Η τύχη και το αυτόματον.

Το << ‘Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτα ,κι αν είσαι κακορίζικος ,κάτσε μην τυραννάσαι >> ή το << Ο τυχερός ο άνθρωπος κάνει θεριό τον ψύλλο και του φοράει και το ζυγό και του γυρνά το μύλο >> ή το αρχαίον << εική και ως έτυχεν >> είναι μερικές από τις πιο μεστές νοήματος παροιμίες του θυμοσόφου λαού μας περί της τύχης. Tί είναι η τύχη ; Μία αυστηρή νομοτέλεια ,μία διαλεκτική σχέση αιτίας και αποτελέσματος ,που προκαθορίζει το εσόμενον; Μία θεϊκή μοίρα ,που χωρίζει τους ανθρώπους σε ευτυχείς και δυστυχείς χωρίς την θέλησή τους ; Ένα σύνολο απλών συμπτώσεων ,που συμβαίνουν απρόβλεπτα στην καθημερινή ζωή όλων των ανθρώπων ; Όλα αυτά μαζί ή τίποτα από αυτά ; Το αυτόματον έχει κάποια σχέση με την τύχη ; Είναι δύο όμοιες λέξεις για το ίδιο πράγμα ή διαφέρουν ; Εάν υπάρχει διαφορά ,αυτή είναι ουσιαστική ή επουσιώδης ;

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος », [ σελ. 353 }.

Διαφέρουν οι λέξεις : Tύχη, Μοίρα ,Αίσα, Πεπρωμένον, Ειμαρμένη. Στην ελληνική γλώσσα ΔΕΝ υπάρχουν συνώνυμες λέξεις παρά μόνον όμοιες και διάφορες. Η ετυμολογική ανάλυση δείχνει το ποιόν της κάθε λέξεως.

Α’. ΜΕΡΟΣ

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

Η τύχη : ουσιαστικόν , γένους θηλυκού , αριθμού ενικού ,. πτώσεως ονομαστικής , α’ κλίσεως .Τύχη { < τυγχάνω }..

2 ]. Tο αυτόματον : επίθετον , γένους ουδετέρου του τριγενούς και δικαταλήκτου ο, η, αυτόματος ,το αυτόματον , θετικού βαθμού ,πτώσεως ονομαστικής. Αυτόματον = αυτός + μέμαα { < μάω = επιθυμώ }.

Η ΤΥΧΗ .

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής Πεζογραφίας ».

Τυγχάνω .

ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής ».

Τυγχάνω και τεύχω .

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Η Τύχη , οι τύχοι , ο Τύχων , ο τυχθείς ,

ΑΛΕΞ. ΡΙΖΟΥ ΡΑΓΚΑΒΗ – » Ιστορία της Αρχαίας Καλλιτεχνίας », { σελ. 4 }.

Τέχνη , τοκετός , τεύχος.

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».

Fortuna { < fors,rtis < fero < φέρω }.

E.A. SOPHOCLES – » The Roman and Byzantine periods ».

Τύχη.

ΑΝΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Fortuna < fero < φέρω.

ΤΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟΝ.

[ Αυτο + ματον ].

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Aυτός ,η, ον [ αντωνυμία οριστική ή επαναληπτική ]. Ο αυτός = ο ίδιος ,όχι διάφορος .

J. B. HOFMANN – » Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Αυτόματος [ αυτός + ματεύω ].

H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος.

ΠΑΝ. Α. ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν απάντων των ρημάτων των απαντωμένων εις τους Αττικούς Πεζογράφους ».

Μάω.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος : 1 ] .αυτός + μέμαα [ < μάω ] 2 ] .αυτό + matos [ μτχ. ρ. *men = σκέπτομαι ] 3 ] .αυτό + μώσθαι [ = αγωνίζεσθαι ].

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου » .

Αυτόματος [ αυτός ,μέμαα ].

ΑΡΙΣΤ. Ε. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Η Οικουμενική διάσταση της Ελληνικής γλώσσας ».

Automat, automaton .

TH. GAISFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Αυτομάτως..

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινοελληνικόν » .

Mens,ntis.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Mens -mentis < μένος .

E.A. SOPHOCLES – » The Roman and Byzantine periods ».

Το αυτόματον.

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – » Επίτομον λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος { < αυτός + μέμαα }.

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτοματία : η θεά του αυτομάτου , η τύχη . Αυτοματισμός { < αυτός + μαίομαι }.

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος -η-ον.

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό λεξικό ».

Αυτόματος { < αυτό + μά [ τος ] < θ. [ μα- ] ,που συνδέεται με το [ μα ] …..του Ι.Ε. * [ men-].

ΒΑΣ. ΦΙΛΙΑ / Γ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Τα ημαρτημένα του λεξικού Μπαμπινιώτη ».

Αυτόματος [ αυτός + μέμαα < μάω ] ή [ αυτός + μεμαώς < μάω ] .

ΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ.

ΣΤΕΦ. Α. ΠΑ’Ι’ΠΕΤΗ – » Η άγνωστη τεχνολογία στον Όμηρο », [ σελ. 136 ].

Ο Ήφαιστος συνοδευόταν από υπηρέτριες [ αμφιπόλους ], δύο χρυσά θηλυκά ρομπότ [ αυτόματα ].

ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Σ],στ. 417-421].

Οι δύο χρυσές νεανίδες υπηρέτριες ,του Ηφαίστου , με νου στις φρένες τους , φωνή και δύναμη.

Ερυθρόμορφος κύλιξ [ 480 π.Χ. ] . Δυτ. Βερολίνο , Staatliche Museen.

Εργαστήριον του χαλκοχύτη θεού Ηφαίστου .Διακρίνονται οι τεχνίτες , αριστερά το καμίνι του χυτηρίου ‘ πάνω από αυτό αναγνωρίζονται οι εικόνες των προστατών τους [ Ηφαίστου και της Αθηνάς ], εργαλεία [ σφυριά , πριόνι ] και ένα ζευγάρι πόδια ! , Δεξιά διακρίνουμε μέλη από είδωλα [ ακέφαλο σώμα και δίπλα ένα κεφάλι ] μάλλον για συναρμολόγηση ή για επισκευή .


H TYXH.

ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ’.

Η Τύχη.


Τας θύρας κλείσατε , τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.




ΚΩΝ. ΧΑΣΑΠΗ / ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Τα Ορφικά » .

[72] LXXII .Τύχης θυμίαμα , λίβανον.

Από σένα Τύχη εξαρτάται ο πολυποίκιλος βίος των ανθρώπων και σ’ άλλους παρέχεις { τεύχεις ] πλούτον άφθονον και σ’ άλλους δίνεις την άθλια φτώχεια και διεγείρεις στην καρδιά την οργή .

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου ».

Η Τύχη.

ΙΩ. ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία », { σελ. 255-56 }.

H Tύχη ανήκει σε μία κατηγορία συμβατικών θεοτήτων ,που προέρχονται από αφηρημένες έννοιες χωρίς μυθολογικόν περιεχόμενον.

Χάλκινον αγαλμάτιον Τύχης της Αντιοχείας [ απομίμηση μπρούτζινου αγάλματος του γλύπτη ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ ] , 2ος αι. μ. Χ. Παρίσι ,Louvre. . . Η Τύχη ,ως νεαρά κόρη με διάδημα στο κεφάλι ,που μιμείται τα τείχη της πόλεως ,με δέσμη σταχιών στο δεξί χέρι ,κάθεται σε βράχο. Κάτω στα πόδια της ,νέος άνδρας ,προσωποποίηση του ποταμού Ορόντη , ορατός από την μέση και πάνω ,κολυμπά με τα χέρια ανοικτά.

Κ. ΚΕΡΕΝΥ’Ι’ – » Η Μυθολογία των Ελλήνων », { σελ. 53 }.

Η Τύχη ,θυγατέρα της Τηθύος και του Ωκεανού ,ήταν θεά του μοιραίου ,του τυχερού.

ΑΝΕΣΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Λεξικόν κυρίων ονομάτων ».

Η Τύχη : η λατρεία σωζόταν ανέκαθεν στα Μυστήρια της Σαμοθράκης [ Καβείρια]. Ο Τύχων : Αρχαίος δαίμων ,που αναφέρεται ως εταίρος της Αφροδίτης και του Πριάπου.

Τύχων και Τύχη . [ Μαρμάρινον ανάγλυφον της Ακυλείας ].

Ο Τύχων ήταν θεότητα της Ορφικοδιονυσιακής θρησκείας , που λατρευόταν στα Μυστήρια της Σαμοθράκης .Στο ανάγλυφον αυτό ο Τύχων από την μέση και πάνω ήταν μόνον ιθύφαλλος και από την μέση και κάτω είχε πόδια αντρικά και στα ισχία φτερούγες ,που δηλώνει ,ότι δύναται να πηγαίνει παντού . Δίπλα του στέκεται όρθια η Τύχη. [ σ.σ. το γλυπτόν δεν είναι επιτρεπτόν να παρουσιαστεί ].

Ρωμα’ι’κόν ψηφιδωτόν [ 2ος αι. μ .Χ. ] .Αντιόχεια ,»House of the Evil Eye». Hatay Arch. Museum, Antakya .

Ο Αγαθοδαίμων ( Αγαθόν Πνεύμα ) ή Τύχων ( Αγαθή Τύχη) απεικονίζεται ως νεαρός με διογκωμένα αιδοία να κρατάει σούβλες στα χέρα ,που είναι σύμβολον καλής τύχης και φυλακτόν ενάντια στην ατυχία.

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΟΥ – » Η Ελληνική Μυθολογία » , { σελ.95-96 }.

Με το πέρασμα του χρόνου ,πλάστηκε κάποια προσωποποιημένη θεά , την οποίαν οι Έλληνες ονόμασαν Τύχη , ενώ οι Ρωμαίοι Fortuna , πιστεύοντας γι’ αυτήν , ότι κυβερνά και διευθύνει τις αγαθές ή τις κακές τύχες των ανθρώπων.

ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί αγαλμάτων’ » , { 2 }.

Με σφαίρα και με σφαιροειδή πράγματα απέδωσαν καλλιτεχνικώς την τύχη και την ελπίδα.

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ή ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ,[ 7 ].

Mέσα στον Τόπον του Βίου ,υπάρχει μία γυναίκα τυφλή ,κωφή και μαινόμενη, που κάθεται πάνω σε μία στρογγυλή πέτρα και καλείται ΤΥΧΗ. Το έργο αυτής είναι να περιφέρεται παντού και από άλλους να αρπάζει τα υπάρχοντά τους και σε άλλους να τα δίνει. Στην συνέχεια , από τους ίδιους πάλι να τα αφαιρεί και να τα δίνει σε άλλους στα τυφλά και αβέβαια [ εική και αβεβαίως ]..Γι’ αυτό άλλωστε κάθεται πάνω σε στρογγυλή πέτρα .Διότι η στρογγυλότητα του σχήματος συμβολίζει ότι τα δώρα της Τύχης δεν είναι ούτε σταθερά ,ούτε ασφαλή .

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ { Tabula Cebetis }

[ Βλ. το » Κέβητος πίναξ [ Tabula Cebetis » ].

Η ΕΚΑΤΗ.

Στα Καβείρια μυστήρια , οι Κάβειροι ήσαν τέσσερες τον αριθμόν .Αξίερος , Αξιόκερσα , Αξιόκερσος και Κάσμιλος ή Καδμίλος ,που ήταν ο ιθυφαλλικός Ερμής [ Πελασγικός θεός της γονιμότητας ] . Θεμελιώδης διδασκαλία των Καβειρίων μυστηρίων ήταν το ζήτημα της γενέσεως του ανθρώπου.. Η θεά Εκάτη [ < εκάς ή εκατό ή έκατος = λαμπρός ] ,που συχνά ταυτίζεται με την Αρτέμιδα δίδυμη αδελφή του Απόλλωνος , κόρη της Αστερίας και του Διός. ήταν θεά του σεληνόφωτος και της μαγείας , κρατούσε πάντα δάδα . Η σεβαστή θεά Εκάτη μεταγενέστερα εμφανίζεται ως τρίμορφη ,επειδή είχε εκ Διός εξουσία και στους τρεις κόσμους .

ΚΩΝ. ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ – » Αρχαία Ελληνικά Μυστήρια », { σελ. 37 }.

Σύμφωνα με την παράδοση της Σαμοθράκης ,καθώς και της Ελευσίνος ,ο Ερμής ήταν ο εραστής της Περσεφόνης και της Εκάτης παριστάμενος στα Μυστήρια

Απουλικός κρατήρας .΄Ύστερος 4ος αι. π. Χ. Μόναχο .

ΜΕΣΗ : Ο Ηρακλής στον Κάτω Κόσμο τραβάει σθεναρά τον αλυσοδεμένον τρικέφαλον Κέρβερον , τον φύλακα του Άδου . ΑΡΙΣΤΕΡΑ ; Ο Ψυχοπομπός Ερμής με το κηρύκειο του δείχνει τον δρόμο για τον Πάνω Κόσμο. ΔΕΞΙΑ : Η σεβαστή θεά Εκάτη φωτίζει με τις δάδες της τον κόσμο των νεκρών.

ΟΙ ΜΟΙΡΕΣ.

Η Μοίρα { <μείρειν < μερίζω } στον Όμηρον είναι αφηρημένη έννοια και εκδηλώνεται ως ΑΙΣΑ και ΚΗΡ. Οι Μοίρες στον Ησίοδον είναι τρείς : ΚΛΩΘΩ { < κλώθω } περιτυλίγει το νήμα της ζωής ,ΛΑΧΕΣΙΣ { < λαγχάνω } είναι ό,τι κατά λαχνόν ,κατά τύχην πίπτει στον άνθρωπον, ΑΤΡΟΠΟΣ { α [στερ. ] + τρέπω =στρέφω } δηλώνει το αμετάτρεπον της τύχης.

ΕΥ. ΜΠΕΞΗ / Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ – » Ησιόδου Θεογονία », { σελ.14 ]

Το παιδί του Χάους Νύκτα , γέννησε τις σκοτεινές Μοίρες.

ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ’.

Η Μοίρα ή οι Μοίρες.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της σελήνης »,{ 30 }.

Οι τρείς  Μοίρες  :  Άτροπος { < α στερ. + τρέπω  = η ευθεία οδός, η μη έχουσα εκτροπές } – Κλωθώ {κλώθω = νήθω ,γνέθω } – Λάχεσις { < λαγχάνω > λαχνός }.

ΗΛΙΟΣ { Πνεύμα / Νους  / Λόγος   } –  ΣΕΛΗΝΗ  { Ψυχή } –  ΓΗ { Σώμα } . ΜΟΙΡΕΣ.

ΑΝΑΓΚΑΙΟΝ ΚΑΙ ΤΥΧΑΙΟΝ.

Α. ΣΕΠΤΟΥΛΙΝ – » Κατηγορίες και Νόμοι της Διαλεκτική »,{ σελ. 302 }

Στο προτσές της αναπτύξεως το τυχαίον μετασχηματίζεται σε αναγκαίον και το αναγκαίον σε τυχαίον.

Δ.Π.ΠΑΠΑΔΙΤΣΑ / ΕΛ. ΛΑΔΙΑ – » Ομηρικοί ύμνοι ».

Εις Αθηνάν .

TAD .KUNTZE – » Fortune » , { 1754 }, Nat. Musrum Varsaw .

Β ‘.ΜΕΡΟΣ.

Νυκτερινό Μυητικόν Οδοιπορικό στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΙΩ. ΖΩΝΑΡΑ – »Λεξικόν ».

Τύχη .

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Ερμηνευτικόν λεξικόν ».

Τύχη.

Γ. ΛΑΘΥΡΗ – » ‘ΟΡΟΙ’ του Σπευσίππου ».

Τύχη.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – »Νόμοι », { Δ’. 709 a-c ].

Για από τους ανθρώπους εκείνες που νομοθετούν τα πάντα είναι οι τυχαίες συμπτώσεις και οι συμφορές κάθε είδους ,που πέφτουν με κάθε τρόπον επάνω μας … Σχεδόν όλα ανεξαιρέτως τα ανθρώπινα πράγματα είναι αποτέλεσμα τυχαίων περιστατικών…Ότι κάποιος Θεός και μαζί η τύχη και ο καιρός διακυβερνούν όλα τα ανθρώπινα πράγματα . ‘ σε μικρότερο βαθμό ,συνοδεύει αυτά και η τέχνη.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .VII ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ]. ΠΛΑΤΩΝ..

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Φυσικής ακροάσεως [Β΄] » , { 4,5,6 } .

Ουδέν από τύχης γίνεται ..Αγαθή και φαύλη Τύχη. Η ευτυχία και η δυστυχία. Τύχη και το αυτόματον .Ευδαιμονία και ευτυχία.

»Ουδέν από τύχης γίνεται ».

ΤΥΧΗ ΑΓΑΘΗ – ΤΥΧΗ ΦΑΥΛΗ , ΕΥΤΥΧΙΑ -ΔΥΣΤΥΧΙΑ .

ΤΥΧΗ – ΑΥΤΟΜΑΤΟΝ , ΕΥΤΥΧΙΑ – ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ .

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ]. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ.

Ο Αριστοτέλης λέγει ,ότι διαφέρει το αυτόματον [ αυτό που γίνεται μόνο του ] από την τύχη τυχαίον ]  η τύχη και το αυτόματον βρίσκεται σε αυτά που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε ‘ το αυτόματον δεν εξαρτάται από την τύχη, επειδή είναι έξω από ό,τι γίνεται ‘ η τύχη ανήκει στα λογικά , το αυτόματον ανήκει και στα λογικά και στα άλογα και στα άψυχα’ η τύχη γίνεται με προαίρεση, ενώ το αυτόματον απροαιρέτως [ χωρίς προαίρεση ]’ η τύχη λειτουργεί ,όταν υπάρχει κάτι ,το αυτόματον χωρίς λόγο, χωρίς να το σκεφτεί κανένας έξω…..

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { Η’. 1323 b }.

Η ευτυχία διαφέρει από την ευδαιμονία . Η πρώτη ανήκει στα εξωτερικά αγαθά και είναι αποτέλεσμα της τύχης.

Κανείς σοφός ,δίκαιος ,αγαθός δεν γίνεται από τύχη.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { Λ’.3 }.

Διότι τα πράγματα γίνονται ή από τέχνη ή από την φύση ή από τύχη ή αυτομάτως.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

17 γ]. ΑΕΤΙΟΥ -» Συναγωγή των αρεσκόντων ». ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ.

Ειμαρμένη είναι η φύση του καθενός.

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ή ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ,{ VIII }.

<< Από αυτούς τους Απροβούλευτους , άλλοι φαίνονται χαρούμενοι και άλλοι λυπημένοι ,που έχουν τα χέρια τεντωμένα. Αυτοί που χαίρονται ,επειδή πήραν αγαθά από αυτήν , την αποκαλούν ΤΥΧΗΝ ΑΓΑΘΗ, ενώ αυτοί που λυπούνται ,,επειδή τους αφαίρεσε ότι τους είχε δώσει , την ονομάζουν ΤΥΧΗΝ ΚΑΚΗ. Τέλος , τα αγαθά της Τύχης είναι τα ακόλουθα : πλούτος , δόξα , ευγένεια [ δηλ. ευγενική καταγωγή } ,τέκνα , τυραννίδες [ δηλ. εξουσίες ] , βασιλείες . Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ,ότι τα αγαθά που προσφέρει η Τύχη είναι ,συνολικώς, εξωτερικά και εφήμερα αγαθά , αυτά που επιθυμεί το πλήθος των ανθρώπων >>

ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ – » Χρυσά έπη », [στ. 17-21 ].

Όσα άλγη [ δεινά ] έχουν οι θνητοί από δαιμόνιες τύχες [ εξ ανωτέρας βίας ] ,όσο μερίδιον από αυτά έχεις ,υπόφερε αυτά και μην αγανακτείς ‘ να θεραπεύεις αυτά πρέπει , όσο μπορείς ‘

Βροτοί = οι υποκείμενοι στην μοίρα { βροτός < μροτός < μοίρα }. Άμβροτος το αντίθετο. Δαιμόνιες τύχες = [; ]Άλγος { < αλέγω = φροντίζω, διότι ο πόνος απαιτεί την φροντίδα μας } : πόνος ,λύπη , κακό, δεινό.

ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Σχόλια εις τα Χρυσά έπη των Πυθαγορείων », { στ. 17 – 20 }.

» Να δέχεσαι πράως προσήκει όσα δεινά οι θνητοί εις τας Δαιμονίας [ Θείας ] τύχας  οφείλουσι  ‘ και εξ αυτών ,όσα σε πλήττουν ,αγογγύστως να υπομένης και να θεραπεύης όσον δύνασαι παρηγορών ούτων εαυτών και σκεπτόμενος : μέγα μερίδιον εκ τούτων δεν απονέμει εις τους εναρέτους η Μοίρα ».

Οι Δαιμόνιες τύχες δεν είναι ούτε δαιμονία προαίρεσις [ Θεϊκή επιλογή ] ,ούτε απλώς τύχη.

Το μείγμα της δικής μας προαιρέσεως [ επιλογής ] και της Θεϊκής Κρίσεως [ Δίκαιον ] παράγει εκείνο ,που ο ποιητής αποκαλεί Τύχη , ενώ το σύνολο » δαιμονία τύχη » είναι η κρίση την οποίαν ο Θεός αναπτύσσει κατά των κακών. Κατά αυτόν τον τρόπον η σύνδεση των δύο ονομάτων [ δαιμονίας τύχας ] συνεισάγει ,αφ’ ενός την Θείαν επιστασίαν και αφ’ ετέρου την ελεύθερη εκλογή της ψυχής ,ώστε καθίσταται αντιληπτόν ,ότι τα άλγη [ =δεινά ] δεν προέρχονται ούτε μοιραίως , κατόπιν διατάξεων της Προνοίας ,ούτε και τυχαίως.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .VI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

19 .Ευρύσω περί τύχας .

Οι δύο αντίθετες φύσεις : η μεν αγαθοποιητική και βασιλική , η δε κακοποιητική και τυραννική .

ΕΡΓΑΣΙΑ { homework }.

Εντοπίστε προσεκτικά και καταγράψτε τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ τύχης και ταυτομάτου.


ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους Τύραννος », { στ.977-79 }.

Η τύχη κυβερνά τον άνθρωπον και πρόβλεψη καθαρή δεν υπάρχει από κανέναν..

ΘΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Αίας » , { στ. 485-6 }.

Χειρότερον κακό για τους ανθρώπους είναι η τύχη ,που την γεννά η ανάγκη.

ΝΙΚ. ΒΡΕΤΑΚΟΥ – » Θησαυρός 10.000 γνωμικών και αποφθεγμάτων ».

Τύχη-τυχαίον.

Ν. Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ – » Λαογραφικά σύμμεικτα » , { Δ’ , σελ. 475 }.

Δημώδεις παροιμίες ,από τον κατ’ εξοχήν παροιμιαστήν των Ελλήνων στιχουργών του μεσαίωνος, Μιχ. Γλυκά.

<< Αν έχεις τύχη ,τί τρέχεις ; Κι αν δεν έχεις ,τί τρέχεις ; >>

<< ΕΙΚΗ ΚΑΙ ΩΣ ΕΤΥΧΕΝ >>.

ΑΝΔΡ. ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

»εική και ως έτυχεν ».

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Εική.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί΄ΔΑ – » Λεξικόν ».

Εική.

H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εική.


ΤΥΧΗ και ΠΡΟΒΛΕΨΗ .

Είναι δυνατόν να γίνει κάποιο είδος προνοίας ή προβλέψεως ή προγνώσεως για την τύχη ; Απόλυτη πρόβλεψη δεν είναι δυνατόν να γίνει στο τυχαίον [εν μέρει ,είναι δυνατόν να γίνει εφικτή , με την βοήθεια της επιστημονικής γνώ-σεως , της λογικής ,της στατιστικής , των πιθανοτήτων ] ,διότι ταυτοχρόνως στον χώρον της αρχής , του λόγου, της τάξεως , του προγραμματισμού , της οργανώσεως , του αναγκαίου και του τυχαίου -δυστυχώς ή ευτυχώς -κινείται και δρα το αυτόματον , το άναρχον , το άλογον , το άτακτον ,το απρογραμμάτιστον και το ανοργάνωτον .

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ – » Ιστορίαι », [ Β’. 64 }

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Επίνικοι ».

Ολυμπιόνικος ; 12. Εργοτέλει Ιμεραίω δολιχοδρόμω .

Τυφλή είναι η γνώση για τα μέλλοντα.

‘ ΔΙΟΣ ΚΡΙΣΙΣ ».

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του »ΗΛΙΟΥ».

Η Κλήρωσις.

Τα περισσότερα δημόσια αξιώματα στην Δημοκρατία των Αθηνών, αντίθετα από ό,τι πιστεύουν πολλοί , ήσαν κληρωτά . Κλήρωση δε εφαρμόζεται μόνον όταν υπάρχει ισότητα .Συνεπώς ένα πολίτευμα ελευθερίας και ισότητας μεταξύ των μελών του ,όπως η μόνη Δημοκρατία που εφαρμόστηκε ποτέ κατά τον Χρυσούν αιώνα του Περικλέους , είναι δυνατόν και πρέπει να στηρίζεται στον κλήρο. Κληρωτές αρχές καλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τις δια κλήρου εγκαθιστάμενες αρχές .Αυτές ήσαν : η Βουλή των 500 , οι 9 Άρχοντες και ο γραμματεύς , ο Επιστάτης και οι 9 Πρόεδροι ,οι 10 Λογιστές της Βουλής , οι Εύθυνοι και οι Πάρεδροι ,οι Ταμίες ,οι Απόδεκτοι , οι Ιεροποιοί ,οι Ένδεκα , οι Εντεταλμένοι την εκτέλεση της θανατικής ποινής, οι Εισαγωγείς , οι Πωλητές και ο Ταμίας των αδυνάτων , οι Μετρονόμοι ,οι Σιτοφύλακες ,οι Επιμελητές του Εμπορίου ,οι Αστυνόμοι ,οι Αγορανόμοι, οι Τεσσαράκοντα ή κατά δήμους Δικαστές ,οι Οδοποιοί ,οι Λογιστές ,οι επιφορτισμένοι τον έλεγχον των ευθυνών των Αρχόντων ,οι Αθλοθέτες ,ο Γραμματεύς επί των νόμων ,ο Άρχων της Σαλαμίνος κ.α. Από την χρησιμοποίηση κατά την κλήρωση κυάμων [ κουκκιών ] ,γενικώς οι κληρωτοί άρχοντες καλούντο κυαμευτοί ή από κυάμου. Η δε κλήρωση στηρίζεται στην τύχη.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », { ΣΤ’.757 }.

Ο Αθηναίος επεξηγώντας το εκλογικό σύστημα λέγει ,ότι αυτό κατέχει την μέση θέση μεταξύ της μοναρχικής και της δημοκρατικής πολιτείας . Με αυτό το πολίτευμα θεραπεύονται οι απαιτήσεις της αριθμητικής ισότητας , η οποία έχει ως γνώμονα την μετρητική ισότητα , που επιτυγχάνεται δια της κληρώσεως .Θεραπεύονται επίσης και οι απαιτήσεις της γεωμετρικής ισότητας ,η οποία επιβάλλει ανάλογες προς την αρετήν διανομές τιμών και αξιωμάτων. .. Δύο είναι οι ισότητες : α] η ισότητα που καθορίζεται με το μέτρο , με το βάρος και με τον αριθμόν, την οποία μπορεί κανείς να απονείμει αφήνοντας στον κλήρον την απονομή της β}. η κρίση του Διός ,η οποία μοιράζει στον μεγαλύτερον περισσότερα , στον δε μικρότερον ολιγώτερα , αποδίδοντας στον καθέναν από τους δύο εκείνο που του αναλογεί από την φύση του .

Ρωμα’ι’κή κεφαλή [ 1ος αιώνας μ.Χ. } ,Μουσείον Κορίνθου.

Θεά Τύχη. Το πυργωτό διάδημα της συμβολίζει τα τείχη κάποιας πόλης (πιθανόν Αντιόχειας) της οποίας ήταν η πολιούχος θεά. Έκτοτε η θεά ταυτίζονταν με την προσωποποιημένη πόλη

Γ’ ΜΕΡΟΣ .

Επίλογος.

Λέγεται ,όταν ο νομπελίστας Α. Φλέμινγκ δήλωσε ότι ανακάλυψε τυχαίως τις αντιβιοτικές ιδιότητες της πενικιλίνης από την μούχλα , ότι κάποιοι τον ρώτησαν : << ποία ήταν η επιτυχία σας ,αφού αυτή ήταν αποτέλεσμα τύχης ; >> .Τότε αυτός απάντησε : << Ναι , αλλά εγώ ήμουν έτοιμος για το τυχαίον >>.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου ».

»Καιρός » ή »Ευκαιρία » του Λυσίππου.

Παριστάνεται ως νεαρός άνδρας με φτερωτά παπούτσια, που περνάει αστραπιαία και πατάει πάνω σε μια σφαίρα, επειδή βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση. Χαρακτηριστικόν του σημάδι οι μπροστινές τούφες μαλλιών στο μέτωπό , ενώ το πίσω μέρος τής κεφαλής του είναι εντελώς φαλακρό .Αυτό σημαίνει ,ότι μόνον την κατάλληλη και ευνοϊκή στιγμή μπορεί κάποιος να πιάσει , να αδράξει την ευκαιρία από τα μαλλιά [ carpe diem ] , αλλιώς όταν περάσει δεν υπάρχει πια καμμία ελπίδα. Επειδή δε ο Καιρός είναι κωφός, υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει τρόπος να τον καλέσει κάποιος πίσω ,εάν πετάξει μακριά .

ΟΔ. ΕΛΥΤΗ – » Εκ του πλησίον » .

»ΤΩΝ ΘΕΣΠΕΣΙΩΝ ΟΜΗΡΟΣ ΚΙ ΑΣ ΠΕΝΟΜΑΙ ΓΛΥΚΙΑ Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΕΜΟΚΥΚΛΙΣΤΟΣ».

ΟΛΓΑ ΚΑΤΣΑΒΕΛΗ – » Προσωποποιήσεις της Γης και της Τύχης σε υφάσματα και ψηφιδωτά δάπεδα ».

Τύχη.




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :




ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ .

Χρόνια πολλά σε όλες τις Ελληνίδες και σε όλους τους Έλληνες ,στα αδέλφια μας Κύπριες και Κυπρίους ,Βορειοηπειρώτισσες και Βορειοηπειρώτες , στους ομογαλάκτους και συνάλους ομογενείς όλης της οικουμένης, στους απανταχού αδελφούς Ορθοδόξους Χριστιανούς όλων των εθνών. Το εκ του Σκότου Μυστικόν Αναστάσιμον Φως ,ας λαμπρύνει με κάλλη μαγικά τις καρδιές μας .

Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Ανάσταση ».

ΔΟΜ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ { ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ } – » Η Ανάστασις του Χριστού ».




ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ.

Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική . Συνεπώς βασίζεται, αλλά ενίοτε δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των μεταφραστών συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource» , »anemi » ,» πύλη» κ. α

Πρoστατευμένο: Tο Δελφικόν Ε .

Αυτό το περιεχόμενο είναι προστατευμένο με κωδικό. Για να το δείτε εισάγετε τον κωδικό σας παρακάτω:

ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ.

Το άγνωστο μάλλον για τους πολλούς και μυστηριώδες για τους λίγους » Έγγύα πάρα δ’ άτα » ήταν κι αυτό ένα παράγγελμα χαραγμένον ίσως στο αέτωμα ή σε κίονα του Ναού του Πυθίου Απόλλωνος στους Δελφούς ,όπως το » Γνώθι σαυτόν‘ και το ‘‘Μηδέν άγαν » . Στην κορυφή δε του ανακουφιστικού τριγώνου ή στο μέσον της ζωοφόρου δυνατόν να υπήρχε και το περίφημο Δελφικόν »Ε» { ή ‘Ει’ κατά τον Πλούταρχον }.Το παράγγελμα τούτο ράδιον, κάποιος ,να το προφέρει, χαλεπόν να το κατανοήσει, δυσχερές να το εφαρμόσει. Αλλά »χαλεπά τα καλά » [ παροιμία ] και << της παιδείας ,τας μεν ρίζας είναι πικράς, τον δε καρπόν γλυκύν >> [ Αριστοτέλης ] .

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ.

Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα είναι συλλογή από λιτά και ουσιώδη αποφθέγματα λίγων λέξεων , που συμπυκνώνουν ηθικές αρχές και πνευματικούς νόμους σοφίας Τα περισσότερα ήταν αφιερώματα των Επτά Σοφών της αρχαιότητας .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { σελ. 190 }. Σχόλιο 72.

Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’ » .

Εγγύησις . Παροιμιώδης ήταν στην αρχαιότητα η φράση : << εγγύα πάρα δ’ άτα >>, δηλαδή << δίδε εγγύησιν , παρ’ αυτήν όμως είναι η καταστροφή >> .Η φράση είχε με άλλα λόγια την έννοια προτροπής να αποφεύγεται η παροχή εγγυήσεων .

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – » Κρυμμένα ποιήματα » .

Η Τράπεζα του Μέλλοντος { 1897 }.

ΝΤΕ ΚΙΡΙΚΟ – » Ο Κόκκινος Πύργος »,{ 1913 }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

<< Εγγύα πάρα δ’ άτα >>.

Εγγύα : α }. ρήμα ,προστακτική [ εγγυώ } ή β }. ουσιαστικόν [ εγγύη ή εγγύα ].

πάρα : α }. πρόθεση [ παρά ] ή β }. ρήμα [ πάρεστι < πάρειμι : παρά + ειμί ].

δέ : αντιθετικός σύνδεσμος.

άτα : ουσιαστικόν [ άτα ή άτη ].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » .

ΈγκλισιςΕγκλίσειςΠροστακτική = η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί ,δηλαδή εκφράζει την δεδηλωμένη απαίτηση . Ειδικότερα σημαίνει : α }. προσταγή ή απαγόρευση β }. προτροπή ή αποτροπή [ ου ] ή παραίνεση . Διαφέρει δε η συμβουλή της παραινέσεως. Η παραίνεση δεν επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι έχει στόχο το αγαθό ,όπως εάν κάποιος παραινεί στην σωφροσύνη . Η συμβουλή επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι είναι άδηλη η έκβαση ενός πράγματος κατόπιν συμβουλής και άδηλον το συμφέρον της πράξεως } γ }. συγκατάθεση ή παραχώρηση ε }. δέηση ή παράκληση. ΠροθέσειςΣύνδεσμοι αντιθετικοί.

Η ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ.

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » { σελ. 73 – 74, 76 }.

Προθέσεις .ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ.

Η αναστροφή της πρόθεσης παρατηρείται ευρέως σε παλαιότερες μορφές της αρχαίας ελληνικής ,όπως και στην αττική διάλεκτο για μερικές προθέσεις . Κατά την αναστροφή ο τόνος της πρόθεσης αναβιβάζεται από τη λήγουσα στην παραλήγουσα με εξαίρεση τις προθέσεις αντί και αμφί .Στον πεζό λόγο αναστροφή παρατηρείται επί της προθέσεως περί [ πέρι ].Αναστροφή γίνεται και όταν η πρό-θεση περικλείει έννοιαν ρήματος π.χ. ένι = ένεστι , πάρα = πάρεστι [ < πάρειμι = είμαι κοντά , φθάνω ,παρευρίσκομαι ,βοηθώ ] , μέτα = μέτεστι , άνα = ανάστηθι. Το γ΄ ενικόν του είμι [ εστί ] τονίζεται στην παραλήγουσα [ έστιν ] : α]. όταν έχει την σημασίαν του υπάρχει β]. όταν έχει την σημασία του είναι δυνατόν ή επιτρέπεται γ]. όταν πριν από αυτό υπάρχει μία από τις λέξεις : τούτ’ [ τούτο ] , άλλ’ [ αλλά ] , ει , και , ουκ. ΣΥΝΤ. : [ παρά + γεν. ] ,[ παρά + δοτ. ] ,[ παρά + αιτ.].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » .

Σύνδεσμοι. Αντιθετικοί. Προτάσεις σχετικές η μία με την άλλη κατά το περιεχόμενον νόημα συνείρονται [ συνδέονται ] κατά τρεις τρόπους : α] . σχήμα ασύνδετον β]. σύνδεσις κατά παράταξιν β } σύνδεσις κθ’ υπόταξιν . Σύνδεσις προτάσεων κατά παράταξιν : 1. συμπλεκτικοί 2. αντιθετικοί 3.διαζευκτικοί 4. αιτιολογικοί 5. συμπερασματικοί σύνδεσμοι. Οι αντιθετικοί σύνδεσμοι συνδέουν αντιθετικώς τις προτάσεις . Οι σύνδεσμοι μέν, δέ , μέντοι , μήν δεν τίθενται στην αρχή της προτάσεως. Ο σύνδεσμος δέ συνηθέστατα λαμβάνεται χωρίς να προηγείται αυτού ο μέν . Τότε ο σύνδεσμος δέ είναι : 1. αντιθετικός σύνδεσμος [ = όμως ] 2 . μεταβατικός σύνδεσμος [ σύνδεσμος που συνδέει απλώς κώλον περιόδου ή μία περίοδον με τα προηγούμενα ].

ΤΟ ΑΝΑΝΤΑΠΟΔΟΤΟΝ .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Το ανανταπόδοτον ή αναπόδοτον είναι σχήμα λόγου ,το οποίον ανήκει στη βραχυλογία [ έλλειψις ].

ΔΗΜ . ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Η σύνταξη του Αρχαίου Ελληνικού λόγου », [ σελ. 502-03 }.

Ανανταπόδοτος [ σύνδεσμος ] δέ. – Αντιθετικός [ σύνδεσμος ] δέ. Ο σύνδεσμος δέ συχνά χρησιμοποιείται ,χωρίς να προηγείται ο μέν , διότι δηλώνει αυτός καθ’ εαυτός αντίθεση.

ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Νεοελληνική γραμματική ».

Προθέσεις . Ο σύνδεσμος [ δε ] απουσιάζει από την Νεοελληνική γραμματική.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυάω-ώ = δίδω ενέχυρον , υπόσχομαι ,αρραβωνίζω . Εγγυώμαι = δίνω εγγύηση υπέρ κάποιου , ευρίσκω εγγυητή , μνηστεύομαι. Παρασύνθετον [ εν + γυίον ] = μέλος του σώματος και ιδίως χέρι. Eγγυητή [ αείποτε επί γυναικός ] = μνηστή ‘ αντίθετον εταίρα.

ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυαλίζω { < εγγύαλον : εν + γύαλον } .Εγγυάω- ώ { < εγγύη : εν + γυίον [ μέλος σώματος } .

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυάω-ώ < εγγύη { = εγγύησις , ενέχυρον } < εν + γυίον [ = μέλος του σώματος , χείρ , στήθος } .

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Λεξικό των παραγώγων και συνθέτων της Νέας Ελληνικής ».

Εγγύς : { πιθ. < εγ – [< εν ] + *γύη [ χέρι ] , οπότε το εγγύς θα συνδέεται ετυμολογικά με το εγγύη και ίσως αρχικά σήμαινε » στο χέρι » .

Η ΕΓΓΥΗ

ΙΩ .ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Eγ-γυαλίζω [ < γύαλον ] = εγχειρίζω ,έπειτα παραδίδω , απονέμω . Εγγυάω { < εγγύη } =δίδω [ κά]τι ως ενέχυρον .Εγγυώμαι =γίνομαι εγγυητής,. Εγγύη { < εν + γυίον } = εγγύησις [ κυρίως διά παραδό-σεως ενεχύρου ,έπειτα δε εν γένει εγγύησις ].

G. AUTENRIETH – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Εγ-γυαλίζω { < γύαλον , γυίον = vola } = εγχειρίζω , παραδίδω . Εγ-γύη { < γυία } , κυρίως ενέχυρον. Εγγυάω-ώ = δίδω εγγύησιν .

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν».

Eγγύη { εξ ου θέματος και το γύαλον ] = α] το τιθέμενον στην χείραν ως ενέχυρον β]. = εγγύησις.

AMΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Eγγυά =αυτός που δίδει . Εγγυάται = αυτός που παίρνει .

ΗΣΥΧΙΟΥ [ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ ] – » Λεξικόν ».

Εγγυαλίζω { εν + γύαλα = κύαλα }= παρέχω ,εγχειρίζω [ δίνω στο χέρι ] , χαρίζομαι. Εγγύη = γάμου καταγραφή σε κατάλογο. Και σημείον [ σημάδι ] της θυτικής [= η τέχνη του ιεροσκόπου ,του μάντεως ] Έγγυον=ασφαλές .Εγγυώ=εκδίδωμι [ δανείζω χρήματα με υποθήκη ,δίνω την θυγατέρα μου σε γάμο ].

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

Εγγύη = α }. η ασφαλής [ δεν υπόκειται σε πτώση , σε κίνδυνο ] αντιποίησις [ ανταπόδοσις πράξεως ] και σταθηρά [ σταθερά , στέρεη ].Προέρχεται από του γη > γύη > εν+γύη = εγγύη [ μετατροπή του [ν] σε [ γ ] – β }. η περί ή υπέρ τινός αναδοχή [ το αναδέχεσθαι ή αποδέχεσθαι υποχρέωσιν ή ευθύνη ].

TH . GAINSFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν λεξικόν ».

Εγγύη = η εμπιστοσύνη με όρον την ασφάλειαν ,και η δόσις χρημάτων, ή γάμου [ αρραβώνος ]. Από δω το εγγυώ , που σημαίνει εκδίδωμι [= δίνω την θυγατέραν μου εις γάμον ] ‘ και το κατεγγυώ [ =αναγκάζω κάποιον να δώσει εγγύησιν ]. Από το γη γίνεται γύα / γύη , και [εν + γύη ] εγγύη η ασφαλής και σταθερή δόσις . Φαίνεται δηλαδή , ότι η γη είναι σταθερότερη από τα άλλα στοιχεία [ πυρ- αήρ -ύδωρ ] . Εγγυώμαι = αυτό που φυλάσσω μέσα στα χέρια μου ‘ Από αυτό και το εγχειρίσαι [ εγχειρίζω ] , που σημαίνει το δούναι [ το να δίνεις ] .Κυρίως δε ,ο παρεχόμενος [ αυτός που παραδίδει ] το υποκείμενον [ το υποθηκευμένο , το ενέχυρο ] ανέπαφο [ χωρίς καμμία βλάβη ].

Γ. ΕΞΑΡΧΟΥ / Μ. ΦΩΤΙΑΔΟΥ – » Ιωάννου Ζωναρά Λεξικόν ».

Εγγύη – Εγγυητής , Έγγυον – Έγγυος .

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Eγγυαλίζω . Εγγυάω .Eγγυώμαι . Εγγύη [ ουχί εγγύα ] .

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Εγγυαλίζω Εγγυάω .Εγγύη .Εγγυητής Εγγύησις .Έγγυος-ον . Έγγυος = ο εγγυητής .Υπόγυος = πρόχειρος ,πρόσφατος [ κυρ. ο υπό τας χείρας ,υποχείριος ]. Αμφίγυος = ευμεταχείριστος..

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυαλίζω [ < γύαλον ] . Εγγυάω { < έγγυος ] .Εγγύη { < γυίον ]. Εγγυιόω { < γυία ].

ΔΗΜ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγύη { < εν -+ γύαλον ,πρβλ. εγγυαλίζω ],σπαν. εγγύα = [κυρ.] »το εν τη χειρί τιθέμενον ως ενέχυρον ‘, όθεν εγγύησις ,ασφάλεια .

ΠΑΠΥΡΟΥ – »Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Εγγυαλίζω =1. Τοποθετώ κάτι μέσα στην παλάμη κάποιου , εγχειρίζω . Εγγυαλίζω { εν + γύαλον : κοιλότητα του χεριού ,χούφτα }.

ΑΝΔΡ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ [ συλλογικό ] – » Υπερλεξικό της Νεοελληνικής γλώσσας ».

Εγγύηση = 1. το να βεβαιώνει κάποιος κάτι .

Δ. ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ / Β. ΜΠΑΛΙΑΤΣΑ / Π.ΤΣΙΓΚΡΗ / Ε.ΑΡΒΑΝΙΤΗ / Δ. ΜΠΑΛΙΑΤΣΑ

» Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας με αναγωγή στην Αρχαία Ελληνική ».

Εγγύηση { < εν + γυίον = μέλος σώματος } .Εγγυητής , εγγυήτρια {< εγγυώ } . Έγγυος ,ον { < εγγύη }.

Π. ΤΣΙΛΟΓΙΑΝΝΗ – » Αντίστροφο Λεξικό της Νέας -Αρχαίας Ελληνικής ».

Εγγύηση = εγγύησις ,εγγύη ,

ΔΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της Ελληνικής ».

ρ. *[ ΚΥ 4 ] = χωρώ [ δέχομαι , λαμβάνω ].

ΣΩΚΡ. ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών αρχαιοτήτων ».

Eγγύη : Απαιτήσεις εγγυήσεων ή ασφαλειών γίνονταν πολύ συχνά και στις ιδιωτικές και στις δημόσιες υποθέσεις των Αθηναίων .

Γ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Γλώσσα Ελληνική : Η γλώσσα των Ελλήνων », { σελ. 229-30 ] .

Εγγύηση . » …..διότι ό,τι βρίσκεται εν -γυίη , » εν τη παλάμη » ,εντός της χούφτας μας », είναι εγγυημένον. Για την έννοια της εγγυήσεως , η οποία δηλώνει κάτι το χειροπιαστόν και για του λόγου το αληθές , ας θυμηθούμε την παροιμία << κάλλιο πέντε και στο χέρι … ».

Η ΑΤΗ .

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Άτα / Άτη { < αάω =βλάπτω διανοητικώς ,μωραίνω ] ‘ άτη < *αFατα > αάτη [ < αάω ] .


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .




Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα [ F ] ».

Από ρ. * [ FAT-] η άτη = συμφορά ,βλάβη ,αάται = βλάπτει , αάατος / αFάατος , αασίφρων / αFασίφρων.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αάω [ Α ] { < αάω Γ} = πλήττω , κτυπώ // βλάπτω [ ειδ. ] βλάπτω κάποιον διανοητικώς , πνευματικώς , αποπλανώ , μωραίνω , ξεμυαλίζω .

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ [ ΣΟΦΙΣΤΟΥ ] – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Άτη η σωματοειδής θεά ,» H Άτη ,που όλους τους τυφλώνει » και άτη η βλάβη ,» Ο Ζευς ο υιός του Κρόνου πολύ με ενέπλεξε σε βαρειά συμφορά ».

ΙΩ .ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Άτη { < αάω } : Α’] άτη [ προσηγορικόν όνομα ]. Β’.} Άτη [ κύριον όνομα ] . Θεμελιώδης σημασία της είναι η αποπλάνηση της συνειδήσεως , η φρενοβλάβεια.

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν ».

Aτέω = κατέχομαι υπό αφροσύνης , παραφοράς ,είμαι ριψοκίνδυνος . Άτη { < αάτη < αFάτη . Δυνατόν να γραφή αάτη < αFάτη >.

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ‘.

άτη = συμφορά , βλάβη [ κυρ, κτύπημα προερχόμενον εκ των δαιμόνων , σύγχυσις ,νάρκωσις ,αναiσθησία .

ΑΡΧ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ – » Σόλων ».

ΕΛΕΓΕΙΕΣ : 4. Ευνομία [ στ. 33-36 ].

Η ευνομία όμως δίκαια την ύβριν σταματά ,τα φυόμενα άνθη της άτης [ θεία τιμωρία ] αυαίνει [ μαραίνει ].

ΗΡΟΔΟΤΟΥ – » Ιστορίαι ». ΚΛΕΙΩ [ 32 ].

Ο πλούσιος έχει πιο πολλά μέσα να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του και περισσότερη δύναμη για να σηκώσει την μεγάλη συμφορά [ άτη ] ,που τον βρήκε, ο πτωχός υπερέχει του πλουσίου στα εξής : δεν έχει όμοια δύναμη με εκείνον να βαστάξει την συμφορά [ άτη ] και τις επιθυμίες του.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

άτη : βλάβη … άτη δε είναι ο διάβολος [ ο κατ΄ εξοχήν συκοφάντης ] , ο αντικείμενος [ αυτός που αντιτάσσεται , που αντιτίθεται ].

TH. GAINSFORD S.T.P . – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Άτη =η βλάβη.

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Άτέων, ουσα,ον { μτχ. του [ άχρ.] Ατέω / Ατάω < άτη } = παράτολμος ,θρασύς, απονενοημένος. Άτη { < αάω } = πρόσκομμα ,εμπόδιον , αμάρτημα, βλάβη ζημία ,συμφορά ] κυρ. η εξ αμαρτιών και ανοησίας ή κατά θείαν παραχώρηση η των τοιούτων συμφορών πρόξενος θεότης [ Ειμαρμένη ].

ΑΝ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Λεξικόν Κυρίων Ονομάτων » .

Άττη [ κατά τον Ησίοδον ], θυγατέρα της Έριδος , [ κατά τον Όμηρον ] ,θυγατέρα του Διός , θεά της βλάβης και της φθοράς των ανθρώπων , την οποίαν ο Ζεύς γκρέμισε από τον ουρανόν στην γην ,αφού ορκίστηκε ,ότι για τον [υπό]-λοιπον χρόνον δεν θα την αφήσει πλέον να ανεβεί στον ουρανόν.

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Θεογονία », { στ. 226-232 }.

Αμέσως μετά η στυγερή [ μισητή ] Έρις γέννησε… και την Δυσνομίαν [Κακονομία] και την Αάτην [ Άτη ], που συνήθως πάνε μαζί ,.. Η κακονομία ,δηλαδή, φέρνει την βλάβη ,την συμφορά ,τον όλεθρο.

Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ / ΕΥ. ΜΠΕΞΗ – » Ησιόδου ‘ Θεογονία ‘ ».

Οι Δυσνομίες και η Άτη συνήθως πάνε μαζί.

Η μισητή Έρις [ < ερίζω ] έτεκεν [ < τίκτω ] τον βασανιστή Πόνο [ μόχθο ] ,την Λήθη [ λησμονιά ] , τον Λιμό [ πείνα ] και τα Άλγη [ σωματικoί και ψυχικοί πόνοι ] ,τις Υσμίνες [ συμπλοκές, συγκρούσεις ] ,τις Μάχες ,τους Φόνους , τις Ανδροκτασίες [ ανδροσκοτωμούς ], τα Νείκεα [ φιλονεικίες ] τις Ψευδολογίες ,τις Αμφιλογίες [ διαφωνίες ] , τις Δυσνομίες [ κακονομία ] και την Άτη [ παραφροσύνη ] , που συνήθως πάνε μαζί , και τον απαράβατον Όρκον.

ΚΩΝ . ΚΟΝΤΟΓΟΝΗ – » Η Ελληνική Μυθολογία », [ σελ. 99 ].

Υπουργός της Νεμέσεως – κατά τον Όμηρον – ήταν και η Άτη.

Ι.ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία » ,ΘΕΟΓΟΝΙΑ, [ σελ.18 }.

Χάος – Νυξ – Έρις – Λήθη.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία » . ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ { σελ. 191 ].

Η μεν Άτη ήταν θυγατέρα της Έριδος ή του Διός , και Θεά βλαβερή και ζημιώδης.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία » . Η ΜΥΘΟΠΟΙ’Ί’Α { σελ. 208, 211-212 }.

Περί διαιρέσεως των Μύθων. α’. Μερικοί διαιρούν τους Μύθους σε πέντε είδη : Θεολογικούς , Φυσικούς ,Ψυχικούς , Υλικούς και Μικτούς. ζ’}. ΜΙΚΤΟΙ δε , λέγονται όσοι έχουν αναμεμιγμένους δύο μύθους ή έννοιες [ ηθική και αλληγορική ] ,όπως ο μύθος της Άτης.

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Το Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιον » .{ σελ. 72-73 }.

Άτη είναι η σύγχυση φρενών , η ταραγμένη κατάσταση της ψυχής και η απερίσκεπτη ορμή ,που προέρχεται από πλάνη ,στην οποία συνήθως οδηγείται αυτός που κατέχεται υπό ύβρεως.

ΑΠ. ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ετυμολογικές και σημασιολογικές ανιχνεύσεις », { σελ. 306 }.

Άτη είναι η σύγχυσις φρενών , η φρενοβλάβεια ,που την στέλνουν οι Θεοί για να τιμωρήσουν .

ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Π’ , στ. 805-6 }, { Τ’ , στ. 86-92 }.

Άτη. Θάνατος Πατρόκλου . Απολογία Αγαμέμνωνος .

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Ομήρου Ιλιάδα ».

Άτη και μετάνοια Αγαμέμνονος .

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Πέρσες », { στ. 820- 22 }.

Ύβρις και Άτη.

πινακας….

ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ.

Ποίου ρήση ήταν τούτο το Δελφικόν Παράγγελμα ; Του Πυθίου Απόλλωνος ,των ιερειών του Μαντείου των Δελφών , κάποιου εκ των επτά σοφών , κάποιου άλλου μη γνωστού ή κανενός ; Πώς ήταν γραμμένο το απόφθεγμα ; Διότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι γραφής, σύμφωνα με τις πηγές :

.ΔΗΜ. ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων ».

» Εγγύα , πάρα δ’ άτα ‘‘ = εγγυήσου και κοντά είναι η ζημία ‘ δώσε εγγύηση και θα χάσεις. Άτα = Άτη,.

ΧΑΡ. ΜΠΑΡΑΚΛΗ – » Γνωμικά και παροιμίες ».

268. » ἐγγύῃ , πάρα δ’ άτη » [ θηλ. σε πτώση δοτική της λέξεως εγγύη ] = στην εγγύηση κοντά είναι η συμφορά .

ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ – » Eπίχαρμος » .

Αξιοπίστου γνώμαι [ 25 ].

<< εγγύα < δ’ > άτας < γα > θυγάτηρ , εγγύας δε ζαμία >> = Η εγγύηση είναι κόρη της συμφοράς και της εγγυήσεως η ζημία >>.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ – » Παράρτημα παροιμιών »,[ 5 ], { σελ. 394 }.

<< ἐγγύῃ πάρα δ’ άτα >> : λένε ότι η άτη και η βλάβη είναι δίπλα [ πάρα , παρίσταται ] στην εγγύηση .

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς ».

Λόγος Α’. ΙΔ’. Διαδοχή φιλοσόφων στους Έλληνες .

Και το άλλο , το ‘‘εγγυήσου , η τιμωρία είναι κοντά » , ο Κλεομένης στο έργο του ‘ Περί του Ησιόδου ‘, λέγει ότι έχει ειπωθεί πρώτα από τον Όμηρο.

Ν.Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ – » Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού Λαού », { σελ. 642-43 }.

» Εγγυητής και πληρωτής » .

ΟΕ.Ε. ΑΤΛΑΣ [ συλλογικό ] – » Απάνθισμα σοφίας ».

Εγγύη, εγγυώμαι.

» Εγγυήσου και η συμφορά έφτασε ‘ = απόφευγε να γίνεσαι εγγυητής – [ ΘΑΛΗΣ ].

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».’

ἐγγυάω [ ἐγγύη , πρβ. γυῖον, γύαλον – εγχειρίζω ] , << εγγύη [ Δ.Γ. εγγύα ] , πάρα δ’ άτα >> = υπάρχει εγγύησις , αλλά πλησίον υπάρχει και ζημία .

ΟΜΗΡΟΥ – » Οδύσσεια », { θ’, στ. 350-1 }.

Ο Ήφαιστος συνομιλεί με τον Ποσειδώνα.

<< Άθλιες βεβαίως είναι των αθλίων τουλάχιστον ανθρώπων και οι εγγυήσεις , ώστε να αναδέχεται κάποιος αυτές υπέρ αυτών [ των δανειστών ] ,όπως εδώ ο Ποσειδών υπέρ του Άρεως << εγγυά μεν ο διδούς , εγγυάται δε ο λαμβάνων >>.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Άτη / { Δωρ. } άτα / [ Αιολ. } αυάτα { το άτη λοιπόν εκ του αάτη = αFάτη , εκ του αάω }.

Β’. ΜΕΡΟΣ.

Εγγύα πάρα δ’ άτη .

Αντίστοιχη παροιμία στα Λατινικά δεν υπάρχει .Συνεπώς όλες οι μεταφράσεις είναι κατά προσέγγιση.

A]. a pledge comes from folly [ μια υπόσχεση προέρχεται από την ανοησία ] = pignus ab stultitia [;]

B ]. Surety brings ruin [ Η σιγουριά φέρνει την καταστροφή ] = Plegius pemiciem [ ; ].

H. STEPHANUS – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

Άτη : Noxa ,Damnum ,Clades . Δελφικό γράμμα ήταν το » Εγγύα , πάρα δ’ άτα ».

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο- Ελληνικόν ».

Άτη : noxa-ae , damnum-i , clades-is . Εγγύη : sponsio -onis , expromissio -onis , fidejussio-onis .

ΕΥΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Ελληνο- Λατινικό ».

Άτη = damnum – i . Eγγυάω-ώ : 1. » trado ut pignus» [ =δίνω ως ενέχυρο ] 2. αρραβωνίζω.

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου ».

Garant =εγγυητής , φερέγγυος , garanti = εγγυημένος .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ -ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Αρχιγένεθλος  Ελληνική  γλώσσα».

Εγγύηση – σπονδή.

Χ. ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ – » Λεξικό Αντιδανείων και Ελληνογενών όρων της Νέας Ελληνικής γλώσσας ».

Σπόνσορ [ ας ] < [ Αγγλ. ] sponsor < { Λατ. ] sponsor < spondeo , spondere < [ αρχ. ] σπονδή < σπένδω .

ΣΠΟΝΔΕΣ ΚΑΙ ΧΟΕΣ .

Σπονδή { < σπένδω } = 1 } προσφορά ποτού, όπως το χοή { <χέω } , δηλ. οίνον που έχυναν πριν πιούν οι αρχαίοι Έλληνες προς τιμήν των Θεών. Λατ. libatio { < libo = χέω, λείβω ] 2 } οι σπονδές [ σπονδαί ] ήσαν επίσημη συνθήκη ή εκεχειρία . Διαφέρουν οι σπονδές από την ειρήνη.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης », { Γ’ }, [ σελ. 69 ].

Σπονδή και Χοή.

Γ. ΜΕΡΟΣ .

Νυκτερινή μυητική περιπλάνηση στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης » , { 164 e – 165 a }.

O Kριτίας ισχυρίζεται ,ότι πρώτο απόφθεγμα ήταν το » γνώθι σαυτόν » ,που ήταν χαιρετισμός του Θεού Απόλλωνος προς τους εισερχομένους στον ναό του και όχι συμβουλή . Κάποιοι όμως το εξέλαβαν λάθος και αφιέρωσαν τα μεταγενέστερα » μηδέν άγαν » και » Εγγύη πάρα δ’ άτη » ως συμβουλές .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Των Επτά Σοφών Συμπόσιον », { 164 b – c }.

Ο Χερσίας είπε χαμογελώντας: « τί θέλει να πει αυτό που άφησε πολλούς ανύπαντρους, πολλούς δύσπιστους και μερικούς άφωνους : εννοώ το » Δώσε εγγύηση… και η συμφορά είναι δίπλα » .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Των Επτά Σοφών Συμπόσιον », { 164 b – c }.

…και το άλλο ,που έχει κάνει πολλούς αγάμους ,πολλούς απίστους και μερικούς να μένουν άφωνοι , το » δώσε πίστη και θα σε βρούνε συμφορές ».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική Βιβλιοθήκη », { ΙΧ. 10.4 }.

Το δε απόφθεγμα » Κοντά στην εγγύηση υπάρχει η συμφορά [ άτη ] » μερικοί νόμισαν , ότι απαγορεύει τον γάμο.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Δάμων και Φιντίας ».

Η εγγύηση των πιστών φίλων.

ΣΑΡ. ΚΑΡΓΑΚΟΥ – » Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης », { σελ. 306 }.

Αυτό που εννοεί ο Χίλων είναι σαφές . Θίγει ένα τεράστιο πρόβλημα που ταλάνισε ολόκληρο τον βίον των ανθρώπων της αρχαιότητας : την καταστροφή ένεκα χρεών της μικρής ιδιοκτησίας και την γιγάντωση της τοκογλυφίας.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », [ ΙΒ’, 953 e – 954 a ].

Την εγγύηση ,που εγγυάται κάποιος , να μην την εγγυάται απερίφραστα.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». [ Α’. 73 ].

ΧΙΛΩΝ : « Εγγύα, πάρα δ’ άτα ».

ΙΩ .ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον ».Γ’. Περί φρονήσεως [ 79. 80 ].

ΠΙΤΤΑΚΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. : << Εγγύη , παρά δ΄ άτη >>.

» Των επτά σοφών υποθήκαι » : << Εγγύην φεύγε >>.

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ.

Στην φιλοσοφία είναι η έκφραση της αμφιβολίας όσον αφορά την δυνατότητα προσεγγίσεως της αντικειμενικής αλήθειας , που αναγορεύεται σε αρχή. Επειδή για κάθε πράγμα υπάρχουν τουλάχιστον δύο γνώμες [ καταφατική – αποφατική ] ,που η μία να αποκλείει την άλλη ,ουσιαστικά οι γνώσεις μας για τα πράγματα είναι ασταθείς και αβέβαιες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αδιαφορία , την αταραξία , την απάθεια .

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν του » ΗΛΙΟΥ ».

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ [ Φιλοσοφία ].

ΧΡ . ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ – » Λεξικόν Φιλοσοφίας ».

Σκεπτικοί.

ΑΓΗΣ. ΝΤΟΚΑ – » Φιλοσοφικό Λεξικό ».

Σκεπτικοί ή Σκέψις , τρείς φιλοσοφικές σχολές { Πύρρων και οι οπαδοί του , η μέση και η νεώτερη Ακαδημία , οι νεώτεροι Σκεπτικοί με τον Αινησίδημον }.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων » , { Θ’.} . ΠΥΡΡΩΝ [ 71 ].

Έπειτα και των Επτά Σοφών τα παραγγέλματα » σκεπτικά ‘‘ είναι. Το »Εγγύα , πάρα δ’ άτα» [ = Γίνε εγγυητής και το κακό δεν αργεί ] . Oι Σκεπτικοί φιλόσοφοι ονομάστηκαν έτσι. επειδή πάντα σκέφτονταν και ποτέ δεν εύρισκαν [ διότι κατέληγαν σε απορία ] »

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Πυρρώνειαι υποτυπώσεις ». { θ’}.

Εάν ο σκεπτικός διατυπώνει θεωρία περί φύσεως .

ΝΙΚ. ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ – » Ιστορική εισαγωγή εις τας πηγάς του Ελληνικού Δικαίου » , { σελ. 92 }.

ΧΙΛΩΝ ο Λακεδαιμόνιος .

ΜΟΝΗ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΗΝΩΝ { Νησί των Ιωαννίνων }.

Τοιχογραφία στον εξωνάρθηκα της Ι. Μονής του Αγ. Νικολάου Φιλανθρωπηνών [ ή του Σπανού ] με τους Αρχαίους Έλληνες Σοφούς .Τελευταίος στην χορείαν των Αρχαίων Σοφών ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος. Η επιγραφή λέει : << Έλλην Ο Χίλων Λακεδαιμόνιος >>, { 16ος αι. μ. Χ }.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΙΣ.

Τα γνωμικά αυτά » Γνώθι σαυτόν » , »Μηδέν άγαν » , »Εγγύα πάρα δ’ άτα αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό, ένα βάλσαμο για τις πεπαιδευμένες ψυχές ,τον οποίον όμως κανείς δεν μπορεί να κλέψει.

1. » Γνώθι σαυτόν » , » Γνώρισε τον εαυτόν σου » ,δηλαδή γνωρίζουμε τον εαυτόν μας ,όταν αποκτάμε παιδεία και γινόμαστε φρόνιμοι [ λογικοί ]. Ουσιαστικώς πρόκειται για μία Προτροπή .

2. »Μηδέν άγαν » , » Τίποτε το υπερβολικό », δηλαδή να τηρούμε το ορθόν μέτρον για όλα τα πράγματα και να μην παίρνουμε αμετάκλητες αποφάσεις για τα ανθρώπινα πράγματα ,διότι το μέλλον μπορεί να μας διαψεύσει .Ουσιαστικώς πρόκειται για μία Αποτροπή.

3. » Εγγύα πάρα δ’ άτα », » κοντά στην εγγύηση υπάρχει η συμφορά » . Ουσιαστικώς πρόκειται για δύο : Προτροπή και Αποτροπή [ ή Προτροπή προς αποτροπή ] , Το γνωμικόν αυτό έχει δύο ερμηνείες :

a}.Το απόφθεγμα απαγορεύει τον γάμο [ δηλ. » νυμφεύθηκες , χάθηκες »} ,καθότι εγγύηση ονομάζεται και η συμφωνία γάμου. Όμως είναι ανάξιο για τον Χίλωνα ,το να προτρέπει αυτό το αφύσικον πράγμα ,διότι κάτι τέτοιο θα ήταν απαγορευτικό για την διατήρηση και την συνέχιση της ζωής.

b}. Το απόφθεγμα απαγορεύει τις εγγυήσεις ,που δίνονταν για την σύναψη συμβολαίων και άλλες χρηματικές συναλλαγές { δηλ. » Εγγυήθηκες , χάθηκες »}. Όμως και αυτό ξεφεύγει από το πνεύμα του Χίλωνος , διότι είναι αντικοινωνικό όταν είναι σε ανάγκη ή κινδυνεύει ένας φίλος να μην έρχεται αρωγός ο άλλος φίλος .

Άρα , ο απόφθεγμα αυτό προφανώς δεν αναφέρεται σε γάμο αλλά ,είχε ως σκοπό μάλλον να περιορίσει παρά να απαγορεύσει τις απόλυτες εγγυήσεις και διαβεβαιώσεις { » το κατατεταμένως εγγυάσθαι τε και διορίζεσθαι » } , την προθυμία στις εγγυήσεις και τις ανέκκλητες αποφάσεις για τα ανθρώπινα. Εάν προστεθεί δε ,το ότι »το μέλλον είναι αβέβαιον’‘ ή το » πολλές φορές τα [ βέβαια ] σχέδια του ανθρώπου τα βλέπει ο Θεός και γελά » ,τότε συμπεραίνεται ,ότι οι κάθε είδους εγγυήσεις είναι επισφαλείς και συχνάκις μη προβλέψιμες .




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΊΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ..

Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : »anemi »,» greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.

Ευσέβεια { Pietas }.

Η ευσέβεια [ π. ευσεβία ] είναι μία λέξη που αποφεύγεται ή μάλλον εκλείπει από το σύνηθες λεξιλόγιον του νεοέλληνα .Γενικώς οι σημαντικές λέξεις με το πρόθεμα [ ευ ] σπανίζουν ,εκτός βεβαίως από το σήμα κατατεθέν του νεοελληνικού βίου : την ευκολία , την αρχή της ελάσσονος προσπάθειας ,τον κομφορμισμό. Η ευσέβεια δεν είναι απλώς το σέβας : σεβασμός, δέος ,αιδώς, ένα συναίσθημα φόβου μαζί με σεβασμό ή κάποια συστολή [ που σφίγγει την καρδιά κάποιου και τον εμποδίζει από το να πράξει κάτι αισχρὸν ]. Είναι ο σεβασμός μετά του τροπικού επιρρήματος ευ {= καλώς , ΛΑΤ. bene }. Η δυσσέβεια [ δυσ- = κακώς ] είναι το αντίθετον της ευσεβείας : σεβασμός προς το Θείον,, θεοσέβεια , ευλάβεια, { Λατ. pietas : σεβασμός προς τους γονείς , φήμη λόγω ευσεβείας ] .Σήμερα, ίσως ,σπανίζει η ευσέβεια ,διότι ο άνθρωπος διεκδίκησε και πήρε την θέση του Θείου με ό,τι αυτό συνεπάγεται . Η αιώνια τραγωδία του αλαζόνα θνητού ,που σκέφτεται και πράττει σαν να είναι αθάνατος Θεός θέλοντας να ορίσει ,όχι μόνον την ιδικήν του τύχη, αλλά και των άλλων ανθρώπων. Αναπόφευκτα όμως επέρχεται η Άτη στον νουν του εκάστοτε υβριστή και ολοκληρώνεται η τιμωρία του στο σκότος από τον ιερόν πέλεκυν της Νεμέσεως [ ένα από τα πιο φοβερά παιδιά της Νύκτας ]. Αυτοί οι υπεράνθρωποι [supermen ] oμοιάζουν με αυτούς ,που -σύμφωνα με τον Εμπεδοκλή – έχουν απωλέσει το κριτήριον της αληθείας , τον ορθόν λόγον , ο οποίος είναι ξυνός [ = κοινός ] ,δηλαδή και θεϊκός και ανθρώπινος .

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Προς Λογικούς », { Α’. 123 }.

ΕΜΠΕΔΟΚΛΕΟΥΣ = » Περί φύσεως ».

Έτσι ούτε να τα δουν μπορούν αυτά οι άνθρωποι, ούτε να τα ακούσουν ,ούτε με τον νου να τα αδράξουν.

ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ { BUONAROTTI } – » H Γέννηση του Αδάμ », { 1510 }.

XΡ . ΡΩΜΑ – » Λεξικό αναπτυγμένων εννοιών ».

O σεβασμός εκδηλώνεται ως εκτίμηση [ για πρόσωπο ] και ως υπακοή [ για θεσμούς ,π.χ. νόμοι }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική , ετυμολογική και εννοιολογική ανάλυση.

Eυσέβεια [ η ] : ευ + σέβας { < σέβω } . Ουσιαστικό θηλυκού γένους.

Α’ ΕΥ.

Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα F ».

ρ. * { ΕF– } . Ευ = καλώς.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εύς = καλός, γενναίος ,ευγενής. Ευ =καλώς .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

ΕΥ – [ ΔΥΣ- ] .

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

ΕΥ και ΚΑΛΩΣ.

Διαφέρει το ΕΥ από το ΚΑΛΩΣ . Το μεν ΕΥ = το ορθώς ,το δε ΚΑΛΩΣ = το χρήσιμον [ ~το χρησίμως ]. Μαζί δε » ευ και καλώς »= ορθώς και χρησίμως .

Β’ ΣΕΒΩ.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Σεβαστός ,ή,όν { < σεβάζομαι } : σεβαστός, σεβάσμιος ,άξιος σεβασμού. Augustus = τίτλος για τους Ρωμαίους Αυτοκράτορες , ελληνιστί Σεβαστός.

J. B. HOFMANN – » Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Σέβω [ κυρ. ] = οπισθοχωρώ ενώπιον τινός . Σέβομαι = αισθάνομαι φόβον ενώπιον του Θεού ,φοβούμαι ,αιδούμαι , [ε]ντρέπομαι , λατρεύω , τιμώ , ευλαβούμαι . Σεπτός =,σεβαστός, ιερός .Θεοσέπτωρ = ο σεβόμενον τον Θεόν, θεοσεβής. Σέβας [ τα σέβη ] = θρησκευτικός φόβος ,μεγάλη τιμή , αγιότης , μεγαλοπρέπεια .Σεβάζομαι = αισθάνομαι σέβας ,φοβούμαι .Σεβαστός = σεβάσμιος , άξιος σεβασμού .Σεβίζω = λατρεύω ,τιμώ Ευσεβής = σρμνός [ < σεβνός ] ,σεβαστός ,σεβάσμιος. Σοβέω = εκφοβίζω και αποδιώχνω κάτι ,αποσοβώ.

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ [ ΣΟΦΙΣΤΟΥ ] – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Στα Ομηρικά έπη δεν ανευρίσκονται οι λέξεις ευσέβεια και ευσεβής. Μόνον το σέβας [= 1. ευσέβεια, αιδώς ,εντροπή προς Θεούς και ανθρώπους 2. θαύμα ,θαυμασμός ,έκπληξις, θάμβος ] και το σέβομαι [= συστέλλομαι ,φοβούμαι ,εντρέπομαι τινά εξ αιτίας σεβασμού ]. Σέβας = θαύμα , κατάπληξη .Από αυτό ,το να σέβεται κάποιος κάποιον εξ αιτίας θαυμασμού ,λέγεται το σέβεσθαι [ σεβασμός ] εντρέπεσθαι [ ντροπή ].

ΠΑΠΥΡΟΥ – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Σέβας : [ ΝΑ ] σεβασμός , βαθιά υπόληψη [ α] σέβας προς τους γονείς β] σέβας προς τους θεούς . 2. θαυμασμός ,έκπληξη ,συστολή

Γ’. ΕΥΣΕΒΕΙΑ.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσεβέω-ώ = είμαι ευσεβής, ευσεβούμαι { ευ + σέβω } > ευσέβεια. Ευσέβημα = πράξη ευσεβής.

ΠΑΝ. ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν απάντων των ρημάτων εις τους Αττικούς πεζολόγους ».

Ευ-σεβέω-ώ = είμαι ευσεβής . A-σεβέω-ώ = φέρομαι ασεβώς ,αμαρτάνω περί τα Θεία.

H.LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ‘.

Ευσέβεια ή ευσεβία { Λατ. pietas } : θρησκευτική ευλάβεια προς ή περί τους Θεούς.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσέβεια { < ευσεβής ] : 1. σεβασμός προς τους θεούς , ευλάβεια θρησκευτική { Λατ. pietas } 2. φήμη ευσεβείας , η ιδιότητα του ευσεβούς.

ANΘ. ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσεβής { < σέβω }. Όποιος φοβάται , τιμά τον Θεόν φυλάσσει με ακρίβεια τις θείες εντολές , σέβεται τιμά τους ανωτέρους του , την πατρίδα του , τους νομίμους εξουσιαστές της πατρίδας του , τους γονείς του , τους συγγενείς του , τον πλησίον του , είναι ευγνώμων προς τους ευεργέτες του .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσέβεια, ευσεβία , ευσεβίη = 1. το να σέβεσαι και να τιμάς τον Θεόν , ο σεβασμός προς το Θείον 2. η εκδήλωση σεβασμού προς τους γονείς και προς κάθε τι ,που θεωρούμε ανώτερό μας .

IΔΡ. ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής ».

Ευσέβεια : ο σεβασμός προς το Θείον. ΑΝΤ. Ασέβεια.

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό λεξικό ».

Ευσεβής : πιστός σε ιερά καθήκοντα ή υπηρεσίες – δίκαιος , θεοσεβής .

ΔΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της Ελληνικής ».

17η Ρίζα *{ ΣΙ } 1 = αφήνω ,ρίπτω.

Σέβομαι / Σέβω = ευλαβούμαι .Σέβας = φόβος μετά σεβασμού . Σεβερός = ευσεβής, δίκαιος. Σεμνός = σεβάσμιος. Σεπτός = σεβαστός .Σεπτεύω = ευλαβούμαι .[Σ]Επτά = ο ιερός αριθμός επτά. Σεβάζομαι = σέβομαι.

Δ’. PIETAS.

ΑΚΑΔ. ΑΘΗΝΩΝ – » Λεξικόν της Προσωκρατικής Φιλοσοφίας ».

ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ : Ευσεβίη [ pious ] , ευσεβής [ piety ].

H. STEPHANUS – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσέβεια : pietas ,Probus [ = χρηστός , αγαθός ] Dei cultus [ λατρεία του Θεού ] , Religiositas [ = οσιότητα, θεοσέβεια, ευσέβεια , μερικές φορές και δεισιδαιμονία ].

EYΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Λατινικό – Ελληνικόν ».

pietas -atis { < pius } : α }. ευσέβεια [ περί τους Θεούς , στους γονείς , την πατρίδα ] 2 .Pieta-atis : θεά Ευσέβεια . Pius ,a,um , : α }. ευσεβής προς τους Θεούς ,προς τους γονείς , την πατρίδα .

EYΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Ελληνικό -Λατινικόν ».

Ευσέβεια : pietas-atis .