Το άγνωστο μάλλον για τους πολλούς και μυστηριώδες για τους λίγους » Έγγύα πάρα δ’ άτα » ήταν κι αυτό ένα παράγγελμα χαραγμένον ίσως στο αέτωμα ή σε κίονα του Ναού του Πυθίου Απόλλωνος στους Δελφούς ,όπως το » Γνώθι σαυτόν ‘‘ και το ‘‘Μηδέν άγαν » . Στην κορυφή δε του ανακουφιστικού τριγώνου ή στο μέσον της ζωοφόρου δυνατόν να υπήρχε και το περίφημο Δελφικόν »Ε» { ή ‘Ει’ κατά τον Πλούταρχον }.Το παράγγελμα τούτο ράδιον, κάποιος ,να το προφέρει, χαλεπόν να το κατανοήσει, δυσχερές να το εφαρμόσει. Αλλά »χαλεπά τα καλά » [ παροιμία ] και << της παιδείας ,τας μεν ρίζας είναι πικράς, τον δε καρπόν γλυκύν >> [ Αριστοτέλης ] .

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ.

Τα Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα είναι συλλογή από λιτά και ουσιώδη αποφθέγματα λίγων λέξεων , που συμπυκνώνουν ηθικές αρχές και πνευματικούς νόμους σοφίας Τα περισσότερα ήσαν αφιερώματα των Επτά Σοφών της αρχαιότητας .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Περί ευθυμίας », { σελ. 190 }. Σχόλιο 72.

Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα ή Πυθικά Γράμματα

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ‘ΗΛΙΟΥ’ » .

Εγγύησις . Παροιμιώδης ήταν στην αρχαιότητα η φράση : << εγγύα πάρα δ’ άτα >>, δηλαδή << δίδε εγγύησιν , παρ’ αυτήν όμως είναι η καταστροφή >> .Η φράση είχε με άλλα λόγια την έννοια προτροπής να αποφεύγεται η παροχή εγγυήσεων .

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ – » Κρυμμένα ποιήματα » .

Η Τράπεζα του Μέλλοντος { 1897 }.

ΝΤΕ ΚΙΡΙΚΟ – » Ο Κόκκινος Πύργος »,{ 1913 }.

ΜΕΡΟΣ Α’.

Γραμματική αναγνώριση – Ετυμολογική ανάλυση.

<< Εγγύα πάρα δ’ άτα >>.

Εγγύα : α }. ρήμα ,προστακτική [ εγγυώ } ή β }. ουσιαστικόν [ εγγύη ή εγγύα ].

πάρα : α }. πρόθεση [ παρά ] ή β }. ρήμα [ πάρεστι < πάρειμι : παρά + ειμί ].

δέ : αντιθετικός σύνδεσμος.

άτα : ουσιαστικόν [ άτα ή άτη ].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » .

Έγκλισις – Εγκλίσεις – Προστακτική = η έγκλιση του ρήματος η οποία παριστάνει την πράξη ως αξίωση ή εντολή αυτού που ομιλεί ,δηλαδή εκφράζει την δεδηλωμένη απαίτηση . Ειδικότερα σημαίνει : α }. προσταγή ή απαγόρευση β }. προτροπή ή αποτροπή [ ου ] ή παραίνεση . Διαφέρει δε η συμβουλή της παραινέσεως. Η παραίνεση δεν επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι έχει στόχο το αγαθό ,όπως εάν κάποιος παραινεί στην σωφροσύνη . Η συμβουλή επιδέχεται αντιρρήσεις ,διότι είναι άδηλη η έκβαση ενός πράγματος κατόπιν συμβουλής και άδηλον το συμφέρον της πράξεως } γ }. συγκατάθεση ή παραχώρηση ε }. δέηση ή παράκληση. Προθέσεις – Σύνδεσμοι αντιθετικοί.

Η ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ.

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » { σελ. 73 – 74, 76 }.

Προθέσεις .ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ.

Η αναστροφή της πρόθεσης παρατηρείται ευρέως σε παλαιότερες μορφές της αρχαίας ελληνικής ,όπως και στην αττική διάλεκτο για μερικές προθέσεις . Κατά την αναστροφή ο τόνος της πρόθεσης αναβιβάζεται από τη λήγουσα στην παραλήγουσα με εξαίρεση τις προθέσεις αντί και αμφί .Στον πεζό λόγο αναστροφή παρατηρείται επί της προθέσεως περί [ πέρι ].Αναστροφή γίνεται και όταν η πρό-θεση περικλείει έννοιαν ρήματος π.χ. ένι = ένεστι , πάρα = πάρεστι [ < πάρειμι = είμαι κοντά , φθάνω ,παρευρίσκομαι ,βοηθώ ] , μέτα = μέτεστι , άνα = ανάστηθι. Το γ΄ ενικόν του είμι [ εστί ] τονίζεται στην παραλήγουσα [ έστιν ] : α]. όταν έχει την σημασίαν του υπάρχει β]. όταν έχει την σημασία του είναι δυνατόν ή επιτρέπεται γ]. όταν πριν από αυτό υπάρχει μία από τις λέξεις : τούτ’ [ τούτο ] , άλλ’ [ αλλά ] , ει , και , ουκ. ΣΥΝΤ. : [ παρά + γεν. ] ,[ παρά + δοτ. ] ,[ παρά + αιτ.].

ΑΧ.ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΥ – » Συντακτικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης » .

Σύνδεσμοι. Αντιθετικοί. Προτάσεις σχετικές η μία με την άλλη κατά το περιεχόμενον νόημα συνείρονται [ συνδέονται ] κατά τρεις τρόπους : α] . σχήμα ασύνδετον β]. σύνδεσις κατά παράταξιν β } σύνδεσις κθ’ υπόταξιν . Σύνδεσις προτάσεων κατά παράταξιν : 1. συμπλεκτικοί 2. αντιθετικοί 3.διαζευκτικοί 4. αιτιολογικοί 5. συμπερασματικοί σύνδεσμοι. Οι αντιθετικοί σύνδεσμοι συνδέουν αντιθετικώς τις προτάσεις . Οι σύνδεσμοι μέν, δέ , μέντοι , μήν δεν τίθενται στην αρχή της προτάσεως. Ο σύνδεσμος δέ συνηθέστατα λαμβάνεται χωρίς να προηγείται αυτού ο μέν . Τότε ο σύνδεσμος δέ είναι : 1. αντιθετικός σύνδεσμος [ = όμως ] 2 . μεταβατικός σύνδεσμος [ σύνδεσμος που συνδέει απλώς κώλον περιόδου ή μία περίοδον με τα προηγούμενα ].

ΤΟ ΑΝΑΝΤΑΠΟΔΟΤΟΝ .

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Το ανανταπόδοτον ή αναπόδοτον είναι σχήμα λόγου ,το οποίον ανήκει στη βραχυλογία [ έλλειψις ].

ΔΗΜ . ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Η σύνταξη του Αρχαίου Ελληνικού λόγου », [ σελ. 502-03 }.

Ανανταπόδοτος [ σύνδεσμος ] δέ. – Αντιθετικός [ σύνδεσμος ] δέ. Ο σύνδεσμος δέ συχνά χρησιμοποιείται ,χωρίς να προηγείται ο μέν , διότι δηλώνει αυτός καθ’ εαυτός αντίθεση.

ΜΑΝ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ – » Νεοελληνική γραμματική ».

Προθέσεις . Ο σύνδεσμος [ δε ] απουσιάζει από την Νεοελληνική γραμματική.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ανώμαλα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυάω-ώ = δίδω ενέχυρον , υπόσχομαι ,αρραβωνίζω . Εγγυώμαι = δίνω εγγύηση υπέρ κάποιου , ευρίσκω εγγυητή , μνηστεύομαι. Παρασύνθετον [ εν + γυίον ] = μέλος του σώματος και ιδίως χέρι. Eγγυητή [ αείποτε επί γυναικός ] = μνηστή ‘ αντίθετον εταίρα.

ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυαλίζω { < εγγύαλον : εν + γύαλον } .Εγγυάω- ώ { < εγγύη : εν + γυίον [ μέλος σώματος } .

ΠΑΝ. ΚΟΛΛΙΑ – » Λεξικόν των βασικών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυάω-ώ < εγγύη { = εγγύησις , ενέχυρον } < εν + γυίον [ = μέλος του σώματος , χείρ , στήθος } .

Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Λεξικό των παραγώγων και συνθέτων της Νέας Ελληνικής ».

Εγγύς : { πιθ. < εγ – [< εν ] + *γύη [ χέρι ] , οπότε το εγγύς θα συνδέεται ετυμολογικά με το εγγύη και ίσως αρχικά σήμαινε » στο χέρι » .

Η ΕΓΓΥΗ

ΙΩ .ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Eγ-γυαλίζω [ < γύαλον ] = εγχειρίζω ,έπειτα παραδίδω , απονέμω . Εγγυάω { < εγγύη } =δίδω [ κά]τι ως ενέχυρον .Εγγυώμαι =γίνομαι εγγυητής,. Εγγύη { < εν + γυίον } = εγγύησις [ κυρίως διά παραδό-σεως ενεχύρου ,έπειτα δε εν γένει εγγύησις ].

G. AUTENRIETH – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Εγ-γυαλίζω { < γύαλον , γυίον = vola } = εγχειρίζω , παραδίδω . Εγ-γύη { < γυία } , κυρίως ενέχυρον. Εγγυάω-ώ = δίδω εγγύησιν .

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν».

Eγγύη { εξ ου θέματος και το γύαλον ] = α] το τιθέμενον στην χείραν ως ενέχυρον β]. = εγγύησις.

AMΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».

Eγγυά =αυτός που δίδει . Εγγυάται = αυτός που παίρνει .

ΗΣΥΧΙΟΥ [ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ ] – » Λεξικόν ».

Εγγυαλίζω { εν + γύαλα = κύαλα }= παρέχω ,εγχειρίζω [ δίνω στο χέρι ] , χαρίζομαι. Εγγύη = γάμου καταγραφή σε κατάλογο. Και σημείον [ σημάδι ] της θυτικής [= η τέχνη του ιεροσκόπου ,του μάντεως ] Έγγυον=ασφαλές .Εγγυώ=εκδίδωμι [ δανείζω χρήματα με υποθήκη ,δίνω την θυγατέρα μου σε γάμο ].

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

Εγγύη = α }. η ασφαλής [ δεν υπόκειται σε πτώση , σε κίνδυνο ] αντιποίησις [ ανταπόδοσις πράξεως ] και σταθηρά [ σταθερά , στέρεη ].Προέρχεται από του γη > γύη > εν+γύη = εγγύη [ μετατροπή του [ν] σε [ γ ] – β }. η περί ή υπέρ τινός αναδοχή [ το αναδέχεσθαι ή αποδέχεσθαι υποχρέωσιν ή ευθύνη ].

TH . GAINSFORD S.T.P. – » Μέγα Ετυμολογικόν λεξικόν ».

Εγγύη = η εμπιστοσύνη με όρον την ασφάλειαν ,και η δόσις χρημάτων, ή γάμου [ αρραβώνος ]. Από δω το εγγυώ , που σημαίνει εκδίδωμι [= δίνω την θυγατέραν μου εις γάμον ] ‘ και το κατεγγυώ [ =αναγκάζω κάποιον να δώσει εγγύησιν ]. Από το γη γίνεται γύα / γύη , και [εν + γύη ] εγγύη η ασφαλής και σταθερή δόσις . Φαίνεται δηλαδή , ότι η γη είναι σταθερότερη από τα άλλα στοιχεία [ πυρ- αήρ -ύδωρ ] . Εγγυώμαι = αυτό που φυλάσσω μέσα στα χέρια μου ‘ Από αυτό και το εγχει–ρίσαι [ εγχειρίζω ] , που σημαίνει το δούναι [ το να δίνεις ] .Κυρίως δε ,ο παρεχόμενος [ αυτός που παραδίδει ] το υποκείμενον [ το υποθηκευμένο , το ενέχυρο ] ανέπαφο [ χωρίς καμμία βλάβη ].

Γ. ΕΞΑΡΧΟΥ / Μ. ΦΩΤΙΑΔΟΥ – » Ιωάννου Ζωναρά Λεξικόν ».

Εγγύη – Εγγυητής , Έγγυον – Έγγυος .

H. LIDDEL & R. SCOTT – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Eγγυαλίζω . Εγγυάω .Eγγυώμαι . Εγγύη [ ουχί εγγύα ] .

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ».

Εγγυαλίζω Εγγυάω .Εγγύη .Εγγυητής Εγγύησις .Έγγυος-ον . Έγγυος = ο εγγυητής .Υπόγυος = πρόχειρος ,πρόσφατος [ κυρ. ο υπό τας χείρας ,υποχείριος ]. Αμφίγυος = ευμεταχείριστος..

ΑΝΘ. ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγυαλίζω [ < γύαλον ] . Εγγυάω { < έγγυος ] .Εγγύη { < γυίον ]. Εγγυιόω { < γυία ].

ΔΗΜ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Εγγύη { < εν -+ γύαλον ,πρβλ. εγγυαλίζω ],σπαν. εγγύα = [κυρ.] »το εν τη χειρί τιθέμενον ως ενέχυρον ‘, όθεν εγγύησις ,ασφάλεια .

ΠΑΠΥΡΟΥ – »Λεξικό της Ελληνικής γλώσσας ».

Εγγυαλίζω =1. Τοποθετώ κάτι μέσα στην παλάμη κάποιου , εγχειρίζω . Εγγυαλίζω { εν + γύαλον : κοιλότητα του χεριού ,χούφτα }.

ΑΝΔΡ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ [ συλλογικό ] – » Υπερλεξικό της Νεοελληνικής γλώσσας ».

Εγγύηση = 1. το να βεβαιώνει κάποιος κάτι .

Δ. ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ / Β. ΜΠΑΛΙΑΤΣΑ / Π.ΤΣΙΓΚΡΗ / Ε.ΑΡΒΑΝΙΤΗ / Δ. ΜΠΑΛΙΑΤΣΑ –

» Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας με αναγωγή στην Αρχαία Ελληνική ».

Εγγύηση { < εν + γυίον = μέλος σώματος } .Εγγυητής , εγγυήτρια {< εγγυώ } . Έγγυος ,ον { < εγγύη }.

Π. ΤΣΙΛΟΓΙΑΝΝΗ – » Αντίστροφο Λεξικό της Νέας -Αρχαίας Ελληνικής ».

Εγγύηση = εγγύησις ,εγγύη ,

ΔΑΜ. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ – » Ετυμολογικό λεξικό της Ελληνικής ».

ρ. *[ ΚΥ 4 ] = χωρώ [ δέχομαι , λαμβάνω ].

ΣΩΚΡ. ΤΖΙΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικόν των Ελληνικών και Ρωμα’ι’κών αρχαιοτήτων ».

Eγγύη : Απαιτήσεις εγγυήσεων ή ασφαλειών γίνονταν πολύ συχνά και στις ιδιωτικές και στις δημόσιες υποθέσεις των Αθηναίων .

Γ. ΠΡΙΝΙΑΝΑΚΗ – » Γλώσσα Ελληνική : Η γλώσσα των Ελλήνων », { σελ. 229-30 ] .

Εγγύηση . » …..διότι ό,τι βρίσκεται εν -γυίη , » εν τη παλάμη » ,εντός της χούφτας μας », είναι εγγυημένον. Για την έννοια της εγγυήσεως , η οποία δηλώνει κάτι το χειροπιαστόν και για του λόγου το αληθές , ας θυμηθούμε την παροιμία << κάλλιο πέντε και στο χέρι … ».

Η ΑΤΗ .

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Άτα / Άτη { < αάω =βλάπτω διανοητικώς ,μωραίνω ] ‘ άτη < *αFατα > αάτη [ < αάω ] .

---

Τας θύρας κλείσατε ,τους οφθαλμούς ανοίξατε .Εκάς οι αμύητοι .

---

---

---

Σ. ΔΩΡΙΚΟΥ / Κ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ – » Το δίγαμμα [ F ] ».

Από ρ. * [ FAT-] η άτη = συμφορά ,βλάβη ,αάται = βλάπτει , αάατος / αFάατος , αασίφρων / αFασίφρων.

ΙΩ. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».

Αάω [ Α ] { < αάω Γ} = πλήττω , κτυπώ // βλάπτω [ ειδ. ] βλάπτω κάποιον διανοητικώς , πνευματικώς , αποπλανώ , μωραίνω , ξεμυαλίζω .

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ [ ΣΟΦΙΣΤΟΥ ] – » Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας ».

Άτη η σωματοειδής θεά ,» H Άτη ,που όλους τους τυφλώνει » και άτη η βλάβη ,» Ο Ζευς ο υιός του Κρόνου πολύ με ενέπλεξε σε βαρειά συμφορά ».

ΙΩ .ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».

Άτη { < αάω } : Α’] άτη [ προσηγορικόν όνομα ]. Β’.} Άτη [ κύριον όνομα ] . Θεμελιώδης σημασία της είναι η αποπλάνηση της συνειδήσεως , η φρενοβλάβεια.

ΠΑΝ. ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΥ – » Ομηρικόν λεξικόν ».

Aτέω = κατέχομαι υπό αφροσύνης , παραφοράς ,είμαι ριψοκίνδυνος . Άτη { < αάτη < αFάτη . Δυνατόν να γραφή αάτη < αFάτη >.

J. B. HOPFMANN – » Ετυμολογικόν λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής ‘.

άτη = συμφορά , βλάβη [ κυρ, κτύπημα προερχόμενον εκ των δαιμόνων , σύγχυσις ,νάρκωσις ,αναiσθησία .

ΑΡΧ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΥΡΙΚΟΙ – » Σόλων ».

ΕΛΕΓΕΙΕΣ : 4. Ευνομία [ στ. 33-36 ].

Η ευνομία όμως δίκαια την ύβριν σταματά ,τα φυόμενα άνθη της άτης [ θεία τιμωρία ] αυαίνει [ μαραίνει ].

ΗΡΟΔΟΤΟΥ – » Ιστορίαι ». ΚΛΕΙΩ [ 32 ].

Ο πλούσιος έχει πιο πολλά μέσα να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του και περισσότερη δύναμη για να σηκώσει την μεγάλη συμφορά [ άτη ] ,που τον βρήκε, ο πτωχός υπερέχει του πλουσίου στα εξής : δεν έχει όμοια δύναμη με εκείνον να βαστάξει την συμφορά [ άτη ] και τις επιθυμίες του.

ΣΟΥΔΑ ή ΣΟΥ’Ί’ΔΑ – » Λεξικόν ».

άτη : βλάβη … άτη δε είναι ο διάβολος [ ο κατ΄ εξοχήν συκοφάντης ] , ο αντικείμενος [ αυτός που αντιτάσσεται , που αντιτίθεται ].

TH. GAINSFORD S.T.P . – » Μέγα Ετυμολογικόν Λεξικόν ».

Άτη =η βλάβη.

ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».

Άτέων, ουσα,ον { μτχ. του [ άχρ.] Ατέω / Ατάω < άτη } = παράτολμος ,θρασύς, απονενοημένος. Άτη { < αάω } = πρόσκομμα ,εμπόδιον , αμάρτημα, βλάβη ζημία ,συμφορά ] κυρ. η εξ αμαρτιών και ανοησίας ή κατά θείαν παραχώρηση η των τοιούτων συμφορών πρόξενος θεότης [ Ειμαρμένη ].

ΑΝ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ – » Λεξικόν Κυρίων Ονομάτων » .

Άττη [ κατά τον Ησίοδον ], θυγατέρα της Έριδος , [ κατά τον Όμηρον ] ,θυγατέρα του Διός , θεά της βλάβης και της φθοράς των ανθρώπων , την οποίαν ο Ζεύς γκρέμισε από τον ουρανόν στην γην ,αφού ορκίστηκε ,ότι για τον [υπό]-λοιπον χρόνον δεν θα την αφήσει πλέον να ανεβεί στον ουρανόν.

ΗΣΙΟΔΟΥ – » Θεογονία », { στ. 226-232 }.

Αμέσως μετά η στυγερή [ μισητή ] Έρις γέννησε… και την Δυσνομίαν [Κακονομία] και την Αάτην [ Άτη ], που συνήθως πάνε μαζί ,.. Η κακονομία ,δηλαδή, φέρνει την βλάβη ,την συμφορά ,τον όλεθρο.

Γ.ΤΣΑΓΚΡΙΝΟΥ / ΕΥ. ΜΠΕΞΗ – » Ησιόδου ‘ Θεογονία ‘ ».

Οι Δυσνομίες και η Άτη συνήθως πάνε μαζί.

Η μισητή Έρις [ < ερίζω ] έτεκεν [ < τίκτω ] τον βασανιστή Πόνο [ μόχθο ] ,την Λήθη [ λησμονιά ] , τον Λιμό [ πείνα ] και τα Άλγη [ σωματικoί και ψυχικοί πόνοι ] ,τις Υσμίνες [ συμπλοκές, συγκρούσεις ] ,τις Μάχες ,τους Φόνους , τις Ανδροκτασίες [ ανδροσκοτωμούς ], τα Νείκεα [ φιλονεικίες ] τις Ψευδολογίες ,τις Αμφιλογίες [ διαφωνίες ] , τις Δυσνομίες [ κακονομία ] και την Άτη [ παραφροσύνη ] , που συνήθως πάνε μαζί , και τον απαράβατον Όρκον.

ΚΩΝ . ΚΟΝΤΟΓΟΝΗ – » Η Ελληνική Μυθολογία », [ σελ. 99 ].

Υπουργός της Νεμέσεως – κατά τον Όμηρον – ήταν και η Άτη.

Ι.ΚΑΚΡΙΔΗ – » Ελληνική Μυθολογία » ,ΘΕΟΓΟΝΙΑ, [ σελ.18 }.

Χάος – Νυξ – Έρις – Λήθη.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία » . ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ { σελ. 191 ].

Η μεν Άτη ήταν θυγατέρα της Έριδος ή του Διός , και Θεά βλαβερή και ζημιώδης.

ΑΘ. ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΟΥ – » Ωγυγία ή Αρχαιολογία » . Η ΜΥΘΟΠΟΙ’Ί’Α { σελ. 208, 211-212 }.

Περί διαιρέσεως των Μύθων. α’. Μερικοί διαιρούν τους Μύθους σε πέντε είδη : Θεολογικούς , Φυσικούς ,Ψυχικούς , Υλικούς και Μικτούς. ζ’}. ΜΙΚΤΟΙ δε , λέγονται όσοι έχουν αναμεμιγμένους δύο μύθους ή έννοιες [ ηθική και αλληγορική ] ,όπως ο μύθος της Άτης.

ΠΑΝ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Το Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιον » .{ σελ. 72-73 }.

Άτη είναι η σύγχυση φρενών , η ταραγμένη κατάσταση της ψυχής και η απερίσκεπτη ορμή ,που προέρχεται από πλάνη ,στην οποία συνήθως οδηγείται αυτός που κατέχεται υπό ύβρεως.

ΑΠ. ΤΖΑΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ – » Ετυμολογικές και σημασιολογικές ανιχνεύσεις », { σελ. 306 }.

Άτη είναι η σύγχυσις φρενών , η φρενοβλάβεια ,που την στέλνουν οι Θεοί για να τιμωρήσουν .

ΟΜΗΡΟΥ – » Ιλιάς », { Π’ , στ. 805-6 }, { Τ’ , στ. 86-92 }.

Άτη. Θάνατος Πατρόκλου . Απολογία Αγαμέμνωνος .

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Ομήρου Ιλιάδα ».

Άτη και μετάνοια Αγαμέμνονος .

ΑΙΣΧΥΛΟΥ – » Πέρσες », { στ. 820- 22 }.

Ύβρις και Άτη.

πινακας….

ΕΓΓΥΑ ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ.

Ποίου ρήση ήταν τούτο το Δελφικόν Παράγγελμα ; Του Πυθίου Απόλλωνος ,των ιερειών του Μαντείου των Δελφών , κάποιου εκ των επτά σοφών , κάποιου άλλου μη γνωστού ή κανενός ; Πώς ήταν γραμμένο το απόφθεγμα ; Διότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι γραφής, σύμφωνα με τις πηγές :

.ΔΗΜ. ΤΣΙΡΟΓΛΟΥ – » Λεξικό αρχαϊστικών φράσεων ».

» Εγγύα , πάρα δ’ άτα ‘‘ = εγγυήσου και κοντά είναι η ζημία ‘ δώσε εγγύηση και θα χάσεις. Άτα = Άτη,.

ΧΑΡ. ΜΠΑΡΑΚΛΗ – » Γνωμικά και παροιμίες ».

268. » ἐγγύῃ , πάρα δ’ άτη » [ θηλ. σε πτώση δοτική της λέξεως εγγύη ] = στην εγγύηση κοντά είναι η συμφορά .

ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ – » Eπίχαρμος » .

Αξιοπίστου γνώμαι [ 25 ].

<< εγγύα < δ’ > άτας < γα > θυγάτηρ , εγγύας δε ζαμία >> = Η εγγύηση είναι κόρη της συμφοράς και της εγγυήσεως η ζημία >>.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ – » Παράρτημα παροιμιών »,[ 5 ], { σελ. 394 }.

<< ἐγγύῃ πάρα δ’ άτα >> : λένε ότι η άτη και η βλάβη είναι δίπλα [ πάρα , παρίσταται ] στην εγγύηση .

ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Στρωματείς ».

Λόγος Α’. ΙΔ’. Διαδοχή φιλοσόφων στους Έλληνες .

Και το άλλο , το ‘‘εγγυήσου , η τιμωρία είναι κοντά » , ο Κλεομένης στο έργο του ‘ Περί του Ησιόδου ‘, λέγει ότι έχει ειπωθεί πρώτα από τον Όμηρο.

Ν.Γ. ΠΟΛΙΤΟΥ – » Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού Λαού », { σελ. 642-43 }.

» Εγγυητής και πληρωτής » .

ΟΕ.Ε. ΑΤΛΑΣ [ συλλογικό ] – » Απάνθισμα σοφίας ».

Εγγύη, εγγυώμαι.

» Εγγυήσου και η συμφορά έφτασε ‘ = απόφευγε να γίνεσαι εγγυητής – [ ΘΑΛΗΣ ].

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».’

ἐγγυάω [ ἐγγύη , πρβ. γυῖον, γύαλον – εγχειρίζω ] , << εγγύη [ Δ.Γ. εγγύα ] , πάρα δ’ άτα >> = υπάρχει εγγύησις , αλλά πλησίον υπάρχει και ζημία .

ΟΜΗΡΟΥ – » Οδύσσεια », { θ’, στ. 350-1 }.

Ο Ήφαιστος συνομιλεί με τον Ποσειδώνα.

<< Άθλιες βεβαίως είναι των αθλίων τουλάχιστον ανθρώπων και οι εγγυήσεις , ώστε να αναδέχεται κάποιος αυτές υπέρ αυτών [ των δανειστών ] ,όπως εδώ ο Ποσειδών υπέρ του Άρεως << εγγυά μεν ο διδούς , εγγυάται δε ο λαμβάνων >>.

ΓΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».

Άτη / { Δωρ. } άτα / [ Αιολ. } αυάτα { το άτη λοιπόν εκ του αάτη = αFάτη , εκ του αάω }.

Β’. ΜΕΡΟΣ.

Εγγύα πάρα δ’ άτη .

Αντίστοιχη παροιμία στα Λατινικά δεν υπάρχει .Συνεπώς όλες οι μεταφράσεις είναι κατά προσέγγιση.

A]. a pledge comes from folly [ μια υπόσχεση προέρχεται από την ανοησία ] = pignus ab stultitia [;]

B ]. Surety brings ruin [ Η σιγουριά φέρνει την καταστροφή ] = Plegius pemiciem [ ; ].

H. STEPHANUS – » Θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης ».

Άτη : Noxa ,Damnum ,Clades . Δελφικό γράμμα ήταν το » Εγγύα , πάρα δ’ άτα ».

ΣΤΕΦ. ΚΟΥΜΑΝΟΥΔΗ – » Λεξικόν Λατινο- Ελληνικόν ».

Άτη : noxa-ae , damnum-i , clades-is . Εγγύη : sponsio -onis , expromissio -onis , fidejussio-onis .

ΕΥΣΤΡ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Ελληνο- Λατινικό ».

Άτη = damnum – i . Eγγυάω-ώ : 1. » trado ut pignus» [ =δίνω ως ενέχυρο ] 2. αρραβωνίζω.

Κ. ΔΟΥΚΑ – » Λεξικόν διεθνών λέξεων του Ομήρου ».

Garant =εγγυητής , φερέγγυος , garanti = εγγυημένος .

ΑΝΝΗΣ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ -ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ  – » Αρχιγένεθλος  Ελληνική  γλώσσα».

Εγγύηση – σπονδή.

Χ. ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ – » Λεξικό Αντιδανείων και Ελληνογενών όρων της Νέας Ελληνικής γλώσσας ».

Σπόνσορ [ ας ] < [ Αγγλ. ] sponsor < { Λατ. ] sponsor < spondeo , spondere < [ αρχ. ] σπονδή < σπένδω .

ΣΠΟΝΔΕΣ ΚΑΙ ΧΟΕΣ .

Σπονδή { < σπένδω } = 1 } προσφορά ποτού, όπως το χοή { <χέω } , δηλ. οίνον που έχυναν πριν πιούν οι αρχαίοι Έλληνες προς τιμήν των Θεών. Λατ. libatio { < libo = χέω, λείβω ] 2 } οι σπονδές [ σπονδαί ] ήσαν επίσημη συνθήκη ή εκεχειρία . Διαφέρουν οι σπονδές από την ειρήνη.

ΝΙΚ. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ – » Ιστορία μιας λέξης », { Γ’ }, [ σελ. 69 ].

Σπονδή και Χοή.

Γ. ΜΕΡΟΣ .

Νυκτερινή μυητική περιπλάνηση στον μαγικόν κόσμον των πηγών.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Χαρμίδης » , { 164 e – 165 a }.

O Kριτίας ισχυρίζεται ,ότι πρώτο απόφθεγμα ήταν το » γνώθι σαυτόν » ,που ήταν χαιρετισμός του Θεού Απόλλωνος προς τους εισερχομένους στον ναό του και όχι συμβουλή . Κάποιοι όμως το εξέλαβαν λάθος και αφιέρωσαν τα μεταγενέστερα » μηδέν άγαν » και » Εγγύη πάρα δ’ άτη » ως συμβουλές .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Των Επτά Σοφών Συμπόσιον », { 164 b – c }.

Ο Χερσίας είπε χαμογελώντας: « τί θέλει να πει αυτό που άφησε πολλούς ανύπαντρους, πολλούς δύσπιστους και μερικούς άφωνους : εννοώ το » Δώσε εγγύηση… και η συμφορά είναι δίπλα » .

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ – » Των Επτά Σοφών Συμπόσιον », { 164 b – c }.

…και το άλλο ,που έχει κάνει πολλούς αγάμους ,πολλούς απίστους και μερικούς να μένουν άφωνοι , το » δώσε πίστη και θα σε βρούνε συμφορές ».

ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ – » Ιστορική Βιβλιοθήκη », { ΙΧ. 10.4 }.

Το δε απόφθεγμα » Κοντά στην εγγύηση υπάρχει η συμφορά [ άτη ] » μερικοί νόμισαν , ότι απαγορεύει τον γάμο.

ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ – » Δάμων και Φιντίας ».

Η εγγύηση των πιστών φίλων.

ΣΑΡ. ΚΑΡΓΑΚΟΥ – » Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης », { σελ. 306 }.

Αυτό που εννοεί ο Χίλων είναι σαφές . Θίγει ένα τεράστιο πρόβλημα που ταλάνισε ολόκληρο τον βίον των ανθρώπων της αρχαιότητας : την καταστροφή ένεκα χρεών της μικρής ιδιοκτησίας και την γιγάντωση της τοκογλυφίας.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – » Νόμοι », [ ΙΒ’, 953 e – 954 a ].

Την εγγύηση ,που εγγυάται κάποιος , να μην την εγγυάται απερίφραστα.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων ». [ Α’. 73 ].

ΧΙΛΩΝ : « Εγγύα, πάρα δ’ άτα ».

ΙΩ .ΣΤΟΒΑΙΟΥ – » Ανθολόγιον ».Γ’. Περί φρονήσεως [ 79. 80 ].

ΠΙΤΤΑΚΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. : << Εγγύη , παρά δ΄ άτη >>.

» Των επτά σοφών υποθήκαι » : << Εγγύην φεύγε >>.

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ.

Στην φιλοσοφία είναι η έκφραση της αμφιβολίας όσον αφορά την δυνατότητα προσεγγίσεως της αντικειμενικής αλήθειας , που αναγορεύεται σε αρχή. Επειδή για κάθε πράγμα υπάρχουν τουλάχιστον δύο γνώμες [ καταφατική – αποφατική ] ,που η μία να αποκλείει την άλλη ,ουσιαστικά οι γνώσεις μας για τα πράγματα είναι ασταθείς και αβέβαιες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αδιαφορία , την αταραξία , την απάθεια .

ΙΩ. ΠΑΣΣΑ – » Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν του » ΗΛΙΟΥ ».

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΣ [ Φιλοσοφία ].

ΧΡ . ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ – » Λεξικόν Φιλοσοφίας ».

Σκεπτικοί.

ΑΓΗΣ. ΝΤΟΚΑ – » Φιλοσοφικό Λεξικό ».

Σκεπτικοί ή Σκέψις , τρείς φιλοσοφικές σχολές { Πύρρων και οι οπαδοί του , η μέση και η νεώτερη Ακαδημία , οι νεώτεροι Σκεπτικοί με τον Αινησίδημον }.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ – » Βίοι Φιλοσόφων » , { Θ’.} . ΠΥΡΡΩΝ [ 71 ].

Έπειτα και των Επτά Σοφών τα παραγγέλματα » σκεπτικά ‘‘ είναι. Το »Εγγύα , πάρα δ’ άτα» [ = Γίνε εγγυητής και το κακό δεν αργεί ] . Oι Σκεπτικοί φιλόσοφοι ονομάστηκαν έτσι. επειδή πάντα σκέφτονταν και ποτέ δεν εύρισκαν [ διότι κατέληγαν σε απορία ] »

ΣΕΞΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ – » Πυρρώνειαι υποτυπώσεις ». { θ’}.

Εάν ο σκεπτικός διατυπώνει θεωρία περί φύσεως .

ΝΙΚ. ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ – » Ιστορική εισαγωγή εις τας πηγάς του Ελληνικού Δικαίου » , { σελ. 92 }.

ΧΙΛΩΝ ο Λακεδαιμόνιος .

ΜΟΝΗ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΗΝΩΝ { Νησί των Ιωαννίνων }.

Τοιχογραφία στον εξωνάρθηκα της Ι. Μονής του Αγ. Νικολάου Φιλανθρωπηνών [ ή του Σπανού ] με τους Αρχαίους Έλληνες Σοφούς .Τελευταίος στην χορείαν των Αρχαίων Σοφών ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος. Η επιγραφή λέει : << Έλλην Ο Χίλων Λακεδαιμόνιος >>, { 16ος αι. μ. Χ }.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΙΣ.

Τα γνωμικά αυτά » Γνώθι σαυτόν » , »Μηδέν άγαν » , »Εγγύα πάρα δ’ άτα αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό, ένα βάλσαμο για τις πεπαιδευμένες ψυχές ,τον οποίον όμως κανείς δεν μπορεί να κλέψει.

1. » Γνώθι σαυτόν » , » Γνώρισε τον εαυτόν σου » ,δηλαδή γνωρίζουμε τον εαυτόν μας ,όταν αποκτάμε παιδεία και γινόμαστε φρόνιμοι [ λογικοί ]. Ουσιαστικώς πρόκειται για μία Προτροπή .

2. »Μηδέν άγαν » , » Τίποτε το υπερβολικό », δηλαδή να τηρούμε το ορθόν μέτρον για όλα τα πράγματα και να μην παίρνουμε αμετάκλητες αποφάσεις για τα ανθρώπινα πράγματα ,διότι το μέλλον μπορεί να μας διαψεύσει .Ουσιαστικώς πρόκειται για μία Αποτροπή.

3. » Εγγύα πάρα δ’ άτα », » κοντά στην εγγύηση υπάρχει η συμφορά » . Ουσιαστικώς πρόκειται για δύο : Προτροπή και Αποτροπή [ ή Προτροπή προς αποτροπή ] , Το γνωμικόν αυτό έχει δύο ερμηνείες :

a}.Το απόφθεγμα απαγορεύει τον γάμο [ δηλ. » νυμφεύθηκες , χάθηκες »} ,καθότι εγγύηση ονομάζεται και η συμφωνία γάμου. Όμως είναι ανάξιο για τον Χίλωνα ,το να προτρέπει αυτό το αφύσικον πράγμα ,διότι κάτι τέτοιο θα ήταν απαγορευτικό για την διατήρηση και την συνέχιση της ζωής.

b}. Το απόφθεγμα απαγορεύει τις εγγυήσεις ,που δίνονταν για την σύναψη συμβολαίων και άλλες χρηματικές συναλλαγές { δηλ. » Εγγυήθηκες , χάθηκες »}. Όμως και αυτό ξεφεύγει από το πνεύμα του Χίλωνος , διότι είναι αντικοινωνικό όταν είναι σε ανάγκη ή κινδυνεύει ένας φίλος να μην έρχεται αρωγός ο άλλος φίλος .

Άρα , ο απόφθεγμα αυτό προφανώς δεν αναφέρεται σε γάμο αλλά ,είχε ως σκοπό μάλλον να περιορίσει παρά να απαγορεύσει τις απόλυτες εγγυήσεις και διαβεβαιώσεις { » το κατατεταμένως εγγυάσθαι τε και διορίζεσθαι » } , την προθυμία στις εγγυήσεις και τις ανέκκλητες αποφάσεις για τα ανθρώπινα. Εάν προστεθεί δε ,το ότι »το μέλλον είναι αβέβαιον’‘ ή το » πολλές φορές τα [ βέβαια ] σχέδια του ανθρώπου τα βλέπει ο Θεός και γελά » ,τότε συμπεραίνεται ,ότι οι κάθε είδους εγγυήσεις είναι επισφαλείς και συχνάκις μη προβλέψιμες .

---

---

---

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΊΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ..

Η  απόδοσις των αρχαίων κειμένων δεν είναι φωτογραφική ,συνεπώς βασίζεται, αλλά δεν ταυτίζεται απόλυτα με αυτή των συγγραφέων .

Τα περισσότερα  αρχαία κείμενα ,από όσα χρησιμοποιήθηκαν ,μπορείτε να τα αναζητήσετε στο διαδίκτυο ,όπως στα πολύ χρήσιμα : »anemi »,» greek-language », »google books » ,» wikisource» κ.α.