Σαν σύγχρονος Δον Κιχώτης , ο κατά φαντασία γλωσσαμύντορας του .. » Δημοτικισμού » κ. Γ. Χάρης επανέρχεται ρωμαλέος και μαχητικός μέσα από την στήλη του < Ασκήσεις Μνήμης >. Πολεμάει σθεναρά τους ανεμόμυλους του γλωσσικού ευπρεπισμού και αναζητάει την φανταστική Δουλτσινέα [ εκλεκτή της καρδιάς του ] , ενός φαντασιακού Δημοτικισμού. Κατακεραυνώνει δε τους αδιάφορους αντιγραφείς και ασυνειδήτους προαγωγούς της < γλωσσικής ευπρέπειας >. Γράφει : << κανείς αντιγραφέας δεν αντέδρασε στον νέο γλωσσικό ευπρεπισμό,..! >>. Συνήθως, οι ορθώς σκεπτόμενοι και ομιλούντες Ελληνικά, αντιδρούν στην γλωσσική απρέπεια και όχι στην ευπρέπεια. Διότι η ευπρέπεια είναι αρετή του λόγου και πρέπει να επιδιώκεται , ενώ η απρέπεια είναι κακία του λόγου και πρέπει να αποφεύγεται. Αυτά όμως είναι ψιλά και εν τω βάθει γράμματα για τους επιπόλαιους.
ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων », { Ηρωδιανός ο Απολλωνίου}.
Αρετές και κακίες του λόγου.
Tί έκαναν αυτοί οι νέοι ‘γλωσσικοί ευπρεπιστές’ ; Αντικατέστησαν κάποιες λέξεις της Δημοτικής με άλλες καθαρευουσιάνικες – κατά τον αρθρογράφο- και χαλάσανε << την φυσική μας γλώσσα και το γλωσσικό αισθητήριο >>. Μάλιστα ! Δυστυχώς δεν θα μπορεί πλέον η φυσική μας γλώσσα να ξεχωρίσει το γλυκό , το πικρό , το αλμυρό και το ξινό .Ίσως δε [ το απεύχομαι] μετά την πάροδο ετών να έχουμε χρεία τεχνητής γλώσσας.!
Κατά τον καλό αρθρογράφο η θεωρία αυτή ,ότι η Αρχαία Ελληνική είναι ευκλεής και ζωοδότειρα, είναι θεωρία αλμπάνηδων.! Έχει δίκιο ; Παρατηρήστε με προσοχή όλες τις λέξεις που χρησιμοποιεί στην τελευταίαν αυτή παράγραφο του άρθρου του. Αν εξαιρέσετε την Τουρκική λέξη αλμπάνης , όλες οι υπόλοιπες λέξεις είναι ή κατευθείαν από την Αρχαία Ελληνική ή ανάγονται στην Αρχαία Ελληνική { π.χ ρίχνω = ρίπτω, μάτια = ομμάτια κ.α } Το φαιδρό στην υπόθεση είναι η χρήση κατ’εξοχήν αρχα’ι’στικών εκφράσεων από έναν φανατικό Δημοτικιστή σαν τον »δεξιοτέχνη »αρ-θρογράφο . To τραγελαφικό δε είναι η Κενταυρική σύνθεση : οι πάσης φύσεως ..αλμπάνηδες ! Αρχαία Ελληνικά + Τουρκικά ! «Τυφλός τα τ’ ώτα τον τε νουν τα τ’ όμματ’ ει» Ασφαλώς αυτές είναι αναχρονιστικές και σκοταδιστικές θεωρίες για την γλώσσα μας. Ασφαλώς η γλώσσα μας είναι μία και αδιαίρετη με μεικτά στοιχεία και της Αρχαίας και της Μεσαιωνικής και της Νέας Ελληνικής. Η σχέση της Αρχαίας με τη Μεσαιωνική και τη Νέα Ελληνική είναι σχέση μητέρας και τέκνων .
Δείτε τι γράφει ο Μέγας Διαφωτιστής και Διδάσκαλος του Γένους μας , ΑΔ.ΚΟΡΑΗΣ :
<< Η ελβετική ουδετερότητα της ΕΡΤ >> και η ελληνική μεροληψία των ημιμαθών.
ΚΩΝ. ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ – » Ιστορία του Ελληνικού Έθνους », [ τομ.Ζ’ , σελ.329 ].
Ποία είναι η αληθής σχέση της Αρχαίας Ελληνικής με την Νεωτέρα Ελληνική γλώσσα ;
ΑΔ.KOΡΑΗΣ : << Βάσις μεν θεμελιώδης της αναμορφώσεως της γλώσσης δέον [πρέπον] να είναι η λαλουμένη .Επειδή δε η λαλουμένη ,δια την πνευματικήν και κοινωνικήν του έθνους ύφεσιν , απέβη ενδεής { φτωχή } πολλών εννοιών και πραγμάτων , οφείλομεν βεβαίως προς αναπλήρωσιν της ελλείψεως ταύτης να καταφύγωμεν εις την αρχαίαν , δανειζόμενοι τας λέξεις ων { των οποίων } στερούμεθα >>.
ΜΠΛΕ ή ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΑΠΙ ;
Όσοι πιστεύετε αυτά που γράφει ο ταλαντούχος κ. Χάρης δεν είναι ανάγκη να συνεχίσετε την ανάγνωση του υπολοίπου άρθρου . Όσοι αγαπάτε την έρευνα και δεν είστε ευκολόπιστοι ,συνεχίστε άφοβα το μαγικό ταξίδι στο Matrix της ετυμολογίας και της αποκωδικοποιήσεως των λέξεων.
Κατ’ αρχήν για να αντικαταστήσουμε μία λέξη με μία άλλη , πρέπει να έχουν και οι δύο λέξεις παρεμφερές περιεχόμενο . Για να έχουν δε παρεμφερές νόημα πρέπει να έχει προηγηθεί ετυμολογική εξέταση των λέξεων αυτών .
1.ΣΗΚΩΝΩ ή ΑΝΥΨΩΝΩ ;
Ψευδές δίλημμα.
Σε ποιο άθλημα διακρίθηκε ο πρωταθλητής μας ; Στην άρση , στη σήκωση ή στην ανύψωση βαρών ;
ΑΙΡΩ – ΣΗΚΩΝΩ – ΑΝΥΨΩΝΩ
ΑΝ. ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».
ΑΕ’Ι’ΡΩ > ΑΕΙΡΩ > ΑΙΡΩ .
ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΣΟΦΙΣΤΟΥ – » Λεξικόν Ιλιάδος και Οδυσσείας ».
Σηκοί = οι επαύλεις . Από του εισαχθέντα σώα είναι. Σηκοκόρος = νεωκόρος.
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Σηκάζω = οδηγώ και εγκλείω σε σηκό {= σταύλος , μαντρί }, μαντρώνω .
ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».
Σήκα = έτσι σφυρίζουν οι τσοπάνηδες για να κλείσουν τα ποίμνια στα μαντριά. Σηκίς = οικογενής { δμώος } δούλος ή δούλη. Σηκοί = Οι μάντρες , οι επαύλεις [= επί + αυλή ] . Ονομάζονται σηκοί ,από του τα εισαγόμενα σώα μένειν {=επειδή αυτά που μπαίνουν μέσα [στο μαντρί]παραμένουν σώα [ και αβλαβή ] }. Σηκοκόρος [ σηκόν + ωρώ [ φροντίζω ]= αυτός που έχει την επιμέλεια των σηκών , όθεν και νεωκόρος [ ναόν + ωρώ ]. Σηκός = 1.Οίκος 2.Τάφος 3.Ναός 4.Μάντρα 5. Ενδότερος τόπος του ιερού. Σηκωτήρ = ο αναφορέας του ζυγού. {η τελευταία αυτή σημασία συσχετίζεται με την ζυγαριά }.
ΦΩΤΙΟΥ – » Λέξεων Συναγωγή ».
Σηκοί { < σώζειν } παρά το σώζειν . Σηκός = Οι επαύλεις των βοσκημάτων, το ενδότερο του ναού , ναός , οίκος , τάφος και επί ελαίας .{Τρία είδη ελαίας : 1. ελαία , 2. μορία 3.σηκός }.Περίφραγμα και έπαυλη των προβάτων .Δεν επιτρεπόταν να κόψουν τις μορίες και τις σηκούς, διότι η ποινή ήταν ή ο θάνατος ή η αποζημίωση .
ΓΗΡΑΙΑ ΕΛΑΙΑ.
ΓΡΗΓ.ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».
Σηκός = μάνδρα , τόπος περίφρακτος , είτε ναού είτε προβάτων είτε περίφραγμα μορίας [ελαίας ] εις δήλωσιν , ότι η μορία ανήκε στη θεά Αθηνά .
ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων ».
Σηκός = ναός θεών και περιφράγματα προβάτων. Ναός εστί θεών , σηκός ηρώων.{ =ο ναός είναι για τους θεούς και ο σηκός για τους ήρωες }
ΣΗΚΟΣ / ΣΑΚΟΣ – ΣΑΚΩΜΑ.
Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό Λεξικό ».
Σήκωμα = βάρος ,ζύγι. Σηκώνω : 1.Ζυγίζω ,αντισταθμίζω 2.Υψώνω ,αίρω [ μεσν.] η οποία οφείλεται στην εικόνα της άδειας πλάστιγγας ,που υψώνεται όταν τοποθετηθεί βάρος στην άλλη.
ΝΙΚ.ΑΝΔΡΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής ».
Σηκός [=ζύγι] > σηκώ [=ζυγίζω] > σηκώνω. Ανυψώ [=άνω > ανυψώνω ].
Ι.ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».
Υψόω-ώ { < ύψος < ύψι } = υψώνω , σηκώνω ψηλά .
Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Υψόω -ώ = εγείρω , φέρω τι υψηλά , αναβιβάζω ,σηκώνω ψηλά .
2.ΠΑΙΡΝΩ ή ΛΑΜΒΑΝΩ ;
ΝΙΚ.ΑΝΔΡΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής ».
Παίρνω < επαίρνω [ μεσν.] < επαίρω [ αρχ.]
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Επαίρω { επί + αίρω , αόρ : επήρα } = 1.σηκώνω υψηλά , υψώνω 2. εξεγείρω ,αφυπνίζω.
ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό Ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».
Λαμβάνω { ριζ. ΛΑΒ– }. Λαβή ,λαβίδα, λήψις [ λήψη ] , λήπτης , λάβος ,επαν-ειλημμένως.
Ι.ΠΑΝΤΑΖΙΔΟΥ – » Λεξικόν Ομηρικόν ».
{ Ριζ.ΛΑF- } > Λάω : 1] Από-λαύω 2] Λαμβάνω , »πιάνω».
ΑΝΘ.ΓΑΖΗ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Από το ρήμα Λάω-ώ [= θέλω] στο ρήμα λαμβάνω . Λάζομαι ή λάζυμαι = λαμβάνω , πιάνω τι.
ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Λαμβάνω { < λάω } .Λάω {< λα } θεματικό πρωτότυπο διαφόρων λέξεων = θέ-λω
ΗΣΥΧΙΟΥ του ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ – » Λεξικόν ».
Λά , επί του μεγάλου και του λίαν ετάσσετο . Λακάνη ή Λεκάνη = αυτή που έχει μεγάλο χάσμα , αυτή που έχει μεγάλο άνοιγμα.
J.B.HOFMANN – » Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνιικής ».
Λιλαίομαι = σφοδρώς επιθυμώ , ποθώ κάτι διακαώς.
ΑΝ. ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».
Λώ = εθέλω , θέλω. Λιλαίομαι { λίαν + λώ } =θέλω πολύ.
ΠΑΝ.ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν Απάντων των Ρημάτων ».
Διαφέρει το ‘λαμβάνω’ του ‘δέχομαι’ . Λαμβάνω κάτι , το οποίο κανείς δεν μου το έδωσε . Δέχομαι κάτι [ > δεξιά ] , το οποίο μου το δίνει κάποιο χέρι.
ΑΜΜΩΝΙΟΥ – » Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων λέξεων » .
Λαβείν { αυτό που βρίσκεται κοντά και το πιάνεις με το χέρι } και δέξασθαι { αυτό που παίρνεις από χέρι το οποίο στο δίνει } διαφέρει.
ΙΑΚ.ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΥ – » Πελασγικά ».
λiαζέμ -ι =επιθυμία, ανάγκη.{ λάω , λιλάομαι = επιθυμώ ,ζητώ }
3. ΔΙΑΒΑΖΩ ή ΑΝΑΓΙΓΝΩΣΚΩ :
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης ».
Βιβάζω { μεταβατικό του βαίνω } =κάνω κάτι να αναβή , εγείρω ,υψώνω . Διαβιβάζω { μεταβατικό του διαβαίνω } = κάνω κάτι να διαβή , μεταφέρω [μεταβιβάζω ] στο απέναντι μέρος. Βαίνω [ παράγωγα ] : βάσις , βήμα ,βιβάζω ,βαδίζω ,βάθρο , βέβαιος ,βηλός , βέβηλος , βωμός.
ΠΑΝ.ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν Απάντων των Ρημάτων ».
Διαβιβάζω = μεταφέρω κάτι απέναντι. Βιβάζω = αναβιβάζω , κάνω κάποιον να ανέβει , εγείρω , εξυψώ. Βιβάζω μεταβατικό ρήμα του αμεταβάτου βαίνω.
ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Διαβιβάζω = περνώ [ μεταφέρω] κάτι στο αντικρυνό μέρος.
THOMAS GAISFORD -» Etymologicon Magnum Lexicon ».
Η πρόθεση [ ΑΝΑ- ] στις σύνθετες λέξεις σημαίνει δύο πράγματα. 1.Την ΑΝΩ σχέση { άνοδος , αναδρομή } 2.Την προς τα ΠΙΣΩ ανάκαμψη { ανάβαση , ανατρέχω}.
ΠΑΝ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – » Λεξικό Ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ».
Γιγνώσκω = γνωρίζω , καταλαβαίνω ,αντιλαμβάνομαι,αποφασίζω,εννοώ. Το ρήμα έχει δύο ρίζες. Α} ριζ. ΓΝΩ– ,γνώσις , γνώμη ,γνώστης,γνώμων Β} ριζ. ΓΝΟ- , αγνοώ. Λατ.Cognosco { co-gno-sco }.
ΠΑΝ.ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν Απάντων των Ρημάτων ».
Ανα-γιγνώσκω = αναγνωρίζω ,διαβάζω [κοινώς].Γιγνώσκω= γνωρίζω ,φρονώ ,κρίνω. Το γινώσκω είναι μεταγενέστερο του γιγνώσκω. Από ρίζα *{ΓΝΟ- } > Λατινικά { γνω-} gno-sco ή nosco.
ΕΥΣΤΡ.ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ – » Λεξικό Λατινο-Ελληνικόν ».
Nosco = 1.γιγνώσκω , διαγιγνώσκω ,αναγνωρίζω, δέχομαι 2.γιγνώσκω, οίδα,επίσταμαι .
Ι.ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΥ – » Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσης «.
Αναγιγνώσκω = γνωρίζω επακριβώς ,γνωρίζω εκ νέου, αναγνωρίζω ,διακρίνω. Γιγνώσκω { < *γνοέω } =αντιλαμβάνομαι , αποκτώ γνώσιν πράγματος τινός.
LIDDELL & SCOTT – » Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Ανάγνωσις =1. αναγνώρισις 2.ανάγνωση ,κοινώς διάβασμα.
ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ – » Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Αναγιγνώσκω = 1.γινώσκω με ακρίβεια [ κυρίως] 2. διαβάζω { βιβλίο }, [ συνηθέσ.λογογρ.]
ΓΡ.ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ – » Λεξικόν Ερμηνευτικόν ».
ΓΙΓΝΩΣΚΩ – ΟΙΔΑ – ΕΠΙΣΤΑΜΑΙ.
Το γιγνώσκειν : γνώσις εκ παρατηρήσεως , πείρας ,συναναστροφής .
Το ειδέναι [ ηξεύρειν] : γνώσις πνευματικωτέρα και ηθικωτέρα , εκ σκέψεως και συλλογισμού.
Το επίστασθαι : γνώσις ακριβής δι’ επιμελείας και σπουδής.
Δ.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ – » Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης ».
Γιγνώσκω = λαμβάνω γνώσιν ,γνωρίζω, μανθάνω κυρίως κατόπιν προσφάτου παρατηρήσεως ή ερεύνης . Οίδα = γνώσις προκύπτουσα μάλλον εκ συλλογισμού.
Διαφέρει το ΔΙΑΒΑΖΩ από το ΑΝΑΓΙΓΝΩΣΚΩ.
ΑΝ. ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ – » Ο εν τη λέξει Λόγος ».
Διαβάζω = δια των οφθαλμών διαβαίνω επί των γεγραμμένων λέξεων .
Ανα*-γιγνώσκω = Οι επί του χάρτου ή του βιβλίου λέξεις ανέρχονται δια των οφθαλμών μέχρι τον εγκέφαλο , όπου συντελείται η γνώσις. [*]Ανά = κίνηση από κάτω προς τα άνω.
Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ – » Ετυμολογικό Λεξικό ».
Αναγιγνώσκω[ > ανάγνωσις } = αναγνώριση των γραπτών χαρακτήρων.
Διαβάζω { < διαβιβάζω ~ διαβαίνω } = διατρέχω , διεξέρχομαι [ κείμενο] , διαβάζω γρήγορα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ :
1.<< σήκωσε 320 κιλά ή ανύψωσε 320 κιλά ; >>
Το κατάλληλο ρήμα είναι το αίρω { άρσις βαρών, το άθλημα }αλλά επειδή δεν χρησιμοποιείται πλέον , αντικαταστάθηκε είτε από το σηκώνω { η σημασία του είναι αλλοιωμένη σήμερα και δεν ανταποκρίνεται στην ετυμολογική ρίζα και την σημασία του ρήματος } είτε από το ανυψώνω { η σημασία του άνω + υψώνω επιτείνει την έννοια του υψώνω κάτι ,αλλά και πάλι η έννοια της άρσεως βαρών δεν αντικατοπτρίζεται σαφώς στο ρήμα} . Συνεπώς θεωρούνται παρόμοιας σημασίας – μεταγενέστερα πλασμένα ρήματα – και δεν υφίσταται κανένας »γλωσσικός ευπρεπισμός » στην επιλογή του ενός ή του άλλου.
2. << έλαβαν βάρος ή πήραν βάρος ; >>
Ούτε λαμβάνεις ούτε παίρνεις βάρος. Το βάρος αυξάνεται ή μειώνεται .Το παίρνω ή το λαμβάνω δεν είναι τα αρμόζοντα ρήματα για να εκφράσουν τις αυξομειώσεις του σωματικού μας βάρους
3. << διαβάζει αποσπάσματα ή αναγιγνώσκει (συχνά: αναγινώσκει) / θα αναγνώσει / ανέγνωσε ο Χ αποσπάσματα ; >>
Ασφαλώς το αναγιγνώσκω ή αναγνώσκω είναι το ακριβές ρήμα για την ανάγνωση αποσπασμάτων σε παρουσίαση βιβλίου και όχι το διαβάζω , που έχει σχέση με το διαβαίνω. Ο διαβάτης είναι περαστικός και δεν αφιερώνει χρόνο για γνώση και ανάγνωση. Διότι < γινώσκεις ,ά αναγινώσκεις >.
Η ουδετερότητα του απράγμονος ή ο εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσών ανήρ ..
Επίλογος με το τροπάριο της Κασσιανής – ολίγον αλλοιωμένον – από τον πολυπράγμονα κ.Χάρη.: << η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπίπτουσα ΕΡΤ >> . Κενταυρική σύνθεση.! Στην περίπτωση , που θα αλλάξει ο χρόνος της μετοχής , το ‘ περιπεσούσης‘ γίνεται ‘περιπιπτούσης ‘ κι ΟΧΙ περιπίπτουσας { για όσους σέβονται και δεν κακοποιούν την Ελληνική γλώσσα κατά το δοκούν }.
E.KANDEL / J.SCHWARTZ / T.JESSELL – » Νευροεπιστήμη και Συμπεριφορά » .
Α’. Διάβασμα λέξεων
Β’. Άκουσμα λέξεων
Γ’. Εκφορά λέξεων
Δ’. Σκέψη λέξεων .
ΓΙΑΝΝΗ ΓΑ’Ί’ΤΗ – » Ο Κουταλιανός », { 1974-75 }.
.THE ROLLING STONES – » Beast of Burden »
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΒΙΒΛΙΑ , ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ.
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. { gregoriusworld } 