Tο Δελφικόν Ε .

Τα ρητά ‘ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » , » ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ ‘ και » ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ » ήταν παραγγέλματα χαραγμένα ίσως στο αέτωμα ή σε κίονα του Ναού του Πυθίου Απόλλωνος στους Δελφούς .Στην κορυφή δε του αετώματος του ναού ή στο μέσον της ζωοφόρου δυνατόν να υπήρχε και το περίφημο Δελφικόν »Ε’‘ { ή ΕI‘ κατά τον Πλούταρχον }.Τούτο το γράμ-μα είναι άγαν αινιγματώδες και σκοτεινόν. Πολλοί δε αποπειράθηκαν ανά τους αιώνες να το αποκωδικοποιήσουν κα-τά το μάλλον ή ήττον επιτυχώς. Ουδείς όμως κατάφερε να δώσει οριστική και γενικώς αποδεκτή λύση μέχρι σήμερα.

Α’ ΜΕΡΟΣ .

1.ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ << Ε >> – 2.ΦΟΙΝΙΚΕΣ – » ΦΟΙΝΙΚΙΚΟΝ » ΑΛΦΑΒΗΤΟΝ – 3.Ο ΚΑΔΜΟΣ – 4.ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ.

1.ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ << Ε >>.

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Το Ελληνικό αλφάβητο », { σελ. 121-23 }.

Ε,ε [ έψιλον ] .Το πέμπτο γράμμα τού ελληνικού αλφαβήτου .Προήλθε ακροφωνικώς από το γράμμα [ he ] τού φοινικικού αλφαβήτου, κατά παράλειψη τού αρθρωτικώς ασθενούς δασέος [ h ] και με εστίαση τής φωνητικής αξίας τού γράμματος στο ακολουθούν φωνηεντικό στοιχείο [ e ] .

O διακεκριμένος και πολυγραφότατος καθηγητής γλωσσολογίας κ. Γ. Μπαμπινιώτης με το εξαιρετικόν αυτό πόνημά του περί των γραμμάτων του ελληνικού αλφαβήτου, συν τοις άλλοις, καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα- μαζί με άλλους επιφανείς βεβαίως λεξικογράφους : ότι οι Έλληνες ‘ ‘δανείστηκαν » μεν το αλφάβητό τους από τους Φοίνικες { αρχαίο βορειοσημιτικό },που ήταν συμφωνογραφικό και »οιονεί συλλαβογραφικό» ,αυτοί δε προσέθεσαν τα φωνήεντα και το ολοκλήρωσαν. Βέβαια αναφέρει και την ενδιαφέρουσα » πολυγενετική θεωρία » της προελεύσεως του αλφαβήτου του καθηγητή D.Diringer ,δηλαδή, ότι το σημιτικό σύστημα γραφής επινοήθηκε μεν στην Συροπαλαιστίνη ,αλλά δέχτηκε και επιδράσεις από παλαιότερα συστήματα γραφής .Δεν παύει όμως ως αφετηρία του να θεωρείται το βορειοσημι-τικόν αλφάβητο .Πέραν των όποιων επιστημονικών αντιθέτων θεωριών { που δεν είναι της παρούσης να αναφερθούν λεπτομερώς } , οσάκις προτείνεται μία οριστική λύση σε ένα χρονίζον και δυσερμήνευτον επιστημονικό πρόβλημα ,πολλάκις τούτη γεννά άλλα μεγαλύτερα ,ίσως, προβλήματα , που επιζητούν κι αυτά , ει δυνατόν, λύση. Αυτή άλλωστε είναι η δύσβατη ,έρημη και ανωφερής οδός της ερεύνης και της επιστήμης . Επί του προκειμένου , αυτή η επιστημο-νική [ και επικρατούσα ] θεωρία ,γεννά νέα ερωτήματα ,Δηλαδή , εάν οι Φοίνικες δάνεισαν το αλφάβητο στους Έλληνες ,οι ίδιοι από ποίους το δανείστηκαν και πότε ;Μήπως είναι οι ίδιοι εφευρέτες του αλφαβήτου ; Είναι δυνατόν να οριστεί ως »αλφαβητάριο » ένα σύστημα γραφής ,που του λείπουν τα φωνήεντα ; Οι Φοίνικες και ο Κάδμος ήταν αρχαίοι βορειοσημίτες ή έχουν κάποια συγγένεια με τους Έλληνες ; Ο Κάδμος εφηύρε ή μετέφερε τα ‘ Καδμεία ή Φοινικήια» γράμματα στην Ελλάδα ; Τα προ Κάδμου Ελληνικά φύλα είχαν συστήματα γραφής και αρίθμησης ; Γιατί ,εάν είχαν, ξέχασαν να γράφουν ,να διαβά-ζουν και να μετρούν μέχρι που [ deus ex machina ] εμφανίστηκε ο Κάδμος από την Φοινίκη και ξανάφερε τα γράμματα στους »αγραμμάτους » Έλληνες ; Μήπως συνέβη κάποια μεγάλη καταστροφή ,χάθηκαν ολοσχερώς ο πολιτισμός και η γραφή , χάθηκαν όλα και όλοι ,εκτός των Φοινίκων που διασώθηκαν και επωμίστηκαν το βάρος της πολιτιστικής μεταλαμπάδευσης ;

NEΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ».

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ – » H Ελληνική γραφή », { Β’, σελ.198 -99 }.

ΜΑΝ.ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ : Γιατί, ύστερα από το 1200 π .Χ. και πριν από το 750 π.Χ.,ουδένα γραπτό μνημείον έχει βρεθεί ;

Είναι ακατανόητο ένας λαός που κάποτε κατέκτησε το μεγάλο πολιτιστικό αγαθόν της γραφής να το χάσει ύστερα από μία καταστροφή.

Α. Σ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Επιγραφική »,[ σελ.109 ].

Στήλη πεντελικού μαρμάρου ,που βρέθηκε τυχαίως στην Ελευσίνα , και εκεί ,όπως φαίνεται ,αποκειμένη.

2.ΦΟΙΝΙΚΕΣ» ΦΟΙΝΙΚΙΚΟΝ » ΑΛΦΑΒΗΤΟΝ.

Η γραφή έχει ιστορική εξέλιξη ,που χάνεται στα βάθη του χρόνου .Οι Έλληνες ήσαν εκείνοι που έδωσαν το όνομα στους Φοίνικες { Φονικούς= ερυθρός ή πορφυρός }.Τα γραπτά κείμενα των Φοινίκων είναι ελάχιστα .Η γραφική τους ύλη ήταν φθαρτή , πάπυρος .Το »αλφάβητο είναι στην ουσία »συλλαβάριο» ,διότι έχει μόνον σύμφωνα .Δεν χάραξαν ξύλινες πινακίδες ,ούτε βότσαλα, ούτε μάρμαρα ,όπως οι άλλοι αρχαίοι λαοί.. Υλικόν της γραφής τους είναι ο μεταγενέστερος πάπυρος .Παραμένει ακόμη και σήμερα αδιευκρίνιστο το τί ακριβώς έγραψαν .

ΣΤΕΦ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Εθνικών ».

Ο Φοίνιξ ήταν παιδί του Αγήνορος ή του Ποσειδώνος και της Λιβύης.

NEΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ».

Φοίνιξ , υιός του Αγήνορος και της Τυρίας.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ [ Α’] . Μ . ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ – » Καδμείοι »,[ σελ. 361 ].

Η Φοινίκη του Κάδμου ΔΕΝ ήταν λοιπόν η χώρα των Σημιτών Φοινίκων ,αλλά Η ΦΟΙΝΙΚΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, που δεν απέχει άλλωστε πολύ από τον Κάδμο ,παραπόταμο του Θυάμιδος [ Καλαμά ].

ΔΗΜ.Ε .ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ – » Λεξικό των λαών του Αρχαίου κόσμου », { σελ. 794 }.

Ο καθ. Μ. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ αντέκρουσε με πειστικά επιχειρήματα τις θεωρίες αυτές .και υποστήριξε ,ότι οι Φοίνικες του Κάδμου ήσαν ένα προελληνικό φύλο Ι.Ε.[ = αριοευρωπα’ι’κής ] καταγωγής και όχι Σημίτες .

W. DURANT – » Παγκόσμιος ιστορία του πολιτισμού » { Α’ } { σελ. 308 , 312 }. Οι Φοίνικες .

Δεν είμαστε βέβαιοι ,ότι ήσαν Σημίτες [ Ο Autran προσπάθησε να αποδείξει, ότι ήταν κλάδος του Κρητικού πολιτισμού }.Ακόμη και το όνομά τους είναι αινιγματικό. Οι Έλληνες τους ονόμασαν έτσι από την κόκκινη βαφή ,που εμπορεύονταν…Αν και η ελληνική παράδοση το επικυρώνει ,εμείς δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ,ότι οι Φοίνικες έφεραν πράγματι το αλφάβητον αυτό στην Ελλάδα.

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική βιβλιοθήκη », { Ε’.74 }.

Στις Μούσες δόθηκε από τον πατέρα τους η εφεύρεση των γραμμάτων . Φοίνικες ήσαν αυτοί που έπλευσαν μαζί με τον Κάδμο στην Ευρώπη. Γι’ αυτό οι Έλληνες ονομάζουν τα γράμματα Φοινικικά. Οι Φοίνικες ΔΕΝ ήσαν οι πρώτοι, που επινόησαν τα γράμματα ,αλλά απλώς ΑΛΛΑΞΑΝ την μορφή των γραμμάτων γι’ αυτό ονομάστηκαν »Φοινικικά ».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική βιβλιοθήκη », { γ’.67 }.

Όταν ο Κάδμος έφερε από την Φοινίκη τα γράμματα ,ο Λίνος πάλι ο πρώτος ,που τα εφάρμοσε στην Ελληνική γλώσσα ,έδωσε ένα όνομα σε κάθε χαρακτήρα και καθόρισε το σχήμα του. Τα γράμματα ονομάζονται »Φοινικικά» ,διότι μεταφέρθηκαν στους Έλληνες από τους Φοίνικες ,αλλά πρώτοι που χρησιμοποίησαν τους χαρακτήρες αυτούς ως απλά γράμματα ήσαν οι Πελασγοί , γι’ αυτό ονομάστηκαν και »Πελασγικά ».

ΦΩΤΙΟΥ – »Λέξεων Συναγωγή ».

Φοινικήια γράμματα. Ο Σκάμων αναφέρει τον Ακταίωνα ως εφευρέτη των γραμμάτων ,ο οποίος θέλοντας να αποδώσει τιμή στην νεκρή νεαρή θυγατέρα του Φοινίκη , ονόμασε τα γράμματα »Φοινικήια » { Προφανώς έχει γίνει σύγχυση του Ακταίου ,μυθικού βασιλιά της Αττικής ,όπου η χώρα ονομάστηκε από αυτόν Ακταία [ ή Ακτή } με τον Ακταίωνα ,που ζούσε στο Πήλιο και κατασπαράχθηκε από τα σκυλιά του. Επίσης ο Ακταίος είχε μόνον μία θυγατέρα την Άγραυλον , την οποίαν νυμφεύθηκε ο αυτόχθων και διφυής Κέκροψ και απέκτησε μαζί της την Άγραυλον , την Έρσην , την Πάνδροσον και τον Ερυσίχθονα }.

Γ. ΚΟΡΔΑΤΟΥ – » Μεγάλη ιστορία της Ελλάδας » [ Α’ .ΙΓ’ ]

»Προϊστορία και ιστορία της ελληνικής γραφής » [ απόδ. σε μονοτονικό ].

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ΉΛΙΟΥ ‘ – » Λαοί της Ανατολής», { σελ.51, 91 }. Φιλισταίοι.

Το πρώτο ήμισυ της 2ας χιλ. σε όλο τον ελληνικό χώρο μιλούσαν μίαν αρχαϊκή Ελληνική γλώσσα συγγενής προς την ΑΡΚΑΔΙΚΗΝ [ Πελασγική ] , αλλά περισσότερο πρωτόγονη. Γνωρίζουμε πλέον ότι Κρήτες { Φιλισταίοι ,Παλαισάτι [ = πρόσφυγες , Αιγυπτ. } κ.α. εκ της Παγχαίας ] είχαν εισχωρήσει στις χώρες της Αν. Μικρασίας και Μεσοποταμίας και είχαν εκπολιτίσει τις νομάδες φυλές ,μεταξύ αυτών και τους Φοίνικες ,οι οποίοι προήλθαν από την επιμειξία των Αχαιών της Κρήτης που είχαν εγκατασταθεί στην Παλαιστίνη και των εγχωρίων αυτών φυλών….

ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΥ – »’ Άπαντα ». Ερώτησις ΞΑ’ . Η Εβραία φωνή πόθεν ήρξατο ;

Στην γλώσσα των Σύρων» εβρά» ονομάζεται ο περάτης.

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΟΥ – » Εγχειρίδιον Εβραϊκής Αρχαιολογίας »,{ σελ.355 }. Η Εβραϊκή γλώσσα.

Απ’ όσα όμως μας διδάσκει η ιστορία ,πατρίδα της εβραϊκής γλώσσας ήταν η Χαναάν { γλώσσα των Χαναναίων }.

W. DURANT – » Παγκόσμιος ιστορία του πολιτισμού » { Α’ }.{ σελ. 325-329,350 }. Η Ιουδαία.

Ο Γιαχβέ δεν ήταν ο μόνος Θεός ,που αναγνώριζαν οι Ιουδαίοι, διότι προ του Ησαΐα ,δεν θεωρούσαν των Γιαχβέ Θεόν όλων των φυλών, ούτε και όλων των Εβραίων .Οι Μωαβίτες είχαν ως Θεό τον Χεμώς , ο Βεελζεβούλ { Βάαλ- ζεβουλ }ήταν ο Θεός της πόλεως Εκρών , και ο Μελχώμ ήταν ο Θεός του Αμμωνείου ιερού .Όλοι οι Εβραίοι ,πλην των μορφωμένων , λάτρευαν ως πραγματικό Θεό ,τον δημοφιλή στην Ιουδαία Θαμμούζ .Επίσης ο λαός απέδιδε τιμές λατρείας στον Βάαλ και στον Μολώχ. Υπό τον Δαβίδ και τον Σολομώντα και την συγκέντρωση της λατρείας στην Ιερουσαλήμ ,ο Γιαχβέ έγινε ο μοναδικός Θεός των Ιουδαίων .

Με το όνομα Βάαλ (σωστότερα Βάαλ = Κύριος ) αναφέρεται θεός των σημιτικών λαών, ανάμεσα στους οποίους Φοίνικες και Σύροι, Χαναναίοι και λαοί της Μεσοποταμίας, όπως Βαβυλώνιοι.  Στην »Βιβλιοθήκη » του  Απολλοδώρου καταγράφεται ως Βήλος , εξ ού και ο Βήλιος Ζευς.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος », { σελ.626 }.

Βάλος ή Βήλος = Ήλιος.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ { 16.8.2007 } : ΜΗΝΑ ΤΣΙΚΡΙΤΖΗ – » Γραφή και πολιτισμός στους Φιλισταίους ».

Από τα ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης διαφαίνεται η ανωτερότητα του πολιτισμού των Φιλισταίων από αυτόν των γειτονικών σημιτικών φυλών , οι οποίες είχαν εγκατασταθεί στους γύρω λόφους και ήσαν κατ’ εξοχήν ποιμένες και βοσκοί… H γραφή στα ευρήματα είναι αιγαιακής προέλευσης και την χαρακτήρισε ως κράμα Κυπρο-Μινωικής και Γραμμικής Α γραφής… .Oι πρώτοι Φιλισταίοι κάτοικοι του Ασκάλωνα ήξεραν να γράφουν και να διαβάζουν, σε μη σημιτική γλώσσα, που δεν έχει ακόμη αποκρυπτογραφηθεί. Ίσως να μην ήταν υπερβολικό να πούμε ότι οι επιγραφές είναι γραμμένες σε μια γραφή που η βάσης της είναι η Κυπρο-Μινωική γραφή.

Π. ΚΑΒΒΑΔΙΑ – » Προϊστορική Αρχαιολογία [ Β’] , { σελ. 416, 834, 837 -838 ,849 ].

Κρητική γραφή ,σύστημα προφοινικικής γραφής.

NEΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ».

Κρητική γραφή & » λυγρά » γράμματα.

ΘΕΟΔ.Γ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Πόθεν και πότε οι Έλληνες », { σελ.146-47 }.

Το φαινόμενο της εξαφάνισης της γραφής και της επανεμφάνισής της σε μια μεταγενέστερη φάση είναι βεβαίως υπαρκτό.

ΝΙΚ. Β. ΛΙΤΣΑ – » Η Ιερή Γραφή των Ελλήνων », { σελ.254-55 }.

Το φοινικικόν αλφάβητο δεν παρήχθη από την ιερατική αιγυπτιακή γραφή ,αλλά από την κρητική γραφή, όπως και το κυπριακό αλφάβητο. Οι Κρήτες αποίκισαν την νότια Συρία – την γη Χαναάν. Αυτοί οι Κρήτες είναι οι – γνωστοί σε όλους μας- Φιλισταίοι ,οι Pulesata ,πρόγονοι των σημερινών Παλαιστινίων , που κατάγονταν από την νήσο Καφτόρ, δηλαδή την Κρήτη την χώρα του Κεφτιού, και δεν ήσαν άλλοι παρά οι Πελασγοί της Κρήτης και των νήσων του Αιγαίου Πελάγους.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ [ Ά’] – ‘Η Κυπριακή γραφή », { σελ.349, 352 }.

‘ Η συλλαβική κυπριακή γραφή ».

Β. ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ : Γύρω στο 1.500 π.Χ. εμφανίζεται στην Κύπρον ένα σύστημα γραφής διαφορετικόν από το Μινωικόν. Είναι η λεγομένη » συλλαβική κυπριακή γραφή ». Η αποκρυπτογράφησή της παρά τις επίμονες προσπάθειες δεν κατέστη ακόμη δυνατή, επειδή δεν υπάρχουν δίγλωσσα κείμενα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αιγαιακή γραφή κυπρομινωικού χαρακτήρα ,που βρέθηκε στην Ουγκαρίτ. Η ύπαρξη της συριακής αυτής ποικιλίας κυπρομινωικής συλλαβικής γραφής [ τα σημεία της θυμίζουν τις πινακίδες της Εγκωμής ] δικαιολογείται από την εγκατάσταση Κυπρίων εμπόρων στην Ουγκαρίτ , που ήταν σπουδαίον εμπορικό κέντρο της ανατολικής Μεσογείου.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ – » Ο δίσκος της Φαιστού » { σελ.151 ,153 }.

ΝΙΚ. ΠΛΑΤΩΝΟΣ : ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΗ ΓΡΑΦΗ. Πρόκειται για ένα τελετουργικόν ιερόν αντικείμενο με ιερογλυφική γραφή ,που χρησιμοποιήθηκε μόνον κατά την πρώτη Νεοανακτορική Περίοδο [ 1.700 – 1.600 π.Χ. } .Η γλώσσα της πινακίδας δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί ικανοποιητικώς ,παρά τις επίμονες προσπάθειες πολλών ερευνητών .Η υπόθεση ,ότι πρόκειται για ύμνον προς την Θεότητα ,δεν φαίνεται ολότελα άσχετη. [ 21 ] : »Το Διπλό Χτένι ».

ΑΝΤ. ΚΕΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ – » Θηβαϊκά », { σελ. 5 }.

Μπορούμε να πούμε ,ότι ο λόγος περί φοινικικής εποικήσεως και επιδράσεως στην Θήβα ,αυτός που συνάπτεται με τον μύθο του Κάδμου ,έχασε το κύρος του , ερμηνευόμενος είτε ότι προήλθε από τοπικά ή άλλα ονόματα είτε αλλιώς. Έτσι γίνεται πιθανότερο ,ότι και το όνομα του Κάδμου είναι Ελληνικό.

ΑΝΤ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Επιγραφική », { σελ.17, 48 }.

Το Φθογγογραφικόν ή Ακρόφωνον , το τελειότατον αυτό σύστημα, επινόησαν και εφάρμοσαν οι Έλληνες από το 1.000 π.Χ. περίπου κατά τρόπον σταθερόν ,εύληπτον και ευδίδακτον , με σχετικώς πολύ λίγα σύμβολα .Και δώρισαν αυτό σε όλη την ανθρωπότητα ,ως κοινόν κτήμα της. Το σύστημα αυτό συν τω χρόνω αντικατέστησε το Συλλαβογραφικό σύστημα των Φοινίκων. Οι αρχαίοι διέκριναν τα προ του Αρχίνου στοιχεία του Αττικού αλφαβήτου , ονομάζοντας αυτά » Αρχαία Αττικά γράμματα » ή απλώς ‘‘ Αττικά γράμματα ». Ο Παυσανίας διακρίνει δια της λέξεως ‘‘αρχαία’‘ και τα προευκλείδεια γράμματα του Κορινθιακού αλφαβήτου και τα προευκλείδεια του Αρκαδικού [ Χαλκιδικού ] αλφαβήτου .Παραδέχονταν δε οι αρχαίοι συγγραφείς συνεχή και αδιάπτωτη την χρήση του προευκλειδείου Ελληνικού εν γένει αλφαβήτου επί εννέα σχεδόν αιώνες , δηλαδή από του 1300 π.Χ. περίπου μέχρι του 403 π. Χ . Ονόμαζε δε το Πανελλήνιον τούτον αλφάβητον << Κάδμου γραμματικήν >>.

ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝΟΣ – » Περί λέξεων ».

Αττικά γράμματα : η γραμματική των 24 στοιχείων . Ο Αρποκρατίων διδάσκει ,ότι τα τα 24 γράμματα [ Αττικά γράμματα ] ΔΕΝ είναι του Αρχαίνου ,αλλά παλαιότερα αυτού.!

ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΑΝΩΝΥΜΑ – » Οδυσσεύς κατά Παλαμήδους προδοσίας » , [ 23-24 ]. OΡΦΕΑΣ.

M. MINOIDE – » Calliope », { 16, 18 ,35 }. Γράμματα Ιωνικά.

16 ….τα γράμματα ονομάζονταν » γράμματα ιωνικά » ,διότι οι Ίωνες είχαν εφεύρει τις μορφές των ελληνικών γραμμάτων …18. …ο Πυθαγόρας ήταν αυτός που, έδωσε στα γράμματα τις μορφές που έχουν τώρα και ο Προπανίδης ήταν ο πρώτος που καθιέρωσε τον σημερινό τρόπο γραφής…35. ότι αρχικά οι αρχαίοι Έλληνες είχαν μόνο δεκαέξι γράμματα ,ήτοι: α,β,γ,δ,ε,ι,κ,λ,μ,ν,ο,π,ρ,σ,τ,υ. Ο Σιμωνίδης, ήταν ο εφευρέτης των η,ω,ξ,ψ, και πριν από αυτόν ο Παλαμήδης είχε βρει τα θ ,φ ,χ ,ζ. .Μερικοί αποδίδουν την εφεύρεση των τελευταίων γραμμάτων στον Επίχαρμον .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος », { σελ.18-19 }.

M. MINOIDE – » Calliope »,{ 16, 18 ,35 }.

ΣΤ.ΔΩΡΙΚΟΥ / ΚΩΝ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Άργος κλυτόν », { σελ.211 }. ΠΑΛΑΜΗΔΗΣ.

Ο μέγας Παλαμήδης – ανύπαρκτος στα έπη του Ομήρου και σήμερα άγνωστος στους πολλούς – καταδικάστηκε κατά τον Τρωικό πόλεμο για προδοσία και λιθοβολήθηκε. ,εξ αιτίας μιας δόλιας συκοφαντίας του ζηλοφθόνου Οδυσσέως . Στον Παλαμήδη αποδίδεται η [εφ]εύρεση γραμμάτων του Ελληνικού αλφαβήτου : ζ, π ,φ ,χ. …Οι Φοίνικες , απόγονοι του Φοίνικος του Επάφου της Αργείας Ιούς ήταν εκ καταγωγής Ελληνογενείς..

ΙΩΣΗΠΟΥ – » Κατ’ Απίωνος », [ Α’.2 ].

Oι Έλληνες είναι από τους λαούς ,που έμαθαν πολύ αργά και μετά δυσκολίας να γράφουν .μάλλον αγνοούσαν την σύγχρονη χρήση των ονομάτων …Ο Όμηρος έζησε πολύ αργότερα από την εποχή των Τρωικών και δεν άφησε την ποίησή του γραπτώς ,αλλά αυτή διασώθηκε σε άσματα ,που αργότερα καταγράφηκαν !!!;;;

ΚΩΝ. ΠΑΠΑΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ – » Ιστορία του Ελληνικού έθνους [ Α’]», [ σελ.203-204 ].

Κεφ.3. Έθνος .Γλώσσα. Γραφή. Τέχνη. Ομηρικά έπη. Οι Φοίνικες, την εποχή που οι Υξώς είχαν υποτάξει την Αίγυπτο, πήραν από τα ιερογλυφικά όσους χαρακτήρες συμφωνούσαν με τους βασικούς φθόγγους της γλώσσας τους και σχημάτισαν το αλφάβητό τους από είκοσι δύο γράμματα. Πρώτος ο Σαμπολλιόν υποστήριξε ότι το φοινικικό αλφάβητο προέρχεται από τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά.

3. Ο ΚΑΔΜΟΣ.

Εκτός των »Ιστοριών ‘‘ [ Ε’.58 ] του Ηροδότου , όπου ο Κάδμος χαρακτηρίζεται ως Φοίνικας , στην ‘‘Θεογονία» του Ησιόδου , στην »Οδύσσειαν » του Ομήρου , στην ‘‘ Θηβα’ι’δα » [ αγνώστου συγγραφέως ] , στα »Διονυσιακά » του Νόννου , ο Κάδμος αναφέρεται ως Έλληνας ,απόγονος του Αγήνορος.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Μετέφερεν ο Κάδμος εκ Φοινίκης στην Ελλάδα το ΠΑΛΑΙΟΝ ελληνικόν αλφάβητον εκ 16 γραμμάτων ,γι’ αυτό και ονομάζονταν τα γράμματα Φοινικήια , και αυτά αργότερα αυξήθηκαν σε 24 με την προσθήκη των 8 Ιωνικών γραμμάτων [ η, ω , θ , φ, χ, ζ, ξ , ψ }.

H. MILLER – » Ο κολοσσός του Μαρουσιού », { σελ. 153 }.

Η Κνωσσός άφησε κληρονομιά στον δυτικό κόσμο την μεγαλύτερη συνεισφορά ,που έχει γνωρίσει μέχρι τώρα ο άνθρωπος : ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ.

NΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ’ – »Eλλάς Γ’ ». Προϊστορία .,{ σελ. 661 }.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΔΕΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ { Αιγυπτιακών ,Κρητικών } ,ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ [ Κρητικής ] ΓΡΑΜΜΙΚΗΣ Α’ & Β’ ΓΡΑΦΗΣ και ΦΟΙΝΙΚΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ .



H. LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Οι Αθηναίοι παρέλαβαν από το Σαμιακόν αλφάβητον το μακρόν [ ε ] [ δηλ .Η, η ] , οι γραμματικοί έδωσαν στο βραχύ [ ε ] το όνομα ε -ψιλόν , το οποίον είναι το [ ε ] χωρίς την δασεία.

Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα [ F ] ».

Μετατροπές του [ Ε ] και του [ Η ].

TH. GAISFORD S.T.P. – Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Το στοιχείον [ Ε ] : παρὰ την επέκτασιν την εις μέσον και την κυκλοτερήν. . [ ΕΙ ] : εκ του έω = υπάρχω.

ΕΛΛΗΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ – » Αλφάβητον Ελλήνων εξεύρημα », { σελ.72, 74 }.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Περί του σχήματος και της σημασίας των γραμμάτων [ Ε] και [ Η ] του Ελληνικού αλφαβήτου ».

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Κρατύλος », { 393 e ,426 c }.

Τα στοιχεία ορίζουμε με ονόματα ,αλλά όχι αυτά τα ίδια τα στοιχεία ,εκτός από τέσσερα , δηλαδή το ε , το υ , το ο και το ω .Τα παλαιά χρόνια δεν χρησιμοποιούσαμε [ Η ] αλλά [ ΕΙ ]. { σ.σ. ο Ηρωδιανός [ 2ος αι. μ.Χ. ] αναφέρει τα στοιχεία αυτά με ονόματα, ,όπως και τα σημερινά { π.χ. , ε -ψιλόν ,υ- ψιλόν , ο- μικρόν , ω -μέγα }.Δεν μεταχειριζόμασταν το ήτα ,αλλά το [ ει ] τον παλαιό καιρό.

ΗΣΥΧΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

ΕΙ = πορεύου, υπάρχεις.

ΑΘΗΝΑΙΟΥ – » Δειπνοσοφιστών », { ΙΑ’. 30}.

Παρόμοια γράφουν το [ ε ], και όταν εκφωνείται μόνο του και όταν μαζί του συνδέεται το [γ]ιώτα [= ΕΙ ] .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης ».

Το [ ΕΙ ].Μυστηριώδες δελφικό σύμβολο…

Η.Λ. ΤΣΑΤΣΟΜΟΙΡΟΥ – » Ιστορία γενέσεως της Ελληνικής Γλώσσης ».

Το [ Ε ] και το [ Η ] .

ΜΑΝ. ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ – » Δελφοί », { σελ.34 }

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Η Ελληνική Γλώσσα , Η Πατρίδα του Πολιτισμού ».

4. ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν », { 21.d }.

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ ΗΛΙΟΥ’ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα ».

OSHO – » Η κρυμμένη αρμονία », { σελ. 284 }.

Ο Θεός, το Απόλυτο, το Όλον, ποτέ δεν λέγει ναι ή όχι απλώς δίνει σημάδια. Μην προσπαθήσεις να ερμηνεύσεις τα σημάδια του.

NΑΤ. SPINETO – » Τα σύμβολα στην ιστορία του ανθρώπου »., { Εισαγωγή }.

J. E. CIRLOT – » Το λεξικό των συμβόλων, { σελ.38 }.

Ο Μ. Ελιάντε αποδίδει στο σύμβολο την αποστολή να καταργήσει τα όρια του ανθρώπου ,ώστε να ολοκληρωθεί σε πιο πλήρεις ενότητες ,κοινωνία, πολιτισμός, άπειρον. . .

ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΥ – » Βίος Απολλωνίου Τυανέως », [ Δ’. XXXIII }.

Ο Απολλώνιος συμβουλεύει τους Σπαρτιάτες πώς να απαντήσουν στον βασιλιά.

<< Ο Παλαμήδης εφηύρε [ επινόησε ] τα γράμματα ,όχι μόνον για να γράφουμε ,αλλά και για να γνωρίζουμε ,όσα δεν πρέπει να γράφουμε >>. …<< ΕΥΡΗΜΑ ΠΑΛΑΜΗΔΙΟΝ >>.

Ν.POUSSIN – » Bacchanalian Revel » { 1633 }, London , The National Gallery.

Β ‘ . ΜΕΡΟΣ.



1.Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΝΑΠΟΔΑ 2.ΒΑΙΤΥΛΟΙ 3.Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΘΕΟΣ 4. Περί των ΙΩΝΩΝ ή ΙΑΟΝΩΝ και ΙΑΝΟΥ 5. Περί του ΙΑΩ 6. Περί του ΙΑΚΧΟΥ 7. Περί ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΕΙΡΑΦΙΩΤΗ 8. ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΚΥΒΕΛΗ 9.ΟΙ ΑΓΥΡΤΕΣ 10. ΔΙΟΝΥΣΟΣ και ΙΑΒΕ 11.Ο ΤΡΙΟΥΧΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ 12. Η ΘΕΙΑ ΜΑΝΙΑ 13. ΤΕΛΕΣΤΙΚΗ – ΔΙΟΝΥΣΟΣ 14.TO ΤΡΙΓΩΝΟΝ 15. ΔΕΛΤΑ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟΝ 16. TETΡΑΩΤΟΝ και ΤΕΤΡΑΓΡΑΜΜΑΤΟΝ 17.Ο ΩΝ και ο ΙΕΟΒΑ 18.Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΜΩΥΣΗΣ 19. Υπήρξαν στο παρελθόν επαφές μεταξύ Σπαρτιατών και Εβραίων ; 20. O MΥΣ 21.ΟΙ ΦΑΛΙΣΚΟΙ 22. ΚΕΚΡΩΨ 23.Η πραγματεία του Πλουτάρχου περί του εν Δελφοίς Ε ήταν ένα προχριστιανικόν κείμενον ;

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης », { 164 d-e }.

Το ει είναι χαιρετισμός του Θεού και σημαίνει »να είσαι σώφρων».

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης ».

ΕΙ = έτσι ο Θεός προσαγορεύει τους εισερχομένους [ σοφιστική ερμηνεία του Κριτία ].

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν ερμηνευτικόν ».

ΕΙ { < ειμί και είμι } = ει [ ίθι.] πορεύου .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – »Περί του ΕΙ του εν Δελφοίς »,{ εισαγωγή }.

Οι πιθανές ερμηνείες του συμβόλου [ ΕΙ ] ,σύμφωνα με τον Πλούταρχον, είναι επτά [7].

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ΉΛΙΟΥ ‘ ,{ σελ. 467 }.

Κ.Δ.ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Πλάτωνας ».Ε : τούτο αποτελεί προσφώνηση προς τον Θεόν δια της οποίας εκδηλώνουμε την πεποίθησή μας ότι είναι υπαρκτός ,ενιαίος και αδιαίρετος.

Στατήρας. { 4ος αι. π. Χ.}. ΔΕΛΦΙΚΗ ΑΜΦΙΚΤΙΩΝΙΑ . Β’ πλευρά : Ο Απόλλων καθισμένος σε μια στρογγυλή πέτρα που δηλώνει το μέσον της Γης { Ομφαλός }.


Τας θύρας κλείσατε , τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.




1.Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΝΑΠΟΔΑ !

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ ».

Ο ιατροφιλόσοφος Στεφ. Καραθεοδωρή { πατέρας του μεγάλου μαθηματικού Κων .Καραθεοδωρή } στην μελέτη του »περί του ‘ΕΙ’ του εν Δελφοίς », βρίσκοντας τις ερμηνείες του Πλουτάρχου ανεπαρκείς, διατυπώνει δική του πρωτό-τυπη ερμηνεία , κατά την οποίαν τούτο το ΕΙ δεν είναι καν ελληνική λέξη , αλλά εβραϊκή , μεταμφιεσμένη με τους ελληνικούς χαρακτήρες του αλφαβήτου. Δηλαδή το ‘ΕΙ‘ αυτό είναι απλή μεταγραφή στα ελληνικά της εβραϊκής λέξεως με δύο σύμφωνα JH { J= jod + Η = Ηε } . Από τα σύμφωνα αυτά το μεν [ Ι ] είναι μεταγραφή του jod ,το δε [ Ε ] είναι μεταγραφή του [ Ηε ].Ακολούθως η ορθή ανάγνωση του» ΕΙ» δεν πρέπει να γίνεται από τα αριστερά προς τα δεξιά , αλλά από τα δεξιά προς τα αριστερά, όπως διαβάζουν μέχρι σήμερα οι ανατολικοί λαοί { δηλ. το ΕΙ διαβάζεται ΙΕ } . Το δε JH [ =JAh ] ή ΕΙ ή ΙΕ ή ΙΑ είναι μία από τις συντομότερες ονομασίες του Θεού ,από τους Εβραίους , η οποία προήλθε εκ συντμήσεως του ιερού , ανεκφράστου και αρρήτου τετραγραμμάτου ονόματος τού Θεού JHWH [ προφ. jeHoWaH ή jahwe , Ιεχωβά ,Ιεοβά , Ιαβέ , Γιαχβέ ,Ιαχού ,Ιαώ } . Επίσης συμπεραίνει ,ότι τον ναόν του Απόλλωνος στους Δελφούς έκτισαν οι Ιουδαίοι ου είχαν μεταναστεύσει στην Ελλάδα σε αρχαιοτάτους χρόνους και ανάθεσαν την επιγραφή αυτή στον ναό ή οι »επήλυδες» Πελασγοί [; ! ] .Από τους Ιουδαίους , οι γείτονες και συγγενείς τους Φοίνικες, υπέ-κλεψαν αυτήν την ονομασίαν του Θεού ή οι αρχαίοι κάτοικοι της Ελλάδας ,οι »επήλυδες» Πελασγοί [ στους οποίους είχαν παραμείνει κάποια λείψανα του μονοθεϊσμού ] αφιέρωσαν »τω Αγνώστω Θεώ » αυτό το ΕΙ ή ΙΕ ή ΙΑ ,που είναι το όνομα του Αληθινού Θεού. Το πόνημα αυτό, αφενός είναι αρκετά εμβριθές από πλήθος παραδειγμάτων , παραπομπών και ερμηνειών ,αφετέρου η έρευνα λόγω των συνεχών επαναλήψεων ,παλινδρομήσεων και των κωλυμάτων λόγω της δυσερμήνευτης εβραϊκής γλώσσας [ εξ αιτίας της απουσίας φωνηέντων ] φτάνει πολλές φορές σε αδιέξοδο. Γι ‘ αυτόν τον λόγω θα γίνει προσπάθεια να φωτιστούν ,κατά το δυνατόν, μερικές μόνον πτυχές της »σκοτεινής » αυτής πραγματείας .

ΑΝΤ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Επιγραφική », { σελ.70 }. Είδη γραφής.

» Επί τα λαιά » = γραφή από δεξιά προς τα αριστερά [ λαιά ] . Ήταν ο αρχαιότατος τρόπος γραφής των Ελλήνων της Κύπρου , της Θήρας και της Λακωνίας .

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ ». [ 7 ].

Το ΕΙ στην αρχαία γραφή ισοδυναμεί με εβραϊκά ή και σε αρχαία Σαμαρειτικά γράμματα [ σχ. 1 ] και όσον αφορά την γραμματική ταξινόμηση όσον και την αριθμητική.. Γι’ αυτό πάντως το όνομα του αληθινού Θεού ,όπως αναφέρεται στην θεία Γραφή , αν μεταγραφόταν με αρχαία Ελληνικά γράμματα ,θα μπορούσε να γραφεί ως ΕΙ , χωρίς καθόλου να αντιβαίνει την παλίνορσον [ τίναγμα προς τα πίσω ] διεύθυνση του Ε, όπως φαίνεται στο νόμισμα των Ερεσίων [σχ.2].

ΝΙΚ. Β. ΛΙΤΣΑ – » Η Ιερή Γραφή των Ελλήνων », { σελ.257-258, 260 }.

Συμφωνικές γραφές { εβραϊκή και σαμαρειτική } . Το γράμμα Ε.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ ».[ 8 ] .

Άγνωστος Θεός – Αργός λίθος .

Ο ναός των Δελφών ήταν ανέκαθεν αφιερωμένος στον Άγνωστον Θεόν [»τω Αγνώστω Θεώ »] ,γι’ αυτό και άλλαξε πολλές φορές το όνομα του ναούχου Θεού .Πρώτα ανήκε στον Ποσειδώνα ,έπειτα στον Κρόνον ,έπειτα στην Γην , μετά στην Θέμιδα και τέλος στον Απόλλωνα ,που ετέλεσε ιερόν το μαντείον ,στο οποίον μετείχε και ο Διόνυσος. Αλλά ουδένα είκασμα ή είδωλον του ναούχου Θεού ανευρέθη αρχικά ,αλλά μόνον ένας απλός αργός λίθος. Ο ιερός Κλήμης λέγει ,ότι το άγαλμα του Απόλλωνος στους Δελφούς ,κίονας είναι ..Η επιγραφή ΕΙ και αρχαιοτάτη είναι και όπως λέγεται ανάθημα όλων των σοφών μαζί στον αληθινό Θεόν .Όμως αυτή η θεία ιδέα του αγνώστου Θεού αποπνίγηκε συν τω χρόνω μέσα στις εθνικές [ ελληνικές ] εικονικές υποτυπώσεις της Θεότητας ,διεσώθη όμως στην Αθήνα ,όπου υπήρχε βωμός »τω Αγνώστω Θεώ » , από κει μάλιστα ξεκίνησε και το κήρυγμά του ο μακάριος Παύλος.. Το χάλκινον ΕΙ , το αρχαιότερο , ήταν ανάθημα των Αθηναίων ,Ιώνων ή Ιαόων ,απογόνων Ίωνος ή Ιάωνος .Πραγματικά ,ο ΕΙ είναι άγνωστος ,επειδή δεν είναι κυριώνυμον ,αλλά δηλώνεται με το ΑΥΤΟΣ ή με το αντωνυμικόν Ε .

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς », { Α’. ΚΔ’ }.

Ο στεφανωμένος με κισσό στύλος του Ευ’ί’ου Θεού.. Πριν βρεθούν οι ακριβείς αναλογίες των αγαλμάτων ,οι παλαιοί έστηναν κίονες και τους λάτρευαν ως αφιδρύματα [ = αγάλματα ] του Θεού.

ΗΣΥΧΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

ΕΥΑΣ = Διόνυσος.

ΠΑΥΣΑΝΙΑ – » Αχαϊκά », { 22}.

Στις Φαρές στο άγαλμα του Ερμού υπάρχουν τετράγωνοι λίθοι [ 30 ] μάλιστα στον αριθμόν. Αυτούς τους [ λίθους ] οι κάτοικοι των Φαρών τους σέβονται . Παλαιότερα συνέβαινε το ίδιο , τότε που οι Έλληνες απέδιδαν τιμές σε αργούς [= ακατέργαστους ] λίθους αντί για αγάλματα.

2.ΒΑΙΤΥΛΟΙ.

Ονομάζονταν από τους αρχαίους λίθοι κωνικοί ή σφηνοειδείς ,που ήσαν ιδρυμένοι συνήθων κοντά σε ναούς τους οποίους και λάτρευαν ως θεία σύμβολα που έπεσαν από τον ουρανό. Είναι προφανές ,ότι τα βαιτύλια ήσαν μετεωρόλιθοι στους οποίους οι αρχαίοι απέδιδαν λατρείαν ,επειδή προέρχονταν από τον ουρανό. Πολλά βαιτύλια έφεραν χαραγμένες επιγραφές και παραστάσεις.

IΧΩΡ [ 45 ]. ΣΠ. ΜΑΚΡΗ : » Δελφοί ,ο Ομφαλός της Γης. ».

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ – »Τοπογραφικά Γυθείου », { σελ. 55- 56 }.

ΖΕΥΣ ΚΑΠΠΩΤΑΣ.

Στο Γύθειον υπάρχει ο » αργός λίθος » ,πάνω στον οποίο λένε ,ότι κάθισε ο Ορέστης [ όταν μετά τον θάνατον της μητέρας του κατέβηκε στην Λακωνία ] και θεραπεύτηκε από την μανία του { λίθος καταπαύστης }.Ο λίθος ονομάζεται και Δίας Καππώτας ,διότι θεωρήθηκε ότι κατέπεσε από τον ουρανό.

ΑΛΕΞ. Ρ. ΡΑΓΚΑΒΗ – » Ιστορία της Αρχαίας Καλλιτεχνίας Β’ » , { σελ.317 -18 }.

Συροφοίνικες και Ισραηλίται. Πλαστική. Βαίτυλοι.

ΣΤΑΝΛΕ’Ι’ ΚΙΟΥΜΠΡΙΚ — » 2001 : Η Οδύσσεια του διαστήματος », { 1968 }.

3.Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΘΕΟΣ.

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ – » Πράξεις των Αποστόλων ». [ 17 -23 ] .

Ο Απ. Παύλος στην Αθήνα.

Μ. ΒΕΡΕΤΤΑ – » Η ύποπτη »επίσκεψη » του Αποστόλου Παύλου στην Αθήνα », { σελ. 12-17 }.

ΠΑΥΛΟΣ { είναι ρωμα’ι’ικόν όνομα . Σαούλ είναι το εβραϊκόν }. Πράξεις Αποστόλων ,[ ΧΧΙΙ,3 ].

1. Ο Άρειος πάγος δεν είναι πλατεία ,αλλά βραχώδες και σχετικά απόκρημνο ύψωμα. Συνεπώς κάποιος στέκεται πάνω στον Άρειο Πάγο και όχι ‘‘εν μέσω» του Αρείου Πάγου 2. Επίσης ο Άρειος Πάγος δεν ήταν τόπος συγκεντρώσεως ανθρώπων για συζητήσεις ,αλλά ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΝ 3. Βωμός »τω Αγνώστω Θεώ » δεν υπήρχε . Βωμοί »των Αγνώστων Θεών » υπήρχαν ,οι οποίοι δεν ήσαν ατομικοί αλλά πάντοτε συλλογικοί ,όπως τα »κοινά ιερά». Άρα βωμοί »‘τοις Αγνώστοις θεοίς’‘.

ΗΡΟΔΟΤΟΥ – » Ιστορίαι ».ΕΥΤΕΡΠΗ. [52 ].

Σε όλες τους τις θυσίες οι Πελασγοί προσεύχονταν στους Θεούς, χωρίς όμως να προφέρουν για κανέναν τους όνομα ή επωνυμία.

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Ελλάδος περιήγησις ». ΑΤΤΙΚΑ { 1.4 , 5.5 , 18.8 }.

Λίγο πιο πέρα ναός του Δία και βωμοί αφιερωμένοι στους λεγόμενους Άγνωστους θεούς … στο κοινό ιερό των θεών στην Αθήνα…κοινό ιερό για όλους τους θεούς.

ΕΡΑΣΜΟΥ – Μωρίας εγκώμιον »,{ σελ. 145 }.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ – » Η θρησκευτική ζωή στο τέλος των Αρχαϊκών χρόνων », { σελ. 86 }.

ΝΙΚ. ΠΑΠΑΧΑΤΖΗ : Στην Ελλάδα δεν δημιουργήθηκε ποτέ ιερατείο με Θεοκρατικό χαρακτήρα .Η μισαλλοδοξία δεν έχει θέση σε θρησκείες ,που τιμούν πολλούς Θεούς, ενώ είναι συνηθισμένη στις Μονοθεϊστικές..

4.Περί των ΙΩΝΩΝ ή ΙΑΟΝΩΝ και ΙΑΝΟΥ .

Οι Ίωνες και Ιάονες λέγονται από του Ίωνος ή Ιάωνος υιού του Απόλλωνος και της Κρεούσης θυγατέρας του Ερεχθέως βασιλιά των Αθηνών. Η Κρέουσα, θυγατέρα του Ερεχθέως απέκτησε έναν υιόν από τον Απόλλωνα, τον οποίον είχε εκθέσει μέσα σε ένα καλάθι στην Ακρόπολη ,στο μέρος που βιάστηκε από τον Θεόν. Ο Απόλλων παρακάλεσε τον Ερμή να μεταφέρει το νεογνό στους Δελφούς, όπου το βρήκε και το ανέθρεψε η Πυθία. Όταν μεγάλωσε ,οι Δελφοί τον όρισαν χρυσοφύλακα και ταμία του Μαντείου. Επειδή δεν μπορούσαν να αποκτήσουν παιδιά ,ο Ξούθος με την Κρέουσα, κατέφυγαν στους Δελφούς για να ζητήσουν χρησμό. Στον ναόν του Απόλλωνος όμως υπηρετούσε [ δίχως να γνωρίζει ,ότι αυτός είναι ο πατέρας του ] ως » άγνωστος ιερατεύων » ο υιός της Κρεούσης .Εξερχόμενος από τον ναόν [ ιόντα ] ο Ξούθος και αφού έλαβε μαντεία για την ατεκνία του συναντά τον Ίωνα , τον οποίον προσφωνεί υιόν του και ονομάζεται Ίων ή Ιάων .Διότι ,σύμφωνα με την μαντεία του Φοίβου, υιός του είναι, αυτός που θα συναντήσει πρώτον κατά την έξοδόν του από τον ναό. Η παραγωγή του ΙΩΝ μάλλον δεν παράγεται από το ίημι ,αλλά εκ του ΙΑ ,του κρυφά λατρευομένου ,αγνώστου Θεού , του οποίου [ ο Ίων ] ήταν λειτουργός στον ναό .Από κει πρέπει να μετονομάστηκε ΙΑΩΝ , από αυτό και το δοξασμένο μετέπειτα όνομα των ΙΑΟΝΩΝ ή ΙΩΝΩΝ. Η ιδέα αυτή ρίχνει φως στον πυκνό γνόφο γύρω από τα Ελληνικά μυστήρια .Διότι παράγωγα του ΙΑΩ είναι και το Ιάων και το Ιανός και ο παΙΑΝ .Έτσι εξηγείται και ο θειασμός ΙΕ και ΙΗ ΠΑΙΑΝ.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ ». { 22-23 }.

Το ΕΙ με ανατολική προφορά λεγόταν ΙΑΩ ,στα ελληνικά προσαρμοσμένο ΙΑ,Ω ,και κάτω από αυτό το όνομα μυούνταν την Ενότητα της Θείας Φύσεως του Θεού ή του αληθινού Θεού στα Μυστήρια. .

MΑΚΡΟΒΙΟΥ – Satutnalia », { Lib.I ,XVIII ,19-21 }.

Αβρός Ίακχος ή αβρός ΙΑΩ ;

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς »{ Ε’ }.

ΣΤ‘. Το μυστικό νόημα της Ιουδαϊκής σκηνής και του εξοπλισμού της [ 16-21 ].

Στο παραπέτασμα πάλι της εισόδου στα Άγια των Αγίων { της Ιουδαϊκής σκηνής } ,υπάρχουν εκεί τέσσερις κίονες , μήνυμα [ σημάδι ] της τετράδας των παλαιών διαθηκών και το µυστικόν τετραγράµµατον όνομα, .Αλλά και κατά τους Έλληνες , το όνομα Θεός περιέχει τέσσερα γράμματα .

NEΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ».

K. BARRY – » Ελληνική Καμπαλά », { σελ.105 }.

Ο Αβράσαξ ταυτιζόταν με το Θεό των Εβραίων, τον Ιεχωβά ή Γιαχβέ, και το όνομά του πιθανόν προέρχεται από τη μυστική παράφραση του ονόματος Γιαχβέ, του τετραγράμματου, που γραφόταν με τέσσερα σύμφωνα.

Α ́ ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

»Μάγοι, ξόρκια και φυλακτά. Η μαγεία στον αρχαίο και χριστιανικό κόσμο ». { Κείμ. : Ε. Ρώσσιου, Κ. Τσόγκα (αρχαιολόγοι Α ́ ΕΠΚΑ) Επιμ. κειμ.: Ν. Σαραγά (αρχαιολόγος Α ́ ΕΠΚΑ).

ΑΛ.ΡΙΖΟΥ ΡΑΓΚΑΒΗ – Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας ».

CARLOS SANTANA – » Abraxas »,{ 1970}.

JUAN-EDUARDO CIRLOT – » Το Λεξικό των Συμβόλων ».

STEVE MILLER BAND – » Abracadabra »,{ 1982 }.


ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Το [ ι ] ευκόλως εναλλάσσεται μετά του [ ει ] : είλω= ίλλω / είλη =ίλη . Το [ ι ] εναλλάσσεται ενίοτε προς το [ ε ] : εστία= ιστίη . Ίακχος [ < ιάχω ] =1] , μυστηριακόν όνομα του Βάκχου ,ως Θεού των κραυγών και της κραιπάλης 2]. Βακχικός [ οργιαστικός ] αλαλαγμός. Ιακχάζω.

ΣΤΕΦ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Εθνικών ».

Ιάων και Ιήων. Και ρήμα ιαονίζω , αφ’ ου το ιαονιστί επίρρημα .Εκ δε του Οάων το Ίαν .Λέγεται και θηλυκώς Ιάς και Ιαονίς.

HΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Ίακχος ο Διόνυσος ……..ή ονομασία μίας ημέρας των Μυστηρίων , κατά την οποία εξάγουν [ = βγάζουν έξω ] τον Ίακχον ή ωδή την οποίαν έψαλαν οι μυημένοι ή ήρωας του οποίου υπάρχει ναός και άγαλμα στην Αττική. Μερικοί δε έλεγαν έτσι και τον ίδιον τον Διόνυσον.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία ».{ ΙΤΑΛΙΩΤΙΣ ],[ σελ.449 ,453 ]. Περί Ιανού.

Ο Ιανός ,ο αρχαιότατος βασιλιάς της Ιταλίας ,ήταν Έλληνας το γένος και υιός του Απόλλωνος και της Κρεούσης…Η ιστορία θέλει τον Ιανόν , τον οποίον γράφει και ο Πλούταρχος , Έλληνα από την Περραιβία , ο οποίος πέρασε στην Ιταλία εκατόν πενήντα χρόνια πριν από τον Αινεία ,κατά το 2625 από κτίσεως κόσμου …

ΔΗΜ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ – » Λεξικό των Αρχαίων Ελληνικών και Περιελλαδικών φύλων ».ΙΩΝΕΣ.

ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ – » Γεωγραφικών »,[ Θ’ . ΙΙΙ ,12 }. ΔΕΛΦΟΊ.

Οι δε Παρνασσίοι ,αφού ήρθαν σε συνάντηση με τον Απόλλωνα, του κατήγγειλαν έναν άλλον χαλεπόν [κακόν] άνθρωπον, τον Πύθωνα, που τον έλεγαν και Δράκοντα .Ο Απόλλωνας τον κατατόξευσε με τα βέλη του και εκείνοι φώναζαν ΙΕ ΠΑΙΑΝ ,για να τον ενθαρρύνουν Από αυτό βγήκε ο παιανισμός, που παρέμεινε μέχρι τις ημέρες μας
ΙΕ ΠΑΙΑΝ = ιαχή προς τον Απόλλωνα ως ευχαριστία για την λύτρωση από κάποιο κακό. Σκηνή = αντίσκηνο, καλύβα.

6. Περί του ΙΑΚΧΟΥ.

ΚΩN. ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ – » Αρχαία Ελληνικά μυστήρια », { σελ.78, 135, 155 }. ΔΙΟΝΥΣΙΑ – ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ .

Τον Διόνυσον , ως αρχηγέτη των μυστηρίων ,τον ονόμαζαν Ίακχον { ως σημαίνοντα δηλαδή, την χαρά, την βοή χαράς ,εκστάσεως και θαυμασμού εκ του επιφωνήματος ιώ ,ιώ ,ιά, ιά, από την ιαχή [ Ίακχος }.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ ».[ 13 ].

<< Από τις προηγηθείσες λοιπόν σκέψεις πείθομαι και πιστεύω χωρίς δισταγμό , ότι το εν Δελφοίς ΕΙ είναι ταυτόσημο με το Εβρα’ι’κόν ΙΕ ,που σημαίνει το όνομα του αληθινού Θεού , τον οποίον προσκυνούμε , και σ’ αυτόν μου φαίνεται ανέκαθεν ήταν αφιερωμένος ο εκεί ναός , ίσως πριν από τον Μωυσήν. Ότι δε το ΕΙ αποδιδόταν στον Διόνυσον ,ως σε Θεόν ,γίνεται φανερόν και από το επώνυμον ΕΙΡΑΦΙΩΤΗΣ . Αυτό ακριβώς [ το επώνυμο ] αναφέρουν και οι αρχαίοι και οι νέοι κριτικοί και λεξικογράφοι για τον Διόνυσον ,αλλά με γελοία παραγωγή της λέξεως ΕΙΡΑΦΙΩΤΗΣ. Όπως ο Ευστάθιος [ εκ του» ερράφθαι εν τω μηρώ του Διός’‘ } ή ‘‘ παρά του Έριν φαίνειν » , επειδή η οινοποσία γίνεται αιτία διενέξεων κ.τ.λ. Διότι εδώ το ΕΙ είναι θειασμός [ ενθου-σιασμός ] ,ή επιφώνημα του Θεού .Το δε ΡΑΦΙΩΤ σημαίνει στα Εβρα’ι’κά υγείαν ή ρώσιν [ ενδυνάμωση ] . Ώστε όλη η λέξη διαβάζεται ως» ΙαΧου Ραφιώτ » ,και μεταφράζεται << ω, Θεέ ,υγείαν ». Το ότι η Εβρα’ι’κή λέξη ΡΑΦΑ ή ΡΑΠΑ , που σημαίνει υγείαν ,ήταν ανέκαθεν γνωστή στην Ελλάδα δια του συμβόλου Ράπανον ή Ράφανον γίνεται πρόδηλον από την παροιμία» γερός σαν το ρεπάνι » ,δηλαδή πραγματικά υγιής. >>

TH. GAISFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν λεξικόν ».

Ειραφιώτης ή από ‘‘ερράφθαι » ή από το »ερέφεσθαι » ή από το» έριφος».

ΙΩ. ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Ομηρικόν Λεξικόν ».

Ειραφιώτης.

ΠΑΝ. ΛΕΚΑΤΣΑ – » Διόνυσος », { σελ. 48 }.

Ο Διόνυσος μεταμορφώθηκε από τον Δία σε ερίφιον [ κατσίκι ] και έγινε Διόνυσος Ερίφιος , Ειραφιώτης.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων ».

Ράφανον ,η κράμβη . Ραφανίς, το ράπανον.

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ράπα , ράπυς ,ραφανίς.

NEΩΤ.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Τα Ορφικά », { XLVIII }.

ΣΑΒΑΖΙΟΥ θυμίαμα, αρώματα.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – »Συμποσιακών [ Δ’ ] » . Πρόβλημα [στ’] . »Τίς ο παρ’ Ιουδαίοις Θεός

Διόνυσος Εύιος , Σαβάζιος. Τριετηρική παντέλεια .>> Ακόμη και σήμερα πολλοί αποκαλούν τους μύστες του Βάκχου Σάβους και αυτή είναι η κραυγή τους, όταν τελούν τις οργιαστικές τελετές προς τιμή του θεού, κάτι για το οποίο μπορεί κανείς να βρει επιβεβαίωση στον Δημοσθένη και στον Μένανδρο και δεν θα ήταν άστοχο να πει κανείς ότι το όνομα είναι πεποιημένον από ενός είδους παράκρουση ( σόβησιν ) που κατέχει τους βακχεύοντες. >>

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Βάκχαι » ,[ 70-80 ].

Σύμφωνα με τον Ευριπίδη ,υπάρχει στενή σύνδεση των οργίων [ ιερών τελετών ] του Διονύσου [ Σαβαζίου ή Βάκχου ] με αυτά της Κυβέλης .Η λατρεία της, που εισήχθη στην Ελλάδα από την Μικρά Ασία τον 5ον.αι.π.Χ., περιλάμβανε χορούς με συνοδεία μουσικών οργάνων και νυκτερινή ορειβασία.

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Αποσπάσματα ».Προσόδια { Αιγινήταις εις Αφαίαν }.

Δέσποινα Κυβέλη , μητέρα…

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική βιβλιοθήκη », { Ε’.49 }.

Ο Κάδμος ,αφού μυήθηκε στα μυστήρια της Σαμοθράκης , νυμφεύεται την θυγατέρα του Διός και της Ηλέκτρας Αρμονία , αδελφή του Ιασίωνος … Η Ηλέκτρα αποκάλυψε τα μυστήρια της Μεγάλης Μητέρας των ΘεώνΙασίων ,μυημένος από τον πατέρα του [ Δία ] στα μυστήρια ,αφού νυμφεύτηκε την Κυβέλη γέννησε τον Κορύβαντα.

P . DECHARME – » Μυθολογία της Αρχαίας Ελλάδος », { ΙΙΙ . Θεότητες της Γης ,σελ. 355 }.

Γαία και Ρέα- Κυβέλη { Μητέρα των Θεών }.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » `Υπέρ Κτησιφώντος Περί του στεφάνου » , [ 259-260 ].

Ο Δημοσθένης κατηγορεί τον ρήτορα Αισχίνη και την μητέρα του για συμμετοχή σε λατρεία. , της οποίας ιέρεια ήταν η Γλαυκοθέα και μάλλον πρόκειται για κάποιου είδους συγκερασμό Διονυσιακής και Χθόνιας λατρείας Ένα μίγμα από διάφορες μυστηριακές τελετουργίες με πολλά κοινά σύμβολα ,όπως : ο όφις παρείας { αφιερωμένο στον Ασκληπιόν και στον Διόνυσο Ζαγρέα ] , μάραθος ,λεύκα , επιφωνήματα [ λατρεία Διονύσου και Φρυγικής θεάς Κυβέλης ,όπου Άττης είναι ο αγαπημένος της Θεάς ] κ.τ.λ.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » `Υπέρ Κτησιφώντος Περί του στεφάνου » .

Σχόλια από τον Γ. Σοφοκλέους στο : << -τη μητρί τελούση …>> , << τας βίβλους …>>.

ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝΟΣ – Λεξικόν των Δέκα Ρητόρων ».

Ανάλυση λέξεων στο »περί του Στεφάνου »: .Απομάττεσθαι { < απομάττω/ -σσω }. ‘‘Ευοί – Σαβοί » . Κιττοφόρος { = κοστοφόρος } . Νεβρίζων .Νεήλατα [ = άλφιτα ]. Παρείαι όφεις .Σαβοί .

P . DECHARME – » Μυθολογία της Αρχαίας Ελλάδος »,{ σελ. 336-37 }.

ΙΙΙ . Θεότητες της Γης . Επίδρασις της Ασίας επί την θρησκείαν του Βάκχου .» Ο Διόνυσος δεν ήταν άλλο ,από την παγκόσμια ζωή, την κοινή ζωή όλων των ανθρωπίνων ψυχών.»

WILL DURANT – » Παγκόσμιος ιστορία του πολιτισμού [ Α’] », { σελ.201 }.

Η’. Οι Θεοί της Ελλάδος. ΙΙΙ. Μυστήρια. Ὁ θεός Ίακχος ταυτίσθηκε με τον Διόνυσον ως υιός της Περσεφόνης και ο μύθος του Διονύσου Ζαγρέως προστέθηκε στον μύθο της Δήμητρας.

ΟΡΦΙΚΑ – » Αργοναυτικά , Ύμνοι », { εισαγωγή }.

Η εμφάνιση της θρησκευτικής κίνησης του Ορφισμού , σε ένα ενιαίο λατρευτικό σύστημα με βάση τα δόγματα του μυθικού Ορφέα ,τοποθετείται περίπου κατά τον 6 ον π.Χ. αι. Είναι εμφανές ,ότι η ορφική διδασκαλία ήταν αταίριαστη με τον Ομηρικό τρόπο ζωής.

ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ – » Γεωγραφικά », { Ι’ .15,16,18 }.

Από τις Θρακικές τελετές , τα Κοτύττια και τα Βενδίδεια , προέρχονται τα Ορφικά Μυστήρια….διότι αυτά ομοιάζουν με τα Φρυγικά .Αυτό δεν είναι απίθανο, αφού οι Φρύγες είναι άποικοι Θρακών και έτσι τα ιερά τους μεταφέρθηκαν από εκεί.

ΔΗΜ. ΘΕΟΧΑΡΗ – » Νεολιθικός πολιτισμός », { σελ.148 }.

Κουροτρόφος. » Πήλινον ειδώλιον από την ακρόπολη του Σέσκλου [ Θεσσαλία ] . Η ένθρονη – για πρώτη φορά- γυναικεία μορφή [ λείπει το κεφάλι ] με το βρέφος [ αγκαλιά ] είναι από τα πιο σημαντικά νεολιθικά ειδώλια ».

9.ΟΙ ΑΓΥΡΤΕΣ.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικόν του Αρχαίου κόσμου ».

Οι πρώτοι αγύρτες ήσαν ιερείς περιπλανώμενοι ,που μάζευαν χρήματα για την λατρεία των Θεών. Το μητραγύρτης αναφερόταν σε ιερέα της ‘‘Μεγάλης Μητέρας » [ των Θεών ] Κυβέλης.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία »,[ Β’ ], { 364 b }.

O Γλαύκων και ο Σωκράτης συνομιλούν περί δικαιοσύνης και αδικίας. Όταν υπάρχει η λανθασμένη πεποίθηση ,ότι τάχα οι Θεοί σε πολλούς αγαθούς μοίρασαν δυστυχία και κακόν βίον ,ενώ στους κακούς τα αντίθετα .Τότε επεμβαίνουν οι» μεσολαβητές» : αγύρτες και μάντεις.!

Την αγυρτεία αυτή καταδίκασε αιώνες αργότερα και ο Λούθηρος .Ήταν τα λεγόμενα συγχωροχάρτια , με τα οποία μπορούσε να εξαγοράσει κάποιος την Θεία Χάρη ,ώστε να εξιλεωθεί ,όχι μόνον αυτός από τις δικές του αμαρτίες αλλά να βοηθήσει και προσφιλή του πρόσωπα να σωθούν από το Καθαρτήριον της Κολάσεως !!! Όλα αυτά, βεβαίως, με το …αζημώτον !!!

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { 379 b-c , 380 b-c }.

Ο Θεός δεν είναι αιτία των πάντων ,αλλά μόνον των αγαθών. Για τις συμφορές μας αλλού πρέπει να αναζητούμε την αιτίαν ,και όχι στον Θεόν.

Αρχαίον ελληνικό ψηφιδωτό , που βρίσκεται στην ‘Οικία Διονύσου » { Πάφος Κύπρου }.

ΠΑΝ. ΛΕΚΑΤΣΑ – » Διόνυσος », { σελ. 204-5 }.

Ο λόγος των ταυτισμών του Ιαβέ με τον Διόνυσον είναι η αέναη σύγχυση των ονομάτων Σαβαώθ και Σαβάζιος , καθώς το ‘Κύριος‘ είναι και τίτλος του Ιαβέ και του Σαβαζίου.

ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ‘ – » Ορφικά ».{ σελ. 442 }.

Η παράδοση του Διονύσου ήταν πανάρχαια Ελληνική και πρόδιδε εποχή κατά την οποίαν ,οι υποτιθέμενοι ως παλαιότεροι των Ελλήνων, Λαοί της Ανατολής ,δεν είχαν εμφανιστεί ακόμη στο προσκήνιο της ιστορίας ,ως Λαοί συγκροτημένοι και με αξιώσεις πνευματικών εκδηλώσεων ,όπως αυτών, που είχαν παρουσιάσει οι πανάρχαιοι Έλληνες ,οι Ορφικοί, οι δημιουργοί και θιασώτες των εορτών του Διονύσου … Στον Διόνυσο αποδίδονται 422 ονόματα... Σαβάζιος λεγόταν ο Διόνυσος στην Φρυγία.

ΑΘΑΝ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », [ Β’ ] .Περί των Ολυμπίων Θεών ,{ σελ. 160 ,163-65 }.

Περί του Διονύσου. Λέγεται ,ότι ο Ορφεύς εννοεί τον Διόνυσον , Ήλιον , Φάνητα , Δία , Ηρικεπαίον , Έρωτα ίδιον [ Θεόν ] , αναφέροντας σε αυτόν τις ενέργειες του Ηλίου ,Διός ,και Έρωτος .Όλες αυτές οι ενέργειες ήσαν του Ηλίου ,και ο Διόνυσος αλληγορείται στον ήλιον….

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Διόνυσος ».

Ο Πάσχων Θεός. Υποφέρει ,πεθαίνει και ξαναγεννιέται σαν το αμπέλι.. »Εγώ ειμί η άμπελος ».

11.Ο ΤΡΙΟΥΧΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Ιεροί ύμνοι », [ 10 ]. Ύμνος εις Διόνυσον.

Τριούχος [ = Τριαδική Μονάς ] ,Ευαστής , Θυρσοφόρος, Κυπελλοφόρος , Βάκχος .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ». Προσωνύμια του Διονύσου .

Βάκχος, Βασσαρεύς, Ειραφιώτης ,Ελελεύς ,Ελευθέριος ή Ελευθερεύς ή Ελεύθερος ,,Ζαγρεύς ,Θεός ,Θυρσοφόρος , Ίακχος , Ιατρός ,Ιήιος ή Ιήως , Κύριος, Κτίστης Κερασφόρος , Κισσεύς ,Παντοδυνάστης [ = Παντοκράτωρ ] ,Σαβάζιος , Σαώτης ή Σωτήρ, Σεβαστός , Σείριος ,Σητάνιος ή Σατάνιος ,Στυλίας ή Στύλος.

12. Η ΘΕΙΑ ΜΑΝΙΑ.

Η μανία χωρίζεται σε δύο μέρη : a].σε αυτήν που οφείλεται σε νοσήματα b }.στην θεία [ θεία εξαλλαγή ].Η Θεία Μανία χωρίζεται σε : Μαντικήν – Τελεστικήν – Ποιητικήν – Ερωτικήν επίπνοιαν [ έμπνευση ] . Σε κάθε μία από αυτές αντιστοιχεί και μία θεότητα.: Απόλλων -Διόνυσος – Μούσες – ΑφροδίτηΔιόνυσος είναι ο Έφορος [ Επόπτης ] της γενέσεως του Θεάτρου και του Τελεστηρίου της Ελευσίνος .Διότι τελεί , φέρει σε τέλος και με τέλειον τρόπον διά της Τελεστικής την κάθαρση ,λύνοντας τα παρόντα κακά με την λατρείαν του Θείου έως την αναγωγή της ψυχής .Ο Ηρακλής αποκαθαρμένος διά της Τελεστικής αποκαταστάθηκε.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φαίδρος », { 265 a-b }.

Η θεία μανία χωρίζεται σε τέσσερα μέρη και σε κάθε μέρος αντιστοιχεί και ένας Θεός βάσει της επίπνοιας [ εμπνεύσεως ] : Μαντική { Απόλλων } – Τελεστική { Διόνυσος } – Ποιητική { Μούσες } – Ερωτική { Αφροδίτη }.

14.TO ΤΡΙΓΩΝΟΝ.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ », { 7 } .

Τέτοια επιγραφή [ ΕΙ ] δεν βρίσκεται σε κανένα από τους Ελληνικούς ναούς. Το ΕΙ πιθανώς υπήρχε στον ναόν του Σολομώντος και στις σημερινές εβραϊκές συναγωγές επιτρέπεται .Ακόμη και οι εσπέριοι χριστιανοί διώκοντες την περιττότητα του κόσμου , στους θείους ναούς , επιγράφον σε τρίγωνον τα δύο αυτά εβραϊκά στοιχεία ή αυτό το τετραγράμματον.

15. ΔΕΛΤΑ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟΝ.

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ – » Ο Δελφικός Τρίπους », [ σελ. 42-43,49-50 }.

Υπεράνω της μυστικής τραπέζης ζωγραφείται »μέγας οφθαλμός εν τριγώνω‘ μετά της επιγραφής » Ο Ων ».

[ ΑΡΙΣΤΕΡΆ ] : ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ : Καθεδρικός Ορθόδοξος Χριστιανικός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ,με τον χαρακτηριστικόν οφθαλμό μέσα σε τρίγωνον και εντός ημικυκλικού χρυσού φόντου στο υπέρθυρον του τέμπλου { 1842 -62 }. [ ΔΕΞΙΑ ] : ΘΕΟΔ. ΠΟΥΛΑΚΗ – » Θεοτόκος Βρεφοκρατούσα » . » O Ω Ν » είναι γραμμένο στο φωτοστέφανο , στις τρείς δέσμες φωτός ή στις τρεις γωνίες ενός νοητού τριγώνου [ 1670 ] . Ναός Θεομήτορος .Κασσωπίτρας ,Κέρκυρα .

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Περί της καθ’ Έλληνας ιερατικής τέχνης », { De sacrificio et magia }, [ 149,20 ].

O ηλίτης λίθον ,που μιμείται τις ηλιακές ακτίνες ,τον αποκαλούμε οφθαλμόν του Βήλου, ενώ πρέπει να τον λέμε οφθαλμόν του ηλίου.{ αFέλιος ,αέλιος / ηέλιος ,άλιος =Ήλιος , Βήλος [= ουρανός ] -» Ησύχιος .

ΘΕΟΦ. ΜΑΝΙΑ – » Παρθενών », { σελ. 20 }.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις Πρώτων Ευκλείδου Στοιχείων », { 9 }.

Ο Φιλόλαος είχε αφιερώσει την γωνία του τριγώνου σε κάποιους Θεούς και την γωνία του τετραγώνου σε άλλους. Υπάρχουν τριών ειδών γωνίες : α}. οι από κυκλικές γραμμές β}. οι ευθύγραμμες γ}. οι μικτές.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις Πρώτων Ευκλείδου Στοιχείων », { 20-21 }.

Το τρίγωνον και η σημασία του.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις Πρώτων Ευκλείδου Στοιχείων », { 20-21 }.

Από τα τρίπλευρα σχήματα , ορθογώνιον τρίγωνον ,είναι είναι εκείνο που έχει μία ορθή γωνία ,αμβλυγώνιον ,εκείνο που έχει μία αμβλεία γωνία , οξυγώνιον εκείνο που έχει και τις τρείς γωνίες οξείες.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις Πρώτων Ευκλείδου Στοιχείων », { 20-21 }.

Από τα τρίπλευρα σχήματα ισόπλευρον τρίγωνον είναι εκείνο ,που έχει τρείς ίσες πλευρές ,ισοσκελές ,εκείνο που έχει ίσες μόνον τις δύο πλευρές , σκαληνόν ,εκείνο που έχει και τις τρείς πλευρές άνισες .

ΤΟ ΤΕΤΡΑΠΛΕΥΡΟΝ ΤΡΙΓΩΝΟΝ.

Όποιο σχήμα έχει τρεις γωνίες δεν σημαίνει ,ότι είναι τρίπλευροι. Διότι μπορεί να είναι και τετράπλευρον ,όπως στο επόμενο σχήμα ,όπου θεωρείται τρίγωνο μεν ,τετράπλευρον δε. Η γωνία [ δ ], επειδή είναι μεγαλύτερη από δύο ορθές [ 180 μοιρών ] , δεν θεωρείτο γωνία.

ΗΡΩΝΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Ονόματα Γεωμετρικών όρων », { 38, 40 }.

Το ισόπλευρον τρίγωνον είναι σύμβολον της ψυχής. O κύκλος είναι μία εικόνα της νοερής ουσίας , ενώ το τρίγωνον της πρώτης ψυχής .Το ισόπλευρον τρίγωνον αποδεικνύεται και ισογώνιον { Ευκλείδου – » Στοιχεία , Προβλ. α ‘ [*] . Κάθε ψυχή προέρχεται από τον Νουν , επιστρέφει προς τον Νουν και μετέχει του Νου.

ΤΟ ΕΝΤΕΛΕΣ ΤΡΙΓΩΝΟΝ.

Εάν χαράξω δύο ίσους κύκλους [ με ίση ακτίνα ] και τραβήξω από την κοινή τομή τους μία ευθεία προς το κέντρον καθενός κύκλου και άλλη μία ευθεία από το ένα κέντρο προς το άλλο κέντρο , θα έχω το ισόπλευρον τρίγωνον .Tο ισόπλευρον και ισιγώνιον τρίγωνον αποτελεί μέρος της Τετρακτύος , οποία δεν είναι απλώς η τετράδα ,αλλά το μυστικόν Τετραγράμματον όνομα του Δημιουργού.

16. TETΡΑΩΤΟΝ και ΤΕΤΡΑΓΡΑΜΜΑΤΟΝ.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ », { 43 } .

Το Τετράωτον ήταν ένα ξόανο του Απόλλωνος των Λακεδαιμονίων ,που είχε τέσσερα ώτα [ αυτιά ] .Το Τετράωτον αυτό [ επειδή [ωτ ] = γράμμα στην Εβραϊκή γλώσσα ] συμβολικώς είναι το Τετραγράμματον , διότι στην Παλαιά Διαθήκη ,στο βιβλίο Μακκαβαίων [ α΄] γράφει ,ότι οι Σπαρτιάτες και οι Ιουδαίοι είναι αδέλφια [;] ,από το γένος Αβραάμ !

ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ – »’ Ζηνόβιος ΄ { Centuria II ,σελ. 197 }.

Παροιμία : Άκουε του τέτταρα έχοντος ώτα {= ‘ Να ακούς αυτόν που έχει τέσσερα αυτιά ‘ }.Λέγεται γι’ αυτούς που έχουν δει και ακούσει πολλά. Το Τετράωτον [ = το έχον τέσσερα ώτα [ =αυτιά = λαβές ] ξόανον του Απόλλωνος των Λακεδαιμονίων.

ΑΘΗΝΑΙΟΥ – » Δειπνοσοφιστών » [ ΙΑ’ . 65 ].

Το δίωτον και το Τετράωτον.

ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ – Ο ΩΝ .

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ – » Βίων πράσις » ,{ 4 }.

Αυτά ,που εσύ νομίζεις τέσσερα [4 ] ,είναι στην πραγματικότητα δέκα [ 10 ] ,και[ εντελές ] τρίγωνον , και δικός μας όρκος.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ι’ΔΑ – » Λεξικόν ».

Ο αριθμός τέσσερα για τους Πυθαγορείους είναι ιερός ,διότι θεωρείται πηγή κάθε Δημιουργία .Ιδίως Τετρακτύς θεωρείται το άθροισμα των τεσσάρων πρώτων αριθμών, που είναι ίσον με 10 { 1+2+3+4 } .Το Δέκα ονομαζόταν Κόσμος ή Πάν , δηλαδή παριστάνει το Σύμπαν. Στο όνομα της Τετρακτύος ορκίζονταν οι Πυθαγόρειοι .Επίσης συνδέεται και με τις τέσσερες φάσεις της Σελήνης.

ΘΕΩΝΟΣ ΣΜΥΡΝΑΙΟΥ – » Των κατά το μαθηματικόν χρησίμων εις την Πλάτωνος ανάγνωσιν », { σελ.99-100 }.

Περί δεκάδος. Η δεκάδα [ 10 ]συντίθεται από την τετράδα [ Τετρακτύν ] ‘ διότι 1 +2+3+4 = 10 , ώστε οι πιο ισχυροί από όλους τους αριθμούς βρίσκονται εντός της τετράδος [ Τετρακτύος ].

ΙΕΡΑ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ { 1+2+3+4 = 10} .ΚΟΣΜΟΣ.

Κ. ΕΥΘΥΒΟΥΛΟΥ – » Σύνοψις της περί του εν Δελφοίς ΕΙ .. ». 4ον }. Το Τετραγράμματον ΙΕΧΟΥΑΧ { παρ. 23- 41 }.

Mετά το ΙΑΧ ο συγγραφέας εκθέτει δημοσίως κάποια μεστή και με μεγάλη ανάπτυξη της ερμηνείας αυτού του ακατονομάστου [ μη κατονομαστού ] ,που δεν είναι δυνατόν να κατονομαστεί ] και υπερυμνήτου [που του αρμόζει υπέρμετρη εξύμνηση ] ονόματος από τους Εβραίους , αυτού που γράφεται με τέσσερα γράμματα { Tετραγράμματον }, τα οποία γράμματα αντιστοιχούν προς τα Ελληνικά ΙΕΥΕ ή αντιστρόφως ΕΥΕΙ .

17.Ο ΩΝ και ο ΙΕΟΒΑ.

ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ – » Έξοδος », { γ’,στ’ }. Mετάφρασις των Ο’ .

Το Τετραγράμματον μεταγράφεται ως «Γιαχβέ» { ή Ιαβέ, αγγλ. Jahveh/Yahweh } ή »«Ιεχωβά » [ ή Ιεοβά, αγγλ. Jehovah/Yehowah ]. Στα αρχαιότερα χειρόγραφα της μετάφρασης των Εβδομήκοντα περιλαμβάνονται Βιβλικά αποσπάσματα που μεταγράφουν το εβραϊκό Τετραγράμματο στα ελληνικά ως » Ιάω » Το προσωπικό όνομα του Θεού αντικαταστάθηκε γενικά από τον τίτλο »Κύριος ». Στο δεύτερο μισό της πρώτης χιλιετίας Κ.Χ., Ιουδαίοι λόγιοι εισήγαγαν ένα σύστημα γραμματικών σημείων τοποθέτησαν άλλα φωνηεντικά σημεία με σκοπό να αποτελούν υπενθύμιση για τον αναγνώστη ώστε να διαβάζει Αδωνάι { που σημαίνει [ Υπέρτατος ] »Κύριος» ) ή Ελοχίμ { που σημαίνει » Θεός’‘ } πηγή : Βικιπαίδεια .

Στην γη Μαδιάμ ο Μωυσής αποκαλύπτει το όνομα του Θεού , »ο Ων », που πρέπει να υμνούν στους αιώνες των αιώνων. Εν τούτοις αργότερα στην Αίγυπτον ή το Σινά και λίγο πριν την μεγάλη αναμέτρηση ,ο Μωυσής παραμερίζει το Θεϊκόν όνομα »Ο Ων » βιαίως και το αντικαθιστά με το » Ιεοβά ». Έκτοτε ουδέποτε και ουδαμού πλέον χρησιμο-ποιήθηκε. Στην παρούσα μετάφραση των Ό , το όνομα του Θεού είναι »Κύριος »{ Adonai }, ενώ στο εβραϊκό κείμενο ,αντί για την λέξη αυτή υπάρχει το Τετραγράμματον.

ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ – » Έξοδος », { Γ’, στ’ }.

Mετάφρασις : 1.[ Ελλ.] Νεοφ. Βάμβα 2. [ Αγγλ.] King James version .

Εδώ ,αντίθετα με την μετάφραση των { Ο’} Εβδομήκοντα Αλεξανδρινών φιλολόγων [ στην πραγματικότητα ήταν [ΟΒ‘]. Δεν αναφέρεται ο αριθμός [ ΟΒ’ ], διότι » τηρείται φυλασσόμενος εν πολλοίς των εν της Γραφής ΄και δη λέγεται Ταλμουδικώς ,ότι [ ΟΒ’ ] οι άγγελοι…»{** } .Ο Νεοφ. Βάμβας θεώρησε σωστό να μην μεταφράσει – χάριν αληθείας – την εβραϊκή λέξη Ιεοβάς. [ Jehovah } με την ελληνική λέξη » Κύριος» ,διότι αυτή η λέξη είναι το κατεξοχήν όνομα του Βιβλικού Θεού των Εβραίων, δηλαδή ο Γιαχβέ [ ΙΧΒΧ ] , ήτοι το Μυστικόν Τετραγράμματον . Διατηρεί αντίθετα την μετάφραση »Ο ΩΝ». Όμως ,στην Αγγλική King James version , » O ΩΝ » [ = Ο ΥΠΑΡΧΩΝ ] » μεταφράζεται ως » I AM THAT I AM » [ = ΕΙΜΑΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ ] .Έχει, άραγε, το ίδιον ή διαφορετικό νόημα ;

Γ. ΚΕΔΡΗΝΟΥ – » Σύνοψις Ιστοριών », { σελ.1132 }. ΜΙΧ. ΨΕΛΛΟΥ – » Εξήγησις εις τα Χαλδαϊκά λόγια ».

»Μην αλλάξεις ποτέ βάρβαρα ονόματα [ στην Ελληνική γλώσσα ] ».

MAΡ. BEΡETTA – » Τα χειρόγραφα της Νεκρής θάλασσας »,[ σελ. 261,266 ].

11. Τα Εξω-Βιβλικά κείμενα του Κουμράν. Η αδελφότητα των Εσσαίων , μία από τις τέσσερεις θρησκευτικές ομάδες του Ιουδαϊσμού { Φαρισαίοι ,Σαδδουκαίοι ,Ζηλωτές ,Εσσαίοι ] , οι »Υιοί του Φωτός » ζούσαν στην έρημο .Δεν υπάρχει καμμία αναφορά στα [4] ευαγγέλια γι’ αυτούς ,όπως και για τους Ζηλωτές -επαναστάτες.!!!

18.Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΜΩΥΣΗΣ .

Σύμφωνα με την Έξοδον [ Β’.10 ] ονομάστηκε Μωυσής από την θυγατέρα του Φαραώ ,που τον υιοθέτησε ,όταν είπε » εκ του ύδατος αυτόν ανειλόμην »[=τον έβγαλα από το νερό ].Ο Μωυσής, ενώ αποκαλύπτει το αληθινόν όνομα του Θεού »Ο ΩΝ », το οποίον [ όνομα ] πρέπει να υμνούν στους αιώνες των αιώνων , αργότερα το παραμερίζει και το αντικαθιστά με το » Ιεοβά ‘.

ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ – » Γεωγραφικών», [ ΙΣΤ’. ΙΙ , 34.35.37 ].

ΜΑΝΕΘΩΝΟΣ – » Αιγυπτιακά », { 238,250,265,286 }.

Ο Μανέθων γράφει ,ότι ο Μωυσής ήταν από την Ηλιούπολη της Αιγύπτου και ονομαζόταν πριν Οσαρσήφ . Όνομα που προέρχεται από το Όσιρις ,το οποίον αλλάζοντάς το ,το έκαμε Μωυσής. Ο Φλάβιος Ιώσηπος διαφωνεί ,διότι Μωυσής σημαίνει » εκείνον που σώθηκε από το νερό ». Διότι το νερό οι Αιγύπτιοι το ονομάζουν »μώυ».

ΙΩΣΗΠΟΥ -» Κατ’ Απίωνος» , { Λόγος Α.26 }.

Ο Μωυσής ήταν Αιγύπτιος ιερέας από την Ηλιούπολη της Αιγύπτου και ονομαζόταν πριν Οσαρσήφ .

ΝΕΩΤ.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ ‘‘.

ΠΕΤΡ. ΚΑΛΟΝΑΡΟΥ – » – » Μωυσής ».

ΗΛ. ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΥ – » Ελληνική Γεωμυθολογία » [ ΙΙΙ ],{ σελ.374-5 }.

Πότε έγινε η Έξοδος ; Ο G. Greenberg καταλήγει σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα : O Μωυσής διετέλεσε αρχιερέας στην αυλή του Φαραώ Ακενατόν. Oι πρώτοι Ισραηλίτες ήσαν Αιγύπτιοι .

19. Υπήρξαν στο παρελθόν επαφές μεταξύ Σπαρτιατών και Εβραίων ;

ΣΑΡ. Ι . ΚΑΡΓΑΚΟΥ – » Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης », { σελ726-29 }.

Επαφές Σπαρτιατών και Εβραίων.

Ch. M. Laymon : << Η ιστορικότητα της επιστολής των Ιουδαίων προς τους Σπαρτιάτες [ στιχ.15-23 ] είναι αμφίβολος >> – …Όσο για τα περί κοινής καταγωγής , αν δεν είναι διπλωματικό εφεύρημα του Αρέως [ όχι του Αρείου ή του Δαρείου ],κάτι που αποκλείω κατηγορηματικά λόγω της εμμονής των Σπαρτιατών στην ηρακλειδική καταγωγή τους , είναι πάντως εφεύρημα του Ιωνάθαν [ αρχηγού των Μακκαβαίων και αδελφού του Ιούδα ] .

Η ΣΦΙΓΞ ΤΩΝ ΝΑΞΙΩΝ { 6ος π.Χ.} ,Μουσείο Δελφών.


Τας θύρας κλείσατε , τους οφθαλμούς λύσατε .Εκάς οι βέβηλοι.



ΤΟ ΙΕΡΟΝ { Χ }.

ΑΘΗΝΑΓΟΡA – » ΧΑΟΣ = ΘΕΟΣ », { σελ. 91-93 , 79 }.

Οι Πελασγοί [ μονοθεϊστές ] ,ήσαν οι κτίστες του ναού των Δελφών. Για τον προ Χριστού κόσμο, σταυρός ήταν το [ Χ ] ,το αρχικόν όνομα του Θεού , το σύμβολο της θεότητας, κατ’ εξοχήν σύμβολο του θεού Ηλίου .

Χά[F]ος = Xάος – Χά’ι’ος – Χάγιος = Άγιος [ μετατροπή Χ σε δασεία ]. Και το Χ εναλλάσσεται ενίοτε με το Φ .Το Χάος γίνεται Φάος ,φως , όπως το χλιαρός -φλιαρός , κωφεύει -κωχεύει , καφάζοι – κακχάζοι. [ Ησυχ. ].

Σ.ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. Χ»ΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα F ».

ρ. *[ ΧΑF- ] > χάFος > χάος , χαύνος , χαίνω, χάσκω .

ΙΑΚ. ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΥ – » Πελασγικά », { σελ. 332-33,368-69 , 502 }.

He = Θεός.

Ι. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Το Χ προέκυψεν εκ του ουρανικού Κ και του επακολουθούντος δασέως πνεύματος . — Απαντά σε επιγραφή ως ΚΗ αντί Χ . Εναλλαγές : [ Δωρ.] Θ αντί Χ , [ Ιων.] Κ αντί Χ .

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ – » ΧAOΣ = ΘΕΟΣ », { σελ. 105 ].

Ο ΧΕ των Ελλήνων…

Ο Θεός ,που απ’ αρχής λάτρεψε η ανθρωπότητα , με ανέκφραστους αναστεναγμούς , τον οποίον αν και αμάρτησε, δεν έπαψε να τον σέβεται είναι ο ΧΕ , των Ελλήνων , ο ΕΙ και Ε των Δελφών .

ΑΠΟΣΤ. ΓΟΝΙΔΕΛΗ – » Θεογονία – Κοσμογονία »,{ σελ. 111-13 }.

Στην αρχή γεννήθηκε το [ Χ ]άος

ΠΑΝ. ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΥ [ & 1ου Λυκ.Κερατσινίου } -» Προσεγγίσεις στους Μεγάλους Λογικούς Μύθους »,{σελ.108-9}.

Το »Χάος » του Ησιόδου είναι ένα νοητόν άνοιγμα στο »άρρητον’‘ , για να αποκαλυφθούν οι κοσμογονικές δυνάμεις μέσω αυτού ,σε όποιους δύνανται να τις αντιληφθούν. Πριν από αυτό το νοητό χάσμα ,την νοητή ρωγμή του »αρρήτου » ,δεν υπήρχε τίποτα το δυνάμενο να γίνει αντικείμενο περιγραφής.

H. LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΠΡΟΚΛΟΥ – Σχόλια εις τον Κρατύλον Πλάτωνος », { 115 ].

Ο Όμηρος δεν φτάνει στο επέκεινα του Κρονίου κόσμου, αλλά αναφέρεται στο άμεσο προς τον Δημιουργόν αίτιον, που αποκαλεί »υιόν του Κρόνου ».Ο Ορφέας το ίδιο το Άρρητον και το Υπερβατικόν το αποκάλεσε Χρόνον. Ο Ησίοδος δείχνει μεγάλο σεβασμό με την σιωπή του και αποφεύγει εντελώς να ονομάσει το Πρώτον .Μετά από εκείνο προήλθε από άλλο , θέλει να δηλώσει με τον στίχο : » Στ’ αλήθεια, πρώτα έγινε το Χάος’‘ ‘ ,διότι είναι αδύνατον να υπάρχει γένεση στο κάθε τι χωρίς αιτία.. Αλλά ποίος είναι ο υποστάτης του Χάους ,δεν έχει πει. Σιώπησε , διότι και οι δύο πατέρες των νοητών ,δηλαδή και ο Υπερβατικός και ο Συντεταγμένος με άλλα , είναι άρρητοι.

ΠΑΝ. ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΥ [ & 1ου Λυκείου Κερατσινίου } -» Προσεγγίσεις στους Μεγάλους Λογικούς Μύθους ».

Το χάος στις Κοσμογονίες των άλλων λαών.

ΑΝΤΡΕ ΠΑΡΟ – » ΑΣΣΥΡΙΟΙ ,οι κατακτητές της Μεσοποταμίας », { σελ .143 ]

Πλάκα από λάπις λάζουλι αφιερωμένη στον θεό Μαρντούκ.

A.E.ΤAYLOR – » Πλάτων , ο άνθρωπος και το έργο του ». [ σελ.501-50 ].

Αφού στον κόσμον, εκτός από την τάξη υπάρχει και η αταξία ,πρέπει να υπάρχουν, εκτός από τον Θεόν ,ψυχές που προκαλούν την αταξία [ Νόμοι ].

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι Ι’ », { 896 d-e }.

Η ψυχή είναι αιτία των πάντων .Οι ψυχές δεν μπορεί να είναι λιγότερες από δύο ‘ και αυτή που μπορεί να κάνει το καλό [ η ευεργέτις ] και αυτή που μπορεί να εκτελεί τα αντίθετα [ η εναντία ] .[ σ.σ. χωρίς αυτό να σημαίνει ,ότι οι αντίθετες ψυχές είναι και ισοδύναμες ].

A.E.ΤAYLOR – » Πλάτων , ο άνθρωπος και το έργο του ». [ σελ.501-503 ]. »ΤΙΜΑΙΟΣ».

Αφού στον κόσμον, εκτός από την τάξη υπάρχει και η αταξία ,πρέπει να υπάρχουν, εκτός από τον Θεόν ,ψυχές που προκαλούν την αταξία.

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ ΗΛΙΟΥ’ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα » ,{ σελ.412 }.

Κ.Δ.ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Νόμοι » Πλάτωνος : Η ψυχή είναι πρεσβυτάτη [ η πρεσβύτης = η γραία / γριά ] των πάντων ,αρχή κινήσεων, πρώτον στην γένεση και στην ρώμη…Κάθε φορά ,που η ψυχή παίρνει θείες οδηγίες ,αποκτά θεϊκή υπόσταση , διαπαιδαγωγεί και κατευθύνει τα πάντα στον ορθόν δρόμον και την ευδαιμονία. Αν όμως στραφεί στην ανοησία [ άνοια ] ,κάνει εντελώς αντίθετα πράγματα.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι Ι’ », { 897 c , 898 c }.

O Πλάτων δεν πιστεύει σε δυαρχία Θεών [ Αγαθού και Κακού ή Θεού και Διαβόλου ] ,αλλά στην Αρίστη Ψυχή του σύμπαντος ,που είναι φρόνιμος και πλήρους αρετή . Αρίστη ψυχή είναι εκείνη ,που φροντίζει ολόκληρο τον κόσμο και τον οδηγεί στην σωστή πορεία. Θα ήταν ασεβές [ ανόσιον ] να υποστηρίξουμε ,ότι η κίνηση [ του ουρανού ] προέρχεται από μία ή περισσότερες ψυχές ,που ΔΕΝ διαθέτουν τέλεια αρετή.

ΠΛΑΤΩΝ – » Θεαίτητος », { 176 a }.

Δεν είναι δυνατόν να εξαφανιστούν τα κακά – διότι αναγκαστικά υπάρχει πάντοτε κάτι αντίθετον στο αγαθόν .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί Ίσιδος και Οσίριδος », [ 55 ].

Ο Λόγος εναρμόνισε το Σύμπαν και από μέρη ασύμφωνα το ποίησε να συμφωνεί ,ενώ δεν κατέστρεψε, αλλά μόνο ακρωτηρίασε την φθαρτική του δύναμη .

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Νεμεόνικοι », [ στ’ ].

Ένα είναι το γένος των ανθρώπων και των θεών Από την ίδια μητέρα και οι δύο πήραμε ζωή ‘ όμως η όλη δύναμη μάς διαχώρισε.

ΕΛΛΑΣ = ΗΕΛΛΑΣ = [ Χ ] ΕΛΛΑΣ = HELLAS .

HΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Χά’ι’ος , [ X] Άγιος { χ= η δασεία }, Χάσιος , Χάος . { Η λέξη πουθενά δεν βρίσκεται στον Όμηρον ή στον Ησίοδον και ήταν σπάνια στους Αττικούς ‘ ούτε βρίσκεται κάπου στους Τραγικούς , οι οποίοι μεταχειρίζονταν αντί αυτής , το αγνός [ Λεξ. Lid.& Scott ] }.

Α .Σ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Επιγραφική », { σελ. 161 }.

Χαρακτηριστικά του Κορινθιακού αλφαβήτου . Το Ε ως [ Χ } ,επιγραφή Σικυώνος και ως { m } επιγραφή Αιγίνης.

Α .Σ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Επιγραφική », { σελ.116,129 }.

Το Ε ως [ Χ } ,επιγραφή Σικυώνος και το Ε ως { m }, επιγραφή Αιγίνης.

Νομίσματα : a }. ΣΥΡΑΚΟΣΙΩΝ { τού Αγαθοκλή, πάππου τού Αρχαγάθου ,επιγραφή } . b }. ΚΡΟΤΩΝΟΣ με τον χαρακτηριστικό Δελφικόν τρίποδα { πηγή Βικιπαίδεια } ..Στην κορυφή εντός κύκλου φέρει το γράμμα [ Χ ].

ΤΟ ΑΡΡΗΤΟΝ.

ΔΑΜΑΣΚΙΟΥ – » Απορίαι και λύσεις περί των Πρώτων Αρχών », { 7.10, 5.10 }.

To Άρρητον βρίσκεται υπεράνω του Ενός ‘ άρα είναι απερίγραπτον , αόρατον ,άγνωστον ακόμη και από την θεϊκή γνώση.

» το παν και τα πάντα τοις τρισίν ώρισται »- ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – »Περί ουρανού ».

ΑΡΡΗΤΟΝ ΚΑΙ ΑΣΥΜΜΕΤΡΟΝ.

ΝΕΩΤ.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ »ΗΛΙΟΥ» .

Υπολογισμός της διαγωνίου τετραγώνου του οποίου η πλευρά είναι ένα [ α =1 ]. Σύμφωνα με το πυθαγόρειο θεώρημα το τετράγωνον της υποτεινούσης ισούται με το άθροισμα των τετραγώνων των δύο άλλων πλευρών.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ [ √2 ].

Ποίος αριθμός είναι η [√2 ] ,που είναι το μήκος της υποτεινούσης του ορθογωνίου τριγώνου ,όταν κάθε μία από τις κάθετες πλευρές του ισούται με την μονάδα [ 1 ];

ΝΕΩΤ.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ »ΗΛΙΟΥ» – ‘ ‘ Το Αρχαίον Ελληνικόν πνεύμα ». Μαθηματικά », { σελ.539 }.

ΕΥΚΛΕΙΔΟΥ – »Στοιχεία » { scholia in elementorum ,Librum Χ .1 }, σελ.417.

Η θεωρία των ΑΛΟΓΩΝ [ ΑΣΥΜΜΕΤΡΩΝ ] μεγεθών.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { Α’.983 a }.

Όλοι αρχίζουν, από το θαυμάζειν ,όπως συμβαίνει με τα αυτόματα των θαυματοποιών ή με τις τροπές του ηλίου ή με την ασυμμετρίαν της διαγωνίου του τετραγώνου .

ΝΕΩΤ.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ »ΗΛΙΟΥ» – ‘ ‘ Το Αρχαίον Ελληνικόν πνεύμα ». Μαθηματικά », { σελ.539 }.

ΔΙΑΜ. ΚΟΥΤΟΥΛΑ – » Η αρχαία ελληνική θρησκεία και τα μαθηματικά », { σελ.32-33 ].

ΝΑΡΘΗΞ.

Όταν ο Προμηθέας έκλεψε το » ιερόν πυρ » από τους Θεούς του Ολύμπου, το μετέφερε στους ανθρώπους μέσα σε κούφιο καλάμι από νάρθηκα { [ Κυπρ. αναθρήκα ,Λατ. ferula, γιγαντιαίος μάραθος ] ψηλό , καλαμώδες φυτό, με κοίλο, νευρώδες και ανθεκτικό στέλεχος }. Ήταν ιερόν φυτόν του Διονύσου και τα στελέχη του χρησίμευαν ως ράβδοι ( θύρσοι ) των Βακχευόντων [ πανηγυριστών του Διονύσου ] κατά τις οργιαστικές τελετές..

Σχηματισμός [ Χ ] από θύρσους.

[ Αρ. ] Νόμισμα από την Ποσειδωνία Χαλκιδικής με δύο θύρσους από νάρθηκα χιαστί .Από τους θύρσους εξέρχεται το » ουράνιον πυρ » ,σύμβολον του Θείου Πνεύματος.. [ Δεξ. ] Δύο δάδες [ θύρσοι ] από νάρθηκα με φυτικόν, ωοειδή σχηματισμό στην κορυφή [ σύμβολον του Ορφικού Ωού ] και ανάμεσά τους τρία κωδία { σύμβολον της ανωτέρας ενορατικής καταστάσεως } από το φυτό Mήκων η υπνοφόρος. [ Papaver somniferum ή Μήκων η υπνοφόρος : κοινώς παπαρούνα ,απ’ όπου παράγεται ο οπός του οπίου }.

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς », [ Ε’. XIV ], { σελ.130-31 }.

Περί φύσεως , Σίλλων.

ΚΕΝ ΓΚΑΘΡΙ – » Τα κείμενα των Πυθαγορείων »,{ σελ. 231-32 }.ΣΕΞΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ [ επιλ. εντολές 3,26 }.

Μην ψάχνεις για το όνομα του Θεού , διότι δεν θα το βρεις … Ο Θεός δεν είναι δημιουργός κανενός κακού.

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », [ Π’. Περί Θεών και της περί τον ουρανόν και κόσμον φυσιολογίας ].

9. Ερμού εκ του προς Τατ. Είναι δύσκολο να εννοήσει κάποιος τον θεόν και αδύνατον να τον εκφράσει. Διότι αυτό ,που δεν είναι δυνατόν να εκφραστεί , αυτό είναι ο Θεός.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Ύμνοι » , [ αποσπάσματα ].

Ύμνος εις Θεόν [ Ελληνική Πατρολογία ,Γρηγορίου Ναζιανζηνού ,ποίημα 29ον ,τομ.37 ,σελ. 507-508 ,εκδ. Migne ].

Ο ύμνος ομοιάζει περισσότερον προς τα δόγματα της χριστιανικής θεολογίας περί του Θείου [ ύψιστος Θεός ασύλληπτος ] παρά προς την νεοπλατωνική φιλοσοφία . << Και το τέλος είσαι των πάντων , και Ένας ,και τα Πάντα [ και ουδείς ] , χωρίς να είσαι ούτε το Έν ούτε τα Πάντα >>.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι φιλοσόφων » , { Ζ’ }. ΖΗΝΩΝ ο ΚΙΤΙΕΥΣ .

Κατά την Στωική φιλοσοφία , Θεός είναι ον αθάνατον ,λογικόν , τέλειον ή νοητικόν εν ευδαιμονία ευρισκόμενον , ανεπίδεκτον παντός κακού, προνοητικόν και για τον κόσμον και για κάθε τι στον κόσμον. Δεν είναι όμως ανθρωπό-μορφον.





20. O MΥΣ.

ΗΡΟΔΟΤΟΥ – » Ιστορίαι », [ Η’ .135-136 ].

Κι οι Θηβαίοι, που τον συνόδευαν , έμειναν με το στόμα ανοιχτό ακούοντας, αντί ελληνικά, βαρβαρική γλώσσα και δεν ήξεραν ,τί να κάνουν μ᾽ αυτό που συνέβαινε ‘ αλλά ο Μυς από τον Εύρωμον άρπαξε από τα χέρια τους το πινάκιο, που κρατούσαν και πήρε να γράφει τα όσα έλεγε ο ιερέας του μαντείου ‘ και λένε, ότι τους είπε ,πως ο χρησμός ήταν στη γλώσσα των Καρών.

21.ΟΙ ΦΑΛΙΣΚΟΙ .

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ » , [ 54 ].

Το όνομα του Θεού ΙΑ ή ΕΙ ή ΙΕ δεν ήταν γνωστό μόνο στην ειδωλολατρεία [ σ.σ. εννοεί τους Εθνικούς , δηλαδή ,τους Έλληνες ] ,αλλά απαραιτήτως μυούνταν σε αυτό και στα μυστήρια , ως το όνομα του υπερτάτου αληθινού Θεού .Ασαφής γνώση αυτού διασώθηκε κατά παράδοση από τους Πατριάρχες μετά τον κατακλυσμό σε όλα τα έθνη , και σε αυτόν τον Θεό μου φαίνεται ότι ήταν ανέκαθεν αφιερωμένος ο ναός στους Δελφούς, μάλιστα από αυτούς ,τους γύρω από τον Φαλέκ ΠΑΓ υιόν του Έβερ , τρισέγγονου του Νώε , διακόσια χρόνια πάνω κάτω πριν από την κλήση του Πατριάρχη Αβραάμ { σ.σ. σύγχυση ιστορίας με μυθολογικά στοιχεία της Ιουδαϊκής θεολογίας }.Εάν πιθανολογείται η πρό-τασή μας εξ υποθέσεως , ότι οι ΠΕΛΑΣΓΟΙ ή όπως διέσωσαν το όνομα στην Τυρρηνία ΦΑΛΙΣΚΟΙ ,ο οποίοι ήταν αρχαιότατοι κάτοικοι επήλυδες της Ελλάδας και της Αρκαδίας ,εικάζουν μεν ότι είναι απόγονοι του Φαλέκ , λάτρευαν δε » θεόν, ου ουδ’ είδωλον είχον ,ουδέ την κλήσιν εγίγνωσκον »- Ηρόδοτος.

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο -Ελληνικόν ».

Falerinus / Falernus .. Falisca -a-um [ Falerii ].

ΣΤΕΦ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Εθνικών ».

Φαλέριοι.

ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ – » Γεωγραφικά », { Ε’,9 }.Τυρρηνία.

Mερικοί δε λένε ,ότι οι Φαλέριοι δεν είναι Τυρρηνοί , αλλά ,ότι είναι από τους Φαλίσκους ,οι οποίοι είναι η ίδια φυλή με αυτούς.

ΔΗΜ. Ε.ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ – » Λεξικό των Λαών του Αρχαίου κόσμου ».

Φαλίσκοι .

ΑΛΕΞ. ΡΙΖΟΥ του ΡΑΓΚΑΒΗ – » Πολιτικαί Αρχαιότητες », { σελ. 15-16 , 20, 22 ,25 }.

Καταγωγή και φυλετική διαίρεσις των Ελλήνων .

Άλλοι είπαν για τους Έλληνες ,ότι είναι επήλυδες [ ! ] και μάλιστα καταγόμενοι από την Φοινίκη και την Ιουδαία εξ αιτίας κάποιων ομοιοτήτων ,που παρατήρησαν ανάμεσα στα ελληνικά ονόματα και στα ονόματα των Γραφών ,ταυτίζοντας έτσι τον Πελασγόν με τον Φαλέγ , τον Ίναχον με τον Ενώχ κ.α. Οι Αρκάδες όμως πιστεύουν ,ότι είναι αυτόχθονες Πελασγοί , προσέληνοι ,οι οποίοι ουδέποτε υπέκυψαν σε ζυγό άλλης φυλής .

ΑΛΕΞ. ΡΙΖΟΥ του ΡΑΓΚΑΒΗ – » Πολιτικαί Αρχαιότητες », { σελ. 15-16 , 20, 22 ,25 }.

Καταγωγή και φυλετική διαίρεσις των Ελλήνων { σ. σ η απόδοση σε μονοτονικό δεν περιλαμβάνεται στην έκδοση }.

22. ΚΕΚΡΩΨ.

Ερυθρόμορφος Κύλιξ ,5ου αι. π.Χ. , Αρχαιολογικό Μουσείο Βερολίνου .{ King Cecrops of Athens, Athenian red-figure kylix C5th B.C., Antikensammlung Berlin. Ο πρώτος βασιλιάς των Αθηνών [ ακολουθεί ο Εριχθόνιος ] ,ο οποίος είναι αυτόχθων , «συμφυές έχοντα σώμα ανδρός και δράκοντος’‘ .ΚΔ. διακρίνεται ο ΙΣΟΣΚΕΛΗΣ σταυρός , πανάρχαιον ελληνικό σύμβολο.

ΕΛΛΗΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ : ΚΩΝ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ -‘ »ΠΕΛΑΣΓΟΙ, οι Προπάτορες των Ελλήνων».

Ο Ηρόδοτος αναφέρει ,ότι η Ελλάδα παλαιά εκαλείτο Πελασγία ,από τον γενάρχη Αρκάδα Πελασγό.

NEΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ» , [ Α’ , σελ. 18 ].

Η εμφάνιση και η επέκταση των Προσελήνων – Πελασγών – Aρκάδων .

Π. Ι. / Γ. Π. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρκαδία , η Μυστική Βίβλος της Γενέσεως των Ελλήνων », { σελ. 189 }.

ΔΗΜ.ΘΕΟΧΑΡΗ – » Νεολιθικός πολιτισμός » , { 160-61 }.

Tα πραγματικά περιστατικά δεν ευνοούν τις »θεωρίες» που εξηγούν , τάχα, τις παραλλαγές των εξελικτικών φάσεων με την βοήθεια υποθετικών εισβολών και μεταναστεύσεων .O βασικός πληθυσμός δεν φαίνεται να άλλαξε στην Ελλάδα ουσιαστικά από την Τελική Παλαιολιθική εποχή.

NIC. POUSSIN – » Et in Arcadia ego » { The Arcadian shepherds } I , [ 1627-28 ].



23.Η πραγματεία του Πλουτάρχου περί του εν Δελφοίς Ε ήταν ένα προχριστιανικόν κείμενον ;

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ – » Πρακτικά », [ 1982 ].

Ο Πλούταρχος γνώριζε ,έστω και στοιχειωδώς, τον Χριστιανισμό ; Δέχθηκε επιρροές από τον Παύλο ; Και ,εάν συνέβη αυτό, γιατί δεν εκδηλώθηκε ; Δεν ήθελε να εκδηλωθεί ,για να δώσει την εντύπωση ,ότι είχε αγνοήσει τον Χριστιανισμό, ενώ ταυτόχρονα από αυτήν την προσέγγιση δέχτηκε επιρροές στις θρησκευτικές του δοξασίες ,μέχρι του σημείου ,ώστε οι Πατέρες της Εκκλησίας να επικαλούνται αυτήν την πραγματεία του , να παραπέμπουν σε αυτήν , να λέγουν ότι αυτή αποτελεί τον καλλίτερο σχολιασμό στο << Εγώ ειμί ο Ων >> της Αγίας Γραφής , και τέλος να αποκαλούν τον Πλούταρχο » Χριστιανόν εν κρυπτώ » ;

ΜΙΧ. ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Το γράμμα Ε ,ως έμβλημα του Μαντείου των Δελφών ».

Τί σήμαινε άραγε το γράμμα Ε ,που είχε χαραχθεί ως έμβλημα ,πάνω από την είσοδο του Μαντείου των Δελφών ; Ο διάλογος από παιχνίδι περνά μέσα από θησαυρούς γνώσεων , όχι συστηματικών ,αλλά εγκυκλοπαιδικών και εκλεκτικών ,χωρίς αξιώσεις να εμβαθύνει σε ένα φιλοσοφικό σύστημα .Ο επίλογος δίνει το ειδικό βάρος του σε ολόκληρο το κείμενο. Το γράμμα Ε στην είσοδο του Μαντείου ,που είχε εισαχθεί -κατά μία άποψη -από την Κρήτη, αποτελούσε ένα αίνιγμα .Σίγουρα δεν είχε τεθεί εκεί τυχαίως ή διά κλήρου, αλλά με κάποια σημασία.

F.C.BABBITT – » Πλουτάρχου ‘ Ηθικά ‘ », [ Περί του Ε στους Δελφούς . Εισαγωγή ,σελ.196 }.

Ο N.Bates προσπαθεί να αποδείξει ότι το Ε είχε την προέλευσή του από τον μινωικό χαρακτήρα Ε που σχετίζεται με το GE. Η J.E.Harisson πιστεύει ότι το Ε ήταν << αρχικά τρεις πέτρες βαιτυλίου ή στύλοι τοποθετημένοι σε βάση και αντιπροσώπευαν τις τρεις Χάρτες. Ο Fries εξηγεί το γεγονός ,ότι ,επειδή στις Σουμεριακές επιγραφές Ε σημαίνει σπίτι ή ναό, μπορεί να συνδέεται με Βαβυλωνιακό τελετουργικό. Δύο νομίσματα ,που αναπαράγονται από τους Imhoof-Blumer και P. Gardner, δείχνουν το Ε αιωρούμενο μεταξύ των μεσαίων κιόνων του ναού .

Ο Μιχ. Στασινόπουλος μελετώντας το αινιγματώδες Ε , μέσα από την πραγματεία του Πλουτάρχου ,καταλήγει στις κάτωθι [ 13 ] πιθανές εξηγήσεις :

Ο Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Ι. Θεοδωρακόπουλος κάνει τις εξής παρατηρήσεις :

1}. Το κείμενο διαπνέεται από την ιδέα του Ενός Θεού., που είναι καθολικώτερον απόκτημα της Ελληνικής Φιλοσοφίας . Την εποχή αυτή ο Μονοθεϊσμός είναι διαδεδομένος εντός της φιλοσοφίας .Αλλά είναι ο Ένας Θεός των Στωικών ,οι οποίοι πιστεύουν ,ότι η ουσία του Θεού είναι άλλη : το αιώνιον πυρ , ο Ζεύς και όσα άλλα σύμβολα σημαίνουν τον Ένα Θεό .

2}. Το γεγονός ,ότι μέσα στο έργο αυτό απουσιάζει εκείνο που χαρακτηρίζει τα κείμενα του Χριστιανισμού : η αγάπη .Από τα κείμενο απουσιάζει εξ ολοκλήρου το κλίμα της χριστιανικής αγάπης. Αυτό μας απομακρύνει από την ιδέα ,ότι είχε ασπαστεί ενδομύχως τον Χριστιανισμό.. Πρόκειται για έναν κόσμο διαφορετικό από τον Χριστιανισμό. Την εποχή αυτή η αρχαία θρησκεία είναι πολύ ζωντανή ,ενώ οι χριστιανικές κοινότητες πολύ μικρές και με μικρή επιρροή.

Ο Ακαδημαϊκός Κ. Μπόνης θεωρεί ,ότι το έργον αυτό του Πλουτάρχου δεν ανήκει στον ίδιον ,αλλά σε κάποιον μεταγενέστερον. Επίσης , ο φερόμενος ως διδάσκαλος του Πλουτάρχου Αμμώνιος είναι ο Αλεξανδρινός , ο επο-νομαζόμενος Σακκάς [ επειδή ήταν σακκοφόρος λόγω πενίας ] , που ήταν και διδάσκαλος του Ωριγένη .Αυτός είναι και ο πατέρας του Νέου Πλατωνισμού. .Το γράμμα Ε ,που βρισκόταν στην μετόπη του Ναού του Πυθίου Απόλλωνος ήταν μάλλον »ΕΙ’‘, που σημαίνει ‘‘ΓΙΑΧΒΕ »= ΘΕΟΣ, από ελληνική μεταγραφή της αντιστρόφου αναγνώσεως των εβραϊκών γραμμάτων ΗΕ.

O Διόνυσος πάνω σε πλοίο μεταφέρει την άμπελον. Γύρω από το πλοίο κολυμπούν δελφίνια .Είναι γνωστόν ,ότι ο Διόνυσος μεταμόρφωσε πειρατές σε δελφίνια. Εσωτερικόν κύλικος του [ διασήμου αγγειογράφου ] ΕΞΗΚΙΑ { 6ος αι. π.Χ. }. Αρχαιολογικό Μουσείο Μονάχου.

Γ’. ΜΕΡΟΣ.

1.O ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΔΕΛΦΙΚOY ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ 2.Ο ΟΛΜΟΣ 3.THE OLD OMPHALOS 4.Ο ΔΕΛΦΙΚΟΣ ΤΡΙΠΟΥΣ 5.ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟΝ ΤΩΝ ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ

1. O ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΔΕΛΦΙΚOY ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ.

O ναός και το μαντείο του Απόλλωνος ,Πελασγικού Θεού του Φωτός , στους Δελφούς { χθόνια λατρεία με υπόγειο μαντείο } με τους πώρινους δωρικούς κίονές του { 4ος αι. π.Χ. }.

ΜΑΝ. ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ – » Δελφοί », { σελ.33-34 }.

Τρείς ήσαν οι μυθικοί ναοί : ο πρώτος ,που ήταν από δάφνη ,ο δεύτερος , που ήταν από κερί και φτερά και ο τρίτος ,που ήταν από χαλκό.

Κ. ΚΕΡΕΝΥΙ – » Η Μυθολογία των Ελλήνων », { σελ. 135-6 }.

Για το πώς έφτιαξε [ ο Απόλλων ] τον φημισμένο ναόν του και ποίον σχήμα του έδωσε μας διασώθηκαν μερικές ιστορίες .Οι μέλισσες έπρεπε να του έχτισαν έναν ναόν από κερί και φτερά { Πτέρινος } . Αυτόν τον ναόν αργότερα ο Απόλλων τον έστειλε στην χώρα των Υπερβορείων . Από κει γύριζε κάθε χρόνο με ένα άρμα που το τραβούσαν κύκνοι ή και γύπες.

ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ – » Γεωγραφικών », [ Θ’ .9].

Τον ναόν του Απόλλωνος έχτισαν ο Τροφώνιος και ο Αγαμήδης.

Η.LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΝΙΚ.Β. ΛΙΤΣΑ – » Η Ιερή Γραφή των Ελλήνων », { σελ.332 }.

Ιερά τράπεζα προσφορών ,από μαύρο στεατίτη λίθο ,η οποία βρέθηκε στο Δικταίον Άντρον .Παρατηρούμε ,ότι η τράπεζα στηρίζεται σε κωδωνόσχημον λίθον.

Η ΄Έμεσα ήταν περίφημη για τον τόπο λατρείας τού Ελ-Γεβάλ, τον ναόν τού Ηλίου . Η θεότητα λατρευόταν με τη μορφή κωνικού, μέλανος λίθου. B ‘ ΠΛΕΥΡΆ » Εξακιόνιος ναός ,που έχει τον κωνικό λίθον Ελ-Γαβάλ {= Γάβαλος = Ήλιος } με ανάγλυφον αετό στη επιφάνειά του, δύο ομπρέλες από πάνω του, αέτωμα με ημισέληνο, επιγραφή ΕΜΙC[ΗΝ]ΩΝ ΚΟΛΩΝ[ΙΑ], έτος ΕΞΦ’ = 253/254 μ.Χ.{ πηγή : Βικιπαίδεια ,Δυναστεία της Έμεσας }.

ΕLIZA G. WILKINS – » The Delphic Maxims in literature », { p. 6 ,7 }.

Το Ε αρχικά δεν ήταν καθόλου γράμμα, αλλά ένας συμβολικός χαρακτήρας κάποιου είδους, που άρχισε να θεωρείται ως γράμμα του αλφαβήτου, όταν η αρχική σημασία του είχε πλέον χαθεί .

4. Ο ΔΕΛΦΙΚΟΣ ΤΡΙΠΟΥΣ.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », [ Β’ ]. Περί των Ολυμπίων Θεών { σελ.252-53 }.

Ο δε άλλος, ο μεγαλύτερος ,έχει ομοίως ομαλή επιφάνεια και τον θρυλούμενον όλμον επί αυτής , ως κάθισμα , επί του οποίου αφού καθόταν η Πυθία χρησμοδοτούσε .

ΑΡΧ. ΜΟΥΣΕΙΟΝ ΟΛΥΜΠΙΑΣ : H έρις του Ηρακλή με τον Απόλλωνα για τον δελφικό τρίποδα .Αυτή είναι η πρω’ι’μώτερη παράσταση της έριδος ανάμεσα σε Ηρακλή και Απόλλωνα και έχει φιλοτεχνηθεί στο πόδι ενός τρίποδος από χαλκουργό. { σ.σ. προσέξτε τον τρίποδα που μοιάζει με Ε .Αυτό το Ε σε σχήμα [ m } ήταν και σύμβολο των ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ }.

5.ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟΝ ΤΩΝ ΔΙΟΣΚΟΥΡΩΝ .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί φιλαδελφίας », { 1 }.

Τις αρχαίες απεικονίσεις [ αφιδρύματα ] των Διοσκούρων , οι Σπαρτιάτες » δόκανα » αποκαλούν .Συμβολίζουν δε την αδελφική αγάπη.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ »,{ σελ.100}.

Τούτο το όνομα [ Ε ] γραφόμενον από τοις Σπαρτιάτες εκ ξύλων νομίζω ότι είναι τα δόκανα των Διοσκούρων [αφιδρύματα ].

Μουσείον Ερμιτάζ , Ρωσία . Αγγείον του 5ου αι. π.Χ.

Ο Απόλλων [ το Απολλώνειον Πνεύμα ], [Α ] υποδέχεται και χαιρετά τον Διόνυσον [ το Διονυσιακόν Πνεύμα ], [ Δ ] ,που φθάνει στους Δελφούς με τους Σατύρους του [ ΚΔ ] .Μεταξύ των Θεών το ιερό δένδρο του Φοίνικος [ σύμβολο νίκης και επικρατήσεως , π.χ. τα βάγια την Κυριακή των Βα’ί’ων ] και ο Δελφικός ομφαλός [ σύμβολο του κέντρου του κόσμου ,δηλώνει την επικοινωνία των τριών κόσμων : νεκρών , θνητών και Θεών ή την συνύπαρξη Παρελθόντος -Παρόντος Μέλλοντος ή … ] με τον αγρηνόν.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ.

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ – » Η Πρωτοελληνική ,μήτηρ των γλωσσών του Αρχαίου κόσμου », [ σελ.67 }.

Οι Ιεροφάντες της Ελευσίνας ,οι υποφήτες [ προφήτες ] της Δωδώνης , οι ιερείς των Δελφών και όλων των Μαντείων και Ναών της Ελλάδος , ναι, είχαν ιδιαίτερη ιερή γλώσσα για τις προσευχές τους , αλλά η γλώσσα αυτή ήταν η προγονική μας γλώσσα , η προομηρική ,

ΝΙΚΗΦ. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ – » Ο χρόνος και το ποτάμι », { 1957 }.

Επιστροφή από τους Δελφούς.


Η θρησκεία αποτελεί αναμφίβολα κομμάτι του πολιτισμού . Συνεπώς , η θρησκεία δείχνει και το στάδιο της ανα-πτύξεως του πολιτισμού εκάστου έθνους και λαού .Αυτό ,βεβαίως ,εύκολα μπορεί να αναζητηθεί στα πολιτιστικά επιτεύγματα ,πνευματικά ή υλικά , που παρήγαγε ένας λαός δοξάζοντας τον Θεόν του . Στους Έλληνες ,η λατρεία του Θεού Διονύσου [ υιού του Διός ] συν τοις άλλοις έδωσε το θέατρο ,το εξωτερικόν μέρος της Διονυσιακής λατρείας { το εσωτερικόν ,τελεστικόν ,μυστηριακόν μέρος χάθηκε ,διότι δεν υπάρχουν πια οι Ιεροφάντες * -μύστες των Ελευσινίων μυστηρίων } , το οποίον κληροδότησαν στην ανθρωπότητα .Επίσης τους λαούς αυτούς ,όσοι λατρεύουν τον Θεό Διόνυσον, παρόλες τις διαφορές ,τους συνδέει μία ιδιαίτερη »γραμμή αίματος » . Καθότι, όσοι »μεταλαμβάνουν αίμα του Θεού ‘‘, οίνον» { ίσως, κατάλοιπον ωμοφαγίας κάποιας πανάρχαιας τοτεμικής και θιασικής μεταλήψεως : << αγρεύων αίμα τραγοκτόνον , ωμοφάγον χάριν >> ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ -‘Βάκχαι», στ.137-38 }, εκόντες άκοντες μετέχουν της λατρείας του.

ΑΓΙΟΣ ΒΑΚΧΟΣ.



[*]. EYKΛΕΙΔΟΥ – » Στοιχεία ΄΄,.{Α’. Πρότασις α’ }.

Να κατασκευαστεί ισόπλευρον τρίγωνον πάνω σε δοθείσα πεπερασμένη ευθεία.

{ ** }. ΣΤΕΦ.ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ », { σελ.49 }.

ΣΤΕΦ.ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Σύνοψις της περί του εν Δελφοίς ΕΙ » [ [pdf ] : medusa.libver.gr/jspui/handle/123456789/5997




Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα , αρχαία κείμενα και πραγματείες ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : » greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.

Ευσέβεια { Pietas }.

Η ευσέβεια [ π. ευσεβία ] είναι μία λέξη , η οποία αποφεύγεται ή μάλλον εκλείπει από το σύνηθες λεξιλόγιον του νεοέλληνα .Γενικώς οι σημαντικές λέξεις με το πρόθεμα [ ευ ] σπανίζουν ,εκτός βεβαίως από το σήμα κατατεθέν του νεοελληνικού βίου : την ευήθεια ,την ευκολία , την αρχή της ελάσσονος προσπάθειας ,τον κομφορμισμό. Η ευσέβεια δεν είναι απλώς το σέβας : σεβασμός, δέος ,αιδώς, ένα συναίσθημα φόβου μαζί με σεβασμό ή κάποια συστολή [ που σφίγγει την καρδιά κάποιου και τον εμποδίζει από το να πράξει κάτι αισχρὸν ]. Είναι ο σεβασμός μετά του τροπικού επιρρήματος ευ {= καλώς , ΛΑΤ. bene }. Η δυσσέβεια [ δυσ = κακώς ] είναι το αντίθετον της ευσεβείας : σεβασμός προς το Θείον, θεοσέβεια , ευλάβεια, { Λατ. pietas : σεβασμός προς τους γονείς , φήμη λόγω ευσεβείας ] .Σήμερα, ίσως ,σπανίζει η ευσέβεια ,διότι ο άνθρωπος διεκδίκησε και πήρε την θέση του Θείου με ό,τι αυτό συνεπάγεται . Η αιώνια τραγωδία του αλαζόνα θνητού ,που σκέφτεται και πράττει σαν να είναι αθάνατος Θεός θέλοντας να ορίσει ,όχι μόνον την ιδικήν του τύχη, αλλά και των άλλων ανθρώπων. Αναπόφευκτα όμως επέρχεται η Άτη στον νουν του εκάστοτε υβριστή και ολοκληρώνεται η τιμωρία του στο σκότος από τον ιερόν πέλεκυν της Νεμέσεως [ ένα από τα πιο φοβερά παιδιά της Νύκτας ]. Αυτοί οι άφρονες υπεράνθρωποι [supermen ] ,που δεν αντιλαμβάνονται ,ότι είναι θνητοί , oμοιάζουν με αυτούς ,που { σύμφωνα με τον Εμπεδοκλή } έχουν απωλέσει το κριτήριον της αληθείας , τον ορθόν λόγον , ο οποίος είναι ξυνός [ = κοινός ] ,δηλαδή και θεϊκός και ανθρώπινος .

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Προς Λογικούς », { Α’. 123-24 }. ΕΜΠΕΔΟΚΛΕΟΥΣ -» Περί φύσεως ».

Κριτήριον αληθείας δεν είναι οι αισθήσεις ,αλλά ο ορθός λόγος, ο οποίος είναι και θεϊκός [ ανέκφραστος ] και ανθρώπινος [ εκφραστός ].

ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ { BUONAROTTI } – » H Γέννηση του Αδάμ », { 1510 }.

XΡ . ΡΩΜΑ – » Λεξικό αναπτυγμένων εννοιών ».

O σεβασμός εκδηλώνεται ως εκτίμηση [ για πρόσωπο ] και ως υπακοή [ για θεσμούς ,π.χ. νόμοι }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική , ετυμολογική και εννοιολογική ανάλυση.

Eυσέβεια [ η ] : ευ + σέβας { < σέβω } . Ουσιαστικό θηλυκού γένους.

Α’ ΕΥ.

Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα F ».

ρ. * { ΕF– } . Ευ = καλώς.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εύς = καλός, γενναίος ,ευγενής. Ευ =καλώς .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

ΕΥ – [ ΔΥΣ- ] .

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

ΕΥ και ΚΑΛΩΣ.

Διαφέρει το ΕΥ από το ΚΑΛΩΣ . Το μεν ΕΥ = το ορθώς ,το δε ΚΑΛΩΣ = το χρήσιμον [ ~το χρησίμως ]. Μαζί δε » ευ και καλώς »= ορθώς και χρησίμως .

Β’ ΣΕΒΩ.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Σεβαστός ,ή,όν { < σεβάζομαι } : σεβαστός, σεβάσμιος ,άξιος σεβασμού. Augustus = τίτλος για τους Ρωμαίους Αυτοκράτορες , ελληνιστί Σεβαστός.

J. B. HOFMANN – » Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Σέβω [ κυρ. ] = οπισθοχωρώ ενώπιον τινός . Σέβομαι = αισθάνομαι φόβον ενώπιον του Θεού ,φοβούμαι ,αιδούμαι , [ε]ντρέπομαι , λατρεύω , τιμώ , ευλαβούμαι . Σεπτός =,σεβαστός, ιερός .Θεοσέπτωρ = ο σεβόμενον τον Θεόν, θεοσεβής. Σέβας [ τα σέβη ] = θρησκευτικός φόβος ,μεγάλη τιμή , αγιότης , μεγαλοπρέπεια .Σεβάζομαι = αισθάνομαι σέβας ,φοβούμαι .Σεβαστός = σεβάσμιος , άξιος σεβασμού .Σεβίζω = λατρεύω ,τιμώ Ευσεβής = σρμνός [ < σεβνός ] ,σεβαστός ,σεβάσμιος. Σοβέω = εκφοβίζω και αποδιώχνω κάτι ,αποσοβώ.

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ [ ΣΟΦΙΣΤΟΥ ] – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Στα Ομηρικά έπη δεν ανευρίσκονται οι λέξεις ευσέβεια και ευσεβής. Μόνον το σέβας [= 1. ευσέβεια, αιδώς ,εντροπή προς Θεούς και ανθρώπους 2. θαύμα ,θαυμασμός ,έκπληξις, θάμβος ] και το σέβομαι [= συστέλλομαι ,φοβούμαι ,εντρέπομαι τινά εξ αιτίας σεβασμού ]. Σέβας = θαύμα , κατάπληξη .Από αυτό ,το να σέβεται κάποιος κάποιον εξ αιτίας θαυμασμού ,λέγεται το σέβεσθαι [ σεβασμός ] εντρέπεσθαι [ ντροπή ].

ΠΑΠΥΡΟΥ – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Σέβας : [ ΝΑ ] σεβασμός , βαθιά υπόληψη [ α] σέβας προς τους γονείς β] σέβας προς τους θεούς . 2. θαυμασμός ,έκπληξη ,συστολή

Γ’. ΕΥΣΕΒΕΙΑ.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσεβέω-ώ = είμαι ευσεβής, ευσεβούμαι { ευ + σέβω } > ευσέβεια. Ευσέβημα = πράξη ευσεβής.

ΠΑΝ. ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν απάντων των ρημάτων εις τους Αττικούς πεζολόγους ».

Ευ-σεβέω-ώ = είμαι ευσεβής . A-σεβέω-ώ = φέρομαι ασεβώς ,αμαρτάνω περί τα Θεία.

H.LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ‘.

Ευσέβεια ή ευσεβία { Λατ. pietas } : θρησκευτική ευλάβεια προς ή περί τους Θεούς.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσέβεια { < ευσεβής ] : 1. σεβασμός προς τους θεούς , ευλάβεια θρησκευτική { Λατ. pietas } 2. φήμη ευσεβείας , η ιδιότητα του ευσεβούς.

ANΘ. ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσεβής { < σέβω }. Όποιος φοβάται , τιμά τον Θεόν φυλάσσει με ακρίβεια τις θείες εντολές , σέβεται τιμά τους ανωτέρους του , την πατρίδα του , τους νομίμους εξουσιαστές της πατρίδας του , τους γονείς του , τους συγγενείς του , τον πλησίον του , είναι ευγνώμων προς τους ευεργέτες του .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσέβεια, ευσεβία , ευσεβίη = 1. το να σέβεσαι και να τιμάς τον Θεόν , ο σεβασμός προς το Θείον 2. η εκδήλωση σεβασμού προς τους γονείς και προς κάθε τι ,που θεωρούμε ανώτερό μας .

IΔΡ. ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής ».

Ευσέβεια : ο σεβασμός προς το Θείον. ΑΝΤ. Ασέβεια.

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό λεξικό ».

Ευσεβής : πιστός σε ιερά καθήκοντα ή υπηρεσίες – δίκαιος , θεοσεβής .

ΔΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της Ελληνικής ».

17η Ρίζα *{ ΣΙ } 1 = αφήνω ,ρίπτω.

Σέβομαι / Σέβω = ευλαβούμαι .Σέβας = φόβος μετά σεβασμού . Σεβερός = ευσεβής, δίκαιος. Σεμνός = σεβάσμιος. Σεπτός = σεβαστός .Σεπτεύω = ευλαβούμαι .[Σ]Επτά = ο ιερός αριθμός επτά. Σεβάζομαι = σέβομαι.

Δ’. PIETAS.

ΑΚΑΔ. ΑΘΗΝΩΝ – » Λεξικόν της Προσωκρατικής Φιλοσοφίας ».

ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ : Ευσεβίη [ pious ] , ευσεβής [ piety ].

H. STEPHANUS – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

Ευσέβεια : pietas ,Probus [ = χρηστός , αγαθός ] Dei cultus [ λατρεία του Θεού ] , Religiositas [ = οσιότητα, θεοσέβεια, ευσέβεια , μερικές φορές και δεισιδαιμονία ].

EYΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Λατινικό – Ελληνικόν ».

pietas -atis { < pius } : α }. ευσέβεια [ περί τους Θεούς , στους γονείς , την πατρίδα ] 2 .Pieta-atis : θεά Ευσέβεια . Pius ,a,um , : α }. ευσεβής προς τους Θεούς ,προς τους γονείς , την πατρίδα .

EYΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Ελληνικό -Λατινικόν ».

Ευσέβεια : pietas-atis .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Aρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Pietas < pius < ήπιος.

ΉΠΙΟΣ.

TH. GAISFORD S.Τ.P – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Ήπιος σημαίνει κυρίως τον λογισμόν. Από το έπω [ =λέγω ] ,έπιος — [ ε-> η ] —> ήπιος .Δηλαδή αυτός που όλα με λογική τα κάνει ,και δεν έχει πάθη ‘ από μετάληψη δε και αυτός που είναι προσηνής με τα λόγια και πράος. Και ηπιώτατος αυτός που είναι στα λόγια πραότατος και ήσυχος. Ήπιος δε νωρίτερα ονομαζόταν και ο Ασκληπιός ή από των τρόπων [ μεθόδων της ιατρικής τέχνης ] ή από την τέχνη [ ιατρική ].Ονομάστηκε δε Ασκληπιός επειδή θεράπευσε τον βασιλιά των Επιδαυρίων Άσκλην.

H.LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ‘.

Ήπιος, α, ον : 1. [ προσ ] πράος , ήμερος ,μαλακός , όπως ο πατέρας προς τα τέκνα του ‘ επί πατρικού βασιλέως . 2. Άπιος ,α,ον : Πελοποννήσιος , από τον Άπιν , όνομα μυθικού βασιλιά του Άργους , υιού του Απόλλωνος , ιατρού και μάντη .

F. MAVRIDIS / Ε. LUCARELLI / G. BASILI – » Ιταλο-Ελληνικό λεξικό // Ελληνο- Ιταλικό ».

Pietà [ πιετά ] .

ISID. MASTROMICHALAKI – » Ελληνο-Γαλλικό & Γαλλο-Ελληνικό Λεξικό ».

Pietà [ πιετέ ] .

E. A. SOPHOCLES – » Greek Lexicon ».

Ευσέβημα = pious act. Ευσεβής ,ές = pious , as a title .

ΠΑΝ. ΤΣΑΜΠΟΥΝΗ – » Αγγλο-Ελληνικό λεξικό ».

Pieta , Piety.

ΕΚΔ. ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ [ συλλογικό ] – » Ελληνο-Αγγλικό λεξικό ».

Ευσέβεια : piety , godliness ,devoutness .Ευσεβής : pious , godly , devout.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία ». Ε’. ΙΤΑΛΙΩΤΙΣ ,{ σελ. 506 }.

ΛΒ’. Περί της Πιέτης.

P. P .RUBENS – »Charite Romain », [ 1612 ] . Ermitaz ,Αγ. Πετρούπολη ,{ wikipedia }.

ANNA C. KRAUSSE – » Ιστορία της Ζωγραφικής »., { σελ. 122 }.

Πιετά [ Pietà , Ιταλ. = ευσπλαχνία ,οίκτος , έλεος .

ΕΥΓ. ΝΤΕΛΑΚΡΟΥΑ – » Pietà », { 1850 }. Nasjonalmuseet ,Όσλο [ wikipedia ].

Β’. ΜΕΡΟΣ .


Η Ευσέβεια.

ΣΠ. ΜΑΓΓΙΝΑ – » Τα Ορφικά » .

Ο Ορφεύς μαθαίνει στον μαθητήν του Μουσαίον την αξιοσέβαστην τελετήν, την ανωτέρα [ προσ -]ευχή από όλες.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου ».

Ευσέβεια : η προσωποποίηση πρώτον και η θεοποίηση έπειτα του δέους προς το Θείον .

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία ». [ Ζ’ ] . Η ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ,{ σελ. 245 }.

ΛΑ’. Περί τινων άλλων ειδωλοποιημένων αρετών ,παθών και άλλων πραγμάτων . Η Ευσέβεια.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », [ Β’ ] . Περί των Ολυμπίων Θεών , { σελ.231 }. Περί του Απόλλωνος. Η προς τους γονείς ευσέβεια. Στον ναόν των Δελφών ,άνωθεν της Κασσωτίδος πηγής ήταν ένα οίκημα ,η Λέσχη , η οποία είχε ζωγραφιές του Πολυγνώτου . Η ζωγραφική περιείχε δύο σκηνές : την άλωση της Τροίας στα δεξιά και τον Άδη στα αριστερά …. Όπου κοντά στις όχθες του ποταμού Αχέροντα κάποιος πατέρας πνίγει το υιόν του , επειδή συμπεριφέρθηκε ασεβώς προς τους γονείς του { * } .

ΥΓΙΝΟΥ – » Μύθοι », [ 274 ] .

Οι εφευρέτες και οι εφευρέσεις τους.

Στην »Αρκαδία της Αρκαδίας », την Παρρασία με τους αρχαιοτάτους κατοίκους της [ τους ευσεβείς Πελασγούς ] , την γενέθλια γη του Διός με το Λύκαιον { lux – lucis = φως , εξ ου και Λουκάς , ο φωτεινός } όρος , στο πανάρχαιον αυτό λίκνον του πολιτισμού , που συν τοις άλλοις σημειώθηκαν σπουδαιότατες πολιτιστικές κατακτήσεις , εκεί αναφέρεται και η πρώτη απόδοση τιμών προς τους Θεούς διά θυσιών και εξαγνισμών.


ΑΝΤ. ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗ – » Λεξικό των –ΙΣΜΩΝ ».

Ευσεβισμός ή Πιετισμός {< γαλλ. pietisme < λατ. pietas = ευσέβεια , θεοσεβής φόβος ,δικαιοσύνη ,πραότητα, χάρη } .

ΑΚΑΔ. ΑΘΗΝΩΝ – » Χρηστικό λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας ».

Ευσεβισμός.

ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΛΑΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

Ευσεβείς πόθοι. Έκφραση μάλλον ειρωνική για χαρακτηρισμό επιθυμιών , βλέψεων ,επιδιώξεων και στόχων ,που δεν είναι δυνατόν – ως επί το πλείστον – να πραγματωθούν { Λατ. pia desideria }.


M.M. da CARAVAGGIO – » Pietas { Ο Επιτάφιος θρήνος } » , [ 1602-04 }.

Ιλουζιονιστική απόδοση του προοπτικού βάθους με βάση την γωνία της ταφόπλακας.


Τας θύρας κλείσατε τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.



Η ΕΥ-ΣΕΒΕΙΑ.

Η ευσέβεια είναι συναίσθημα . Συνεπώς ανήκει στο Θυμοειδές μέρος της ψυχής. Ως γνωστόν αρετές του Θυμοειδούς μέρους της ψυχής [ έδρα των συναισθημάτων ] είναι η πραότης , που κάνει τους ανθρώπους δύσκολα να παρασύρονται από την οργή [ αντίθετον η οργιλότης ] και η ανδρεία ,που κάνει τους ανθρώπους δύσκολα να πλήττονται από τον φόβον του θανάτου. [ αντίθετον η δειλία ].

Η ευσέβεια έχει βεβαίως ριζική σχέση με το σέβας , αλλά μόνον με το [ ευ ] σέβας. Δηλαδή με το ορθόν , δίκαιον , προσήκον σέβας . Αυτό ,το οποίο βρίσκεται στο μέσον [= αρετή ] μεταξύ δύο άκρων [ =κακίες ] . Ο Πλούταρχος ,το ένα άκρον που χαρακτηρίζεται από ακραία έλλειψη σεβασμού ονομάζει αθεΐα ,το δε άλλο , που χαρακτηρίζεται από ακραία υπερβολή σεβασμού ονομάζει δεισιδαιμονία .Με τούτον τον τρόπο θα διαλευκανθεί ποίος είναι ο ‘καλός ‘ σεβασμός [ το καλώς , το ευ- σέβεσθαι ,δηλαδή η εκδήλωση σεβασμού μετά φόβου απέναντι στο Θείον , όταν πρέπει , εκεί που πρέπει και με τον τρόπον που πρέπει } και ποίος είναι ο ‘ κακός ‘ σεβασμός [ το κακώς ,το δυσ-σέβεσθαι ] .

Το σέβας ουσιαστικώς έχει άρρηκτη σχέση με την διαχείριση του φόβου .Διότι εάν η δεισιδαιμονία χαρακτηρίζεται ως παντελής φόβος του ανθρώπου προς το Θείον , τότε η αθεΐα δυνατόν να χαρακτηρισθεί ως παντελής αφοβία του ανθρώπου προς το Θείον. Μεταξύ δε αυτών των δύο κακιών προτιμητέα είναι η αθεΐα , διότι η αφοβία έστω και σε ακραία μορφή είναι καλλίτερη από την δεισιδαιμονία ,τον υπερβολικό φόβο. Άλλωστε η ανδρεία οικοδομείται πάνω στην αφοβία του θανάτου και όχι το αντίθετον .

ΑΘΕ’Ί’Α – ΕΥΣΕΒΕΙΑ – ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ


ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί δεισιδαιμονίας » , [ εισαγωγή ].

O Πλούταρχος αναπτύσσει στην παρούσα πραγματεία του μία παράλληλη θεώρηση του αθέου και του δεισιδαίμονος. Ο πρώτος δεν πιστεύει στην ύπαρξη του Θεού , ο δεύτερος σχηματίζει διαστρε-βλωμένη εικόνα του Θεού ,που κυριαρχείται από νοσηρό φόβο,.. Ο θεοσεβής Πλούταρχος δεν διστάζει να θεωρήσει τον δεισιδαίμονα περισσότερον πλανημένον και επικίνδυνον απ’ ό,τι τον άθεον

Κεφ. [ 1 ].

Κεφ. [ 2 ].

Κεφ. [ 3 ].

Κεφ. [ 10 ].

Κεφ. [ 11 ]

Κεφ. [ 14 ].


ΠΟΛΥΔΕΥΚΟΥΣ – » Ονομαστικόν », [ Α’ .20-22 ].

Αυτός μεν που πιστεύει [ νομίζων ] στους Θεούς καλείται άνδρας ευσεβής, όσιος ,θεοσεβής…. Αυτός δε που τιμά υπερβολικά [ υπερτιμά ] τους Θεούς καλείται δεισιδαίμων και δεισίθεος … Αυτός δε που εναντιώνεται [ εναντίος ] στους Θεούς καλείται άθεος , ασεβής ,δυσσεβής ,βέβηλος…. Θεοστυγής [ < στύγα ]= ο μισούμενος από τους Θεούς..

Γ. ΛΑΘΥΡΗ – » Οι ‘ ΟΡΟΙ ‘ του Σπευσίππου ».

Ευσέβεια.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Ευθύφρων » , { 12 b , 13 b }.

Διάλογος μεταξύ του Σωκράτους και του μάντη – θεολόγου Ευθύφρονος με σκοπό την εξέταση και τον προσδιορισμό της φύσεως του ευσεβούς και οσίου ,δηλαδή της ευλαβείας του ανθρώπου ,όπως και των καθηκόντων του έναντι του Θείου. Αιδώς [ ντροπή ] και δέος [ φόβος ] . Ποία η σχέση τους ;

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Διαφέρει η αιδώς από την αισχύνη. Η αιδώς [ ντροπή ] λέγεται για μη τετελεσμένες πράξεις ,ενώ η αισχύνη για τετελεσμένες πράξεις. Αιδείται [ ντρέπεται λόγω σεβασμού ] π.χ. κάποιος το πατέρα του και δεν αμαρτάνει ,αισχύνεται δε αυτόν ,όταν έχει αμαρτήσει .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Συμπόσιον », { 188 b-d }.

Ερυξιμάχου λόγος. Ακόμη δε και οι πάσης φύσεως θυσίες και όσα υπάγονται στην τέχνη των μάντεων —αυτά δε είναι η αμοιβαία επικοινωνία θεών και ανθρώπων— δεν αναφέρονται σε κάτι άλλο, παρά στου Έρωτος την διατήρηση ή την θεραπεία .Διότι η ασέβεια στο σύνολό της [ κάθε είδους ] διαπράττεται συνήθως , αν στον σώφρονα Έρωτα κάποιος δεν υπακούει , μήτε τον λατρεύει ,μήτε τον τιμά σε κάθε πράξη του, αλλά αντιθέτως τιμά τον έτερον [ άλλον ], και σε ό,τι αφορά τους γονείς —ζωντανούς ή πεθαμένους— και σε ό,τι αφορά τους Θεούς . Ως προς αυτά λοιπόν έχει οριστεί η μαντική να ασκεί εποπτεία επί των ερώτων και να τους θεραπεύει . Είναι άρα και η μαντική αυτή που δημιουργεί φιλικές σχέσεις μεταξύ Θεών και ανθρώπων , χάρη στην γνώση των ερωτικών εκδηλώσεων του ανθρώπου, που αποβλέπουν στο θείον δίκαιον [ θέμιν ] και την παράβαση [ ασέβεια ] αυτού.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », [ Δ’ ], { 717 a -b }.

Το ύψιστον πρότυπον . Πώς πρέπει να ασκούνται τα λατρευτικά καθήκοντα των ευσεβών ,σύμφωνα με την υποχρέωση που έχουν προς τους Θεούς ; ‘ Οι άνθρωποι πρέπει να δείχνουν την ευσέβειά τους πρώτα προς τους Ολυμπίους και Πολιούχους Θεούς [ που προστατεύουν την πόλη ] και μετά στους Χθονίους Θεούς. ΄Ύστερα η ευλάβεια θα επιδεικνύεται προς τους Δαίμονες , τους Ήρωες και τους Πατρώους Θεούς .Ο σεβασμός προς το Θείον επιτάσσει ακόμα την απόδοση τιμών προς τους γονείς ,εφόσον βρίσκονται εν τη ζωή , και την μέριμνα ,με τον προσήκοντα τρόπο, για την ταφή τους .Κάνοντας αυτά , και διάγοντας έτσι » το πλείστον του βίου » ,καθένας από μας θα λάβει την ανταμοιβή του από τους Θεούς και από τα όντα που είναι ανώτερα από μάς και θα ζήσει με αγαθές ελπίδες το μεγαλύτερο μέρος του βίου του »{ 718 e }.

Σημειώση : Η παράθεση εδώ του τυπικού της λατρείας , που πρέπει να απονέμεται στις διάφορες Θεότητες ,είναι αρκετά ασαφής .Είναι προφανές όμως ,ότι βασίζεται στο Πυθαγόρειο » Δόγμα των Αντιθέσεων » κατά το οποίο ο περιττός [ αριθμός ] είναι ανώτερος [ άνωθεν ] από τον άρτιο [ αριθμό ] και το δεξιό είναι ανώτερον από το αριστερόν. Οι » τιμές » [ δηλαδή η λατρεία ] του »ανωτέρου » βαθμού [ τα δεξιά ,και τα περιττά και τα αντίφωνα ] πρέπει να απονέμονται στου Ολυμπίους Θεούς και στους προστάτες της πόλεως , του δε » κατωτέρου » βαθμού [ τα άρτια ,και τα δεύτερα και τα αριστερά ] στους Χθονίους Θεούς [ του Κάτω Κόσμου ].

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ – » Λυκούργος – Νουμάς », { 14 ].

Στους Επουράνιους Θεούς πρέπει να προσφέρουμε θυσίες περιττές [ σε μονό αριθμό ] ,ενώ στους Χθονίους Θεούς [ του Κάτω Κόσμου ] άρτιες [ σε ζυγό αριθμό ] . Ο Πυθαγόρας θεωρούσε τους περιττούς [ μονούς ] αριθμούς ως τελειότερους από τους αρτίους [ ζυγούς ] ,επειδή είναι αδιαίρετοι . Στην αρχαιότητα , ο περιττός αριθμός [ επειδή δεν διαιρείται ] συμβόλιζε την ομόνοια και ο άρτιος την διχόνοια.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Απομνημονεύματα » , [ Β’. II ,13 ].

Εάν κάποιος δεν σέβεται τους γονείς του, η πόλη του επιβάλλει τιμωρία και αποδοκιμάζοντάς τον δεν του επιτρέπει να να καταλάβει αξιώματα .Εάν δε κάποιος δεν στολίσει τους τάφους των γονέων του ,όταν πεθάνουν , και αυτό το εξετάζει η πόλη κατά τις Δοκιμασίες των Αρχόντων.

ΝΙΚ. ΠΑΠΠΑΔΟΥΚΑ – » Σόλωνος Αρχαίον Ελληνικόν Δίκαιον ».

Άρθρο [ 44 ] . ΙΣΑΙΟΥ – » Περί Κίρωνος Κλήρου », [ 32 ]. Περί κακώσεως .

Όποιος κτυπά τους γονείς του ή δεν τους διατρέφει ή δεν τους παρέχει κατοικία και τα αναγκαία για την επιβίωσή τους ,τιμωρείται με την ποινή της ατιμίας [ δηλ. στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων ]. {*} Γονείς εννοεί εδώ όλους τους ανιόντες [ παππούδες ,γιαγιάδες ] ,τους οποίους τα παιδιά οφείλουν να γηροκομούν καλώς .Διαφορετικά τους αποκήρυσσαν ως ατίμους και τους απέκλειαν απ’ όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και τα πανηγύρια. {**} Αλλά και από τον » Νόμον περί κακώσεως » αυτό είναι φανερό …Διότι ο νόμος επιβάλλει την διατροφή των γονέων . Ως γονείς θεωρούνται ο πατέρας , η μητέρα ,ο παππούς και η γιαγιά, εάν ακόμη ζουν .Διότι εκείνοι είναι η αρχή του γένους και τα δικά τους έχουν παραδοθεί στους απογόνους [ εκγόνους ] .Γι’ αυτόν τον λόγον επιβάλλεται να τους διατρέφει κάποιος , έστω κι αν κανένα [ περιουσιακό στοιχείο ] δεν άφησαν σε αυτούς.

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο », [ σελ. 455 ].

Οι Εννέα Άρχοντες [ εκτελεστική εξουσία ]. Oι υποψήφιοι Εννέα Άρχοντες , πριν αναλάβουν το αξίωμα [ με κλήρο ] υποβάλλονται σε διπλή δοκιμασία ελέγχου των προσόντων τους [ στη Βουλή και στην Ηλιαία ]. Ποία ήσαν αυτά τα προσόντα ,που έπρεπε να είχε ο υποψήφιος ,πριν λάβει μέρος στην κλήρωση , για ένα τόσο υψηλόν αξίωμα ;

Η ΑΣΕΒΕΙΑ.

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν » ΗΛΙΟΥ ».

»Ασεβείας γραφή ‘‘ : Δίωξη για ασέβεια ,προσβολή κατά των πατρώων Θεών της πόλεως ή παράλειψη του οφειλομένου σεβασμού προς αυτούς . Για ασέβεια διώχθηκαν σπουδαίοι άνδρες όπως ο Αναξαγόρας , η Ασπασία , ο Σωκράτης , ο Αριστοτέλης , ο Διογένης ο Απολλωνιάτης κ.α.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ – » Επιστολή προς Μενοικέα » , { 123-24 }.

Η ασέβεια. ….Εναργής [ πρόδηλος ] : η άμεση αντίληψη ενός αντικειμένου . ΠΡΟΛΉΨΕΙΣ = παραστάσεις αναγόμενες στην επαναλαμβανόμενη θέαση μιας εναργούς εικόνας, που στηρίζεται σε αντικειμενική βάση. Υπολήψεις.= λα’ι’κές δοξασίες ,εικασίες προσμίξεις του νου [ προσδοξαζόμενα ] ,όπου οι θεοί παρεμβαίνουν στις ανθρώπινες υποθέσεις .

ΛΟΥΚΡΗΤΙΟΥ – Περί φύσεως των πραγμάτων », { Δ ‘. στ. 1198 – 1203 }.

Ευσέβεια είναι το να μπορείς να αντικρίζεις τα πάντα με λογισμόν ατάραχον.

ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΜΑΓΝΗΤΟΣ – » Αποκριτικός ή Μονογενής », { IV , XXI }.

Aυτοί που αποδίδουν τον πρέποντα σεβασμό στους Θεούς πιστεύουν ,ότι ο Θεός ΔΕΝ βρίσκεται μέσα στο ξύλο ή στον λίθον ή στον χαλκόν ,από τον οποίον κατασκευάζεται το ομοίωμά τους...

ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί αγαλμάτων », { σελ. 17-18 }.

ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΜΑΓΝΗΤΟΣ – » Αποκριτικός ή Μονογενής », { IV , XXI } , [ απόδοσις ].

Τα ομοιώματα [ ξόανα ] και οι ναοί ιδρύθηκαν από τους προγόνους μας για την διαρκή υπενθύμιση της ύπαρξη των Θεών .

Ο ΛΟΓΟΣ.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικόν του Αρχαίου Κόσμου ». ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ { Ε’. θεολογία }.

Η ενέργεια του Θεού συνίσταται στη σκέψη.

ΑΓΓ. ΒΛΑΧΟΥ – » Τα Ευαγγέλια ». Κατά Ιωάννη { 1.1 – 1.3 }.

» Εν αρχή ην ο Λόγος...»

MICHELANGELO BUONAROTTI – » Η γέννηση του Αδάμ », { 1510 }.

Ο Θεός σαν να βγαίνει μέσα από το ήμισυ ενός … εγκεφάλου { κόκκινος χιτώνας ] και μεταδίδει [ δια της αφής ] την Πνοή της Δημιουργίας [ Θείος Λόγος ] ,με τον δείκτη της δεξιάς του χείρας στον δείκτη της αριστερής χείρας του πρωτοπλάστου και γήινου Αδάμ [-αντος ]. Εντός του κόκκινου μανδύα ,πέριξ του Δημιουργού ,εμφανίζονται δώδεκα μορφές , εξ αυτών μία γυναικεία και ένα παιδί.

Θεός ,Λόγος ,Χείρ ,Πολιτισμός.

Ο ΘΕΟΣ ΛΟΓΟΣ.

Η ΑΦΗ .

Αφή : 1. { < άπτω = φωτίζω, ανάπτω } 2. { < άπτομαι = αγγίζω , ψηλαφώ ,ψαύω }.

Η αίσθηση της αφής αναπτύσσεται νωρίς στην κύηση [ από τις 8 εβδομάδες ] ,αλλά παρόλο που η αίσθηση της αφής στα νεογνά είναι πλήρως ανεπτυγμένη κατά τη γέννηση, εν τούτοις συνεχίζει να εξελίσσεται καθ ‘όλη την διάρκεια της αναπτύξεώς του.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μικρά φυσικά », { 439 a , 445 a }.

Περί αισθήσεως και αισθητών. Η αφή.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί Ψυχής ». { Β’} ,{ 421 a }.

O άνθρωπος έχει πολύ οξυμένη την αίσθηση της αφής ‘ διότι ενώ στις άλλες αισθήσεις υστερεί από πολλά ζώα , στην αφή είναι ακριβής με μεγάλη διαφορά από τα υπόλοιπα . Γι’ αυτό είναι και το πιο νοήμον από όλα τα άλλα ζώα.

Η ΔΕΙΣΙ-ΔΑΙΜΟΝΙΑ .

Η δεισιδαιμονία καταπολεμήθηκε από τον Ηράκλειτο , τον Ξενοφάνη, τον Θεόφραστο { Χαρακτήρες } , τον Πλού-ταρχό { περί δεισιδαιμονίας } , που χαρακτήριζε την δεισιδαιμονία ως : << πάθος εκ ψευδούς λόγου γεγεννημένον >>.

H.LIDDELL & R. SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ‘.

Δεισιδαιμονία. { επί καλής και κακής σημασίας }. Ο φόβος των Θεών , θρησκευτικό συναίσθημα.

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν » ΗΛΙΟΥ ».

ΙΩ. ΚΟΥΜΑΡΗΣ : Δεισιδαιμονίες { Ψυχική Ανθρωπολογία } .

ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ – » Ελληνική Νομαρχία », { σελ. 69 }.

ΑΓΓ. Σ. ΒΛΑΧΟΥ – » Πυθίας παραληρήματα », { σελ. 90-91 }.

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεωτ. Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν » ΗΛΙΟΥ ».

Αθεΐα. άρνηση του Θεού .Αρνησιθεΐα , φιλοσοφική θεωρία περί μη υπάρξεως Θεού .

G .BELLINI – » Pietà », { 1505 }.



ΘΕΟΓΝΙΔΟΣ – » Ελεγείαι », [ 1139- 1142 ].

Των ευσεβών ανδρών το γένος σβήνει [ φθίνει ] , και δεν αναγνωρίζουν ούτε κανόνες ηθικής [ θεμίστας ] ούτε και την ευσέβεια.

ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ – » Επίχαρμος », [ 18 ].

Αξιοπίστου Γνώμαι. Ο ευσεβής βίος είναι το μέγιστον εφόδιον των θνητών.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Απομνημονεύματα ‘, { Δ’. VI }.

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους επί Κολωνώ », { στ. 1125-27 }.

Επειδή την ευσέβεια [ to ευσεβές ] από όλους τους ανθρώπους εγώ μόνο σε εσάς βρήκα
και την αγάπη για τον άλλον [ επιεικές = το πρέπον , το αρμόζον , το δίκαιον ] και όχι ψεύτρα γλώσσα [ ψευδοστομείν = το ομιλείν ψευδώς ]

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Φιλοκτήτης » , { στ. 1440- 44 }.

Ο Ηρακλής παραινεί τον Φιλοκτήτη.. ………Ο έπαινος της ευσεβείας συνοδεύει τους θνητούς και δεν χάνεται είτε ζουν ,είτε πεθαίνουν.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων », [ ΣΤ’ ] . ΑΝΤΙΣΘΕΝΗΣ.

Aυτοί που βούλονται να γίνουν αθάνατοι ,πρέπει ευσεβώς και δικαίως να ζουν .

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων », [ Ζ’ ]. ΖΗΝΩΝ Ο ΚΙΤΙΕΥΣ .

Η αθε’ί’α όμως έχει δύο σημασίες [ διττόν ] : η μία σημασία αντιτίθεται στην θεοσέβεια [ εναντίως τω θείω ] , η άλλη δηλώνει εκείνον ,που αγνοεί καθ’ ολοκληρίαν το θείον [ εξουθενωτικόν του θείου ] .

ΣΤ. ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ / ΑΝ. ΧΑΤΗΡΑ – » Απάνθισμα σοφίας ».

Ευσεβής , ευσέβεια.

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ – » Γνώμαι μονόστιχοι ».

Ευσέβεια.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Πώς δει τον νέον ποιημάτων ακούειν », { 20 C- D }.

Οι φιλόσοφοι χρησιμοποιούν γνωστά και αληθινά παραδείγματα για να νουθετήσουν και να παιδεύσουν [ διδάξουν ]. Οι ποιητές ,αντίθετα , επιδιώκουν το ίδιο αποτέλεσμα πλάθοντας αυτοί υποθέσεις [ πράγματα ] και μύθους.

O ΙΞΙΩΝ.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου » .

Ο Ιξίων , βασιλιάς των Λαπιθών.

Ι. Θ. ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία », { σελ. 108 }.

(Καμπανικός αμφορέας. Γύρω στο 330 – 320 π.Χ. Ανατολικό Βερολίνο, Staatliche Museen).

Ο Ιξίων ανήκει στην ομάδα των Μεγάλων Υβριστών της Ελληνικής Μυθολογίας ,μαζί με τον Τάνταλον , τον Σίσυφον , τον Τιτυόν ,τις Δαναΐδες κ.α. που τιμωρήθηκαν από την Θεία Δίκη. Ο Ιξίων , ο πρώτος ανθρωποκτόνος ,όχι μόνο δεν εκτίμησε ορθώς την ευεργεσία του Διός , αλλά του το ανταπέδωσε με ευτελή αχαριστία , ασέβεια και προσβολή . Έτσι ,δεμένος σε αεικίνητον πυρώδην τροχόν ,ύπτιος περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα στον Τάρταρον του Άδη τιμωρημένος ες αεί.

Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Περάσματα και Χαιρετισμοί ». Ο Ιξίων .

Η κατάρα της αχαριστίας. »Και αχάριστος και αναθεματισμένος … πάντα αχάριστος και καταραμένος ».


ΑΘΗΝΑΙΟΥ – » Δειπνοσοφιστών », { Ι . 433 a }.

ΟΙΝΟΠΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΥΣΕΒΙΑ.

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Προς Φυσικούς », [ Α’ . 123 }.

Tην ύπαρξη του Θείου υποστηρίζουν μόνον οι καθημερινοί άνθρωποι και οι πλείστοι των Δογματικών φιλοσόφων , υποστηρίζοντάς την με τέσσερις τρόπος. Ο τρίτος τρόπος εξ αυτών είναι με βάση τα παράλογα ,που προκύπτουν σε όσους αναιρούν το Θείον , καταλήγοντας έτσι να αναιρούν την ευσέβεια, την οσιότητα , την σοφία , την δικαιοσύνη , την μαντική ή την προφητεία μέσω ονείρων . Ο ίδιος ο Σέξτος επιλέγει ως ορθότερη από όλες τις στάσεις απέναντι στο Θείον , την σκεπτική εποχή και την άρνηση εκφοράς κρίσης για την ύπαρξη ή μη των Θεών , διότι και από τις δύο πλευρές υπάρχουν επιχειρήματα.

ΣΟΥ’Ι΄ΔΑ / ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».

Eυσέβεια. Επιλογή κειμένων από : ΔΙΟΓΕΝΗ ΛΑΕΡΤΙΟΝ { Ζήνων ο Κιτιεύς } , ΣΟΦΟΚΛΗΝ { Φιλοκτήτης } , ΑΔ. ΚΟΡΑΗΝ { Συνέκδημος ιερατικός , πρόλογος }.

ΑΔ. ΚΟΡΑΗ – » Συνέκδημος Ιερατικός », AΠ . ΠΑΥΛΟΥ : Προς Τιμόθεον [ Α’. 6.6 ].

ΕΥΣΈΒΕΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΆΡΚΕΙΑ. Η ευσέβεια εξασφαλίζει τα προς το ζην [ =πορισμός , πρόσοδος ] ,όταν συνοδεύεται από την αυτάρκεια [ = το να αρκείται κάποιος σε αυτά που έχει , στα αναγκαία . ΑΝΤΙΘ. πλεονεξία, αισχροκέρδεια }. Aυτάρκεια ~ ολιγάρκεια .

EYΡΙΠΙΔΟΥ – » Φοίνισσαι », { στ. 553 -558 }.

ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ { αρετή του Επιθυμητικού μέρους της ψυχής ]. Η Ιοκάστη μιλάει στον υιόν της Ετεοκλή προσπαθώντας να τον συνετίσει …

ΒΕΡΟΝΕΖΕ [ΠΑΟΛΟ ΚΑΛΙΑΡΙ ] – » Pietà » ,{ 1582 }.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης », { Α’ , σελ. 61-62 }.

Σεμνός. Η λέξη παράγεται από το ρήμα σέβομαι { < ρ. *[ σεβ- ], απ’ όπου οι λέξεις : σέβας ,ευσεβής και σεπτός .

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Προμηθεύς δεσμώτης », { στ.542-544 }.

» άγαν σέβη τους θνητούς ».

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης », { Ε’ ,σελ. 47-49 }.

Φόβος. Το φοβερό άρμα του Άρη , Θεού του πολέμου , το οδηγούσαν στις μάχες δύο Ηνίοχοι : oι δαίμονες Φόβος και Δείμος

ΜΑΝ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ – » Εποχές 3 » .



Το ΌΣΙΟΝ ,επειδή είναι ΟΣΙΟΝ , το αγαπούν οι Θεοί ή ,επειδή το αγαπούν οι Θεοί είναι ΟΣΙΟΝ ;

ΕΓΚ.ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα », { σελ. 350}. Κ.Δ.ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Ευθύφρων ».

MICHELANGELO BUONAROTTI – » Pietà », { 1550-1555 } ,μάρμαρο.




ΑΝΤΙΣΤΑΘΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΜΗ , ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΤΕ ΤΟ ΑΥΡΙΟ.


Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : » greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.

ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ.

Το άγνωστο μάλλον για τους πολλούς και μυστηριώδες για τους λίγους » ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ » ήταν κι αυτό ένα παράγ-γελμα χαραγμένο -ίσως- στο αέτωμα ή σε κίονα του ναού του Πυθίου Απόλλωνος στους Δελφούς , όπως το » ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ‘ και το ‘ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » . Στην κορυφή δε του ανακουφιστικού τριγώνου ή στο μέσον της ζωοφόρου δυ-νατόν να υπήρχε και το περίφημο  Δελφικόν ‘Ε ‘ { ή ‘Ει’ κατά τον Πλούταρχον }.Το παράγγελμα τούτο ράδιον, κάποιος ,να το προφέρει, χαλεπόν να το κατανοήσει, δυσχερές να το εφαρμόσει. Αλλά »χαλεπά τα καλά » [ παροιμία ] και << της παιδείας ,τας μεν ρίζας είναι πικράς, τον δε καρπόν γλυκύν >> [ Αριστοτέλης ] .

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ.

Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα είναι συλλογή από λιτά και ουσιώδη αποφθέγματα λίγων λέξεων , που συμπυκνώνουν ηθικές αρχές και πνευματικούς νόμους σοφίας Τα περισσότερα ήσαν αφιερώματα των Επτά Σοφών της αρχαιότητας .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { σελ. 190 }. Σχόλιο 72.

Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’ » .

Εγγύησις . Παροιμιώδης ήταν στην αρχαιότητα η φράση : << εγγύα πάρα δ’ άτα >>, δηλαδή << δίδε εγγύησιν , παρ’ αυτήν όμως είναι η καταστροφή >> .Η φράση είχε με άλλα λόγια την έννοια προτροπής να αποφεύγεται η παροχή εγγυήσεων .

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – » Κρυμμένα ποιήματα » .

Η Τράπεζα του Μέλλοντος { 1897 }.

ΝΤΕ ΚΙΡΙΚΟ – » Ο Κόκκινος Πύργος »,{ 1913 }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

<< Εγγύα πάρα δ’ άτα >>.

Εγγύα : α }. ρήμα ,προστακτική [ εγγυώ } ή β }. ουσιαστικόν [ εγγύη ή εγγύα ].

πάρα : α }. πρόθεση [ παρά ] ή β }. ρήμα [ πάρεστι < πάρειμι : παρά + ειμί ].

δέ : αντιθετικός σύνδεσμος.

άτα : ουσιαστικόν [ άτα ή άτη ].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » .

Προστακτική = η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί ,δηλαδή εκφράζει την δεδηλωμένη απαίτηση . Ειδικότερα σημαίνει : α }. προσταγή ή απαγόρευση β }. προτροπή ή αποτροπή [ ου ] ή παραίνεση . Διαφέρει δε η συμβουλή της παραινέσεως. Η παραίνεση δεν επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι έχει στόχο το αγαθό ,όπως εάν κάποιος παραινεί στην σωφροσύνη . Η συμβουλή επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι είναι άδηλη η έκβαση ενός πράγματος κατόπιν συμβουλής και άδηλον το συμφέρον της πράξεως } γ }. συγκατάθεση ή παραχώρη-ση ε }. δέηση ή παράκληση.

Η ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ.

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » { σελ. 73 – 74, 76 }.

Προθέσεις .ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ.

Η αναστροφή της πρόθεσης παρατηρείται ευρέως σε παλαιότερες μορφές της αρχαίας ελληνικής ,όπως και στην αττική διάλεκτο για μερικές προθέσεις . Κατά την αναστροφή ο τόνος της πρόθεσης αναβιβάζεται από τη λήγουσα στην παραλήγουσα με εξαίρεση τις προθέσεις αντί και αμφί .Στον πεζό λόγο αναστροφή παρατηρείται επί της προθέσεως περί [ πέρι ].Αναστροφή γίνεται και όταν η πρόθεση περικλείει έννοιαν ρήματος π.χ. ένι = ένεστι , πάρα = πάρεστι [ < πάρειμι = είμαι κοντά , φθάνω ,παρευρίσκομαι ,βοηθώ ] , μέτα = μέτεστι , άνα = ανάστηθι. Το γ΄ ενικόν του είμι [ εστί ] τονίζεται στην παραλήγουσα [ έστιν ] : α]. όταν έχει την σημασίαν του υπάρχει β]. όταν έχει την σημασία του είναι δυνατόν ή επιτρέπεται γ]. όταν πριν από αυτό υπάρχει μία από τις λέξεις : τούτ’ [ τούτο ] , άλλ’ [ αλλά ] , ει , και , ουκ. ΣΥΝΤ. : [ παρά + γεν. ] ,[ παρά + δοτ. ] ,[ παρά + αιτ.].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » .

Σύνδεσμοι. Αντιθετικοί. Προτάσεις σχετικές η μία με την άλλη κατά το περιεχόμενον νόημα συνείρονται [συνδέονται] κατά τρεις τρόπους : α] . σχήμα ασύνδετον β]. σύνδεσις κατά παράταξιν β } σύνδεσις κθ’ υπόταξιν . Σύνδεσις προτάσεων κατά παράταξιν : 1. συμπλεκτικοί 2. αντιθετικοί 3.διαζευκτικοί 4. αιτιολογικοί 5. συμπερασματικοί σύνδεσμοι. Οι αντιθετικοί σύνδεσμοι συνδέουν αντιθετικώς τις προτάσεις . Οι σύνδεσμοι μέν, δέ , μέντοι , μήν δεν τίθενται στην αρχή της προτάσεως. Ο σύνδεσμος δέ συνηθέστατα λαμβάνεται χωρίς να προηγείται αυτού ο μέν . Τότε ο σύνδεσμος δέ είναι : 1. αντιθετικός σύνδεσμος [ = όμως ] 2 . μεταβατικός σύνδεσμος [ σύνδεσμος που συνδέει απλώς κώλον περιόδου ή μία περίοδον με τα προηγούμενα ].

ΤΟ ΑΝΑΝΤΑΠΟΔΟΤΟΝ .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Το ανανταπόδοτον ή αναπόδοτον είναι σχήμα λόγου ,το οποίον ανήκει στη βραχυλογία [ έλλειψις ].

ΔΗΜ . ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Η σύνταξη του Αρχαίου Ελληνικού λόγου », [ σελ. 502-03 }.

Ανανταπόδοτος [ σύνδεσμος ] δέ. – Αντιθετικός [ σύνδεσμος ] δέ. Ο σύνδεσμος δέ συχνά χρησιμοποιείται ,χωρίς να προηγείται ο μέν , διότι δηλώνει αυτός καθ’ εαυτός αντίθεση.

ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Νεοελληνική γραμματική ».

Προθέσεις . Ο σύνδεσμος [ δε ] απουσιάζει από την Νεοελληνική γραμματική.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυάω-ώ = δίδω ενέχυρον , υπόσχομαι ,αρραβωνίζω . Εγγυώμαι = δίνω εγγύηση υπέρ κάποιου , ευρίσκω εγγυητή , μνηστεύομαι. Παρασύνθετον [ εν + γυίον ] = μέλος του σώματος και ιδίως χέρι. Eγγυητή [ αείποτε επί γυναικός ] = μνηστή ‘ αντίθετον εταίρα.

ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυαλίζω { < εγγύαλον : εν + γύαλον } .Εγγυάω- ώ { < εγγύη : εν + γυίον [ μέλος σώματος } .

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυάω-ώ < εγγύη { = εγγύησις , ενέχυρον } < εν + γυίον [ = μέλος του σώματος , χείρ , στήθος } .

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Λεξικό των παραγώγων και συνθέτων της Νέας Ελληνικής ».

Εγγύς : { πιθ. < εγ – [< εν ] + *γύη [ χέρι ] , οπότε το εγγύς θα συνδέεται ετυμολογικά με το εγγύη και ίσως αρχικά σήμαινε » στο χέρι » .

Η ΕΓΓΥΗ

ΙΩ .ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Eγ-γυαλίζω [ < γύαλον ] = εγχειρίζω ,έπειτα παραδίδω , απονέμω . Εγγυάω { < εγγύη } =δίδω [ κά]τι ως ενέχυρον .Εγγυώμαι =γίνομαι εγγυητής,. Εγγύη { < εν + γυίον } = εγγύησις [ κυρίως διά παραδό-σεως ενεχύρου ,έπειτα δε εν γένει εγγύησις ].

G. AUTENRIETH – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Εγ-γυαλίζω { < γύαλον , γυίον = vola } = εγχειρίζω , παραδίδω . Εγ-γύη { < γυία } , κυρίως ενέχυρον. Εγγυάω-ώ = δίδω εγγύησιν .

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν».

Eγγύη { εξ ου θέματος και το γύαλον ] = α] το τιθέμενον στην χείραν ως ενέχυρον β]. = εγγύησις.

AMΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Eγγυά =αυτός που δίδει . Εγγυάται = αυτός που παίρνει .

ΗΣΥΧΙΟΥ [ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ ] – » Λεξικόν ».

Εγγυαλίζω { εν + γύαλα = κύαλα }= παρέχω ,εγχειρίζω [ δίνω στο χέρι ] , χαρίζομαι. Εγγύη = γάμου καταγραφή σε κατάλογο. Και σημείον [ σημάδι ] της θυτικής [= η τέχνη του ιεροσκόπου ,του μάντεως ] Έγγυον=ασφαλές .Εγγυώ=εκδίδωμι [ δανείζω χρήματα με υποθήκη ,δίνω την θυγατέρα μου σε γάμο ].

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

Εγγύη = α }. η ασφαλής [ δεν υπόκειται σε πτώση , σε κίνδυνο ] αντιποίησις [ ανταπόδοσις πράξεως ] και σταθηρά [ σταθερά , στέρεη ].Προέρχεται από του γη > γύη > εν+γύη = εγγύη [ μετατροπή του [ν] σε [ γ ] – β }. η περί ή υπέρ τινός αναδοχή [ το αναδέχεσθαι ή αποδέχεσθαι υποχρέωσιν ή ευθύνη ].

TH . GAINSFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν λεξικόν ».

Εγγύη = η εμπιστοσύνη με όρον την ασφάλειαν ,και η δόσις χρημάτων, ή γάμου [ αρραβώνος ]. Από δω το εγγυώ , που σημαίνει εκδίδωμι [= δίνω την θυγατέραν μου εις γάμον ] ‘ και το κατεγγυώ [ =αναγκάζω κάποιον να δώσει εγγύησιν ]. Από το γη γίνεται γύα / γύη , και [εν + γύη ] εγγύη η ασφαλής και σταθερή δόσις . Φαίνεται δηλαδή , ότι η γη είναι σταθερότερη από τα άλλα στοιχεία [ πυρ- αήρ -ύδωρ ] . Εγγυώμαι = αυτό που φυλάσσω μέσα στα χέρια μου ‘ Από αυτό και το εγχειρίσαι [ εγχειρίζω ] , που σημαίνει το δούναι [ το να δίνεις ] .Κυρίως δε ,ο παρεχόμενος [ αυτός που παραδίδει ] το υποκείμενον [ το υποθηκευμένο , το ενέχυρο ] ανέπαφο [ χωρίς καμμία βλάβη ].

Γ. ΕΞΑΡΧΟΥ / Μ. ΦΩΤΙΑΔΟΥ – » Ιωάννου Ζωναρά Λεξικόν ».

Εγγύη – Εγγυητής , Έγγυον – Έγγυος .

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Eγγυαλίζω . Εγγυάω .Eγγυώμαι . Εγγύη [ ουχί εγγύα ] .

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Εγγυαλίζω Εγγυάω .Εγγύη .Εγγυητής Εγγύησις .Έγγυος-ον . Έγγυος = ο εγγυητής .Υπόγυος = πρόχειρος ,πρόσφατος [ κυρ. ο υπό τας χείρας ,υποχείριος ]. Αμφίγυος = ευμεταχείριστος..

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυαλίζω [ < γύαλον ] . Εγγυάω { < έγγυος ] .Εγγύη { < γυίον ]. Εγγυιόω { < γυία ].

ΔΗΜ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγύη { < εν -+ γύαλον ,πρβλ. εγγυαλίζω ],σπαν. εγγύα = [κυρ.] »το εν τη χειρί τιθέμενον ως ενέχυρον ‘, όθεν εγγύησις ,ασφάλεια .

ΠΑΠΥΡΟΥ – »Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Εγγυαλίζω =1. Τοποθετώ κάτι μέσα στην παλάμη κάποιου , εγχειρίζω . Εγγυαλίζω { εν + γύαλον : κοιλότητα του χεριού ,χούφτα }.

ΑΝΔΡ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ [ συλλογικό ] – » Υπερλεξικό της Νεοελληνικής γλώσσας ».

Εγγύηση = 1. το να βεβαιώνει κάποιος κάτι .

Δ. ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ / Β. ΜΠΑΛΙΑΤΣΑ / Π.ΤΣΙΓΚΡΗ / Ε.ΑΡΒΑΝΙΤΗ / Δ. ΜΠΑΛΙΑΤΣΑ

» Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας με αναγωγή στην Αρχαία Ελληνική ».

Εγγύηση { < εν + γυίον = μέλος σώματος } .Εγγυητής , εγγυήτρια {< εγγυώ } . Έγγυος ,ον { < εγγύη }.

Π. ΤΣΙΛΟΓΙΑΝΝΗ – » Αντίστροφο Λεξικό της Νέας -Αρχαίας Ελληνικής ».

Εγγύηση = εγγύησις ,εγγύη ,

ΔΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της Ελληνικής ».

ρ. *[ ΚΥ 4 ] = χωρώ [ δέχομαι , λαμβάνω ].

ΣΩΚΡ. ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών αρχαιοτήτων ».

Eγγύη : Απαιτήσεις εγγυήσεων ή ασφαλειών γίνονταν πολύ συχνά και στις ιδιωτικές και στις δημόσιες υποθέσεις των Αθηναίων .

Γ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Γλώσσα Ελληνική : Η γλώσσα των Ελλήνων », { σελ. 229-30 ] .

Εγγύηση . » …..διότι ό,τι βρίσκεται εν -γυίη , » εν τη παλάμη » ,εντός της χούφτας μας », είναι εγγυημένον. Για την έννοια της εγγυήσεως , η οποία δηλώνει κάτι το χειροπιαστόν και για του λόγου το αληθές , ας θυμηθούμε την παροιμία << κάλλιο πέντε και στο χέρι … ».

Η ΑΤΗ .

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Άτα / Άτη { < αάω =βλάπτω διανοητικώς ,μωραίνω ] ‘ άτη < *αFατα > αάτη [ < αάω ] .


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .



Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα [ F ] ».

Από ρ. * [ FAT-] η άτη = συμφορά ,βλάβη ,αάται = βλάπτει , αάατος / αFάατος , αασίφρων / αFασίφρων.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αάω [ Α ] { < αάω Γ} = πλήττω , κτυπώ // βλάπτω [ ειδ. ] βλάπτω κάποιον διανοητικώς , πνευματικώς , αποπλανώ , μωραίνω , ξεμυαλίζω .

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ [ ΣΟΦΙΣΤΟΥ ] – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Άτη η σωματοειδής θεά ,» H Άτη ,που όλους τους τυφλώνει » και άτη η βλάβη ,» Ο Ζευς ο υιός του Κρόνου πολύ με ενέπλεξε σε βαρειά συμφορά ».

ΙΩ .ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Άτη { < αάω } : Α’] άτη [ προσηγορικόν όνομα ]. Β’.} Άτη [ κύριον όνομα ] . Θεμελιώδης σημασία της είναι η αποπλάνηση της συνειδήσεως , η φρενοβλάβεια.

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν ».

Aτέω = κατέχομαι υπό αφροσύνης , παραφοράς ,είμαι ριψοκίνδυνος . Άτη { < αάτη < αFάτη . Δυνατόν να γραφή αάτη < αFάτη >.

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ‘.

άτη = συμφορά , βλάβη [ κυρ, κτύπημα προερχόμενον εκ των δαιμόνων , σύγχυσις ,νάρκωσις ,αναiσθησία .

ΑΡΧ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ – » Σόλων ». ΕΛΕΓΕΙΕΣ : 4. Ευνομία [ στ. 33-36 ].

Η ευνομία όμως δίκαια την ύβριν σταματά ,τα φυόμενα άνθη της άτης [ θεία τιμωρία ] αυαίνει [ μαραίνει ].

ΗΡΟΔΟΤΟΥ – » Ιστορίαι ». ΚΛΕΙΩ [ 32 ].

Ο πλούσιος έχει πιο πολλά μέσα να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του και περισσότερη δύναμη για να σηκώσει την μεγάλη συμφορά [ άτη ] ,που τον βρήκε, ο πτωχός υπερέχει του πλουσίου στα εξής : δεν έχει όμοια δύναμη με εκείνον να βαστάξει την συμφορά [ άτη ] και τις επιθυμίες του.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

άτη : βλάβη … άτη είναι ο διάβολος [ ο κατ΄ εξοχήν συκοφάντης ] , ο αντικείμενος [ αυτός που αντιτάσσεται , που αντιτίθεται ].

TH. GAINSFORD S.T.P . – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Άτη =η βλάβη.

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Άτέων, ουσα,ον { μτχ. του [ άχρ.] Ατέω / Ατάω < άτη } = παράτολμος ,θρασύς, απονενοημένος. Άτη { < αάω } = πρόσκομμα ,εμπόδιον , αμάρτημα, βλάβη ζημία ,συμφορά ] κυρ. η εξ αμαρτιών και ανοησίας ή κατά θείαν παραχώρηση η των τοιούτων συμφορών πρόξενος θεότης [ Ειμαρμένη ].

ΑΝ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Λεξικόν Κυρίων Ονομάτων » .

Άττη [ κατά τον Ησίοδον ], θυγατέρα της Έριδος , [ κατά τον Όμηρον ] ,θυγατέρα του Διός , θεά της βλάβης και της φθοράς των ανθρώπων , την οποίαν ο Ζεύς γκρέμισε από τον ουρανόν στην γην ,αφού ορκίστηκε ,ότι για τον [υπό]-λοιπον χρόνον δεν θα την αφήσει πλέον να ανεβεί στον ουρανόν.

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Θεογονία », { στ. 226-232 }.

Αμέσως μετά η στυγερή [ μισητή ] Έρις γέννησε… και την Δυσνομίαν [Κακονομία] και την Αάτην [ Άτη ], που συνήθως πάνε μαζί ,.. Η κακονομία ,δηλαδή, φέρνει την βλάβη ,την συμφορά ,τον όλεθρο.

Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ / ΕΥ. ΜΠΕΞΗ – » Ησιόδου ‘ Θεογονία ‘ ».

Οι Δυσνομίες και η Άτη συνήθως πάνε μαζί.

Η μισητή Έρις [ < ερίζω ] έτεκεν [ < τίκτω ] τον βασανιστή Πόνο [ μόχθο ] ,την Λήθη [ λησμονιά ] , τον Λιμό [ πείνα ] και τα Άλγη [ σωματικoί και ψυχικοί πόνοι ] ,τις Υσμίνες [ συμπλοκές, συγκρούσεις ] ,τις Μάχες ,τους Φόνους , τις Ανδροκτασίες [ ανδροσκοτωμούς ], τα Νείκεα [ φιλονεικίες ] τις Ψευδολογίες ,τις Αμφιλογίες [ διαφωνίες ] , τις Δυσνομίες [ κακονομία ] και την Άτη [ παραφροσύνη ] , που συνήθως πάνε μαζί , και τον απαράβατον Όρκον.

ΚΩΝ . ΚΟΝΤΟΓΟΝΗ – » Η Ελληνική Μυθολογία », [ σελ. 99 ].

Υπουργός της Νεμέσεως – κατά τον Όμηρον – ήταν και η Άτη.

Ι.ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία » ,ΘΕΟΓΟΝΙΑ, [ σελ.18 }.

Χάος – Νυξ – Έρις – Λήθη.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία » . ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ { σελ. 191 ].

Η μεν Άτη ήταν θυγατέρα της Έριδος ή του Διός , και Θεά βλαβερή και ζημιώδης.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία » . Η ΜΥΘΟΠΟΙ’Ί’Α { σελ. 208, 211-212 }.

Περί διαιρέσεως των Μύθων. α’. Μερικοί διαιρούν τους Μύθους σε πέντε είδη : Θεολογικούς , Φυσικούς ,Ψυχικούς , Υλικούς και Μικτούς. ζ’}. ΜΙΚΤΟΙ δε , λέγονται όσοι έχουν αναμεμιγμένους δύο μύθους ή έννοιες [ ηθική και αλληγορική ] ,όπως ο μύθος της Άτης.

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Το Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιον » .{ σελ. 72-73 }.

Άτη είναι η σύγχυση φρενών , η ταραγμένη κατάσταση της ψυχής και η απερίσκεπτη ορμή ,που προέρχεται από πλάνη ,στην οποία συνήθως οδηγείται αυτός που κατέχεται υπό ύβρεως.

ΑΠ. ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ετυμολογικές και σημασιολογικές ανιχνεύσεις », { σελ. 306 }.

Άτη είναι η σύγχυσις φρενών , η φρενοβλάβεια ,που την στέλνουν οι Θεοί για να τιμωρήσουν .

ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Π’ , στ. 805-6 }, { Τ’ , στ. 86-92 }.

Άτη. Θάνατος Πατρόκλου . Απολογία Αγαμέμνωνος .

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Ομήρου Ιλιάδα ».

Άτη και μετάνοια Αγαμέμνονος .

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Πέρσες », { στ. 820- 22 }.

Ύβρις και Άτη.

J. P. GOWY -» H πτώση του Ικάρου , { 1635-7 }, Museo del Prado [ Madrid ].

ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ.

Ποίου ρήση ήταν τούτο το Δελφικόν Παράγγελμα ; Του Πυθίου Απόλλωνος ,των ιερειών του Μαντείου των Δελφών , κάποιου εκ των επτά σοφών , κάποιου άλλου μη γνωστού ή κανενός ; Πώς ήταν γραμμένο το απόφθεγμα ; Διότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι γραφής, σύμφωνα με τις πηγές :

ΔΗΜ. ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων ».

» Εγγύα , πάρα δ’ άτα ‘‘ = εγγυήσου και κοντά είναι η ζημία ‘ δώσε εγγύηση και θα χάσεις. Άτα = Άτη,.

ΧΑΡ. ΜΠΑΡΑΚΛΗ – » Γνωμικά και παροιμίες ».

268. » ἐγγύῃ , πάρα δ’ άτη » [ θηλ. σε πτώση δοτική της λέξεως εγγύη ] = στην εγγύηση κοντά είναι η συμφορά .

ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ – » Eπίχαρμος » . Αξιοπίστου γνώμαι [ 25 ].

<< εγγύα < δ’ > άτας < γα > θυγάτηρ , εγγύας δε ζαμία >> = Η εγγύηση είναι κόρη της συμφοράς και της εγγυήσεως η ζημία >>.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ – » Παράρτημα παροιμιών »,[ 5 ], { σελ. 394 }.

<< ἐγγύῃ πάρα δ’ άτα >> : λένε ότι η άτη και η βλάβη είναι δίπλα [ πάρα , παρίσταται ] στην εγγύηση .

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς ».

Λόγος Α’. ΙΔ’. Διαδοχή φιλοσόφων στους Έλληνες .

Και το άλλο , το ‘‘εγγυήσου , η τιμωρία είναι κοντά » , ο Κλεομένης στο έργο του ‘ Περί του Ησιόδου ‘, λέγει ότι έχει ειπωθεί πρώτα από τον Όμηρο.

Ν.Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ – » Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού Λαού », { σελ. 642-43 }.

» Εγγυητής και πληρωτής » .

ΟΕ.Ε. ΑΤΛΑΣ [ συλλογικό ] – » Απάνθισμα σοφίας ».

» Εγγυήσου και η συμφορά έφτασε ‘ = απόφευγε να γίνεσαι εγγυητής – [ ΘΑΛΗΣ ].

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».’

ἐγγυάω [ ἐγγύη , πρβ. γυῖον, γύαλον – εγχειρίζω ] , << εγγύη [ Δ.Γ. εγγύα ] , πάρα δ’ άτα >> = υπάρχει εγγύησις , αλλά πλησίον υπάρχει και ζημία .

ΟΜΗΡΟΥ – » Οδύσσεια », { θ’, στ. 350-1 }.

Ο Ήφαιστος συνομιλεί με τον Ποσειδώνα. << Άθλιες βεβαίως είναι των αθλίων τουλάχιστον ανθρώπων και οι εγγυήσεις , ώστε να αναδέχεται κάποιος αυτές υπέρ αυτών [ των δανειστών ] ,όπως εδώ ο Ποσειδών υπέρ του Άρεως << εγγυά μεν ο διδούς , εγγυάται δε ο λαμβάνων >>.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Άτη / { Δωρ. } άτα / [ Αιολ. } αυάτα { το άτη λοιπόν εκ του αάτη = αFάτη , εκ του αάω }.

Β’. ΜΕΡΟΣ.

Αντίστοιχη παροιμία στα Λατινικά δεν υπάρχει .Συνεπώς όλες οι μεταφράσεις είναι κατά προσέγγιση.

A]. a pledge comes from folly [ μια υπόσχεση προέρχεται από την ανοησία ] = pignus ab stultitia [;]

B ]. Surety brings ruin [ Η σιγουριά φέρνει την καταστροφή ] = Plegius pemiciem [ ; ].

H. STEPHANUS – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

Άτη : Noxa ,Damnum ,Clades . Δελφικό γράμμα ήταν το » Εγγύα , πάρα δ’ άτα ».

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο- Ελληνικόν ».

Άτη : noxa-ae , damnum-i , clades-is . Εγγύη : sponsio -onis , expromissio -onis , fidejussio-onis .

ΕΥΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Ελληνο- Λατινικό ».

Άτη = damnum – i . Eγγυάω-ώ : 1. » trado ut pignus» [ =δίνω ως ενέχυρο ] 2. αρραβωνίζω.

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου ».

Garant =εγγυητής , φερέγγυος , garanti = εγγυημένος .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ -ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Αρχιγένεθλος  Ελληνική  γλώσσα».

Εγγύηση – σπονδή.

Χ. ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ – » Λεξικό Αντιδανείων και Ελληνογενών όρων της Νέας Ελληνικής γλώσσας ».

Σπόνσορ [ ας ] < [ Αγγλ. ] sponsor < { Λατ. ] sponsor < spondeo , spondere < [ αρχ. ] σπονδή < σπένδω .

ΣΠΟΝΔΕΣ ΚΑΙ ΧΟΕΣ .

Σπονδή { < σπένδω } = 1 } προσφορά ποτού, όπως το χοή { <χέω } , δηλ. οίνον που έχυναν πριν πιούν οι αρχαίοι Έλληνες προς τιμήν των Θεών. Λατ. libatio { < libo = χέω, λείβω ] 2 } οι σπονδές [ σπονδαί ] ήσαν επίσημη συνθήκη ή εκεχειρία . Διαφέρουν οι σπονδές από την ειρήνη.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης », { Γ’ }, [ σελ. 69 ].

Σπονδή και Χοή.

Γ. ΜΕΡΟΣ .



ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης » , { 164 e – 165 a }.

O Kριτίας ισχυρίζεται ,ότι πρώτο απόφθεγμα ήταν το » γνώθι σαυτόν » ,που ήταν χαιρετισμός του Θεού Απόλλωνος προς τους εισερχομένους στον ναό του και όχι συμβουλή . Κάποιοι όμως το εξέλαβαν λάθος και αφιέρωσαν τα μεταγενέστερα » μηδέν άγαν » και » Εγγύη πάρα δ’ άτη » ως συμβουλές .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης », { 165 a }.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Των Επτά Σοφών Συμπόσιον », { 164 b – c }.

Ο Χερσίας είπε χαμογελώντας: « τί θέλει να πει αυτό που άφησε πολλούς ανύπαντρους, πολλούς δύσπιστους και μερικούς άφωνους : εννοώ το » Δώσε εγγύηση… και η συμφορά είναι δίπλα » .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Των Επτά Σοφών Συμπόσιον », { 164 b – c }.

…και το άλλο ,που έχει κάνει πολλούς αγάμους ,πολλούς απίστους και μερικούς να μένουν άφωνοι , το » δώσε πίστη και θα σε βρούνε συμφορές ».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική Βιβλιοθήκη », { ΙΧ. 10.4 }.

Το δε απόφθεγμα » Κοντά στην εγγύηση υπάρχει η συμφορά [ άτη ] » μερικοί νόμισαν , ότι απαγορεύει τον γάμο.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Δάμων και Φιντίας ».

Η εγγύηση των πιστών φίλων.

ΣΑΡ. ΚΑΡΓΑΚΟΥ – » Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης », { σελ. 306 }.

Αυτό που εννοεί ο Χίλων είναι σαφές . Θίγει ένα τεράστιο πρόβλημα που ταλάνισε ολόκληρο τον βίον των ανθρώπων της αρχαιότητας : την καταστροφή ένεκα χρεών της μικρής ιδιοκτησίας και την γιγάντωση της τοκογλυφίας.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », [ ΙΒ’, 953 e – 954 a ].

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». [ Α’. 73 ].

ΧΙΛΩΝ : « Εγγύα, πάρα δ’ άτα ».

ΙΩ .ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον ».Γ’. Περί φρονήσεως [ 79. 80 ].

ΠΙΤΤΑΚΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. : << Εγγύη , παρά δ΄ άτη >>. » Των επτά σοφών υποθήκαι » : << Εγγύην φεύγε >>.

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ.

Στην φιλοσοφία είναι η έκφραση της αμφιβολίας όσον αφορά την δυνατότητα προσεγγίσεως της αντικειμενικής αλήθειας , που αναγορεύεται σε αρχή. Επειδή για κάθε πράγμα υπάρχουν τουλάχιστον δύο γνώμες [ καταφατική – αποφατική ] ,που η μία να αποκλείει την άλλη ,ουσιαστικά οι γνώσεις μας για τα πράγματα είναι ασταθείς και αβέβαιες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αδιαφορία , την αταραξία , την απάθεια .

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν του » ΗΛΙΟΥ ».

ΧΡ . ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ – » Λεξικόν Φιλοσοφίας ».

ΑΓΗΣ. ΝΤΟΚΑ – » Φιλοσοφικό Λεξικό ».

Σκεπτικοί ή Σκέψις , τρείς φιλοσοφικές σχολές { Πύρρων και οι οπαδοί του , η μέση και η νεώτερη Ακαδημία , οι νεώτεροι Σκεπτικοί με τον Αινησίδημον }.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων » , { Θ’.} . ΠΥΡΡΩΝ [ 71 ].

Έπειτα και των Επτά Σοφών τα παραγγέλματα » σκεπτικά ‘‘ είναι. Το »Εγγύα , πάρα δ’ άτα» [ = Γίνε εγγυητής και το κακό δεν αργεί ] . Oι Σκεπτικοί φιλόσοφοι ονομάστηκαν έτσι. επειδή πάντα σκέφτονταν και ποτέ δεν εύρισκαν [ διότι κατέληγαν σε απορία ] »

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Πυρρώνειαι υποτυπώσεις ». { θ’}.

Εάν ο σκεπτικός διατυπώνει θεωρία περί φύσεως .

ΝΙΚ. ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ – » Ιστορική εισαγωγή εις τας πηγάς του Ελληνικού Δικαίου » , { σελ. 92 }.

ΜΟΝΗ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΗΝΩΝ { Νησί των Ιωαννίνων }.

Τοιχογραφία στον εξωνάρθηκα της Ι. Μονής του Αγ. Νικολάου Φιλανθρωπηνών [ ή του Σπανού ] με τους Αρχαίους Έλληνες Σοφούς .Τελευταίος στην χορείαν των Αρχαίων Σοφών ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος. Η επιγραφή λέει : << Έλλην Ο Χίλων Λακεδαιμόνιος >>, { 16ος αι. μ. Χ }.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΙΣ.

Τα γνωμικά αυτά » Γνώθι σαυτόν » , »Μηδέν άγαν » , »Εγγύα πάρα δ’ άτα αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό, ένα βάλσαμο για τις πεπαιδευμένες ψυχές ,τον οποίον όμως κανείς δεν μπορεί να κλέψει.

1. » Γνώθι σαυτόν » , » Γνώρισε τον εαυτόν σου » ,δηλαδή γνωρίζουμε τον εαυτόν μας ,όταν αποκτάμε παιδεία και γινόμαστε φρόνιμοι [ λογικοί ]. Ουσιαστικώς πρόκειται για μία Προτροπή .

2. »Μηδέν άγαν » , » Τίποτε το υπερβολικό », δηλαδή να τηρούμε το ορθόν μέτρον για όλα τα πράγματα και να μην παίρνουμε αμετάκλητες αποφάσεις για τα ανθρώπινα πράγματα ,διότι το μέλλον μπορεί να μας διαψεύσει .Ουσιαστικώς πρόκειται για μία Αποτροπή.

3. » Εγγύα πάρα δ’ άτα », » κοντά στην εγγύηση υπάρχει η συμφορά » . Ουσιαστικώς πρόκειται για δύο : Προτροπή και Αποτροπή [ ή Προτροπή προς αποτροπή ] , Το γνωμικόν αυτό έχει δύο ερμηνείες :

a}.Το απόφθεγμα απαγορεύει τον γάμο [ δηλ. » νυμφεύθηκες , χάθηκες »} ,καθότι εγγύηση ονομάζεται και η συμφωνία γάμου. Όμως είναι ανάξιο για τον Χίλωνα ,το να προτρέπει αυτό το αφύσικον πράγμα ,διότι κάτι τέτοιο θα ήταν απαγορευτικό για την διατήρηση και την συνέχιση της ζωής.

b}. Το απόφθεγμα απαγορεύει τις εγγυήσεις ,που δίνονταν για την σύναψη συμβολαίων και άλλες χρηματικές συναλλαγές { δηλ. » Εγγυήθηκες , χάθηκες »}. Όμως και αυτό ξεφεύγει από το πνεύμα του Χίλωνος , διότι είναι αντικοινωνικό όταν είναι σε ανάγκη ή κινδυνεύει ένας φίλος να μην έρχεται αρωγός ο άλλος φίλος .

Άρα , ο απόφθεγμα αυτό προφανώς δεν αναφέρεται σε γάμο αλλά ,είχε ως σκοπό μάλλον να περιορίσει παρά να απαγορεύσει τις απόλυτες εγγυήσεις και διαβεβαιώσεις { » το κατατεταμένως εγγυάσθαι τε και διορίζεσθαι » } , την προθυμία στις εγγυήσεις και τις ανέκκλητες αποφάσεις για τα ανθρώπινα. Εάν προστεθεί δε ,το ότι »το μέλλον είναι αβέβαιον’‘ ή το » πολλές φορές τα [ βέβαια ] σχέδια του ανθρώπου τα βλέπει ο Θεός και γελά » ,τότε συμπεραίνεται ,ότι οι κάθε είδους εγγυήσεις είναι επισφαλείς και συχνάκις μη προβλέψιμες .




Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : »anemi »,» greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.

ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ { Nequid nimis }.

Το πασίγνωστο ρητό ‘ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » ήταν ένα παράγγελμα χαραγμένο στο αέτωμα ή σε κίονα του Ναού του Πυθίου Απόλλωνος στους Δελφούς ,όπως επίσης το »ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ‘ και το » ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ. ».Στην κορυφή δε του τυμ-πάνου [ αετώματος ] δυνατόν να υπήρχε και το περίφημο  Δελφικόν »Ε ‘ { ή ‘Ει’ κατά τον Πλούταρχον }.Το παράγγελ-μα τούτο ράδιον κάποιος να το προφέρει, χαλεπόν να το κατανοήσει, δυσχερές να το εφαρμόσει. Αλλά » χαλεπά τα καλά » [παροιμία ] και << της παιδείας ,τας μεν ρίζας είναι πικράς, τον δε καρπόν γλυκύν , έφη >> [ Αριστοτέλης ] .

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { σελ. 190 }. Σχόλιο 72.

Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα είναι συλλογή από λιτά και ουσιώδη αποφθέγματα λίγων λέξεων , που συμπυκνώνουν ηθικές αρχές και πνευματικούς νόμους σοφίας Τα περισσότερα ήταν αφιερώματα των αρχαίων Επτά Σοφών στο Μαντείον των Δελφών.

ΧΡ. Γ. ΡΩΜΑ – » Λεξικό ανεπτυγμένων εννοιών » { σελ. 282-83 }.

Υπερβολή είναι η υπέρβαση κάποιου ορίου ή ποσού ,όπως και η μεγαλοποίηση των πραγμάτων που μπορεί να φτάσει μέχρι τα άκρα. H υπερβολή είναι μεγάλο ελάττωμα ,διότι αλλάζει τα μέτρα των πραγμάτων και των εννοιών [ μεγαλοποιεί και αλλοιώνει ] κάνει τον λόγο μας προσποιητό και το περιεχόμενο της σκέψης κενό.

ΜΙΧ. ΠΕΡΑΝΘΗ – » Μεγάλη Ελληνική Ποιητική Ανθολογία » [ Α’ ].

Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Ο Δωδεκάλογος του γύφτου », { …} .Ο Προφήτης.

Τον καιρό της σήψης , της παρακμής και της κατάρρευσης ο λαός << θα έχει για Προφήτες τους νάνους και αρλεκίνους , θα έχει για Σοφούς και Κριτές τους τροπαιούχους του άδειου λόγου , θα έχει για Αφέντες -Κυβερνήτες τους ευνούχους >>.

G. ARCIMBOLDO – » Vertumnus » [ 1590 ].

Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ροδόλφος Β’ ως Vertumnus { Βερτούμνος ,Θεός των μεταμορφώσεων και των εποχών } . Στο πορτραίτο απεικονίζονται διάφορα φρούτα, λαχανικά, λουλούδια και φυτά κατάλληλα τοποθετημένα ώστε να σχηματίζουν το πρόσωπο του αυτοκράτορα. Μανιερισμός. που φτάνει μέχρι και τον υπερρεαλισμό.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

»Μηδέν άγαν ‘ .

Μηδέν : Ουδ. της αορίστου και ειδικότερα της επιμεριστικής αντωνυμίας μηδείς ,μηδεμία, μηδέν.

άγαν : Ποσοτικόν επίρρημα ,όπως το : λίαν – μάλα [ =πολύ ] , μάλλον.

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » { σελ. 83 , 150 }.

Αόριστες επιμεριστικές αντωνυμίες : Ουδείς -ουδεμία -ουδέν, Μηδείς -μηδεμία- μηδέν [ κανείς ]. Ποσοτικά επιρρήματα : Άγαν , λίαν [ = πολύ ] ,άπαξ ,δις κτλ.

ΔΗΜ. ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Η σύνταξη του Αρχαίου Ελληνικού Λόγου » { σελ. 301-2 }.

Οι αόριστες επιμεριστικές αντωνυμίες δηλώνουν επιμερισμό και αντιδιαστέλλουν το μέρος προς το όλον ή αντιστρόφως .

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » { σελ. 39 }.

Οι αόριστες αντωνυμίες. Στις αποφατικές [ ή αρνητικές } προτάσεις αντί της αορίστου αντωνυμίας τίς τοποθετείται κανονικά η αντίστοιχή της αντωνυμία ουδείς { εάν είναι πρότασις κρίσεως } ή μηδείς { εάν είναι πρότασις επιθυμίας }.

Σύμφωνα με τα παραπάνω ,το »Μηδέν άγαν » δυνατόν να ερμηνευθεί ως εξής :


» Ο Θεός Απόλλων επιθυμεί από εμάς, μήτε ένα απ’ όλα τα πράγματα του βίου μας να μην υπερβαίνει [= άγαν ] το ορθόν μέτρον ».


ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Νεοελληνική γραμματική », { σελ.136 }.

Αόριστες αντωνυμίες . Δεν αναφέρονται στη Νεοελληνική γραμματική η αόριστη επιμεριστική αντωνυμία ουδείς-ουδεμία -ουδέν και μηδείς -μηδεμία -μηδέν . Έχουν αντικατασταθεί με το κανείς [ κανένας ] ,καμιά [ < καμία < καμμία [ =καν + μία ] ,κανένα. Σύγχυση προξενεί το γεγονός της αφαιρέσεως του ενός [ μ ] από το ‘καμμία’ σαν περιττό. Και όμως το διπλό [ μ ] είναι αναγκαίου .Διότι το δεύτερο [ μ ] προκύπτει από την αλλαγή του [ ν ] σε [ μ ] για λόγους ευφωνίας .Συνεπώς , καν+μία —.> [ ν—> μ ] = καμμία. Σύγχυση επίσης προξενεί και η επαμφοτερίζουσα σημασία του ‘κανείς‘ ,πότε ως ‘κανένας [ ούτε ένας ] και πότε ως ‘κάποιος‘.

‘ NE QUID NIMIS ».

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Λατινικής γλώσσης », { σελ. 47, 164, 97 }.

Αόριστες αντωνυμίες : H αόριστη αντωνυμία quis και qui [= τις ] .Eπιρρήματα : nimis {= πάρα πολύ ].

ΕΥΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Λατινο-Ελληνικόν ».

Ne [ επίρρημα και σύνδεσμος ] = μη ,όπως μη , ίνα μη , ως μη . Qui ,quae ,quod [ αόρ. αντ.] =ός , όστις ,οποίος . Quis [ ή quii ] – quae [ ή qua ] – quid [ και quod = [ αόρ. αντ.] =τίς ,τί. Ne quid = μή τί ή όπως μή τί.

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-ελληνικόν ».

Nimis = άγαν.

H. STEPHANUS – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

» Supra modum » = πέραν του μέτρου.

Άγαν : nimis [ = λίαν, σφόδρα ,πάνυ ] // im-modice [ =αμέτρως ,υπερβαλλόντως ] // supra : [ superus [ < super ], supera ενν. parte ] =ύπερθεν ,άνωθεν , επάνω ,πλέον // modum [ = μέτρον ,κανών ,νόμος ,το μέτριον.

ΣΟΦ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΝΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ – » Ελληνικόν λεξικόν της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής περιόδου ».

Άγαν = nimis ,very much ,exceedingly [= υπέρμετρα ,υπερβολικά ].

ΤΟ ‘ΑΓΑΝ ‘.

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ [ ΣΟΦΙΣΤΟΥ ] – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Άγη = θάμβος [ θάμπωμα ] και κατάπληξη.

ΗΣΥΧΙΟΥ – » Λεξικόν ».

Άγαν ,μέγα.

TH . GAINSFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν λεξικόν ».

Αγάζω [ = θαυμάζω } > αγανός { άγαν + αινείσθαι }. Αγανή = αγαθή.

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

[ Άγα – ] = λίαν ,πολύ .Άγαν = πάρα πολύ ,υπερμέτρως .

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Άγαν [ επιρρ.] = λίαν ,πολύ ,πάρα πολύ . Το λίην [ λίαν ] είναι συνήθως το αντίστοιχον του άγαν , σφόδρα βεβαιωτικόν , όπως το Λατ. prorsus = βεβαιότατα .Η επί κακού σημασία επίσης πάρα πολύ ,όπως η του Λατ. nimis ,απαντά μόνον σε κάποιες ιδιαίτερες φράσεις ,όπως το περίφημον » μηδέν άγαν » = » ne quid nimis ».

Μηδείς [ μηδέ + εις ] , μηδεμία [ μηδέ + μία , μήτε μία ] , μηδέν [ μηδέ + εν ] .

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Άγαν = πολύ, λίαν, πάρα πολύ .Άγαν στην Δωρική διάλεκτο , λίαν [ λίην ] στην Αττική. Λατ.[ Prorsus =πάνυ ,εντελώς ] // [ με κακή σημασία ] πολύ, υπερβολικά πολύ ,πάρα πολύ [ Λατ. nimis ] .’‘Mηδέν άγαν »= » Ne quid nimis ». .

ΣΚΑΡΛ. Δ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Άγαν { < άγω ή άγη } , επίρρημα επιτάσεως = λίαν ,κατά πολλά , υπερβολικά. .»Μηδέν άγαν » [ γνωμικόν ].

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Άγαν { < άγω } .Άλλος τύπος του λίην [ λίαν ] . » Μηδέν άγαν » [ Χίλων ] = »Μηδέν υπέρ το μέτρον » ‘ επίσης απαντά και στον Θέογνιν.

ΠΑΠΥΡΟΥ – »Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Άγη [ ή άγα ] < άγαμαι .

ΔΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της Ελληνικής ».

Άγαν = λίαν .

Εάν προστεθεί στο φωνήεν ‘ Α’ το κλειστό φθογγοσύμφωνο ‘Χ‘ , τότε γίνεται η ρίζα *[ ΑΧ- ] { ή ‘ΑΓ- ‘ ή ‘ΑΚ-‘ ,σύμφωνα με την εναλλαγή των ουρανικολήκτων κ,γ,χ } ,που εκφράζει το συναίσθημα του πόνου ,της θλίψεως ,της λύπης ,της αγωνίας { ακόμη και σήμερα εκφράζουμε τα ίδια συναισθήματα μονολεκτικά, αυθόρμητα και χωρίς ιδιαίτερη σκέψη ή γνώσεις, με αυτό το ίδιο ‘ αχ ‘ } ,αλλά και τον θαυμασμό ,βασικό προϊόν του φόβου [ φοβούμαι-φέβομαι-σέβομαι ] ,ο οποίος σεβασμός γέννησε με τον καιρό δύο αντικρουόμενα συναισθήματα : τη χαρά και τον φθόνο. Έτσι η ρίζα *[ ΑΧ- ] θα μπορούσε ορθώς να ονομαστεί και ρίζα του συναισθήματος.

ΘΕΟΛ. ΒΟΝΣΤΑΝΤΖΟΓΛΟΥ – » Αντιλεξικόν ή Ονομαστικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Υπερβολή . * [ Άγ-] αν.

ΑΠ. ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ετυμολογικές και σημασιολογικές ανιχνεύσεις », { σελ. 281-2 }.

Το γνωμικό » μηδέν άγαν [ ενν. ποίει ] » σημαίνει : » [ μην κάνεις ] τίποτε το υπερβολικό » . Παραινεί ,δηλαδή ,στην αποφυγή της υπερβολής σε κάθε μας εκδήλωση, επειδή αυτή [ η υπερβολή ] συνήθως αποβαίνει καταστροφική. Αποδίδεται στον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιον.

Η ΑΓΑΠΗ.

Το ουσιαστικόν ‘αγάπη ‘ είναι πλασμένο από τους [ Ο’ ] της Αλεξανδρείας , βασισμένο εμφανώς στο αρχαίο ρήμα αγαπάζω, αγαπάω , αλλά με » διευρυμένη » έως και αλλοιωμένη σημασία στα πλαίσια πλέον της χριστιανικής ηθικής.

Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα [ F ] ».

Ρίζα * [ ΓΑF – ] > γαίω, γηθέω / γαθέω = χαίρω [ Λατ. gaudeo ].

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν ».

Αγαπάζω, αγαπάζομαι [ =χαιρετίζω ] = αγαπάω [ ουχί εκ του αγάπη ,τουναντίον τούτο εκ του αγαπώ ] : 1. στέργω ,ευχαριστούμαι 2. φιλοφρόνως υποδέχομαι.

ΠΑΝ. ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν απάντων των ρημάτων εις τους Αττικούς πεζολόγους ».

Αγαπάω-ω : το ρήμα απαντά κατά πρώτον εις Όμηρον .!

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αγαπάω ,Αγάπη. Το όνομα [ αγάπη ] απαντά πρώτον στους ‘Ο , [ Οι 72 Ιουδαίοι δίγλωσσοι λόγιοι από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ,που μετέφρασαν την Παλαιά διαθήκη στην ελληνική ] και στους ιερούς συγγραφείς ,αν και τα αγαπάζω , αγαπάω και τα εξ αυτών παράγωγα είναι συχνά στους δόκιμους συγγραφείς.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αγαπάζω = [ Ομηρ. ] = υποδέχομαι τινά ,περιποιούμαι τινά // χαιρετίζω κάποιον . Αγαπάω- ώ [ άγ- ] είμαι ευχαριστημένος με τινά , αγαπώ μετά τρυφερότητος 2. [ επί πραγμ. ] είμαι πολύ ευχαριστημένος ,ικανοποιημένος με κάτι. .

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής ».

Aγαπάω-ώ = αγαπώ ,ευχαριστούμαι ,αρκούμαι .Πάομαι -ώμαι [ Αποθ. ] = λαμβάνω ,αποκτώ.

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας ».

Αγάπη < αρχ. αγαπώ . Αγαπώ [ ελληνιστική σημασία [ σε Π.Δ. και Κ.Δ. ].

ΝΙΚ. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ – » Λεξικό του Κωνσταντινουπολίτικου γλωσσικού ιδιώματος ».

Αγαπίζω = συμφιλιώνω , συμφιλιώνομαι .

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης [ Γ’ ] » ,[ σελ. 312 ].

»Aγάπα τον πλησίον σου ».

ΑΓΑΠΗ – ΜΙΣΟΣ .

ΑΓΑΜΑΙ : η ρευστότητα ,το ευμετάβλητον και το πέρασμα στο αντίθετον .Από τον θαυμασμό στην οργή και από την αγάπη [ φιλική διάθεση ] στο μίσος [ εχθρική διάθεση ,απέχθεια ].

A’. Θαυμάζω ,εκπλήττομαι [ καλή σημασία ] Β’. Αγανακτώ ,οργίζομαι [ κακή σημασία ].

ΦΙΛΟΤΗΣ [ ΑΓΑΘΟΝ ] – ΝΕΊΚΟΣ. [ ΚΑΚΟΝ ].

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { 985 a }.

Κάποιος φιλόσοφος εισήγαγε τη φιλία [ ένωσις ] και το νείκος [ έριδα ,χωρισμός ],που η μία είναι αιτία των καλών και η άλλη των κακών. Διότι η μεν φιλία είναι αιτία των αγαθών ,το δε νείκος αιτία των κακών.

» ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ ».

Ποίου ρήση ήταν τούτο το Δελφικόν Παράγγελμα ; Του Πυθίου Απόλλωνος ,των ιερειών του Μαντείου των Δελφών , κάποιου εκ των επτά σοφών , κάποιου άλλου μη γνωστού ή κανενός ;

ΘΕΟΓΝΙΔΟΣ – » Ελεγείες [Θεογνίδεια ] » , { στ. 335-6 , 401-2 }.

»Μηδέν άγαν [ σπεύδειν ] »= »Ποτέ πολύ [ μη βιάζεσαι ] ».

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική », { Β’}, [ 1389 b }.

12. Τα ήθη των νέων .Χαρακτηριστικόν των νέων ,που εκ φύσεως »βράζει το αίμα τους », είναι η κυριαρχία του συναισθήματος και οι υπερβολές [ το άγαν ].Και όταν σφάλλουν ,τα σφάλματά τους είναι μεγάλα και σφοδρά παρά το αξίωμα του Χίλωνος [ = μηδέν άγαν =μακριά από τις υπερβολές ]

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

»Μηδέν άγαν »= » Τίποτα σε υπερβολικό βαθμό».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική βιβλιοθήκη », { IX .10 }.

»Μηδέν άγαν ».Το απόφθεγμα << Τίποτε το υπερβολικό >> μας παραγγέλλει να τηρούμε το ορθό μέτρο σε όλα τα πράγματα και να μην προβαίνουμε σε τελεσίδικες αποφάσεις [ πόσω μάλλον μετά όρκου ] για τα ανθρώπινα πράγματα, όπως έκαναν οι Επιδάμνιοι.

Από την αποικία των Κερκυραίων ΕΠΙΔΑΜΝΟΝ [ σημερινό Δυρράχιον ] ξεκίνησε ο καταστροφικός εμφύλιος Πελοποννησιακός πόλεμος .

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Φωκικά » , { 24.1 }.

Στον πρόναο στους Δελφούς είναι γραμμένα » ρητά ωφέλιμα δια τον βίον των ανθρώπων », όπως τα αποφθέγματα » Γνώθι σαυτόν » και »Μηδέν άγαν ‘.

ΔΙΟΓ. ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων » , { Α’ } : ΘΑΛΗΣ [ Ι. 41 ] , ΣΟΛΩΝ [ ΙΙ . 64 ].

»Μηδέν άγαν »= »Kάθε υπερβολή κακό ».

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Γ’ .Περί φρονήσεως } , [ 79 β ,80 ].

»Μηδέν άγαν ».

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς » , { Α’. ιδ’ .30 }, [ σελ.79 ].

Η παρ’ Έλλησι διαδοχή των φιλοσόφων. Στον Χίλωνα πάλι τον Λακεδαιμόνιον αποδίδουν το : » Μηδέν άγαν ».

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς », { Ε’. VIIΙ }, [ σελ.142 ].

Υποδήλωναν , μερικοί , τις πράξεις με λέξεις, όπως στα Δελφικά παραγγέλματα : » Μηδέν άγαν » και » Γνώθι σαυτόν ».

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ », [ 2 ] ,{ σελ. 5 }.

Το Δελφικόν [ ΕΙ ] στον Πύθιον ναόν [ του Απόλλωνος ], το »ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ » ,και το »ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » ο Πλούταρχος μόνος ,από όλους όσους εγώ γνωρίζω , διεφύλαξε .

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’ » .

‘Μηδέν άγαν » : Γνωμικόν αναγραφόμενο στον ναόν του Απόλλωνος στους Δελφούς , αποδιδόμενο στον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιον .Σημαίνει ,ότι πρέπει πάντοτε να αποφεύγουμε την υπερβολή , σε κάθε εκδήλωση ή ενέργεια. Το γνωμικόν ήταν παραπλήσιον προς την μεσότητα του Αριστοτέλους που κείτεται μεταξύ υπερβολής και ελλέιψεως ,τις οποίες χαρακτηρίζει ως μειονεκτήματα ,ενώ θεωρεί αρετή την μεσότητα .

FR. BORROMINI – » Ναός Αγίου Καρόλου στις τέσσερις κρήνες » , { 1638-41 }, Ρώμη .

Το υπερβολικό μαζί με το φανταχτερό με καμπύλες μορφές και άφθονο γλυπτό διάκοσμο.


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .



ΥΠΕΡ – YBΡΙΣ.

Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα [ F ] ».

Ρίζα * [ FYP- ] > Υπέρ [ Λατ. super ].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Λατινικής γλώσσης », { σελ. 98 }.

Super , supra , ultra = υπέρ.

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου ».

Υπέρ [ hyper ] ,super.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ -ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Αρχιγένεθλος  Ελληνική  γλώσσα».

Υπέρ =[ s]uper  > superbus  >  superbia =  υπερηφανία.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » O εν τη λέξει Λόγος », { σελ. 188 , 337 }.

Η ύβρις παράγεται από την πρόθεση υπέρ ,διότι υπερβαίνει το μέτρον .

ΩΡΙΩΝΟΣ ΘΗΒΑΙΟΥ – » Ετυμολογικόν ».

i}. Yπέρ > ύπερις —-> [ συγκοπή ] > ύπρις —–> [ τροπή π–> β ] > ύβρις [ = υπερηφανία ] .

ii }. υφαιρώ > ύφρις —- > [ μετατροπή φ–> β ] > ύβρις [ = υποβαρίς ] .

iii}. Υβάλλω [ = εμποδίζω ] > ύβαλις —> [ συγκοπή ] > ύβλις —> [ τροπή λ—> ρ ] > ύβρις.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Ύβρις { < υπέρ , superbia } = η υπέρβασις του ορθού μέτρου. Υβρίζω { < ύβρις , υπέρ } = πράττω ,φρονώ υπέρ την ιδίαν φύσιν και δύναμιν ‘ υβριστικώς ομιλώ ,φέρομαι ,βιαιοπραγώ ,ασελγαίνω .

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Ευμενίδες », { στ.526-537 ,στρ. γ’ ].

Ο Θεός έδωσε δύναμη [ εξουσία ] σ’ αυτά που κρατάνε το μέσον [ μέτρον ],όμως τ’ άλλα μ’ αλλιώτικο μάτι τα θεωρεί. Η ύβρις [ αδικία ] είναι γνήσιον τέκνο της δυσσεβίας κι απ ‘ τον φρόνιμο νου γεννιέται ο όλβος [ ευτυχία ] που όλοι αγαπούν και είναι πολυπόθητος .

Γ. Χ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Γλώσσα Ελληνική : Η γλώσσα των γλωσσών», { σελ. }.

Η ύβρις ως έπαρσις . Η κορύσσουσα Έρις.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης [ Β’ ] » ,[ σελ. 83-84 ].

Βρισιά [ < υβρισία < ύβρισα [ αόρ. ] < υβρίζω ]. Υβρίζω < ύβρις [ < υπέρ ] = αυθάδης βία που πηγάζει από την αίσθηση υπερβολικής και αλαζονείας , η θρασεία και ακόλαστη προσβολή.

ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { 1103 a }.

ΑΡΕΤΕΣ [ Διανοητικές και Ηθικές ] .

Δύο είναι τα είδη της αρετής : η διανοητική και η ηθική. Η διανοητική [ αρετή ] οφείλει την γένεση και την ανάπτυξή της περισσότερο στην διδασκαλίαν, ενώ η ηθική [ αρετή ] αποκτάται με το έθος, που λίγο διαφέρει από το ήθος. Καμμία από τις ηθικές αρετές δεν είναι έμφυτη !

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { 1105 b }.

ΨΥΧΗ : Πάθη , Δυνάμεις , Έξεις .

Οι αρετές δεν είναι ούτε δυνάμεις ούτε πάθη ,αλλά έξεις [ ψυχικές διαθέσεις ].

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί αρετών και κακιών »,{ 1249 b }.

ΤΟ ΤΡΙΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ. { ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΝ – ΘΥΜΟΕΙΔΕΣ – ΕΠΙΘΥΜΗΤΙΚΟΝ } .

Ποσότητα ,άρα μέτρον και μέσον έχουν μόνον οι Ηθικές αρετές [ ΘΥΜΟΕΙΔΕΣ – ΕΠΙΘΥΜΗΤΙΚΟΝ ]. Αυτές ιδιάζουν στο άλογον μέρος της ψυχής ,που κατέχει μόνον το ένστικτο. . Οι διανοητικές αρετές [ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΝ ] έχουν μόνον ποιότητα [ δεν επιδέχονται ποσοτική μέτρηση ] και έχουν ως έργον τους την αλήθεια.

Οι ΑΡΕΤΕΣ [ =μεσότητες ] και οι ΚΑΚΙΕΣ [= έλλειψη και υπερβολή ] της ΨΥΧΗΣ..

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { 1106 b }.

ΜΕΣΟΤΗΣ { Αρετή } και ΑΚΡΑ { Κακίες } .

ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ – ΜΗΔΕΝ ΟΛΙΓΟΝ .

Και το πολύ [ άγαν , λίαν , πάνυ } και το ολίγον [ λίγο ] είναι πέραν του μέτρου ,συνεπώς κακίες. Παρότι αμφότερα είναι κακίες ,εν τούτοις το »άγαν » ,το ένα άκρον [= υπερβολή ], είναι περισσότερον επιβλαβές από το »ολίγον » ,το άλλο άκρον [ =έλλειψη ] ,που είναι λιγότερο ζημιογόνον .Το ‘ πολύ ‘ και το ‘ λίγο’ στα πάθη και στις πράξεις είναι ποσοτικά επιρρήματα ,συνεπώς μετρήσιμα μεγέθη, που είναι δυνατόν να υπολογίζονται .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια »,{ 1109 b }.

ΕΛΛΕΙΨΙΣ – ΜΕΣΟΝ – ΥΠΕΡΒΟΛΗ.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια »,{ 1109 b }.

O ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΥ [ ΚΕΝΤΡΟΥ ] ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια »,{ 1109 b }.

METΑΞΥ ΔΥΟ ΚΑΚΙΩΝ , Η ΜΗ ΧΕΙΡΩΝ ΒΕΛΤΙΣΤΗ .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια »,{ 1109 b }.

Η ΑΠΟΚΛΙΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΚΡΑ ΜΕ ΣΚΟΠΟΝ ΤΟ ΜΕΣΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥ ,ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ .

ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ Η ΟΡΘΗ ΓΩΝΙΑ .

ΗΡΩΝΟΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – »  Όροι των Γεωμετρίας ονομάτων  », { 49 }.

Η ορθή γωνία συμβολίζει την αρετή ,ενώ η αμβλεία και η οξεία συμβολίζουν  την κακία, την αοριστία ,την ένδεια [ έλλειψη ] και την υπερβολή , την αμετρία.

Η XΡΥΣΗ ΤΟΜΗ.

J. AUGUSTUS KNAPP – » Pythagoras of Crotona Circa » , { 1926 } // Ο Χρυσή τομή ή Χρυσός λόγος ή Χρυσός κανόνας [ Φ ] .

ΕΥ. ΣΠΑΝΔΑΓΟΥ – » Η Χρυσή Τομή στην Αρχαία Ελλάδα », { σελ. 11-12 }.

ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ : Η ΑΠΟΚΛΙΣΗ » ΤΟΣΟΝ ΟΣΟΝ ».

Το » Πρόβλημα της διαιρέσεως ενός ευθυγράμμου τμήματος σε άκρο και μέσο λόγο » αιώνες αργότερα ονομάστηκε » Χρυσή τομή »,διότι θεωρήθηκε ως η πλέον αρμονική διαίρεση ενός ευθυγράμμου τμή-ματος σε δύο άνισα μέρη ,ώστε το ένα να μην είναι αισθητικά μεγαλύτερο του άλλου.

ΠΕΝΤΑΓΡΑΜΜΟΝ – ΠΕΝΤΑΓΩΝΟΝ – ΠΕΝΤΑΜΥΧΟΣ – ΥΓΙΕΙΑ .

Στο μυστικό σύμβολο των Πυθαγορείων το πεντάγραμμον [ πεντάλφα ] ο χρυσός λόγος εμφανίζεται στις πλευρές τους αστεριού καθώς και στο πηλίκο του εμβαδού του κανονικού πενταγώνου με κορυφές τις άκρες της πεντάλφα προς το εμβαδόν του κανονικού πενταγώνου που σχηματίζεται εντός του αστεριού.

M .C. ESCHER – » Path of life II », { 1958 }.

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ – » Ο άνθρωπος του Βιτρουβίου » , { 1490 } .
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΩΝ ΑΝΑΛΟΓΙΩΝ. Το σχέδιον απεικονίζει ένα γυμνό ανδρικό σώμα σε δύο αλληλεπικαλυπτόμενες θέσεις με τα μέλη ανεπτυγμένα σε ένα κύκλο και ένα τετράγωνο.

TASCHEN – » Αρχιτεκτονική Θεωρία », { σελ. 30 }.

ΤΣΕΖΑΡΕ ΤΣΕΖΑΡΙΑΝΟ – » Di Lucio Vitruvio Pollione de Architectura ».

JAN GYMPEL – » Ιστορία της Αρχιτεκτονικής », [ σελ. 41 }.

ΤΖΕΖΑΡΕ ΤΖΕΖΑΡΙΑΝΟ – » Βιτρούβιος », { 1521 }.

Η ορθογραφική προβολή [ όψη ] του καθεδρικού του Μιλάνου και ο άνθρωπος του Βιτρουβίου μας δείχνουν την μετάβαση από το γοτθικόν ύφος στην Αναγέννηση.


Ι.ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », [ Α’]. Περί Αρετής , [ 69 ]. ΘΕΑΓΟΥΣ [ Πυθαγορείου ] – » Περί Αρετής.

Αρετή είναι η έξις του δέοντος .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { Δ’, 443 d-e }.

Ο άνθρωπος πρέπει να συναρμόσει τα τρία μέρη της ψυχής του ,όπως ακριβώς τους τρείς τόνους της αρμονίας [ της μουσικής κλίμακας ] , τον υψηλότερον [ νεάτη ] ,τον χαμηλότερον [ υπάτη ] και τον μέσον [ μέση ] ώστε από τα πολλά [ πολλαπλότητα ] να γίνει ένας μόνος [ ενότητα ] .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Πλατωνικά ζητήματα », [ Θ’. 2 }.

Ο Πλάτων στην » Πολιτεία » παρουσίασε την συμφωνία των δυνάμεων της ψυχής [ Λογικού – Θυμοειδούς – Επιθυμητικού ,δηλαδή των τριών μερών της ψυχής ] ως μουσική αρμονία μέσης ,υπάτης και νήτης.

Τα ονόματα των τριών χορδών μιας λύρας ,που έγιναν και ονόματα των φθόγγων αντιστοιχούν στα τρία μέρη της ψυχής.

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Υπάτη , μέση , νεάτη.

ΚΑΤ. ΠΑΠΑΟΙΚΟΝΟΜΟΥ – ΚΗΠΟΥΡΓΟΥ – » Η μουσική στην Αρχαία Ελλάδα », { σελ. 16 }.

Ονομασία φθόγγων , τρόποι , παρασημαντική.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Ευδήμεια » ,{ 1221 a }.

ΟΙ [ 12 ] ΗΘΙΚΕΣ ΑΡΕΤΕΣ.

Η ηθική αρετή είναι μεσότητα. Παντού το μεν μέσον [ εν αντιθέσει προς τα άκρα ] ποιεί την βελτίστη έξη ,τα δε άκρα είναι κακίες και εναντία [ τα εναντία φθείρουν το ένα το άλλο ] και αναμεταξύ τους και προς το μέσον . Πίνακας αρετών και κακιών. [*] βελτίστη = καλλίστη ως προς την πνευματικήν ανωτερότητα και την ηθικήν κατάσταση.

8. ΕΙΡΩΝ –   ΑΥΘΕΚΑΣΤΟΣ { φιλαλήθης }    –   ΑΛΑΖΩΝ  .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ  – » Ηθικά  Ευδήμεια »  , { 1233 b – 1334 a }.

<< O δε αληθής και  απλούς , τον οποίον αποκαλούν ‘‘αυθέκαστον» είναι μέσος του είρωνος  και του αλαζόνος .Διότι ο μεν ένας , μη αγνοών την πραγματικότητα , ψευδόμενος κατά του εαυτού του, τον εμφανίζει  χειρότερον  της πραγματικότητας ,είναι  είρων. Ο δε άλλος , που κατά τον ίδιον τρόπο τον εμφανίζει  καλλίτερον , είναι αλαζών. Όποιος όμως τον εμφανίζει  όπως έχει στην πραγματικότητα , είναι αληθής και κατά τον Όμηρο λέγεται ‘πεπνυμένος» { < πέπνυμαι < πνέω   = εμπνευσμένος , φρόνιμος ,συνετός , νοήμων }.Και ,γενικά, ο μεν είναι φιλαλήθης , οι δε  φιλοψευδείς . >>

ΕΙΡΩΝ { υπό }   –   ΑΥΘΕΚΑΣΤΟΣ { μέσον }    –   ΑΛΑΖΩΝ { υπέρ } .

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ – » Χαρακτήρες ». ΚΓ’. Αλαζονείας.

<< Αλαζονεία ,δόξει είναι προσποίησίς τις αγαθών ουκ όντων » = » Η αλαζονεία θα φανεί ,ότι είναι κάποια προσποίηση ανυπάρκτων αγαθών »

ΑΡΙΣΤΩΝΟΣ ΚΕΙΟΥ – » Για την αλαζονεία », ΦΙΛΟΔΗΜΟΥ – » Περί κακιών », [ Χ col. XVI ].

Ο δε ισχυρογνώμων [ αυθέκαστος ] δεν είναι μεν πολύ απερίσκεπτος [ εικαίος ] , ούτε παράλογος [ άλογος ] όπως ακριβώς ο απρεπής [ αυθάδης ] εξαιτίας όμως της επάρσεώς του [ οιήσεως ] ,ότι είναι ο μόνος που διαθέτει κρίση γίνεται ξεροκέφαλος.

ΕΙΔΗ ΑΛΑΖΟΝΕΙΑΣ :

ΠΑΤΡ. ΦΩΤΙΟΥ – » Λέξεων συναγωγή ».

Αυθέκαστος.

Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ  – » Μέγα  Λεξικόν   της Ελληνικής  γλώσσης ».

Αυθέκαστος { αυτός + έκαστος }= 1. ο λέγων τα πράγματα αυτά καθ’ εαυτά έκαστα., » ορθά κοφτά » συνεπώς ειλικρινής ,ανυπόκριτος, αληθής ,φυσικός ,απλούς. 3.[ μτγν.] επί προσώπων : ιδιογνώμων ,ιδιότροπος ,ισχυρογνώμων ,δύστροπος.

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αλαζών [ < άλη = περιπλάνηση ] = ο ανά την χώραν πλανώμενος , ο ανέστιος, ο πλάνης // ο αγύρτης , ο ψευδώς κομπάζων , ο απατεών 2. ο κομπαστικός , ο ματαιόφρων .

Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ  – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Είρων :  a}.ο λέγων κάτι χωρίς πραγματικά να το σκέφτεται  b}. ο μετερχόμενος  τεχνάσματα , ο πλανών [ Λατ. erro > error ].

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – » Ποιήματα ».

Ο Ιουλιανός ,ορών ολιγωρίαν , { 1923 }.




DOM. ZIMMERMANN – » Ιερό στο WIES », { 1746-54 }.

Βαυαρικό Ροκοκό.

ΣΤ. ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ / ΑΝ. ΧΑΤΗΡΑ – » Απάνθισμα σοφίας ».

»Μηδέν άγαν ».

ΝΙΚ. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ – » Θησαυρός 10.000 γνωμικών & αποφθεγμάτων ».

» Μηδέν άγαν ».

ΧΑΡ. ΜΠΑΡΑΚΛΗ – » Γνωμικά και παροιμίες ».

»Μηδέν άγαν ».

Α. ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

»Μηδέν άγαν ».

ΔΗΜ. ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων ».

»Μηδέν άγαν ».

ΤΑΚΗ ΝΑΤΣΟΥΛΗ – » 3.000 λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις ».

»Μηδέν άγαν ».

ΓΕΡ. ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΥ – » Λατινικές και άλλες ξενόγλωσσες φράσεις στη Νέα Ελληνική ».

»Νe nimium » και »Ne quid nimis ».

ΤΕΡΕΝΤΙΟΥ – » Ανδρία », { στ. 55- 62 }.

»nequid nimis ».


D. BURNHAM – » Flatiron », { Νέα Υόρκη , 1902 }. Το » σίδερο σιδερώματος » είναι χαρακτηριστικόν παράδειγμα υπερβολής [ ουρανοξύστης σε μικρό οικόπεδο ].

Β’ ΜΕΡΟΣ .

Νυκτερινό Μυητικόν Οδοιπορικό στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πρωταγόρας », { 342 e- 343 b }.

Το να μιμείται κάποιος τους Λάκωνες πολύ περισσότερο σημαίνει να φιλοσοφεί [ φιλοσοφείν ] παρά να επιδίδεται στη γυμναστική [ φιλογυμναστείν ] , διότι είδαν ότι τέτοιες κουβέντες μόνο άνθρωπος με τέλεια παιδεία μπορεί να τις πει . Διότι μ’ αυτό τον τρόπο φιλοσοφούσαν οι παλαιοί, με Λακωνική βραχυλογία·

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μενέξενος », { 247 e – 248 a } .

Διότι βέβαια από παλιά το λεγόμενον » Μην κάνεις τίποτα υπερβολικά » θεωρείται σωστό- και πράγματι ορθώς λέγεται. Διότι για όποιον άνθρωπον έχουν εξαρτηθεί από τον ίδιον όλα όσα οδηγούν στην ευδαιμονία ή είναι κοντά σε αυτήν ,και δεν εξαρτώνται από άλλους ανθρώπους ,των οποίων η δυστυχία ή ευτυχία τον αναγκάζουν να πλανηθεί και εκείνος ,αυτός έχει προετοιμαστεί να ζήσει με άριστα [ με τον καλλίτερον τρόπο ], αυτός είναι ο σώφρων και ο ανδρείος [ γενναίος στη μάχη ] και ο φρόνιμος

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », [ Η’, 563 e – 564 a ].

Και πράγματι η υπερβολή σε κάθε πράγμα συνήθως προκαλεί τη μετάπτωση στο αντίθετό του { δηλ. στην αντίθεση υπερβολή }, όπως γίνεται με τις εποχές του έτους και τα φυτά και τα σώματα μας και περισσότερο στις πολιτείες [ = πολιτεύματα ].

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική », { Β’, 1395 a }.

‘ Tους κακούς πρέπει να τους μισούμε άγαν ».

{ Γνωμικόν είναι μία βεβαίωση για ζητήματα γενικού χαρακτήρα ,όσα αναφέρονται στις ανθρώπινες πράξεις και πρέπει ή να τα αποφεύγουμε ή να τα επιδιώκουμε στον βίο μας. Σε ένα γνωμικόν ,εάν προστεθεί η αιτία και το γιατί , όλο αυτό γίνεται ενθύμημα . } Kαι πρέπει να χρησιμοποιούμε τα γνωμικά ακόμη και όταν αντιτίθενται και στα κοινότατα γνωμικά ,όπως είναι το «γνώθι σαυτόν» και το «μηδὲν άγαν», όταν ή το ήθος μέλλει να φανεί καλλίτερον ή το γνωμικό λέγεται σε μία στιγμήν εξάψεως. Τέτοια στιγμή είναι όταν κάποιος πάνω στην οργή του πει ότι είναι ψέμα ,ότι πρέπει να γνωρίζει τον εαυτόν του . Διότι αυτός εδώ ,εάν γνώριζε τον εαυτόν του ,δεν θα είχε ποτέ την αξίωση να είναι στρατηγός. Και ο χαρακτήρας κάποιου θα φαινόταν καλλίτερα εάν λέγαμε ,ότι δεν πρέπει ,καθώς λένε , να φιλούμε [ =αγαπάμε ] σαν να πρόκειται να μισήσουμε ,αλλά μάλλον να μισούμε σαν να πρόκειται να αγαπήσουμε. Με τη διατύπωση πρέπει να φανερώνεται καθα-ρά η πρόθεσή μας [ προαίρεσις ] . Αλλοιώς μετά το γνωμικόν πρέπει να ακολουθεί η αιτία ,όπως για παράδειγμα ,όταν πρέπει να πει κάποιος ,ότι πρέπει να φιλούμε [αγαπάμε ],όχι όπως λένε, αλλά σαν να πρόκειται να φιλούμε [ αγαπάμε ] για πάντα , διότι το άλλο είδος της αγάπης [ φιλίας ] δείχνει άνθρω-πον επίβουλον [ δόλιον τύπο ].Ή να εκφραστούμε ως εξής :» Δεν μου αρέσει αυτό που λένε συνήθως, ότι » ο αληθινός φίλος πρέπει να αγαπάει παντοτινά ‘ .Ή πάλι δεν παραδέχομαι το » μηδέν άγαν » [ μακριά από τις υπερβολές }. Διότι τους κακούς πρέπει να τους μισούμε άγαν [ υπερβολικά ].

ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ – » Προς Νικοκλέα », { IX .33 }.

Να εξετάζεις με προσοχή πάντοτε τους λόγους σου και τις πράξεις σου, για να περιπίπτεις ,όσον το δυνατόν σε λιγότερα σφάλματα. Βεβαίως άριστον μεν είναι να βρίσκεις την ευκαιρία [ το προσήκον μέτρον ] , αλλ’ επειδή δύσκολα γίνεται τούτη αντιληπτή να προτιμάς να υστερείς [ να έχεις λιγότερα του δέοντος ,έλλεψις ] παρά να πλεονάζεις [ να έχεις περισσότερα του δέοντος ,υπερβολή ] ‘διότι

οι μετριότητες [=το προσήκον μέτρον [ το ορθόν ] ενυπάρχουν περισσότερο στις ελλείψεις [ ένδειες ] παρά στις υπερβολές.

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Αντιγόνη » , { στ. 704-5 }.

Αλλά ένας άνθρωπος ακόμη και σοφός να ‘ναι, δεν είναι αισχρό [ ντροπή ] ,να μαθαίνει πολλά και να μην τεντώνει το σχοινί πολύ [ άγαν ].

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Μήδεια », { στ. 127-8 }.

Πράξεις πάνω από το μέτρον ποτέ στους ανθρώπους δεν φέρνουν καλό ‘πιο τρανές συμφορές σε ένα σπίτι σωρεύουν αν θε’ι’κός θυμός [ άτη ] το χτυπήσει.

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Ιππόλυτος », { στ. 261-265 }.

ΛΙΑΝ – ΑΓΑΝ .

Στον βίο [ βίοτος ] οι υπερβολικές ακριβολογίες [ ατρεκείς ] στους τρόπους [ επιτηδεύσεις ] , λένε , πιο πολύ μας βλάφτουν [ σφάλλειν ] παρά μας προσφέρουν τέρψη και την υγίεια μας αντιμάχονται. Έτσι επαινώ το ‘λίαν ‘[ πολύ ] λιγότερο από το »μηδέν άγαν »[ μην περνάς το μέτρο ]. ‘ και θα συμφωνήσουν οι σοφοί μαζί μου.

ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ – Αφορισμοί », { Β’. 51 }.

Κάθε υπερβολή [ πολύ ] αντιμάχεται την φύση [ πολέμιος ].

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Ιπποκράτους αφορισμοί και Υπομνήματα εις αυτούς », { να’ }, [σελ. 556-57 }.

………το δήλωσε αυτός όταν είπε ότι η κάθε είδους υπερβολή και όλες μαζί [ άπαν το πολύ ] είναι εχθρικές στη φύση .Διότι η ύπαρξις της φύσεως οφείλεται στο ότι έχει μέσα στην ουσία της συμμετρικά τα στοιχεία . Ευλόγως λοιπόν κάθε υπερβολή [ πολύ ] , σαν να είναι φθορά ,διαλύει την συμμετρία της συστάσεως του ζώου …..Σε τέτοιου είδους λοιπόν θεραπευτικές αγωγές ,η μεν υπέρμετρη και απότομη αλλαγή είναι σίγουρα εσφαλμένη ,η δε μικρή [ σταδιακή ] είναι ασφαλής.

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Εγχειρίδιον », [ 39 ].

Αφ ‘ ότου υπερβεί κάποιος μία φορά [ άπαξ ] το μέτρο, δεν υπάρχει κανένα όριο.

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον ». ΙΖ.’ Περί εγκρατείας ».

39. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ .Εάν κάποιος ξεπεράσει το μέτριον [ το αρμόζον μέτρον ] τότε τα πάρα πολύ ευχάριστα [ πράγματα ] μπορεί να γίνουν πάρα πολύ δυσάρεστα.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Παραμυθητικός προς Απολλώνιον », { 116 d }.

Δύο από τις Δελφικές επιγραφές είναι κατ’ εξοχήν απαραίτητες για τον βίον μας , το » Γνώθι σαυτόν » και το » Μηδέν άγαν », διότι από τις δύο αυτές παραινέσεις εξαρτώνται όλα τα υπόλοιπα.

» ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ » < = > » ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ ».

Στην αυτογνωσία εμπεριέχεται η αποφυγή της υπερβολής , και στην αποφυγή της υπερβολής εμπεριέχεται η αυτογνωσία.

ΛΥΡΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ – » Αποσπάσματα αδήλων ειδών », [ 204 Β . = 216 S ].

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Παραμυθητικός προς Απολλώνιον », [ 116 d ].

Οι Σοφοί και το » Μηδέν άγαν » επαίνεσαν πολύ .



ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ /2ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΕΖΙΚΟY { ΤΣ 2ου ΣΠ }.

Eικονίζεται ο Σόλων ο Αθηναίος ,ένας από τους Επτά Σοφούς της Ελλάδος και το Δελφικόν παράγγελμα : << Μηδέν Άγαν >>.




ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ – »Το νόημα της Εθνεγερσίας του 1821 ».

‘Η Εθνεγερσία του 1821 σήμανε για το Έθνος των Ελλήνων την αποτίναξη του αιμοσταγούς οθωμανικού ζυγού και την δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου Έθνους-Κράτους στην Ευρώπη.

ΜΙΧ. ΠΕΡΑΝΘΗ – » Μεγάλη Ελληνική Ποιητική Ανθολογία ». Κ.ΠΑΛΑΜΑ – » Αυτό το λόγο.. »

<< ΜΕΘΥΣΤΕ ΜΕ Τ’ ΑΘΑΝΑΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΟΥ ’21 >>.




Η  απόδοση των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource» ,anemi ,πύλη κ. α

ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ { Nosce te ipsum }.

Το πασίγνωστο ρητό » ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ ‘‘ ήταν ένα παράγγελμα χαραγμένο στο αέτωμα ή σε κίονα του Ναού του Πυ-θίου Απόλλωνος στους Δελφούς , όπως επίσης και το ‘ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » και το » ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ ». Στην κορυφή δε του αετώματος [ τυμπάνου ] δυνατόν να υπήρχε και το περίφημο Δελφικόν »Ε’{ ή ‘Ει’ κατά τον Πλούταρχον ].Το πα-ράγγελμα αυτό ράδιον, κάποιος , να το προφέρει , χαλεπόν να το κατανοήσει, δυσχερές να το εφαρμόσει . Για του λό-γου το αληθές , όλη η πλατωνική φιλοσοφία αυτό ,ουσιαστικώς , αυτό εξετάζει.

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { σελ. 190 }. Σχόλιο 72.

Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα είναι συλλογή από λιτά και ουσιώδη αποφθέγματα λίγων λέξεων , που συμπυκνώνουν ηθικές αρχές και πνευματικούς νόμους σοφίας Τα περισσότερα ήταν αφιερώματα των Επτά Σοφών της αρχαιότητας στο Μαντείον των Δελφών.

ΧΡ. Γ. ΡΩΜΑ – » Λεξικό ανεπτυγμένων εννοιών » ,{ σελ.65-66 }.

Αυτογνωσίαείναι η ακριβής γνώση του εσωτερικού μας κόσμου ,με όλες τις αρετές , τα πάθη , τις ικανότητες και τις αδυναμίες του. Είναι το αποτέλεσμα της προσωπικής προσπάθειας, που συνιστούσε το αρχαίον επίγραμμα » Γνώθι σαυτόν ». Η αυτογνωσία κάνει τον άνθρωπο μετριόφρονα και επιεική απέναντι στους άλλους ,επειδή ο ίδιος έχει πλέον επίγνωση της δικής του ατέλειας και των δικών αδυναμιών .

ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ .

GUSTAVE MOREAU – » Οιδίπους και Σφίγξ », { 1864 } , Μητροπολιτικό Μουσείον της Τέχνης , Ν. Υόρκη . Συμβολισμός [ = υπέρβαση της νατουραλιστικής / ρεαλιστικής απεικονίσεως διά μέσου των συμβόλων και των συμβολικών μορφών ] , έρωτας και θάνατος .Ο Οιδίπους κρατώντας ράβδο και η Σφίγξ [ »η καρδιά του σκότους » ] γαντζωμένη πάνω του , έχουν στραμμένους τους οφθαλμούς τους ο ένας στον άλλον ,ίσοι απέναντι στο αναπόφευκτον της μοίρα τους. Τα μεγάλα αινίγματα μεγάλες απαντήσεις δεν έχουν.

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – Άπαντα ». Τα αποκηρυγμένα ποιήματα .

Ο Οιδίπους , { 1896 }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

» Γνώθι σαυτόν » .

Γνώθι = προστακτική αορίστου, β’ πρόσ. , ενικός του ρήματος γιγνώσκω . Σαυτόν = αυτοπαθής αντωνυμία συνηρημένη [ σε αυτόν ] , β’ πρόσ. , ενικός ,αιτιατική ,

ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».

Γιγνώσκω = γνωρίζω ,καταλαβαίνω ,αντιλαμβάνομαι ,αποφασίζω ,εννοώ. { Λατ. co-gnosco ]. Προστακτική στην ελληνική γλώσσα έχουν μόνον ο ενεστώτας ,ο αόριστος και ο Παρακείμενος.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Γιγνώσκω { < *[ γνο- ] πρβλ. go-[ *gno ] – sco και * [ νο- } πρβλ. *[ no ]- sco }= γνωρίζω ,κρίνω ,αποφασίζω . Γιγνώσκω = έχω γνώσιν εκ παρατηρήσεως .Οίδα = έχω γνώσιν εκ σκέψεως ,εκ συλλογισμού.

ΠΑΝ. Δ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής πεζογραφίας ».

Γιγνώσκω = αποκτώ γνώσιν ,αντιλαμβάνομαι ,διακρίνω ,μανθάνω ,αποφασίζω, ψηφίζω .

Γ.Β. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ – » Η ετυμολογία ,οι ρίζες και ο σχηματισμός των λέξεων ».

Γιγνώσκω = γνωρίζω ,αντιλαμβάνομαι ,εννοώ ,αποφασίζω ,κρίνω.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Γι-* [γνώ]-σκω { Λατ. * [gno]-sco } . Οίδα : { εξεύρω }. Επίσταμαι .

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-ελληνικόν » .

Gnosco , nosco =γνωρίζω.

AX. TZAΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτοπαθείς αντωνυμίες : όταν το ίδιο πρόσωπο συγχρόνως ενεργεί και πάσχει.

Γνώθι σαυτόν » = γνώρισε συ τον εαυτόν σου. Σαυτόν < σεαυτόν < σε + αυτόν .

FRANCIS BACON – » Ο Οιδίπους και η Σφίγγα », { 1983 }.

Γ. ΣΕΦΕΡΗ – » Τρία κρυφά ποιήματα », [ 1966 ].

Θερινό Ηλιοστάσι [ Ζ’ ].


΄΄ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ »

Ποίου ρήση ήταν αυτό το Δελφικόν Παράγγελμα ; Του Πυθίου Απόλλωνος ,των ιερειών του Μαντείου των Δελφών , κάποιου εκ των επτά σοφών , κάποιου άλλου μη γνωστού ή κανενός ;

Ι. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

» γνώθι σαυτόν ».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική βιβλιοθήκη », { IX .10 }.

» γνώθι σαυτόν » = η απόκτηση παιδείας και συνέσεως.

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Φωκικά » , { 24.1 }.

Στον πρόναο στους Δελφούς είναι γραμμένα ρητά ωφέλιμα για τον βίον των ανθρώπων, όπως τα αποφθέγματα »Γνώρισε τον εαυτόν σου » και » Τίποτα πολύ ‘‘.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». ΘΑΛΗΣ { Α’. 35 , 40 }.

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Γ’. Περί φρονήσεως } , [ 79. γ’ , 80 ].

»Γνώθι σαυτόν », » Σαυτόν ίσθι » { ίσθι < οίδα }.

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’. Περί του »γνώθι σαυτόν » } ,[ 12 ].

Το »Γνώθι σαυτόν ‘‘ θεωρείται και παροιμία .

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

» γνώθι σαυτόν ».

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’. Περί του »γνώθι σαυτόν » }.26. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί του γνώθι σαυτόν [ α’ ] ».

» γνώναι εαυτόν ». Οπωσδήποτε το ζήτημα τίνος είναι η επιγραφή δεν είναι λυμένον ,αλλά εξακολουθούν οι αμφισβητήσεις.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

» γνώθι σαυτόν ‘‘ : a} απόφθεγμα του Χίλωνος . Συντάσσεται δε η παροιμία επί αυτών που είναι υπέρ [=υπερβολικοί ] ,δηλαδή για αυτούς που κομπάζουν [ είναι αλαζόνες ] b}. Το ‘‘γνώθι σαυτόν » και το » παραχάρασσε μη την αλήθειαν ,αλλά το νόμισμα » είναι Πυθικά παραγγέλματα. Αυτό σημαίνει , να περιφρονείς την δόξα [ =δοξασία ] των πολλών ,και να παραχαράσσεις , όχι την αλήθεια αλλά το νόμισμα.{ σ.σ. ως παραχαράκτης των νομισμάτων της πατρίδας του Σινώπης κατηγορήθηκε ο Διογένης ο Κυνικός ].

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς » ,, { Α’. ιδ’ .20-30 },[ σελ.79 ].

Η παρ’ Έλλησι διαδοχή των φιλοσόφων. Γνώθι σαυτόν = παράγγελμα [ παραίνεση ] για την επιδίωξη της γνώσεως.

ΣΤΕΦ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ – » Περί του εν Δελφοίς ΕΙ », [ 2 ] ,{ σελ. 5 }.

Το Δελφικόν [ ΕΙ ] στον Πύθιον ναόν [ του Απόλλωνος ], το »ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ » ,και το »ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ » ο Πλούταρχος μόνος ,από όλους όσους εγώ γνωρίζω , διεφύλαξε .

ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ΗΛΙΟΥ ‘ – » Γνώθι σαυτόν » .

<< Γνώθι σαυτόν >> { = γνώρισε τον εαυτόν σου }.
Αρχαίον ελληνικό γνωμικό , γραμμένο με χρυσά γράμματα στα Προπύλαια του ναού του Απόλλωνος στους Δελφούς.. Το γνωμικόν αποδίδεται κατ’ άλλους μεν σε έναν από τους επτά σοφούς της Ελλάδος , και ιδιαίτερα στον Θαλήν ή τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιον , κατ’ άλλους δε στο ιερατείον του Μαντείου των Δελφών .Με το γνωμικόν αυτό επεδιώκετο να φανερωθεί στους ανθρώπους ,ότι έπρεπε να γνωρίσουν τον εαυτόν τους , δηλαδή την » ουσίαν » και την » φύσιν » τους ,ώστε να καταστούν όσον το δυνατόν τελειότεροι.

ΧΡ. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ – » Λεξικόν φιλοσοφίας ».

» γνώθι σαυτόν » =Η πράξις. Το μόνο μέσον ,με το οποίο μπορεί κάποιος να γνωρίσει τον εαυτόν του ,είναι η πράξη , με αυτήν μαθαίνει τις δυνάμεις του [ δηλ. τί ακριβώς μπορεί ή δεν μπορεί να κάνει }.

ΣΤ. ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ / ΑΝ. ΧΑΤΗΡΑ – » Απάνθισμα σοφίας ».

» γνώθι σαυτόν ‘‘ = Έχε συνείδηση του εαυτού σου ,δηλαδή των ικανοτήτων σου και πιο πολύ των αδυναμιών σου [ δηλ. μέχρι πού μπορούν να φτάσουν οι δυνάμεις σου ] .

ΔΗΜ.ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων » .

» γνώθι σαυτόν » = Να πετύχεις την αυτογνωσία.

ΑΝΔΡ. ΚΑΛΑΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

» γνώθι σαυτόν ». Η ταυτότητα του αποφθέγματος είναι άγνωστη.

ΤΑΚΗ ΝΑΤΣΟΥΛΗ – » 3.000 λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις ».

» γνώθι σαυτόν ». Δηλαδή , πρέπει πρώτα απ’ όλα να ανακαλύψουμε και να μάθουμε τον εαυτό μας .

ΧΑΡ. ΜΠΑΡΑΚΛΗ – » Γνωμικά και παροιμίες », { σελ. 169 }.

΄΄Γνώθι σαυτόν ». << Γνώρισε τον εαυτόν σου >> . Χίλωνος του Λακεδαιμονίου.
Επιγραφή στους Δελφούς στον ναόν του Απόλλωνος.

ΓΕΡ. ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΥ – » Λατινικές και άλλες ξενόγλωσσες φράσεις στη νέα Ελληνική ».

» nosce te ipsum » { Cicero }= » γνώθι σαυτόν ».

M. TULLII CICERONIS – » Tusculanarum Disputationum » , { V . Lib. I . 22. 52 }.

ΚΙΚΕΡΩΝΟΣ : << Περί περιφρονήσεως του θανάτου >>.

»Nosce te , nosce animum tuum » = » Γνώρισε [ τον εαυτόν σου ] = γνώρισε την ψυχή σου ».

The Matrix [ 1999 ] :

Ο Neo κατόπιν προτροπής της προφήτιδος { oracle } διαβάζει σε μία επιγραφή ένα λατινικό ρητό στο υπέρθυρον ,που γράφει » temet nosce { = » πρέπει να γνωρίσεις τον εαυτό σου» } ,το οποίον είναι μία παραλλαγή του » nosce te ipsum » .

Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Ασάλευτη ζωή ».

Φοινικιά.

ΕΥΤΥΧΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Δυο πόρτες έχει η ζωή », { 1959 }.

<< Δυο πόρτες έχει η ζωή / άνοιξα μια και μπήκα / σεργιάνισα ένα πρωινό / κι ώσπου να `ρθει το δειλινό από την άλλη βγήκα / Όλα είναι ένα ψέμα , μια ανάσα μια πνοή , / σα λουλούδι κάποιο χέρι θα μας κόψει μιαν αυγή >>.


H ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ.

Προστακτική έγκλιση έχουν μόνον ό ενεστώτας , ο αόριστος και ο παρακείμενος. Η προστακτική σε χρόνον ενεστώτα είναι λογική και αυτονόητη . Τί δηλώνει όμως η προστακτική αορίστου ; Διότι είναι παράδοξο να δίνεται μία προσταγή σε αόριστο χρόνο .Πώς είναι δυνατόν να προστάζεις κάποιον σε παρελθοντικό χρόνο ,όταν η προσταγή εκτελείται σε παρόντα ή σε μέλλοντα χρόνο ;

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης », { σελ. 96 }.

Έγκλισις .Εγκλίσεις .Προστακτική = η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί .

Λ.ΒΑΜΠΟΥΛΗ – Γ. ΖΟΥΚΗ – » Γραμματική της Ελληνικής γλώσσης », { σελ. 98 }.

Εγκλίσεις . Προστακτική =η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί .

ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Νεοελληνική γραμματική », { σελ.145 }.

Οι εγκλίσεις [σ.σ. σε αυτές συμπεριλαμβάνει και το απαρέμφατο και την μετοχή ].

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης », { σελ.102-103 }.

Οι εγκλίσεις . Προστακτική : η έγκλιση εκφράζει την δεδηλωμένη απαίτηση .Ειδικότερα σημαίνει : α }. προσταγή ή απαγόρευση β }. προτροπή ή αποτροπή [ ου ] ή παραίνεση { γνώθι σαυτόν = ο Πύθιος Απόλλων σε παραινεί να γνωρίσεις τον εαυτόν σου . Διαφέρει δε η συμβουλή της παραινέσεως. Η παραίνεση δεν επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι έχει στόχο το αγαθό ,όπως εάν κάποιος παραινεί στην σωφροσύνη . Η συμβουλή επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι είναι άδηλη η έκβαση ενός πράγματος κατόπιν συμβουλής και άδηλον το συμφέρον της πράξεως } γ }. συγκατάθεση ή παραχώρηση ε }. δέηση ή παράκληση.

ΔΗΜ. ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Η σύνταξη του Αρχαίου Ελληνικού Λόγου », { σελ. 439-440 }.

Η προστακτική αόριστου δηλώνει την πραγματοποίηση της εντολής . .Δηλαδή ,δηλώνει απλώς την πράξη και τη στιγμιαία ολοκλήρωσή της [ προσταγή στιγμιαία ].

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ». Προστακτική.

Στην Προστακτικήν η πράξη εμφανίζεται ως απαίτηση ,ως προσταγή του ομιλούντος – χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η θέληση αυτού που τον προστάζουν ή το » δυνατόν » της πραγματώσεως της εντολής .

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Λατινικής γλώσσης » ,{ σελ. 61 }.

Εγκλίσεις [ modi ] .Προστακτική [ imperativus ].

Στην Ελληνική γλώσσα η προστακτική είναι σε χρόνον αόριστο , διότι αν και η εντολή αναφέρεται σε πράξη ,που πρόκειται να εκτελεστεί [ μέλλοντας χρόνος ] ,εντούτοις ,επειδή η πράξη εκτελείται αυθωρεί κα παραχρήμα [ παροντικός χρόνος ], περιπίπτει αμέσως από παρόν σε παρελθόν [ πα-ρελθοντικός χρόνος ] . Στη Λατινική γλώσσα η προστακτική είναι σε μέλλοντα χρόνο για να δηλώσει απλώς τον χρόνο , στον οποίον πρόκειται να εκτελεστεί η εντολή.

ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ.


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .



TO »ΕΞΑΙΦΝΗΣ »

Ο Σωκράτης για να τονίσει την σημασία της παιδεύσεως στον άνθρωπον, όπως και την σημαντική διαφορά μεταξύ παιδείας και απαιδευσίας, αφηγείται τον περίφημο μύθο του σπηλαίου .Στο Πλατωνικό Σπήλαιον, όταν και εάν ο δεσμώτης άνθρωπος καταφέρει να λυθεί από τα δεσμά της αγνοίας και απαιδευσίας ΞΑΦΝΙΚΑ { εξαίφνης } αναγκάζεται να σηκωθεί όρθιος σιγά-σιγά , να στραφεί προς το φως και να βαδίσει προς την έξοδον του σπηλαίου . Το εξαίφνης δηλώνει κάτι το αναπάντεχον και συγκλονιστικόν, που κάνει τον άνθρωπο να αλλάξει τρόπο σκέψεως [ νοο-τροπία ]. Το αναγκαίο [ αναγκάζοιτο ] δηλώνει την βίαν ,που ασκείται πάνω στον λυμένον άνθρωπο . Διότι »κάθε τι αναγκαίον είναι εκ φύσεως ανιαρόν» [ =λυπηρόν και στενόχωρον }. Συνεπώς το εξαίφνης δεν είναι κάτι το ευχάριστο και ηδονικόν ,αντιθέτως είναι κάτι το αναγκαίον ,άρα βίαιο γεγονός { π.χ. δυνατός πόνος από προσκόλληση ή από απώ-λεια ή από ασθένεια ή από θάνατον αγαπημένου προσώπου }. .Δύο είναι οι οδοί της γνώσεως : δια του μαθήματος ή δια του παθήματος .Άλλοι άνθρωποι καταλαβαίνουν με το μάθημα [ διδασκαλία ] ,άλλοι μόνο με το πάθημα [ εμπειρία ] , όπως λέει και ο λαός : << τού ‘γινε το πάθημα μάθημα >>. Σε κάθε της μετενσάρκωσή της η ψυχή [= είσοδος στο σπήλαιο ], φθάνει σε ένα από τα σκαλοπάτια [ αναβαθμοί ] της γνώσεως ,που αντιστοιχούν στα σκαλοπάτια ,τα οποία ανεβαίνει ο λυμένος άνθρωπος κατά την πορεία του προς το φως της γνώσεως μέχρι την επόμενη ενσάρκωσή της.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μύθοι ». Ο μύθος του σπηλαίου , ΠΟΛΙΤΕΙΑ [ VI . 515 c

Στάδια γνώσεως : 1. Απαιδευσία .Η κατάσταση που βιώνουν οι δεσμώτες του σπηλαίου ,όπου έχουν την γνώση μόνον των σκιών των αντικειμένων [ Εικασία ] 2.Όσοι κατάφεραν να βγουν από το σπήλαιον , αποκτούν γνώση του ορατού πλέον κόσμου δια των αισθητηρίων οργάνων τους [ Πίστις ]. 3. Την νοητή ή θεωρητική γνώση ,μαθηματική παιδεία , που αποκτάει η ψυχή κατά την ανοδική της πορεία προς την κορυφή [ Διάνοια ] 4. Τον ανώτατο βαθμό νοήσεως αποκτούν οι ψυχές που ήταν ικανές να υψωθούν πάνω από το ουράνιο στερέωμα , να ατενίσουν τον υπερουράνιον τόπον και να αντιικρίσουν τα »όντως όντα » ,δηλαδή τις ιδέες [ Νόησις ].

ΣΩΚΡ. Σκέψου ,λοιπόν, τί θα μπορούσε να είναι η απολύτρωση [ λύσις ] και η γιατρειά [ ίασις ] των ανθρώπων του σπηλαίου από τα δεσμά και την άγνοιά τους [ αφροσύνη ] .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Συμπόσιον » ,{ 210 e }. Τελευταίος αναβαθμός στην μύηση του Έρωτος .

Το » εξαίφνης » στη θέαση του απολύτου κάλλους.

Το αντίκρυσμα του κάλλους του απολύτου ,από ένα σημείον και μετά δεν μπορεί να γίνει πλέον μεθοδικώς και βαθμηδόν [ εφεξής ] ,όπως στους άλλους αναβαθμούς του έρωτος ,αλλά διά μιας ξαφνικής [ εξαίφνης ] ,στιγμιαίας ενοράσεως . Εδώ βρισκόμαστε αληθινά στην περιοχή των μυστηρίων… Όποιος λοιπόν με παιδαγωγική μέθοδο στην σπουδή της ερωτικής τέχνης οδηγηθεί σε τούτο το σημείο, εξετάζοντας ορθώς -την μίαν μετά την άλλην -τις διάφορες μορφές του ωραίου ,όταν προχωρήσει προς το τέρμα της ερωτικής μυσταγωγίας , ΞΑΦΝΙΚΑ { εξαίφνης } θα δει ευκρινώς ένα κάλλος θαυμασίας φύσεως.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Επιστολαί », [ Ζ’ . 341 d ].

Το ‘πυρ’ της αληθινής γνώσεως και το »εξαίφνης ».

Ο Πλάτων , μετά την δολοφονία του φίλου και μαθητή του Δίωνα από τον Κάλλιππο στη Σικελία , απευθύνει επιστολή στους οικείους και φίλους του αποθανόντος για πολιτική καθοδήγηση. Παρεμβάλλει δε στην επιστολή αυτή μία » φιλοσοφική παρέκβαση » ,όπου αρνείται ότι υπάρχει και ότι θα υπάρξει φιλοσοφικό δικό του σύγγραμμα των σχετικών με την πρώτην αρχήν . << Επί του προβλήματος αυτού δεν υπάρχει ούτε είναι ενδεχόμενον να υπάρξει ουδέν σύγγραμμα .Διότι δεν είναι δυνατόν να διατυπωθεί δια λόγου κατά κανέναν τρόπον ,όπως οι άλλες επιστήμες ,αλλά έπειτα από πολλή ενασχόληση ,η οποία μας θέτει σε επαφή με αυτό το ίδιον το πράγμα και έπειτα από ένα άμεσο βίωμά του αιφνιδίως { εξαίφνης },ωσάν φως που άναψε από σπινθήρα πυρός που αναπήδησε ,παρουσιάζεται στην ψυχή και τρέφει πλέον αυτόν τον ίδιον τον εαυτόν >> – Κ.Δ.ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ.

Φαινόμενον ελλάμψεως .

Έλλαμψις { εν + λάμπω } = η λάμψη , ο φωτισμός της ψυχής από θεϊκό φως. Πέρα και πάνω από την διερεύνηση των φιλοσοφικών ζητημάτων δια της διαλεκτικής οδού ,υπάρχει η »εξαίφνης» και άμεση ενόραση της υψίστης αληθείας ,μετά όμως από κοπιαστική προσπάθεια και αυτή σε εξαιρετικές στιγμές μόνον. Γι’ αυτό η αλήθεια αυτή είναι από δύσκολον έως και αδύνατον να διατυπωθεί γραπτώς.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { Δ’.5 } , [ 1015 a ].

Αναγκαίο λέγεται αυτό χωρίς το οποίον ,ένα ον δεν μπορεί να ζει [ επειδή αποτελεί συναίτιον ] ….
Αναγκαίον καλείται το βίαιον και η βία ,δηλ το αντίθετον προς τη φυσική ροπή [ ορμή ] και τη βούληση [ προαίρεσις ] .που εμποδίζει και κωλύει, διότι το βίαιον λέγεται και αναγκαίον , γι’ αυτό » το αναγκαίον είναι και λυπηρόν », όπως λέει ο Εύηνος » διότι κάθε αναγκαίον πράγμα είναι από την φύση του ανιαρόν [ στενόχωρον ] » και η βία είναι ένα είδος ανάγκης ,που προέρχεται από την βούληση και την λογική.

ALLAN W. WATTS – » O δρόμος του ZEN », { σελ. 131 }.

Το »ξύπνημα » [ αφύπνισις της συνειδήσεως } είναι ΞΑΦΝΙΚΟΝ και συμβαίνει πάντα στο ΤΩΡΑ..

Το ξύπνημα [ σ.σ. αφύπνιση ] στη σχολή του Χούι -νεγκ είναι »ξαφνικό » ,διότι απευθύνεται σε εύστροφα και όχι σε αργό-στροφα άτομα. Το » ξύπνημα » δεν εννοείται σταδιακό ή προ-οδευτικό. Ή έχει κανείς » ξυπνήσει » εντελώς ή δεν έχει » ξυπνήσει »καθόλου ,εφόσον δεν υπάρχουν ούτε μέρη ούτε δοαχωρισμοί ,και η φύση του Βούδα δεν μπορεί να γίνει κατανοητή κομμάτι- κομμάτι.

ΟΙ [ 4 ] ΑΝΑΒΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ.

Τα είδη της γνώσεως είναι τέσσερα : εικασία , πίστις , διάνοια , νόησις .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { 509 d , 511 e }.

ΣΩΚΡ. ..πάρε αντιστοίχως για τα τέσσερα τμήματα της γνώσεως τις τέσσερεις ενέργειες της ψυχής .Ο νους για το ανώτατον επίπεδον, η διάνοια για το δεύτερον ,το τρίτο δώσε το στην πίστη και το τελευταίο στην εικασία. .

ΕΓΚ. ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ ‘- » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα », { σελ. 314 -315 }.

Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Ο γενικός χαρακτήρας και τα θέματα της πλατωνικής γνωσιολογίας ».

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ :

Το διαφορετικό μήκος των γραμμικών τμημάτων συμβολίζει την διαφορά της μετοχής των αντιστοίχων ειδών της γνώσεως στην αλήθεια. Συνεπώς όπως συμπεραίνουμε από το ανωτέρω σχήμα , τα τέσσερα είδη της γνώσεως μπορούν να συνοψιστούν σε δύο. Το ένα είναι η γνωστική λειτουργία , που αναφέρεται στα ορατά και αισθητά. Το δεύτερον είναι αυτό που αναφέρεται στα νοητά, δηλαδή στις ιδέες και τις θεμελιώδεις αρχές των επιστημών. Το πρώτο και κατώτερο τμήμα ,που ονομάζει ο Πλάτων γενικώς » δόξαν » ,υποδιαιρείται σε δύο μερικώτερα τμήματα , την εικασία και την πίστη. Το δεύτερο και ανώτερο τμήμα που ονομάζει ο Πλάτων Επιστήμη και αλήθεια υποδιαιρείται και αυτό σε δύο μερικώτερα τμήματα ,την διάνοια και την νόηση . Από την διάνοια [ υποθετικός λόγος ] δεν είναι δυνατόν να φθάσει κάποιος στην νόηση [ Ανυπόθετον ] παρά μόνον δια της ενοράσεως [ ενόρασις = η ικανότητα της άμεσης [ βιωματικής ] γνώσεως της ουσίας των πραγμάτων ,χωρίς την μεσολάβηση των αισθήσεων ή της διανοίας ]. Ο χωρισμός αυτός δεν έχει απόλυτη γνωσιολογικήν αξία, διότι χρησιμεύει κυρίως για την εποπτική περιγραφή των φαινομένων.

Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Πλάτωνος ‘Πολιτεία’ » , εισαγωγή { σελ. XLIII }.

Δεν μπορεί να υπάρξει γνώση ,αν δεν αναφέρεται σε κάποιο ον , [ δηλαδή ] γιγνώσκεται ό,τι υπάρχει , ενώ ό,τι είναι ανύπαρκτο μένει και ολοκληρωτικά άγνωστο. Μεταξύ γνώσεως [ ΟΝ ] και αγνοίας [ ΜΗ ΟΝ ] μεσολαβεί η δόξα. Η μεσάζουσα κατάσταση της δόξας δεν έχει την σταθερότητα της επιστήμης ,και παρόλο που δεν είναι άγνοια ,δεν είναι όμως ούτε και γνώση.

Η ΑΓΝΟΙΑ.

ΝΙΚ. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ – » Θησαυρός 10.000 γνωμικών & αποφθεγμάτων ». { Γνώση }.

H συναίσθηση της αγνοίας είναι μεγάλο βήμα προς τη γνώση .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φίληβος » , { 48 c – 49 a }.

Η άγνοια βέβαια είναι κακό, το ίδιο καθώς αυτό που ονομάζουμε χαζομάρα [ αβελτέραν έξιν ]. Tα είδη της αγνοίας.Η άγνοια είναι μία κακότητα ,αντίθετη στο »γνώθι σαυτόν ». Η κακότητα της αγνοίας μπορεί να χωριστεί σε τρία μέρη : a] σε σχέση με τα χρήματα και την περιουσία β}. σε σχέση με το σώμα και το κάλλος γ} σε σχέση με την ψυχή και τις αρετές .

Η άγνοια είναι μία κακότητα ,αντίθετη στο »γνώθι σαυτόν ». Η κακότητα της αγνοίας μπορεί να χωριστεί σε τρία μέρη : a] σε σχέση με τα χρήματα και την περιουσία β}. σε σχέση με το σώμα και το κάλλος γ} σε σχέση με την ψυχή και τις αρετές .

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { ΚΑ’. Περί του »γνώθι σαυτόν » }.

7. Από τα » Τομάρια » [=τομίδια ] του Αριστωνύμου :
O Hράκλειτος, νέος ακόμα είχε γίνει σοφώτερος από όλους ,διότι πίστευε για τον εαυτόν του ,ότι δεν γνώριζε τίποτε.

» ΕΝ ΟΙΔΑ ,ΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΟΙΔΑ » ;

Πασίγνωστο ρητόν , το οποίον αποδίδεται στον Σωκράτη δια του Πλάτωνος ; Και όμως. Δεν το είπε ο Σωκράτης ,ούτε το έγραψε ο Πλάτων ! Ή τουλάχιστον δεν είναι γραμμένον ακριβώς έτσι . Τί ακριβώς έλεγε και έπραττε ο Σωκράτης , ώστε η Πυθία του Μαντείου των Δελφών να τον επαινέσει δημοσίως » ανδρών απάντων Σωκράτης σοφώτατος » ; Σίγουρα όχι το προαναφερθέν ψευδο-Σωκρατικόν απόφθεγμα .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Απολογία Σωκράτους », { VI ] ή [ 21 d }.

<< αυτός μεν νομίζει ότι γνωρίζει ,ενώ δεν γνωρίζει , εγώ δε καθώς δεν γνωρίζω ,έτσι δεν νομίζω ότι γνωρίζω,…δηλαδή όσα δεν γνωρίζω ,ούτε και νομίζω ότι τα γνωρίζω >>. { σ.σ. Ο Σωκράτης είπε ,ότι αυτά που γνωρίζει ,γνωρίζει ότι τα γνωρίζει ,ενώ αυτά που δεν τα γνωρίζει ,γνωρίζει ότι δεν τα γνωρίζει { δηλ. δεν είναι ξερόλας ,οιηματίας ή δοκησίσοφος να καμώνεται ,ότι τα γνωρίζει , όπως κάνουν άλλοι. Έχει δηλαδή γνώση της αγνοίας του , κάτι που τον οδηγεί στην φιλοσοφία }.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων »,. ΣΩΚΡΑΤΗΣ [ Β’. 32 ].

<< και τίποτε δεν ήξερε ,εκτός από το ότι είχε επίγνωση της αμαθείας του >>.Αυτή η φράση στον Διογένην τον Λαέρτιον ,ίσως γέννησε και το ψευδο-απόφθεγμα : » εν οίδα ,ότι ουδέν οίδα ».

ΚΩΝ. ΑΣΩΠΙΟΥ – » Εισαγωγή εις την Ελληνικήν Σύνταξιν », { σελ. 819 }.

ΧΙ. Περί των ούτε και ουδέ, μήτε και μηδέ.

ΠΛΑΤΩΝ – » Αλκιβιάδης », { 124 c }.

ΣΩΚΡ. Ναι ‘ αλλά βέβαια πρέπει να εξετάσουμε από κοινού με ποίον τρόπο θα μπορέσουμε να γίνουμε όσο μπορούμε βέλτιστοι [ υπερθ. του αγαθός : πνευματικά ηθικά ανώτεροι από όλους ] . Διότι πράγματι εγώ , λέγω και σε σένα και σε μένα ,ότι πρέπει να παιδευτούμε [ να αποκτήσουμε παιδεία ] << εγώ γαρ τοι ου περί μεν σου λέγω ως χρη παιδευθήναι ,περί εμού δε ου >> ‘ διότι εγώ δεν διαφέρω σε τίποτα από εσένα ,εκτός βέβαια από ένα.

ΚΩΝ. ΑΣΩΠΙΟΥ – » Εισαγωγή εις την Ελληνικήν Σύνταξιν », { σελ. 820 }.

Η διπλή άρνηση [ ου ] γίνεται κατάφαση. { γ’. η επανάληψη του [ αρνητικού μορίου ] << ου >> ,δια της οποίας αναιρείται η πρώτη άρνηση ,και έτσι οι δύο αποφάσεις αποτελούν μίαν κατάφαση // [-]+[-]=[+] }.

ΟΛΥΜΠΙΟΔΩΡΟΥ – » Σχόλια εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδην ». Πράξις συν θεώ θ’ , { σελ. 175 }.

Το » εν οίδα ,ότι ουδέν οίδα ‘ ,ίσως , ‘ είναι παράφραση του »εγώ μεν γαρ ουδέν οίδα πλην εν μόνον » { = Διότι εγώ δε γνωρίζω τίποτα [ άλλο ] εκτός από ένα πράγμα , την ανταλλαγή [ δούναι και λαβείν ] λόγων [απόψεων ] ,δηλαδή την διαλεκτικήν τέχνη }.

ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ : ΑΓ. ΙΣΙΔΩΡΟΥ ΠΗΛΟΥΣΙΩΤΗ – » Eπιστολές », { σελ. 920 }.

<< Eγώ δε οίδα σαφώς ,ότι ουδέν οίδα >>= Εγώ ,λοιπόν, γνωρίζω καθαρά ,ότι τίποτα δεν γνωρίζω.

AΠΛΗ ΚΑΙ ΔΙΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ .

Εάν συσχετιστεί η Γνώση [ + ] με την Άγνοια [ – ] ,τότε προκύπτουν τέσσερεις συνδυασμοί [ 1,2,3,4 ]. Αυτοί χωρίζονται σε ομάδες ως εξής : Β[ 1 ,4 ] και Α [ 2, 9 ]. Ομάδα [ Β ] : το [1] είναι ο Σοφός [ ανωτάτη βαθμίδα ],ενώ το [ 4 ] είναι ο Οιδίπους [ κατωτάτη βαθμίδα , ΔΙΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ ] . Η ομάδα [ Α ] δηλώνει ΣΤΑΣΗ και ΑΚΙΝΗΣΙΑ .Διότι από την γνώση δεν πηγαίνει κάποιος στην γνώση ,αφού γνωρίζει ότι ήδη την κατέχει [1] ,ούτε από την άγνοια στην άγνοια ,αφού δεν γνωρίζει ,ότι δεν γνωρίζει ,αλλά νομίζει ,ότι γνωρίζει και κατέχει [4]. Και ο οιηματίας δεν βαδίζει ποτέ προς το Φως της Γνώσεως . Ομάδα [ Α ] : το [ 2 ] είναι ο Φιλόσοφος [ ενδιάμεση βαθμίδα, ΑΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ ] και το [ 4 ] ,ο δούλος του Μένωνος στον γνωστόν πλατωνικό διάλογο [ ενδιάμεση βαθμίδα ] ,όπου ο απαίδευτος δούλος ,επειδή η γνώση είναι ανάμνηση, καταφέρνει να λύσει γεωμετρικά προβλήματα . Η ομάδα αυτή δηλώνει ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ και ΚΙΝΗΣΗ. Διότι κάποιος , επειδή γνωρίζει ότι έχει άγνοια κινείται -κατά το δυνατόν- πάντα προς την γνώση ,αφού δεν την κατέχει ,όπως και αντίθετα κάποιος από την άγνοια της γνώσεως είναι δυνατόν να κινηθεί και να ανακαλύψει [ μέσω της διαλεκτικής μεθόδου ] γνώση που γνώριζε και η οποία ήταν λησμονημένη μεν , καταγεγραμμένη δε στις λησμονημένες αναμνήσεις του [ όπως ο δούλος του Μένωνος ].

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδην », { Β’. 189-191 }.

Αυτός ,που έχει την διπλήν άγνοια, νομίζει [ οίεται ] ότι γνωρίζει αυτά που δεν γνωρίζει και περιφέρει την ψεύτικην πεποίθησή του [ δόκησις της σοφίας ] για πράγματα στα οποία είναι αμαθής .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Οίομαι , οίημα , οιηματίας.

Οιηματίας { < οίομαι } = όποιος έχει μεγάλην ,υψηλήν ιδέα για τον εαυτόν του ,αλαζών ,επηρμένος. Οίημα { < οίομαι } : α ]. [ μτγν.] γνώμη β ]. [ ιδ.] η υψηλή γνώμη που έχει κάποιος για τον εαυτόν του , έπαρση ,αλαζονεία . Οίομαι { οίμαι } = νομίζω ,υπολαμβάνω ,υποθέτω , πάντα για πράγμα αβέβαιον και αμφίβολον .

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους τύραννος », { στ. 366 – 371 }.

Ο Οιδίπους Τύραννος είναι αυτός που κατεξοχήν πάσχει από την λεγομένη Διπλή Άγνοια [ δεν γνωρίζει ,ότι δεν γνωρίζει ]. Υπό την επήρεια της Άτης γίνεται υπερόπτης και αλαζονικός σε σημείον ,που αμφισβητεί και απαξιώνει τον μάντη Τειρεσία ,ο οποίος του αποκαλύπτει ότι ό ίδιος είναι και πατροκτόνος και αιμομίκτης ,αλλά δεν το γνωρίζει …

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ { Tabula Cebetis }. Γ’ ΠΕΡΙΒΟΛΟΣ.

{ βλ. » Κέβητος πίναξ [ Tabula Cebetis ] » }.

<< Στην Πύλη του τρίτου μικρού εσωτερικού περιβόλου ,στέκεται η Ψευδοπαιδεία. Αυτή περιγράφεται ως μία γυναίκα πολύ καθαρή και περιποιημένη ,η οποία αποκαλείται Παιδεία από το πλήθος των ανθρώπων >>.

<< Αυτό το πλήθος είναι εκείνοι οι άνθρωποι που ενώ σώζονται από τα δεινά που προαναφέρθηκαν ,δεν έχουν μετανοήσει με τον ορθό τρόπο ,δηλαδή δεν έχουν ακόμη αποκτήσει την Αρετή της Φρονήσεως. Συνεπώς για να οδηγηθούν στην Αληθινή Παιδεία ,θα πρέπει πρώτα να περάσουν από την Πύλη της Ψευδοπαιδείας. Στο εσωτερικό του μικρού εσωτερικού περιβόλου ,ευρίσκονται οι εξαπατημένοι εραστές της Ψευδοπαιδείας. Αυτοί είναι οι Ποιητές ,οι Ρήτορες ,οι Διαλεκτικοί, οι Μουσικοί , οι Αριθμητικοί ,οι Γεωμέτρες ,οι Κριτικοί ,οι Ηδονικοί και οι Περιπατητικοί. Εδώ μπορούμε να διαπιστώσουμε ,ότι όλες οι παραπάνω Επιστήμες είναι ψευδείς και ,ως εκ τούτου ,αποτελούν τομείς του επιστητού, τους οποίους ακολουθεί ο Όχλος των ανθρώπων. Ενδεικτική βεβαίως είναι η απουσία της Φιλοσοφίας ,η οποία ως Αληθής Επιστήμη ,που αποτελεί μέρος της Αληθούς Παιδείας ,γίνεται απόκτημα λίγων ανθρώπων .Οι εραστές λοιπόν αυτοί εξαπατώνται ,επειδή νομίζουν ότι συναναστρέφονται την Αληθινή Παιδεία ,ενώ στην πραγματικότητα προσεγγίζουν την Ψευδοπαιδεία. Οι εραστές αυτοί βρίσκονται υπό το κράτος της Διπλής Αγνοίας ,δηλαδή δεν γνωρίζουν ,ότι δεν γνωρίζουν την Αληθινή Παιδεία >>. Σύμφωνα με τα τα προηγούμενα οι Εραστές της Ψευδο-παιδείας { ποιητές, μουσικοί, μαθηματικοί κ.α. } δεν μετέχουν στην Αληθινή Παιδεία ,διότι δεν απαλλάσσουν τον άνθρωπο από τα κακά. Άρα όλες οι καθιερωμένες μαθήσεις [ ποίηση , μαθηματικά, μουσική κ. α ] τίθενται υπό αμφισβήτηση ,διότι και αυτές δεν συμβάλλουν ασφαλώς στην αποτροπή του κακού.

ΕΞΕΙΣ .

Έξις { < έξω < έχω }. Ἕξις : » διάθεσις ψυχης καθ᾿ ήν ποιοί τινες λεγόμεθα. »
Διάθεση της ψυχής, που μας χαρακτηρίζει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Η επιλογή του να είμαστε κάποιοι ,κάτι το οποίον δείχνει το ποιόν μας .

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εκ των του φιλοσόφου Πρόκλου σχολίων εις τον ‘Κρατύλον’ Πλάτωνος εκλογαί χρήσιμοι », [ 65 ].

Οι άνθρωποι εκδηλώνουν πέντε έξεις [ = ψυχικές διαθέσεις ] ως προς την γνώση ή την άγνοια :
διπλή άγνοια , απλή άγνοια , κλίση [ έφεσις ] , ζήτησις [ αναζήτηση ,έρευνα ] εύρεσις [ ανεύρεση ].

ΟΙ ΠΕΝΤΕ [ 5 ] ΕΞΕΙΣ { από την ΑΓΝΟΙΑ στη ΓΝΩΣΗ }.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { Α’. 1103 b ].

Από την ποιότητα των ενέργειών μας εξαρτάται η ποιότητα των έξεων . Δεν είναι μικρόν πράγμα το να αποκτούμε αμέσως από την νεανική μας ηλικία αυτές ή εκείνες τις συνήθειες [ εθισμός ] , αντιθέτως είναι πάρα πολύ μεγάλο ή μάλλον αποτελεί το παν.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { Η’. 1334 b }.

Όπως η ψυχή έχει δύο μέρη : το άλογον [ εκείνο που δεν έχει λογική ] και το ‘‘λόγον έχον » [ εκείνο που έχει λογική ] ‘ και οι έξεις είναι δύο : η όρεξις και ο νους.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Όροι », { 414 c }.

Έξις .Διάθεση της ψυχής κατά την οποίαν επιλέγουμε να είμαστε κάποιοι σύμφωνα με την οποία χαρακτηρίζεται το ποιόν μας

JEAN -AUGUSTE DOMINIQUE INGRES – » Ο Οιδίπους εξηγεί το αίνιγμα της Σφίγγας », {1808 }. Παρίσι ,Μουσείον Λούβρου.

Η ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ.

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Ε’}. Περί σωφροσύνης. ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ – ΙΕΡΑΞ

[ 119 ] Ηρακλείτου . [ 60 ] Ιέρακος από το »Περί δικαιοσύνης».
Οι ποιητές την ονόμασαν σαοφροσύνη ,» σαώσαι ‘ λέγοντας το σώσαι. Η σωφροσύνη είναι φρουρός και σωτηρία της φρονήσεως ,όταν την αποκτήσει κανείς .

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », { Γ’}. Περί φρονήσεως, [ 84 ]. ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ .

Μεγίστη αρετή το να είναι σώφρων κάποιος και η σοφία έγκειται στο να λέμε την αλήθεια και να ενεργούμε σύμφωνα με την ουσίαν των πραγμάτων ,αφού πρωτύτερα την κατανοήσουμε .Η φρόνηση είναι κοινή [ ξυνόν ] σε όλους τους ανθρώπους.

Γ. ΛΑΘΥΡΗ – » Οι »Όροι » του Σπευσίππου ».

Σωφροσύνη : μέτρον της ψυχής σχετικά με τις κατά φύσιν επιθυμίες και ηδονές της . Σώφρων : αυτός που έχει μετριοπαθείς επιθυμίες.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί αρετών και κακιών », { 1249 b }.

Η τριμερής ψυχή . Οι αρετές του λογικού ,του συναισθηματικού ,του επιθυμητικού και οι αρετές ολόκληρης της ψυχής .Οι κακίες του λογικού μέρους της ψυχής ,του συναισθηματικού και του επιθυμητικού και οι κακίες ολόκληρης της ψυχής .

ΤΟ ΤΡΙΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ – ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΚΙΕΣ.

Ολόκληρης της ψυχής αρετές είναι : η δικαιοσύνη [ η ικανότητα να διανέμει κάποιος κατ’ αξίαν τα δίκαια } ,η ελευθεριότης { = η δαπάνη χρημάτων για πράγματα άξια επαίνου ] και η μεγαλοψυχία [ η ικανότητα του »καλώς φέρειν » και την ευτυχίαν και την δυστυχία ].Κακίες όλης της ψυχής είναι η αδικία [ Τρία τα είδη : ασέβεια , πλεονεξία ,ύβρις } , η ανελευθερία { Τρία τα είδη της φιλαργυρίας : αισχροκέρδεια , φειδωλία [ τσιγγουνιά ] , κιμβεία [ οι εξηνταβελόνηδες }, μικροψυχία [ αυτός που δεν μπορεί να υποφέρει ούτε την ευτυχία ,ούτε την δυστυχία ].

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί αρετών και κακιών », { 1250 a – 1251 a }.

Α’. Σωφροσύνη – Ακολασία .

Σωφροσύνη : αρετή του επιθυμητικού ,που κάνει τους ανθρώπους να μην ορέγονται τις απολαύσεις των χυδαίων [ φαύλων ] ηδονών .Ακολασία : κακία [ ελάττωμα ] του επιθυμητικού ,κατά την οποίαν οι άνθρωποι επιλέγουν την απόλαυση των φαύλων ηδονών .

Β’. Εγκράτεια – Ακρασία. { βλ. Εγκράτεια και Ακρασία. }.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Ευδήμεια », { Α’. III , 1221 a }.

Η σωφροσύνη είναι το μέσον μεταξύ μίας υπερβολής [ ακολασία ] και μίας ελλείψεως [ αναισθησία ]. Ακόλαστος : εκείνου που οι επιθυμίες ξεπερνούν κάθε μέτρον , κάθε φορά που ξέφρενα παραδίδεται σε αυτές Αναίσθητος : εκείνος που δεν έχει ούτε τις καλές και κατά φύσιν επιθυμίες ,αλλά παραμένει απαθής σαν πέτρα.

Αττική μελανόμορφη λήκυθος {480-460 π.Χ.} , Λονδίνο , Βρεττανικό Μουσείο . [Δ] Ο Οιδίπους καθιστός σε δίφρο ,δίπλα σε δωρικόν κίονα , με ράβδο στο δεξί χέρι ,[Μ] Η Σφίγγα πάνω σε βωμό με δύο στεφάνια ,[Α] Ο Τειρεσίας [μάλλον ] με ράβδο στο αριστερό χέρι.





Β’. ΜΕΡΟΣ .

Νυκτερινή μυητική περιπλάνηση στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Πυθιόνικοι ‘. 2. Ιερώνι Συρακοσίω άρματι [ επ. γ ‘ ].

ΑΡΧ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ – » Βακχυλίδης Ι », Σχολιαστής Πινδάρου ,{ σελ.35 }.

{ Από ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Τα σωζόμενα », Σχόλια εις Πύθια Β’ », [ 131,132 ] ,{ σελ. 323 } }.

Πίθων =μικρός πίθηκος ,μαϊμού [ μτφ. ειδικώς για κόλακες ] .Υπαινιγμός ή και υποτιμητικός χαρακτηρισμός του ποιητή Πινδάρου προς τον συνομήλικον και ανταγωνιστήν του ποιητή Βακχυλίδη , ως κόλακα , για την εύνοιαν του Τυράννου των Συρακουσών Ιέρωνος .

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα ».

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ [ αποσπ. 82 ], Πλάτωνος – » Ιππίας μείζων », [ 298 a ].

<< O κάλλιστος από τους πιθήκους είναι αισχρός ,όταν συγκρίνεται με το ανθρώπινο γένος >>.

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο »,{ σελ. 168 }.

3. Η Δελφική » πρόσρησις » και εντολή.

Η ύψιστη εντολή του Δελφικού Απόλλωνος << γένοι᾽, οἷος ἐσσὶ μαθών >>,δηλαδή << γίνε αυτός που είσαι ,αφού μάθεις ποίος είσαι >> [ δηλαδή θεϊκός ],είναι και η υποθήκη του Ηρακλείτου προς τον άνθρωπο.

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Προμηθεύς δεσμώτης », { στ. 307-310 ].

Mία Νέα Τάξις Πραγμάτων [ status quo } εμφανίζεται στον Όλυμπον και αντικαθιστά την Παλαιάν Τάξιν των Πραγμάτων. Οι Θεοί υπακούν μεν στον Δίαν ,αλλά αυτός δεν είναι ο γνωστός Πατέρας Θεών και ανθρώπων .Είναι ένας Νέος [ Neo } ,ένας Άλλος [ alius } ,ένας Τυραννικός Ζευς ,που απαιτεί υπακοή , υποταγή και προσαρμογή στις εντολές του . Ο Γενάρχης των ανθρώπων Προμηθεύς από φιλανθρωπία ΔΕΝ υπακούει στον Τύραννον αυτόν ,που αποκαλείται »Ζευς» κατ’ ευφημισμόν, και έτσι υφίσταται το μαρτύριον της σταυρώσεως χάριν του ανθρώπου. Μήπως σας θυμίζει αυτό κάτι ; Μήπως αναγνωρίζετε κάποιες αναλογίες του μύθου με την ιστορία , του χθες με το σήμερα ;

ΩΚΕΑΝΟΣ : Δίδαξε [ μάθε ] τον εαυτόν σου και προσαρμόσου σε τρόπους νέους ΄ διότι νέος τύραννος ορίζει και τους Θεούς.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Αντερασταί », { 138 a-b }.

» Φιλοσοφία είναι να μελετήσει κάποιος καλά τον εαυτόν του και να τον γνωρίσει ,να διακρίνει τα καλά και τα κακά στοιχεία της φύσεώς του ,τα μεν να βελτιώσει ,τα δε να διορθώσει .Αλλά όταν κάποιος γνωρίζει καλά τον εαυτόν του ,είναι δυνατόν να γνωρίσει και τους άλλους ‘ όποιος διακρίνει στον εαυτόν του το αγαθόν και το κακόν, θα ξέρει να διακρίνει και μεταξύ των άλλων τους αγαθούς και τους κακούς » { εισαγωγή }.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης » , { 174 c-e }.

Ούτε οι επιστημονικές [ γνώσεις ] ,ούτε όλες οι γνώσεις είναι αυτά που εξασφαλίζουν την ευπραγία και την ευδαιμονία στον βίο μας ,αλλά ένα πράγμα μόνο : η γνώση του αγαθού και του κακού.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πρωταγόρας », { 342 e- 343 b }.

Το να μιμείται κάποιος τους Λάκωνες πολύ περισσότερο σημαίνει να φιλοσοφεί [ φιλοσοφείν ] παρά να επιδίδεται στη γυμναστική [ φιλογυμναστείν ] , διότι είδαν ότι τέτοιες κουβέντες μόνο άνθρωπος με τέλεια παιδεία μπορεί να τις πει . Διότι μ’ αυτό τον τρόπο φιλοσοφούσαν οι παλαιοί, με Λακωνική βραχυλογία·

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φαίδρος », { 229 e – 230 a }.

ΣΩΚΡ. δεν είμαι ακόμη ικανός, σύμφωνα με το παράγγελμα των Δελφών ,’‘να γνωρίσω τον εαυτόν μου ‘ .Έτσι εξετάζω [ σκοπώ ] τον εαυτό μου , εάν είμαι θηρίον περισσότερο πολύμορφον από τον Τυφώνα .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ηθικά Νικομάχεια », { Κεφ. 4 , 1166 a }.

Η φιλία [ αγάπη ] προς τον εαυτόν μας είναι η αιτία και της φιλίας μας προς τους άλλους.

Στο Κεφ. [4 ] γίνεται λόγος περί της »τελείας φιλίας » ,αυτή που συνάπτεται μεταξύ των αγαθών ανδρών και της οποίας ο συνεκτικός δεσμός είναι το αγαθόν. Αυτή η φιλία περικλείει και το ηδύ και το ωφέλιμον ,παραμένει δε σταθερή. Αλλά προς σύνοψίν της χρειάζεται χρόνος ,για να βεβαιωθούν αυτοί που την συνάπτουν ότι είναι και ο ένας και ο άλλος αγαθοί. Ο ενάρετος άνθρωπος επιθυμεί να διάγει τον βίον του με τον εαυτόν του και επειδή ο ενάρετος διαπνέεται από τέτοια συναισθήματα έναντι του εαυτού του και προς τον φίλον του διάκειται ακριβώς όπως και προς τον εαυτόν του ( διότι ο φίλος είναι ένας άλλος εαυτός μας ) .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική », { Β’, 1395 a }.

Γνωμικόν είναι μία βεβαίωση για ζητήματα γενικού χαρακτήρα ,όσα αναφέρονται στις ανθρώπινες πράξεις και πρέπει ή να τα αποφεύγουμε ή να τα επιδιώκουμε στον βίο μας. Σε ένα γνωμικόν ,εάν προστεθεί η αιτία και το γιατί , όλο αυτό γίνεται ενθύμημα [ =είδος συλλογισμού ] . Πρέπει να χρησιμοποιούμε τα γνωμικά ακόμη και όταν αντιτίθενται και στα κοινότατα γνωμικά ,όπως είναι το «γνώθι σαυτόν» και το «μηδὲν άγαν», όταν ή το ήθος μέλλει να φανεί καλλίτερον ή το γνωμικό λέγεται σε μία στιγμήν εξάψεως.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Απομνημονεύματα », { Γ’. IX.6 }.

Το να μην γνωρίζει κανείς τον εαυτόν του ,και όσα δεν τα ξέρει , να νομίζει ότι τα ξέρει ,το λογάριαζε ελάττωμα πολύ κοντά προς την μανία ..

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Απομνημονεύματα », { Δ’. ΙΙ.26 }.

Εγώ πραγματικά φρονώ, ότι εκείνος που δεν ξέρει την αξίαν του, δεν ξέρει τον εαυτόν του.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Κύρου παιδεία », { Ζ’. ΙΙ.20-21 }.

Και ερωτώ δεύτερη φορά τον θεόν «τι να κάμω για να ζήσω ευτυχισμένος σ’ όλη την υπόλοιπη ζωή μου», και κείνος μου αποκρίθηκε: » αν γνωρίσεις τον εαυτό σου, Κροίσε, θα περάσεις τη ζωή σου ευτυχισμένα ».

ΚΙΚΕΡΩΝΟΣ – » Περί καθηκόντων » { De officiis }, [ A’. ΧΧΧΙ . 114 }.

Ο καθένας ας γνωρίσει τον εαυτόν του και ας είναι οξυδερκής κριτής των προτερημάτων και των ελαττωμάτων του .

ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ – » Περί της ατελείας προς Λεπτίνην », { 161, 162 }.

Όλα να τα θεωρούμε ανθρώπινα. Το μέλλον είναι άδηλο για όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτόν τον λόγον πρέπει στις επιτυχίες [ ευπραξίες ] να είμαστε μετριοπαθείς , και να δείχνουμε ότι φροντίζουμε από πριν για το μέλλον μας.

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Εγχειρίδιον », { 6 }.

Το ΕΧΕΙΝ και το ΕΙΝΑΙ.

Ουδέποτε να έχεις έπαρση για ξένο [ αλλότριον ] προτέρημα. Τί ανήκει ,λοιπόν, σε σένα ; Η ικανότητά σου να αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα ‘ αυτήν όταν είναι κατά φύσιν ,τότε πραγματικά να έχεις έπαρση, διότι τότε μόνο θα μπορείς να επαίρεσαι για ένα αγαθό δικό σου.


ΤΑ » εφ’ ημίν » ΚΑΙ ΤΑ »ουκ εφ’ ημίν » .


ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Εγχειρίδιο », { 1 }.

Από τα υπάρχοντα [ πράγματα ] ,άλλα μεν εξαρτώνται από εμάς { εφ’ ημίν }, άλλα πάλι όχι { ουκ εφ’ ημίν }.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { 5 }.

Ο Πλάτων παρομοίασε τον βίον με την κυβεία [ παιγνίδι με κύβους ] ,στο οποίο το ρίξιμο των ζαριών δεν είναι στο χέρι μας [ ουκ εφ’ ημίν ] , όμως στο χέρι μας είναι [ εφ’ ημίν ] η καλή διαχείριση της ζαριάς ,που θα φέρουμε.

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ – » Διατριβαί », [ Α’ ].

α’. Περί των ‘‘εφ’ ημίν » και » ουκ εφ’ ημίν ».

Από μας εξαρτάται [ εφ’ημίν ] η ορθή χρήση των φαντασιών [ εντυπώσεων ].Σύμφωνα με τους Στω’ι’κούς ,ο άνθρωπος διαθέτει κατεξοχήν την ικανότητα της χρήσης των εντυπώσεων ,ως »ζώον χρηστικόν φαντασίαις λογικώς ». Η ανθρώπινη » ορμή » εξαρτάται από τη συγκατάθεση ή μη στις εντυπώσεις. Ως προς αυτό διακρίνεται ο άνθρωπος από τα ζώα, των οποίων η »ορμή» ,η κίνηση δηλαδή πρός κάτι,έρχεται ως αποτέλεσμα της αυτόματης ανταπόκρισης στις εντυπώσεις.


ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { IΓ’ }.

Επομένως δεν αρμόζουν τα πάντα στους πάντες , αλλά πρέπει ο άνθρωπος να πεισθεί στο Πυθικόν Γράμμα [ Παράγγελμα ] ,δηλαδή να γνωρίσει καλά τον εαυτόν του .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Προς Κωλώτην », { 1118 c }.

Ο Ηράκλειτος , λέγει , »ερεύνησα τον εαυτόν μου » ,και από τις επιγραφές στους Δελφούς πιο θεϊκή θεωρούσαν το »γνώθι σαυτόν ».

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Πώς αν τις διακρίνοιε τον κόλακα του φίλου » , { 25 }.

Παραινούμε ,να αποβάλει κανείς από μέσα του την φιλαυτία και την οίηση [έπαρση]. Διότι , μας κάνει πιο τρωτούς [ μαλακωτέρους ] στους θύραθεν [ από έξω ] κόλακες .Ας έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεόν και στην συνείδησή μας ,ότι για τον καθένα το » γνώθι σαυτόν » είναι το πιο πολύτιμο πράγμα .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Παραμυθητικός προς Απολλώνιον », { 116 d }.

Δύο από τις Δελφικές επιγραφές είναι κατ’ εξοχήν απαραίτητες για τον βίον μας , το » Γνώθι σαυτόν » και το » Μηδέν άγαν », διότι από τις δύο αυτές παραινέσεις εξαρτώνται όλα τα υπόλοιπα. Στην αυτογνωσία, δηλαδή εμπεριέχεται η αποφυγή της υπερβολής ,και στην τελευταία τούτη εμπεριέχεται η αυτογνωσία.

ΜΑΡΚΟΥ ΑΥΡΗΛΙΟΥ – » Τα εις εαυτόν », { Ζ’.59 }.

» Ένδον σκέπε » ή » Ένδον βλέπε » . » Scava dentro di te » = »ένδον σκάψε ». [ Scavare = σκάβω ]. Διότι μέσα σου βρίσκεται η αιώνια πηγή του αγαθού , και, εάν συνεχίζεις να σκάβεις ,θα αναβλύζει ατελείωτα.

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Περί διαγνώσεως και θεραπείας των εν τη εκάστου ψυχή ιδίων παθών », [ II .1 , 5 ].

;Oταν ήμουν νέος ,νόμιζα ότι επαινούσαν μάταια το Δελφικόν πρόσταγμα »να γνωρίσει [ κάποιος ] τον εαυτόν του »,διότι πίστευα ότι δεν είναι σπουδαία προσταγή ‘ αργότερα βρήκα ότι δικαίως το επαινούν. Διότι μόνος ο πάρα πολύ σοφός μπορεί να γνωρίσει με ακρίβεια τον εαυτόν του ,και κανείς από όλους τους άλλους, αλλά άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο .Όποιος θέλει να γίνει καλός και αγαθός [ καλοκάγαθος ] ,είναι ανάγκη ο ίδιος να αγνοεί πολλά από τα προσωπικά του σφάλματα.

CAR. HALM – » Aισωπείων Μύθων Συλλογή », { 359 }.

Τα δύο ταγάρια.

»Πήραι δύο» = Τα δύο ταγάρια { πήρα = οδοιπορικός σάκος ,ταγάρι ].Οι άνθρωποι τα δικά τους ελαττώματα ,που είναι πίσω τους , δεν τα βλέπουν ,ενώ  τα  ξένα ελαττώματα ,που είναι μπροστά [στα μάτια τους] , τα παρατηρούν με πολύ ακρίβεια.

ΒΑΒΡΙΟΥ – » Μυθίαμβοι Αισώπειοι », { 66 }.

Γι’ αυτό μου φαίνεται ,ότι τις συμφορές  [ κακά ] ο ένας του άλλου τις βλέπει με ακρίβεια ,αγνοεί όμως τις συμφορές  του σπιτιού του  [ τις  δικές του ].

ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Σχόλια εις τα Χρυσά έπη των Πυθαγορείων », { 12 ].

» ΑΙΣΧΥΝΟΥ ΣΑΥΤΟΝ ».

Μετά από αυτό αναφέρει την μοναδικήν αιτίαν ,η οποία μας αποτρέπει από τις κακές πράξεις << πάντων δε μάλιστα αισχύνου σεαυτόν >> , δηλαδή << Προπάντων δε να σέβεσαι [ αισχύνου ] τον εαυτόν σου >>.,διότι ,εάν συνηθίσεις να σέβεσαι τον εαυτόν σου ,θα έχεις κοντά σου έναν πιστό φύλακα ,που θα σέβεσαι και ο οποίος ουδέποτε θα απομακρύνεται από εσένα και θα σε παρακολουθεί ‘ διότι πολλές φορές συνέβη να κάνουμε κάτι , μετά την αναχώρηση των φίλων ή των υπηρετών ,το οποίον ουδέποτε θα κάναμε κατά την παρουσία τους..O σεβασμός [ αιδώς ] που θα αισθανθείς προς τον ίδιον τον εαυτόν σου ,θα σε απομακρύνει μοιραίως από κάθε αισχρή και ανάξια πράξη . »Διότι ο » μεμαθηκώς αιδείσθαι εαυτόν , μη ανεχόμενος την του αισχρού πράξιν » [ = διότι αυτός που έχει μάθει να ντρέπεται τον εαυτόν του ,δεν ανέχεται την διάπραξη του αισχρού ].

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Περί διαγνώσεως και θεραπείας των εν τη εκάστου ψυχή ιδίων παθών », [ V .10-11 ].

Εσύ, αντιθέτως, να αιδείσαι [ =ντρέπεσαι ] κυρίως τον εαυτό σου ,πιστεύοντας εκείνον ,που είπε :

<< Περισσότερον από όλους να αισχύνεσαι τον εαυτό σου >>.

.Διότι ,εάν πράττεις έτσι ,θα μπορέσεις κάποτε στην άλογη δύναμη του θυμοειδούς [ το συναισθημα-τικόν μέρος της τριμερούς ψυχής ] που βρίσκεται μέσα σου , όπως ακριβώς το θηρίον και να την εξημερώσεις και να την καταπραΰνεις.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Διαφέρει η ΑΙΔΩΣ [ εντροπή λόγω σεβασμού ] από την ΑΙΣΧΥΝΗ [ εντροπή μετά από αισχρή πράξη ]. Ντροπή { < εν + τροπή < τρέπομαι } = στρέφομαι εις εαυτόν .

ΕΠΙΚΤΗΤΟΥ -» Διατριβαί » ,{ Α’ }.

ιδ’. Ότι πάντας εφορά το Θείον { Η Θεότητα μας επιβλέπει όλους } .Όταν κλείσετε τις πόρτες και είναι σκοτεινά ,να θυμάστε ότι να μην λέτε ποτέ ,ότι είστε μόνοι ‘ διότι δεν είστε ΜΟΝΟΙ ,αφού ο Θεός και η προσωπική σας θεότητα [ δαίμων ] βρίσκονται εκεί.

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς », { Ε’. VIIΙ }.

Υποδήλωναν ,μερικοί , τις πράξεις με λέξεις, όπως τα Δελφικά παραγγέλματα : » Γνώθι σαυτόν »και » Μηδέν άγαν » και με σύμβολα.

ΑΙΛΙΑΝΟΥ – » Ποικίλη ιστορία », { Η’.15 }.

»Γνώθι σαυτόν »= Θυμήσου ότι είσαι άνθρωπος.

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον ». ΚΑ’. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί του γνώθι σαυτόν », { α’. 27, δ’.28 }.

Επειδή δε ο άνθρωπος είναι ένα μικρό κόσμημα του σύμπαντος [ =διάκοσμος ] ,ουδέν άλλο συμβουλεύει [ η επιγραφή ] παρά να το να φιλοσοφούμε . Παραινεί λοιπόν [ Ο Θεός ] το να θεωρούμε και το να μαθαίνουμε τους αληθινούς εαυτούς μας , όχι για να φιλοσοφήσουμε ,αλλά ,αφού γίνουμε σοφοί, για να ευδαιμονήσουμε. Το »γνώθι σαυτόν» ,λοιπόν, φαίνεται ,ότι επιβάλλει να γνωρίσεις την ψυχή και τον νου σου ,διότι αυτά συνιστούν την ουσία του ανθρώπου. Διότι και από τον εσωτερικόν άνθρωπον ανώτερος είναι ο »παντέλειος νους » μέσα στον οποίον υπάρχει και ο άνθρωπος και του οποίου εικόνα είναι καθένας από μας.

ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ – » Εις τους απαιδεύτους κύνας », { 3,4,5,6 }.

Η επιθυμία του ανθρώπου να βρίσκεται σε κοινωνία με τους Θεούς ,δεν είναι δυνατή παρά μόνο »με την ομοιότητα προς αυτούς » ,που ταυτίζεται με την γνώση των όντων ,την οποίαν μπορούν να επιτύχουν οι άνθρωποι. Η αλήθεια είναι μία και μοναδική ,όπως και η φιλοσοφία. Η αυτογνωσία [ το γνώθι σαυτόν ] είναι το μοναδικόν τέλος κάθε φιλοσοφίας. Αυτογνωσία δε είναι το »κατά φύσιν ζην». Και » κατά φύσιν ζην » είναι το »κατ’ αρετήν ζην ». Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το «γνώθι σαυτόν», γιατί πρόκειται ακριβώς για θεϊκή εντολή. Εκείνος, λοιπόν, που γνωρίζει τον εαυτό του, γνωρίζει και την ψυχή και το σώμα του. Γιατί τελικός σκοπός είναι να ζει κανείς σύμφωνα με τη φύση [ κατά φύσιν ], πράγμα που δεν μπορείς να επιτύχεις, αν δεν γνωρίζεις ποιος είσαι και ποια είναι η ίδια σου η φύση· ο άνθρωπος που αγνοεί τον εαυτό του δεν ξέρει ασφαλώς τι του ταιριάζει να κάνει,

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – » Ουκ έγνως », { 1928 }.

ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ – » Χρυσά έπη », { στ. 13-16 }.

» Γνώθι ως θανέειν πέπρωται άπασιν «.

ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Υπόμνημα εις τα Χρυσά έπη ».,[ Χ, 4-7 ].

.Διότι γνωρίζει ότι είναι πεπρωμένο για όλους να πεθάνουν και ότι υπάρχει κάποιος καθορισμένος χρόνος για την παραμονή των θνητών σωμά-των μας στην γη ,που όταν παρέλθει ,δεν πρέπει να οργιζό-μαστε σφόδρα ,αλλά ,ως σε θείο νόμο ,με την θέλησή μας να υπακούουμε.Διότι το πεπρωμένον τώρα δηλώνει τούτο, ότι δηλαδή η θνητή μας ζωή έχει περατωθεί από κάποια αναγκαία όρια ,και ότι είναι χαρακτηριστικόν της φρονήσεως να ακολουθούμε τα διδάγματα των ανωτέρων όντων [ κρειτ-τόνων ] ,της φρονήσεως η οποία αναζητά ,όχι να μην πεθάνουμε [ μη αποθανείν ] αλλά να πεθάνουμε καλώς [ ευ αποθανείν ].

ΕΡΜΟΥ ΤΟΥ ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΥ – » Ερμητικά κείμενα ».Ερμού Τρισμεγίστου Ποιμάνδρης, ΛΟΓΟΣ I { 21,22 }.

» εκείνος που θα εννοήσει τον εαυτόν του ,προχωρεί » ,όπως είπεν ο Λόγος του Θεού ,Πώς θα προχωρήσω εγώ στην ζωή ; Είπεν ο Θεός » εκείνος που έχει νου ,θα αναγνωρίσει τον εαυτόν του ».

ΑΡ. ΣΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ – » Η τέχνη του ‘γνώθι σαυτόν ‘ », { σελ. 9 -13 },εισαγωγή.

Τον τίτλο » Εις εαυτόν » προφανώς επέλεξε ο Σοπενχάουερ έχοντας κατά νουν το αντίστοιχο έργο [ σ.σ. που το έγραψε στα ελληνικά ] του Ρωμαίου στω’ι’κού φιλοσόφου και αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου.. Στο παρόν βιβλίο του ο Σοπενχάουερ , εκτός των άλλων ,έχει κανόνες συμπεριφοράς ,γνωμικά ,αποφθέγματα περί του »πώς βιοτέον »και οδηγίες περί του πώς να πράττει κανείς.

ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ – » Γνώθι σαυτόν »,πρόλογος.

Π.Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Συμβολή εις το »Γνώθι σαυτόν », { σελ. 28 ].

O ανθρώπινος πολιτισμός και κυρίως οι συμφορές των δύο αλλεπαλλήλων παγκοσμίων πολέμων ,δεν κατόρθωσαν να δώσουν μία σαφή και οριστική απάντηση στο Ελληνικό θεϊκόν παράγγελμα : << ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ >> ,που απευθυνόταν στον άνθρωπον και την ανθρωπότητα συλλήβδην , ώστε να την αποτρέψουν από το να ετοιμάζεται σήμερα ,μέσα σε ανίατον κλίμα διχασμού , να αυτοκτονήσει , στην αδυναμία της να λύσει τούτο το προαιώνιον αίνιγμα της Σφιγγός του Δελφικού Απόλλωνος. Και όμως η λύση τούτου – που εκπορεύεται μάλιστα από το μέρος ,όπου κατά την μυθολογία ο Θεός του φωτός , ο Θεός της αρμονίας ,ο Απόλλων , φόνευσε τον τερατώδη δράκοντα ,ο οποίος κυριαρχούσε και λυμαινόταν ολόγυρα την χώρα , και εκεί όπου αργότερα κατά την αρχαίαν εποχήν οι αμφικτίονες [= οι πλησίον οικούντες ,γείτονες ] που προσέρχονταν θυσίαζαν το ανθρώπινον πάθος ,δηλαδή τον δράκοντα που είχαν μέσα τους ,συνέτριβαν το συμπαγές περίβλημα του τοπικού Εγωϊσμού τους και λαμπρυνόμενοι από το Απολλώνειον φως έδιναν σάρκα και οστά στην πρώτη συλλογική ηθική σκέψη , στην ΔΕΛΦΙΚΗΝ ΙΔΕΑΝ – θα μπορούσε [ διότι αυτό είναι το κλειδί του νοήματος του » γνώθι σαυτόν» ] από την έρευνα και την διάσπαση της πυρηνικής αληθείας του μυστικού τούτου , μυστικού του πνεύματος ,που είναι συνάμα και το βαθύτερο νόημα της ζωής και του ανθρώπου -ατόμου ως << στίβου των αγώνων του πνεύματος >> ,θα μπορούσε να παραγάγει φως αρμονικόν ανά τον κόσμον και τεράστια ζωογόνον ιδεοπνευματικήν ενέργεια και κίνηση προς νέα ψυχοπνευματική αναπρο- σαρμογή του ανθρώπου ,κίνηση προς ανώτερες μεγαλειώδεις κοινές ή διεθνείς πολιτιστικές κοινωνικές εξελίξεις.

ΧΡ. ΓΙΑΝΝΑΡΑ – » Πείνα και δίψα », [ σελ. 15 – 16 ].

Και ένα τρίτο πάθος { σ.σ. τα άλλα δύο είναι η μοναξιά και η απληστία ] είναι η αγάπη .Η έξοδος από τον εαυτό σου για να προσεγγίσεις κάποιον διπλανό. Θέλεις να δοθείς στον άλλον , να γευτείς την μεγάλη χαρά της λησμονιάς του εαυτού σου για χάρη κάποιου άλλου αγαπημένου προσώπου.

ΑΡΘΡ. ΤΖΑΝΟΦ – » Η πρωτογενής επανάσταση », { σελ.280 }.

Ο εαυτός δεν είναι κάτι που αποκαλύπτεται στους άλλους. Είναι κάτι που βιώνεται.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μίας λέξης », { σελ.79 }.

< < Δειλοί ,μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα … > > – Κ. ΒΑΡΝΑΛΗΣ.


ΕΛΛΗΝΟΒΟΥΔΙΣΜΟΣ .

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ – » Λαοί της Ανατολής », ΙΝΔΙΑ { σελ. 366 }.

Προφανώς ο Ασόκα ήταν κατά το ήμισυ Ελληνικής καταγωγής από την μητέρα του ,η οποία ήταν πριγκίπισσα του Οίκου των Σελευκιδών ..ην ίδια εποχή προσεχώρησε στον Βουδισμό , του οποίου έγινε ένθερμος υποστηρικτής .Πολλοί τον θεωρούν ως τον Άγιον Κωνσταντίνον του Βουδισμού.

ΙΧΩΡ [ 161 ] » ΔΗΜ. ΜΠΕΞΗ – » Ελληνοβουδισμός », { σελ.49 }.

Ασόκα ο Μέγας και η γέννηση του Ελληνοβουδισμού..

ΝΤ.Τ. ΣΟΥΖΟΥΚΙ : ΙΙΙ. Η έννοια του ‘ΕΓΩ’ στο ΖΕΝ Βουδισμό ,{ σελ. 44 }.

ΧΑΛΙΛ ΓΚΙΜΠΡΑΝ – » Ο τρελός », { σελ. 11 }.

« Ευλογημένοι, ευλογημένοι οι κλέφτες που ‘κλεψαν τις μάσκες μου ». Έτσι γίνηκα τρελός.

ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ – » Ελευθερία ,η αρχή και το τέλος », { σελ. 8 }.

Ο ορθός τρόπος του σκέπτεσθαι έρχεται με την αυτόγνωση .

Eρυθρόμορφη λήκυθος , [ 5ος αι. π.Χ. ] , Λονδίνο , Βρεττανικό Μουσείο .

ΟΙΔΙΠΟΥΣ ,ΣΦΙΞ , ΑΠΟΛΛΩΝ , ΑΘΗΝΑ.



Γ’. ΜΕΡΟΣ.

ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ.

Ο Αλκιβιάδης είναι μία μοναδική φυσιογνωμία και προσωπικότητα στην ιστορία των αρχαίων Αθηνών και της αρχαίας Ελλάδος γενικώτερα.. Ο μέγας Αθηναίος πολιτικός και στρατιωτικός με τα ανυπέρβλη-τα προτερήματα και ελαττώματά του υπήρξε όχι μόνον για τον εαυτόν του καταστροφικός ,αλλά και για την πατρίδα του. Τον ιδιόμορφο χαρακτήρα του και ιδίως τα σοβαρώτατα ελαττώματά του παροδικώς προσπάθησε να τα διορθώσει ο αγαπημένος του δάσκαλος Σωκράτης ,χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. » Αλκιβιάδης ο Μέγιστος ,Αλκιβιάδης ο Eλάχιστος ».

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ ΗΛΙΟΥ ‘ », { σελ. 16-18 }.

Κ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ ΠΛΑΤΩΝΟΣ : Αλκιβιάδης μείζων ή πρώτος ».

Ο μεν Αλκιβιάδης αναγνωρίζει ,ότι έχει περιπέσει σε τελεία σύγχυση ,ο δε Σωκράτης υποδεικνύει σε αυτόν ,ότι η σύγχυση του προέρχεται ,όχι τόσο από την αγνοία του ,όσον από την άγνοιαν της αγνοίας του. Διαστέλλονται έτσι δύο είδη αγνοίας .Το πρώτο είναι το να αγνοεί κάποιος κάτι ,το δεύτερο ,το χειρότερο , είναι το να νομίζει ότι γνωρίζει εκείνο το οποίο δεν γνωρίζει .Το είδος αυτό της αγνοίας είναι υψίστη αμάθεια.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Αλκιβιάδης », { A’. 130 e , 132 d – 133 b }.

Για να εμβαθύνουμε ,λέει ο Σωκράτης , στο νόημα του Δελφικού ρητού » γνώθι σαυτόν » και στην άσκηση της επιμέλεια του εαυτού μας ,πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μια παρομοίωση .Όπως ο οφθαλμός όταν θέλει να γνωρίσει τον εαυτόν του ,αναγκάζεται να αναζητήσει τον οφθαλμόν άλλου ανθρώπου ,για να δει μέσα στην κόρη του ξένου οφθαλμού απεικονιζομένη την εικόνα του στο κέντρον της οράσεως ,το ίδιο οφείλει να πράξει και η ψυχή. Είναι υποχρεωμένη ,εάν θέλει να γνωρίσει τον εαυτόν της ,να στρέψει το βλέμμα της σε άλλη ψυχή ,και ακριβέστερα σε εκείνο το τμήμα της ψυχής μέσα στο οποίον κατοικεί το Θείον [Λογιστικόν }.Αληθής πολιτικός ,λοιπόν , είναι αυτός που αφορμάται από μίαν τέτοια εννοούμενη αυτογνωσία. [ Κ .Δ..ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ ]

ΚΑΡΑΒΑΤΖΟ { Michelangelo Merisi da Caravaggio }- » Nάρκισσος », { 1599 }.

Ο Μιχαήλ- Άγγελος Μερίζι από το Καραβάτζο της Β. Ιταλίας , ήταν γνωστός και ως ο »ρεαλιστής» της εποχής του Μπαρόκ για τον ιδιόμορφο χειρισμό του φωτός στα έργα του [ φωτοσκίαση } .Το φως ,που έρχεται πάντα από τα πάνω, τονίζει τα χρώματα δίνοντας ιδιαίτερη πλαστικότητα στα σώματα ,ενώ οι μορφές μοιάζουν σαν να ξεπροβάλλουν από το σκοτάδι . Ο φιλήδονος Νάρκισσος καθρεπτίζεται με ηδυπάθεια στην λεία επιφάνεια μιας λιμνούλας και ερωτεύεται τον εαυτόν του.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Αλκιβιάδης », { Α’. 132 b -c }.

ΣΩΚΡ. η ψυχή ,εάν πρόκειται να γνωρίσει τον εαυτόν της , πρέπει να κυττάξει μέσα σε [ άλλη ] ψυχή ,και ειδικά στο μέρος της εκείνο ,στο οποίον αναπτύσσεται εντός του η αρετή της ψυχής, δηλαδή η σοφία ,και σε όποιο άλλο τυχαίνει να είναι όμοιο. Ομοιάζει το μέρος της αυτό στον Θεόν , και όποιος κυττάζει σε τούτο και γνωρίζοντας την όλη θεότητα ,δηλαδή τον Θεόν και την φρόνηση , θα μπορού-σε έτσι να γνωρίσει όσο το δυνατόν καλλίτερα και τον εαυτόν του .

ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΕΝΤΟΣ ΟΦΘΑΛΜΟΥ.

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Εις τον Πλάτωνος πρώτον Αλκιβιάδην », { 5 , 9 , 17 }.

Βασική πρόθεση της πλατωνικής ακαδημίας είναι η » διακρίβωση της ουσίας του εαυτού μας» , η αυτογνωσία. Για την επίτευξη της αυτογνωσίας είναι ανάγκη η αποτίναξη της αμαθείας [ αγνοίας ] και η πρόσκτηση γνώσης .Ο δαίμων [ μέσα μας ] φανερώνει τον εαυτόν του μόνον σε όσους έφτασαν στο υψηλότερο σημείον της προς τούτο καταλληλόλητας .

Η κυριότατη αρχή της φιλοσοφίας και της θεωρίας του Πλάτωνος είναι η καθαρή και ανόθευτη μορφοποίηση του ιδίου του εαυτού μας , πάντα μέσα σε όρια επιστημονικής γνώσης και σε σύνδεση με τους λογικούς καθορισμούς της αιτίας. Η ΚΑΘΑΡΣΙΣ.

Η φιλοσοφική λειτουργία αποτελεί για όσους στέλνονται προς αυτήν , προκαταβολική κάθαρση και προετοιμασία της αυτογνωσίας και της αυτοφανέρωτης θεάσεως της ουσία μας. Αυτός είναι και ο σκοπός του διαλόγου. Από όσα αποδεικνύονται σε αυτόν τον διάλογο άλλα προηγούνται και άλλα έπονται της προθέσεως αυτής.

Οι [ 10 ] συλλογισμοί μας οδηγούν αναγωγικά στο εξής ένα τέλος : την θέαση της υποστάσεώς μας και την γνώση του εαυτού μας. Ο έβδομος συλλογισμός .

O δε έβδομος συλλογισμός ,που ,μέσω της αποβολής της περιττής << οίησης >>,φέρνει την αποκάθαρση από κάθε στοιχείο της διπλής άγνοιας το οποίον εμποδίζει την αυτογνωσία και μας στερεί την επιστροφή προς τον εαυτόν μας ,δείχνει ότι μεγαλύτερο απ’ όλα τα κακά που υπάρχουν είναι η άγνοια του εαυτού μας ,και μαζί με αυτό εμφανίζεται το μέγιστον και τελειότατον αγαθόν ,που αποκτά την υπόστασή του στη γνώση του εαυτού .

ΠΡΟΚΛΟΥ – » Στοιχείωσις θεολογική », { 20 .α’ }.

Πέραν όλων των σωμάτων υπάρχει η ουσία της ψυχής ,και πέραν όλων των ψυχών υπάρχει η νοητική φύση , και πέραν όλων των νοερών υποστάσεων υπάρχει το Έν. Και πέραν του Ενός δεν είναι πλέον τίποτα άλλο .Διότι το ΕΝ και το ΑΓΑΘΟΝ είναι το ίδιον πράγμα’ άρα είναι η αρχή των πάντων , όπως έχει αποδειχθεί.

GIORGIO DE CHIRICO – » Oιδίποδας και Σφίγγα », { 1968 }.

AΓΓ. ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ – » Λυρικός βίος », { Δ’ }.

Δελφικός Λόγος .

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΙΩΑΝΝΟΥ ΣΥΚΟΥΤΡΗ – » Μελέται και άρθρα », { σελ. 271 }.

Πλατωνικός ευαγγελισμός.

1. << η καλλιέργεια του νου δεν είναι εξωτερική συσσώρευση γνώσεων και πολυμαθείας >>. {ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ { αποσπ. 40 } : » Πολυμαθίη νόον έχειν ου διδάσκει »= » Η πολυμάθεια δεν διδάσκει [ πώς ] να κατανοούμε τα πράγματα » }. 2. << Μέσα σας πρέπει να εργαστείτε ,για να καλλιεργήσετε τον νουν σας >> { ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ – » Ένδον σκέπε » }. 3. << η μεγάλη μοίρα του ανθρώπου είναι η φιλοσοφίαη σοφία είναι του Θεού ιδιότητα >> { ΔΙΟΤΙΜΑ [ Συμπόσιον Πλάτωνος ] : » θεών ουδεὶς φιλοσοφεῖ ουδ᾽ επιθυμεί σοφὸς γενέσθαι —εστι γαρ— ουδ᾽ ει τις άλλος σοφός, ου φιλοσοφεί ‘ ουδ᾽ αυ οι αμαθείς φιλοσοφούσιν ούδ᾽ επιθυμούσι σοφοὶ γενέσθαι » = » ουδείς από τους θεούς φιλοσοφεί , ούτε επιθυμεί να γίνει σοφός -διότι είναι . Ούτε και κάποιος άλλος φιλοσοφεί εάν είναι σοφός,. Ούτε πάλι οι αμαθείς [ οι έχοντες άγνοια ] , φιλοσοφούν ,ούτε έχουν την επιθυμία να γίνουν σοφοί ».


Γ. Β. Α. – » Η αόρατη Σφίγγα » { 2020 }.




{ * }.Ο πίνακας στην κορυφή είναι : ΝΙΚ.ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ – »Τίποτα στη ζωή δεν είναι αίνιγμα » 1969 } ».


ΠΥΘΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ { THE DELFIC ORACLE CARDS }.

Τα Δελφικά παραγγέλματα ή «Πυθίας Γράμματα» είναι ένα κουτί που περιέχει 43 θεματικές «κάρτες Αυτογνωσίας» με «χρησμούς» εμπνευσμένους από τα Δελφικά Παραγγέλματα και ένα βιβλιαράκι με σχόλια από την “Πυθία” πάνω στα Δελφικά Παραγγέλματα. Ένα καταπληκτικό δώρο για τις γιορτές. Περισσότερες λεπτομέρειες αναζητήστε στο διαδίκτυο.




Kαλά Χριστούγεννα και Καλή Xρονιά με υγίεια στο σώμα σας και ευθυμία στην ψυχή σας .

LEONARDO { Da Vinci } – » Η Παναγία των βράχων [ Παναγία , Θείον Βρέφος , Αγ, Ιωάννης ο Βαπτιστής και ένας άγγελος ] , { 1483-86 }.Ποίον δακτυλοδείχνει ο μικρός Χριστός ; Γιατί δεν είναι δίπλα στην Μητέρα του ;




Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : » greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : » greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.

Τύχη και αυτόματον.

Το << ‘Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτα ,κι αν είσαι κακορίζικος ,κάτσε μην τυραννάσαι >> ή το << Ο τυχερός ο άνθρωπος κάνει θεριό τον ψύλλο και του φοράει και το ζυγό και του γυρνά το μύλο >> ή το αρχαίον << εική και ως έτυχεν >> είναι μερικές από τις πιο μεστές νοήματος παροιμίες του θυμοσόφου λαού μας περί της τύχης. Tί είναι η τύχη ; Μία αυστηρή νομοτέλεια ,μία διαλεκτική σχέση αιτίας και αποτελέσματος ,που προκαθορίζει το εσόμενον; Μία θεϊκή μοίρα ,που χωρίζει τους ανθρώπους σε ευτυχείς και δυστυχείς χωρίς την θέλησή τους ; Ένα σύνολο απλών συμπτώσεων ,που συμβαίνουν απρόβλεπτα στην καθημερινή ζωή όλων των ανθρώπων ; Όλα αυτά μαζί ή τίποτα από αυτά ; Το αυτόματον έχει κάποια σχέση με την τύχη ; Είναι δύο όμοιες λέξεις για το ίδιο πράγμα ή διαφέρουν ; Εάν υπάρχει διαφορά ,αυτή είναι ουσιαστική ή επουσιώδης ;

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος », [ σελ. 353 }.

Διαφέρουν οι λέξεις : Tύχη, Μοίρα ,Αίσα, Πεπρωμένον, Ειμαρμένη. Στην ελληνική γλώσσα ΔΕΝ υπάρχουν συνώνυμες λέξεις παρά μόνον όμοιες και διάφορες. Η ετυμολογική ανάλυση δείχνει το ποιόν της κάθε λέξεως.

Α’. ΜΕΡΟΣ

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

1 ].Η τύχη : ουσιαστικόν , γένους θηλυκού , αριθμού ενικού ,πτώσεως ονομαστικής , α’ κλίσεως .Τύχη { < τυγχάνω }. .2 ]. Tο αυτόματον : επίθετο , γένους ουδετέρου του τριγενούς και δικαταλήκτου ο, η, αυτόματος ,το αυτόματον , θετικού βαθμού ,πτώσεως ονομαστικής. Αυτόματον = αυτός + μέμαα { < μάω = επιθυμώ }.

Η ΤΥΧΗ .

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής Πεζογραφίας ».

Τυγχάνω .

ΠΑΝ. Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής ».

Τυγχάνω και τεύχω .

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Η Τύχη , οι τύχοι , ο Τύχων , ο τυχθείς ,

ΑΛΕΞ. ΡΙΖΟΥ ΡΑΓΚΑΒΗ – » Ιστορία της Αρχαίας Καλλιτεχνίας », { σελ. 4 }.

Τέχνη , τοκετός , τεύχος.

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».

Fortuna { < fors,rtis < fero < φέρω }.

E.A. SOPHOCLES – » The Roman and Byzantine periods ».

Τύχη.

ΑΝΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Fortuna < fero < φέρω.

ΤΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟΝ.

[ Αυτο + ματον ].

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Aυτός ,η, ον [ αντωνυμία οριστική ή επαναληπτική ]. Ο αυτός = ο ίδιος ,όχι διάφορος .

J. B. HOFMANN – » Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Αυτόματος [ αυτός + ματεύω ].

H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος.

ΠΑΝ. Α. ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν απάντων των ρημάτων των απαντωμένων εις τους Αττικούς Πεζογράφους ».

Μάω.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος : 1 ] .αυτός + μέμαα [ < μάω ] 2 ] .αυτό + matos [ μτχ. ρ. *men = σκέπτομαι ] 3 ] .αυτό + μώσθαι [ = αγωνίζεσθαι ].

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου » .

Αυτόματος [ αυτός ,μέμαα ].

ΑΡΙΣΤ. Ε. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Η Οικουμενική διάσταση της Ελληνικής γλώσσας ».

TH. GAISFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Αυτομάτως..

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινοελληνικόν » .

Mens,ntis.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Mens -mentis < μένος .

E.A. SOPHOCLES – » The Roman and Byzantine periods ».

Το αυτόματον.

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – » Επίτομον λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος { < αυτός + μέμαα }.

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτοματία : η θεά του αυτομάτου , η τύχη . Αυτοματισμός { < αυτός + μαίομαι }.

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Αυτόματος -η-ον.

Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό λεξικό ».

Αυτόματος { < αυτό + μά [ τος ] < θ. [ μα- ] ,που συνδέεται με το [ μα ] …..του Ι.Ε. * [ men-].

ΒΑΣ. ΦΙΛΙΑ / Γ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Τα ημαρτημένα του λεξικού Μπαμπινιώτη ».

Αυτόματος [ αυτός + μέμαα < μάω ] ή [ αυτός + μεμαώς < μάω ] .

ΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ.

ΣΤΕΦ. Α. ΠΑ’Ι’ΠΕΤΗ – » Η άγνωστη τεχνολογία στον Όμηρο », [ σελ. 136 ].

Ο Ήφαιστος συνοδευόταν από υπηρέτριες [ αμφιπόλους ], δύο χρυσά θηλυκά ρομπότ [ αυτόματα ].

ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Σ],στ. 417-421].

Οι δύο χρυσές νεανίδες υπηρέτριες ,του Ηφαίστου , με νου στις φρένες τους , φωνή και δύναμη.

Ερυθρόμορφος κύλιξ [ 480 π.Χ. ] . Δυτ. Βερολίνο , Staatliche Museen.

Εργαστήριον του χαλκοχύτη θεού Ηφαίστου .Διακρίνονται οι τεχνίτες , αριστερά το καμίνι του χυτηρίου ‘ πάνω από αυτό αναγνωρίζονται οι εικόνες των προστατών τους [ Ηφαίστου και της Αθηνάς ], εργαλεία [ σφυριά , πριόνι ] και ένα ζευγάρι πόδια ! , Δεξιά διακρίνουμε μέλη από είδωλα [ ακέφαλο σώμα και δίπλα ένα κεφάλι ] μάλλον για συναρμολόγηση ή για επισκευή .


H TYXH.

ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ’.


Τας θύρας κλείσατε , τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι.




ΚΩΝ. ΧΑΣΑΠΗ / ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Τα Ορφικά » . [72] LXXII .Τύχης θυμίαμα , λίβανον.

Από σένα Τύχη εξαρτάται ο πολυποίκιλος βίος των ανθρώπων και σ’ άλλους παρέχεις { τεύχεις ] πλούτον άφθονον και σ’ άλλους δίνεις την άθλια φτώχεια και διεγείρεις στην καρδιά την οργή .

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου ».

Η Τύχη.

ΙΩ. ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία », { σελ. 255-56 }.

H Tύχη ανήκει σε μία κατηγορία συμβατικών θεοτήτων ,που προέρχονται από αφηρημένες έννοιες χωρίς μυθολογικόν περιεχόμενον.

Χάλκινον αγαλμάτιον Τύχης της Αντιοχείας [ απομίμηση μπρούτζινου αγάλματος του γλύπτη ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ ] , 2ος αι. μ. Χ. Παρίσι ,Louvre. . . Η Τύχη ,ως νεαρά κόρη με διάδημα στο κεφάλι ,που μιμείται τα τείχη της πόλεως ,με δέσμη σταχιών στο δεξί χέρι ,κάθεται σε βράχο. Κάτω στα πόδια της ,νέος άνδρας ,προσωποποίηση του ποταμού Ορόντη , ορατός από την μέση και πάνω ,κολυμπά με τα χέρια ανοικτά.

Κ. ΚΕΡΕΝΥ’Ι’ – » Η Μυθολογία των Ελλήνων », { σελ. 53 }.

Η Τύχη ,θυγατέρα της Τηθύος και του Ωκεανού ,ήταν θεά του μοιραίου ,του τυχερού.

ΑΝΕΣΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Λεξικόν κυρίων ονομάτων ».

Η Τύχη : η λατρεία σωζόταν ανέκαθεν στα Μυστήρια της Σαμοθράκης [ Καβείρια]. Ο Τύχων : Αρχαίος δαίμων ,που αναφέρεται ως εταίρος της Αφροδίτης και του Πριάπου.

Τύχων και Τύχη . [ Μαρμάρινον ανάγλυφον της Ακυλείας ].

Ο Τύχων ήταν θεότητα της Ορφικοδιονυσιακής θρησκείας , που λατρευόταν στα Μυστήρια της Σαμοθράκης .Στο ανάγλυφον αυτό ο Τύχων από την μέση και πάνω ήταν μόνον ιθύφαλλος και από την μέση και κάτω είχε πόδια αντρικά και στα ισχία φτερούγες ,που δηλώνει ,ότι δύναται να πηγαίνει παντού . Δίπλα του στέκεται όρθια η Τύχη. [ σ.σ. το γλυπτόν δεν είναι επιτρεπτόν να παρουσιαστεί ].

Ρωμα’ι’κόν ψηφιδωτόν [ 2ος αι. μ .Χ. ] .Αντιόχεια ,»House of the Evil Eye». Hatay Arch. Museum, Antakya . Ο Αγαθοδαίμων ( Αγαθόν Πνεύμα ) ή Τύχων ( Αγαθή Τύχη) απεικονίζεται ως νεαρός με διογκωμένα αιδοία να κρατάει σούβλες στα χέρα ,που είναι σύμβολον καλής τύχης και φυλακτόν ενάντια στην ατυχία.

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΟΥ – » Η Ελληνική Μυθολογία » , { σελ.95-96 }.

Με το πέρασμα του χρόνου ,πλάστηκε κάποια προσωποποιημένη θεά , την οποίαν οι Έλληνες ονόμασαν Τύχη , ενώ οι Ρωμαίοι Fortuna , πιστεύοντας γι’ αυτήν , ότι κυβερνά και διευθύνει τις αγαθές ή τις κακές τύχες των ανθρώπων.

ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί αγαλμάτων’ » , { 2 }.

Με σφαίρα και με σφαιροειδή πράγματα απέδωσαν καλλιτεχνικώς την τύχη και την ελπίδα.

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ή ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ,[ 7 ].

Mέσα στον Τόπον του Βίου ,υπάρχει μία γυναίκα τυφλή ,κωφή και μαινόμενη, που κάθεται πάνω σε μία στρογγυλή πέτρα και καλείται ΤΥΧΗ. Το έργο αυτής είναι να περιφέρεται παντού και από άλλους να αρπάζει τα υπάρχοντά τους και σε άλλους να τα δίνει. Στην συνέχεια , από τους ίδιους πάλι να τα αφαιρεί και να τα δίνει σε άλλους στα τυφλά και αβέβαια [ εική και αβεβαίως ]..Γι’ αυτό άλλωστε κάθεται πάνω σε στρογγυλή πέτρα .Διότι η στρογγυλότητα του σχήματος συμβολίζει ότι τα δώρα της Τύχης δεν είναι ούτε σταθερά ,ούτε ασφαλή .

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ { Tabula Cebetis }

Βλ. Κέβητος πίναξ { Tabula Cebetis }.

Η ΕΚΑΤΗ.

Στα Καβείρια μυστήρια , οι Κάβειροι ήσαν τέσσερες τον αριθμόν .Αξίερος , Αξιόκερσα , Αξιόκερσος και Κάσμιλος ή Καδμίλος ,που ήταν ο ιθυφαλλικός Ερμής [ Πελασγικός θεός της γονιμότητας ] . Θεμελιώδης διδασκαλία των Καβειρίων μυστηρίων ήταν το ζήτημα της γενέσεως του ανθρώπου.. Η θεά Εκάτη [ < εκάς ή εκατό ή έκατος = λαμπρός ] ,που συχνά ταυτίζεται με την Αρτέμιδα δίδυμη αδελφή του Απόλλωνος , κόρη της Αστερίας και του Διός. ήταν θεά του σεληνόφωτος και της μαγείας , κρατούσε πάντα δάδα . Η σεβαστή θεά Εκάτη μεταγενέστερα εμφανίζεται ως τρίμορφη ,επειδή είχε εκ Διός εξουσία και στους τρεις κόσμους .

ΚΩΝ. ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ – » Αρχαία Ελληνικά Μυστήρια », { σελ. 37 }.

Σύμφωνα με την παράδοση της Σαμοθράκης ,καθώς και της Ελευσίνος ,ο Ερμής ήταν ο εραστής της Περσεφόνης και της Εκάτης παριστάμενος στα Μυστήρια

Απουλικός κρατήρας .΄Ύστερος 4ος αι. π. Χ. Μόναχο .

ΜΕΣΗ : Ο Ηρακλής στον Κάτω Κόσμο τραβάει σθεναρά τον αλυσοδεμένον τρικέφαλον Κέρβερον , τον φύλακα του Άδου . ΑΡΙΣΤΕΡΑ ; Ο Ψυχοπομπός Ερμής με το κηρύκειο του δείχνει τον δρόμο για τον Πάνω Κόσμο. ΔΕΞΙΑ : Η σεβαστή θεά Εκάτη φωτίζει με τις δάδες της τον κόσμο των νεκρών.

ΟΙ ΜΟΙΡΕΣ.

Η Μοίρα { <μείρειν < μερίζω } στον Όμηρον είναι αφηρημένη έννοια και εκδηλώνεται ως ΑΙΣΑ και ΚΗΡ. Οι Μοίρες στον Ησίοδον είναι τρείς : ΚΛΩΘΩ { < κλώθω } περιτυλίγει το νήμα της ζωής ,ΛΑΧΕΣΙΣ { < λαγχάνω } είναι ό,τι κατά λαχνόν ,κατά τύχην πίπτει στον άνθρωπον, ΑΤΡΟΠΟΣ { α [στερ. ] + τρέπω =στρέφω } δηλώνει το αμετάτρεπον της τύχης.

ΕΥ. ΜΠΕΞΗ / Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ – » Ησιόδου Θεογονία », { σελ.14 ]

Το παιδί του Χάους Νύκτα , γέννησε τις σκοτεινές Μοίρες.

ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ ΗΛΙΟΥ’.

Η Μοίρα ή οι Μοίρες.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της σελήνης »,{ 30 }.

Οι τρείς  Μοίρες  :  Άτροπος { < α στερ. + τρέπω  = η ευθεία οδός, η μη έχουσα εκτροπές } – Κλωθώ {κλώθω = νήθω ,γνέθω } – Λάχεσις { < λαγχάνω > λαχνός }.

ΗΛΙΟΣ { Πνεύμα / Νους  / Λόγος   } –  ΣΕΛΗΝΗ  { Ψυχή } –  ΓΗ { Σώμα } . ΜΟΙΡΕΣ.

ΑΝΑΓΚΑΙΟΝ ΚΑΙ ΤΥΧΑΙΟΝ.

Α. ΣΕΠΤΟΥΛΙΝ – » Κατηγορίες και Νόμοι της Διαλεκτική »,{ σελ. 302 }

Στο προτσές της αναπτύξεως το τυχαίον μετασχηματίζεται σε αναγκαίον και το αναγκαίον σε τυχαίον.

Δ.Π.ΠΑΠΑΔΙΤΣΑ / ΕΛ. ΛΑΔΙΑ – » Ομηρικοί ύμνοι ».

Εις Αθηνάν .

TAD .KUNTZE – » Fortune » , { 1754 }, Nat. Musrum Varsaw .

Β ‘.ΜΕΡΟΣ.

Νυκτερινό Μυητικόν Οδοιπορικό στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΙΩ. ΖΩΝΑΡΑ – »Λεξικόν ».

Τύχη .

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Ερμηνευτικόν λεξικόν ».

Τύχη.

Γ. ΛΑΘΥΡΗ – » ‘ΟΡΟΙ’ του Σπευσίππου ».

Τύχη.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – »Νόμοι », { Δ’. 709 a-c ].

Για από τους ανθρώπους εκείνες που νομοθετούν τα πάντα είναι οι τυχαίες συμπτώσεις και οι συμφορές κάθε είδους ,που πέφτουν με κάθε τρόπον επάνω μας … Σχεδόν όλα ανεξαιρέτως τα ανθρώπινα πράγματα είναι αποτέλεσμα τυχαίων περιστατικών…Ότι κάποιος Θεός και μαζί η τύχη και ο καιρός διακυβερνούν όλα τα ανθρώπινα πράγματα . ‘ σε μικρότερο βαθμό ,συνοδεύει αυτά και η τέχνη.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .VII ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ]. ΠΛΑΤΩΝ..

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Φυσικής ακροάσεως [Β΄] » , { 4,5,6 } .

Ουδέν από τύχης γίνεται ..Αγαθή και φαύλη Τύχη. Η ευτυχία και η δυστυχία. Τύχη και το αυτόματον .Ευδαιμονία και ευτυχία.

»Ουδέν από τύχης γίνεται ».

ΤΥΧΗ ΑΓΑΘΗ – ΤΥΧΗ ΦΑΥΛΗ , ΕΥΤΥΧΙΑ -ΔΥΣΤΥΧΙΑ .

ΤΥΧΗ – ΑΥΤΟΜΑΤΟΝ , ΕΥΤΥΧΙΑ – ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ .

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

17a ]. AETIOY [ Συναγωγή των αρεσκόντων ]. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ.

Ο Αριστοτέλης λέγει ,ότι διαφέρει το αυτόματον [ αυτό που γίνεται μόνο του ] από την τύχη τυχαίον ]  η τύχη και το αυτόματον βρίσκεται σε αυτά που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε ‘ το αυτόματον δεν εξαρτάται από την τύχη, επειδή είναι έξω από ό,τι γίνεται ‘ η τύχη ανήκει στα λογικά , το αυτόματον ανήκει και στα λογικά και στα άλογα και στα άψυχα’ η τύχη γίνεται με προαίρεση, ενώ το αυτόματον απροαιρέτως [ χωρίς προαίρεση ]’ η τύχη λειτουργεί ,όταν υπάρχει κάτι ,το αυτόματον χωρίς λόγο, χωρίς να το σκεφτεί κανένας έξω…..

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Πολιτικά », { Η’. 1323 b }.

Η ευτυχία διαφέρει από την ευδαιμονία . Η πρώτη ανήκει στα εξωτερικά αγαθά και είναι αποτέλεσμα της τύχης.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μετά τα Φυσικά », { Λ’.3 }.

Διότι τα πράγματα γίνονται ή από τέχνη ή από την φύση ή από τύχη ή αυτομάτως.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί τύχης », { 5 }.

Όσα σχετίζονται με την τύχη , αφορούν εξωτερικά πράγματα.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .XI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘. 17 γ]. ΑΕΤΙΟΥ -» Συναγωγή των αρεσκόντων ». ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ.

Ειμαρμένη είναι η φύση του καθενός.

ΚΕΒΗΤΟΣ ΠΙΝΑΞ ή ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ,{ VIII }.

<< Από αυτούς τους Απροβούλευτους , άλλοι φαίνονται χαρούμενοι και άλλοι λυπημένοι ,που έχουν τα χέρια τεντωμένα. Αυτοί που χαίρονται ,επειδή πήραν αγαθά από αυτήν , την αποκαλούν ΤΥΧΗΝ ΑΓΑΘΗ, ενώ αυτοί που λυπούνται ,,επειδή τους αφαίρεσε ότι τους είχε δώσει , την ονομάζουν ΤΥΧΗ ΚΑΚΗ. Τέλος , τα αγαθά της Τύχης είναι τα ακόλουθα : πλούτος , δόξα , ευγένεια [ δηλ. ευγενική καταγωγή } ,τέκνα , τυραννίδες [ δηλ. εξουσίες ] , βασιλείες . Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ,ότι τα αγαθά που προσφέρει η Τύχη είναι ,συνολικώς, εξωτερικά και εφήμερα αγαθά , αυτά που επιθυμεί το πλήθος των ανθρώπων >>

ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ – » Χρυσά έπη », [στ. 17-21 ].

<< Όσα άλγη [ δεινά ] έχουν οι θνητοί από δαιμόνιες τύχες [ εξ ανωτέρας βίας ] ,όσο μερίδιον από αυτά έχεις ,υπόφερε αυτά και μην αγανακτείς ‘ να θεραπεύεις αυτά πρέπει , όσο μπορείς >> Βροτοί = οι υποκείμενοι στην μοίρα { βροτός < μροτός < μοίρα }. Άμβροτος το αντίθετο. Δαιμόνιες τύχες = [; ] .Άλγος { < αλέγω = φροντίζω, διότι ο πόνος απαιτεί την φροντίδα μας } : πόνος ,λύπη , κακό, δεινό.

ΙΕΡΟΚΛΕΟΥΣ – » Σχόλια εις τα Χρυσά έπη των Πυθαγορείων », { στ. 18– 21 }.

Οι Δαιμόνιες τύχες δεν είναι ούτε δαιμονία προαίρεσις [ Θεϊκή επιλογή ] ,ούτε απλώς τύχη. Το μείγμα της δικής μας προαιρέσεως [ επιλογής ] και της Θεϊκής Κρίσεως [ Δίκαιον ] παράγει εκείνο ,που ο ποιητής αποκαλεί Τύχη , ενώ το σύνολο » δαιμονία τύχη » είναι η κρίση την οποίαν ο Θεός αναπτύσσει κατά των κακών. Κατά αυτόν τον τρόπον η σύνδεση των δύο ονομάτων [ δαιμονίας τύχας ] συνεισάγει ,αφ’ ενός την Θείαν επιστασίαν και αφ’ ετέρου την ελεύθερη εκλογή της ψυχής ,ώστε καθίσταται αντιληπτόν ,ότι τα άλγη [ =δεινά ] δεν προέρχονται ούτε μοιραίως , κατόπιν διατάξεων της Προνοίας ,ούτε και τυχαίως.

ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,Αποφθέγματα , Υποθήκαι », [ Α’ .VI ] . ‘ Περί Τύχης ή ταυτομάτου ‘.

19 .Ευρύσω περί τύχας . Οι δύο αντίθετες φύσεις : η μεν αγαθοποιητική και βασιλική , η δε κακοποιητική και τυραννική .

ΕΡΓΑΣΙΑ { homework }.


ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους Τύραννος », { στ.977-79 }.

Η τύχη κυβερνά τον άνθρωπον και πρόβλεψη καθαρή δεν υπάρχει από κανέναν..

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Αίας » , { στ. 485-6 }.

Χειρότερον κακό για τους ανθρώπους είναι η τύχη ,που την γεννά η ανάγκη.

ΝΙΚ. ΒΡΕΤΑΚΟΥ – » Θησαυρός 10.000 γνωμικών και αποφθεγμάτων ».

Τύχη-τυχαίον.

Ν. Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ – » Λαογραφικά σύμμεικτα » , { Δ’ , σελ. 475 }.

Δημώδεις παροιμίες ,από τον κατ’ εξοχήν παροιμιαστήν των Ελλήνων στιχουργών του μεσαίωνος, Μιχ. Γλυκά.

<< ΕΙΚΗ ΚΑΙ ΩΣ ΕΤΥΧΕΝ >>.

ΑΝΔΡ. ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί΄ΔΑ – » Λεξικόν ».

Εική.

H.LIDDELL & R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εική.


ΤΥΧΗ και ΠΡΟΒΛΕΨΗ .

Είναι δυνατόν να γίνει κάποιο είδος προνοίας ή προβλέψεως ή προγνώσεως για την τύχη ; Απόλυτη πρόβλεψη δεν είναι δυνατόν να γίνει στο τυχαίον [εν μέρει ,είναι δυνατόν να γίνει εφικτή , με την βοήθεια της επιστημονικής γνώ-σεως , της λογικής ,της στατιστικής , των πιθανοτήτων ] ,διότι ταυτοχρόνως στον χώρον της αρχής , του λόγου, της τάξεως , του προγραμματισμού , της οργανώσεως , του αναγκαίου και του τυχαίου -δυστυχώς ή ευτυχώς -κινείται και δρα το αυτόματον , το άναρχον , το άλογον , το άτακτον ,το απρογραμμάτιστον και το ανοργάνωτον .

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ – » Ιστορίαι », [ Β’. 64 }

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – » Επίνικοι ». Ολυμπιόνικος.[ 12]. Εργοτέλει Ιμεραίω δολιχοδρόμω .

‘ ΔΙΟΣ ΚΡΙΣΙΣ ».

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ του »ΗΛΙΟΥ».

Η Κλήρωσις.

Τα περισσότερα δημόσια αξιώματα στην Δημοκρατία των Αθηνών, αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύουν πολλοί , ήσαν κληρωτά . Κλήρωση δε εφαρμόζεται μόνον όταν υπάρχει ισότητα .Συνεπώς ένα πολίτευμα ελευθερίας και ισότητας μεταξύ των μελών του ,όπως η μόνη Δημοκρατία που εφαρμόστηκε ποτέ κατά τον Χρυσούν αιώνα του Περικλέους , είναι δυνατόν και πρέπει να στηρίζεται στον κλήρο. Κληρωτές αρχές καλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τις δια κλήρου εγκαθιστάμενες αρχές .Αυτές ήσαν : η Βουλή των 500 , οι 9 Άρχοντες και ο γραμματεύς , ο Επιστάτης και οι 9 Πρόεδροι ,οι 10 Λογιστές της Βουλής , οι Εύθυνοι και οι Πάρεδροι ,οι Ταμίες ,οι Απόδεκτοι , οι Ιεροποιοί ,οι Ένδεκα , οι Εντεταλμένοι την εκτέλεση της θανατικής ποινής, οι Εισαγωγείς , οι Πωλητές και ο Ταμίας των αδυνάτων , οι Μετρονόμοι ,οι Σιτοφύλακες ,οι Επιμελητές του Εμπορίου ,οι Αστυνόμοι ,οι Αγορανόμοι, οι Τεσσαράκοντα ή κατά δήμους Δικαστές ,οι Οδοποιοί ,οι Λογιστές ,οι επιφορτισμένοι τον έλεγχον των ευθυνών των Αρχόντων ,οι Αθλοθέτες ,ο Γραμματεύς επί των νόμων ,ο Άρχων της Σαλαμίνος κ.α. Από την χρησιμοποίηση κατά την κλήρωση κυάμων [ κουκκιών ] ,γενικώς οι κληρωτοί άρχοντες καλούντο κυαμευτοί ή από κυάμου. Η δε κλήρωση στηρίζεται στην τύχη.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », { ΣΤ’.757 }.

Ο Αθηναίος επεξηγώντας το εκλογικό σύστημα λέγει ,ότι αυτό κατέχει την μέση θέση μεταξύ της μοναρχικής και της δημοκρατικής πολιτείας . Με αυτό το πολίτευμα θεραπεύονται οι απαιτήσεις της αριθμητικής ισότητας , η οποία έχει ως γνώμονα την μετρητική ισότητα , που επιτυγχάνεται δια της κληρώσεως .Θεραπεύονται επίσης και οι απαιτήσεις της γεωμετρικής ισότητας ,η οποία επιβάλλει ανάλογες προς την αρετήν διανομές τιμών και αξιωμάτων. .. Δύο είναι οι ισότητες : α] η ισότητα που καθορίζεται με το μέτρο , με το βάρος και με τον αριθμόν, την οποία μπορεί κανείς να απονείμει αφήνοντας στον κλήρον την απονομή της β}. η κρίση του Διός ,η οποία μοιράζει στον μεγαλύτερον περισσότερα , στον δε μικρότερον ολιγώτερα , αποδίδοντας στον καθέναν από τους δύο εκείνο που του αναλογεί από την φύση του .

Ρωμαϊκή κεφαλή [ 1ος αιώνας μ.Χ. } ,Μουσείον Κορίνθου.

Θεά Τύχη. Το πυργωτό διάδημα της συμβολίζει τα τείχη κάποιας πόλης (πιθανόν Αντιόχειας) της οποίας ήταν η πολιούχος θεά. Έκτοτε η θεά ταυτίζονταν με την προσωποποιημένη πόλη

Γ’ ΜΕΡΟΣ .

Επίλογος.

Λέγεται ,όταν ο νομπελίστας Α. Φλέμινγκ δήλωσε ότι ανακάλυψε τυχαίως τις αντιβιοτικές ιδιότητες της πενικιλίνης από την μούχλα , ότι κάποιοι τον ρώτησαν : << ποία ήταν η επιτυχία σας ,αφού αυτή ήταν αποτέλεσμα τύχης ; >> .Τότε αυτός απάντησε : << Ναι , αλλά ήμουν έτοιμος για το τυχαίο >>.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου ».

»Καιρός » ή »Ευκαιρία » του Λυσίππου.

Παριστάνεται ως νεαρός άνδρας με φτερωτά παπούτσια, που περνάει αστραπιαία και πατάει πάνω σε μια σφαίρα, επειδή βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση. Χαρακτηριστικόν του σημάδι οι μπροστινές τούφες μαλλιών στο μέτωπό , ενώ το πίσω μέρος τής κεφαλής του είναι εντελώς φαλακρό .Αυτό σημαίνει ,ότι μόνον την κατάλληλη και ευνοϊκή στιγμή μπορεί κάποιος να πιάσει , να αδράξει την ευκαιρία από τα μαλλιά [ carpe diem ] , αλλιώς όταν περάσει δεν υπάρχει πια καμμία ελπίδα. Επειδή δε ο Καιρός είναι κωφός, υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει τρόπος να τον καλέσει κάποιος πίσω ,εάν πετάξει μακριά .

ΟΔ. ΕΛΥΤΗ – » Εκ του πλησίον » .

»ΤΩΝ ΘΕΣΠΕΣΙΩΝ ΟΜΗΡΟΣ ΚΙ ΑΣ ΠΕΝΟΜΑΙ ΓΛΥΚΙΑ Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΕΜΟΚΥΚΛΙΣΤΟΣ».

ΟΛΓΑ ΚΑΤΣΑΒΕΛΗ – » Προσωποποιήσεις της Γης και της Τύχης σε υφάσματα και ψηφιδωτά δάπεδα ».

Τύχη.







ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ .

Χρόνια πολλά σε όλες τις Ελληνίδες και σε όλους τους Έλληνες ,στα αδέλφια μας Κύπριες και Κυπρίους ,Βορειοηπειρώτισσες και Βορειοηπειρώτες , στους ομογαλάκτους και συνάλους ομογενείς όλης της οικουμένης, στους απανταχού αδελφούς Ορθοδόξους Χριστιανούς όλων των εθνών. Το εκ του Σκότου Μυστικόν Αναστάσιμον Φως ,ας λαμπρύνει με κάλλη μαγικά τις καρδιές μας .

Κ. ΠΑΛΑΜΑ – » Ανάσταση ».

ΔΟΜ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ { ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ } – » Η Ανάστασις του Χριστού ».




Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική . Συνεπώς βασίζεται, αλλά ενίοτε δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των μεταφραστών συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource» , »anemi » ,» πύλη» κ. α

Μνήμη και Ανάμνησις .

Τί είναι μνήμη και τί ανάμνησις ; Ποία είναι η φύση της μνήμης ; Εξαρτάται η μνήμη από την αίσθηση ; Διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο ; Γιατί σχετίζεται μόνο με τον παρελθοντικό χρόνο ; Ποία η σχέση μνήμης και φαντασίας; Είναι δυνατόν η παρούσα αντίληψη να αναπλάττει παρελθούσαν εμπειρία ;. Ποία η διπλή φύση της μνήμης ; Γιατί η μνήμη είναι εικόνα και συνάμα αντίτυπον άλλου ; Ποία η σχέση Νοήσεως και εικόνας ; Σε τί διαφέρει η ανάμνηση από την μνήμη και την αίσθηση ; Έχει σημασία ο εθισμός ; Ποία η σπουδαιότητα του χρόνου στην ανάμνηση ; Η ανάμνησις είναι προνόμιο μόνον του ανθρώπου ή και των άλλων ζώων ; Ποίες είναι οι σχέσεις της αναμνήσεως προς τα όργανα του σώματος ;

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα Ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Μιμνήσκω = ενθυμίζω .Από θέμα [ ΜΕΝ –] ,{ πρβλ. Λατ. mens,mentis }. OΠαρακ. μέμνημαι [ με σημ. ενεστώτος ] όπως το Λατ. memini . ΠΑΡΑΓ. μνήμη ,μνεία, υπόμνηση, ανάμνηση, μνήμα, [ αριθμο ]- μνήμων ,μνημονικός-η-ον, αείμνηστος .

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».

Memoria,ae { < memor } – Memor,onis { < memini } – Memini,isse { ελλειπτ. ρ.} =μέμνημαι , αναμιμνήσκομαι ότι … ,μνήμην τινός ποιούμαι.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική Γλώσσα ».

Memoria < μέρμηρα , μερμερίζω .

ΠΑΝ.ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής Πεζογραφίας »

Μιμνήσκω= υπενθυμίζω. Μιμνήσκομαι = ενθυμούμαι ,κάμνω μνείαν, ενδιαφέρομαι, φροντίζω.

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν Λεξικόν ».

Μνάομαι [ I ] : { < μιμνήκω } = ενθυμούμαι ,σκέπτομαι . Μνάομαι [ ΙΙ ] : { < * βνα ,βανά = γυνή } = θέλω γυναίκα ,ζητώ σε γάμο [ την μνηστή μου ].

ΙΩ. ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Ομηρικόν Λεξικόν

Μνήμα { *ΜΝΑ -, μιμνήσκω } = κάθε τι που χρησιμεύει σε ανάμνηση ,ενθύμηση, ενθύμημα [ Γαλλ.souvenir ] , μνημείον , μνήμα, μνημούρι ,τάφος. Μνημοσύνη {< μνήμων } = μνήμη ,ενθύμηση. Μνήμων { < ΜΝΑ , μιμνήσκω } = αυτός που ενθυμείται.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Μώ = ζητώ. Μαι-μώ ,μαστεύω . Μνώ = μνήσκω , [ ανα ] μιμνήσκω .

H.LIDDELL -R.SCOTT – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Μνάομαι / μνώμαι [ Ι ] και [ ΙΙ ]. Μάω ,μω = ανα-ζητώ ,επιθυμώ κάτι διακαώς.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Μνάομαι -μνώμαι [ ΙΙ ] > μιμνήσκομαι > Μνεία = ανάμνηση, υπόμνηση // Μνήμα / μνάμα > μνημείον / μναμείον.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αναμιμνήσκω . Ανάμνησις . Ενθυμέομαι-ούμαι .

TH.GAISFORD S.T.P – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Μνεία { < μένω > μνε’ί’α > μνεία. }. Μνήμη { < μένω > μενήμη > μνήμη , Μνημοσύνη [ = η υπόμνησις ].

ΕΡ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ – » Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσης » .

Ανάμνησις = reminiscentia { < reminiscor = αναμιμνήσκομαι τινός ή τι } ,recordatio { < recordor < [ re-cor ] =αναμιμνήσκομαι ,αναλογίζομαι. Ανάμνησις ,είναι η ανάκτησις της μνήμης που χάθηκε εξ αιτίας της λήθης. Η μάθησις δεν είναι τίποτα άλλο παρά ανάμνησις . Aνάμνησις υπάρχει ,όταν κάποιος καταφέρει να θυμηθεί μόνος του [ αφ’ εαυτού ] τα παρελθόντα και υπόμνησις όταν με την βοήθεια άλλου [ υφ’ ετέρου ] καταφέρει να θυμηθεί.

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – »Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Μνήμη { < μιμνήσκω ,μνάομαι }.

ΣΚΑΡΛ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Μνήμα { Γαλλ. souvenir }. Μνημείον [ monumentum ].Mνήμη { < μνάομαι }.

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης »

Μνήμη / μνάμα { < μνάομαι -μνώμαι }.

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης »

Ανάμνησις < Αναμιμνήσκω { ανά + μιμνήσκω }, αναμιμνήσκομαι.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Διαφέρει η μνήμη από την μνεία . Διότι εάν μεν κάτι είναι μνήμη , δεν σημαίνει ότι είναι και μνεία. Ενώ εάν κάτι είναι μνεία τότε ευθέως είναι και μνήμη , όπως και η υπόμνησις από την ανάμνησιν .Μνήμη είναι γενική τύπωσις ψυχής.. Μνεία είναι λόγος λεγόμενος κατά ανανέωσιν. Διότι ο αναμιμνησκόμενος δεν σημαίνει ότι έχει μνήμη. Διαφορετικά ‘ μνήμη είναι αυτή που συνοικεί στο μνημονικόν., μνεία είναι η υπενθύμησις κάποιου προσυμβάντος. Ώστε αυτός που τα χρησιμοποιεί εναλλάξ διαπράττει σφάλμα.

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΥ – » Γλωσσικαί παρατηρήσεις », { σελ.174 }.

Πολλές φορές χρησιμοποιείται αντί της λέξεως μνήμη , η λέξη μνημονικόν ή στην καθομιλουμένη η λέξη ενθυμητικόν .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Ανάμνησις και Υπόμνησις . Η Μνημοσύνη θεοποιήθηκε ως μητέρα των Μουσών -Επιστημών ,διότι τα πάντα δια μέσου της μνήμης διασώζονται στους ανθρώπους.

ΣΑΛΒ.ΝΤΑΛΙ – » Η εμμονή της μνήμης ή τα εύκαμπτα ρολόγια », { 1931 }.



ΑΘ.ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ  – » Ωγυγία  ή  Αρχαιολογία » ,{ Β’ ,σελ. 276-277 }.

Τις δε  Μούσες’ παράγουν από το μάω , ή από το μώομαι ή μώσις { =το επιθυμώ } ή το  Μούσαι από το  ‘ομού ούσαι ‘{= αυτές που είναι μαζί }. Oι Μούσες είναι η αλληγορία των μαθήσεων. Γι’ αυτό είναι  θυγατέρες της Μνημοσύνης ,επειδή η μνήμη τις γεννά. Και του Διός θυγατέρες ,το οποίον σημαίνει του νου , διότι τα μαθήματα είναι θείον δώρον.Άρα ο ΝΟΥΣ  με την ΜΝΗΜΗ , αφού έσμιξαν ερωτικά πολλές φορές ,γέννησαν τις ΜΑΘΗΣΕΙΣ. Απ΄αυτό και η διαμονή τους στα όρη και στις ερημιές.Καθότι οι μαθήσεις ζητούν ησυχία και ειρήνη , και περιφρονούν τελείως την διατάραξη της ησυχίας.

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Βοιωτικά », { 29.2 }.

Οι Μούσες ήσαν [3] : Μελέτη ,Μνήμη ,Αοιδή.

Ι. ΠΑΣΣΑ – » Τα Ορφικά », [ 77 ] .

ΜΝΗΜΟΣΥΝΗΣ θυμίαμα, λίβανον.

Γ.ΣΕΦΕΡΗ – » Ποιήματα », Ημερολόγιο καταστρώματος ,Γ’ ‘ , { 1955 }.

Μνήμη ,Β’.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΟΥΣΕΣ.


ΜΕΡΟΣ Β’.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Θεαίτητος », { 191 d }.

Το κέρινον εκμαγείον της ψυχής.

ΣΦΡΑΓΙΔΟΛΙΘΟΙ .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Μένων », { 97 e-98 a }.

Όταν δεθούν οι δοξασίες [ δόξες ] ,πρώτα γίνονται γνώσεις [ επιστήμες ] και ύστερα μονιμοποιούνται ‘ για τον λόγο τούτον είναι πολυτιμότερη η γνώση [ επιστήμη ] από την ορθή δοξασία [ ορθή δόξα ] .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Συμπόσιον » , { 208 a-b }.

Η λήθη σημαίνει την αποβολή της γνώσεως, ενώ η μελέτη, ανανεώνοντας την χαμένη γνώση την διασώζει , ώστε να φαίνεται πως παραμένει η ιδία.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φίληβος », { 34 b-c }.

Η μνήμη είναι η σωτηρία τής αίσθησης.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φαίδων » , { 72 e – 73 a }.

Η μάθηση δεν είναι τίποτε άλλο από ανάμνηση, και απ’ αυτή την άποψη είναι ανάγκη κάπου στο παρελθόν να έχουμε μάθει ,αυτά που τώρα ξαναθυμόμαστε.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί ψυχής », [ Α΄, 408 b } .

Η αίσθηση ξεκινάει από τούτα [ τα συγκεκριμένα αντικείμενα ] , ενώ η ανάμνηση [ ξεκινάει ] από την ψυχή, για να προχωρήσει στις κινήσεις ή τις ακινησίες [ τα σταθερά σημεία ] στα αισθητήρια όργανα.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί Αρετών και Κακιών »,{ 1250 a }.

Η μνήμη δε ,και η εμπειρία και η οξύνοια [ αγχίνοια ] είτε προέρχονται από την φρόνηση είτε την ακολουθούν

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Των περί τα ζώα ιστοριών », { A’, 488 b }.

Το μόνον όμως ζώον ,που βουλεύεται [ σκέπτεται ] ,είναι ο άνθρωπος

Ι. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Περί μνήμης »,[ ΚΕ’ .1 ]. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ – » Περί των της ψυχής δυνάμεων ‘.

.Γι’ αυτό και οι μαθητές του Αριστοτέλους λέγουν ,ότι τα άλογα ζώα έχουν το »μεμνήσθαι’‘ ,όχι όμως και το ‘‘αναμιμνήσκεσθαι»’ μόνον ο άνθρωπος έχει την δύναμη ,όχι μόνον να διατηρεί τις παραστάσεις ,αλλά και να τις αναπλάσσει .

ΣΟΥ’Ι’ΔΑ / ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ». IΩ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ [ ΦΙΛΟΠΟΝΟΥ ] – » Εις το’ Περί ψυχής ‘ του Αριστοτέλους σχολικαί αποσημειώσεις ».

Aνάμνησις είναι η εύρεσις [ ανάκλησις ] κάποιου χαμένου φαντάσματος [ εικόνας , ειδώλου ].

ΣΟΥ’Ι’ΔΑ / ΣΟΥΔΑ – » Λεξικόν ».

Στην ψυχή υπάρχει η ελπίδα του προσδοκωμένου [ του μελλοντικού ] ,η αίσθησις του παρόντος και η μνήμη του απόντος [ παρελθόντος. Μνήμη είναι η έξις καθεκτική αντιλήψεως.

ΝΕΜΕΣΙΟΥ ΕΜΕΣΗΣ – » Περί φύσεως ανθρώπου ». Περί του μνημονευτικού , { 202 }.

Σχετικά με το μνημονευτικό μέρος της ψυχής .

ΙΩ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ – » Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς » ὀρθοδόξου πίστεως » .

Περί του μνημονευτικού », { λζ’ }.

ΘΕΟΦ. ΚΑ’Ι’ΡΗ – » Στοιχεία Φιλοσοφίας », { 170 }.

Η αξία του μνημονικού.

ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ ΝΤΟΚΑ – » Φιλοσοφικό λεξικό ».

Μνήμη και ανάμνηση.

ΝΕΩΤ. ΕΓΚ. ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ‘ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα », { σελ.455-456 }.

Κ . Δ . ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Αριστοτέλης : Η λειτουργική νομοτέλεια της ψυχικής ζωής ».

Η περιγραφή της ψυχικής ζωής ,κατά τον Αριστοτέλη ,δεν σταματάει στην αίσθηση. Η αίσθησις μπορεί να θέσει το έμψυχον ον σε σχέση μόνον με το παρόν.. Αλλά τα έμψυχα όντα ζουν όχι μόνο με το παρόν ,αλλά και με το παρελθόν και με το μέλλον .Από αυτό συνάγεται ,ότι υπάρχουν πέραν της αισθήσεως και άλλες ψυχικές δυνάμεις ,των οποίων η λειτουργία δεν είναι προσδεμένη στο άμεσο παρόν .Πρώτη από αυτές είναι η φαντασία .Λέγοντας φαντασία ο Σταγειρίτης εννοεί δύο : πρώτον μεν την εικόνα του αισθητού αντικειμένου , η οποία εξακολουθεί να μένει στην ψυχή ,ενώ πλέον έχει παύσει το αισθητόν σώμα να επενεργεί ως ερεθισμός. Την εικόνα αυτή ονομάζει η νεώτερη ψυχολογία παράσταση . Η δεύτερη σημασία είναι εκείνη ,κατά την οποίαν φαντασία σημαίνει την ψυχικήν εκείνην λειτουργίαν, η οποία θέτει σε ενέργεια την φανταστική δύναμη της ψυχής [ το φανταστικόν ] ,δια της οποίας επανέρχεται η ψυχή στις παραστάσεις ,ρυθμίζει την πορεία τους ,τις συνδυάζει άλλες μεν παραστάσεις κρατούσα ,άλλες δε απωθούσα. Η αίσθησις αφήνει στα αισθητήρια κάποιο ίχνος γι’ αυτό και όταν απομακρυνθούν από την αίσθηση τα αισθητά μένουν τα αισθήματα και οι παραστατικές εικόνες των αντικειμένων .Τις παραστάσεις αυτές τις οποίες ο Αριστοτέλης ονομάζει και φαντάσματα ,είναι σαν » ζωγράφημα » που απεικονίζει το αισθητόν. Η διατήρηση στην ψυχή τέτοιων φαντασμάτων καλείται από τον Αριστοτέλη μνήμη. Δεν αρκεί όμως η απλή διατήρηση του φαντάσματος στην ψυχή για να αποτελέσει μνήμη .Χρειάζεται επιπλέον η συνείδηση ότι το ‘φάντασμα’ μέσα στην ψυχή είναι εικόνα ενός αισθητού αντικειμένου. Η μνήμη είναι κατοχή παραστάσεως που θεωρείται ως εικόνα του αντικειμένου ,το οποίον απεικονίζεται στην ψυχή. Από αυτό προκύπτει ,ότι για να υπάρξει μνήμη πρέπει να υπάρχει συνείδηση του χρόνου . Η αντίληψη του αμέσως παρόντος ερεθισμού είναι αίσθησις, μνήμη είναι η αναφορά προς το παρελθόν ,ελπίς η αναφορά στο μέλλον .Γι’ αυτό μνήμη έχουν μόνον όσα από τα ζώα έχουν συνείδηση του χρόνου. Μια ψυχική παράσταση κατά τον Αριστοτέλη, εφ’ όσον δεν παρακολουθείται από την συνείδηση ,είναι απλό » φάντασμα» .Όταν υπάρχει η συνείδηση της αναφοράς είναι »μνημόνευμα», δηλαδή μνημονική παράσταση ,όπως λέγει η σύγχρονη ψυχολογία. Διαφορετική λειτουργία της μνήμης πρέπει να θεωρηθεί η ανάμνησις. .Μνήμη είναι η διατήρηση στην ψυχή των μνημονικών παραστάσεων και η αυτόματη επάνοδός τους στην συνείδηση. Ανάμνησις [*] καλείται η ικανότητα που έχει αποκτήσει ο άνθρωπος να ανακαλεί ενσυνειδήτως από το παρελθόν τις μνημονικές εικόνες. Είναι μια ανώτερης μορφής λειτουργία που συνδέεται με την συλλογισμό . Γι’ αυτό μνήμην μεν έχουν πολλά ζώα ,ανάμνηση όμως μόνον ο άνθρωπος ,διότι η ανάμνησις είναι σκόπιμη αναζήτηση ,που χρησιμοποιεί και την συλλογιστική πορεία .Κάθε ανάπλασις των παραστάσεων διέπεται ,όπως λέγει η σημερινή ψυχολογία ή από τον νόμο της ομοιότητας ή τον νόμο της αντιθέσεως ή τον νόμο της κατά χρόνον αλληλοδιαδοχής και της κατά τόπο συμπλησιάσεως. Υπεράνω των φανταστικών και μνημονικών λειτουργιών τοποθετείται η νοητική ενέργεια ,η οποία εκδηλώνεται δια της κρίσεως. Ως προς την ύλην την οποίαν χρησιμοποιεί η διάνοια ,ο Αριστοτέλης αποφαίνεται ,ότι αυτή συνίσταται από » φαντάσματα » ,δηλαδή από παραστάσεις ,όπως τις λέμε σήμερα. Ουδέποτε νοεί η ψυχή άνευ φαντασμάτων [ χωρίς να χρησιμοποιεί παραστάσεις ].Στην διανοητική ψυχήν οι παραστάσεις χρησιμοποιούνται σαν να είναι αισθήματα. .Συμπερασματικά η φαντασία κατέχει μεσάζουσα θέση μεταξύ νοήσεως και αισθήσεως. Αυτήν ονομάζει ο Κάντ » υπερβατική φαντασία ».

RENE MAGRITTE – » La Memoire », { 1948 }.


ΜΕΡΟΣ Γ’.

Τα »Μικρά Φυσικά » αποτελούν συλλογή εννέα μικρών μελετημάτων [ πραγματειών ] ,όπου ο θεμελιωτής της επιστημονικής έρευνας στην Φυσική ,Αριστοτέλης , εκθέτει τις αντιλήψεις του .Τα »Μικρά Φυσικά’ ,είναι στο σύνολό τους γραμμένα για την εσωτερική χρήση του »Λυκείου » του Αριστοτέλους .Αποτελούν δε τα »ακροαματικά ‘‘ ,σε αντίθεση με τα »εγκύκλια ». Από το μελέτημα » Περί μνήμης και αναμνήσεως » , εξάγονται τα εξής χρήσιμα συμπεράσματα :

  • O χρόνος θεωρείται θεμελιώδης παράγοντας της ψυχικής λειτουργίας [ μνήμης και αναμνήσεως]
  • Η μνήμη έχει την έδρα της όπου και φαντασία , αφού τα αντικείμενα της μνήμης είναι φαντάσματα ή φάσματα [ =φανταστά , παραστάσεις ,εικόνες ].
  • Οι καθημερινές εντυπώσεις εγχαράσσονται στην ψυχή σαν παραστάσεις [ όπως η κηροσφραγίδα ].
  • Η κατοπινή επανάληψη της κινήσεως που έχει εγχαράξει την παράσταση ,χωρίς πια να είναι παρόν το υλικό αντικείμενο ,προκαλεί το ψυχικό φαινόμενο της μνήμης.
  • Η μνήμη αναφέρεται πάντα στο παρελθόν
  • Η ανάμνηση υπάρχει μόνον στον άνθρωπο , ενώ η μνήμη υπάρχει και σε πολλά ζώα.
  • Με την ανάμνηση ο άνθρωπος αναδιφά μέσα στην μνήμη του το παρελθόν .
  • Ευμνημόνευτα είναι όσα έχουν τάξη ,όπως τα μαθηματικά .
  • Η μνήμη εξασκείται με την επανάληψη .
  • Στην ανάμνηση θεμελιώδη σημασία έχει ο χρόνος .Χωρίς χρονικό προσδιορισμό δεν υπάρχει ανάμνηση ,αλλά απλή μνήμη .
  • Η ανάμνηση ,ως ένα είδος συλλογισμού ,είναι ανώτερη λειτουργία από την μνήμη και συναντάται μόνον στον άνθρωπο, που έχει την ικανότητα της διανοήσεως .
  • Oι πολύ νέοι και οι πολύ γέροι είναι αμνήμονες ,διότι οι μεν νέοι είναι σε γοργή ανάπτυξη ,οι δε γέροι σε μεγάλη φθορά.


Ποία η φύσις της μνήμης ; Εξαρτάται από την αίσθηση ;· Διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο ; Γιατί αναφέρεται μόνο στο παρελθόν ; Ποία η σχέση μνήμης και φαντασίας ; Ποία η σχέση νοήσεως και εικόνας ;

1.Αντικείμενο της μνήμης. Μνήμη και χρόνος.

Διαφέρουν οι μνημονικοί άνθρωποι από τους αναμνηστικούς. Διότι δεν είναι οι ίδιοι άνθρωποι που έχουν ισχυρή μνήμη και ικανότητα εύκολης αναμνήσεως . Αλλά συχνότερα έχουν ισχυρότερη μνήμη οι βραδέως αντιλαμβα- νόμενοι [ αργόστροφοι ] , μεγαλύτερη δε αναμνηστική ικανότητα έχουν οι ταχείς [ εύστροφοι ] και ευκόλως μανθάνοντες .

Η μνήμη λοιπόν δεν είναι ούτε αίσθηση ούτε κατανόηση, αλλά έξις (κατοχή) ενός από αυτά ή πάθος των δυνάμεων τούτων, όταν παρέλθει χρόνος. Μνήμη όμως του παρόντος πράγματος κατά τον παρόντα χρόνο δεν υπάρχει, όπως ειπώθηκε προηγουμένως αλλ’ υπάρχει αίσθηση μεν του παρόντος, ελπίς δε του μέλλοντος και μνήμη του παρελθόντος. Γι’ αυτό κάθε μνήμη συνοδεύεται από την αντίληψη του χρόνου.

Και πρέπει να λεχθεί εδώ , ότι δεν είναι δυνατόν να νοούμε ,άνευ εικόνος της φαντασίας [ δηλαδή χωρίς παράσταση ] . Διότι το νοείν είναι το ίδιο φαινόμενο με εκείνο που συμβαίνει , όταν σχεδιάζουμε μίαν εικόνα.

Η δε μνήμη ακόμη και των νοητών πραγμάτων δεν μπορεί να υπάρχει άνευ εικόνας [ χωρίς παράσταση ] .Ώστε η μνήμη ,μόνον εμμέσως [ κατά συμβεβηκός ] αναφέρεται στη νόηση , καθ’ εαυτήν είναι λειτουργία του » πρώτου αισθητικού » . Γι’ αυτό υπάρχει η μνήμη και σε μερικά από τα άλλα ζώα και όχι μόνον στους ανθρώπους και γενικά στα όντα, τα οποία έχουν δόξα [ γνώμη ] ή φρόνηση .

2. ΕΔΡΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ .

Λοιπόν ,σε ποίον μέρος της ψυχής [ από τα τρία ] ανήκει η μνήμη ,είναι φανερόν , ότι ανήκει εκεί όπου και η φαντασία. Και είναι δυνατόν να διατηρήσει η μνήμη ,κατά κύριο λόγο μεν ,όσα είναι αντικείμενα και της φαντασίας, κατά συμβεβηκός [ συμπτωματικώς ] δε , όσα δεν μπορούν να υπάρξουν άνευ της φαντασίας .


3. ΠΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΜΝΗΜΗ ;

Είναι φανερόν όμως ,ότι πρέπει να νοήσουμε [ σκεφτούμε ], πως το πάθος [ δηλ. η εντύπωση ] που παράγεται από την αίσθηση μέσα στην ψυχή και στο μέρος του σώματος που κατέχει αυτήν , της οποίας την κατοχή καλούμε μνήμην, είναι τέτοια που ομοιάζει με κάποιου είδους ζωγράφημα. Διότι η κίνηση ,η οποία γίνεται , εγχαράσσει στην ψυχή κάποιο αποτύπωμα του αισθήματος, όμοιο με τον τύπο τον οποίο χαράζουν πάνω στο κερί με δακτυλίδι ( σφραγίδα ).Γι’ αυτό και εκείνοι, οι οποίοι ευρίσκονται σε μεγάλη συγκίνηση ή εξ αιτίας πάθους ή εξ αιτίας της νεανικής ηλικίας, δεν έχουν μνήμη (των συμβάντων), όπως εάν η κίνηση και η σφραγίδα έπεφταν σε τρεχούμενο νερό. Σε άλλους πάλι, επειδή είναι όπως τα παλαιά κτίρια φθαρμένοι και έχουν σκληρό το μέρος, το οποίον δέχεται την εντύπωση , σε τούτους ( τους γέροντες ) δεν εγχαράσσεται αποτύπωμα . Για τούτο οι παρά πολύ νέοι και οι γέροντες δεν έχουν μνήμη ‘ διότι φέρονται από κάποιο ρεύμα ,οι μεν νέοι , επειδή αυξάνονται, οι δε γέροι επειδή φθίνουν . Ομοίως δε και οι πολύ ευκίνητοι και οι πολύ βραδυκίνητοι στη σκέψη φαίνονται ότι δεν έχουν μνήμη ούτε οι μεν ούτε οι δε. Διότι οι μεν [ νέοι ] είναι υγρότεροι απ’ όσον πρέπει, οι δε [ γέροι ] είναι σκληρότεροι απ’ όσον πρέπει .Έτσι λοιπόν στους πρώτους δεν μένει η εικόνα μέσα στην ψυχή, ενώ στους δεύτερους δεν εντυπώνεται η εικόνα στην ψυχή .

ΣΩΚΡ. ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι΄κών Αρχαιοτήτων », { Α’, σελ.252-53 }.

Δακτύλιος { Αnnulus } : το δακτυλίδι -σφραγίδα.

ΒΑΣ.ΡΑΦΑΗΛΙΔΗ – » Φιλμοκατασκευή », { σελ.30-31 }.

Το θαύμα της ανασύνθεσης της κίνησης. Το μετείκασμα.

Πώς το ανθρώπινο μάτι ανασυνθέτει την κίνηση στον κινηματογράφο; Πώς οι εντυπωμένες πάνω στο σελιλόιντ εικόνες αποκτούν κίνηση; Κινούνται τα ακίνητα καρέ ;


4. Η ΦΥΣΙΣ ΤΗΣ ΕΝΘΥΜΗΣΕΩΣ.

Και οι ασκήσεις [ μελέτες ] συντελούν στην διατήρηση της μνήμης με την συνεχή υπενθύμιση [ επανάληψη του μνημονεύματος ] · και τούτο ουδέν άλλο είναι παρά το να θεωρούμε την παράσταση πολλές φορές ως απεικόνιση και όχι ως καθ’ εαυτήν . Τί είναι λοιπόν η μνήμη και τι η μνημόνευση έχει λεχθεί ,ότι δηλαδή είναι η κατοχή (και ανάπλαση ) παραστάσεως, ως εικόνας του πράγματος που απεικονίζει και σε ποίο μέρος των δυνάμεων της ψυχής ανήκει η μνήμη, ότι δηλαδή ανήκει στο » πρώτο αισθητικόν », ( την κοινήν αίσθηση ] , με το οποίον αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία », { Ζ’, 526 b } .

Όσοι είναι λογιστικοί εκ φύσεως, σε όλα σχεδόν τα μαθήματα, δείχνουν μια φυσική οξύνοια [ οξείς ] ,ενώ όσοι είναι αργόστροφοι [ βραδείς ] ,εάν εκπαιδευτούν και εξασκηθούν σε αυτό το μάθημα τουλάχιστον γίνονται πιο έξυπνοι .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί παίδων αγωγής », { 13 }.

Απ’ όλα περισσότερο πρέπει να γυμνάζουμε και να καλλιεργούμε την μνήμη των παιδιών. . Και τα παιδιά είτε εκ φύσεως έχουν ισχυρή μνήμη [ μνήμονες ] είτε αντιθέτως έχουν αδύνατη μνήμη [ επιλήσμονες ]


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’.


Σε τί διαφέρει η ανάμνηση από την μνήμη και την αίσθηση; .Έχει σημασία ο εθισμός ; Ποία η Σπουδαιότητα του χρόνου στην ανάμνηση ; Η ανάμνηση είναι προνόμιο μόνον του ανθρώπου ; Ποίες είναι οι σχέσεις της αναμνήσεως προς τα όργανα του σώματος ;

  1. Η ΑΝΑΜΝΗΣΙΣ.

Απομένει να μιλήσουμε περί της αναμνήσεως .Και πρώτον πρέπει να λάβουμε ως βάση των συλλογισμών μας όσα είναι ορθά από την επιχειρηματολογία μας. Διότι η ανάμνηση δεν είναι ούτε επανάληψη ούτε λήψη [ απόκτηση μνήμης ]. Διότι κανείς , όταν πρώτη φορά μάθει ή πάθει κάτι , ούτε καμμία μνήμη επαναλαμβάνει [ διότι δεν έχει προηγηθεί μνήμη ] ούτε αποκτά μνήμη για πρώτη φορά . Αλλά μόνον αφού γίνει η απόκτηση της γνώσεως ή του πάθους, τότε μόνον μπορεί να υπάρχει μνήμη. Ώστε η μνήμη δεν εκδηλώνεται στην ψυχή μας ταυτοχρόνως [ ομού ] με την παραγωγή της εντυπώσεως. Ακόμη δε ,όταν η εντύπωση έχει σχηματιστεί για πρώτη φορά στην αδιαίρετη πρόσφατη στιγμή ,απομένει πια μέσα σε εκείνον που την εντυπώνεται ,όπως και η γνώση ,εάν πρέπει να ονομάζουμε γνώση την κατοχή ή την εντύπωση [ δεν υπάρχει δε κανένα κώλυμα και κατά συμβεβηκός (εμμέσως) να θυμηθούμε κάτι από εκείνα τα οποία γνωρίζουμε ] . Αλλ’ όμως η ενέργεια της μνήμης καθ’ εαυτή δεν θα υπάρξει, πριν περάσει καιρός · διότι ενθυμείται κανείς τώρα εκείνο, το οποίον είδε ή έπαθε προηγουμένως ‘ δεν ενθυμείται όμως εκείνο, το οποίον τώρα εντυπώθηκε.

2. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ.

Ακόμη είναι φανερόν ότι η ενθύμηση γίνεται ,όχι σε αυτό που είναι αντικείμενο αναμνήσεως τώρα , αλλά σε εκείνο που παλαιά αισθάνθηκε ή έπαθε κάποτε . Αλλ’ όταν επαναλαμβάνει κανείς το αίσθημα ή την γνώση την οποίαν είχε από πριν , ή οτιδήποτε άλλο τέλος πάντων , του οποίου την κατοχή ( έξις ) ονομάζουμε μνήμη, υπάρχει τότε ανάμνηση κάποιου από εκείνα που έχουν λεχθεί. Η μνημόνευση [ το μνημονεύειν ] παράγεται και ακολουθεί η μνήμη. Δεν συμβαίνει όμως να αναπλάσσωνται στην ψυχή , κατά τρόπον γενικόν ,αυτά που προϋπήρξαν , αλλά ένα μέρος αναπλάσσεται έτσι και ένα άλλο μέρος αλλιώς · Διότι ο ίδιος άνθρωπος είναι ενδεχόμενο δύο φορές να μάθει και να εύρει το ίδιο πράγμα. Πρέπει λοιπόν να διαφέρει η ανάμνηση του είδους αυτού και εκείνης [ της αναμνήσεως ] ,που αναφέρεται σε μιαν αρχική κατάσταση σπουδαιότερη από εκείνην ,η οποία γίνεται αφετηρία μαθήσεως .

[ σημ.. Κατά τον Αριστοτέλη διαφέρει η ενθύμηση ή μνημόνευση [ δηλ. το μνημονεύειν ] από την ανάμνηση ή το αναμιμνήσκεσθαι .Μνημόνευση ή ενθύμηση είναι η απλή ανάπλαση μιας εικόνας ,ενώ η η ανάμνηση συνοδεύεται και από την αναγνώριση της εικόνας ,που αναπλάσσεται. Επίσης στην ανάμνηση συμμετέχει και η ανώτερη ψυχική λειτουργία της αντιλήψεως, που δεν υπάρχει στα ζώα. ]

3. ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΛΛΟΙ ΝΟΜΟΙ ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΜΝΗΣΗ.

Ποία η σχέση αναμνήσεως και τάξεως ;

Και ευκόλως απομνημονεύονται, εκείνα που έχουν κάποια τάξη , όπως ακριβώς είναι οι μαθηματικές γνώσεις ‘ ενώ αυτά ( τα άτακτα ) κακώς και δυσκόλως απομνημονεύονται.

Εάν λοιπόν η ψυχή δεν κινηθεί προς παραστάσεις παλαιές ,κινείται προς το περισσότερο συνηθισμένο σ’ αυτήν, διότι η συνήθεια [ έθος ] είναι μία ( δεύτερη ) φύση. Για τούτο πολλές φορές γρήγορα ανακαλούμε στη μνήμη μας αυτά που κατανοούμε ‘ διότι όπως ακριβώς το πράγμα τούτο εκ φύσεως ακολουθεί μετά από άλλο ,έτσι και κατά την ενέργεια [ δηλ. κατά την ανάπλαση ] της ψυχής υπάρχει ακολουθία . Η δε συχνή επανάληψη γίνεται φύση.

4. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ.

Όταν λοιπόν η κίνηση του πράγματος και του χρόνου γίνονται συγχρόνως στη ψυχή, τότε εκδηλώνεται η ενέργεια της μνήμης . Αλλά εάν κάποιος νομίζει ότι υπάρχει αυτός o συγχρονισμός χωρίς πραγματικά να τον κάνει , τότε νομίζει ότι ενθυμείται Διότι είναι δυνατόν κάποιος να εξαπατάται και να νομίζει ότι θυμάται ,ενώ δεν θυμάται…Η δε κίνηση του χρόνου είναι δύο ειδών : Άλλοτε κάποιος δεν ενθυμείται το πράγμα με ακρίβεια λ. χ. ότι το έκανε πριν από τρεις ημέρες , άλλοτε πάλι το θυμάται με ακρίβεια [ χρονική ] ‘ αλλά υπάρχει μνήμη και χωρίς χρονική ακρίβεια. Και συνήθως λέγουν οι άνθρωποι, ότι ενθυμούνται μεν (το πράγμα), αλλά πότε συνέβη ακριβώς δεν γνωρίζουν όταν δεν γνωρίζουν τον χρόνο που πέρασε από τότε.

5. ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΙΣ.

Έχει λεχθεί λοιπόν προηγουμένως, ότι οι ίδιοι άνθρωποι δεν έχουν και την μνήμη [ μνημονικοί ] και την ανάμνηση [ αναμνηστικοί ]. Διαφέρει δε η μνήμη από την ανάμνηση όχι μόνο σχετικά με τον χρόνον, αλλά και διότι μνήμην έχουν και άλλα ζώα εκτός του ανθρώπου, ανάμνηση όμως κανένα, ούτως ειπείν [= ας πούμε ], από τα γνωστά ζώα, παρά μόνον ο άνθρωπος. Αιτία δε αυτού είναι το ότι η ανάμνηση είναι κάτι σαν συλλογισμός , διότι, όταν ένας άνθρωπος αναμιμνήσκεται κάτι , συλλογίζεται , ό,τι προηγουμένως είδε ή άκουσε ή έπαθε κάτι τέτοιο ,και είναι σαν κάποια αναζήτηση. Αλλά τούτο συμβαίνει εκ φύσεως μόνον στα ζώα, στα οποία υπάρχει η δύναμη της σκέψεως [ βουλευτική ικανότητα ] ,διότι και το βουλεύεσθαι [ =το να σκέπτεται κάποιος ] είναι ένα είδος συλλογισμού.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Κρατύλος », { 399 c }. ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Από τα θηρία μόνον ο άνθρωπος σωστά ονομάστηκε άνθρωπος : << o αναθρών α όπωπε = αυτός που εξετάζει όσα έχει δει >>.


6. ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΦΑΝΤΑΣΙΑ. Η ΕΠΙΔΡΑΣΙΣ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ.

Ότι το πάθος αυτό ( δηλ. η μνήμη και η ανάμνηση ) είναι κάτι το σωματικό και ότι η ανάμνηση είναι αναζήτηση φαντάσματος [ εικόνας ,ειδώλου ,παραστάσεως ] σε αυτό το μέρος του σώματος ,είναι σημείον ότι ενοχλεί κάποιους όταν δεν μπορούν να θυμηθούν κάτι και όταν, αν και βασανίζουν πάρα πολύ την διάνοιά τους και ,ενώ ακόμη προσπαθούν να μην ενθυμηθούν πλέον, εν τούτοις εξακολουθούν να ενθυμούνται, και μάλιστα οι μελαγχολικοί, διότι αυτοί συγκινούνται πάρα πολύ από φαντάσματα [ εικόνες της φαντασίας ].

Μελαγχολία και υγρότητα του αισθητικού .

Φυσικός νόμος της ίσης Δράσης και Αντίδρασης. [Για κάθε δράση υπάρχει μια ίση και αντίθετη αντίδραση].

Η οργή και ο φόβος προκαλούν κίνηση στον αισθητικό τόπο. Ο αισθητικός τόπος με την σειρά του αντιδρά με αντικίνηση [ στην περίπτωση της υγρότητας ] με αποτέλεσμα νέα αντικίνηση της οργής και του φόβου προς την ίδια κατεύθυνση .Έτσι δεν επέρχεται ηρεμία.

Περισσότερο δε απ’ όλους ενοχλούνται εκείνοι, οι οποίοι τυχαίνει να έχουν περισσότερη υγρότητα γύρω από τον αισθητικό τόπου ( της καρδίας ).

Αυτοί δε που έχουν το πάνω μέρος του σώματος πολύ μεγάλο και αυτοί που ομοιάζουν με τους νάνους έχουν λιγότερη μνήμην από τους αντίθετους ( στη σωματική μορφή ), διότι έχουν μεγαλύτερο βάρος στην έδρα του αισθητικού κέντρου ( της καρδιάς ), και διότι οι μνημονικές κινήσεις τους ,που φθάνουν εκεί , δεν μπορούν εξ αρχής να διατηρήσουν την κατεύθυνσή τους ,αλλά διασκορπίζονται ,ούτε μπορούν να βρουν τον σωστό δρόμο της αναμνήσεως [ όταν αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν να έχουν ανάμνηση ]. Οι δε παρά πολύ νέοι και οι πολύ γέροντες δεν έχουν καλή μνήμη εξ αιτίας της κινήσεως τους, διότι οι μεν ευρίσκονται σε μεγάλη φθορά , οι δε σε πολλή αύξηση. Επιπλέον τα παιδιά είναι όπως οι νάνοι για αρκετό διάστημα της ηλικίας τους.

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί ,αποφθέγματα, υποθήκαι », { Α’. Κεφ. LVIII }.

Περί φαντασίας και κριτηρίων. < Διδύμου { επιτ.φυσ.απ.16 σ.453 Diels } > .

Αριστοτέλους : Φαντασία είναι κάποιου είδους πάθημα και κίνησις αισθήσεως εν ενεργεία. Έχει ονομαστεί έτσι ,από μία αίσθηση, την όραση ‘ [ διότι ] το φαίνομαι από το φως [ φάος ] παίρνει το όνομά του . Αυτό είναι οικείο για την όραση και απλώνεται σε όλες τις αισθήσεις και τις διανοητικές κινήσεις ‘ διότι και αυτές με το ίδιο όνομα λέγονται ,φαντασίες.

ΑΝΤ. ΚΑΚΑΒΕΛΑΚΗ – » Τα περί Ψυχής δόγματα του νεοπλατωνισμού », { σελ. 44-45 }.

[ υπόμνημα ΙΩ.ΦΙΛΟΠΟΝΟΥ στο »Περί Ψυχής » του Αριστοτέλους ].

Από τις άλογες δυνάμεις της ψυχής οι μεν είναι γνωστικές ,οι δε ζωτικές και ορεκτικές. Γνωστικές είναι η φαντασία και η αίσθησις .Διαφέρουν όμως αυτές μεταξύ τους ,επειδή η μεν αίσθηση εκτείνεται προς τα έξω [ εκτός ] < προκειμένου να συλλάβει την γνώση της >, ενώ η φαντασία έχει εντός [ ένδον ] την γνώση. Διότι η μεν αίσθηση γνωρίζει καλά μόνον αυτό που είναι παρόν και το οποίον αντιλαμβάνεται από το εξωτερικό περιβάλλον ,η δε η φαντασία αφότου λάβει από την αίσθηση τις παραστάσεις των αισθητών αντικειμένων ,τις αναπλάθει εντός της. Εξ ου και ο Αριστοτέλης αποκαλεί αυτήν »παθητικόν νούν », νουν επειδή έχει εντός της [ τα γνωστικά αντικείμενα ] και τα συλλαμβάνει όπως και εκείνος ,με άμεση πρόσληψη ,και όχι βάσει συλλογισμού , και ‘ παθητικόν ‘ ,διότι γνωρίζει μέσω παραστάσεων και όχι ασχημάτιστα . Την αποκάλεσαν δε φαντασία, διότι είναι ,ούτως ειπείν, ένα είδος στάση του φωτός. Καθώς η φαντασία είναι η στάση [ < ίστημι } αυτών που έχουν έλθει στο φως ,επειδή σταματούν εντός της αυτά ,που έχουν εμφανιστεί από έξω.

Διαφέρει λοιπόν η μνήμη από την αίσθηση. Οι μνημονικές εικόνες δεν είναι αισθήματα ,αλλά ‘φαντάσματα’ ,τα οποία προκύπτουν από τα αισθήματα δια των αισθητηρίων οργάνων . Φαντασία ονομάζεται η ικανότητα να φέρνει κανείς στον νου του την μορφή κάποιου αισθητού αντικειμένου. Μνήμη ονομάζεται η εγχάραξη [ αποτύπωση ] των » φαντασμάτων » [ δηλ. των φαντασιακών εικόνων ]. Και η μνήμη και η φαντασία αποτελούν λειτουργίες της »κοινής αισθήσεως ». Αν και δεν ταυτίζονται οι δύο αυτές ψυχικές λειτουργίες ,εν τούτοις η μνημονική λειτουργία προϋποθέτει την λειτουργία της φαντασίας για την ύπαρξή της



Γ. ΣΜΥΡΝΙΩΤΑΚΗ – » 10.000 Γνωμικά και Αποφθέγματα ».

Μνήμη , μάθηση ,όσφρηση, ανάμνηση.


Γ. ΣΕΦΕΡΗ – » Ποιήματα », Ημερολόγια καταστρώματος ,Γ’ ,{ 1955 }.

Μνήμη, Α’ .

ΣΑΛΒ. ΝΤΑΛΙ – » Σουρεαλιστικό αντικείμενο ενδεικτικό της μνήμης » ,{ 1932 }.


{*} Ανάμνησ-ις { η ις ,της ινός = η δύναμη ,η ικανότητα να… } = η ικανότητα { δηλ. το αφηρημένο } να αναμιμνήσκεται κάποιος κάτι. Ανάμνησ-η { ος ,η, ο = αυτός ,η ,ο } = η ανάμνηση αυτή { δηλ. κάτι το συγκεκριμένο }.



Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως και στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource».

ΛΑΘΕ ΒΙΩΣΑΣ { Latenter vive }.

Κάποτε σε φιλική ομήγυρη στον »Νυκτερινόν Σύλλογον » διακεκριμένου συμποσιάρχη και κατά την διάρκεια κρασοκατανύξεως και αμπελοφιλοσοφίας που ακολούθησε ,ο φίλτατος Κρίτων ,με το προσωνύμιο » κοντομοντελίστας » [ κατά το ραλίστας ] – από τα συναισθήματα ερωτικού πάθους που έτρεφε και ακατανίκητης έλξεως προς τις καλλίσφυρες και καλλίπυγες αλλά κοντόσωμες καλλονές – εξομολογήθηκε ότι έχει σαν ‘μότο’ στη ζωή του το απόφθεγμα » λάθε βιώσας ‘‘ του Επικούρου . Όταν ρωτήθηκε δε ,τί ακριβώς εννοούσε , απάντησε στους συμποσιαζομένους : – Mα είναι απλό : << να ζεις με τα λάθη σου >> . Μία άλλη χρυσομαλλούσα και ευειδής ‘ερευνήτρια’ του ‘‘χώρου της αναζήτησης» { ; } ή της » εναλλακτικής γνώσης και πληροφόρησης » { ; } επεξηγεί και ερμηνεύει το λάθε βιώσας » ως ..’‘λάθρα βιώσας ». Ένας άλλος , επίμονος ερευνητής και συγγραφέας , » ερμηνεύει » το ίδιον απόφθεγμα ως εξής : << να βρούμε τι κρύψαμε στο παρελθόν ,σε όλα όσα έχουμε βιώσει >>. Ποία είναι η αλήθεια ; Τι ακριβώς σημαίνει το » λάθε βιώσας » ; Σε ποίους απευθύνεται ; Ποίου είναι το απόφθεγμα αυτό ; Μήπως είναι Δελφικό παράγγελμα ; Μήπως είναι χρησμός ή παροιμιώδης λόγος ; Τέλος, έχει το ρητό αυτό κάποια χρησιμότητα την σημερινή εποχή ;

H. LIDDELL & R . SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Ρητόν , γνωμικόν , απόφθεγμα , παροιμία.


Α }. Ποίος είπε το » λάθε βιώσας » ;

Η πατρότητα αυτού του αποφθέγματος δεν είναι δυνατόν να εξακριβωθεί .Οι γνώμες είναι αντικρουόμενες και οι μαρτυρίες είναι αντιφατικές . Διότι δεν είναι γραμμένο σε έργο κάποιου φιλοσόφου ,που διεκδικεί την πατρότητα του αποφθέγματος αυτού ,το οποίον να το επιβεβαιώνει. Ενδεχομένως το απόφθεγμα αυτό να ήταν του Δημοκρίτου ή του Επικούρου , ή των Πυθαγορείων , όπως ενδέχεται να ήταν απλώς ένας παροιμιώδης λόγος. Συνεπώς ,απoδείξεις περί αυτού δεν έχουμε ,παρά μόνον μαρτυρίες .

ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ – » Mακάριος » , [ V . 47 ] .

»Λάθε βιώσας » : παραινεί , παραγγέλλει το ιδιοπραγμονείν { < ιδιοπραγέω = πράττω τα εμαυτού ,κυττάζω την δουλειά μου ]. Είναι δε [ απόφθεγμα ] του Δημοκρίτου.

ΣΤ.ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ / ΑΝ. ΧΑΤΗΡΑ – » Απάνθισμα σοφίας ».

» Λάθε βιώσας » : Να διάγεις το βίο σου ,όσο μπορείς πιο αθόρυβα [ χωρίς να επιδεικνύεσαι ]\. Δημοκρίτου.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

» Λάθε βιώσας » : Φρόντισε να περάσεις την ζωή σου όσον το δυνατόν πιο αθόρυβα , χωρίς επιδείξεις ..ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ..

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων », ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ [ 36 ] .

Λένε , ότι ο Δημόκριτος επισκέφθηκε και την Αθήνα , αλλά δεν επεδίωξε να γίνει γνωστός ,διότι καταφρονούσε την δόξα. [ Προτιμούσε το ‘‘λάθε βιώσας » ].

ΑΙΛΙΑΝΟΥ – » Ποικίλη Ιστορία », { Δ’.20 }.

Για τον Δημόκριτο ,λένε, ότι ήταν γενικά σοφός , και μάλιστα ότι επιθυμούσε να διαφεύγει την προσοχή και τούτο έκανε σκοπό της ζωής του.

ΔΗΜ. ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων της νέας ελληνικής γλώσσας » .

»Λάθε βιώσας » = να ζεις στην αφάνεια. , { Επίκουρος , Απόσπασμα 551 }.

Α. ΚΑΛΑΤΖΑΚΟΥ – » Λεξικό φράσεων ».

» Λάθε  βιώσας » : Nα ζεις στην αφάνεια , να μην επιδιώκεις την προβολή ,να διαφεύγεις την προσοχή { Επίκουρος απόσπ. 551 }.

Monadnock Valley Press – » Selected Fragments, by Epicurus ».

ΜΑΡΙΝΟΥ ΝΕΑΠΟΛΙΤΟΥ – » Πρόκλος ή περί ευδαιμονίας », { ιε’ , p.36 }.

»Τόσο πολύ περνούσε απαρατήρητος ο Πρόκλος ,όσο ούτε οι Πυθαγόρειοι ,που τηρούσαν ασάλευτο [ ακλόνητο στη φρόνησή τους ] το παράγγελμα » ΛΑΘΕ ΒΙΩΣΑΣ » του διδασκάλου τους.

ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ – » Πυθαγόρας », Εισαγωγή { σελ. 16-17 }.

Οι πυθαγόρειες κοινότητες ασκούσαν για καιρό σημαντική πολιτική επιρροή στις πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας. Με την βίαιη σύγκρουση όμως , ανάμεσα στον Κρότωνα και την Σύβαρη [ ~ 500 π.Χ. ] , θα υποστούν και αυτές σοβαρό πλήγμα…

ΣΟΥΔΑ / ΣΟΥ’Ι’ΔΑ – » Λεξικόν », Σαραπίων.

Ισίδωρος ο Γαζαίος { 5ος αι.μ.Χ.} : Νεοπλατωνικός φιλόσοφος ,ο οποίος μαζί με άλλους σοφούς { Δαμάσκιος ο Σύρος , Σιμπλίκιος ο Κίλιξ ,Διογένης και Ερμείας εκ Φοινίκης ,Ευλάμπιος ο Φρυξ και Πρισκιανός ο Λυδός } μετά το κλείσιμο της φιλοσοφικής σχολής του Πλάτωνος πήγαν στην Περσία ,προς ανεύρεση καλλίτερης τύχης. Από την βιογραφία του Ισιδώρου ,που έγραψε ο μαθητής του Δαμάσκιος , έχουν διασωθεί κάποια αποσπάσματα. ,όπως και μια περιληπτική μορφή αυτής.

ΔΑΜΑΣΚΙΟΥ – » Βίος Ισιδώρου ». Σαραπίων : << Ήταν δε αυτός ο άνδρας τόσο αληθινός και στην συμπεριφορά και στον λόγο του ,που παρείχε με τις πράξεις του το ζωντανό παράδειγμα της παροιμίας » λάθε βιώσας » >>.

ΠΟΛΥΜΝΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ – » ΔΑΜΑΣΚΙΟΣ, η Φιλοσοφική Ιστορία » . { 111 , σελ. 265 }.

<<.. ένα ζωντανό παράδειγμα του πασίγνωστου ρητού‘ Κράτα το φως σου κάτω από ένα μόδιο » . Η Επικούρεια εντολή [ κυριολεκτικά » ζήσε χωρίς να τραβάς την προσοχή » } είχε πλήρως υιοθετηθεί από τους Νεοπλατωνικούς, η οποία κατηγορηματικά αποδόθηκε στον Πυθαγόρα με αναφορά στον Πρόκλο.

»Keep your light under a bushel » & » Don’t hide your light under a bushel ».

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ – » Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον »,[ 5.15 ].

5.15 << ουδὲ καίουσιν λύχνον και τιθέασιν αυτὸν υπὸ τον μόδιον αλλ᾽ επὶ την λυχνίαν, και λάμπει πάσιν τοις εν τη οικία. >> – » Don’t hide your light under a bushel ». [ = Μην κρύβετε τα ταλέντα ή τις ικανότητές σας ].


ΔΑΜΑΣΚΙΟΣ


Ο έσχατος διευθυντής της Νεοπλατωνικής Ακαδημίας των Αθηνών.

Δαμάσκιος { 458 μ.Χ. } : Νεοπλατωνικός φιλόσοφος από την Δαμασκό. Ανέλαβε την διεύθυνση της Πλατωνικής Ακαδημίας ,ως την εποχή που ο αμφιλεγόμενος επαρχιώτης Ιλλυριός { κατά τον Diels Μακεδόνας } και απηνής διώκτης της Ελληνικής φιλοσοφίας Αυτοκράτορας Ιουστινιανός , έκλεισε [ 529 μ.Χ. ] την Πλατωνική Ακαδημίας και διέταξε να κατασχεθεί η περιουσία της. !! Τότε ο Δαμάσκιος πήγε στην αυλή του Πέρση βασιλιά Χοσρόη μαζί με άλλους.

ΙΩ. ΜΑΛΑΛΑ – » Χρονογραφία » , Ιουστινιανού βασιλέως , { 18.47 }.

» Kατά την υπατεία του Δεκίου ,ο ίδιος ο βασιλιάς Ιουστινιανός ,αφού θέσπισε πρόσταγμα το έστειλε στην Αθήνα, διατάσσοντας κανείς να μην διδάσκει φιλοσοφία μήτε να ερμηνεύει τις κινήσεις των άστρων, μήτε να γίνεται χρήση κύβων σε καμμία από τις πόλεις , επειδή κάποιοι από τους κυβευτές , που βρέθηκαν στο Βυζάντιο και υπέπεσαν σε φοβερές βλασφημίες, αφού τους κόπηκαν τα χέρια, διαπομπεύθηκαν [ διασύρθηκαν ] μέσα σε χλευαστικές κραυγές πάνω σε καμήλες ».

ΑΦΡ. ΚΑΜΑΡΑ – » Η αντιπαγανιστική νομοθεσία της Ύστερης Ρωμ. Αυτοκρατορίας μέσα από τους κώδικες ».

Ιουστινιάνειος Κώδικας { Codex Justinianus }- DE PAGANIS, SACRIFICIIS ET TEMPLIS ,[ I 11.10.2 ] ,{ σελ.158 ].

Θα παρεμποδίσουμε δε κάθε μάθημα που διδάσκεται από αυτούς που πάσχουν από τη νόσο των ανόσιων Ελλήνων, έτσι ώστε να μην προσποιούνται ότι διδάσκουν όσους φοιτούν κοντά στους διαφθείροντας τις ψυχές των μαθητών με δήθεν αλήθειες. Αλλά δεν θα απολαύσουν σίτιση από το δημόσιο ταμείο αυτοί που δεν έχουν ελευθερία λόγου, ούτε θα διεκδικήσει κανείς για χάρη τους άδεια από τα θεία γράμματα ή τους πραγματικούς τύπους.


ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΥ – » Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον » , { Θ’, 368, XXVIII }.

»Λάθε βιώσας ‘‘ ή »λάθε αποβιώσας ».

Ο Απολλώνιος έλεγε : << λάθε βιώσας » [ = ζήσε απαρατήρητος ] , κι αν δεν μπορείς , » λάθε αποβιώσας » [ πέθανε απαρατήρητος ] >>.

ΤΑΚΗ ΝΑΤΣΟΥΛΗ – » 3.000 λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις ».

»Λάθε βιώσας » : Να ζεις στην αφάνεια , χωρίς να δίνεις στόχο ή να προκαλείς φθόνο. Αρχαία παροιμιώδης έκφραση ,που την απέδιδαν άλλοι στον Δημόκριτο κι άλλοι στον Επίκουρο [ ή στους Επικουρείους ] . Είναι άποψη για την ζωή ,που πολλοί την έκαναν »δόγμα» .

ΘΕΟΔ. ΜΕΤΟΧΙΤΟΥ – » Υπομνηματισμοί και σημειώσεις γνωμικαί », { κεφ. οβ’ }.

» Θεωρία εις το έπος το , ‘λάθε βιώσας‘ » . »Λάθε βιώσας » λέγει η συμβουλή ‘ ,αλλά πρέπει να εξεταστεί ,εάν είναι δυνατόν τούτο : το να ζει κάποιος κρυφίως.

ΧΡ. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ – » Λεξικόν Φιλοσοφίας » , Επίκουρος.

Οι Επικούρειοι διακρίνονται από τους Στω’ι’κούς και ως προς την συμμετοχήν τους στον δημόσιον βίον . Δηλαδή οι Επικούρειοι φρονούσαν ,ότι άριστα πράττει αυτός που διατηρεί τον εαυτόν του μακριά από την τύρβη [ > turbo = θόρυβος ] και από τις συγκινήσεις του πολιτικού βίου. Το »λάθε βιώσας » ,που εξαίρει [ εξυμνεί ] τον μονήρην [ < μόνος ] βίον ,είναι προσφιλές ρητόν των Επικουρείων.

ΓΕΡ. ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΥ – » Αρχαίες ,Βυζαντινές και Λόγιες φράσεις στην Νέα Ελληνική ».

»Λάθε βιώσας » = να ζεις στην αφάνεια. { Επικ. αποσπ. 551 }.

Π.ΝΙΖΑΝ – » Οι υλιστές της Αρχαιότητας », {σελ. 115 }.

» Λάθε βιώσας » , { Επικ. Απ. Β . 86 }. << Απ. Β ,σημαίνει αποσπάσματα από διάφορες πηγές { ; } >> ,{ σελ.22-23 }.

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Λεξικό των πιο απαιτητικών λέξεων της Νέας Ελληνικής ».

»Λάθε βιώσας ‘‘ : Φράση αρχαιοπρεπής [ Ελληνιστική ], που αποδίδεται στον Επίκουρο.

ΙΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ / ΛΙΑ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗ-ΓΚΕΣΟΥΡΑ – » Το λέμε σωστά ; Το γράφουμε σωστά ;».

»Λάθε βιώσας » : Zήσε χωρίς να προβάλλεσαι . Ρήση του Επικούρου .


Β }. Η σημασία του » λάθε βιώσας ».

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Βίος = ζωή, βίος // ο τρόπος ή τα μέσα τα προς το ζην [ » το βιός » ]. Βιός = τόξο .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

[ F ] ις = ις = [ Λατ. ] vis > Βία , Βίος, Βιός. Ζωή { < ζέω = ζεσταίνω ,θερμαίνω ]. Ζωή έχουν και τα άλογα ζώα και έλλογα , βίον μόνον τα έλλογα [ δηλ. ο άνθρωπος ].

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Λανθάνω ή Λήθω : Διαφεύγω την προσοχήν κάποιου ,είμαι άγνωστος , παραμένω αθέατος .

ΗΣΥΧΙΟΥ – » Λεξικόν ».

Λήθαργος : 1. επιλήσμων [ < επιλήθομαι ]= ο προξενών επιλησμοσύνη [ λήθη ,λησμονιά ] 2. επίβουλος = ο σχεδιάζων κακόν τι , ο δόλιος 3. και κύων ο προσσαίνων μεν ,λάθρα δε δάκνων = και ο σκύλος που κουνάει μεν φιλικά την ουρά του [ σαίνουρος ] ,αλλά δαγκώνει κρυφίως [ ύπουλα ] 4. Και των ίππων οι αβλεμείς ,και νωθροί = και από τους ίππους ,αυτοί που δεν έχουν αγριάδα στο μάτι [ »τσαγανό» ] και οι νωθροί [ = οκνηροί ] 5. Και πάθος τι συν πυρετώ = και κάποια πάθηση εμπύρετη ]. Ληθεδών : λήσις [ =ληθώ ,λησμονιά ]. Λήθη : αμέλεια [ = αδιαφορία ,ολιγωρία ].

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Ρητορική » , { 1379 b }.

Διότι η λήθη γίνεται από αμέλεια ,η δε αμέλεια είναι ολιγωρία.





SALVADOR DALI – » Η Εμμονή της Μνήμης », { 1931 }.

Η ΛΗΘΗ.

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Θεογονία », { στ. 226-232 }.

Η Έριδα γέννησε τον Πόνο την Λήθη , τον Λιμό ,τα Άλγη, τις Υσμίνες [συμπλοκές ] ,τις Μάχες , τους Φόνους , τους Ανδροσκοτωμούς ,τις Φιλονεικίες ,τις Ψευδολογίες ,τις Διαφωνίες ,την Κακονομία και την Άτη, που συνήθως πάνε μαζί , τον Όρκο.

Ι.ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία » ,ΘΕΟΓΟΝΙΑ, [ σελ.18 }.

Χάος – Νυξ – Έρις – Λήθη.

Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ / ΕΥ. ΜΠΕΞΗ – » Ησιόδου ‘ Θεογονία ‘ » .

Η μισητή Έριδα γέννησε τον βασανιστή Πόνο [ μόχθο ] ,την Λήθη , τον Λιμό [ πείνα ] και τα Άλγη [ σωματικoί και ψυχικοί πόνοι ] ,τις Υσμίνες [ συμπλοκές, συγκρούσεις ] ,τις Μάχες ,τους Φόνους , τις Ανδροκτασίες [ Ανδροσκοτωμούς ], τα Νείκεα [ φιλονεικίες ] τις Ψευδολογίες ,τις Αμφιλογίες [ διαφωνίες ] , τις Δυσνομίες [ κακονομία ] και την Άτη [ παραφροσύνη ] , που συνήθως πάνε μαζί , και τον απαράβατον Όρκον.

ΑΠ. ΓΟΝΙΔΕΛΗ – »ΘΕΟΓΟΝΙΑ , Τα τέκνα της Έριδος », { σελ. 32-33, 49-50 ,61-62 }.

Aπ’ όλα τα παιδιά της Νύκτας μόνον η Έρις κατόρθωσε να γεννήσει φοβερά και τρομερά παιδιά. Τα παιδιά της Νυκτός και της Έριδος , είναι προσωποποιημένες , κατά κάποιον τρόπον , αρνητικές καταστάσεις του ανθρωπίνου βίου , που τον κάνουν να πάσχει ή έχουν σχέση με άσκηση σωματικής βίας ή σχετίζονται με παράβαση ηθικών κανόνων. Είναι δηλαδή ,έννοιες προς φιλοσοφική μελέτη και προς διαλογισμό [ διαφέρει δε ο ονομαζόμενος »διαλογισμός των γκουρού » , διότι εκεί δεν συμμετέχει στην διανοητική ικανότητα ο λόγος . Άρα δεν είναι διαλογισμός ] .Είναι κλείδες μυητικές προς κατανόηση του μυστηρίου της ζωής. Αναλογισθείτε μόνο , πόσα από τα παιδιά της νυκτός και της Έριδος συναντάμε στην καθημερινά στον βίο μας.. !! Η στυγερή Έρις όπως και η μητέρα της δεν χρειάστηκε να σμίξει ερωτικά για να γεννήσει αυτά τα παιδιά :

Η Λήθη είχε τον θρόνο της στον Κάτω Κόσμο και είχε τα χαρακτηριστικά του ‘Υπνου και του Θανάτου [ δίδυμα αδέλφια ],αφού λογιζόταν σαν αδελφή τους. Οι άνθρωποι μπορεί να την αποζητούσαν προσωρινά για να ξεχάσουν τον πόνο , τα βάσανα και τις ταλαιπωρίες που φέρνει ο βίος .Όμως όταν η Λήθη κυρίευε τις ανθρώπινες ψυχές ,σήμαινε και το τέλος της ύπαρξης ,την αποκοπή του ανθρώπου από το εγώ και τον οριστικό του θάνατο.

K. KERENYI – » Η Μυθολογία των Ελλήνων ». ΛΗΘΗ { σελ.482 }.

Ο Θησέας [ βασιλιάς των Αθηνών ] και ο Πειρίθους [ βασιλιάς των Λαπιθών ] κατεβαίνουν από το Ταίναρο δολίως στον Κάτω Κόσμο , με σκοπό να αρπάξουν για νύφη την βασίλισσα του Άδου. Αλλά με δόλο τους υποδέχτηκε και ο κυρίαρχος του Κάτω κόσμου , που τους έβαλε να καθίσουν στους θρόνους της λήθης , της λησμονιάς.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία », Νερτερία .» Περί Λήθης », { σελ. 99 }.

Η Λήθη ήταν ποταμός του Άδου και ονομαζόταν έτσι από το ρήμα λανθάνω ή λήθω . Επειδή όσοι έπιναν από αυτή λησμονούσαν όσα προηγούμενα έχουν συμβεί ,είτε καλά είτε κακά. Καθότι αυτοί που κατέβαιναν στον Άδη ,έπιναν για να λησμονήσουν ,άλλοι μεν τα καλά ,άλλοι δε τα κακά της ζωής. Όσες ψυχές μεν περνούσαν από τον Τάρταρο στα Ηλύσια πεδία ,έπιναν για να λησμονήσουν την τιμωρία .Όσες ψυχές δε επρόκειτο να μετενσαρκωθούν ,έπιναν για να λησμονήσουν την μακαρία ζωή των Ηλυσίων πεδίων .Εκεί ,στις όχθες της Λήθης , ήταν μαζεμένο άπειρο πλήθος ψυχών ,όπως οι μέλισσες , και έπιναν συνεχώς .Επειδή μετά από χίλια χρόνια ,έπρεπε να εξέλθουν στον κόσμο και να μετενσαρκωθούν σε διάφορα άλλα σώματα ως άνθρωποι ή ζώα ,σύμφωνα με την δοξασία της μετενσαρκώσεως .

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », [ Γ’ ] .Περί του Τροφωνίου , [ σελ. 516 ].

Στη Λιβαδειά υπάρχει σπήλαιον ,όπου ευρίσκεται το Μαντείον του Τροφωνείου .Όποιος ήθελε να ρωτήσει το Μαντείον , έπρεπε πρώτα να προετοιμασθεί καταλλήλως και έπειτα να κατέβει μόνος στο άντρο. Μετά από συγκεκριμένη τελετουργία ,τον έπαιρναν οι ιερείς και τον έφερναν μπροστά σε δύο πηγές ,από τις οποίες η μία ονομαζόταν Λήθη και η άλλη Μνημοσύνη.

ΙΧΩΡ ΕΛΕΝΗ ΩΡΕΙΘΥΙΑ ΚΟΥΛΙΖΑΚΗ – » Οι πηγές της Λήθης και της Μνημοσύνης ».

Η Ορφική μυστική παράδοση για την πορεία της ψυχής προς την αθανασία. Σύμφωνα με την διδασκαλία των Ορφικών ,ο μυημένος πρέπει να πιεί από την πηγή της Μνημοσύνης ,που κυλούσε δεξιά και να αποφύγει να πιεί νερό από την πηγή της Λήθης με τα άσπρα κυπαρίσσια

JOHN R. SPENCER STANHOPE -‘‘Τα νερά της Λήθης [ Lethe ] από τις πεδιάδες των Ηλυσίων πεδίων » ,{ 1879–80 }.

ΛΗΘΩ και ΛΗΤΩ .

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ – » Ομηρικά προβλήματα », [ 55 ].

1.Στην Λητώ αντιστάθηκε ο Ερμής , επειδή τούτος δεν συμβολίζει τίποτα άλλο παρά τον λόγο ,που εκφράζει ό,τι συμβαίνει μέσα μας [ πάθη ] 2. Τον κάθε λόγο αντιμάχεται η Λητώ ,που με την αλλαγή [ μετάθεση ] ενός γράμματος { τ — > θ } γίνεται ωσάν Ληθώ [ Λήθη ] 4. Είναι φυσικό λοιπόν να ορμά η μνήμη προς τον αντίπαλόν της 5. Δικαίως μάλιστα υποχωρεί μπροστά της ,διότι η λήθη είναι η ήττα του λόγου και με την απώλεια της μνήμης το αληθινό νικιέται και περιβάλλεται από βαριά σιωπή.

Ι.ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία » . ΔΩΔΕΚΑΘΕΟΝ / ΑΠΟΛΛΩΝ , [ σελ. 142 }.

Η ΛΗΤΩ.

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ / ΚΩΝ. ΧΑΣΑΠΗ – » ΤΑ ΟΡΦΙΚΑ » .

Μνημοσύνης θυμίαμα [ 77 ] :» Αλλά ,μακαρία Θεά, απόδιωξε από αυτούς την λησμοσύνη [ λήθη ] ». Ύπνου θυμίαμα [ 85 ] : << διότι εσύ [ Ύπνε ] είσαι εκ φύσεως ο γνήσιος αδελφός της Λήθης και του Θανάτου >>.

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », [ Β’. Αφροσύνη ]. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ – » Γνώμαι ».

H λήθη των δικών μας ελαττωμάτων [ κακών ], γεννά θράσος.

ΙΩ. ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Εκλογαί – Αποφθέγματα – Υποθήκαι », [ Β’. IV } .Περί λόγου και γραμμάτων .

[ 8 ].ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Παλαμήδης », [ απ. 582 Ν ].

Μόνο εγώ ορθώνοντας τα »φάρμακα για την λήθη » ,ρυθμίζοντας σύμφωνα και φωνήεντα και συλλαβές , βρήκα τρόπο [ εξηύρον ] να γνωρίζουν οι άνθρωποι γράμματα .

Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ – » Τα ανέκδοτα ποιήματα ».

Λήθη { 1896 }.

ΙΩ.ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον », [ Γ’.XI ] .Περί αληθείας.

» Αδύνατον τάληθές λαθείν » [= Είναι αδύνατον να κρυφτεί η αλήθεια ] –MENANΔΡΟΣ.



ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».

Λανθάνω = διαφεύγω την προσοχή ,κρύβομαι ,ξεχνάω, λησμονάω. Από ρ.[ ΛΑΘ-] : λάθος, [ α-λάθητος ] λάθρα, λαθραίος, λάθριος., από ρ.[ ΛΗΘ– ] : λήθη [ α-ληθής ] ,λήθαργος ,από θ.[ ΛΑΣ- / ΛΗΣ – ] : λήσμων ,[ ά- λαστος / ά-ληστος ] ,λησμοσύνη .

Γ.ΕΞΑΡΧΟΥ / Μ.ΦΩΤΙΑΔΟΥ – » Ιωάννου Ζωναρά λεξικόν ».

Λήθω : το λανθάνω ‘ και το ληθαργώ. Λήθη : η λάθεσις ‘ και η ληθεδών [ λήθη ] ‘ και μνήμης έξοδος και εκβολή.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Λανθάνω = μένω άγνωστος , διαφεύγω την προσοχήν. Συντάσσεται : 3] με κατηγορηματική μετοχή [ όπως το τυγχάνω ,οίχομαι ,φθάνω ,διάγω ,διαγίγνομαι ,διατελώ ] η οποία κατά την ερμηνεία μπορεί να μετατρέπεται σε ρήμα , το δε ρήμα μπορεί να μετατρέπεται σε επίρρημα ή σε επιρρηματική φράση .

ΑΧ. ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης », { σελ.152 }.

Κατηγορηματική μετοχή. Το λανθάνω ανήκει στην κατηγορία των ρημάτων [ όπως και τα διάγω ,διατελώ ,οίχομαι ,τυγχάνω, φαίνομαι ,φθάνω } τα οποία ,όταν συντάσσονται με κατηγορηματική μετοχή αποδίδονται με τροπικό επίρρημα ,ενώ η κατηγορη-ματική αποδίδεται με ρήμα. » Λάθε »——> τροπ. επίρρημα , »βιώσας »—-> ρήμα.

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των Βασικών ρημάτων της Αρχαίας Αττικής πεζογραφίας ».

Λανθάνω [ λήθω ] = διαφεύγω την προσοχή ,παραμένω αθέατος ,άγνωστος .Σύνταξη : 3] λανθάνω + Κατηγ. μτχ. [ τότε αποδίδεται το ρήμα με επίρρημα [ λάθρα , κρυφίως ] ,η δε μετοχή με ρήμα .

ΧΑΡ.ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ – » Επίκουρος », { σελ.243 }.

»Λάθε βιώσας » .Η φράση πάει να πει : απόφευγε τις μωρές επιδιώξεις ,τις πράξεις που προκαλούν αντίδραση ,ταράζουν τη γαλήνη σου και σε κατεβάζουν στο επίπεδο των αφώτιστων και των χυδαίων .Τιμές και δόξες σαν εκείνες δεν έχουν αξία.


Γ }. Eπίκουρος και » Κήπος ‘‘.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». Bίος Επικούρου.

Ο Επίκουρος συκοφαντήθηκε και δυσφημίστηκε όσο κανείς άλλος στην ιστορία της φιλοσοφίας εξ αιτίας πολλών και ποικίλων αιτιών , αλλά όλοι αυτοί [ οι κατήγοροι ] δεν είναι στα καλά τους , όπως γράφει ο Διογένης Λαέρτιος. .Ένεκα δε της υπερβολικής του χρηστότητας ουδόλως αναμίχθηκε με την πολιτική. Ο ίδιος στις επιστολές του γράφει ,ότι αρκούνταν σε ξερό ψωμί και νερό .Επίσης γράφει : » Στείλε μου λίγο τουλουμοτύρι για να μπορώ όταν θέλω να ζω πολυτελώς ».Τέτοιος ήταν ο άνθρωπος που έθεσε την ηδονή ως σκοπό του ανθρώπινου βίου.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ – » Ηθική », Εισαγωγή , [ σελ. 9-24 ].

Τί δεν είναι ο Επίκουρος.
Η κατ’ εξοχήν αρετή στην κοινωνία είναι η φιλία : ένα » διαπροσωπικό συμβόλαιο »,που μαζί με το κοινωνικό συμβόλαιο και το » λάθε βιώσας » [ ζήσε απαρατήρητος ] προσφέρουν λύση στο πρόβλημα της κοινωνικής συμβίωσης. Δεν αδιαφορεί λοιπόν ο Επίκουρος για την πολιτεία ,ούτε κρατάει τους φίλους του απομονωμένους από τα πολιτικά πράγματα, αλλά μάλλον φαίνεται να δέχεται μία ανοικτή κοινωνία ,όπου »η ελάχιστη εξουσία είναι η καλλίτερη εξουσία », ενώ η φιλοσοφία παίζει ρόλο καθοδηγητικό και υπόσχεται την μεγαλύτερη ευτυχία για τον άνθρωπο.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ – » Ηθική » , Αποσπάσματα και μαρτυρίες .ΦΙΛΟΔΗΜΟΥ – » Προς σοφιστάς », { IV .10-14 }.

Τετραφάρμακος , η πεμπτουσία της επικουρείας ηθικής : Ο Θεός δεν εμπνέει φόβο ,ο θάνατος δεν φέρνει ταραχή ,το αγαθόν είναι ευπόριστο και το κακόν υποφέρεται εύκολα.

ΣΑΡ. ΚΑΡΓΑΚΟΥ – » Ιστορία των Αρχαίων Αθηνών », { Γ’]. Ο Επίκουρος και ο »Κήπος », [ σελ. 241-251 ].

Ο Επίκουρος ήταν περισσότερο κοντά στο πνεύμα των Αθηνών και γενικότερα του ελληνικού μέτρου .. Έθετε ως κεντρική επιδίωξη της ζωής την ηδονή ,την οποία εξαρτούσε από την συμμετρική απόλαυση των υλικών και των πνευματικών αγαθών …Είχε δε μια εσωτερική αυτάρκεια ,γι’ αυτό έζησε όπως δίδαξε. Ευδαιμονία γι’ αυτόν ήταν η αταραξία. Να μην συνταράσσουν την ζωή ούτε ο πόνος ,ούτε οι » μεταφυσικές » ανησυχίες ,ούτε οι πολιτικές περιπέτειες.. Σε μια εποχή ,όπου η ζωή είχε γίνει θάλασσα δυστυχίας ,αυτός επιδίωκε με την σχολή του να δημιουργήσει μια νησίδα ευτυχίας .Έστω κι αν αυτό ήταν ουτοπία….To πρότυπο σοφού ,που επιζητούσε ο Επίκουρος , ήταν πρότυπο ενός πνευματικού ασκητή » όχι πολίτη. Το » λάθε βιώσας », δηλαδή το να ζεις στην αφάνεια και όχι στο επίπεδο της πολιτικής επiφάνειας ,δημιουργούσε έναν σκιώδη πολίτη ,που χωρίς να φθάνει στην αντικοινωνικότητα ,βρισκόταν μέσα στα όρια μιας αριστοκρατικής αντιπολιτικής.

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Προς μαθηματικούς », [ 3 ].

Μολονότι ,λοιπόν, υπήρξε μαθητής του [ Ναυσιφάνους ] , ο Επίκουρος ,για να φανεί ότι είναι αυτοδίδακτος και αυθεντικός φιλόσοφος ,το αρνούνταν με κάθε τρόπο , έσπευδε να αμαυρώσει την φήμη του και έγινε δριμύς κατήγορος των επιστημονικών γνώσεων ,για τις οποίες υπερηφανευόταν εκείνος [ ο Ναυσιφάνης ].

WILL DURANT – » Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού », { Β’ }.

II . H Επικούρειος φυγή , { σελ. 657 – 662 }.

O Eπίκουρος έζησε με στω’ι’κή απλότητα .Το έμβλημά του ήταν το » λάθε βιώσας ‘‘ .Θεωρούσε ότι σκοπός της φιλοσοφίας είναι να ελευθερώσει τους ανθρώπους από τον φόβον και προπαντός από τον φόβο των Θεών. Αντιπαθεί την θρησκεία ,διότι νομίζει ,ότι αυτή ευδοκιμεί με την αμάθεια .Η επικούρειος φιλοσοφία παρεξηγήθηκε και καταγγέλθηκε δημοσίως και έγινε δεκτή ιδιωτικώς από ευρυτάτους κύκλους σε όλη την Ελλάδα .Την υιοθέτησαν δε τόσο πολλοί Ελληνίζοντες Εβραίοι ,ώστε η λέξη » Apikoros » χρησιμοποιείτο από τους ραβίνους ως συνώνυμος του αποστάτου.!

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα ».

Κ. Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ – » Οι επικούρειοι », [ σελ.91-94 , 111 }.

Ο Επικουρισμός ήταν σύστημα ,το οποίον έδινε την υπόσχεση ,ότι αποκαθιστά την γαλήνη της ψυχής απαλλάσσοντας τον άνθρωπο από τις δεισιδαιμονίες .Οι άνθρωποι, όποιοι ποθούσαν μια τέτοια ψυχική ηρεμία γίνονταν με προθυμία οπαδοί του.Δεν συνέβαλε όμως στην ανάπτυξη των επιστημών ,διότι υπέτασσε την επιστήμη στην κοσμοθεωρία. Οι περισσότεροι των Επικουρείων διέβαλλαν την σπουδή των μαθηματικών ,καίτοι ο ιδρυτής της ατομικής θεωρίας Δημόκριτος ασχολήθηκε με τις μαθηματικές επιστήμες με ζήλο και εξαιρετική επιτυχία.

ΕΚΔ. ΑΘΗΝΩΝ – » Ιστορία του Ελληνικού έθνους », { Ε’.} ΕΥ. ΡΟΥΣΣΟΥ – » Οι Επικούρειοι », { σελ.290 -91 }.

Με στόχο την ψυχική ευεξία ο Επίκουρος μας αφήνει τις υποθήκες του: – Αν θέλεις να σώσεις την γαλήνη της ψυχής σου και την ανθρωπιά σου ,ζήσε μακριά από την πολιτική. -‘Λάθε βιώσας » . Ζήσε δηλαδή χωρίς να σε ξέρει κανέ νας . Σπάνια άνθρωπος εγκωμιάσθηκε και κακολογήθηκε τόσο ,όσο ο Επίκουρος.

BEN. FARRINGTON – » Το πιστεύω του Επικούρου », { σελ.150 }.

Το ανθρώπινο γένος υπέφερε από μία παγκόσμια αρρώστια .Τα σκοτάδια της δεισιδαιμονίας θόλωναν το μυαλό και βάραιναν την ψυχή..

ΑΝΤ.ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗ — » Λεξικό των – ισμών » . Επικουρισμός { σελ. 94 }.

Ο Επίκουρος υποστήριζε ,ότι ο μόνος λόγος για να ασχολείται κάποιος με τα δημόσια πράγματα είναι η δύναμη ,ο πλούτος και οι τιμές .Αυτές όμως οι τρείς επιθυμίες εξαρτούν το άτομο από την τύχη και διαταράσσουν την πνευματική του γαλήνη .Αν αυτή η γαλήνη είναι για τον άνθρωπο το ύψιστον αγαθόν ,τότε αξίζει κάθε θυσία και βασική προϋπόθεση για να την αποκτήσει είναι να ζει πάντα στην αφάνεια [ λάθε βιώσας ] .

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ – » Αλέξανδρος ή Ψευδομάντις », { 47 }.

Αλλά έκανε και κάτι το πάρα πολύ γελοίον ο Αλέξανδρος .Διότι αφού βρήκε τις » Κύριες Δόξες » του Επικούρου , που όπως ξέρεις είναι πιο όμορφο από τα βιβλία του και περιέχει τις κεφαλαιώδεις αρχές της σοφίας του φιλοσόφου εκείνου ,το έφερε στη μέση της αγοράς και το έκαψε πάνω σε ξύλα συκιάς ,ότι τάχα έκαιγε εκείνον, και έριξε τη στάχτη στη θάλασσα ,συνοδεύοντας μάλιστα στην πράξη αυτή με ένα χρησμό : << Διατάζω να πυρπολούνται τα έργα του τυφλού γέροντα >> .Δεν γνώριζε ο επικατάρατος πόσων αγαθών γίνεται πρόξενος αυτό το βιβλίο στους αναγνώστες του και πόση ειρήνη και αταραξία και ελευθερία τους χαρίζει ,απαλλάσσοντας την ψυχή τους από φόβους και φαντάσματα και τέρατα , και από ελπίδες μάταιες και περιττές επιθυμίες ,παρέχει δε ορθοφροσύνη και αλήθεια και πραγματικά εξαγνίζει την ψυχή όχι με δάδα και σκυλοκρέμμυδο [ σκίλλη ] και με άλλες τέτοιες ανοησίες ,αλλά με τον ορθό λόγο ,την αλήθεια και την παρρησία [ ελευθερία λόγου ].

Q. HORATI FLACCI – » Επιστολές », { Lib. I , XVII . 10 },.

<< Δεν έζησε άσχημα εκείνος ,που η γέννησή του και ο θάνατός του πέρασαν απαρατήρητα >>.

P .OVIDI NASONIS – » Άσματα θλιβερά » , { Lib. III. , IV. 25 } .

<< Πίστεψέ με ,εκείνος που κρύφτηκε καλά ,καλά έζησε >>.

ΕΥΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».

Lateo ,tui = λανθάνω [ λάθω ] ,κρύπτομαι.

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική γλώσσα ».

Lateo { = λάθω , λανθάνω } εκ του Λάθω [ λήθω ] , λανθάνω.

MARINI NEAPOLITANI – » Vita Procli », { XV }.

» Latenter vive » = » Λάθε βιώσας » .Vivo .vixi,victum ,ere = βιώ, ζω, είμαι έμψυχος.

Το λατινικό ρητό δεν αποδίδει πλήρως το ελληνικόν απόφθεγμα ,αλλά ,όσο το δυνατόν , το πλησιάζει

ΓΕΡΑΣ. ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΥ – » Λατινικές και άλλες φράσεις στη Νέα Ελληνική ».

Ορθότερη είναι αυτή ,η περιφραστική απόδοσις του αποφθέγματος στο »Tristium » του Ορατίου :

« bene qui latuit bene vixit »
έζησε καλά ,αυτός που κατάφερε να μείνει καλά κρυμμένος. [ who lives quietly ,lives well ].


Δ’ }.<< ΛΑΘΕ ΒΙΩΣΑΣ >> ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ.

Ο σοφός ,κατά τον Επίκουρο διάγει τον βίον του απαρατήρητος και αποτραβηγμένος από τον κόσμο ,ώστε να μην έχει διόλου εχθρούς. Η στάση του Επικούρου , απέναντι στην πολιτική , μπορεί να αφορμάται από την παρακμιακή κατάσταση των καιρών του , συνυπολογίζει όμως και τις συνθήκες οι οποίες επιτρέπουν την επίτευξη της αταραξίας [ ψυχικής ] . Γι ‘ αυτό και οι παραινέσεις του για την απομάκρυνση από το πολύβουο και ταραχώδες πλήθος ,όπως και την αποφυγή αναμίξεως με τα πολιτικά προβλήματα [ κοινά ].

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ – » Κύριαι δόξαι » { VII } & » Επικούρου προσφώνησις » { 58 }.

Απόλυτα ασφαλής και προφυλαγμένος βίος ενός ανθρώπου , από την πιθανή βία και κακοποίηση ,που μπορεί να υποστεί από τους άλλους ανθρώπους , δεν υπάρχει. Μόνον μια ήσυχη ιδιωτική ζωή, αποτραβηγμένη από το πλήθος παρέχει πραγματική ασφάλεια .

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ – » Επικούρου προσφώνησις » { 58 }.

Πρέπει να απελευθερωθούμε από τα δεσμά της καθημερινής ρουτίνας και της πολιτικής.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». Bίος Επικούρου { 119 }.

Ο σοφός ούτε θα πολιτευθεί ,ούτε θα γίνει τύραννος .<< Ουδέ πολιτεύσεσθαι , ουδέ τυραννεύσειν >>.

Γ. ΚΟΡΔΑΤΟΥ – » Ιστορία της Ελληνικής φιλοσοφίας », { σελ. 430 }.

Ο Επίκουρος δίδασκε πως η ενασχόληση με την πολιτική δεν μας ωφελεί σε τίποτα .Αν δεν εξαναγκαστεί κανείς να ενδιαφερθεί για τα πολιτικά ,δεν πρέπει να πολυσκοτίζεται γι’ αυτά. Κι έτσι, το γνωμικό, που πάντα θυμότανε στις κουβέντες του, ήταν το » λάθε βιώσας ».

ΝΙΚ. ΨΥΡΟΥΚΗ – » Ο Επίκουρος και η εποχή μας »,{ σελ.33-34, 57 }.

Ο διαφωτιστής Επίκουρος δίδασκε ,ότι το σωστό και το φρόνιμο είναι να μην ανακατεύεται κάποιος με τα δημόσια και να μην ταυτίζεται με το άβουλο και αλλοτριωμένο πλήθος Αυτό το έκανε ,όχι από ατομικισμό ,αλλά από βαθιά πεποίθηση ,ότι η μάχη για την διάσωση της ελευθερίας απαιτεί άφθαρτους και συνειδητούς ανθρώπους [ η δημόσια εξουσία σε εποχές παρακμής ,διαφθείρει τα πάντα ,ο όχλος δεν έχει ούτε συλλογική ,ούτε ατομική συνείδηση ].

ΧΑΡΗ ΛΥΤΑ – » λάθε βιώσας », { σελ. 96 }.

Δεν μπορείς να είσαι ελεύθερος ,όταν αφήνεις την ευθύνη της ζωής σου σε γνώμες και πολιτικούς,και δεν την παίρνεις εσύ στα χέρια σου.


Ε }. ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Ει καλώς είρηται το λάθε βιώσας ».

Το έργο του Πλουτάρχου » ει καλώς είρηται το λάθε βιώσας » εντάσσεται στην τριλογία των έργων ,όπου ο Πλούταρχος στρέφεται για μια ακόμη φορά λαύρος εναντίον των Επικουρείων ,όπου κατακρίνει και επικρίνει την διδασκαλία τους .Τα άλλα δύο είναι : »Προς Κωλώτην » και » Ότι ουδέ ηδέως ζην έστιν κατ’ Επίκουρον ». Στο μικρό αυτό έργο [ μάλλον σχεδίασμα ] ,ο Πλούταρχος επικρίνει τις απόψεις των Επικουρείων , φέρνοντας στην επιφάνεια τις βαθιές αντιφάσεις τους. Το νόημα αυτού του Επικουρείου αποφθέγματος : << ζήσε απαρατήρητος >> εκφράζεται στις »Κύριες δόξες » και στην »Επικούρου προσφώνησις » . Συνεπώς ,το απόφθεγμα αυτό << Λάθε βιώσας » ΔΕΝ είναι πουθενά γραμμένον ευθαρσώς , αλλά μάλλον υπονοείται.

Η πολεμική του Πλουτάρχου κατά του Επικουρείου παραγγέλματος εδράζεται σε επτά σημεία [κεφάλαια ] :

1 .Η αντίθεση.

Ο Πλούταρχος αναδύει την αντιφατικότητα αυτού του αποφθέγματος του Επικούρου .»Αυτός που διδάσκει το »να περνάς απαρατήρητος ,τελικά όχι μόνο δεν θέλει περνά απαρατήρητος ,αλλά το κάνει για να μην περνά απαρατήρητος. Διότι αποκτάει δόξα σοφού ανθρώπου αδίκως ,αν και διδάσκει την έλλειψη δόξας. Είναι δηλαδή σαν και αυτούς, που δρουν δια της αντιθέτου οδού ,όσοι δίνουν τέτοιες συμβουλές και κυνηγούν την δόξα έχοντας την πλάτη γυρισμένη στην δόξα.

2. Η τυμβωρυχία.

Το απόφθεγμα αυτό είναι πονηρό. Διότι ποίος είναι ο λόγος να περνάει κάποιος απαρατήρητος ,σαν τον τυμβωρύχο ,τον ανόσιο και αναίσχυντο , που συλάει νεκρούς στο σκοτάδι ; Είναι η ζωή κάτι το αισχρό και πρέπει να κρυβόμαστε ; Αν κάποιος έχει αρετές δεν πρέπει να μείνουν στην αφάνεια ,αλλά να γίνονται φανερές προς παραδειγματισμό των συμπολιτών του. Αν πάλι έχει κακίες καλλίτερα να μην μείνουν στην αφάνεια ,διότι έτσι αποκλείεται η θεραπεία και η δυνατότητα μετανοίας.

3. Η λήθη της αρετής.

Το ‘‘λάθε βιώσας » δεν είναι ορθή συμβουλή .Διότι ,εάν οι χρηστοί και ενάρετοι μείνουν στην αφάνεια ,τότε πρέπει να αγνοήσουμε και τους επαίνους προς τον Επαμεινώνδα ,τον Λυκούργο ,τον Πυθαγόρα , τον Σωκράτη για τις ευεργεσίες που προσέφεραν.

4. Η ασάλευτη ζωή.

Αν από τον βίον αφαιρέσεις την αναγνώριση, είναι σαν να αφαιρείς από το συμπόσιο το φως .Υπάρχουν τελετές ,βέβαια,, όπου χρειάζονται το σκοτάδι και πρέπει να τις σκεπάζει η νύχτα και η λησμονιά ,όταν άνθρωποι κάνουν τα πάντα για την ηδονή .Τέτοιο είναι και το συγκαταζήν με την εταίρα Ηδεία ή την εταίρα Λεόντιον. Αν όμως στην σφαίρα της πολιτικής κάποιος εξυμνεί το σωστόν [ καλόν ] και όχι το ωφελιμιστικόν [ χρείαν ], δεν πρέπει να ζει απαρατήρητος ,διότι αυτός πρέπει να εκπαιδεύσει ,να εμπνεύσει ζήλο για την αρετή και να γίνει καλό παράδειγμα. Ο άνθρωπος ,που ζει στο σκοτάδι της ανωνυμίας και της απραξίας μαζεύει μούχλα .Ο υποτονικός βίος ,που δεν ακτινοβολεί και η ασάλευτη ζωή , που ακινητοποιείται στη σχόλη, μαραίνει όχι μόνο τα σώματα ,αλλά και τις ψυχές.

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Βάκχαι », { αντ. στ. 386 – 392 } .

Ο δε ήσυχος βίος και η ασάλευτη φρόνηση [ είναι αυτά που ] και μένουν και στηρίζουν τα σπίτια.

ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ – » Η ασάλευτη ζωή ».

H ασάλευτη ζωή των αγαλμάτων.

5. Nέα ημέρα , νέες σκέψεις.

Δημόκριτος : << οι άνθρωποι ξυπνούν κάθε πρωί με νέες σκέψεις >>

ΘΑΝ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ – » Δημόκριτος : ο φιλόσοφος και ο φυσιοδίφης ,ο θεωρητικός της Δημοκρατίας ».

[12] .Τέχνες και κοινωνία ,[ σελ. 222}. DK 68B 158 .

Ο Δημόκριτος , θέλει τους πολιτικούς αφοσιωμένους ολόψυχα στο έργο τους και ικανούς να ανανεώνονται διαρκώς ,να ξυπνούν κάθε πρωί με νέες σκέψεις ,με νέες πρωτοβουλίες για την πραγματοποίηση της αποστολής τους .

6. Γένεσις και φθορά.

Το νόημα της ανθρώπινης γενέσεως και υπάρξεως έχουν δοθεί από τον Θεόν για να μην μείνει στην αφάνεια.
Η γένεσις δεν είναι πέρασμα στην ουσία ,αλλά πέρασμα της ουσίας στην φανέρωση Η δε φθορά είναι απο-μάκρυνση αυτού που διαλύθηκε στην αφάνεια. Η ψυχή δυσανασχετεί με την άγνοια [ και την αφάνεια ] , μισεί καθετί χωρίς φέγγος και ταράσσεται με κάθε τι σκοτεινό. Όποιος λοιπόν ρίχνει τον εαυτόν του στην αφάνεια και στην άγνοια ,όπου ούτε ο ίδιος γνωρίζει ,ούτε γίνεται ο ίδιος γνωστός , τυλίγεται στο σκοτάδι και θάβει την ζωή του σε κενό τάφο.

7. Το κολαστήριον.

Ένα είναι το Kολαστήριον ,όσων έζησαν με κακία : η Αδοξία [ έλλειψη δόξας ] ,η Αφάνεια και η πλήρης Εξαφάνιση ,που τους τραβάει στον Αγέλαστο ποταμό της Λήθης .

<< ούτε καν γύπες δεν σπαράσσουν ξανά και ξανά το ήπαρ των πονηρών [ φαύλων ] που κείτονται στη γη ,όπως ο Τιτυός { αφού έχει καεί ή σαπίσει ] ούτε το κουβάλημα βαριών φορτίων, όπως του Σισύφου , πιέζει και καταπονεί τα σώματα των τιμωρουμένων >> ,διότι :

Ι.ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία » ,ΘΕΟΓΟΝΙΑ, [ σελ.45 }.

Ο ΤΙΤΥΟΣ ΚΑΙ Η ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΟΥ

Η κριτική μετ’ επιχειρημάτων ,που ασκεί ο Πλούταρχος στο Επίκουρο δεν είναι απορριπτέα ,αλλά ωφέλιμη. Όπως και ο τρόπος του » λάθε βιώσας » ,που αποδίδει ο Πλούταρχος στον Επίκουρο ,δεν είναι κατακριτέος. Η εποχή συμβάλλει καθοριστικά κάθε φορά στην λήψη των σωστών αποφάσεων. Ή όπως έλεγε και η αείμνηστη γιαγιά μου :: » καιρός φέρνει λάχανα ,καιρός τα παραπούλια ».

Α’.ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ { ~ 50μ.Χ. – 125 μ.Χ. } :

Ο Πλούταρχος κατακρίνει ορθώς το » λάθε βιώσας » ,διότι δεν αρμόζει σε μια Δημοκρατική πολιτεία η μη συμμετοχή ενός ελεύθερου πολίτη στα κοινά << Τόν μηδὲν τῶνδε [ τῶν πολιτικῶν ] μετέχοντα οὐκ ἀπράγμονα ἀλλ’ ἀχρεῖον νομίζομεν >> .Όποιος δεν συμμετέχει στα πολιτικά πράγματα δεν θεωρείται απράγμων [ φιλήσυχος ,που δεν κατέχει πράμα ], αλλά τουναντίον αχρείος [ άχρηστος ].

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ – » Ιστορίαι », { Β’ }, Επιτάφιος [ 40 ]

Βέβαια ,ο Πλούταρχος δεν ζει στα χρόνια της Δημοκρατίας του Περικλέους ,αλλά στην περίοδο της Ρωμα’ι’κής αυτοκρατορίας ,Είχε αποκτήσει δε και τα δικαιώματα του Ρωμαίου πολίτη .Διαφέρει δε τόσο πολύ η έννοια του Αθηναίου πολίτη από του Ρωμαίου πολίτη , όσο η έννοια του πολίτη από αυτήν του κοσμοπολίτη. Συνεπώς αυτά που ισχυρίζεται είναι ορθά και πρέπει να τα επιδιώκει κάποιος ,εάν όντως ζει σε μια πολιτεία δημοκρατική. Την εποχή όμως της Ρωμα’ι’κής αυτοκρατορίας , οι Έλληνες ήταν υπόδουλοι ,κι’ όλα αυτά φαντάζουν ιδεατά και είναι χρήσιμα μόνον ,εάν στοχεύουν σε μια μελλοντική κοινωνία δημοκρατική με ιδανικά την ελευθερία ,την ισότητα και την αδελφότητα.. Ο Πλούταρχος ζει περίπου διακόσια χρόνια μετά τον Επίκουρο.

Β’. ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ : { 341 π.Χ. – 270 π.Χ. }

Όπως και ο Πλούταρχος ,ούτε ο μέγας διαφωτιστής Επίκουρος ζει στην Δημοκρατία τον Χρυσόν Αιώνα του Περικλέους , αλλά σε μια παρηκμασμένη Αθήνα των Ελληνιστικών χρόνων , όπου η δημοκρατία είχε καταλυθεί και στην πόλη είχε εγκατασταθεί μακεδονική φρουρά [ »η πόλις μειούται ηθικώς και πολιτικώς » ]. Συνεπώς η ενασχόληση με τα κοινά δεν αρμόζει πια στους φιλοσόφους ,διότι η πολιτική έχει κι αυτή εκχυδαϊστεί από την επιβολή της Μακεδονικής ηγεμονίας .Έτσι ο φιλοσοφικός στοχασμός του Επικούρου αποσκοπούσε πλέον ,όχι στη φυγή , αλλά στη λύση των πρακτικών προβλημάτων της εποχής του.

Δ.ΛΑΖΑΡΟΥ / Δ.ΧΑΤΖΗ – » Ιστορία Ελληνο-Ρωμα’ι’κή », [ σελ.47-48 , 72-73 ].

Γύρω από τον λεπτό και ευαίσθητο Επίκουρον, γνήσιο τέκνο της Αττικής ,συγκεντρώνονται όσοι διατηρούν ζωηρή την ελληνοαθηνα’ι’κή παράδοση. Εξαντλημένοι και αισθανόμενοι ,ότι δεν μπορούν να αντιπαλέψουν τη βαναυσό-τητα της εποχής ,ζητούν να συνεχίσουν την αρμόζουσα στην αττική ευαισθησία ζωή ,μακριά της πολιτικής τύρβης και των αναστατώσεων .Η επικούρειος φιλοσοφία έχει ελληνικότερο χαρακτήρα ,ενώ η στω’ι’κή προδίδει ανατολική επίδραση.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { 465 F }.

Ο Επίκουρος δεν απαγόρευε την συμμετοχή στα κοινά. Δεν πιστεύει ,ότι πρέπει να ησυχάζει κανείς [ να απομονώνεται στην ησυχία ] ,αλλά καθένας πρέπει να ανταποκρίνεται στην φύση του .Όσοι άνθρωποι , λοιπόν, επιθυμούν την τιμή και τη δόξα να πολιτεύονται και να ασχολούνται με τα κοινά [ πολιτκή ] .

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα » .


ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ και ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΙ.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Προς Κωλώτην » . Εισαγωγή , [ 34 ] }.

Η κριτική του Πλουτάρχου στις επιθέσεις του Κωλώτη προς τους άλλους φιλοσόφους κλείνει με την δική του επίθεση εναντίον των Επικουρείων .Υπογραμμίζει την αντίφαση τους να θεωρούν ,αφ’ ενός τους νόμους και τους θεσμούς πολύτιμους ,εφόσον βάζουν τάξη στην ανθρώπινη ζωή , την απαλλάσσουν από την ταραχή ,την κάνουν να διαφέρει από των ζωή των ζώων και αφ’ ετέρου να στρέφονται με την διδασκαλία τους για αποχή από τον πολιτικό και κοινωνικό βίο εναντίον των ιδίων των νόμων.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Ότι ουδέ ηδέως ζην έστιν κατ’ Επίκουρον » . Εισαγωγή , [ 1 ].

Στον διάλογο αυτό βάλλεται : α}. η βασική θέση της Επικουρείας φιλοσοφίας για την ηδονή [ είτε ως καταστηματική είτε ως εν κινήσει ] β}. η άποψη των Επικουρείων σε σχέση με τους θεούς και την μετά θάνατο ζωή [ δηλ. ότι με τον θάνατο ο άνθρωπος περνάει στην απουσία αίσθησης και στην ανυπαρξία ] γ}. η άποψη ότι ο φόβος της τιμωρίας είναι το μόνο, που συγκρατεί τους ανθρώπους από την αδικία .

ΠΩΛ ΝΙΖΑΝ – » Οι Υλιστές της Αρχαιότητας », { σελ. 156 }.

Επικούρου Προσφώνησις (Codex Vaticanus Graecus) , { XIV } .

Μια φορά γεννιόμαστε ,δεν θα ξαναγεννηθούμε δεν θα υπάρξουμε ξανά ,στην αιωνιότητα .Αλλά εσύ ,που δεν διαφεντεύεις το αύριο ,αναβάλλεις την ευτυχία σου . Η χαρά χάνεται σαν την αναβάλλεις για αύριο και καθένας μας πεθαίνει υπεραπασχολημένος.


Ε’ }. KΑΡΛ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ .

Ο K.Marx ,αυτός ο απίστευτα πολυμαθής άνθρωπος είχε εξαιρετική γνώση και της ελληνικής και της λατινικής γλώσσας ,οι οποίες του επέτρεψαν να κάνει φιλοσοφικές και φιλολογικές μελέτες σε βάθος ,ανατρέχοντας στα κλασσικά κείμενα χωρίς καμμία γλωσσική δυσκολία. Διάσπαρτο από αναφορές στους Αρχαίους Έλληνες συγγραφείς είναι το έργο του Μαρξ [ και του Ένγκελς ] στο μνημειώδες έργο του » Κεφάλαιο ». Από το 1839 και για δύο χρόνια θα συλλέγει το υλικό για την διατριβή του με θέμα : << Η Διαφορά της δημοκρίτειας και επικού-ρειας φυσικής φιλοσοφίας >>.Για την διατριβή του θα χρησιμοποιήσει από την ελληνική γραμματεία τους : Αρι-στοτέλη ,Διογένη Λαέρτιο, Αθήναιο , Πλούταρχο ,Σέξτο Εμπειρικό ,Στοβαίο, Ευσέβειο , Κλήμη τον Αλεξανδρέα κ. α }

Κ. ΜΑΡΞ» Η διαφορά της δημοκρίτειας και επικούρειας φυσικής φιλοσοφίας », { σελ.82-83 ].

Ο Δημόκριτος είναι ο σκεπτικός και εμπειρικός ,που θεωρεί την αισθητή φύση υποκειμενική επίφαση ,γι’ αυτό χρησιμοποιεί την κατηγορία της αναγκαιότηταςφιλόσοφος και δογματικός Επίκουρος ,που θεωρεί το φαινόμενο πραγματικό χρησιμοποιεί την κατηγορία του τυχαίου.

Α. ΣΕΠΤΟΥΛΙΝ – » Κατηγορίες και Νόμοι της Διαλεκτικής » , { σελ. 303-304 }.

IX. Το Αναγκαίο και το Τυχαίο. Στη διαλεκτική λογική οι έννοιες της αναγκαιότητας και του τυχαίου βρίσκονται σε οργανική σχέση συνάφειας και αλληλεξάρτησης .Στο προτσές της ανάπτυξης το τυχαίο μετασχηματίζεται σε αναγκαίο και το αναγκαίο σε τυχαίο.

Κ. ΜΑΡΞ / ΦΡ. ΕΓΚΕΛΣ – » Γερμανική ιδεολογία », { σελ.199 -200 }.

Oι Επικούρειοι πίστευαν, ότι ο κόσμος πρέπει να βγει από την πλάνη και ειδικά να απελευθερωθεί από τον φόβο των θεών ,διότι << ο κόσμος είναι φίλος μου >>. Η ιδέα, ότι ο κόσμος βασίζεται πάνω στην αμοιβαία συμφωνία του λαού, πάνω σε μια συνθήκη βρίσκεται για πρώτη φορά στον Επίκουρο. Ο Επίκουρος ήταν ο αληθινός ριζοσπαστικός διαφωτιστής της αρχαιότητας.

ΠΑΝ. ΚΟΝΔΥΛΗ – » Ο Μάρξ και η Αρχαία Ελλάδα », { σελ. 23-24 }.

Η φυσική του Επικούρου [ στον Marx ] προκρίνεται ,έτσι ,όχι τόσο για τα επιστημονικά ,όσο για τα ηθικοφιλοσοφικά της πλεονεκτήματα, αφού κατοχυρώνει την ανθρώπινη ευδαιμονία απαλλάσσοντας την ψυχή από κάθε μεταφυσικό φόβο , ενώ παράλληλα παραβλέπεται ο γόνιμος ρόλος που έπαιξε ο φαινομενοκρατικός ατομισμός του Δημοκρίτου στη γένεση της νεότερης φυσικής τον 17ο αιώνα.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » Λεξικό του Αρχαίου κόσμου », ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ { σελ.717 }.

Ο Επίκουρος διαφέρει από τον Δημόκριτο στο ότι δεν παραδέχεται την αξία των μαθηματικών ,διότι νομίζει ,πως τα μαθηματικά κάνουν τον φιλόσοφο να δεχθεί την ύπαρξη ιδεατών αντικειμένων ,ενώ ο ίδιος πιστεύει ,ότι η γνώση είναι αντικατοπτρισμός στην ανθρώπινη σκέψη της αντικειμενικής πραγματικότητας. Στην επικούρεια αυτήν γνωσιολογία στηρίχθηκε το φυσικό και γνωσιολογικό τμήμα του διαλεκτικού υλισμού – με την διαφορά ,ότι ο τελευταίος αναγκάζεται να τιμά τα μαθηματικά.

ΝΕΩΤ. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Το Αρχαίον Ελληνικόν Πνεύμα ».

Δημόκριτος – Επίκουρος .

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ { 470 – 457 π.Χ. – {: } > 100 χρ. }.

Ο Δημόκριτος απέχει χρονικά 15-30 περίπου χρόνια από τον Επίκουρον [ 341 π.Χ. } και πέραν από τις περιπλανήσεις του σε ξένες χώρες και από μια επίσκεψή του στην Αθήνα της Δημοκρατίας του Περικλέους έζησε και πέθανε στα Άβδηρα της Θράκης ,μέλος της τότε Αθηα’ι’κής συμμαχίας ,όπου ίδρυσε και την σχολή του Ήταν βαθιά δημοκρατικός και προέτρεπε τους πολίτες στην ενασχόλησή τους με τα πολιτικά. πράγματα, [ κοινά ] όπως το όριζε η εποχή του. Ο Δημόκριτος ήταν η χειροπιαστή ενσάρκωση της σοφίας [ σώμα σοφίας ] . Ήταν ο συνεκπονητής [ μαζί με τον Λεύκιππο ] της ατομικής θεωρίας της ύλης. Ο Δημόκριτος ήταν ο άνθρωπος που όλα τα είχε μελετήσει << ούτος [ ο Δημόκριτος ] δ’ έοικε περί απάντων φροντίσαι >> – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Ήταν ο πρωταθλητής του πεντάθλου της φιλοσοφίας. Διότι είχε διακριθεί και στα Φυσικά και στα Ηθικά και στα Μαθηματικά και στους Εγκυκλίους λόγους { Φιλολογία – Παιδαγωγικά } .Δική του ήταν και η ρήση : » λόγος έργου σκιή » { = ο λόγος είναι η σκιά του έργου }. Μα πάνω από όλα ήταν ένας θεωρητικός του Δημοκρατικού πολιτεύματος : << Το δημοκρατικό πολίτευμα είναι το καλλίτερο ,το προτιμότερο από τα άλλα ,και από το μοναρχικό και αυταρχικό και από το ολιγαρχικό ,διότι εξασφαλίζει στους πολίτες την ελευθερία .Το αγαθό ,που δεν ανταλλάσσεται και δεν πρέπει να ανταλλάσσεται με κανένα άλλο ,ούτε με τον πλούτο ,διότι αποτελεί την σπουδαιότερη προϋπόθεση για την καλλίτερη διοίκηση του κράτους και την πραγματική ευτυχία κάθε πολίτη του >>.

Ι .ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον » .Περί πολιτείας [ ΜΓ’, 42 ].

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ : Περί δημοκρατίας. Η πενία στο πολίτευμα της δημοκρατίας είναι σε σύγκριση με την ονομαζόμενη ευδαιμονία των δυναστικών [ τυραννικών ] πολιτευμάτων ,τόσο προτιμότερη ,όσο η ελευθερία από την δουλεία.

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ – » Γνώμαι », { 157 }.

Ο Δημόκριτος προτρέπει να διδάσκεται η πολιτική τέχνη ,η οποία είναι μεγίστη [ πάρα πολύ σημαντική ] .

ΘΑΝ.. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ-» Δημόκριτος ο φιλόσοφος και ο φυσιοδίφης.

Ο θεωρητικός της δημοκρατίας ‘{ σελ. 220-1}.

O Δημόκριτος ,ένας κατ’ εξοχήν προοδευτικός στοχαστής ,είναι θιασώτης της γνώμης ,ότι η πολιτική είναι η σπουδαιότερη των άλλων επιστήμη .Και για τον λόγον αυτόν ,για να πάψει η πολιτική ,η τέχνη [και επιστήμη ] της διοίκησης του κράτους να είναι κτήμα μιας μικρής μερίδας ανθρώπων [ σ.σ. ολιγαρχίας ] προτείνει να διδάσκεται σ’ όλους τους ανθρώπους ,σ’ όλους τους ελεύθερους πολίτες.Διότι θεωρεί ,ότι η πολιτική δεν είναι ένα οποιοδήποτε επάγγελμα ,αλλά ειδικότητα ,που μπορούν και πρέπει να την κατέχουν όλοι οι πολίτες ανεξάρτητα από τη βιοποριστική τους απασχόληση.


ΚΑΤ. ΠΑΠΑΟΙΚΟΝΟΜΟΥ -ΚΗΠΟΥΡΓΟΥ – » Η Μουσική στην Αρχαία Ελλάδα » , { σελ.23-24 ].

Η στήλη του Σεικίλου .

» Όσο ζης , να φαίνεσαι ,καθόλου να μη λυπάσαι ,η ζωή είναι λίγη , ο δε χρόνος οδηγεί στο τέλος ‘‘ .



HENRI ROUSSEAU – » Τροπικό δάσος με πιθήκους » , { 1910 }.


200 χρόνια από την ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑ του 1821 .

Εναντίον των Οθωμανών τυράννων , της Ιεράς συμμαχίας και των Νενέκων.

Χρόνια πολλά στις Ελληνίδες και στους Έλληνες στα αδέλφια μας Κύπριες και Κυπρίους ,Βορειοηπειρώτισσες και Βορειοηπειρώτες , στους ομογαλάκτους και συνάλους ομογενείς όλου του κόσμου, στους απανταχού αξιαγάπητους φιλέλληνας.

ΜΙΧ. ΠΕΡΑΝΘΗ – » Μεγάλη Ελληνική Ποιητική Ανθολογία ».

Κ.ΠΑΛΑΜΑ – » Αυτό το λόγο.. »

<< ΜΕΘΥΣΤΕ ΜΕ Τ’ ΑΘΑΝΑΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΟΥ ’21 >>.



Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως και στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource»,’‘anemi»,»πύλη’‘ κ.α.

Ονειρομαντεία { Oneiromancy }.

Πόσο σημαντικός είναι ο ύπνος στην ζωή μας ; Είναι τόσο σημαντική η λειτουργία αυτή του ανθρωπίνου οργανισμού για την επβίωσή του ,όσο είναι η τροφή και η αναπνοή. Έχει υπολογιστεί ,ότι, όταν ο άνθρωπος έρθει σε κατάσταση στερήσεως του ύπνου [ αγρύπνια ], παρουσιάζει μεταβολές στο σώμα και στην ψυχή του ,οι οποίες , εάν παραταθούν ,ο ανθρώπινος οργανισμός είναι δυνατόν να φτάσει μέχρι την ανήκεστο βλάβη ή και την τελική κατάρρευση .Ύπνος είναι η κατάσταση αυτού που κοιμάται ,η φυσιολογική νάρκη του εγκεφάλου ,κατά την οποίαν παρατηρείται μείωση της συνειδήσεως και της κινητικής ικανότητας. Όλοι , λοιπόν ,τιμάμε άλλοι μάλιστα [ υπναλέοι και νυσταλέοι ] ,άλλοι ήκιστα [ αλαφροΐσκιωτοι ] και κάποιοι κατά το δέον ,τον Ύπνο , καίτοι Σκοτεινή θεότητα [ τέκνον της Νυκτός γαρ ]. Ίσως λυπηθούν οι περιπλανώμενοι φίλοι ερευνητές στον αχανή χώρο του διαδικτύου ,οι αυτοαποκαλούμενοι και »Πολεμιστές του Φωτός », όταν συνειδητοποιήσουν , ότι ακουσίως υπηρετούν και αυτοί μία Σκοτεινή θεότητα . Αν και πλανάται μία αμυδρά – μέχρι στιγμής – υποψία, ότι ο »πόλεμος » αυτός μεταξύ »Φωτός» και » Σκότους» , ίσως συμβαίνει μόνον κατά την διάρκεια των ενυπνίων ,οπότε πρόκειται μάλλον περί »σκιαμαχίας ‘‘ ή » ονειροπολέμου » .!


O TEXNHTΟΣ ΥΠΝΟΣ.

Μήκων [ παπαρούνα ] η υπνοφόρος. [ PAPAVER SOMNIFERUM ] .

Το κατ’ εξοχήν φυτόν του ύπνου .Από την χάραξη της κάψας της μήκωνος εξάγεται το αλκαλοειδές όπιον { < οπός = χυμός ] .Το όπιον ,που ήταν γνωστό στην αρχαιότητα ,παρέχει ηρωίνη , μορφίνη , κωδεΐνη ,παπαβερίνη ,ναρκωτίνη και άλλα αλκαλοειδή .

ΣΠ. ΜΑΡΙΝΑΤΟΥ – » Αι Μινω’ι’καί Θεαί του Γάζι », { σελ.288 }.

Μήκων η υπνοφόρος ή Ύπνος . Η Μινωική Μεγάλη θεά ή Θεά των όφεων ή Θεά των περιστερών παρουσιάζεται με μια νέα μορφή ως Θεά της μήκωνος , επώνυμος των ιαμάτων.


ΥΠΝΟΣ [ Μυθολογία ].

Βοηθός του Άδου ,που ζει στον Κάτω Κόσμο μαζί με τον αδελφόν του τον Θάνατον. Είναι τέκνον της Νυκτός. ,άρα Σκοτεινή θεότητα. Πράγματι υπάρχει μια μεγαλοφυής σύνδεση μεταξύ ύπνου και θανάτου στην Ελληνική Μυθολογία . Διότι ο ύπνος δεν είναι απλώς αδελφός ,αλλά δίδυμος με τον θάνατον .Αυτό δηλώνει ,ότι όπως ο ύπνος έτσι και ο θάνατος . Ακόμη και σήμερα μιλάμε για »αιώνιον ύπνον» και εννοούμε τον θάνατο, εορτάζουμε την » Κοίμηση της Θεοτόκου» ή λέμε »κοιμητήριον » το νεκροταφείο κ.α.

[ Μπρούντζινη κεφαλή του θεού Ύπνου (350-300 π.Χ.) .Βρετανικό Μουσείο ].

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ – » Ηλιακά », { Α’. 18,1 }.

Η επιγραφή δείχνει ,ότι τα παιδιά είναι ο Θάνατος και ο Ύπνος και ότι η Νύκτα είναι τροφός και των δύο.

ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ – » Γνώμαι μονόστιχοι ».

Περί ύπνου : ο ύπνος είναι η σωτηρία των σωμάτων – ο ύπνος είναι η υγιεία [ φάρμακο ] κάθε νόσου – ο ύπνος είναι φοβερόν κακό για τους ανθρώπους – ο ύπνος τυγχάνει να είναι μια προμελέτη του θανάτου – ο ύπνος είναι τα μικρά μυστήρια του θανάτου.

ΟΝΑΡ – ΥΠΑΡ.

Όναρ [ όνειρος , όνειρον ] το καθ’ ύπνους όραμα ,το όνειρο που βλέπει κάποιος κατά τον ύπνον του, το ενύπνιον. Σε αντίθεση με το Ύπαρ, όραμα που βλέπει κάποιος σε εγρήγορση [=το να είναι κάποιος άγρυπνος, το να μην κοιμάται].

ΠΙΝΔΑΡΟΥ – Πυθιόνικοι » , [ 8. 95-96 ].

<< σκιάς όναρ άνθρωπος >>. Σκιά ονείρου ο άνθρωπος.


Μαντική – Ονειρομαντεία.

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ΄΄ Νεώτερον εγκυκλοπαιδικόν λεξικόν του »ΗΛΙΟΥ », { ΙΔ.’, σελ. 225 }.

Μαντική . Έτσι ονόμασαν οι Έλληνες το χάρισμα ή την τέχνη της μαντείας .Οι αρχαίοι πίστευαν στην ιδέα ,ότι είναι δυνατόν να αποκαλυφθεί τί κρυβόταν ή τί επρόκειτο να συμβεί . Η πίστη αυτή αναπή-δησε από την ιδέα ,ότι οι Θεοί ,όταν τους ικέτευαν με την προσευχή ή ακόμη και χωρίς ικεσία ,έκαναν αποκαλύψεις στους ανθρώπους με άμεσο τρόπον ή με σημεία ,που απαιτούσαν ερμηνεία. Γι’ αυτό υπήρχε διάκριση μεταξύ Φυσικής και Τεχνικής μαντικής. Φυσική μαντική είναι , όταν ένας άνθρωπος δέχεται την έμπνευση της Θεότητας σε όνειρο ή σε κατάσταση εκστάσεως .Η πίστη στη θεία έμπνευση ,που υπάρχει στα όνειρα ανάγεται σε αρχαιοτάτους χρόνους και εξακολούθησε να ισχύει ακόμη και όταν εξακριβώθηκαν τα αίτια των ονείρων. Το νόημα των προφητικών ονείρων δεν μπορεί να γίνει άμεσα κατανοητό ,διότι τα όνειρα είναι συνήθως συμβολικά και απαιτούν ερμηνεία .Τα όνειρα ,που έβλεπε κάποιος όταν κοιμόταν σε ιερά μέρη, και τα οποία θεωρούσαν πάντα προφητικά , χρειάζονταν συνήθως έναν ιερέα για να τα εξηγήσει .

ΤΖΟΡΤΖΟ ΝΤΕ ΚΙΡΙΚΟ – » Ο μάντης », { 1914 }.

Γ. ΛΑΜΨΑ – » » Λεξικόν του Αρχαίου κόσμου [ Ελλάδα -Ρώμη ] » .

Ονειρομαντική ή Ονειροκριτική ή Ονειρομαντεία .Ονομάζεται η προμάντευση [ προφητεία ] του μέλλοντος δια της ερμηνείας των ονείρων.

G. LUCK, Arcana mundi. Magic and the Occult in the Greek and Roman Worlds.. V. Astrology : Η αστρολογία στην Ελλάδα και στην Ρώμη. { σελ. 11-12 }.

Η αστρολογία ,μία από τις παλαιότερες απόκρυφες επιστήμες ,δεν μπορεί να διαχωριστεί ,από την αστρονομία .Έχει τις απαρχές της στη Μεσοποταμία. { ; } Μολονότι βρέθηκαν κάποιοι φακοί φτιαγμένοι από ορυκτό κρύσταλλο ,ούτε οι Βαβυλώνιοι ,ούτε οι Ασσύριοι είχαν όργανα ακριβείας για να παρατηρούν τ’ αστέρια { ; } !.

ΙΧΩΡ [ 77 ] – » Τηλεσκόπια στην Αρχαία Ελλάδα », { σελ. 12 }.

ΕΥ. ΜΠΕΞΗ : Οι Έλληνες και η Αστρονομία . Η κατ’ εξοχήν άποψη των επιστημονικών και άλλων κύκλων ,που θέλουν τους Έλληνες να έχουν μαύρα μεσάνυχτα ,όσον αφορά την αστρονομία και αυτά να τα έχουν ανακαλύψει οι Βαβυλώνιοι και λοιποί ανατολικοί λαοί , σίγουρα θα διάβασαν πολύ επιλεκτικά ,ίσως και καθόλου ,την αρχαία Ελληνική Γραμματεία .

G. LUCK – » Arcana mundi. Magic and the Occult in the Greek and Roman Worlds. ». IV. Divination » : Η Τέχνη της Μαντείας , { σελ. 11-13 }.

Η αρχαιοελληνική λέξη για την »προφητική δύναμη » ή το »προφητικό χάρισμα » είναι η μαντεία , και η λέξη για τον »προφήτη» ή την »προφήτισσα» είναι μάντις . Οι αρχαίοι Έλληνες συνέδεαν αυτές τις δύο λέξεις με το ρήμα μαίνομαι { είμαι σε κατάσταση μανίας, είμαι τρελλός ] και την μανία [ τρέλλα ] χωρίς ωστόσο να έχουν στον νούν τους την μόνιμη παραφροσύνη .H μαντεία έχει τις ρίζες της στην Μεσοποταμία.


ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ.


ΝΕΩΤ. ΕΓΚ. ΛΕΞΙΚΟΝ του ‘ΗΛΙΟΥ’ – » Λαοί της Ανατολής », { σελ. 17 ,24 }.

Σουμέριοι – Βαβυλώνιοι.

Οι » Σουμέριοι » [ έτσι τους ονόμασε υποθετικά ο Γάλλος αρχαιολόγος Jules Oppert στις αρχές του 19ου αι. Στην πραγματικότητα αγνοούμε πώς ονόμαζαν τον εαυτόν τους αυτοί οι άνθρωποι ] δεν ήσαν ούτε Χαμίτες, ούτε Σημίτες, ούτε Τουρανοί ,αλλά επήλυδες στην Μεσοποταμία. Από αυτούς, συν τοις άλλοις, αναπτύχθηκε και η αστρονομία στην περιοχή αυτή προφανώς λόγω των παραδόσεων των Ορφικών, που είχαν μεταφερθεί από αυτούς, τους »Σουμέριους», στην Μεσοποταμία.

ΚΡΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΟΥΜΕΡΙΑΚΑ ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΑ { σελ.19-20 }.

Π. ΚΑΒΒΑΔΙΑ – » Προϊστορική αρχαιολογία [ Β’ ] » , { σελ.784 }.

Τον πολιτισμόν τούτον ανέπτυξαν οι Σουμέριοι [ Soumer ] ,που κατοικούσαν στην νοτιότατη Σεναάρ ,λαός που δεν ήταν Σημιτικός .Από αυτούς τον παρέλαβαν και επιπλέον τον διαμόρφωσαν οι Ακκάδες [ Akkad ] που κατοικούσαν βορειότερα ,που ήταν λαός Σημιτικός. Από την ανάμειξη δε των δύο αυτών λαών προήλθε ο Σουμεροακκαδικός πολιτισμός.

Π. Δ. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ – » Η Ελληνική καταγωγή των Σουμερίων ».

Η Μινω’ι’κή Σουμερία { οπισθόφυλλο }.

ΔΙΟΓ. ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». Προοίμιον { 3, 6-8 }.

Όλοι ,όμως, οι συγγραφείς αυτοί ,πλανώνται από άγνοια , με το να αποδίδουν στους ξένους τα επιτεύγματα [ κατορθώματα ] των Ελλήνων. . .Οι Μάγοι και οι Χαλδαίοι εξασκούσαν την μαντική και προέλεγαν τα μέλλοντα ,και ισχυρίζονταν ,ότι παρουσιάζονταν σε αυτούς οι Θεοί ,αλλ’ όμως αγνοούσαν εξ ολοκλήρου την τέχνη της μαγείας [ γοητικής μαγείας ] .

Γ.Α. ΜΕΓΑ – » Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λα’ι’κής λατρείας » , { σελ. 93-94 , 257,261 }.

Μαντικές συνήθειες της Πρωτοχρονιάς ». Ονειρομαντεία.

Ο κλήδονας. Και επειδή ο συνηθέστερος τρόπος , με τον οποίον ο Άγιος φανερώνει το ριζικό , δηλαδή την τύχη κάθε ανθρώπου ,είναι ο κλήδονας ,ονομάζεται και αη Γιάννης ο κλήδονας [ Νάξος ] ή Ριζικάρης . Η λέξη είναι ίδια με την αρχαία » κληδόνα » ,αλλά ενώ αυτή δήλωνε την φωνή ,που τυχαία ακούει κάποιος και βγάζει απ’ αυτήν ένα μάντεμα ,ο σημερινός κλήδονας είναι καθαρή κληρομαντεία.

ΟΔ. ΕΛΥΤΗ – » Προσανατολισμοί», { 2007 }.

»Επτά Νυκτερινά Επτάστιχα », { I }.

O ΚΑΖΑΜΙΑΣ. [  Casamia ].

Από τα πιο δημοφιλή λαϊκά ημερολόγια του 19ου αι. ποικίλης ύλης .Περιλαμβάνει φαινόμενα αστρονομικά , μετεωρολογικά, γεωργικά κ.ά. ,αλλά ήταν ιδιαίτερα ξεχωριστό για τις προβλέψεις του .Όλοι στην παλιά Αθήνα και ύστερα σε όλη την Ελλάδα, την Πρωτοχρονιά έτρεχαν να αγοράσουν το << προφητικό ημερολόγιο >> , που είχε τον τίτλο << Καζαμίας>> , για να διαβάσουν με αδημονία και περιέργεια τις προβλέψεις του !


MEΡOΣ A :

Νάρκη ,ύπνος [ somnus ] , κοίμησις ,λήθαργος ,αγρυπνία, εφιάλτης ,μάντις, όναρ, ύπαρ ,ονειροπόλος.


Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

ΑΝΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Υπνόω ή υπνώττω , κοιμώμαι , κοιτάζω , λήθαργος , άγρυπνος , εφιάλτης

ΤΗ.GAISFORD S.T.P. – » Mέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Ύπνος : α } . από το υπονοστέω-ώ ,δηλαδή υποχωρώ [ υποστρέφω ]. Διότι σ’ αυτόν [ τον ύπνο ] οι αισθήσεις του ανθρώπου υποχωρούν β }. από το » υπό + νους [ νοός ] » = υπόνοος => ύπνος [ μετά από συγκοπή ]. Διότι στον ύπνο και το συναίσθημα και η λογική υποχωρούν γ }. από το » λύω τους πόνους » , όταν κάποιος είναι λύπονος ,και μετά από συγκοπή και αφαίρεση του [ λ ] γίνεται ύπνος. Ό ύπνος έχει τέσσερες σημασίες .Σημαίνει 1. τον Θεόν .2. τον δια σιδήρου θάνατον [ χάλκεος ύπνος ] 3. ο κοινός ύπνος 4. το πάθος των ανθρώπων [ συνουσία ].

ΙΩ. ΖΩΝΑΡΑ – » Λεξικόν ».

Ύπνος : 1. η σκιά του θανάτου [ σ.σ. καθότι δίδυμοι Ύπνος και Θάνατος ] 2. καθημερινή μελέτη [ = επιμέλεια, φροντίδα ] 3. ύπνος είναι η ατονία [ χαλάρωση ,αδυναμία ] του αισθητικού πνεύματος [ =των αισθήσεων ]. Ύπνος είναι ο ηθελημένος χωρισμός της Λογικής ψυχής [ σ.σ. η ‘ τριμερής’ ψυχή έχει άλλα δύο μέρη : το Θυμικόν και το Επιθυμητικόν } από την πραγματική ζωή .Ο ύπνος δεν είναι τίποτα άλλο παρά πρόσκαιρος θάνατος και εφήμερη [ βραχυχρόνια, πρόσκαιρη ] τελευτή [< τέλος ]. Ύπνος ,από το υπονοστέω-ώ { < υπό +νέομαι = υποστρέφομαι ,υποχωρώ } ,διότι στον ύπνον οι αισθήσεις του ανθρώπου υποχωρούν.

ANNHΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Αρχιγένεθλος Ελληνική Γλώσσα ».

Somnus = ύπνος. Οneiromancy = ονειρομαντεία.

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο-ελληνικόν ».

Οnirocritas ,ae = ονειροκρίτης. » interpretes somnium » [ τουτέστιν somniorum ] ,οι ονειροκρίτες.

ΑΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Η οικουμενική διάσταση της Ελληνικής γλώσσας ».

Oneiros , oniros όνειρος , ο θεός των ονείρων [ Μυθολ. ] < Όνειρος ο θεός των ονείρων.

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου ».

Όνειρος { oneiros } , [ όναρ } = το όνειρον.

ΣΟΦ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΝΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ – » Ελληνικόν λεξικόν της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής περιόδου ».

Ονειροκρισία = η ερμηνεία των ονείρων .Ονειροκρίτης [ onirocrites ] =ο ερμηνευτής των ονείρων. Ονειροκριτικός = ο σχετιζόμενος με την ερμηνεία των ονείρων . Ονειροκρίτις = η ερμηνευτής των ονείρων . Ονειρομαντεία = η εξ ονείρων μαντεία .

ΙΩ. ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν ».

Mάντις { < μαίνομαι } : [ κυρίως ] αυτός που κατέχεται από προσωρινή μανία εξαιτίας θείας ενέργειας , ένθεος , επομένως αυτός που βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση και προλέγει τα μέλλοντα ,μάντις ,προφήτης , αυτός που προβλέπει το μέλλον είτε από κάποια σημεία [ σήματα ] είτε χωρίς αυτά .Έτσι ονομάζονταν οι οιωνοσκόποι ,οι ονειροκρίτες ,οι ιερείς , οι σπλαγχνοσκόποι .Όναρ : 1. όνειρο [ αντιθ. ύπαρ ] 2. όνειαρ { < ονίνημι = ωφελώ }.

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΣΟΦΙΣΤΟΥ – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Όναρ : ή από το ονίσκειν [ = ωφελείν ] ή από το » το ον είρειν » [ = το υπάρχον λέγειν ] .Ύπνος : 1. ο ειδωλοποιημένος θεός 2. ο θάνατος.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Όναρ : το όνειρο, η οπτασία κατά την διάρκεια του ύπνου [ όραμα ] σε αντίθεση με το όραμα που βλέπει κάποιος σε κατάσταση εγρήγορσης [ ύπαρ ] . »σκιάς όναρ άνθρωποι »= όνειρον μιας σκιάς οι άνθρωποι . Όνειαρ : {κάθε τι που ωφελεί ,συμφέρει ].

H.LIDDELL / R.SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Oνειροπόλος : όνειρον + πόλος { < πολέω -ώ }.

ΠΑΠΥΡΟΥ – » Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Όναρ : το όνειρον , όνειραρ ,ο όνειρος ,άνοιρος ,άναιρος .
Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική άποψη διαμέσου του ονείρου ελευθερώνονται διάφορες απωθημένες επιθυμίες και παραστάσεις υπό την μορφή συμβόλων.

ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν ομοίων και διαφόρων λέξεων ».

Ύπαρ : η εναργής όψις [ η oρατή, ψηλαφητή ,σωματική μορφή ]   και όνειρον : η φαντασία κατά την διάρκεια του καθεύδειν [ < καθεύδω = κοιμάμαι ].

ΑΚΑΔ. ΑΘΗΝΩΝ – » Λεξικόν της Προσωκρατικής φιλοσοφίας » .

Όναρ [ αντιθ. ύπαρ ]. << Ο μεν εύθυμος [ που έχει ψυχική γαλήνη ] ,όταν ασχολείται με δίκαια και νόμιμα ,και στον ξύπνιο του [ ύπαρ ] και στον ύπνον του [ όναρ ] και χαίρεται και έχει δύναμη και ξέγνοιαστος [ νηκηδής : νη + κήδος = φροντίδα ,έγνοια ] είναι.

ΑΝΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».

Όναρ { < ονίνημι } = ωφελώ . Όνειαρ = τιμή , αξία, ωφέλεια . Το όναρ παρέχει ωφέλεια ,απελευθερώνοντας όλες τις εντός του Θυμικού »απωθήσεις ».

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Αγαμέμνων », { στ. 161-168 }.

Ακόμη και στον ύπνο, αργοσταλάζει πικρός ο πόνος στην καρδιά μας, , θυμίζοντας τα παθήματά μας [ πήματα ] κι αθέλητα στη φρόνηση μας φέρνει. { σ.σ. όπως λέει και ο λαός »το πάθημα του ‘γινε μάθημα »}.

ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».

Όναρ ,πόλος ,Ονειροπόλος .

Όναρ = η φαντασία [ φαντάσματα ] κατά την διάρκεια του ύπνου . Πόλος = 1.ουρανός , κόσμος ,και η γη που έχει μεταβληθεί σε κατασπορά [ κατασπείρω =ρίχνω τον σπόρο μέσα στην γη ] 2. κύκλος 3. τόπος κορυφής κυκλικού σχήματος , ή άξονας. Ονειροπολεί =αυτός που βλέπει πράγματα σαν σε όνειρο [ ονειρεύεται ] ,η αυτός που φαντάζεται πράγματα ,όπως όταν κοιμάται [ φαντασιοκοπεί ]. Ονειροπόλος = ο ονειροκρίτης [ ερμηνευτής ονείρων ] ,ή αυτός που ερμηνεύει τα δικά του όνειρα ,και δια μέσου αυτών δίνει χρησμούς στους πλησίον του ή αυτός που κρίνει [ερμηνεύει ] τα όνειρα άλλων . Ονειροπολών = αυτός που προφητεύει δια μέσου των ονείρων.

ΑΠ. ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ετυμολογικές και σημασιολογικές ανιχνεύσεις », { σελ. 22-23 }.

Ονειροπόλος : Aρχικά ο ερμηνευτής ονείρων ,μετά αυτός που πλάθει όνειρα απραγματοποίητα ,που ρεμβάζει ,και βρίσκεται εκτός πραγματικότητας ,που ζει και κινείται στον δικό του κόσμο.

ΑΝΔΡ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Υψικάμινος », { 1935 }.

» Φως επί φάλαινας ».

ΤΖΟΡΤΖΟ ΝΤΕ ΚΙΡΙΚΟ – » Το διπλό όνειρο της Άνοιξης », { 1915 }.


Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .



ΙΩ. ΡΙΣΠΕΝ – » Ελληνική Μυθολογία », [ Β’, σελ.12-13 ].

Η Γαία και η μαντική. H Γαία , θεότης παγκόσμιος.

Προσωποποίηση αρχικού κοσμικού δεδομένου, η Γαία θεωρείται γενική [ καθολική ] μητέρα Θεών και ανθρώπων . σε επίσημες περιπτώσεις. Η Γαία ήταν θεότητα της κυρίαρχης δικαιοσύνης . Θεωρείτο δε ως εφορεύουσα επί των κανόνων της εντιμότητας , όταν οι ίδιοι οι Θεοί μάλιστα την επικαλούνταν στους όρκους τους ,ζητούντες να τιμωρήσει ,όσους αποπειραθούν να παραβούν τις υποσχέσεις τους.

ΑΠ. ΓΟΝΙΔΕΛΗ – » Θεογονία – Κοσμογονία », { σελ. 141 }.

H Γαία συνδέεται με τους νεκρούς ,τα όνειρα ,τις προφητείες και γενικά με τον κόσμο των ψυχών .Γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται και »Πρωτομάντις », διότι είναι η πρώτη από τους μάντεις και τις μάντιδες .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Φαίδρος », { 244 } .

Ιερά μανία και σωφροσύνη.

Η ιερή μανία δεν είναι κάτι κακό. Τουναντίον μέγιστα αγαθά μας έρχονται από την ιερά μανία ,που είναι δώρημα των Θεών. Η ιερά μανία είναι ανώτερη της σωφροσύνης ,διότι είναι θεόσταλτο δώρο ,ενώ η σωφροσύνη είναι κάτι το ανθρώπινον. Οι τέσσερεις μορφές της ιεράς μανίας είναι : Προφητική , Καθαρτική -Τελεστική ,Ποιητική , Ερωτική.

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Θεογονία », { στ. 211-13 }.

Η Νύκτα γέννησε τον Ύπνο και την γενιά των Ονείρων,, χωρίς να κοιμηθεί με κανέναν η θεά .

ΕΥ. ΜΠΕΞΗ / Γ. ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ – » Ησίοδος ‘ Θεογονία ‘ ».

Τα παιδιά της Νυκτός : ο Μόρος , η Κήρ , ο Θάνατος, ο Ύπνος , τα Όνειρα , ο Μώμος ,ο Οί΄ζύς ,οι Εσπερίδες ,οι Μοίρες ,οι Κήρες ,η Νέμεσις ,η Απάτη , η Φιλότης , το Γήρας , η Έρις .Δεν είναι όλα τα παιδιά της Νυκτός φοβερά και θλιβερά , για το ανθρώπινο γένος .Υπάρχουν και εξαιρέσεις ,όπως η γλυκιά Φιλότης.

IΩ .ΠΑΣΣΑ / ΚΩΝ. ΧΑΣΑΠΗ – » Ορφικά ».

LXXXVI [ 86 ] . Ονείρου θυμίαμα ,αρώματα.

ΤΖΟΡΤΖΟ ΝΤΕ ΚΙΡΙΚΟ – » Το μεταμορφωμένο όνειρο », { 1913 }.

ΟΒΙΔΙΟΥ – » Μεταμορφώσεις », [ στ. 633- 645 ].

XI . ΥΠΝΟΥ ΟΙΚΟΣ – ΙΡΙΣ – ΥΠΝΟΣ.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία », [ Ζ’. ‘Η ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ , σελ. 228-29 }.

ΚΓ. Περί των τέκνων του Ύπνου , των Ονείρων λεγομένων .

Ο Ύπνος είχε μεν την Πασιθέαν [ πάσα + θέα ] ερωμένη ή σύζυγον ,όμως ουδένα τέκνον του αναφέρεται ως χαριτωμένον . Από αυτήν δε άλλωστε γέννησε πάνω από χίλια τέκνα , από τα οποία τα επισημότερα ήσαν ο Μορφεύς ,ό Ίκελος ,όπως τον ονόμαζαν οι Θεοί ή Φοβήτωρ ,όπως τον ονόμαζαν οι άνθρωποι , και ο Φάντασος. Αυτά λοιπόν τα τρία τέκνα έστελνε ως επίσημα όνειρα προς όλους τους βασιλείς και τους ηγεμόνες . Και ο μεν Μορφεύς αφού μεταμορφωνόταν και σχηματιζόταν σύμφωνα με κάθε είδους μορφή , μιμούνταν το βάδισμα ,την φωνήν ,το σώμα και όλο τον σχηματισμό εκείνου ,του οποίου την εικόνα έπρεπε να παραστήσει. Ο δε Ίκελος [ = είκελος < εικός < είκα / έοικα = ομοιάζω ] ή Φοβήτωρ [ =φοβητής < φόβος ] ,αφού μεταμορφωθεί και αυτός κατά αυτόν τον τρόπον ,εξομοιωνόταν ακριβώς με τις εικόνες των ζώων ,θηρίων ,πτηνών ,δρακόντων [ =όφεων ] ,και άλλων τέτοιου είδους φοβερών και παράδοξων [ απίστευτων ] τεράτων . Ο δε Φάντασος μεταμορφωνόταν σε πέτρες ,ύδωρ, δένδρα και σε όλα τα άψυχα.

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΗ – » Η Ελληνική Μυθολογία » .[ σελ. 176 ].

Ύπνος . Οι δυο πύλες των Ονείρων { Όμηρος }.

Οι δε Πύλες ,από τις οποίες συνηθίζουν να έρχονται τα όνειρα [ οι Όνειροι ] στους ανθρώπους ,είναι, σύμφωνα με τον Όμηρο, δύο : η μεν είναι κατασκευασμένη από κέρατα ,η δε είναι κατασκευασμένη από ελεφαντοστούν ‘ και αυτά [ τα όνειρα ] μεν που έρχονται από την ελεφάντινη πύλη ,εξαπατούν αυτούς που τα βλέπουν ,και είναι ψεύτικα ‘ τα δε [ όνειρα ] που έρχονται από την κεράτινη πύλη ,εκείνα είναι αληθινά και προσημαίνουν [ δίνουν σημάδια ] αυτά που πρόκειται να συμβούν .Τούτο σημαίνει αλληγορικώς ,ότι η μεν κεράτινη πύλη σημαίνει τους οφθαλμούς ,διότι ο πρώτος χιτώνας των οφθαλμών λέγεται κερατοειδής . Η δε ελεφάντινη πύλη , σημαίνει το στόμα ,όπου οι λευκοί και ελεφαντόχροοι [ όπως το χρώμα του ελεφαντοστού ] οδόντες , και φανερώνεται με αυτά ,ότι αυτά που βλέπονται είναι πιο αξιόπιστα και πιο αληθινά από αυτά που λέγονται . Δηλαδή ,αυτά που ερμηνεύουν οι ονειροκρίτες είναι απατηλά ,και ουδεμία βεβαιότητα έχουν. Τα όνειρα ερμηνεύονται ακριβέστερα και αληθέστερα κατά την έκβαση του αποτελέσματος και από την πραγμάτωσή αυτών που ελπίζουμε να γίνουν.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗ – » Ωγυγία η Αρχαιολογία » , [ σελ.173-74 ].

α’ . Οι παλαιοί νόμιζαν ,ότι ήταν κάποια θεϊκή δύναμη , η οποία δινόταν μόνο σε μερικούς ανθρώπους , το να γνωρίζουν το μέλλον και την θέληση των Θεών , δια πολλών σημείων [ σημάδια ] .Από αυτό οι άνθρωποι εκείνοι ,που λάμβαναν τούτο το χάρισμα ,ονομάζονταν : Μάντεις ,χρησμολόγοι ,θεοπρόποι ,χρησμωδοί ,θεσπιωδοί ,θεηγόροι ,προφήτες ,υποφήτες ,χρησμαγόροι ,μαντευτές κ.τ.λ. Το δε πράγμα ονομαζόταν χρησμός ,χρησμολογία,χρησμόδημα,λόγιον , μάντευμα, θεοπρόπιον ,θέσπισμα, θέσφατον, μαντοσύνη, προφητεία, πρόρρησις, Θέμις ,κ.τ.λ. Η δε δύναμη εκείνη ,ή η τέχνη , ονομάζεται μαντική , η οποία διαιρείται σε δύο : σε άτεχνη ,φυσική και αδίδακτη και σε τεχνική και διδακτή .Και την μεν άτεχνη και αδίδακτη μάθαιναν μόνον από θεία έμπνευση και προέλεγαν τα μέλλοντα [ να συμβούν ] αυτομάτως και αμέσως ,χωρίς να παρατηρήσουν κάποια άλλα σημεία [ σημάδια ] ,αλλά αρκεί να είναι μόνον καθαροί και προετοιμασμένοι για την υποδοχή αυτού του δώρου .Τέτοιο ήσαν οι Μάντεις των χρηστηρίων και οι Σιβύλλες και οι ενθουσιαζόμενοι [ σε κατάσταση εκστάσεως ] .Την δε μαντευτική τεχνική την διδάσκονταν ύστερα από πείρα πολλών χρόνων και μετά από παρατήρηση πολλών και διαφόρων σημείων ,τα οποία έδειχναν το μέλλον και την γνώμη των Θεών .Τέτοια δε σημεία ήσαν τα όνειρα και όλα τα υπόλοιπα , όσα δεν μπορούσαν να τα γνωρίζουν αμέσως ,κατεχόμενοι από θεία έμπνευση και ενθουσιασμόν [ έκστασις ] ,αλλά ύστερα από προσεκτική παρατήρηση. Υπήρχε όμως και σε αυτά εμμέσως η θεία δύναμη.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗ – » Ωγυγία η Αρχαιολογία » , [ σελ.179,183 ].

Γ’.ΙΕΡΟΣΚΠΟΠΙΑ : Περί της Ονειρομαντείας .

α’. Η ονειρομαντεία είναι μεν και αυτή ,σχεδόν όπως και η φυσική [ μαντεία ] άτεχνη και αδίδακτη , που λέγεται από τους Θεούς ,όμως πολλές φορές έπρεπε να βρουν την σημασία του ονείρου οι Ονειροκρίτες , και όχι εκείνος ,ο οποίος είδε το όνειρο . Άρα η ονειρομαντεία ανάγεται μάλλον στην τεχνική [ μαντεία ] παρά στην φυσική . Είχε δε και αυτή πέντε είδη : Όνειρον ,Όραμα ,Χρηματισμόν ,Ενύπνιον και Φάντασμα. Όμως μόνον ο Χρηματισμός [ = χρησμός ] ,το Όραμα και ο Όνειρος ήσαν προμαντευτικά. Τα υπόλοιπα δύο δεν είχαν τέτοια δύναμη . Οι δε εξηγητές αυτών λέγονταν : Ονειροκρίτες ,ονείρων Υποκριτές ,Ονειροσκόποι ,Ονειροπόλοι και κοινώς Ονειρομάντεις. Πρώτος δε Ονειρομάντης χρημάτισε ο Αμφιάραος ,κατά τον Παυσανία , ενώ σύμφωνα με τον Πλίνιον , ο Αμφικτύων .

ζ’. Κάποιοι δε λέγουν ,ότι οι Τελμισείς , κάτοικοι της Τελμισσού της Καρίας ,ήσαν περίφημοι Ονειροκρίτες .Ομοίως και οι Υβλαίοι της Σικελίας ,και οι Βορυσθενίτες ,και κάποιοι άλλοι ,όπως λέγει ο Αρτεμίδωρος. Ο δε Κλήμης νομίζει ,ότι οι Τελμισείς εφεύραν την Ονειρομαντεία.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Απόλλων ».

Το μαντείον των Δελφών και ο Πύθιος Απόλλων.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Κρατύλος », { 405a }.

Οι τέσσερεις δυνάμεις του Απόλλωνος : Μουσική , Μαντική , Ιατρική , Τοξική.

ΙΩ. ΡΙΣΠΕΝ – » Ελληνική Μυθολογία », [ Α’, σελ. 474 -75 ].

Ο Διόνυσος και η μαντική .

<< ο Διόνυσος ήταν πράγματι ιατρός ,όχι λόγω των υγιεινών ιδιοτήτων του οίνου ,αλλά διότι ήταν σύμβολον των χθονίων δυνάμεων ,διότι ως υιός ,συνεταίρος ,κληρονόμος της Γαίας ,γνώριζε τις μυστικές πηγές της ζωής και του θανάτου. Ως τοιούτος ,επίσης, διέθετε τρόπους αποκαλύψεως χαρακτηριστικούς της χθονίου μαντικής ,δηλαδή την έμπνευση και τα όνειρα >>.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Διόνυσος ».

Γ. ΣΕΦΕΡΗ – » Ποιήματα » , Ημερολόγιο καταστρώματος , Γ’ .

Όνειρο.

ΜΑΡΚ ΣΑΓΚΑΛ – » O ποιητής αναπαύεται », { 1915 }.


ΣΩΚΡ. ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών Αρχαιοτήτων » .

Μαντική { divinatio } . Τίποτα δεν επιχειρούσαν ,ιδιωτικόν ή δημόσιον οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι πριν να συμβουλευτούν την βουλή των Θεών.

EΥΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικόν Λατινο-Ελληνικόν ».

Divinatio,onis = μαντική ,θεομαντεία.

ΕΚΔ.ΑΘΗΝΩΝ – » Ιστορία του Ελληνικού έθνους » [ Β’ ] . Αρχαϊκός Ελληνισμός , [ σελ. 91,93 }.

ΝΙΚ. ΠΑΠΑΧΑΤΖΗ – Μαντεία και μέθοδοι μαντικής. Στο πολύ γνωστό ιερό του Αμφιαράου οι ασθενείς κατακλίνονταν στο »εγκοιμητήριον ‘‘ή » άβατον »,ώσπου να τους στείλει ο Θεός το αποκαλυπτικόν όνειρο .Στο όνειρον έβλεπαν ή τον ίδιον τον Ασκληπιόν ή το ένα από τα » ιερά φίδια » του Ασκληπιείου.

E. R. DODDS – » Οι Έλληνες και το παράλογο », { σελ. 97 , 101, 103 }. IV. Oνειρικό πρότυπο και πολιτιστικό πρότυπο.

Ο άνθρωπος έχει το περίεργο προνόμιο να είναι πολίτης δύο κόσμων .Απολαμβάνει δύο ξεχωριστά είδη εμπειρίας : το ύπαρ και το όναρ … Ο αρχαίος κόσμος βασιζόταν κυρίως στην εγκοίμηση ,όπως κάνουν και σήμερα οι Έλληνες χωρικοί ,χωρίς να λείπουν ίχνη και άλλων μεθόδων .Έτσι η νηστεία ήταν απαραίτητη σε ορισμένα ονειρομαντεία ,όπως στο ηρώον του Αμφιαράου στον Ωρωπό.

ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΒΑΣΣΟΥ – » Περί γεωργίας εκλογαί », { Β’.35 , Διδύμου : περί κυάμων }.

Πρώτος απείχε από τα κουκιά { κυάμους } ο Αμφιάραος εξαιτίας της ονειρομαντείας.

ΕΘΝΙΚΟΝ ΑΡΧ. ΜΟΥΣΕΙΟΝ : Αναθηματικόν ανάγλυφον από το Αμφιάρειον ,που αφιέρωσε ο Αρχίνος από τον Ωρωπό με την παράσταση της θεραπείας του [ ο ασθενής βλέπει στον ύπνον του να τον γλείφει ο ιερός όφις ]. Στο πρώτο πλάνο ο Αμφιάραος γιατρεύει τον ώμο του ασθενούς.

Η ΕΓΚΟΙΜΗΣΙΣ

ΙΧΩΡ [ 111 ] -» ΝΙΚ. ΜΟΥΡΙΚΗ : Από την αρχαία εγκοίμηση στην σύγχρονη ψυχοθεραπεία », [σελ. 51].

Εάν ετυμολογήσουμε την λέξη όνειρο ,θα βρούμε ότι προέρχεται από το ρήμα » ονώ » ή κατ’ άλλους από το ρήμα »ονίνημι » = ωφελούμαι. Ονείρω , σημαίνει το » ον είρω ‘‘ = λέγω περί των όντων ,περί του παρόντος και του μέλλοντος ‘ .

Αναθηματικόν ανάγλυφον [ Κως , 3ος αι. π.Χ. }. Ο Δα’ι’κράτης βρίσκεται μέσα σε σπηλιά και ονειρεύεται τις Χάριτες.

Τ .GAISFORD S.T.P. – » Mέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Όνειρος : 1. { ονώ = ωφελώ } 2. { το ον είρει = λέγει } .Στα αληθινά όνειρα η φωνή πρέπει να είναι εν τάξει . Ενώ τα άλλα που είναι αλλιώτικα μάλλον είναι ενύπνια..

G. LUCK, Arcana mundi. Magic and the Occult in the Greek and Roman Worlds..

II. Miracles { Περί θαυμάτων }, { σελ. 24-25 }.

ΙΧΩΡ [ 149 ] – » Η απόκρυφη θεραπευτική τέχνη των αρχαίων Ελλήνων ιερέων ιατρών », [ σελ.58 ].

Για την ιατρική των Ασκληπιείων ο άνθρωπος είναι ψυχή και σώμα ,αλλά εκτός του υλικού έχει και αιθερικόν σώμα .Η θεραπεία οφειλόταν σε ένα μεγάλο βαθμό στην ενίσχυση αυτού του αιθερικού σώματος επί του υλικού ή της ψυχής επί του σώματος .

Αναθηματικόν ανάγλυφον { Αρχ. Μουσείον Πειραιώς ,4ος αι. π.Χ, }. Υγίεια και Θεός Ασκληπιός ,που απλώνει τα χέρια του πάνω στην ξαπλωμένη ασθενή για να πραγματωθεί η επιθυμητή θεραπεία.

R. BLOCH – » Η μαντική στην αρχαιότητα » , { σελ. 17-19 }.

Η εμπνευσμένη μαντική στην Ελλάδα. Η ονειρομαντεία.

Η ιατρομαντική κατείχε σημαντική θέση στην Ελλάδα και την βλέπουμε να εφαρμόζεται σταθερά στα Ασκληπιεία. Η διαδικασία της χρησμοδοτήσεως συνίστατο και εκεί σε μια προσεκτική προετοιμασία με καθαρμούς και προσευχές. Έπειτα ο ασθενής περνούσε μια νύκτα στο άβατον, απαγορευμένον κοιτώνα ,και έβλεπε σε όνειρον τον Θεόν Ασκληπιόν ,που τον ορμήνευε τί να κάνει ή απλώς τον γιάτρευε θαυματικά.

ΙΧΩΡ [ 116 ] – » Τα αρχαία ελληνικά Ασκληπιεία » , [ σελ. 46,50 ].

ΟΛ. ΧΡΥΣΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥΗ μέθοδος της » εγκοιμήσεως » .

Ρ. ΜΠΛΟΧ – » Η μαντεία », { σελ. 98, 108-9 }.

V. Χρησμωδική μαντεία με εγκοίμηση – Μαντεία και ιατρική.

ΑΙΛΙΑΝΟΥ – » Περί ζώων ιδιότητος », { Η’.12 }.

ΠΩΡΙΑΣ ή ΠΑΡΟΥΑΣ { Coluber longissimus ή Aesculpii ή flavescens } : ξανθό ζώο με εμφάνιση φιδιού, θηλαστικό, συνήθως με υπογένειο, σπανίως με μικρά χέρια και τεραστίων διαστάσεων. Δεν ήταν σαρκοβόρο και ζούσε κάτω από την γη σε βάθος πολλών μέτρων .

ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ – » Περί διαίτης Δ’ ή περί ενυπνίων », { IV. 86 ,87 }.

86. Όποιος ,λοιπόν, ξέρει να ερμηνεύει τούτα σωστά ,γνωρίζει μεγάλο μέρος της σοφίας. 87. Η προσευχή πράγματι επιβάλλεται και είναι και πολύ ωφέλιμη ‘ πρέπει όμως κάθε επικαλούμενος τους Θεούς να βοηθάει και ο ίδιος τον εαυτόν του.

ΓΑΛΗΝΟΥ – » Περί της εξ ενυπνίων διαγνώσεως » , { 832-33 }.

Το ενύπνιον μας υποδεικνύει την κατάσταση [ διάθεσιν ] του σώματος . …Επειδή ,όμως ,δεχόμαστε ότι μερικά όνειρα είναι και μαντικά ,δεν είναι εύκολο να πούμε πώς αυτά θα μπορούσαν να διακριθούν απ’ όσα ξεκινούν από το σώμα .

Οι [ 4 ] χυμοί του σώματος και η σχέση τους με τις [ 4 ] εποχές, { βλ. »Πικρόχολος και Μελαγχολικός. »}.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Μελαγχολία και ιδιοφυία », Το 30ό πρόβλημα , { 954 a }.

Έτσι όσοι έχουν την μέλαινα χολή ψυχρή και άφθονη γίνονται νωθροί και μωροί ,όσοι την έχουν θερμή και σε ποσότητα γίνονται μανικοί , ευφυείς ,ερωτικοί ,ευέξαπτοι και μερικοί πιο ομιλητικοί .Πολλοί όμως παραφρονούν ή κυριεύονται από ιερή μανία και από εκεί γίνονται οι Σίβυλλες ,οι Βάκιδες και όλοι οι ένθεοι.

{ Όταν το κράμα [ κράσις ] , που οφείλεται στην μέλαινα χολή γίνεται ψυχρότερο προκαλεί αθυμία ,ενώ ,εάν γίνει θερμότερο, ευθυμία. Γι’ αυτό και τα παιδιά είναι πιο εύθυμα ,ενώ οι γέροντες πιο δύσθυμοι .Διότι τα μεν παιδιά είναι θερμά ,οι δε γέροντες ψυχροί ‘ διότι το γήρας είναι ένα είδος καταψύξεως. }. . .

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – Περί ποιητικής », { 1455 a }.

H ποιητική δημιουργία είναι καρπός εμπνεύσεως και μανίας , και όχι τέχνης και γνώσεως . Έκστασις [ εκ – στάσις ] είναι το να βγαίνει κάποιος από τον εαυτόν του .

ΑΡΕΤΑΙΟΥ – » Περί αιτιών και σημείων χρονίων παθών »,[ Α’ ]. V . Περί μελαγχολίης » , [ 5-6 ].

Τους μελαγχολικούς διακατέχει παράλογος φόβος ,εάν το νόσημα επιδεινωθεί ,όταν τα όνειρά τους γίνονται αληθινά, τρομακτικά και ζωντανά ‘ διότι οτιδήποτε αποφεύγουν ,όσον είναι ξύπνιοι, επειδή το θεωρούν κακό ,αυτό επανέρχεται στα όνειρά τους.

ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΥ – » Ονειροκριτικά », { Α’ . 1-2 }.

Όνειρον – ενύπνιον .

ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΥ – » Ονειροκριτικά », { Β’ .25 }.

Διότι η ονειρομαντεία δεν είναι τίποτε άλλο παρά παραλληλισμός ομοιοτήτων.

ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΥ – » Ονειροκριτικά », { Δ’. Προοίμιον }. Τα ‘‘θεωρηματικά’‘ όνειρα.

Οι άνθρωποι που είναι αγαθοί και καλοπροαίρετοι δεν έχουν ενύπνια ,αλλά βλέπουν όνειρα θεωρηματικά [ενορατικά ],που είναι καθαρά προφητικά .Διότι δεν έχουν ούτε φόβους ούτε ελπίδες και ελέγχουν τις σωματικές ηδονές. { σ.σ. θυμηθείτε το » δεν φοβάμαι τίποτα, δεν ελπίζω τίποτα είμαι λεύτερος » που έχει γραφεί στον τάφο του Ν. Καζαντζάκη }.

ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΥ – » Ονειροκριτικά », { Δ’. 23 }. Περί αναγραμματισμού.

Ο αναγραμματισμός είναι μία μέθοδος που χρησιμοποιείται συχνά στην ονειρομαντεία . Ο Αρτεμίδωρος την θεωρεί μέθοδον εξαπατήσεως, γι’ αυτό και αποτρέπει την εξάσκησή της. Η μέθοδος του αναγραμματισμού χρησιμοποιείται επίσης στην παραφιλολογία της ετυμολογίας. Κι αυτή βεβαίως είναι μία μέθοδος αγυρτείας και εξαπατήσεως των αδαών από τους δήθεν »γλωσσολόγους » και απαιδεύτους ερευνητές.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ & ΤΕΧΝΕΣ – » Το όνειρο στην αρχαιότητα » , { τευχ. 78 / 2001 », σελ. 8 – 21 }.

S.R.F. Price [ Lady Margane University of Oxford ] – » Το μέλλον των ονείρων : από τον Φρόιντ στον Αρτεμίδωρο ».

Αντίθετα με τον Φρόιντ, ο Αρτεμίδωρος ενδιαφέρεται για τα όνειρα ως το κλειδί όχι για το ασυνείδητο, αλλά για το μέλλον. [ … ] Στην πραγματικότητα, η θεωρία των ονείρων του Φρόιντ έχει υποστεί ριζική και ίσως μοιραία κριτική […]Επομένως, η φροϋδική θεωρία είναι, στην καλύτερη περίπτωση, προβληματική, και η εφαρμογή της πάνω σε κάποιο άλλο πολιτισμό εξαιρετικά ατελέσφορη [….]Για τον Αρτεμίδωρο το ενδιαφέρον των ονείρων βρίσκεται στο ότι προλέγουν το μέλλον. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα όνειρα είχαν την ίδια σπουδαιότητα.[…] η κύρια προσπάθεια του Αρτεμίδωρου επικεντρώθηκε στην παρουσίαση αρχών για την κατανόηση των αλληγορικών ονείρων. Το κύριο επιχείρημά του είναι ότι «η ερμηνεία των ονείρων δεν είναι τίποτε άλλο από την αντιπαράθεση ομοιοτήτων» (II.25). Οι ομοιότητες βρίσκονται ανάμεσα στις παραστάσεις των ονείρων και στα πραγματικά αποτελέσματα που προλέγουν τα όνειρα. . . Η ερμηνεία του ονείρου βασιζόταν σε κοινές πεποιθήσεις […] Για να αποφευχθούν σοβαρά λάθη, πρέπει να ερμηνεύονται μόνο όνειρα τα οποία το άτομο θυμάται πλήρως ( I.12, IV.3 ]

Το »Οιδιπόδειον» σύμπλεγμα .

Oνομάζεται έτσι η ψυχαναλυτική θεωρία του Φρόιντ ,ότι σε νηπιακή ηλικία στο αγόρι αρχίζει να αναπτύσσεται ερωτική έλξη προς την μητέρα του και να τρέφει συναισθήματα μίσους προς τον πατέρα του .Αυτό το ανεκπλήρωτο γεννάει τα λεγόμενα απωθημένα σε μεγαλύτερη ηλικία στον άνθρωπο. Ασφαλώς πρόκειται περί παρανοήσεως της τραγωδίας του Σοφοκλέους » Οιδίπους τύραννος » από τον Σ. Φρόιντ . Διότι : 1. Ο Οιδίπους ΔΕΝ γνώρισε ποτέ στην παιδική του ηλικία ούτε την πραγματική του μητέρα του ούτε τον πραγματικό του πατέρα .Συνεπώς δεν θα μπορούσαν να αναπτυχθούν αυτά τα συναισθήματα ηδονής και μίσους εκατέρωθεν .2. Ο Οιδίπους υποφέρει από κάποιο χρησμό και όχι από κάποιο όνειρο. 3. Όταν αποκαλύπτεται η ανοσιότητα των πράξεών του [ πατροκτονία , αιμομιξία ]ο μεν Οιδίπους αυτοτυφλώνεται η δε Ιοκάστη απαγχονίζεται. Ο Σοφοκλής έμμεσα αναφέρεται, δια μέσου της Ιοκάστης ,στο θέμα της ερωτικής έλξης ,διότι δεν ήταν αυτός ο σκοπός της τραγωδίας του { σκοπός της κάθε τραγωδίας είναι η κάθαρσις } .

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ – » Οιδίπους τύραννος », [ στ. 974-983 ].

Ο βασιλιάς Οιδίπους έχει λάβει χρησμό και φοβάται την εκπλήρωσή του ,ότι θα γίνει πατροκτόνος και αιμομείκτης { Πώς να μην τρέμω της μάνας το λέκτρον [ συζυγική κλίνη ] ; }.Η μητέρα και σύζυγός του Ιοκάστη ,που δεν πιστεύει στους χρησμούς και στα όνειρα , προσπαθεί να τον καθησυχάσει εξισώνοντας τους χρησμούς με τα όνειρα.: – Μην φοβάσαι τον γάμο με την μητέρα,[ χρησμός ] διότι πολλοί από τους θνητούς στα όνειρά τους κοιμήθηκαν ερωτικά με την μητέρα τους

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Συμπόσιον », { 199 d }.

Γελοίο να ρωτάει κανείς , αν ο Έρως είναι έρωτας του παιδιού προς την μητέρα ή τον πατέρα του.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία [ Θ’] , { 571 c-d }.

Διότι δεν διστάζει [ το Επιθυμητικόν ] καθόλου να επιχειρήσει με τη φαντασία του να συνευρεθεί με την μητέρα , και με οποιονδήποτε άλλον από τους ανθρώπους και τους θεούς και τα θηρία , να διαπράττει αποτρόπαια εγκλήματα και να μην απέχει από κανένα είδους τροφής ·

AΡΤΕΜΙΔΩΡΟΥ – » Ονειροκριτικά », [ Α’.79 }.

Η αναφορά στην μητέρα [ όσον αφορά τα ερωτικά ] ,καθώς είναι ποικίλη και πολύμορφη και επιδέχεται πολλές υποδιαιρέσεις, Είναι όμως αγαθόν και για κάθε δημαγωγόν [ ο άγων τον δήμον= αρχηγός ] και πολιτευτήν [δημαγωγόν ], η πράξη της συνουσίας, διότι η μητέρα συμβολίζει την πατρίδα.

Σ. ΦΡΟΥΝΤ – » Ψυχανάλυση – όνειρο και αποκρυφισμός », { σελ. 35-36 }.

‘ Η ερμηνεία των ονείρων είναι η βασιλική οδός προς την γνώσιν των ασυνειδήτων δραστηριοτήτων του νου ».

Σ. ΦΡΟΥΝΤ – » Η ερμηνεία των ονείρων », { σελ. 232 }.

Σύμφωνα με τον Φρόιντ , υπήρχαν δύο αρχαίες μέθοδοι για την ανακάλυψη του νοήματος των ονείρων. Πρώτον, η «συμβολική» μέθοδος και δεύτερη η «αποκρυπτογραφική» , που «αντιμετωπίζει τα όνειρα ως ένα είδος κρυπτογραφίας. . . Το » Οιδιπόδειον σύμπλεγμα » και η ψυχονεύρωση. { σ.σ. νομίζω ότι κακώς ονομάστηκε »Οιδιπόδειον σύμπλεγμα » η έλξη του παιδιού προς την μητέρα. Διότι ο Οιδίπους ουδέποτε συνάντησε μικρός την πραγματική του μητέρα , άρα δεν ένοιωσε ποτέ ερωτική έλξη γι’ αυτήν [ καθότι ήταν θετός γιός ] και μάλιστα μετά τον χρησμό του Μαντείου ,έφυγε τελείως από την πόλη του ,για να μην αυτός επαληθευθεί }.

Κ. ΓΙΟΥΝΓΚ – » Εισαγωγή στην ερμηνεία των ονείρων » , { σελ. 58 }.

Το σεξ παίζει σπουδαίο ρόλο στα ανθρώπινα κίνητρα ,αλλά σε πολλές περιπτώσεις είναι υποδεέστερο από την πείνα ,την αρχομανία , την φιλοδοξία ,τον φανατισμό ,τον φθόνο ,την εκδίκηση ,ή το πάθος της δημιουργίας και του θρησκευτικού πνεύματος.

R.P. WINNINGTON -INGRAM – » Σοφοκλής ,ερμηνευτική προσέγγιση », { σελ. 258 }.

Η Ιοκάστη προσπαθεί να υποβιβάσει τον χρησμό της Πυθίας στο επίπεδο ενός ονείρου – και ονείρου ιδιαιτέρου [ ερωτική έλξη προς την μητέρα ] , που από την φύση των πραγμάτων δεν εκπληρώνεται σχεδόν ποτέ .

R. FLACELIERE– » Μάντεις και μαντεία στην Αρχαία Ελλάδα ».{ σελ. 32-33 }.

Στον » Οιδίποδα Τύραννον » ο Σοφοκλής ασχολείται πρώιμα με την » κλινική » σημασία των ονείρων ,στην οποία σήμερα μερικοί γιατροί δίνουν ιδιαίτερη προσοχή.! Στην περίπτωση του » Οιδίποδος Τυράννου »καθώς και σε πολλές άλλες η μαντική υιοθετεί την μέθοδον των εξιλασμών ,καθαρμών και εξορκισμών ,που οι Έλληνες ονόμαζαν << κάθαρσιν >>.Αυτή η μέθοδος είχε σκοπό να απαλλάξει από τις συνέπειες ενός παλαιού αμαρτήματος .

ΑΝ. ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ /ΧΡ. ΚΩΣΝΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Τραγωδία Αριστοτελική κάθαρσις »,{ σελ.132-33 }.

Ο Σταγειρίτης φιλόσοφος παραδέχεται ότι υπάρχουν παθήματα και ότι χρήζουν καθάρσεως .Και ότι η κάθαρσις εκτελείται [ περαίνεται ] » δι’ ελέους και φόβου »… { παθήματα < πάσχω }.

AΡ. ΤΖΑΝΟΦ – » Η πρωτογενής επανάσταση », { σελ. 20, 211 }.

Νεύρωση : το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η ένταση. Η νευρωτική ένταση προέρχεται από κάποιον απωθημένο πόνο, που έχει είτε σωματική είτε ψυχολογική προέλευση. Κάθε φορά, που δεν συναισθα-νόμαστε μίαν εμπειρία, διότι δεν μπορούμε να την ολοκληρώσουμε ,εμφανίζεται ένταση. Μανιοκατάθλιψη : και τα δύο { μανία + κατάθλιψη ] αφορούν τα ίδια κρυμμένα συναισθήματα ,που δεν είναι παθολογικά ,αλλά αληθινά. Εκείνο ,που είναι παθολογικό είναι αυτό ,που μας σπρώχνει να κάνουμε το μπλοκάρισμα των συναισθημάτων .

ΜΙΧ. ΧΡΥΣΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ – » Αρτεμίδωρος & Φρόυντ », { σελ. 154 } .

Το κοινό σημείο μεταξύ του Αρτεμιδώρου και του Φρόιντ ,είναι ότι χρησιμοποιούν την ομοιότητα για να συνδέσουν το όνειρο , με τις πράξεις εστιάζοντας, ο μεν στο μέλλον ,στο οποίον προβάλλεται το παρελθόν ,ο δε στο παρελθόν ,το οποίον επικαθορίζει το μέλλον.

JUAN -EDUARDO CIRLOT – » Το λεξικό των Συμβόλων », { σελ.29-32 }.

Ο Συμβολισμός των ονείρων .

Κατά την θεωρία του Κ. Γιούνγκ : < το υποσυνείδητον είναι η μήτρα του ανθρωπίνου πνεύματος και των εφευρέσεών του > και κατά τον Σ .Φρόιντ : < κάθε όνειρον είναι και μια απωθημένη επιθυμία >.


Ύπνος και κινηματογράφος.

Όπως ο ύπνος χρειάζεται το σκοτάδι για να εμφανιστεί ,καθότι θεότητα του Κάτω Κόσμου , έτσι και στον κινηματογράφο , πρέπει πρώτα να σβήσουν τα φώτα για να εμφανιστούν τα είδωλα στην οθόνη ,που μοιάζουν αληθινά .Όταν δε ανάψουν τα φώτα σημαίνει ότι τελείωσε η ταινία ,όπως όταν ξυπνάμε από τον ύπνο.


ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ – » Λου’ί’ς Μπουνιουέλ », { σελ.5-6 }.

Το σινεμά είναι ένα υπέροχο και επικίνδυνο όπλο ,εάν το χειρίζεται ένα ελεύθερο πνεύμα. Είναι το καλλίτερο εργαλείο για να εκφράσει κανείς τον κόσμο των ονείρων ,των συναισθημάτων ,του ενστίκτου [ σουρεαλισμός ]. Ο μηχανισμός κατασκευής των κινηματογραφικών εικόνων θυμίζει περισσότερο την δουλειά του μυαλού στην διάρκεια του ύπνου…

ΛΟΥΊ’Σ ΜΠΟΥΝΙΟΥΕΛ – » Τριστάνα »,{ 1970 }.



ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Β’ , στ. 5-8 }.

Ούλος Όνειρος .

ΑΔ. ΚΟΡΑΗ – » Ομήρου ‘Ιλιάς’ », { σελ.34 } .

Σχόλια εις την Ιλιάδος Β’. » Ούλος Όνειρος »

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Ομήρου Ιλιάδα ».

O Δίας ,πατέρας και των Θεών και των ανθρώπων , είναι άγρυπνος και βουλεύεται πώς να βοηθήσει τον Αχιλλέα .Έτσι στέλνει τον ΑΠΑΤΗΛΟΝ [ ούλον ] Όνειρον ,μεταμορφωμένο σε γέροντα Νέστωρα , στον ύπνο του βασιλιά Αγαμέμνονα να τον ορμηνέψει πώς θα κατακτήσει την Τροία. Ο Αγαμέμνων πείθεται στο απατηλόν [ ούλον ] όνειρον ,που σκοπό έχει την καταστροφή του [ όλεθρος ].

ΟΜΗΡΟΥ – » Οδύσσεια », { τ ‘, στ. 559 – 567 }.
» Ξένε ,τα όνειρα βέβαια αμήχανα και ακριτόμυθα είναι ,ουδέ πάντα τελούνται [ εκτελούνται ] στους ανθρώπους .

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Ομήρου ‘ Οδύσσεια ‘ , Πηνελόπη » .

Το όνειρον της Πηνελόπης .

ΔΙΟΓ. ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων », { Η’. 20 }. ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ.

Ο Πυθαγόρας έκανε χρήση της μαντικής μόνον δια των κληδόνων και των οιωνών ,ποτέ όμως με καιόμενα ,εκτός από το λιβάνι.

ΔΙΟΓ. ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ { Η’, 59 }, [ DK 31 B 111 ].

59. Ο δε Σάτυρος παραδίδει ,ότι ο Εμπεδοκλής έκανε γοητείες [ γητείες ,μαγγανείες ,θαύματα ] .Αλλά και ο ίδιος ο Εμπεδοκλής στα ποιήματά του παραδέχεται αυτήν του την ικανότητα .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Απολογία Σωκράτους », { XXII }.

Σε εμένα όμως αυτό το έργο έχει δοθεί διαταγή από τον Θεόν να το πράττω και με χρησμούς και με όνειρα και με κάθε τρόπο.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Πολιτεία [ Β’] , { 382 e -383 a }.

Ώστε ο Θεός είναι ολοκληρωτικά απλός και αληθινός ,τόσο στα λόγια ,όσο και στα έργα , και ούτε ο ίδιος αλλάζει μορφή ούτε άλλους εξαπατά με φαντάσματα ή με λόγια ή στέλνοντας σημεία [ σημάδια ] ,στον ύπνο [ όναρ ] ή στον ξύπνιο [ ύπαρ ].

ΠΛΑΤΩΝΟΣ -» Φαίδων », { 60 e – 61 a } . Το ‘ δαιμόνιον ‘ του Σωκράτους.

Έτσι και σε εμένα αυτό το ενύπνιο, ό,τι έκαμα αυτό με παρακινούσε να το κάνω ,δηλαδή μουσική, διότι κατά την γνώμη μου η φιλοσοφία είναι η μεγίστη μουσική ,και εγώ αυτήν ασκούσα.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Επινομίς », { 985 c-d }.

Όλη η σειρά της Ζωογονίας αρχίζει από τους φανερούς Θεούς [ άστρα ] και αφού διέρχεται δια πέντε βαθμίδων τερματίζεται στον άνθρωπο. Αυτά τα πέντε όντως τέλεια όντα ,οπουδήποτε μπορεί να τα συνάντησε κάποιος από εμάς ή στον ύπνον μέσα στα όνειρά του , ή σε χρησμούς και μαντείες [ προφητείες ] ,που ειπώθηκαν σε ανθρώπους υγιείς στην ακοήν ή ακόμη και σε ασθενείς ή σε ανθρώπους , που βρίσκονταν στην τελευτήν του βίου τους .

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Τίμαιος », { 71 d – 72 b }.

Ήπαρ και μαντική .

Οι Θεοί που μας έφτιαξαν [ συνέστησαν < συστήνω : στήνω ομού ,συνδέω ,συνενώνω τα κατάλληλα μέρη μεταξύ τους ] έχοντας υπόψιν την εντολή του Πατέρα τους ,που τους διέτασσε να κάνουν το θνητό γένος ,όσο πιο άριστο μπορούσαν ,βελτιώνοντας το κακό [ φαύλο ] τμήμα της θνητής ψυχής ,της έδωσαν μαντική δύναμη . Γι ‘ αυτούς τους λόγους η φύση του ήπατος είναι όπως την περιγράψαμε και έχει τοποθετηθεί στο σημείον που αναφέραμε πιο πριν , χάριν δηλαδή της μαντικής .

ΕΡΙΧ ΦΡΟΜ – » Και ως Θεοί Έσεσθε », { σελ..73-74 }.

Μονοθεϊσμός ή πολυθεϊσμός ; » Ποιήσωμεν άνθρωπον » ή » εποίησεν άνθρωπον » ;

ΧΡ. ΓΙΑΝΝΑΡΑ – » αλφαβητάρι της πίστης », { σελ. 39 }.

Η απόφαση για τη δημιουργία του ανθρώπου εκφράζεται αναπάντεχα σε πληθυντικό αριθμό.

ΤΙΜΑΙΟΥ ΛΟΚΡΟΥ – » Περί ψυχής κόσμου και φύσεως », { V .VI ,X. }.

Τον αιώνιον Θεόν ,τον αρχηγόν όλων και γεννήτορά τους ,τον βλέπει μόνον ο νους. Από το Άλογον μέρος [ της ψυχής ] ,το μεν »Θυμοειδές » ήταν τοποθετημένο γύρω από την καρδιά , το δε »Επιθυμητικόν » γύρω από το ήπαρ.

ΤΟ ΤΡΙΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ .

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ – » Ιφιγένεια εν Ταύροις », { αντ. 1260 – 1268 }.

Έτσι πήρε πάλι η Γη, από τον Φοίβο τις τιμές τις μαντικές.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ – » Κύρου παιδεία », { Η’. VII }.

Μόλις είδε το όνειρο αυτό ο Κύρος , ξύπνησε και νόμιζε ,ότι έφτασε το τέλος της ζωής του.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ – » Προσφώνησις », { 24 }.

Τα ενύπνια δεν έχουν θεϊκή φύση , ούτε μαντική δύναμη.

ΝΙΚ. ΨΥΡΟΥΚΗ – » Ο Επίκουρος και η εποχή μας », { σελ. 170 }.

Την τέχνη της μαντείας ο Επίκουρος την απορρίπτει , : << η μαντική είναι ανύπαρκτη ,δεν υπάρχει >>.

AΡΑΤΟΥ – » Φαινόμενα και Διοσημεία ». { Εισαγωγή , στ. 768 – 772 , 1142-44 }.

O Zευς πάντοτε ωφελεί το ανθρώπινο γένος δηλαδή με κλήδονες ,με μαντεία ,με όνειρα ,με ενδείξεις και όλα τα παραπλήσια. . . . Διότι από τον Δία όλα δεν τα γνωρίζουμε ‘ αλλά ακόμη πολλά είναι κρυμμένα , και αν θέλει ο Ζευς ,θα μας τα φανερώσει .

ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΟΥ – » Αποσπάσματα », { σελ. 110 – 111 }. 13. Φιλοσοφία ,αστρονομία και αστρολογία.

Ο ανθρώπινος νους λόγω της συγγενείας του προς τον θε’ι’κό λόγο ,διαθέτει έμφυτες μαντικές ικανότητες ,που εκδηλώνονται ή κατά την διάρκεια του ύπνου στα όνειρα ή στα πρόθυρα του θανάτου και ότι οι ιδιότητες αυτές ισχυροποιούνται μέσα από την αξιοποίηση των επιστημονικών δεδομένων .Είχε επίσης την αντίληψη ,ότι οι δαιμονοποιημένες ψυχές εμφανίζονται ως άγγελοι μαντικών προβλέψεων.

ΚΙΚΕΡΩΝΟΣ – » Περί μαντείας [ De Divinatione ] », { VI .10 ,12 / XXX. 63 / XXXIII .72 / LV.125 / LVII.129 / LXI.12 }.

<< Αγαπητέ μου Κό’ι’ντε >> ,είπα , << υπερασπίζεσαι το σημαντικότερο προπύργιον των Στω’ι’κών υπερασπί-ζοντας την αλληλεξάρτηση των δύο αυτών προτάσεων : »εάν υπάρχει μαντική ,υπάρχουν Θεοί» και » εάν υπάρχουν Θεοί ,υπάρχει μαντική». Καμμία όμως από τις δύο δεν γίνεται αποδεκτή τόσο εύκολα όσο νομίζεις . Διότι είναι δυνατόν η φύση να δώσει σημεία μελλοντικών γεγονότων χωρίς την μεσολάβηση ενός Θεού και είναι δυνατόν να υπάρχουν Θεοί χωρίς να μεταδίδουν καμμία μαντική ικανότητα στους ανθρώπους . . . Και αν ήταν αλήθεια ,ότι ο Θεός δίνει συμβουλές προς όφελός μας , θα έλεγε : » Πράξε αυτό », »Μην πράττεις εκείνο »και δεν θα μας έστελνε οράματα ούτε στον ύπνο μας ούτε στον ξύπνιο μας.

ΛΟΥΚΡΗΤΙΟΥ – » Περί της φύσεως των πραγμάτων [ De rerum natura ] », { IV. 757 -774 }.

Και όταν ο ύπνος { somnus } χαλαρώσει τα μέλη ,ο νους μένει άγρυπνος, όχι για άλλο λόγο ,μα διότι τον διεγείρουν οι ίδιες παραστάσεις ,όπως όταν είμαστε ξυπνητοί – τόσο που νομίζουμε πράγματι ,ότι βλέπουμε κάποιον που έχει φύγει πια από την ζωή και είναι θαμμένος μέσα στη γη.

ΒΙΡΓΙΛΙΟΥ – » Αινειάς », { VI. 893-901 }.

Ο Αινείας και η Κυμαία Σίβυλλα μπαίνουν από το σπήλαιο της Αόρνου Λίμνης στον Κάτω Κόσμο και μετά φεύγουν από αυτόν μέσ’ απ’ την Πύλη του Ελεφαντοστού, απ’ όπου στέλνονται στους θνητούς τα απατηλά όνειρα { falsa insomnia }.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Βιργιλίου -» Αινειάδα ».

Ο Αινείας και η Σίβυλλα στον Κάτω Κόσμο.

ΚΩΝ. ΚΟΝΤΟΓΟΝΗ – » Η Ελληνική Μυθολογία » , { σελ. 118 }.

Manes ή Lemures : οι ψυχές των αποθανόντων .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Επτά σοφών συμπόσιον », { 159 a }.

Υπάρχει όμως ένα σημείο που δεν αναφέρεις ,ότι μαζί με την τροφή ,διώχνουμε και τον ύπνο ,αν όμως δεν υπάρχει ύπνος ,δεν μπορεί να υπάρξει όνειρο και έτσι χάνεται το πιο αρχαίο μας μαντείο.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του ει του εν Δελφοίς », { 387 } .

Ο Απόλλων ,εκτός των άλλων του ιδιοτήτων ,είναι θεός της Μαντικής τέχνης [ όπως βέβαια και ο Δίας ο Σημαντικός ,που στέλνει Διοσημίες ] και ,συνδέεται με τα σήματα . . Αυτός που ξέρει να συνδέει τις αιτίες μεταξύ τους σε ένα και να τις συμπλέκει σύμφωνα με την φύση γνωρίζει και προλέγει ‘τα όσα είναι ,τα όσα θα είναι και τα πριν από αυτά που είναι’ . { σ.σ. ο χρόνος είναι ένας ,ενιαίος και αδιάσπαστος . Ο άνθρωπος χώρισε τον χρόνο. }

Κ. ΑΞΕΛΟΥ – » Ο Ηράκλειτος και η Φιλοσοφία » , { σελ.159-161 }.

Ο Απόλλων χρησιμεύει ως μεσολαβητής ανάμεσα στην ψυχή των οραματιστών και στον Θείον νουν.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν», { 398 F- 399 A }.

Υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε ένα γεγονός που συμβαίνει ,αφού έχει ειπωθεί και σε ένα γεγονός που λέχθηκε, ότι θα συμβεί. Διότι το άπειρο γεννάει τα κάθε είδους γεγονότα .Εκείνος δε » που εικάζει με επιτυχία » ,δηλαδή ο »άριστος μάντης » μάλλον μοιάζει με άνθρωπον ,που στηριζόμενος στις πιθανότητες προσπαθεί να αναζητήσει τα ίχνη του μέλλοντος και ερευνά.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί των εκλελοιπότων χρηστηρίων » , { 39 }.

Η ψυχή δεν αποκτά την μαντική ικανότητά της ,μόλις βγει από το σώμα ,διότι την έχει και τώρα ,αλλά τυφλώνεται λόγω της αναμείξεως και της συγχύσεώς της με το θνητό στοιχείο. Αποκαλούμε μνήμη , την αντίστροφη προς την μαντική ικανότητα της ψυχής ,

Μ. ΑΥΡΗΛΙΟΥ – » Τα εις εαυτόν » , { Α’. ιζ’ }.

Τα βοηθήματα δια μέσου των ονείρων.

ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΥ – » Απολλωνίου του Τυανέως επιστολαί », { Τω Ευφράτη , ιστ’ , ζ’ }.

Οι Μάγοι.

ΙΑΜΒΛΙΧΟΥ – » Περί του Πυθαγορικού βίου -» ,{ κε’,114 }.

Και όταν τα μέλη της Πυθαγορικής σχολής πήγαιναν να κοιμηθούν ,καθάριζαν το μυαλό τους με κάποιες ωδές και κάποια μουσικά μέλη ,εξασφαλίζοντας ηρεμία και ύπνο με λίγα [ ολιγονείρους ] και καλά όνειρα [ ευονείρους ].

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – Πολιτεία », { Θ’.571 d -572 a }.

Σύμφωνα με τον τριμερή διαχωρισμό της ψυχής αρμόζει να ηρεμούν τα δύο μέρη [ Επιθυμητικόν -Θυμοειδές ] και να κυβερνά το τρίτο μέρος της ψυχής [ Λογιστικόν ] εάν θέλει κάποιος να παρουσιάζεται η αλήθεια και το κάλος στα όνειρά του και να αποφεύγει τους εφιάλτες.

Α. ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ / ΧΡ. ΚΩΣΝΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ – » Τραγωδία Αριστοτελική κάθαρσις », { σελ. 36-37 }.

H Tριτώ : [ [αιολ. ] τριτώ = η κεφαλή } . Τριτογένεια ονομάζεται θεά Αθηνά ,η κατ’ εξοχήν θεά της σκέψεως και της Σοφίας ,επειδή γεννήθηκε από την κεφαλή του Διός . Τριτή είναι και η λειτουργία του εγκεφάλου { Νόησις, Θυμικόν – Συναισθηματικόν , Τροφικόν Ενστικτώδες } .Σοφία είναι, η εναρμόνιση των τριών αυτών λειτουργιών, όπως και η εναρμόνιση των τριών μερών της ψυχής .

ΙΑΜΒΛΙΧΟΥ – » … ή Περί των Αιγυπτίων μυστηρίων » , { Γ’. 2 , 3 ].

Τα θεόσταλτα όνειρα γίνονται : α]. είτε όταν μας εγκαταλείπει ο ύπνος και αρχίζουμε πια να ξυπνάμε ,μπορεί να ακούσουμε μια σύντομη φωνή να μας υποδεικνύει ,τί πρέπει να κάνουμε β]. είτε οι φωνές ακούγονται όταν είμαστε μεταξύ ξύπνιου και ύπνου γ]. ή και όταν είμαστε εντελώς ξύπνιοι.

ΑΓ. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ – » Εξομολογήσεις { V } » , [ σελ.196-98 ].

Mάγοι και αστρολόγοι. Τον ρώτησα ,λοιπόν, πού αποδίδει το γεγονός ,ότι πολλές από τις προβλέψεις ,που γίνονται με τον τρόπον αυτό ,βγαίνουν αληθινές και μου είπε ,ότι είναι καθαρά αποτέλεσμα τύχης

Μ. ΚΟΥΝΤΗ – » Συνέσιος ο Κυρηναίος », [ σελ. 89-90 ]. 6. Περί ενυπνίων.

Ο Συνέσιος αποδοκιμάζει όλους εκείνους, που επιδίδονται στην μελέτη των ονείρων με αποκλειστικό στόχο την πρόβλεψη του μέλλοντος. Τα όνειρα αποστέλλονται από τον Θεό σε εκείνους που διάγουν ενάρετο βίο . Όμως οι ψευδείς απαντήσεις ,όσον αφορά το μέλλον, αποστέλλονται από πνεύματα ‘εισβολείς‘ ,που εισέρχονται και καταλαμβάνουν τον χώρο, που προετοιμάστηκε για κάποιο ανώτερο ον.

ΝΕΜΕΣΙΟΥ ΕΜΕΣΗΣ – » Περί φύσεως ανθρώπου » , { 131-32 }. Περί ενώσεως ψυχής και σώματος.

Δεν αλλοιώνεται η ψυχή κατά την ένωσή της με το σώμα { ουκ άρα αλλοιούται η ψυχή εν τη ενώσει } .Και ενώνεται ασυγχύτως [ χωρίς να συγχέεται ] η ψυχή με το σώμα { και ήνωται τοίνυν και ασυγχύτως ήνωται τω σώματι η ψυχή }. Μένει ασύγχυτη ,επειδή η ψυχή χωρίζεται από το σώμα στη διάρκεια του ύπνου , και το αφήνει να βρίσκεται σαν νεκρό και να κινείται μόνο του σαν καπνός ,και για να μην χαθεί ολοκληρωτικά , μόνη της και στα όνειρα ενεργεί και βλέπει το μέλλον και πλησιάζει τα νοητά.

ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ – » Η εφηβεία της λήθης », { 1994 }.

Συνέντευξις.

ΣΑΛΒ. ΝΤΑΛΙ – » Ύπνος », { 1937 }.



Κ. Π. ΣΤΑ’Ι’ΚΟΥ – » Αριστοτέλους Βιβλιοθήκη », { σελ. 175 }. Τα Μικρά Φυσικά .

Πρόκειται για μια συλλογή από επτά σύντομα δοκίμια αναφορικά με τις ψυχοφυσικές διεργασίες , γνωστά και από τον λατινικόν τους τίτλο { Parva naturalia }. Από την Εισαγωγή του πρώτου δοκιμίου του ,ο Αριστοτέλης αναφέρει ορισμένες διεργασίες ,που τις χαρακτηρίζει κοινές πράξεις, δηλαδή κοινές διεργασίες του σώματος και της ψυχής των ζώων. Τα δοκίμια είναι : α}. Περί αισθήσεων και αισθητών β}. Περί ύπνου και εγρηγόρσεως , Περί ενυπνίων ,Περί της καθ’ ύπνου μαντικής γ}. Περί μακροβιότητος και βραχυβιότητος δ}. Περί νεότητος και γήρως και ζωής και θανάτου και αναπνοής. Πρέπει να επισημάνουμε ,ότι ο Αριστοτέλης στα » Μικρά φυσικά » μνημονεύει αντιλήψεις παλαιότερων στοχαστών από αυτόν.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί ενυπνίων », { 458 b ,459 a }.

Τα ενύπνια ούτε πάθος του αισθητικού απλώς είναι ούτε πάθος του νοητικού, αλλά του αισθητικού καθόσον ταυτίζεται με το φανταστικόν, δηλαδή είναι πάθος της φαντασίας, η οποία είναι πάθος του αισθητικού.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ – » Περί της καθ’ ύπνου μαντικής ».

Στην μικρή αυτή πραγματεία εξετάζεται το ενδεχόμενο ,εάν και κατά πόσον τα όνειρα συνδέονται με την μαντική δύναμη .

Κεφάλαιον [ Α’ ] .

Στο κεφάλαιο αυτό ο Αριστοτέλης επισημαίνει, αναλύει και διαπιστώνει :

α }. Τις προλήψεις περί των εvυπvίων.

β }. Τις αμφιβολίες του περί της θείας προελεύσεως των ενυπνίων. Δεν έρχονται, εκ θεoύ.

γ }. Τα ενύπνια είναι ή σημεία σωματικών και ψυχικών διαθέσεων, ή αποτελέσματα πράξεων γενομένων κατά τον καθημερινόν βίον και αίτια άλλων πράξεων, ή τυχαίες συμπτώσεις.

<< Περὶ δὲ τῆς μαντικῆς τῆς ἐν τοῖς ὕπνοις γινομένης καὶ λεγομένης συμβαίνειν ἀπὸ τῶν ἐνυπνίων͵ οὔτε καταφρονῆσαι ῥᾴδιον οὔτε πεισθῆναι >>.
Περί δε της μαντικής, η οποία γίνεται κατά τον ύπνον και λέγεται ,ότι παράγεται από τα όνειρα, δεν είναι εύκολον κάποιος ούτε να την περιφρονήσει ούτε να πιστέψει σε αυτήν.

<< τὸ μὲν γὰρ πάντας ἢ πολλοὺς ὑπολαμβάνειν ἔχειν τι σημειῶδες τὰ ἐνύπνια παρέχεται πίστιν ὡς ἐξ ἐμπειρίας λεγόμενον͵ καὶ τὸ περὶ ἐνίων εἶναι τὴν μαντικὴν ἐν τοῖς ἐνυπνίοις οὐκ ἄπιστον· ἔχει γάρ τινα λόγον· διὸ καὶ περὶ τῶν ἄλλων ἐνυπνίων ὁμοίως ἄν τις οἰηθείη. τὸ δὲ μηδεμίαν αἰτίαν εὔλογον ὁρᾶν καθ΄ ἣν ἂν γίνοιτο͵ τοῦτο δὴ ἀπιστεῖν ποιεῖ· τό τε γὰρ θεὸν εἶναι τὸν πέμποντα͵ πρὸς τῇ ἄλλῃ ἀλογίᾳ͵ καὶ τὸ μὴ τοῖς βελτίστοις καὶ φρονιμωτάτοις ἀλλὰ τοῖς τυχοῦσι πέμπειν ἄτοπον.ἀφαιρεθείσης δὲ τῆς ἀπὸ τοῦ θεοῦ αἰτίας οὐδεμία τῶν ἄλλων εὔλογος εἶναι φαίνεται αἰτία ‘ >>.

Πραγματικά ,το ότι όλοι ή οι περισσότεροι παραδέχονται ότι τα ενύπνια έχουν κάποια σημασίαν , τούτο αποτελεί μαρτυρίαν υπέρ τους , διότι στηρίζεται στην πείρα. Και δεν είναι απίστευτον ,ότι η μαντική που γίνεται δια μέσου των ονείρων να συμβαίνει σε κάποιες περιστάσεις. Γι’ αυτό έχει κάποια λογικότητα . Από αυτό λοιπόν μπορεί κάποιος να υποθέσει ,ότι το αυτό συμβαίνει και σε άλλα ενύπνια. Αλλά επειδή δεν βλέπουμε καμμία εύλογη αιτία ,από την οποίαν είναι δυνατό να γίνεται (μαντεία διά των ονείρων), από αυτό γεννιέται δυσπιστία σε αυτά. Διότι να παραδεχθούμε, ότι ο Θεός στέλνει τα όνειρα, αυτό εκτός του άλλου παραλογισμού του, έχει το άτοπον ,ότι ο Θεός στέλνει τα όνειρα όχι στους αρίστους και πάρα πολύ σοφούς , αλλά στους τυχόντες. Αλλά ,άμα αφαιρέσουμε από τον Θεόν την πηγή των ονείρων, καμμία από τις άλλες δεν φαίνεται ευλόγως παραδεκτή·

<< Αναγκαίως λοιπόν τα ενύπνια είναι ή αίτια ή σημεία των γινομένων ή συμπτώματα ,και ή πάντα είναι τοιαύτα, ή τινά εξ αυτών ή εν μόνον….διὸ τῶν συμπτωμάτων οὐδὲν οὔτε ἀεὶ γίνεται͵ οὔθ΄ ὡς ἐπὶ τὸ πολύ >>.
Αναγκαίως λοιπόν τα ενύπνια είναι ή αίτια ή σημεία των γινομένων ή συμπτώματα , και ή πάντα είναι τέτοια , ή κάποια από αυτά ή ένα μόνο…Γι’ αυτό κανένα από τα συμπτώματα δεν συμβαίνει ούτε πάντοτε ούτε συνήθως

<< ἆρ΄ οὖν ἐστι τῶν ἐνυπνίων τὰ μὲν αἴτια͵ τὰ δὲ σημεῖα͵ οἷον τῶν περὶ τὸ σῶμα συμβαινόντων; λέγουσι γοῦν καὶ τῶν ἰατρῶν οἱ χαρίεντες ὅτι δεῖ σφόδρα προσέχειν τοῖς ἐνυπνίοις·…ἀλλὰ μὴν καὶ ἔνιά γε τῶν καθ΄ ὕπνον φαντασμάτων αἴτια εἶναι τῶν οἰκείων ἑκάστῳ πράξεων οὐκ ἄλογον’ …τὰ δὲ πολλὰ συμπτώμασιν ἔοικε͵ μάλιστα δὲ τά τε ὑπερβατὰ πάντα καὶ ὧν μὴ ἐν αὑτοῖς ἡ ἀρχή͵ ….ὥσπερ οὖν οὐδὲ τὸ μνησθῆναι περὶ τοῦδε σημεῖον οὐδὲ αἴτιον τοῦ παραγενέ-σθαι αὐτόν͵ οὕτως οὐδ΄ ἐκεῖ τοῦ ἀποβῆναι τὸ ἐνύπνιον τῷ ἰδόντι οὔτε σημεῖον οὔτ΄ αἴτιον͵ ἀλλὰ σύμπτωμα. διὸ καὶ πολλὰ τῶν ἐνυπνίων οὐκ ἀποβαίνει· τὰ γὰρ συμπτώματα οὔτε ἀεὶ οὔθ΄ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ γίγνεται >>.

Είναι λοιπόν από τα ενύπνια άλλα μεν αίτια, άλλα δε σημεία π. χ. των σωματικών συμβαινόντων; Λέγουν ,βέβαια και από τους ιατρούς οι ικανοί, ότι πρέπει να δίδουμε μεγάλη προσοχή στα όνειρα.. Αλλά επιπλέον δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε , ότι μερικές από τις φαντασιώσεις ,οι οποίες γίνονται κατά τον ύπνο, είναι αιτίες των ατομικών πράξεων του καθενός ..Τα περισσότερα όμως από τα ενύπνια φαίνονται ότι είναι συμπτώματα (τυχαία) και μάλιστα εκείνα, τα οποία υπερβαίνουν (τα συνήθη όρια) και των οποίων η αρχή δεv είναι σε μας … Καθώς λοιπόν το να θυμηθεί κάποιος κάποιον δεν είναι ούτε σημείον ούτε αίτιον του ότι ήρθε αυτός , έτσι και στο ενύπνιο σε αυτόν που το είδε αυτό δεν είναι ούτε σημείον ούτε αίτιον του ότι θα πραγματοποιηθεί το ενύπνιον, αλλά είναι τυχαία σύμπτωση . Γι ‘ αυτό και πολλά από τα ενύπνια δεν πραγματοποιούνται, διότι το σύμπτωμα δεν γίνεται ούτε πάντοτε ούτε συνήθως.

Κεφάλαιον Β’.

Στο κεφάλαιο αυτό ο Αριστοτέλης συμπεραίνει :

α }. Τα ενύπνια δεv είναι θεόπεμπτα. β }. Το τυχαίον [ σύμπτωση ] στα όνειρα και στα μετεωρολογικά φαινόμενα.

Πώς οι απλοϊκοί άνθρωποι προβλέπουν με τα όνειρα ;

<< Ὅλως δὲ ἐπεὶ καὶ τῶν ἄλλων ζῴων ὀνειρώττει τινά͵ θεόπεμπτα μὲν οὐκ ἂν εἴη τὰ ἐνύπνια͵ οὐδὲ γέγονε τούτου χάριν (δαιμόνια μέντοι· ἡ γὰρ φύσις δαιμονία͵ ἀλλ΄ οὐ θεία). σημεῖον δέ· πάνυ γὰρ εὐτελεῖς ἄνθρωποι προορατικοί εἰσι καὶ εὐθυόνειροι͵ ὡς οὐ θεοῦ πέμποντος͵ ἀλλ΄ ὅσων ὥσπερ ἂν εἰ λάλος ἡ φύσις ἐστὶ καὶ μελαγχολική͵ παντοδαπὰς ὄψεις ὁρῶσιν·διὰ γὰρ τὸ πολλὰ καὶ παντοδαπὰ κινεῖσθαι ἐπιτυγχάνουσιν ὁμοίοις θεωρήμασιν͵ ἐπιτυχεῖς ὄντες ἐν τούτοις ὥσπερ ἔνιοι ἀρτιάζοντες· ὥσπερ γὰρ καὶ λέγεται ἂν πολλὰ βάλλῃς͵ ἄλλοτ΄ ἀλλοῖον βαλεῖς͵ καὶ ἐπὶ τούτων τοῦτο συμβαίνει >>.

Γενικώς, επειδή και κάποια από τα άλλα ζώα ονειρεύονται, δεν είναι δυνατόν να στέλνονται από τον Θεόν τα όνειρα, ούτε γίνονται χάριν αυτού [ είναι δυνατόν όμως να είναι έργο δαιμονίων, διότι η φύση αυτών είναι έργο δαιμόνων, όχι όμως θεϊκή . ] Απόδειξη δε τούτου είναι, ότι άνθρωποι πολύ αγενείς [ευτελείς ] προβλέπουν κατά τον ύπνο (το μέλλον) και έχουν αξιόπιστα όνειρα, που αποδεικνύουν ότι δεν είναι ο θεός ,που τα στέλνει αυτά. Αλλά εκείνοι οι οποίοι είναι εκ φύσεως φλύαροι και μελαγχολικοί, έχουν παντός είδους όνειρα. Επειδή λοιπόν αυτοί έχουν πολλές και παντοειδείς κινήσεις, μεταξύ των ονείρων τους συμβαίνει να υπάρχουν κάποια, τα οποία επιτυγχάνουν , όπως κάποιοι επιτυγχάνουν στο παιχνίδι μονά ή ζυγά. Και εκείνο, το οποίον λέγεται , ότι “εάν πολλές φορές ρίξεις κάποτε θα επιτύχεις » , τούτο ακριβώς εφαρμόζει εδώ

<< ὅλως γὰρ οὐ πᾶν γίνεται τὸ μελλῆσαν͵ οὐδὲ τὸ αὐτὸ τὸ ἐσόμενον καὶ τὸ μέλλον· ἀλλ΄ ὅμως ἀρχάς γέ τινας λεκτέον εἶναι ἀφ΄ ὧν οὐκ ἐπετελέσθη͵ καὶ σημεῖα πέφυκε ταῦτά τινων οὐ γενομένων >>.

Γενικώς όμως , δεν γίνεται πάντοτε κάθε τι , ό,τι μέλλει να γίνει , ούτε είναι το ίδιο πράγμα ,ό,τι θα είναι και ό,τι μέλλει να είναι. Αλλά μόνον πρέπει να λέμε , ότι υπάρχουν αιτίες , διά τις οποίες ουδέν εκτελέστηκε , και υπάρχουν σημεία πραγμάτων, τα οποία (πράγματα) δεν γίνονται.

γ }. H γνώμη Δημοκρίτου περί της προελεύσεως των ενυπνίων [ αποδίδοντος την αιτίαv των ονείρων σε είδωλα και απορροίας των σωμάτων ] δεν είναι ορθή. δ }. Τα αληθή αίτια των ονείρων είναι κάποιες κινήσεις .

Η γνώμη του Δημοκρίτου , για το πώς οι απλοϊκοί άνθρωποι προβλέπουν .

<< περὶ δὲ τῶν μὴ τοιαύτας ἐχόντων ἀρχὰς ἐνυπνίων οἵας εἴπομεν͵ ἀλλ΄ ὑπερορίας ἢ τοῖς χρόνοις ἢ τοῖς τόποις ἢ τοῖς μεγέθεσιν͵ ἢ τούτων μὲν μηδέν͵ μὴ μέντοι γε ἐν αὑτοῖς ἐχόντων τὰς ἄρχας τῶν ἰδόντων τὸ ἐνύπνιον͵ εἰ μὴ γίνεται τὸ προορᾶν ἀπὸ συμπτώματος͵ τοιόνδ΄ ἂν εἴη μᾶλλον ἢ ὥσπερ λέγει Δημόκριτος εἴδωλα καὶ ἀποῤῥοίας αἰτιώμενος. . ..(ἀφ΄ ὧν ἐκεῖνος τὰ εἴδωλα ποιεῖ καὶ τὰς ἀποῤῥοίας) >>.

Για τα δε ενύπνια , που δεν έχουν τέτοιες αρχές ,όπως αυτές που είπαμε ήδη, αλλά αρχές οι οποίες υπερβαίνουν τα (συνήθη) όρια είτε του χρόνου είτε του τόπου είτε του μεγέθους , είτε και κανένα από αυτά , χωρίς όμως αυτοί που είδαν το όνειρο να έχουν μέσα τους τις αρχές του ,γι’ αυτά πρέπει να πούμε, ότι εάν η πρόβλεψη δεν είναι απλή σύμπτωση, η επομένη εξήγηση είναι πιο εύλογη από αυτήν του Δημοκρίτου, ό οποίος αποδίδει την αιτία σε εικόνας [ απεικονίσεις ] και απορροές [ εκπομπές ]των πραγμάτων. [ από εκείνα τα αντικείμενα , εκ των οποίων ο Δημόκριτος λέγει ότι εκπέμπονται είδωλα και απορροές ].

<< αὗται δ΄ αἱ κινήσεις φαντάσματα ποιοῦσιν͵ ἐξ ὧν προορῶσι τὰ μέλλοντα καὶ περὶ τῶν τοιούτων͵καὶ διὰ ταῦτα συμβαίνει τὸ πάθος τοῦτο τοῖς τυχοῦσι καὶ οὐ τοῖς φρονιμωτάτοις. μεθ΄ ἡμέραν τε γὰρ ἐγίνετ΄ ἂν καὶ τοῖς σοφοῖς͵ εἰ θεὸς ἦν ὁ πέμπων· οὕτω δ΄ εἰκὸς τοὺς τυχόντας προορᾶν· ἡ γὰρ διάνοια τῶν τοιούτων οὐ φροντιστική͵ ἀλλ΄ ὥσπερ ἔρημος καὶ κενὴ πάντων͵ >>.

Οι κινήσεις λοιπόν αυτές παράγουν τα φαντάσματα, με τα οποία κάποιοι προβλέπουν τα μέλλοντα σε όμοιες με αυτά περιπτώσεις .Και γι’ αυτό συμβαίνουν τα όνειρα αυτά στους τυχόντες ανθρώπους και όχι στους πάρα πολύ φρόνιμους · διότι διαφορετικά θα έρχονταν την ημέρα και μάλιστα στους σοφούς, εάν ήταν ο Θεός αυτός που έστελνε τα ενύπνια. Αλλά με αυτόν τον τρόπον είναι φυσικό να μπορούν να προβλέπουν οι πρόστυχοι, διότι η διάνοια των τοιούτων [ ανθρώπων ] δεν είναι παραδομένη σε φροντίδες και σκέψεις, αλλά είναι έρημος και κενή από όλα (από τα οποία είναι πλήρης η διάνοια των σοφών).

ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Παρεκβολαί εις την Ομήρου Οδύσσειαν », { δ’ ,795-6 } , [ Ι 193 ].

Tα όνειρα προκύπτουν από την διείσδυση [ είσκρισιν ] και την πρόσπτωση [ έμπτωσιν* ] κάποιων ειδώλων έξω από το σώμα. Διότι » είδωλον σκοτεινόν » λέγει [ ο Όμηρος ] ότι » ποίησεν » ,δηλαδή κατασκεύασε { έτευξεν < τεύχω } » η Αθηνά ‘‘.

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ – » Μαθηματικά -Φυσικές επιστήμες -Κοσμολογία της ατομικής θεωρίας », { σελ. 77 }.

Παράρτημα 3ο : Δημόκριτος και Διαγόρας ο Μήλιος .

Βλέπουμε λόγω της προσκρούσεως των εικόνων στα μάτια μας { κατ’ ειδώλων εμπτώσεις }.

ε }. Ερμηνεία ενυπνίων.

Η ομοιότητα στην ερμηνεία των ονείρων .

<< τεχνικώτατος δ΄ ἐστὶ κριτὴς ἐνυπνίων ὅστις δύναται τὰς ὁμοιότητας θεωρεῖν· τὰς γὰρ εὐθυονειρίας κρίνειν παντός ἐστιν. λέγω δὲ τὰς ὁμοιότητας͵ ὅτι παραπλήσια συμβαίνει τὰ φαντάσματα τοῖς ἐν τοῖς ὕδασιν εἰδώλοις͵ καθάπερ καὶ πρότερον εἴπομεν. ἐκεῖ δέ͵ ἂν πολλὴ γίγνηται ἡ κίνησις͵ οὐδὲν ὁμοία γίνεται ἡ ἔμφασις καὶ τὰ εἴδωλα τοῖς ἀληθινοῖς. δεινὸς δὴ τὰς ἐμφάσεις κρίνειν εἴη ἂν ὁ δυνάμενος ταχὺ διαισθάνεσθαι καὶ συνορᾶν τὰ διαπεφορημένα καὶ διεστραμμένα τῶν εἰδώλων͵ ὅτι ἐστὶν ἀνθρώπου ἢ ἵππου ἢ ὁτουδήποτε͵ κἀκεῖ δὴ ὁμοίως τί δύναται τὸ ἐνύπνιον τοῦτο. ἡ γὰρ κίνησις ἐκκόπτει τὴν εὐθυονειρίαν. τί μὲν οὖν ἐστιν ὕπνος καὶ τί ἐνύπνιον͵ καὶ διὰ τίν΄ αἰτίαν ἑκάτερον αὐτῶν γίνεται͵ ἔτι δὲ περὶ τῆς ἐκ τῶν ἐνυπνίων μαντείας εἴρηται περὶ πάσης· >>

Ο πιο τεχνικός [επιτήδειος, επιδέξιος ] ονειροκρίτης [ ερμηνευτής ] ,λοιπόν, είναι εκείνος ο οποίος μπορεί να παρατηρεί τις ομοιότητας των ενυπνίων· διότι ο καθένας μπορεί να κρίνει [ εξηγεί ] τις ευθυονειρίες [τα σαφή όνειρα , αυτά που βγαίνουν ]. Και λέγω τις ομοιότητες, επειδή οι εικόνες [ φαντάσματα ] των ονείρων κατά τον ύπνο είναι σχεδόν όμοιες με τα είδωλα [ απεικονίσεις ] των πραγμάτων που σχηματίζονται στο νερό , όπως ακριβώς είπαμε πιο πριν. Πράγματι , αν είναι μεγάλη η κίνηση του υγρού , η ανάκλαση πάνω στο υγρό [ έμφασις < εμφαίνομαι ] δεν μπορεί να γίνει ακριβής , και τα είδωλα [ απεικονίσεις ] που σχηματίζονται δεν μοιάζουν με τα πραγματικά [ τα αληθινά αντικείμενα ] . Ικανός [ δεινός ], λοιπόν ,να διακρίνει τις ονειρικές ανακλάσεις των εικόνων θα ήταν εκείνος που έχει την δύναμη τάχιστα να αναγνωρίζει και να διακρίνει εντελώς τα διασκορπισμένα και διεστραμμένα από τα είδωλα ,ότι είναι ανθρώπου, ή ίππου, ή άλλου οποιουδήποτε πράγματος. Και όπως η εικόνα διαστρέφεται στο υγρόν έτσι και το ενύπνιον μπορεί ομοίως να διαστραφεί, διότι η κίνηση καταστρέφει την σαφήνεια του ονείρου [ ευθυονειρία ]. Εξηγήσαμε λοιπόν τί είναι ύπνος και τί ενύπνιον και για ποίαν αιτία γίνεται το καθένα από τα δύο χωριστά ,και ακόμη εξηγήσαμε την φύση όλης της ονειρομαντικής

{ έμφασις < εμφαίνομαι < εν + φαίνομαι = 1.το να φαίνεται κάτι μέσα σε λεία επιφάνεια , π.χ. στο ύδωρ η ανταύγεια. 2.η εξωτερική όψις ,το εξωτερικό φαινόμενο. }.

OΔ.ΕΛΥΤΗ – » Ανοιχτά χαρτιά », { 1974 }.

Τα όνειρα.

ΜΙΚΑΛΑΝΤΖΕΛΟ ΜΕΡΙΖΙ [ ΚΑΡΑΒΑΤΖΟ ] – » Η χειρομάντισσα », { 1596-7 }.



ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Κρατύλος », { 421 b } .

ΨΕΥΔΟΣ – ΥΠΝΟΣΑΚΙΝΗΣΙΑ // ΑΛΗΘΕΙΑ – ΕΓΡΗΓΟΡΣΙΣΚΙΝΗΣΙΣ.

Αλήθεια { θεία + άλη = περιφορά ] .Ψεύδος = Ψ [ υχή ] + ΕΥΔΩ {= καθεύδω = κοιμάμαι ].Δηλαδή ,ψεύδος υπάρχει όταν η ψυχή κοιμάται. ,όταν βρίσκεται σε κατάσταση ύπνου ή νάρκης και δεν μπορεί να αντιδράσει ή να κρίνει [ ξεχωρίσει ] το αληθινό από το ψεύτικο. Η στάσις [ οτιδήποτε σταματάει την κίνηση ] δηλώνει κάτι κακό, μια αρνητική έννοια ,άλλωστε » τα πάντα ρει »’ ,έλεγε ο Ηράκλειτος . Ψέμα – Ψεύδος : .όταν λέει κάποιος ψέματα πρόσκαιρα μόνον καθησυχάζει το Θυμοειδές [ Συναισθηματικόν ] του , διότι ο εφησυχασμός αυτός είναι μόνον προσωρινός ,όπως ακριβώς είναι η ψυχή όταν πέφτει σε ύπνο .




* Ο πίνακας στην κορυφή είναι : ΑΝΡΙ ΡΟΥΣΩ – » Το όνειρο », { 1910 }.


Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως και στα πολύ χρήσιμα »google books » ,» wikisource» ,»anemi», »πύλη »κ. α.