Το << ‘Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτα ,κι αν είσαι κακορίζικος ,κάτσε μην τυραννάσαι >> ή το << Ο τυχερός ο άνθρωπος κάνει θεριό τον ψύλλο και του φοράει και το ζυγό και του γυρνά το μύλο >> ή το αρχαίον << εική και ως έτυχεν >> είναι μερικές από τις πιο μεστές νοήματος παροιμίες του θυμοσόφου λαού μας περί της τύχης. Tί είναι η τύχη ; Μία αυστηρή νομοτέλεια ,μία διαλεκτική σχέση αιτίας και αποτελέσματος ,που προκαθορίζει το εσόμενον; Μία θεϊκή μοίρα ,που χωρίζει τους ανθρώπους σε ευτυχείς και δυστυχείς χωρίς την θέλησή τους ; Ένα σύνολο απλών συμπτώσεων ,που συμβαίνουν απρόβλεπτα στην καθημερινή ζωή όλων των ανθρώπων ; Όλα αυτά μαζί ή τίποτα από αυτά ; Το αυτόματον έχει κάποια σχέση με την τύχη ; Είναι δύο όμοιες λέξεις για το ίδιο πράγμα ή διαφέρουν ; Εάν υπάρχει διαφορά ,αυτή είναι ουσιαστική ή επουσιώδης ;
ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος », [ σελ. 353 }.
Διαφέρουν οι λέξεις : Tύχη, Μοίρα ,Αίσα, Πεπρωμένον, Ειμαρμένη. Στην ελληνική γλώσσα ΔΕΝ υπάρχουν συνώνυμες λέξεις παρά μόνον όμοιες και διάφορες. Η ετυμολογική ανάλυση δείχνει το ποιόν της κάθε λέξεως.
Α’. ΜΕΡΟΣ
Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.
Η τύχη : ουσιαστικόν , γένους θηλυκού , αριθμού ενικού ,. πτώσεως ονομαστικής , α’ κλίσεως .Τύχη { < τυγχάνω }..
2 ]. Tο αυτόματον : επίθετον , γένους ουδετέρου του τριγενούς και δικαταλήκτου ο, η, αυτόματος ,το αυτόματον , θετικού βαθμού ,πτώσεως ονομαστικής. Αυτόματον = αυτός + μέμαα { < μάω = επιθυμώ }.
Η ΤΥΧΗ .
ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής Πεζογραφίας ».
Τυγχάνω .
ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής ».
Τυγχάνω και τεύχω .
ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».
Η Τύχη , οι τύχοι , ο Τύχων , ο τυχθείς ,
ΑΛΕΞ. ΡΙΖΟΥ ΡΑΓΚΑΒΗ – » Ιστορία της Αρχαίας Καλλιτεχνίας », { σελ. 4 }.
Τέχνη , τοκετός , τεύχος.
ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».
Fortuna { < fors,rtis < fero < φέρω }.
E.A. SOPHOCLES – » The Roman and Byzantine periods ».
Τύχη.
ΑΝΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».
Fortuna < fero < φέρω.
ΤΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟΝ.
[ Αυτο + ματον ].
ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Aυτός ,η, ον [ αντωνυμία οριστική ή επαναληπτική ]. Ο αυτός = ο ίδιος ,όχι διάφορος .
J. B. HOFMANN – » Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».
Αυτόματος [ αυτός + ματεύω ].
H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Αυτόματος.
ΠΑΝ. Α. ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν απάντων των ρημάτων των απαντωμένων εις τους Αττικούς Πεζογράφους ».
Μάω.
ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Αυτόματος : 1 ] .αυτός + μέμαα [ < μάω ] 2 ] .αυτό + matos [ μτχ. ρ. *men = σκέπτομαι ] 3 ] .αυτό + μώσθαι [ = αγωνίζεσθαι ].
Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου » .
Αυτόματος [ αυτός ,μέμαα ].
ΑΡΙΣΤ. Ε. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Η Οικουμενική διάσταση της Ελληνικής γλώσσας ».
Automat, automaton .
TH. GAISFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».
Αυτομάτως..
ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινοελληνικόν » .
Mens,ntis.
ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».
Mens -mentis < μένος .
E.A. SOPHOCLES – » The Roman and Byzantine periods ».
Το αυτόματον.
ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – » Επίτομον λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Αυτόματος { < αυτός + μέμαα }.
ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Αυτοματία : η θεά του αυτομάτου , η τύχη . Αυτοματισμός { < αυτός + μαίομαι }.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Αυτόματος -η-ον.
Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό λεξικό ».
Αυτόματος { < αυτό + μά [ τος ] < θ. [ μα- ] ,που συνδέεται με το [ μα ] …..του Ι.Ε. * [ men-].
ΒΑΣ. ΦΙΛΙΑ / Γ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Τα ημαρτημένα του λεξικού Μπαμπινιώτη ».
Αυτόματος [ αυτός + μέμαα < μάω ] ή [ αυτός + μεμαώς < μάω ] .
ΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ.
ΣΤΕΦ. Α. ΠΑ’Ι’ΠΕΤΗ – » Η άγνωστη τεχνολογία στον Όμηρο », [ σελ. 136 ].
Ο Ήφαιστος συνοδευόταν από υπηρέτριες [ αμφιπόλους ], δύο χρυσά θηλυκά ρομπότ [ αυτόματα ].
ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Σ],στ. 417-421].
Οι δύο χρυσές νεανίδες υπηρέτριες ,του Ηφαίστου , με νου στις φρένες τους , φωνή και δύναμη.
Ερυθρόμορφος κύλιξ [ 480 π.Χ. ] . Δυτ. Βερολίνο , Staatliche Museen.
Εργαστήριον του χαλκοχύτη θεού Ηφαίστου .Διακρίνονται οι τεχνίτες , αριστερά το καμίνι του χυτηρίου ‘ πάνω από αυτό αναγνωρίζονται οι εικόνες των προστατών τους [ Ηφαίστου και της Αθηνάς ], εργαλεία [ σφυριά , πριόνι ] και ένα ζευγάρι πόδια ! , Δεξιά διακρίνουμε μέλη από είδωλα [ ακέφαλο σώμα και δίπλα ένα κεφάλι ] μάλλον για συναρμολόγηση ή για επισκευή .
H TYXH.
ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ’.
Τας θύρας κλείσατε , τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.
ΚΩΝ. ΧΑΣΑΠΗ / ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Τα Ορφικά » . [72] LXXII .Τύχης θυμίαμα , λίβανον.
Από σένα Τύχη εξαρτάται ο πολυποίκιλος βίος των ανθρώπων και σ’ άλλους παρέχεις { τεύχεις ] πλούτον άφθονον και σ’ άλλους δίνεις την άθλια φτώχεια και διεγείρεις στην καρδιά την οργή .
Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου ».
Η Τύχη.
ΙΩ. ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία », { σελ. 255-56 }.
H Tύχη ανήκει σε μία κατηγορία συμβατικών θεοτήτων ,που προέρχονται από αφηρημένες έννοιες χωρίς μυθολογικόν περιεχόμενον.
Χάλκινον αγαλμάτιον Τύχης της Αντιοχείας [ απομίμηση μπρούτζινου αγάλματος του γλύπτη ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ ] , 2ος αι. μ. Χ. Παρίσι ,Louvre. . . Η Τύχη ,ως νεαρά κόρη με διάδημα στο κεφάλι ,που μιμείται τα τείχη της πόλεως ,με δέσμη σταχιών στο δεξί χέρι ,κάθεται σε βράχο. Κάτω στα πόδια της ,νέος άνδρας ,προσωποποίηση του ποταμού Ορόντη , ορατός από την μέση και πάνω ,κολυμπά με τα χέρια ανοικτά.
Κ. ΚΕΡΕΝΥ’Ι’ – » Η Μυθολογία των Ελλήνων », { σελ. 53 }.
Η Τύχη ,θυγατέρα της Τηθύος και του Ωκεανού ,ήταν θεά του μοιραίου ,του τυχερού.
ΑΝΕΣΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Λεξικόν κυρίων ονομάτων ».
Η Τύχη : η λατρεία σωζόταν ανέκαθεν στα Μυστήρια της Σαμοθράκης [ Καβείρια]. Ο Τύχων : Αρχαίος δαίμων ,που αναφέρεται ως εταίρος της Αφροδίτης και του Πριάπου.
Τύχων και Τύχη . [ Μαρμάρινον ανάγλυφον της Ακυλείας ].
Ο Τύχων ήταν θεότητα της Ορφικοδιονυσιακής θρησκείας , που λατρευόταν στα Μυστήρια της Σαμοθράκης .Στο ανάγλυφον αυτό ο Τύχων από την μέση και πάνω ήταν μόνον ιθύφαλλος και από την μέση και κάτω είχε πόδια αντρικά και στα ισχία φτερούγες ,που δηλώνει ,ότι δύναται να πηγαίνει παντού . Δίπλα του στέκεται όρθια η Τύχη. [ σ.σ. το γλυπτόν δεν είναι επιτρεπτόν να παρουσιαστεί ].
Ρωμα’ι’κόν ψηφιδωτόν [ 2ος αι. μ .Χ. ] .Αντιόχεια ,»House of the Evil Eye». Hatay Arch. Museum, Antakya .
Ο Αγαθοδαίμων ( Αγαθόν Πνεύμα ) ή Τύχων ( Αγαθή Τύχη) απεικονίζεται ως νεαρός με διογκωμένα αιδοία να κρατάει σούβλες στα χέρα ,που είναι σύμβολον καλής τύχης και φυλακτόν ενάντια στην ατυχία.
ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΟΥ – » Η Ελληνική Μυθολογία » , { σελ.95-96 }.
Με το πέρασμα του χρόνου ,πλάστηκε κάποια προσωποποιημένη θεά , την οποίαν οι Έλληνες ονόμασαν Τύχη , ενώ οι Ρωμαίοι Fortuna , πιστεύοντας γι’ αυτήν , ότι κυβερνά και διευθύνει τις αγαθές ή τις κακές τύχες των ανθρώπων.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί αγαλμάτων’ » , { 2 }.
Με σφαίρα και με σφαιροειδή πράγματα απέδωσαν καλλιτεχνικώς την τύχη και την ελπίδα.
ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ή ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ,[ 7 ].
Mέσα στον Τόπον του Βίου ,υπάρχει μία γυναίκα τυφλή ,κωφή και μαινόμενη, που κάθεται πάνω σε μία στρογγυλή πέτρα και καλείται ΤΥΧΗ. Το έργο αυτής είναι να περιφέρεται παντού και από άλλους να αρπάζει τα υπάρχοντά τους και σε άλλους να τα δίνει. Στην συνέχεια , από τους ίδιους πάλι να τα αφαιρεί και να τα δίνει σε άλλους στα τυφλά και αβέβαια [ εική και αβεβαίως ]..Γι’ αυτό άλλωστε κάθεται πάνω σε στρογγυλή πέτρα .Διότι η στρογγυλότητα του σχήματος συμβολίζει ότι τα δώρα της Τύχης δεν είναι ούτε σταθερά ,ούτε ασφαλή .
ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ { Tabula Cebetis }
[ Βλ. το » Κέβητος πίναξ [ Tabula Cebetis » ].
Η ΕΚΑΤΗ.
Στα Καβείρια μυστήρια , οι Κάβειροι ήσαν τέσσερες τον αριθμόν .Αξίερος , Αξιόκερσα , Αξιόκερσος και Κάσμιλος ή Καδμίλος ,που ήταν ο ιθυφαλλικός Ερμής [ Πελασγικός θεός της γονιμότητας ] . Θεμελιώδης διδασκαλία των Καβειρίων μυστηρίων ήταν το ζήτημα της γενέσεως του ανθρώπου.. Η θεά Εκάτη [ < εκάς ή εκατό ή έκατος = λαμπρός ] ,που συχνά ταυτίζεται με την Αρτέμιδα δίδυμη αδελφή του Απόλλωνος , κόρη της Αστερίας και του Διός. ήταν θεά του σεληνόφωτος και της μαγείας , κρατούσε πάντα δάδα . Η σεβαστή θεά Εκάτη μεταγενέστερα εμφανίζεται ως τρίμορφη ,επειδή είχε εκ Διός εξουσία και στους τρεις κόσμους .
ΚΩΝ. ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ – » Αρχαία Ελληνικά Μυστήρια », { σελ. 37 }.
Σύμφωνα με την παράδοση της Σαμοθράκης ,καθώς και της Ελευσίνος ,ο Ερμής ήταν ο εραστής της Περσεφόνης και της Εκάτης παριστάμενος στα Μυστήρια
Απουλικός κρατήρας .΄Ύστερος 4ος αι. π. Χ. Μόναχο .
ΜΕΣΗ : Ο Ηρακλής στον Κάτω Κόσμο τραβάει σθεναρά τον αλυσοδεμένον τρικέφαλον Κέρβερον , τον φύλακα του Άδου . ΑΡΙΣΤΕΡΑ ; Ο Ψυχοπομπός Ερμής με το κηρύκειο του δείχνει τον δρόμο για τον Πάνω Κόσμο. ΔΕΞΙΑ : Η σεβαστή θεά Εκάτη φωτίζει με τις δάδες της τον κόσμο των νεκρών.
ΟΙ ΜΟΙΡΕΣ.
Η Μοίρα { <μείρειν < μερίζω } στον Όμηρον είναι αφηρημένη έννοια και εκδηλώνεται ως ΑΙΣΑ και ΚΗΡ. Οι Μοίρες στον Ησίοδον είναι τρείς : ΚΛΩΘΩ { < κλώθω } περιτυλίγει το νήμα της ζωής ,ΛΑΧΕΣΙΣ { < λαγχάνω } είναι ό,τι κατά λαχνόν ,κατά τύχην πίπτει στον άνθρωπον, ΑΤΡΟΠΟΣ { α [στερ. ] + τρέπω =στρέφω } δηλώνει το αμετάτρεπον της τύχης.
ΕΥ. ΜΠΕΞΗ / Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ – » Ησιόδου Θεογονία », { σελ.14 ]
Το παιδί του Χάους ,η Νύκτα , γέννησε τις σκοτεινές Μοίρες.
ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ’.
Η Μοίρα ή οι Μοίρες.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της σελήνης »,{ 30 }.
Οι τρείς Μοίρες : Άτροπος { < α στερ. + τρέπω = η ευθεία οδός, η μη έχουσα εκτροπές } – Κλωθώ {κλώθω = νήθω ,γνέθω } – Λάχεσις { < λαγχάνω > λαχνός }.
ΗΛΙΟΣ { Πνεύμα / Νους / Λόγος } – ΣΕΛΗΝΗ { Ψυχή } – ΓΗ { Σώμα } . ΜΟΙΡΕΣ.
ΑΝΑΓΚΑΙΟΝ ΚΑΙ ΤΥΧΑΙΟΝ.
Α. ΣΕΠΤΟΥΛΙΝ – » Κατηγορίες και Νόμοι της Διαλεκτική »,{ σελ. 302 }
Στο προτσές της αναπτύξεως το τυχαίον μετασχηματίζεται σε αναγκαίον και το αναγκαίον σε τυχαίον.
Δ.Π.ΠΑΠΑΔΙΤΣΑ / ΕΛ. ΛΑΔΙΑ – » Ομηρικοί ύμνοι ».
Εις Αθηνάν .
TAD .KUNTZE – » Fortune » , { 1754 }, Nat. Musrum Varsaw .
Β ‘.ΜΕΡΟΣ.
Νυκτερινό Μυητικόν Οδοιπορικό στον μαγικόν κόσμον των πηγών.
ΙΩ. ΖΩΝΑΡΑ – »Λεξικόν ».
Τύχη .
ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Ερμηνευτικόν λεξικόν ».
Τύχη.
Γ. ΛΑΘΥΡΗ – » ‘ΟΡΟΙ’ του Σπευσίππου ».
Τύχη.
ΠΛΑΤΩΝΟΣ – »Νόμοι », { Δ’. 709 a-c ].
Για από τους ανθρώπους εκείνες που νομοθετούν τα πάντα είναι οι τυχαίες συμπτώσεις και οι συμφορές κάθε είδους ,που πέφτουν με κάθε τρόπον επάνω μας … Σχεδόν όλα ανεξαιρέτως τα ανθρώπινα πράγματα είναι αποτέλεσμα τυχαίων περιστατικών…Ότι κάποιος Θεός και μαζί η τύχη και ο καιρός διακυβερνούν όλα τα ανθρώπινα πράγματα . ‘ σε μικρότερο βαθμό ,συνοδεύει αυτά και η τέχνη.
ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .VII ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.
17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ]. ΠΛΑΤΩΝ..
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Φυσικής ακροάσεως [Β΄] » , { 4,5,6 } .
Ουδέν από τύχης γίνεται ..Αγαθή και φαύλη Τύχη. Η ευτυχία και η δυστυχία. Τύχη και το αυτόματον .Ευδαιμονία και ευτυχία.
»Ουδέν από τύχης γίνεται ».
ΤΥΧΗ ΑΓΑΘΗ – ΤΥΧΗ ΦΑΥΛΗ , ΕΥΤΥΧΙΑ -ΔΥΣΤΥΧΙΑ .
ΤΥΧΗ – ΑΥΤΟΜΑΤΟΝ , ΕΥΤΥΧΙΑ – ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ .
ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.
17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ]. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ.
Ο Αριστοτέλης λέγει ,ότι διαφέρει το αυτόματον [ αυτό που γίνεται μόνο του ] από την τύχη [ τυχαίον ] ‘ η τύχη και το αυτόματον βρίσκεται σε αυτά που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε ‘ το αυτόματον δεν εξαρτάται από την τύχη, επειδή είναι έξω από ό,τι γίνεται ‘ η τύχη ανήκει στα λογικά , το αυτόματον ανήκει και στα λογικά και στα άλογα και στα άψυχα’ η τύχη γίνεται με προαίρεση, ενώ το αυτόματον απροαιρέτως [ χωρίς προαίρεση ]’ η τύχη λειτουργεί ,όταν υπάρχει κάτι ,το αυτόματον χωρίς λόγο, χωρίς να το σκεφτεί κανένας έξω…..
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { Η’. 1323 b }.
Η ευτυχία διαφέρει από την ευδαιμονία . Η πρώτη ανήκει στα εξωτερικά αγαθά και είναι αποτέλεσμα της τύχης.
Κανείς σοφός ,δίκαιος ,αγαθός δεν γίνεται από τύχη.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { Λ’.3 }.
Διότι τα πράγματα γίνονται ή από τέχνη ή από την φύση ή από τύχη ή αυτομάτως.
ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.
17 γ]. ΑΕΤΙΟΥ -» Συναγωγή των αρεσκόντων ». ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ.
Ειμαρμένη είναι η φύση του καθενός.
ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ή ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ,{ VIII }.
<< Από αυτούς τους Απροβούλευτους , άλλοι φαίνονται χαρούμενοι και άλλοι λυπημένοι ,που έχουν τα χέρια τεντωμένα. Αυτοί που χαίρονται ,επειδή πήραν αγαθά από αυτήν , την αποκαλούν ΤΥΧΗΝ ΑΓΑΘΗ, ενώ αυτοί που λυπούνται ,,επειδή τους αφαίρεσε ότι τους είχε δώσει , την ονομάζουν ΤΥΧΗΝ ΚΑΚΗ. Τέλος , τα αγαθά της Τύχης είναι τα ακόλουθα : πλούτος , δόξα , ευγένεια [ δηλ. ευγενική καταγωγή } ,τέκνα , τυραννίδες [ δηλ. εξουσίες ] , βασιλείες . Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ,ότι τα αγαθά που προσφέρει η Τύχη είναι ,συνολικώς, εξωτερικά και εφήμερα αγαθά , αυτά που επιθυμεί το πλήθος των ανθρώπων >>
ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ – » Χρυσά έπη », [στ. 17-21 ].
Όσα άλγη [ δεινά ] έχουν οι θνητοί από δαιμόνιες τύχες [ εξ ανωτέρας βίας ] ,όσο μερίδιον από αυτά έχεις ,υπόφερε αυτά και μην αγανακτείς ‘ να θεραπεύεις αυτά πρέπει , όσο μπορείς ‘
Βροτοί = οι υποκείμενοι στην μοίρα { βροτός < μροτός < μοίρα }. Άμβροτος το αντίθετο. Δαιμόνιες τύχες = [; ]Άλγος { < αλέγω = φροντίζω, διότι ο πόνος απαιτεί την φροντίδα μας } : πόνος ,λύπη , κακό, δεινό.
ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Σχόλια εις τα Χρυσά έπη των Πυθαγορείων », { στ. 17 – 20 }.
» Να δέχεσαι πράως προσήκει όσα δεινά οι θνητοί εις τας Δαιμονίας [ Θείας ] τύχας οφείλουσι ‘ και εξ αυτών ,όσα σε πλήττουν ,αγογγύστως να υπομένης και να θεραπεύης όσον δύνασαι παρηγορών ούτων εαυτών και σκεπτόμενος : μέγα μερίδιον εκ τούτων δεν απονέμει εις τους εναρέτους η Μοίρα ».
Οι Δαιμόνιες τύχες δεν είναι ούτε δαιμονία προαίρεσις [ Θεϊκή επιλογή ] ,ούτε απλώς τύχη.
Το μείγμα της δικής μας προαιρέσεως [ επιλογής ] και της Θεϊκής Κρίσεως [ Δίκαιον ] παράγει εκείνο ,που ο ποιητής αποκαλεί Τύχη , ενώ το σύνολο » δαιμονία τύχη » είναι η κρίση την οποίαν ο Θεός αναπτύσσει κατά των κακών. Κατά αυτόν τον τρόπον η σύνδεση των δύο ονομάτων [ δαιμονίας τύχας ] συνεισάγει ,αφ’ ενός την Θείαν επιστασίαν και αφ’ ετέρου την ελεύθερη εκλογή της ψυχής ,ώστε καθίσταται αντιληπτόν ,ότι τα άλγη [ =δεινά ] δεν προέρχονται ούτε μοιραίως , κατόπιν διατάξεων της Προνοίας ,ούτε και τυχαίως.
ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .VI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.
19 .Ευρύσω περί τύχας .
Οι δύο αντίθετες φύσεις : η μεν αγαθοποιητική και βασιλική , η δε κακοποιητική και τυραννική .
ΕΡΓΑΣΙΑ { homework }.
Εντοπίστε προσεκτικά και καταγράψτε τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ τύχης και αυτομάτου.
ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους Τύραννος », { στ.977-79 }.
Η τύχη κυβερνά τον άνθρωπον και πρόβλεψη καθαρή δεν υπάρχει από κανέναν..
ΘΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Αίας » , { στ. 485-6 }.
Χειρότερον κακό για τους ανθρώπους είναι η τύχη ,που την γεννά η ανάγκη.
ΝΙΚ. ΒΡΕΤΑΚΟΥ – » Θησαυρός 10.000 γνωμικών και αποφθεγμάτων ».
Τύχη-τυχαίον.
Ν. Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ – » Λαογραφικά σύμμεικτα » , { Δ’ , σελ. 475 }.
Δημώδεις παροιμίες ,από τον κατ’ εξοχήν παροιμιαστήν των Ελλήνων στιχουργών του μεσαίωνος, Μιχ. Γλυκά.
<< Αν έχεις τύχη ,τί τρέχεις ; Κι αν δεν έχεις ,τί τρέχεις ; >>
<< ΕΙΚΗ ΚΑΙ ΩΣ ΕΤΥΧΕΝ >>.
ΑΝΔΡ. ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».
»εική και ως έτυχεν ».
ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».
Εική.
ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί΄ΔΑ – » Λεξικόν ».
Εική.
H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Εική.
ΤΥΧΗ και ΠΡΟΒΛΕΨΗ .
Είναι δυνατόν να γίνει κάποιο είδος προνοίας ή προβλέψεως ή προγνώσεως για την τύχη ; Απόλυτη πρόβλεψη δεν είναι δυνατόν να γίνει στο τυχαίον [εν μέρει ,είναι δυνατόν να γίνει εφικτή , με την βοήθεια της επιστημονικής γνώ-σεως , της λογικής ,της στατιστικής , των πιθανοτήτων ] ,διότι ταυτοχρόνως στον χώρον της αρχής , του λόγου, της τάξεως , του προγραμματισμού , της οργανώσεως , του αναγκαίου και του τυχαίου -δυστυχώς ή ευτυχώς -κινείται και δρα το αυτόματον , το άναρχον , το άλογον , το άτακτον ,το απρογραμμάτιστον και το ανοργάνωτον .
ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ – » Ιστορίαι », [ Β’. 64 }
ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Επίνικοι ». Ολυμπιόνικος ; 12. Εργοτέλει Ιμεραίω δολιχοδρόμω .
Τυφλή είναι η γνώση για τα μέλλοντα.
‘‘ ΔΙΟΣ ΚΡΙΣΙΣ ».
ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του »ΗΛΙΟΥ».
Η Κλήρωσις.
Τα περισσότερα δημόσια αξιώματα στην Δημοκρατία των Αθηνών, αντίθετα από ό,τι πιστεύουν πολλοί , ήσαν κληρωτά . Κλήρωση δε εφαρμόζεται μόνον όταν υπάρχει ισότητα .Συνεπώς ένα πολίτευμα ελευθερίας και ισότητας μεταξύ των μελών του ,όπως η μόνη Δημοκρατία που εφαρμόστηκε ποτέ κατά τον Χρυσούν αιώνα του Περικλέους , είναι δυνατόν και πρέπει να στηρίζεται στον κλήρο. Κληρωτές αρχές καλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τις δια κλήρου εγκαθιστάμενες αρχές .Αυτές ήσαν : η Βουλή των 500 , οι 9 Άρχοντες και ο γραμματεύς , ο Επιστάτης και οι 9 Πρόεδροι ,οι 10 Λογιστές της Βουλής , οι Εύθυνοι και οι Πάρεδροι ,οι Ταμίες ,οι Απόδεκτοι , οι Ιεροποιοί ,οι Ένδεκα , οι Εντεταλμένοι την εκτέλεση της θανατικής ποινής, οι Εισαγωγείς , οι Πωλητές και ο Ταμίας των αδυνάτων , οι Μετρονόμοι ,οι Σιτοφύλακες ,οι Επιμελητές του Εμπορίου ,οι Αστυνόμοι ,οι Αγορανόμοι, οι Τεσσαράκοντα ή κατά δήμους Δικαστές ,οι Οδοποιοί ,οι Λογιστές ,οι επιφορτισμένοι τον έλεγχον των ευθυνών των Αρχόντων ,οι Αθλοθέτες ,ο Γραμματεύς επί των νόμων ,ο Άρχων της Σαλαμίνος κ.α. Από την χρησιμοποίηση κατά την κλήρωση κυάμων [ κουκκιών ] ,γενικώς οι κληρωτοί άρχοντες καλούντο κυαμευτοί ή από κυάμου. Η δε κλήρωση στηρίζεται στην τύχη.
ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », { ΣΤ’.757 }.
Ο Αθηναίος επεξηγώντας το εκλογικό σύστημα λέγει ,ότι αυτό κατέχει την μέση θέση μεταξύ της μοναρχικής και της δημοκρατικής πολιτείας . Με αυτό το πολίτευμα θεραπεύονται οι απαιτήσεις της αριθμητικής ισότητας , η οποία έχει ως γνώμονα την μετρητική ισότητα , που επιτυγχάνεται δια της κληρώσεως .Θεραπεύονται επίσης και οι απαιτήσεις της γεωμετρικής ισότητας ,η οποία επιβάλλει ανάλογες προς την αρετήν διανομές τιμών και αξιωμάτων. .. Δύο είναι οι ισότητες : α] η ισότητα που καθορίζεται με το μέτρο , με το βάρος και με τον αριθμόν, την οποία μπορεί κανείς να απονείμει αφήνοντας στον κλήρον την απονομή της β}. η κρίση του Διός ,η οποία μοιράζει στον μεγαλύτερον περισσότερα , στον δε μικρότερον ολιγώτερα , αποδίδοντας στον καθέναν από τους δύο εκείνο που του αναλογεί από την φύση του .
Ρωμαϊκή κεφαλή [ 1ος αιώνας μ.Χ. } ,Μουσείον Κορίνθου.
Θεά Τύχη. Το πυργωτό διάδημα της συμβολίζει τα τείχη κάποιας πόλης (πιθανόν Αντιόχειας) της οποίας ήταν η πολιούχος θεά. Έκτοτε η θεά ταυτίζονταν με την προσωποποιημένη πόλη
Γ’ ΜΕΡΟΣ .
Επίλογος.
Λέγεται ,όταν ο νομπελίστας Α. Φλέμινγκ δήλωσε ότι ανακάλυψε τυχαίως τις αντιβιοτικές ιδιότητες της πενικιλίνης από την μούχλα , ότι κάποιοι τον ρώτησαν : << ποία ήταν η επιτυχία σας ,αφού αυτή ήταν αποτέλεσμα τύχης ; >> .Τότε αυτός απάντησε : << Ναι , αλλά εγώ ήμουν έτοιμος για το τυχαίον >>.
Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου ».
»Καιρός » ή »Ευκαιρία » του Λυσίππου.
Παριστάνεται ως νεαρός άνδρας με φτερωτά παπούτσια, που περνάει αστραπιαία και πατάει πάνω σε μια σφαίρα, επειδή βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση. Χαρακτηριστικόν του σημάδι οι μπροστινές τούφες μαλλιών στο μέτωπό , ενώ το πίσω μέρος τής κεφαλής του είναι εντελώς φαλακρό .Αυτό σημαίνει ,ότι μόνον την κατάλληλη και ευνοϊκή στιγμή μπορεί κάποιος να πιάσει , να αδράξει την ευκαιρία από τα μαλλιά [ carpe diem ] , αλλιώς όταν περάσει δεν υπάρχει πια καμμία ελπίδα. Επειδή δε ο Καιρός είναι κωφός, υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει τρόπος να τον καλέσει κάποιος πίσω ,εάν πετάξει μακριά .
ΟΔ. ΕΛΥΤΗ – » Εκ του πλησίον » .
»ΤΩΝ ΘΕΣΠΕΣΙΩΝ ΟΜΗΡΟΣ ΚΙ ΑΣ ΠΕΝΟΜΑΙ ΓΛΥΚΙΑ Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΕΜΟΚΥΚΛΙΣΤΟΣ».
ΟΛΓΑ ΚΑΤΣΑΒΕΛΗ – » Προσωποποιήσεις της Γης και της Τύχης σε υφάσματα και ψηφιδωτά δάπεδα ».
Τύχη.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ .
Χρόνια πολλά σε όλες τις Ελληνίδες και σε όλους τους Έλληνες ,στα αδέλφια μας Κύπριες και Κυπρίους ,Βορειοηπειρώτισσες και Βορειοηπειρώτες , στους ομογαλάκτους και συνάλους ομογενείς όλης της οικουμένης, στους απανταχού αδελφούς Ορθοδόξους Χριστιανούς όλων των εθνών. Το εκ του Σκότου Μυστικόν Αναστάσιμον Φως ,ας λαμπρύνει με κάλλη μαγικά τις καρδιές μας .
Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Ανάσταση ».
ΔΟΜ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ { ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ } – » Η Ανάστασις του Χριστού ».
ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ.
Η απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική . Συνεπώς βασίζεται, αλλά ενίοτε δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των μεταφραστών συγγραφέων .
Τα περισσότερα αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource» , »anemi » ,» πύλη» κ. α
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. { gregoriusworld } 