπάει προς στην στεριά.

bandicam 2020-03-01 13-20-17-051

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΗ  -» Επιτομή Ελληνικής Μυθολογίας », { σελ.95 }. Η Τύχη.

Κατά τον Ησίοδο η Τύχη  ήταν θυγατέρα του Ωκεανού ,άρα είναι γέννημα της αστασίας  [ αστάθειας] και της αβεβαιότητας  ,επειδή η κατάσταση της θάλασσας  μεταβάλλεται συχνά και αιφνίδια Κατά τον Πίνδαρο δε  ήταν  μία από τις Μοίρες [ Λάχεσις ] και κατ’ άλλους θυγατέρα του Διός και της Νεμέσεως , η οποία διένειμε  κατά το δοκούν [ όπως της άρεσε  ] τον πλούτο και την πενία ,τις ηδονές και τις θλίψεις.

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Βελλερεφόντης», { αποσπ.300},

ΔΙΟΓ.ΛΑΕΡΤΙΟΥ -»Βίοι φιλοσόφων »,5.Κράντωρ { Δ’.26 }.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 18.

O ΦΟΒΟΣ  ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ .

Τι κάνει τον ανόητο άνθρωπο να προσκολλάται  στο σώμα του ; Ασφαλώς ο  φόβος του θανάτου και όχι ο πόθος  της  ζωής  είναι, που τον εξαρτά υπερβολικά από το σώμα. Ο μύστης όμως που έχει γνώση για την φύση της ψυχής ,διαθέτει σημαντικό εφόδιο για την ψυχική γαλήνη: την αφοβία προς τον θάνατο. Διότι αυτός που μπορεί να ζει ηδέως [ ευχάριστα ,ηδονικά ],όταν επικρατεί μέσα του η αρεστή και οικεία περίοδος της ζωής ,αλλά όταν επικρατήσουν τα αλλότρια [ξένα] και τα  παρά  φύσιν [ αφύσικα ] μπορεί να φύγει άφοβα [ αδεώς  απελθείν ] δεν τον τρομάζει τίποτα. Όμως η  γλυκυθυμία [ γλυκειά διάθεση ] της ψυχής να ασχολείται πάντοτε με το εύκολο και το ευχάριστο [ και εκεί που δεν πρέπει ]  ,αλλά να αποφεύγει το ανεπιθύμητο και λυπηρό [ και εκεί που πρέπει ], επιφέρει στην ψυχή  ατονία [ χαύνωση ] και μαλακία [ μαλθακότητα ] με αποτέλεσμα  την αδυναμία κατανοήσεως  αυτών που ειπώθηκαν.

bandicam 2020-03-01 15-09-58-170

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ  – » Ομήρου Οδύσσεια  », { μ’ , στ. 432 }

Τότε ,στους βράχους επάνω από την Χάρυβδη ,ο Οδυσσέας διέκρινε την αγριοσυκιά             [ ερινεός ] ,που του είχε πει η Κίρκη ..

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ  – » Βάκχαι », [ στ. 497-498 }.

Βάκχος  [ Διόνυσος ]  ονομάζεται και Ελευθερεύς ,επειδή απελευθερώνει τον άνθρωπο από τα δεσμά του και Λυαίος ,επειδή λύνει την γλώσσα και την ψυχή των εορταζόντων και  Ζαγρεύς  { επειδή  αγρεύει , ως  μέγας κυνηγός τις ψυχές και τις οδηγεί σε έξοδο από το σώμα ,γι’ αυτό και  Λυτήριος  ή Λυσεύς. Όπως δηλαδή λύνει τα ανθρώπινα δεσμά ,λύνει και  τα δεσμά του σώματος με την ψυχή. Ο δε μύθος της γεννήσεως του Βάκχου {γεννήθηκε από τον Δία και την Σεμέλη.Όταν όμως  τον τεμάχισαν οι Τιτάνες ξαναγεν- νήθηκε   για δεύτερη φορά  από τον  μηρό του Διός , με  θε’ι’κό  κομμάτι πια  μόνον την καρδιά του που δεν κάηκε ,το δε  σώμα του ήταν τιτανικό ,προερχόμενο από τις στάχτες των  Τιτάνων, } δηλώνει  το πεπρωμένο του θεού στην ανθρώπινη ψυχή.

ΒΟΥΔΑΣ [ Boudha ]- » Το κήρυγμα στη Μπεναρές », { σελ.84-85 }.

ΟΙ  [4] ΑΓΙΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ : [ τα πάντα είναι οδύνη ].
1. Η Αγία Αλήθεια της οδύνης .
2.Η Αγία Αλήθεια της αιτίας της οδύνης .
3.Η Αγία Αλήθεια της καταργήσεως της οδύνης .
4.Η Αγία αλήθεια του δρόμου που οδηγεί στην κατάργηση της οδύνης .

ΙΧΩΡ { τ.161 } : Ελληνοβουδισμός .

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 19.

Η  ΚΑΘΑΡΗ   ΨΥΧΗ .

Στην αποφυγή της λύπης πολύ βοηθάει το να προμελετά κανείς για να μπορεί να αντιμετωπίζει την τύχη με ορθάνοιχτα μάτια και να μην πλάθει μέσα του φαντασιώσεις , σαν τον άνθρωπο που μεγαλώνει στην σκιά πολλών μάταιων ελπίδων ,που όμως συνεχώς υποχωρούν και δεν αντιστέκονται σε τίποτα .Γι’ αυτό τα λόγια του Μενάνδρου » Όσο ζει κανείς να μην λέει : αυτό εγώ δεν θα το πάθω », μπορούν να γίνουν : »όσο ζει κανείς να λέει : αυτό εγώ δεν θα το κάνω »Διότι , το τί πάθαμε δεν εξαρτάται από εμάς πολλές φορές ,ενώ το τί θα πράξουμε– που δεν είναι μικρό πράγμα-βρίσκεται στο χέρι μας .  Απεναντίας ,η μεταμέλεια για μια κακή πράξη είναι σαν την πληγή στην σάρκα ,που την ματώνει πάντα και την κεντάει.Διότι η λογική αφανίζει τις άλλες λύπες ,που έρχονται απ΄έξω [τύχη] επειδή οι δυστυχίες όταν έρχονται απ’ έξω έχουν μικρότερες στενοχώριες. Όταν όμως η ίδια γεννάει την μετάνοια [ για μια κακή πράξη ],τότε η ψυχή δαγκώνεται από ντροπή και τιμωρείται από μόνη της.Διότι η αναγνώριση του σφάλματος και η μετάνοια είναι σαν τον θρήνο που έρχεται από μέσα μας για όσα σφάλαμε και κάνει τον πόνο βαρύτερο,εξ αιτίας της αισχύνης  που τον συνοδεύει.Συνεπώς ,τόσο η πολυτελής οικία, τα πολλά χρυσά νομίσματα ,η ευγενική καταγωγή ,το μέγεθος της εξουσίας ,όσο και ο χαριτωμένος λόγος και η δεινή ρητορική ικανότητα δεν προσφέρουν στην ψυχή γαλήνη και αλυπία ,όση παρέχει η καθαρή ψυχή ,η οποία είναι απαλλαγμένη από κακές πράξεις και πονηρές σκέψεις και η οποία διατηρεί το ήθος, που είναι η πηγή της ζωής, ατάραχο και αμόλυντο.Διότι όπως τα »λιβανιστήρια » του Καρνεάδου , τα οποία κι όταν ακόμη αδειάσουν τελείως ,αναδίδουν ευωδία για πολύ καιρό» ,έτσι και οι καλές πράξεις  αφήνουν πάντοτε ευχάριστη και νωπή ανάμνηση ,από την οποία ποτίζεται και ανθεί η χαρά ,περιφρονώντας όσους θρηνούν και κατηγορούν την ζωή ,πως τάχα είναι χώρα συμφορών ή τόπος εξορίας προορισμένος για τιμωρία των ψυχών μας. 

Δεν έχουμε έρθει στον κόσμο αυτό για να βασανιζόμαστε ,αλλά για να βελτιωθούμε.

bandicam 2020-03-02 20-16-27-585

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Φυσικά », { ζ’ . Ότι αλόγιστον η φορά της Τύχης }. ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ – » Ξενολόγος  » [7].

»ουδείς μπορεί να πει ,εφόσον ζει ,» αυτό δεν θα το πάθω ».

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ  – »  Ορέστης », [395-398]

Η  πολύ μεγάλη λύπη  καταστρέφει.

ΕΠΙΚΤΗΤΟY   – » Εγχειρίδιον  » , { 1 }.

Από τα υπάρχοντα πράγματα ,άλλα είναι » εφ’ημίν » { βρίσκονται στην εξουσία μας , εξαρτώνται από μας ] και άλλα είναι  »ουκ εφ’ημίν » { δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχό μας ,δεν εξαρτώνται από μας }. Τα »εφ’ημίν » είναι φύσει ελεύθερα ,ακώλυτα και ανεμπόδιστα. Τα »ουκ εφ’ημίν » είναι ασθενή ,υποδουλωμένα ,υποκείμενα σε εμπόδια ,αλλότρια [ ξένα]. Αν θεωρήσεις τα φύσει υποδουλωμένα ως ελεύθερα και τα αλλότρια ως δικά σου ,θα πέσεις σε εμπόδια , σε θλίψεις και ταραχές.

ΤΑ » ΕΦ’ΗΜΙΝ»   ΚΑΙ  ΤΑ »ΟΥΚ ΕΦ’ΗΜΙΝ» .

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 20.

H ΜΥΗΣΙΣ.

H κάθε μέρα είναι γιορτή και μάλιστα λαμπρή εάν έχουμε σωφροσύνη.Διότι ο κόσμος είναι ιερός ναός ,αγιώτατος και θεοπρεπέστατος. Σ’αυτόν εισέρχεται με την γέννησή του ο άνθρωπος,όχι ως θεατής χειροποίητων ή ακινήτων αγαλμάτων, αλλά ως κοινωνός όσων ο θε’ι’κός νους φανέρωσε ,»αισθητά ομοιώματα νοητών πραγμάτων »,τα ονομάζει ο Πλάτων,τα οποία έχουν έμφυτη αρχή ζωής και κινήσεως ,τον ήλιο ,την σελήνη ,τα αστέρια ,τα ποτάμια,την γη με τα φυτά και τα ζώα.Η ζωή είναι μύηση και εορτή τελειοτάτη,γι’ αυτό και πρέπει να είναι γεμάτη ψυχική γαλήνη [ευθυμία ] και χαρά [γήθος ]. Πολλοί περιμένουν τις γιορτές για να ευχαριστηθούν και να αναζωογονηθούν με αγορασμένο γέλιο [ ωνητός  γέλως ] πληρώνοντας αντίτιμο στους μίμους και στους χορευτές. Αυτοί ,με το να περνούν το μεγαλύτερο μέρος του βίου τους με θρήνους ,οδυρμούς και κακοδιαθεσία [ βαρυθυμία ] ντροπιάζουν τις γιορτές ,των οποίων χορηγός και μυσταγωγός είναι ο θεός. Καίτοι ο βίος τους είναι αγέλαστος ,κατηφής και συν-θλιβόμενος από τα πιο δυσάρεστα πάθη ,εντούτοις όχι μόνον δεν παρέχουν στον εαυτόν τους κάποια ανάσα και χαλάρωση από κάπου ,αλλά ούτε κι αν άλλοι τους παρακινούν δέχονται έναν λόγον συμβουλευτικό ,τον οποίον, αν τον ακολουθούσαν, και με τα παρόντα θα συμβιβάζονταν χωρίς δυσθυμία και τα γεγονότα του παρελθόντος θα μνημόνευαν με ευχαρίστηση και προς το μέλλον θα προχωρούσαν χωρίς φόβους και καχυποψίες ,αλλά με ελπίδα λαμπρή και χαρμόσυνη.

bandicam 2020-03-05 15-58-23-397

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ  – » Γνώμαι μονόστιχοι » .

Ο ζωή του ανθρώπου έχει ονομαστεί βίος ,διότι προσπορίζεται  τα προς το ζην  με βία.       [ βιός ,είναι το τόξο με το οποίον  τοξεύει και προσπορίζεται τα προς το ζην ο αρχαίος άνθρωπος ].

Βίος  { <  βία   < [F]ις = δύναμη  .Vis [Lat.] = δύναμη ,βία } .Βίος =  το μετά βίας και ανάγκης ζην.Ο βίος έχει βία ,γι’ αυτό χρειάζεται πολλή δύναμη  ‘‘ για να μπορέσει κάποιος να τα βγάλει  πέρα’‘. Αναγκαίον είναι λοιπόν να γίνει κρατερός και καρτερός  απέναντι στις προκλήσεις της ζωής με γνώμονα πάντα το αγαθόν Άρα βίος είναι ο τρόπος ,η ποιότητα του ζην και όχι το απλώς ζην.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν περί Ομοίων και Διαφόρων λέξεων -Περί Ακυρολογίας ».

Ο βίος  από την ζωή διαφέρει. Θέτουμε μεν  την λέξη βίος  για την ζωή των  ελλόγων ζώων ,δηλαδή μόνο των ανθρώπων .Θέτουμε δε  την λέξη ζωή  και για τα άλογα  και για τα λογικά  ζώα  [ άνθρωποι } ,εξ ου και ο Αριστοτέλης έτσι όρισε τον βίον : »βίος είναι η λογική ζωή ».Αυτός λοιπόν  που κάνει χρήση της λέξεως ‘βίος ‘για την ζωή των θηρίων ,ακυρολογεί [δεν είναι αξιόπιστος ].Βίον λέμε για τους ανθρώπους [ λογικόν ζώον ] ,ενώ για το άλογον ζώον λέμε ζωή.

Σύμφωνα με τα παραπάνω αντιλαμβάνεσθε ,ότι λέξεις όπως : αντιβιοτικό ,μικρο-βιολογία, βιό-στρωμα,βιό-λυσις  και όλα τα [ bio-] , όταν δεν αναφέρονται στην ανθρώπινη ζωή  ,είναι κατ’ ουσίαν άκυρες   καίτοι γίνεται χρήσις κατά κόρον.

LIDDELL & SCOTT» Μέγα λεξικόν  της  Ελληνικής γλώσσης ».

Αντιβιοτικό , μικροβιολογία.

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ – » Γνώμαι », [ 88 ].

» Ο κόσμος είναι σκηνή θεάτρου ,ο βίος είναι πάροδος ήλθες ,είδες ,απήλθες » , [ mondo è un palcoscenico, la vita un ingresso: entri, vedi, esci. ] » o κόσμος  είναι μια σκηνή θεάτρου [ παλκοσένικο]  , η ζωή μια είσοδος : εισέρχεσαι [ entrare ] ,βλέπεις     [ vedere]  ,εξέρχεσαι [ uscire ] ».

Διδασκαλίες  λέγονταν στην Αρχαία Αθήνα οι  παραστάσεις δραματικής ποιήσεως ,που ήταν αφιερωμένες στον θεό Διόνυσο .Στην σκηνή και ειδικότερα  στο προσκήνιο εμφανίζονται οι υποκριτές  της παραστάσεως κάθε δραματικού  έργου .Από τις παρόδους [ δεξιά και αριστερά της σκηνής  ] που οδηγούν στην ορχήστρα ,εισέρχεται ο χορός  με το  κατάλληλον  εισόδιον τραγούδι του ,που ονομάζεται πάροδος. . .

Θεατή , ήλθες στην ορχήστρα της  ζωής  από κάποια πάροδο του οικουμενικού θεάτρου  για να συμμετέχεις κι εσύ στον οικουμενικό χορό τραγουδώντας τα πάθη του παροδικού  στην ορχήστρα ,είδες  και έλαβες γνώση από τα δρώμενα  επί σκηνής , αποχώρησες  μετά το τέλος του δράματος ίσως  κεκαθαρμένος .

Σάρωση_20200305

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Εγχειρίδιον », [ 17 ].

Να θυμάσαι ,ότι είσαι υποκριτής σε δραματικό έργο..

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ [8].

Ο  βίος  μοιάζει με  πανηγύρι .Όπως σ’αυτό άλλοι  έρχονται  για να  λάβουν μέρος σε αγωνίσματα ,άλλοι  για να κάνουν εμπόριο και άλλοι βεβαίως, οι άριστοι ,ως θεατές .Έτσι και στον βίον ,άλλοι γεννιούνται δουλοπρεπείς  ,που είναι  κυνηγοί  της δόξας και της πλεονεξίας  κι άλλοι   γεννιούνται  φιλόσοφοι , κυνηγοί  της αλήθειας.

Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ  – »Ανθολόγιον »,[ ΡΗ’ ]. ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ – » Πλόκιος ».[32].

Κάθε τι που φέρνει  λύπη στον άνθρωπο είναι  αρρώστια με πολλά ονόματα.Γι’ αυτό , πάντα κι από  παντού να διώχνεις  την λύπη από τον βίον σου .

Μύησις  :  από την ρίζα * { ΜΥ-}.

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Μυστήριον { < μύστης  ,μύω, μυώ  } = ιερή ρήση ή πράξη τελεστική , τις οποίες , αυτοί  που  γνώριζαν , έπρεπε  να  τις τηρήσουν υποχρεωτικώς απόρρητες και απόκρυφες από τους πολλούς  //  πράγμα ιερόν κρύφιον [ arcanum } ,γι αυτό ο γνώστης οφείλει να κλείσει [ μύειν ] τα μάτια και τα χείλη [ σιωπάν ].

TH. GAISFORD S.T.P –  »Etymologicon  Magnum  Lexicon » .

Μύησις [ < μυώ  = μανθάνω  }  = το μυστήριον . Μύστης   { < μύω ,καμμύω  } .Διότι οι μυούμενοι κατ’  αυτόν τον τρόπον  δέχονταν τις  θείες εκλάμψεις  : έκλειναν τις αισθήσεις τους  και αδιαφορούσαν για τις σαρκικές φροντίδες .Μυστήρια  =Μυθήρια. Διότι  μύθος είναι ο λόγος. Mύθος  : α]. < μύω ,καμμύω [ κατά +μύω = μάτια ερμητικά κλειστά ] :  σκοτεινός λόγος  β]. < μυώ [= διδάσκω ] : μύηθος —>  μύθος.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  – » Τίμαιος », { 92 c }

Ο κόσμος ,λοιπόν ,αφού φτιάχτηκε  έχοντας  μέσα του  θνητά και αθάνατα ζώα και  συμπληρώθηκε κατ’ αυτόν τον τρόπον , έγινε ένας ορατός  οργανισμός ,που περιέχει τα ορατά όντα , ένας  αισθητός Θεός,  εικόνα του νοητού Θεού και  μέγιστος [ πάρα πολύ μεγάλος ] και άριστος [ και πάρα πολύ αγαθός ]  και κάλλιστος  [ που το κάλλος του τα ξεπερνάει όλα  ] και τελειότατος [ πάρα πολύ τέλειος ] , αυτός ο ένας  ουρανός, ο οποίος είναι  μονογενής   [μοναδικός στο είδος του].

HENRI  MATISSE – » La Joie  de vivre » [ Η χαρά της ζωής  ], { 1905 }.

Σάρωση_20200304


O πίνακας στην επικεφαλίδα είναι :

GEORGES  SEURAT – » Κυριακάτικο απόγευμα στο νησί La Grande Jatte  » , { 1885 }.

Ανήκει στο ρεύμα του Πουαντιγισμού  { Pointillisme } στο οποίον οι καλλιτέχνες  πειραματίζονταν με την ανάλυση του φωτός στα συστατικά του στοιχεία με την  βοήθεια κουκκίδων ή στιγμάτων { pointe =τελεία }.



Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε  στα πολύ χρήσιμα »google books » ,anemi,πύλη, κ.α.