Παιδεία και εκπαίδευση . Δύο λέξεις που αν και έχουν το ίδιο ετυμολογικό υπόβαθρο εν τούτοις διαφέρουν εννοιολογικά. Όπως άλλωστε διαφέρουν τα γενικά και αφηρημένα ουσιαστικά από τα ειδικά και συγκεκριμένα. Έχουμε Υπουργείο Παιδείας{;}, εκπαιδευτές { όχι παιδευτές } ανθρώπων αλλά και.. ζώων, εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτήρια { όχι παιδευτήρια }. Γιατί παιδεύω είναι κάτι κακό και το εκπαιδεύω κάτι καλό ; Έχουμε επίσης Παιδαγωγικές Ακαδημίες , Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος και .. Διδασκαλική Ομοσπονδία . Ποία η διαφορά άραγε μεταξύ παιδαγωγού και δασκάλου ; Η σύγχυση επιτείνεται στις Ευρωπαϊκές γλώσσες .
UNESCO – » Λεξικό Κοινωνικών Επιστημών ».
Η παιδεία [ education ] ταυτίζεται με την εκπαίδευση και με την μόρφωση.! << Ο όρος παιδεία [ ή εκπαίδευση : education ] προσδιορίζει την ανατροφή [ των νέων ] : την πνευματική και ηθική αγωγή : την διάπλαση του χαρακτήρα , με την παροχή συστηματικής μόρφωσης.>>
Ο ορισμός δε του Durkheim ,περί παιδείας, ομοίως δεν αποσαφηνίζει τα πράγματα . Τι θα πει << μεθοδική » κοινωνικοποίηση ‘‘{= socialization } της νέας γενιάς >>; Τι σημαίνει ‘ κοινωνικο -ποιώ’ ; Οι ασάφειες δεν αρμόζουν σε ορισμό. Διότι » το ασαφές , ζόφον ποιεί παραπλήσιον >>. Socialization από το Λατ.social < *socius = κοινός και socialitas ή societas = κοινωνία . Όμως και **Communis =κοινός και commmunio = κοινωνία. Ποία η διαφορά τους ;
ΕΥΣΤΡ.ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Ελληνο-Λατινικό »
Κοινωνία : 1]. communio < communis < com + munis { μούνος =μόνος } 2]. consortio < consors < con + sors { κλήρος} 3]. societas < socius { κοινός }. 4].sacra coena = ιερό δείπνο.
Education = Παιδεία και εκπαίδευσις ;
ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».
Παιδεία είναι δύναμις θεραπευτική ψυχής. Παίδευσις =η ικανότητα του παιδεύειν. Eίναι μετάδοση διδασκαλίας για την παιδεία και την αρετή , και παιδιόθεν αγωγή που οδηγεί στην αρετή.
1.ΠΑΙΔΕΙΑ { παίς ,παιδός }
Γ.ΛΑΘΥΡΗ – » ΟΙ ‘ΟΡΟΙ’ ΤΟΥ ΣΠΕΥΣΙΠΠΟΥ ».
Τι εστί παιδεία ; Δύναμις Θεραπευτική Ψυχής . Σίγουρα θα προσέξατε , ότι ο ορισμός της παιδείας είναι μόνο τρείς λέξεις ! Ορισμός λιτός , απέριττος , ευμνημόνευτος , συμπυκνωμένος. Εάν δεν αναλυθούν όμως αυτές οι τρεις λέξεις δεν μπορεί να κατανοηθεί εύκολα το νόημα του ορισμού. Παρακαλώ , λύστε τον οφθαλμό του νού σας. Διότι »νούς ορά και νούς ακούει»-Επίχαρμος.
Παρατηρήσατε την αντίθεση θερμού [ θεραπεία] και ψυχρού [ψυχή] ; Η ψυχή ως ψυχρή ιαίνεται από το θερμό της θεραπείας. Η ίασις και η θεραπεία έχουν σχέση με την θερμότητα << Ισχύς εστί το εν ημίν έμφυτον θερμόν >>.
H.DIELS – »Προσωκρατικοί », [26] Ίππων.
<< θάτερον τών ενάντιων τίθεται Ίππων και ‘Ηράκλειτος : ο μεν τό θερμόν» πϋρ γάρ τήν αρχήν είναι» ο δε το ψυχρόν, ύδωρ τιθέμενος τήν αρχήν, εκάτερος ούν τούτων φησί , καί ετυμολογεΙν επιχειρεί τό τής ψυχής όνομα πρός τήν οίκείαν δόξαν, ο μεν λέγων δια τούτο ζήν λέγεσθαι τά έμψυχα παρά το ζείν, τούτο δε τού θερμού, ο δε ψυχήν κεκλήσθαι εκ του ψυχρού,.. >>.
Ι.ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν » .
Θεράπων , ο εκούσιος υπηρέτης και όχι μόνον ο ελεύθερος αλλά πολλάκις και ο ευγενής. Θεράπων < θέραψ < θέρω = θάλπω .
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Θάλπος { < θάλπω } = θερμότης , ζέστη , καύσων θερινός.
Ποίος είναι ο στόχος της τέχνης και της παιδείας ;
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { H’ 1337 a }.
Κάθε τέχνη και κάθε παιδεία επιθυμεί να αναπληρώσει ό,τι λείπει από την φύση.
Μόνον όταν αναπληρώσει ο άνθρωπος τις φυσικές ελλείψεις του, δια της παιδείας, μπορεί να γίνει » αγαθός και σπουδαίος ».<< Ανάγκη ουν σκεπτέον ,πώς ανήρ γίνεται σπουδαίος….αγαθοί και σπουδαίοι γίνονται οι άνθρωποι δια τριών, έστι δε ταύτα τα τρία φύσις, έθος, λόγος..το δε λοιπόν έργον παιδείας …>>
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { H’ 1332 a – 1332 b }.
Οι άνθρωποι άλλα τα μαθαίνουν από την συνήθεια και άλλα από τους δασκάλους { εξ ακοής διδασκαλία }.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { B’ 1103 a }.
Η αρετή είναι δύο ειδών : η διανοητική και η ηθική . Η μεν διανοητική [αρετή]το μεγαλύτερο μέρος το οφείλει στην διδασκαλία. Η δε ηθική [αρετή] γεννάται από το έθος [=συνήθεια ] από το οποίο έλαβε και το όνομά της η ηθική .
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ -» Ηθικά Μεγάλα », { A’ 1186 a }.
ΕΘΟΣ > ΗΘΟΣ > ΗΘΙΚΗ {=η δια του Εθισμού }.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική Τέχνη », { Α’ 1370 a }.
«Έξις δευτέρα φύσις εστί » . Γιατί η συνήθεια είναι δεύτερη φύση του ανθρώπου ;
Ηδύ {= ευχάριστο }είναι το κατά φύσιν {= αυτό που είναι σύμφωνο με τη φύση }.Ευχάριστα επίσης είναι και όσα γίνονται από συνήθεια {=έθος}.Διότι και αυτό που έχει γίνει συνήθεια , έγινε πλέον σαν το φυσικό. Διότι έχει κάποια ομοιότητα η συνήθεια με τη φύση .Διότι αυτό που γίνεται πολλές φορές { πολλάκις } πλησιάζει προς αυτό που γίνεται πάντοτε { αεί }.Και αυτό που γίνεται πάντοτε είναι το φυσικό { φύσις } ενώ αυτό που γίνεται πολλές φορές είναι το σύνηθες {έθος }.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { B’ 1103 b }.
Ο Εθισμός. Δεν είναι μικρό πράγμα να αποκτούμε από νεανικής ηλικίας αυτές ή εκείνες τις συνήθειες αλλά μεγάλο { πράγμα } ή μάλλον το παν.
AΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – ‘ Ρητορική προς Αλέξανδρον » , { 1421 a }.
<< Φυλακτικόν σώματος υγίεια , Φυλακτικόν ψυχής παιδεία >>
<< Όπως η υγίεια προφυλάσσει το σώμα ,έτσι και η παιδεία συνιστά το μέτρο προφυλάξεως της ψυχής….Αν το να βλέπεις με τα μάτια είναι ευχάριστο [ ηδύ ] , το να έχεις οξεία όραση [ οξυδορκείν ] με τα μάτια της ψυχής είναι θαυμαστό. >>
ΔΥΝΑΜΙΣ – ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Σπουδαίο εννοιολογικό δίπολο στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Στο βιβλίο Θ’ [ Μετά τα φυσικά ] ο Αριστοτέλης εξετάζει τα όντα από εξελικτικής απόψεως μιλώντας για την δύναμη {το δυνάμει υπάρχειν }και την ενέργεια { το ενεργεία υπάρχειν ή τω έργω υπάρχειν }, της οποίας ύψιστος βαθμός αναπτύξεως είναι η εντελέχεια. Διακρίνει δε τις δυνάμεις σε i].αλόγους και ii].μετά λόγου. Το σύνολο των δυνάμεων διακρίνεται σε : α].Έμφυτες β]. Εξ εθισμού γ]. Από μάθηση. Η ενεργητικοποίησή τους γίνεται με την επιθυμία και την όρεξη. Κάθε ον αποτελείται από δύο αχώριστα στοιχεία: την Ύλη και τη Μορφή. Η ύλη περιέχει μέσα της τη μορφή αρχικά » δυνάμει». Εάν δε υπάρξουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, θα την εκφράσει και » ενεργεία» .Δύναμις ,είναι η δυνατότητα που έχει ένα πράγμα ή ένα ον να γίνει ή να κάνει κάτι φτάνοντας στο τέλος του, στην τελειοποίησή του { εντελέχεια }. Το » δυνάμει ον» είναι ένα πράγμα μέσα στο οποίο υπολανθάνει κάποια δυναμική ικανότητα ,η οποία μπορεί να προάγει αυτό σε ανάπτυξη.. Ενέργεια ,είναι η πραγμάτωση αυτής της δυνατότητας, η δραστηριότητα που απαιτείται για να γίνονται πράξη οι δυνατότητες. Το » ενεργεία ον είναι αυτό που έχει την δυναμική ικανότητα και την πραγματώνει }.Παράδειγμα ο σπόρος ενός δένδρου , έχει τη δύναμη ν’ αναπτυχθεί και να γίνει δένδρο. Το μάρμαρο , είναι ένα ακατέργαστο φυσικό υλικό αλλά και »δυνάμει» άγαλμα .Όταν το σμιλέψει με την γλυφίδα και τ’ άλλα εργαλεία του ο γλύπτης το μάρμαρο { δυνάμει } , γίνεται { ενεργεία } άγαλμα. Παρομοίως και η παιδεία είναι ‘δυνάμει’ θεραπευτική , η οποία ενδέχεται να γίνει » ενεργεία » θεραπευτική δια της παιδεύσεως . Αυτό δηλώνει το πέρασμα από την παιδεία στην [εκ]παίδευση. Το πέρασμα δε από το αφηρημένο στο συγκεκριμένο εξαρτάται άμεσα από την ικανότητα λάξευσης των ‘ακατέργαστων’ δυνάμεων της λογικής, σαν τον γλύπτη . Διότι αύτη και μόνον [ η λογική] μας διαχωρίζει από τα υπόλοιπα ζώα.
<<Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν ,και Θεός ην ο Λόγος >>.
2.ΠΑΙΔΕΥΣΙΣ { παιδεύω } :
Γ.ΛΑΘΥΡΗ – » ΟΙ ‘ΟΡΟΙ’ ΤΟΥ ΣΠΕΥΣΙΠΠΟΥ ».
Τι εστί παίδευσις ; Παιδείας παράδοσις { επ’αρετήν οδηγούσα}.
LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Παράδοσις { < παραδίδωμι } = Το να παραδίδεις στους μετέπειτα κάτι, το να αφήνεις κάτι ως κληρονομιά, η κληρονομική μεταβίβαση. 2].Η μετάδοσις διδασκαλιών , διηγήσεων .
ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », { Ζ’ 803 a }.
Διδασκαλία και παράδοσις [= μετάδοσις } γνώσεων.
Ο Πλάτων περί τροφής και παιδεύσεως . { ΤΡΟΦΗ =/= ΠΑΙΔΕΥΣΙΣ }.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Παιδεύω { < παίς -παιδός }. Οι δύο τελευταίες σημασίες είναι μεταγενέστερες ,οι οποίες αν και δεν έχουν σχέση με την παίδευση αλλά μάλλον με τον κολασμό και τον βασανισμό, εν τούτοις έχουν εκτοπίσει και δυσφημίσει την ουσιαστική σημασία του παιδεύω τόσο, που μόλις και μετά βίας χρησιμοποιείται στην καθομιλουμένη με την πραγματική του σημασία. Προτιμήθηκε δε το σύνθετο εκ-παιδεύω για να τονιστεί η προκύπτουσα διαφορά.
ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – »Αίας », {στ. 694-595 }.
Αίας :<< εάν τώρα τον χαρακτήρα μου έχεις στο νού σου να διορθώσεις >>
ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ – » Ωσηέ » , [ Ζ’-12 ].
<< Καθώς θα περιπλανώνται ,θα ρίξω πάνω τους το δίκτυ μου. Θα τους συλλάβω, όπως το δίκτυ συλλαμβάνει τα πτηνά του ουρανού. Θα τους τιμωρήσω σύμφωνα με όσα έχουν ακούσει περί τιμωριών, που επιβάλλει η δικαιοσύνη στους παραβάτες >>.
ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ – α].Κατά Λουκά , [ΚΓ’-16]. β]. » Επιστολαί Παύλου , Η προς Εβραίους », [ ΙΒ’-6 ]. Παιδεύω = σωφρονίζω με ποινές { μαστίγιο } ,παιδαγωγώ {;} με…θλίψεις { μαστιγώματα }..!! Εδώ είναι που λέει : το ξύλο { ειδικά το μαστίγιο } βγήκε από τον παράδεισο.!
Α.Ε.ΜΕΓΑ – » Ιστορία του Γλωσσικού Ζητήματος », { σελ.132 }.
Είναι φανερό , ότι η έννοια της τιμωρίας και του κολασμού είναι μεταγενέστερη και αποτελεί αλλοίωση της πραγματικής σημασίας της λέξεως παιδεία.
3.ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ { εκ-παιδεύω } :
LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Εκ-παιδεύω {= παιδεύω εκ παιδικής ηλικίας κάποιον } : ανατρέφω εκ παιδικής ηλικίας , δίδω εντελή εκπαίδευση, διδάσκω σε κάποιον κάτι , εντυπώνω σε κάποιον κάτι δια της διδασκαλίας. Εκπαίδευμα = το εκπαιδευθέν ή ανατραφέν τέκνον. Εκπιδύομαι = εκρέω , αναβλύζω.
ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Πέρσαι », { στ.808-809 }.
Εκπιδύεται = αναβλύζει.
ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Κύκλωψ ».
Εκπαίδευμα = το ανατραφέν { αυτό που έχει ανατραφεί } από την μαύρη Νύκτα , ο Ύπνος. Εκπαιδεύω = μεγαλώνω, ανατρέφω
ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Συναγωγή Νέων Λέξεων ».
Από το αρχαίο ρήμα εκπαιδεύω προέκυψε η εκπαίδευσις , ο εκπαιδευτής, ο εκπαιδευτικός , το εκπαιδευτήριο { 19ο αι.μ.χ.}.
Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό Λεξικό ».
Εκπαιδεύω = ανατρέφω – διδάσκω .
ΣΤΕΦ.ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».
Educatio-onis = 1.Aγωγή , εκτροφή, παίδευσις { ανθρώπων} 2. Ανατροφή , τροφή { ζώων}3. Φύτευσις { δενδροκομία }.[ Duco —-> e-duco , Doceo —-> e-doceo ] Doctor = o διδάσκαλος.
ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ -ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα».
Από το ρήμα Ducco —> duco —> e-duco *
ΕΥΣΤΡ.ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λατινο-Ελληνικόν ».
Duco = άγω [ οδηγώ] κάποιον ή κάτι κάπου. Dux-ducis = αγωγός , οδηγός , ηγεμών ,στρατηγός .
ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ -ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα».
Ducco — > duco —> Dux = o επικεφαλής ποιμνίου { βουκολικός όρος }.Dux < δούναξ = πομενική ράβδος η οποία επάλλετο , εδονείτο απειλητικώς από τον ποιμένα προς τα άτακτα και ανυπάκουα αιγοπρόβατα κατά το σαλάγισμα.
ΒΟΣΚΟΣ ΜΕ ΠΟΙΜΕΝΙΚΗ ΡΑΒΔΟ.
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Δονέω > Δόναξ [ δούναξ ] =το υπό του ανέμου σαλευόμενο [το καλάμι ] ,ποιμενικός αυλός [ φλογέρα], καλάμι αλιείας [ ιξόβεργα], η γέφυρα της λύρας [ καβαλλάρης ]. Δονέω = σείω , τινάσσω ,ταράσσω. Διεγείρω, ερεθίζω.
ΔΟΝΑΚΙΟΝ ΧΟΛΕΡΑΣ { Vibrio cholerae } .Vιbro = κραδαίνω ,πάλλω , τινάσσω.
Το δονάκιο της χολέρας είναι μαστιγοφόρο { με μονήρες πολικό μαστίγιο }.
Η ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ
Διδάσκαλοι -παιδαγωγοί. Ποιά η διαφορά τους ;
WILL DURANT – » Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού ». Παιδεία { σελ.302 }.
Το όνομα παιδαγωγός δίδεται όχι στον διδάσκαλο αλλά στον δούλον , ο οποίος οδηγεί καθημερινά το παιδί στο σχολείο και το επαναφέρει στην οικία του.
Η Φοίτηση εξακολουθεί μέχρις ηλικίας δέκα τεσσάρων ή δέκα έξι ετών ή και περισσότερο για τους ευπόρους. Τα σχολεία δεν έχουν θρανία , αλλά μόνον πάγκους .Ο μαθητής κρατεί στα γόνατά του τον κύλινδρο τον οποίον διαβάζει ή το υλικό στο οποίο γράφει.Ο διδάσκαλος διδάσκει όλα τα μαθήματα και φροντίζει για τον χαρακτήρα των μαθητών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρία μαθήματα: γραφή , μουσική και γυμναστική.
ΣΩΚΡ.ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν Αρχαιοτήτων ».
Η παιδαγωγία ανετίθετο από τους Ελληνικούς οίκους των ευγενών και πλουσίων στον πάρα πολύ έμπιστο από τους δούλους. Οδηγούσε τους παίδας από την πατρική οικία στο σχολείο ή στο γυμναστήριο και τους επανέφερε στην οικία.
ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », { Z’ 808 d-e }
Όταν ξημερώσει τα παιδιά πρέπει να πηγαίνουν σχολείο. ..Και το παιδί είναι το πιο δυσκολομεταχείριστο από όλα τα θηρία .Ένα ακαλλιέργητο παιδί γίνεται το πιο πονηρό , ατίθασο και αλαζονικό πλάσμα του κόσμου. Γι’ αυτό πρέπει να δένεται με πολλά , ας πούμε , χαλινάρια.
ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », { B’ 653 e – 654 a }.
Οι θεοί μας έχουν χαρίσει την ανάμεικτη με ηδονή αίσθηση του ρυθμού και της αρμονίας. Τους χορούς ονόμασαν έτσι οι θεοί ,από την έμφυτη σ’ αυτούς λέξη χαρά ,συνδέοντάς μας με χορούς και ορχήσεις. Η πρώτη παιδεία λοιπόν που μας δίδεται ,είναι εκείνη μέσω των Μουσών και του Απόλλωνος. Θα πρέπει λοιπόν να θεωρήσουμε ως αμόρφωτο εκείνον , που δεν ξέρει να χορεύει και ως μορφωμένον εκείνον που χορεύει ωραία.
H ΣΧΟ’ΛΗ .
Πώς πρέπει να αξιοποιείται ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών ; Σχόλη είναι μάσες , ξάπλες και ραχάτι ή κάτι διαφορετικό ;
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά » , [ Θ’-1338 a ].
Είναι σαφέστατο , πως και την ώρα της σχόλης μας πρέπει να διδασκόμαστε ορισμένα πράγματα και τις γνώσεις τούτες και την μάθηση να τα αποκτήσουμε για χάρη δική μας. Ενώ στην εργασία μας μαθαίνουμε πράγματα για χάρη των άλλων. Γι’ αυτό οι προγονοί μας ενέταξαν την μουσική στην παιδεία, όχι σαν κάτι απαραίτητο , ούτε σαν κάτι χρήσιμο [ αλλά σαν κάτι που ταιριάζει σε ελευθέρους ανθρώπους ].
PINK FLOYD – » another brick in the wall «. 
ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φαίδων », { 107 d }.
<< Η ψυχή όταν έρχεται στο Άδη δεν έχει τίποτα άλλο μαζί της πέρα από την παιδεία και την ανατροφή της..>>
{*}Socius > social > socialism =σοσιαλισμός. {**} Communis > communism =κομμουνισμός.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ .
ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ.
Η απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική . Συνεπώς βασίζεται, αλλά ενίοτε δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των μεταφραστών συγγραφέων .
Τα περισσότερα αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource» , »anemi » ,» πύλη» κ. α
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. { gregoriusworld } 